พุทธวิธีคลายเครียด

พุทธวิธีคลายเครียด
พุทธศาสนากับศาสตร์สมัยใหม่: พุทธวิธีคลายเครียด
กายเครียด ใจก็เครียด • ตัวอย่างที่แสดงให้เห็น ชัดเจนก็คือ เมื่อสมัยที่พระองค์ ทรงบาเพ็ญทุกรกิริยาทรมาน พระวรกายก็ด้วยทรงมีความ เข้าใจว่าคนจะมีสุขได้ ก็ด้วย ความทุกข์ หมายความว่าต้อง ผ่านความทุกข์ยากมาก่อนจึงจะ สามารถเข้าถึงความสุขได้ นี่คือ เหตุผลสาคัญที่ทาให้พระพุทธ องค์ต้องทรงบาเพ็ญทุกรกิริยา อะไรคือเหตุผลที่ทาให้พระพุทธองค์ บาเพ็ญทุกรกิริยา ??
• ต่อมาก็ได้ทรงค้นพบความจริงว่า ความสุขไม่จาเป็นต้องเข้าถึงด้วยความ ทุกข์ ความสุขสามารถเข้าถึงด้วยความสุข กล่าวคือ ความสุขจะเข้าถึงได้ ด้วยการทาเหตุปัจจัยของความสุข • เมื่อปฏิบัติให้ถูกต้องตามเหตุปัจจัย คนที่มีปราโมทย์ มีปีติ มีปัสสัทธิ ก็ ย่อมมีจะมีความสุข เพราะได้ทาเห็นปัจจัยของความสุขถูกต้อง
• ปัญหาสาคัญของการทาทุกกรกิริยา คือ การทาให้ร่างกาย เครียด พระพุทธเจ้าตรัสเล่าว่า ขณะที่ทรงบาเพ็ญทุกรกิริยา ทรมานพระวรกายนั้น ความเพียรก็เป็นไปด้วยดี สติของ พระองค์ก็ดีมีความชัดเจน แต่ไม่สาเร็จประโยชน์เพราะกาย เครียด และความเครียดนี้พระพุทธองค์ตรัสว่า เป็นอกุศลธรรม เป็นบาปที่จะต้องกาจัดออกไป
อกุศลธรรม ๑๐ ประการ • ๑. โลภะ ความคิดจะเอาของคนอื่น • ๒. โทสะ ความขัดเคืองคับแค้นใจ • ๓. ถีนมิทธะ ความหดหู่ท้อแท้วุ่นวายใจ • ๔. อุทธัจจกุกกุจจะ ความฟุ้ งซ่านวุ่นวายใจ • ๕. วิจิกิจฉา ความระแวงคลางแคลงใน • ๖. โกธนะ ความมักโกรธ ความโกรธบ่อยๆ • ๗. สังกิลิฎฐะ ความมีจิตขุ่นมัว • ๘. สารัทธกาย ความมีกายเครียด • ๙. กุสีตะ ความเกียจคร้าน • ๑๐. อสมาหิตะ ความไม่มีสมาธิ
ความเครียดคืออะไร • ความเครียด เป็นภาวะของอารมณ์ หรือความรู้สึกที่เกิดขึ้น เมื่อเผชิญกับปัญหาต่าง ๆ ที่ทาให้รู้สึกไม่สบายใจ คับข้องใจ หรือถูกบีบคั้น กดดันจนทาให้เกิดความรู้สึกทุกข์ใจ สับสน โกรธ หรือเสียใจ
• ในวงการแพทย์ยอมรับว่าความเครียด (Stress) ทาให้เกิด โรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง ความเครียดทาให้การสร้างภูมิ ต้านทานของร่ายกายลดลง เกิดภาวะไม่สมดุลทางฮอร์โมน กลายเป็นตัวส่งเสริมให้เซลล์มะเร็งขยายตัวได้ง่าย
ความเครียดเกิดจากอะไร • ๑ เครียดเพราะอารมณ์สุดโต่ง เช่น รักมาก โลภมาก โกรธมาก เกลียดมาก หลงมาก อิจฉามาก ริษยามาก นินทามาก
สุนัขตายอื้อ ขนย้ายบอบช้า
ความเครียดเกิดจากอะไร • ๒. เครียดเพราะความคิดที่เป็นพิษ เช่น คิดว่าตนถูกใส่ร้าย คิด ว่าตนถูกกลั่นแกล้ง คิดว่าตนไม่สมหวัง คิดว่าเราต้องเอาชนะ คนนั้นให้ได้ เราแพ้ไม่ได้ ความคิดเช่นนี้ จะทาให้เรามีปมด้อย ในชีวิต
ความเครียดเกิดจากอะไร • ๓. เครียดเพราะปากท้อง คนที่ไม่มีจะกินก็ทุกข์เพราะไม่รู้ว่า พรุ่งนี้จะหา อาหารที่ไหนมาใส่ท้อง ไม่รู้ว่าพรุ่งนี้จะนอนที่ใด ส่วนคนมีกินแล้ว มีที่อยู่ ปลอดภัยแล้วก็กังวลเป็นทุกข์จะถูกปล้นจี้ ถูกขโมย ถูกเอาเปรียบ
วิธีคลายเครียดด้วยสมาธิ • สมาธิ คือ การทาใจและอารมณ์ให้นิ่ง ปัญหาต่างๆ ที่เราแก้ ไม่ได้ มองไม่เห็น เมื่อใจนิ่ง อารมณ์เย็น ก็จะเปิ ดออกมาให้เรา เห็นปม
วิธีกาจัดความเครียดด้วยปัญญา • วิธีที่ ๑ กล้าเผชิญความจริง • ความเครียด ทั้งปวงเกิดจากความวิตกกังวล คนเราจะวิตกกังวลทุกอย่าง เมื่อความจริงยังไม่ปรากฏ แต่เมื่อเผชิญความจริงแล้ว สติปัญญาที่จะ แก้ปัญหาก็มาเอง • แม้เรื่องอริยสัจ ๔ ก็เป็นเรื่องสอนให้คนกล้าเผชิญความจริง โดยเฉพาะ ทรงสอนเรื่อง ”ทุกข์” ทรงนาเสนอความทุกข์ประเภทต่างๆ เช่น ทรงสอน วิธีหาเหตุแห่งทุกข์นั้นว่ามาจากความทะยานอยาก เมื่อเรารู้ชัดถึงเหตุ แห่งทุกแล้ว วิธีการแก้ไขปัญหาก็จะตามมา
วิธีกาจัดความเครียดด้วยปัญญา • วิธีที่ ๒ เข้าใจเรื่องอารมณ์ของตนและของคน “จริต ๖” • พระพุทธเจ้า ตรัสแสดงความแตกต่างของคนไว้ที่ จริต คนเหมือนกัน แต่ ถ้าจริตต่างกัน ก็จะมีอารมณ์ต่างๆ กัน ความต่างกันของอารมณ์นี่เอง ที่ ทาให้มนุษย์เราคิดต่างกัน เกิดความขัดแย้งกันตลอดเวลา กระทั่งนา ความเครียดมาให้เรา ด้วยเหตุนี้ เราจึงจาเป็นต้องเรียนรู้พฤติกรรมของ คนในจริต ๖ เมื่อเราเข้าใจลักษณะของคนแล้ว เราก็จะไม่เครียด
วิธีกาจัดความเครียดด้วยปัญญา • วิธีที่ ๓ ไม่คาดหวัง แต่พิจารณาความเปลี่ยนแปลงของสรรพสิ่ง • ความเครียดอย่างหนึ่งมักเกิดจากความคาดหวัง เป็นธรรมดาที่มนุษย์ทา อะไรมักหวังผลตอบสนอง เมื่อลงทุนก็หวังกาไร ไม่มีใครหวังขาดทุน แม้ ทาบุญยังหวังผลบุญ เมื่อหวังจึงมีทั้งสมหวังและผิดหวัง สมเด็จพระ สัมมาสัมพุทธเจ้า จึงทรงสอนให้คนรู้จักหลักความจริง ๓ ข้อ คือ ▫ ความเปลี่ยนแปลง ▫ ความทนอยู่ในสภาพเดิมไม่ได้ ▫ และความที่เราไม่อาจยื้อสิ่งใดๆ ไว้ในอานาจได้ตลอดไป
หมั่นพิจารณาสรรพสิ่งที่เราเผชิญว่า • “ทุกอย่างล้วนเกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็ดับไป” • “ชีวิตมีได้มีเสียเสมอ การเสียบางอย่าง ก็เพื่อให้ได้บางอย่างมา” • “ไม่มีใครได้ตลอด แก้วที่เต็มน้าแล้วจะรับน้าใหม่ไม่ได้ เราหัด ทาชีวิตให้พร่องบ้างก็ดีเพื่อรองรับสิ่งใหม่” • “สิ่งที่ดีที่สุดไม่มี มีแต่สิ่งที่ดีพอสมควร” • “อย่าแสวงหาคนดีที่ดีที่สุดในชีวิต ท่านจะหาอะไรไม่ได้เลย”
วิธีกาจัดความเครียดด้วยปัญญา • วิธีที่ ๔ ปิ ด เปิ ดประตูรับรู้ให้เป็นเวลา • พระพุทธเจ้า ทรงสอนให้รู้จักผัสสะ คือ รสชาติแห่งการรับสัมผัสทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ไม่หลง และที่สาคัญมีสติ ปิ ด เปิ ด เมื่อถึงเวลาอัน เหมาะสมเหมือนกับใช้โทรศัพท์มือถือ ต้องรู้จักปิ ดเมื่อขับขี่ยานพาหนะ ต้องรู้จักปิ ดเมื่ออยู่ในที่ประชุม หรือชุมชน หรือเวลานอน เป็นต้น โลกยุค ใหม่ อาจมองดูเหมือนโก้เก๋ทันสมัย แต่แท้จริงแล้วนั่นคือ สายในที่ต่อท่อ ความเครียดเข้ามาถึงใต้หมอน หากไม่รู้จักปิ ด เปิ ด
วิธีกาจัดความเครียดด้วยปัญญา • วิธีที่ ๕ คนส่วนมากเครียดเรื่องของคนอื่นมิใช่เรื่องของตน • โดยธรรมชาติ คนเรามักเป็นทุกข์ เพราะเรื่องคนอื่น เรื่องของตนมีน้อย เรื่องของคนอื่นที่ไม่ใช่เรื่องส่วนรวม เราควรทิ้งไว้นอกประตูบ้าน ไม่นา ขยะความคิดใดๆ เข้าบ้านของเราเอง การนาไฟในออก นาไฟนอกเข้ามา บ้าน คือ ปัญหาที่สังคมแก้ไม่ตก บ้านใดเรือนใด ครอบครัวใด ฉลาดเรื่อง ไฟ ก็จะไม่ถูกไฟเผาไหม้ให้ร้อนรน
วิธีกาจัดความเครียดด้วยปัญญา • วิธีที่ ๖ ฝึกแผ่เมตตา นึกถึงกฎแห่งกรรมมากกว่ากฎหมาย • ในทางพระพุทธศาสนา ทรงสอนให้รู้จักผ่อนคลายด้วยการนึกถึงกฎแห่ง กรรม นึกว่า สัตว์โลกมีกรรมเป็นของๆ ตน มีกรรมเป็นผู้ให้ผล มีกรรม เป็นแดนเกิด มีกรรมเป็นผู้ติดตาม มีกรรมเป็นที่พึ่งอาศัย ไม่ว่าจะทา กรรมใดๆ ดีหรือชั่ว ก็จักได้รับผลของกรรมนั้นสืบไป ไม่มีเปลี่ยนแปลง คิดได้อย่างนี้แล้วสบายใจ
วิธีกาจัดความเครียดด้วยปัญญา (สุดท้าย) • วิธีที่ ๗ นึกถึงธรรมชาติที่เหมือนกันของสัตว์ทั้งหลาย • มองให้เห็นความเสมอกันระหว่างสัตว์ทั้งหลาย รวมทั้งคนอื่นและตัวเรา เองว่า ต้องเผชิญความลาบากในสังสารวัฏเหมือนกัน คือ ต้องดูแลขันธ์ ๕ ต้องถูกโรคภัยเบียดเบียน ต้องแก่ ต้องเจ็บ และสุดท้าย “สัตว์ทั้งหลาย ต้องตาย” ความตายเป็นปลายทางของชีวิตเหมือนกันหมด ไม่ว่าผู้นั้นจะ ยากดีมีจนอย่างไร เขาและเราก็ไม่ต่างอะไรกัน เราไม่ต้องเครียดเพราะ น้อยใจไปอิจฉาเขา ไม่ต้องเครียดไปโกรธเขา หากแต่มองให้เห็นปัญหา ต่างๆ ในชีวิตเขาเหมือนกันกับเรา
บทสรุป • ความสุขมักซ่อนตัวอยู่ใจกลางความเศร้า ความเหงามักซ่อน ตัวอยู่ในความเริงร่า ความกล้ามักซ่อนตัวอยู่ในความกลัว ขอให้ มั่นใจเถิดว่า ปัญญามักซ่อนตัวอยู่ภายในปัญหาเสมอ ขอให้เรานิ่ง คิด หยุดแล้วคิดให้นิ่ง ลึกซึ้งและหยุดความคิดให้ได้ ก็จะเห็นว่า ปัญหาแต่ละอย่างนั้นมีทางออกเสมอ • ความเครียด คลายได้ และความเครียดก็กาจัดให้หมดไปได้ ตามขั้นตอนต่างๆ ผ่านพุทธวิธีแบบประยุกต์ดังได้กล่าวมาแล้วนี้
ความสุขเกิดขึ้นได้เพราะความสงบ ที่ใดสงบ..นั่นแหละที่นั่นมีสุข :) The End
ดาวน์โหลดไฟล์นี้ได้ที่ www.philosophychicchic.com สนุกกับการเรียนรู้ปรัชญาและศาสนาแบบชิคๆ เคียงคู่รอยยิ้ม

Check these out next

พุทธวิธีคลายเครียด

Recommandé

Contenu connexe

Présentations pour vous(20)

Similaire à พุทธวิธีคลายเครียด(20)

Plus de Padvee Academy(20)

Dernier(20)

พุทธวิธีคลายเครียด

Notes de l'éditeur