SlideShare a Scribd company logo
1 of 19
Download to read offline
‫اخالق‬ ‫یا‬ ‫قانون‬
Law vs Ethics
‫رحیم‬
‫نورآئین‬
‫مدیریت‬ ‫ارشد‬ ‫کارشناس‬
‫استراتژیک‬
‫دانشجوی‬
DBA
‫زمستان‬
1400
•
‫دو‬
‫مرد‬
‫در‬
‫بیابانی‬
‫سفر‬
‫کنند‬‫می‬
.
‫تنها‬
‫یک‬
‫بطری‬
‫آب‬
‫دارند‬
.
‫اگر‬
‫آن‬
‫را‬
‫تقسیم‬
،‫کنند‬
‫هر‬
‫دو‬
‫میرند‬‫می‬
.
‫اگر‬
‫یکی‬
‫از‬
‫آن‬
‫ها‬
‫آب‬
‫را‬
‫بخورد‬
‫زنده‬
‫ماند‬‫می‬
‫ولی‬
‫همسفرش‬
‫خواهد‬
‫مرد‬
.
‫چه‬
‫باید‬
‫بکنند‬
‫؟‬
‫الف‬
)
‫تفسیر‬
‫اخالقی‬
:
‫هر‬
‫دو‬
‫باید‬
‫بخورند‬
‫تا‬
‫هیچ‬
‫کدام‬
‫شاهد‬
‫مرگ‬
‫دیگری‬
‫نباشد‬
.
‫ب‬
)
‫تفسیر‬
‫قانونی‬
:
‫صاحب‬
‫بطری‬
‫باید‬
‫آب‬
‫را‬
‫بخورد‬
.
‫چرا؟‬
‫دلیل‬
:
«
‫بگذار‬
‫در‬
‫کنار‬
‫تو‬
‫زندگی‬
‫کند‬
»
‫نه‬
‫اینکه‬
«
‫بگذار‬
‫به‬
‫جای‬
‫تو‬
‫زندگی‬
،‫کند‬
‫زندگی‬
‫فرد‬
‫در‬
‫مقایسه‬
‫با‬
‫زندگی‬
‫همسفرش‬
‫در‬
‫اولویت‬
‫است‬
»
.
‫در‬
‫باال‬
‫با‬
‫دو‬
‫تفسیر‬
‫متناقض‬
‫رو‬‫روبه‬
‫هستیم‬
‫که‬
‫هر‬
‫کدام‬
‫راهی‬
‫را‬
‫پیشنهاد‬
‫کنند‬‫می‬
.
‫چگونه‬
‫باید‬
‫به‬
‫این‬
‫نظرات‬
‫متضاد‬
‫نگاه‬
‫کنیم؟‬
‫زندگی‬
‫چه‬
‫کسی‬
‫در‬
‫اولویت‬
‫است؟‬
‫اگر‬
‫یکی‬
‫از‬
‫آن‬
‫ها‬
‫خردسال‬
‫و‬
‫دیگری‬
‫بزرگسال‬
‫بود‬
‫چه؟‬
‫اگر‬
‫یکی‬
‫از‬
‫مسافران‬
‫مرد‬
‫و‬
‫دیگری‬
‫زن‬
،‫بود‬
‫چه‬
‫باید‬
‫کرد؟‬
‫ارزش‬
‫زندگی‬
‫افراد‬
‫را‬
‫چگونه‬
‫باید‬
‫اندازه‬
‫بگیریم؟‬
‫استدالل‬
«
‫ب‬
»
‫مطابق‬
‫با‬
‫قانون‬
‫است‬
‫ولی‬
‫چگونه‬
‫توانیم‬‫می‬
‫با‬
‫چنین‬
‫قانونی‬
‫زندگی‬
‫کنیم؟‬
‫هنگامی‬
‫که‬
‫خواهیم‬‫می‬
‫به‬
‫این‬
‫سؤال‬
‫پاسخ‬
،‫دهیم‬
‫باید‬
‫خطر‬
‫تحمیل‬
‫نگرش‬
‫خود‬
‫نسبت‬
‫به‬
‫رابطه‬
‫میان‬
‫قانون‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫را‬
‫نیز‬
‫در‬
‫نظر‬
‫بگیریم‬
.
•
‫دو‬
‫مرد‬
‫در‬
‫بیابانی‬
‫سفر‬
‫کنند‬‫می‬
.
‫تنها‬
‫یک‬
‫بطری‬
‫آب‬
‫دارند‬
.
‫اگر‬
‫آن‬
‫را‬
‫تقسیم‬
،‫کنند‬
‫هر‬
‫دو‬
‫میرند‬‫می‬
.
‫اگر‬
‫یکی‬
‫از‬
‫آن‬
‫ها‬
‫آب‬
‫را‬
‫بخورد‬
‫زنده‬
‫ماند‬‫می‬
‫ولی‬
‫همسفرش‬
‫خواهد‬
‫مرد‬
.
‫چه‬
‫باید‬
‫بکنند‬
‫؟‬
‫الف‬
)
‫تفسیر‬
‫اخالقی‬
:
‫هر‬
‫دو‬
‫باید‬
‫بخورند‬
‫تا‬
‫هیچ‬
‫کدام‬
‫شاهد‬
‫مرگ‬
‫دیگری‬
‫نباشد‬
.
‫ب‬
)
‫تفسیر‬
‫قانونی‬
:
‫صاحب‬
‫بطری‬
‫باید‬
‫آب‬
‫را‬
‫بخورد‬
.
‫چرا؟‬
‫دلیل‬
:
«
‫بگذار‬
‫در‬
‫کنار‬
‫تو‬
‫زندگی‬
‫کند‬
»
‫نه‬
‫اینکه‬
«
‫بگذار‬
‫به‬
‫جای‬
‫تو‬
‫زندگی‬
،‫کند‬
‫زندگی‬
‫فرد‬
‫در‬
‫مقایسه‬
‫با‬
‫زندگی‬
‫همسفرش‬
‫در‬
‫اولویت‬
‫است‬
»
.
‫در‬
‫باال‬
‫با‬
‫دو‬
‫تفسیر‬
‫متناقض‬
‫رو‬‫روبه‬
‫هستیم‬
‫که‬
‫هر‬
‫کدام‬
‫راهی‬
‫را‬
‫پیشنهاد‬
‫کنند‬‫می‬
.
‫چگونه‬
‫باید‬
‫به‬
‫این‬
‫نظرات‬
‫متضاد‬
‫نگاه‬
‫کنیم؟‬
‫زندگی‬
‫چه‬
‫کسی‬
‫در‬
‫اولویت‬
‫است؟‬
‫اگر‬
‫یکی‬
‫از‬
‫آن‬
‫ها‬
‫خردسال‬
‫و‬
‫دیگری‬
‫بزرگسال‬
‫بود‬
‫چه؟‬
‫اگر‬
‫یکی‬
‫از‬
‫مسافران‬
‫مرد‬
‫و‬
‫دیگری‬
‫زن‬
،‫بود‬
‫چه‬
‫باید‬
‫کرد؟‬
‫ارزش‬
‫زندگی‬
‫افراد‬
‫را‬
‫چگونه‬
‫باید‬
‫اندازه‬
‫بگیریم؟‬
‫استدالل‬
«
‫ب‬
»
‫مطابق‬
‫با‬
‫قانون‬
‫است‬
‫ولی‬
‫چگونه‬
‫توانیم‬‫می‬
‫با‬
‫چنین‬
‫قانونی‬
‫زندگی‬
‫کنیم؟‬
‫هنگامی‬
‫که‬
‫خواهیم‬‫می‬
‫به‬
‫این‬
‫سؤال‬
‫پاسخ‬
،‫دهیم‬
‫باید‬
‫خطر‬
‫تحمیل‬
‫نگرش‬
‫خود‬
‫نسبت‬
‫به‬
‫رابطه‬
‫میان‬
‫قانون‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫را‬
‫نیز‬
‫در‬
‫نظر‬
‫بگیریم‬
.
•
‫حقوق‬
‫های‬
‫نجومی‬
‫در‬
‫خیلی‬
‫از‬
‫موارد‬
‫قانونی‬
‫بوده‬
‫و‬
،‫هستند‬
‫ولی‬
‫از‬
‫نظر‬
‫عرف‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫صحیح‬
‫نیستند‬
.
‫در‬
‫حین‬
‫بازی‬
‫فوتبال‬
‫اگه‬
‫بازیکنی‬
‫آسیب‬
‫دید‬
‫و‬
‫خطا‬
،‫نبود‬
‫ادامه‬
‫بازی‬
‫کاری‬
‫قانونی‬
‫هست‬
‫ولی‬
‫بازیکنان‬
‫تیم‬
‫مقابل‬
‫در‬
‫خیلی‬
‫از‬
‫موارد‬
‫با‬
‫هدایت‬
‫توپ‬
‫به‬
‫بیرون‬
‫با‬
‫یک‬
‫کار‬
‫اخالقی‬
‫فرصتی‬
‫برای‬
‫درمان‬
‫وی‬
‫می‬
‫دهند‬
.
‫شکل‬
‫روبرو‬
‫به‬
‫خوبی‬
‫ارتباط‬
‫میان‬
‫اخالق‬
‫و‬
‫قانون‬
‫را‬
‫در‬
‫گسترۀ‬
‫طبیعت‬
‫نشان‬
‫می‬
‫دهد‬
.
‫همان‬
‫طور‬
‫که‬
‫مشاهده‬
‫می‬
‫شود؛‬
‫منطقه‬
‫سفید‬
‫رنگ‬
،
‫منطقۀ‬
‫حاکمیت‬
‫مشترک‬
‫اخالق‬
‫و‬
‫قانون‬
‫بوده‬
‫و‬
‫نشان‬
‫دهندۀ‬
‫این‬
‫مطلب‬
‫است‬
‫که‬
‫قانون‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫هر‬
‫دو‬
‫در‬
‫قضاوت‬
‫نسبت‬
‫به‬
‫یک‬
‫رفتار‬
‫هم‬
‫عقیده‬
‫هستند‬
.
‫رفتاری‬
‫که‬
‫در‬
‫این‬
‫منطقه‬
‫غیرقانونی‬
‫باشد‬
‫غیر‬
‫اخالقی‬
‫محسوب‬
‫شده‬
‫و‬
‫بالعکس‬
.
‫مناطق‬
‫خاکستری‬
‫رنگ‬
‫نشان‬
‫دهندۀ‬
‫عدم‬
‫حضور‬
‫یکی‬
‫در‬
‫مقابل‬
‫حاکمیت‬
‫دیگری‬
‫است‬
.
‫در‬
‫منطقۀ‬
‫سیاه‬
‫نیز‬
‫به‬
‫نوعی‬
‫طبیعت‬
‫جنگل‬
‫حاکم‬
‫بوده‬
‫و‬
‫هیچ‬
‫محدودیت‬
‫بیرونی‬
‫و‬
‫درونی‬
‫به‬
‫جز‬
‫غریزه‬
‫و‬
‫قوانین‬
‫طبیعی‬
‫حاکم‬
‫نمی‬
‫باشد‬
.
‫به‬
‫هر‬
‫حال‬
‫آنچه‬
‫مسلم‬
‫است‬
‫ارتباط‬
‫میان‬
‫اخالق‬
‫و‬
‫قانون‬
‫از‬
‫آنچه‬
‫تصور‬
‫می‬
‫شود‬
‫پیچیده‬
‫تر‬
‫است‬
.
‫کلبرگ‬ ‫الرنس‬ ‫اخالقی‬ ‫رشد‬ ‫مراحل‬ ‫نظریه‬
‫کلبرگ‬
‫کند‬‫می‬ ‫رشد‬ ‫مراحل‬ ‫این‬ ‫طبق‬ ‫و‬ ‫سن‬ ‫پیشرفت‬ ‫با‬ ‫اخالقی‬ ‫قضاوت‬ ‫بود‬ ‫معتقد‬
:
‫یک‬ ‫سطح‬
:
‫تعارفی؛‬ ‫پیشا‬ ‫اخالقی‬ ‫اصول‬
(
‫سال‬ ‫ده‬ ‫عقلی‬ ‫سن‬ ‫تا‬
)
‫اول‬ ‫مرحله‬
:
‫فرمانبرداری‬ ‫و‬ ‫تنبیه‬ ‫به‬ ‫توجه‬
(
‫بشوم‬ ‫تنبیه‬ ‫مبادا‬ ‫کنم‬‫می‬ ‫رفتار‬ ‫اخالقی‬
.)
‫دوم‬ ‫مرحله‬
:
‫شخصی‬ ‫نفع‬ ‫به‬ ‫توجه‬
(
‫بگیرم‬ ‫پاداش‬ ‫تا‬ ‫کنم‬‫می‬ ‫رفتار‬ ‫اخالقی‬
.)
‫است‬ ‫کارانه‬‫بستان‬‫بده‬ ‫و‬ ‫بازاری‬ ‫دیدی‬ ‫اخالق‬ ‫به‬ ‫شخص‬ ‫نگاه‬ ‫سطح‬ ‫این‬ ‫در‬
.
‫دو‬ ‫سطح‬
:
‫تعارفی؛‬ ‫اخالقی‬ ‫اصول‬
(
‫سال‬ ‫سیزده‬ ‫عقلی‬ ‫سن‬ ‫تا‬
)
‫سوم‬ ‫مرحله‬
:
‫جماعت‬ ‫با‬ ‫همرنگی‬ ‫جهت‬ ‫و‬ ‫جمعی‬ ‫قواعد‬ ‫و‬ ‫رسوم‬ ‫رعایت‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫اخالق‬ ‫رعایت‬
(
‫پسرخوب‬ ‫به‬ ‫گرایش‬
/
‫خوب‬ ‫دختر‬
‫نشدن‬ ‫پذیرفته‬ ‫از‬ ‫اجتناب‬ ‫برای‬ ‫بودن‬
)
‫چهارم‬ ‫مرحله‬
:
‫اقتدار‬ ‫های‬‫سرچشمه‬ ‫به‬ ‫نزدیکی‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫اخالق‬ ‫رعایت‬
(
‫کسب‬ ‫و‬ ‫قدرت‬ ‫صاحبان‬ ‫طرف‬ ‫از‬ ‫شدن‬ ‫پذیرفته‬ ‫جهت‬ ‫یعنی‬
‫اجتماعی‬ ‫شأن‬
{
‫ساده‬ ‫زبان‬ ‫به‬
:
‫ریاکارانه‬ ‫اغلب‬ ‫و‬ ‫اجتماع‬ ‫در‬ ‫ترقی‬ ‫برای‬
}
.)
‫اخالقی‬ ‫رفتار‬ ‫نباشد‬ ‫اجتماعی‬ ‫بند‬ ‫و‬ ‫قید‬ ‫که‬ ‫شرایطی‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫رسوم‬ ‫رعایت‬ ‫و‬ ‫تعارف‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫شخص‬ ‫کردن‬ ‫رفتار‬ ‫اخالقی‬ ‫سطح‬ ‫این‬ ‫در‬
‫گردد‬‫بازمی‬ ‫یک‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫فرد‬
.
‫سه‬ ‫سطح‬
:
‫تعارفی؛‬ ‫پسا‬ ‫اخالقی‬ ‫اصول‬
(
‫فردیت‬ ‫گیری‬‫شکل‬ ‫و‬ ‫عقلی‬ ‫بلوغ‬ ‫از‬ ‫بعد‬
)
‫پنجم‬ ‫مرحله‬
:
‫اجتماعی‬ ‫پیمان‬ ‫به‬ ‫توجه‬
(
‫افراد‬ ‫فردیت‬ ‫و‬ ‫حرمت‬ ‫به‬ ‫احترام‬ ‫همه؛‬ ‫نفع‬ ‫و‬ ‫همگان‬ ‫رفاه‬ ‫راستای‬ ‫در‬ ‫اخالق‬ ‫رعایت‬
)
‫ششم‬ ‫مرحله‬
:
‫اخالقی‬ ‫اصول‬ ‫به‬ ‫پایبندی‬
(
‫رفتار‬ ‫ندارد؛‬ ‫زید‬‫می‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ای‬‫جامعه‬ ‫به‬ ‫ربطی‬ ‫و‬ ‫جوشد‬‫می‬ ‫فرد‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫بودن‬ ‫اخالقی‬
‫یابد‬‫می‬ ‫جریان‬ ‫خودش‬ ‫وجدانی‬ ‫اصول‬ ‫رعایت‬ ‫بر‬ ‫بنا‬ ‫شخص‬
.
‫نشود‬ ‫شرمنده‬ ‫خودش‬ ‫پیش‬ ‫تا‬ ‫کند‬‫می‬ ‫رفتار‬ ‫اخالقی‬ ‫موقعیتش‬ ‫از‬ ‫فارغ‬ ‫فرد‬
.)
‫کلیات‬
•
‫اصوال‬
«
‫اخالق‬
»
‫متناسب‬
‫است‬
‫با‬
،‫زمان‬
،‫مکان‬
،‫فرهنگ‬
،‫عقاید‬
،‫ها‬‫محدودیت‬
‫شرایط‬
‫موجود‬
‫و‬
‫عرف‬
‫جامعه‬
.
‫ممکن‬
‫است‬
‫که‬
‫یک‬
‫مورد‬
‫خاص‬
‫از‬
‫نظر‬
‫افرادی‬
‫اخالقی‬
‫و‬
‫از‬
‫نظر‬
‫افراد‬
‫دیگری‬
‫اخالقی‬‫غیر‬
‫باشد‬
.
‫حتی‬
‫ممکن‬
‫است‬
‫که‬
‫نظر‬
‫یک‬
‫فرد‬
‫درباره‬
‫اخالقی‬
‫یا‬
‫اخالقی‬‫غیر‬
‫بودن‬
‫آن‬
‫مورد‬
‫خاص‬
‫با‬
‫گذشت‬
‫زمان‬
‫تغییر‬
،‫کند‬
‫بنابراین‬
‫تعریف‬
‫جامع‬
‫و‬
‫مانعی‬
‫برای‬
«
‫اخالق‬
»
‫توان‬‫نمی‬
‫متصور‬
‫شد‬
.
•
‫باید‬
‫دقت‬
‫کنیم‬
‫که‬
‫اخالق‬
‫با‬
‫قانون‬
‫مترادف‬
‫نیست‬
.
•
‫در‬
‫بیشتر‬
،‫موارد‬
‫عدم‬
‫رعایت‬
‫قانون‬
‫عملی‬
‫اخالقی‬‫غیر‬
‫است؛‬
‫ولی‬
‫رعایت‬
‫صرف‬
‫قانون‬
‫به‬
‫معنای‬
‫رفتار‬
‫اخالقی‬
‫نیست‬
.
•
‫وظیفه‬
‫مدیران‬
‫یک‬
‫نهاد‬
‫اقتصادی‬
‫این‬
‫است‬
‫که‬
‫در‬
‫چارچوب‬
،‫قانون‬
‫سوددهی‬
‫نهاد‬
‫را‬
‫بیشینه‬
‫کنند‬
.
‫در‬
‫حالی‬
‫که‬
‫از‬
‫منظر‬
«
‫اخالق‬
‫کار‬‫و‬‫کسب‬
»
‫مدیر‬
‫باید‬
‫فراتر‬
‫از‬
‫قوانین‬
،‫موجود‬
‫موضوعات‬
‫دیگری‬
‫را‬
‫که‬
‫اهمیت‬
‫ای‬‫ویژه‬
‫دارند‬
‫هم‬
‫لحاظ‬
‫کند‬
.
‫تربیتی‬ ‫علوم‬
•
‫الزام‬
‫دو‬
‫نوع‬
‫است‬
‫اول‬
‫الزام‬
‫بیرونی‬
‫که‬
‫قانون‬
‫است‬
‫و‬
‫دوم‬
‫الزام‬
‫درونی‬
‫که‬
‫اخالق‬
‫است‬
‫و‬
‫در‬
‫محکمه‬
‫وجدان‬
‫قرار‬
‫دارد‬
.
‫ما‬
‫در‬
‫اخالق‬
‫با‬
‫الزام‬
‫درونی‬
‫سروکار‬
‫داریم‬
‫یعنی‬
‫می‬
‫خواهیم‬
‫افراد‬
‫از‬
‫درون‬
‫حرکت‬
‫کنند‬
.
‫البته‬
‫قانون‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫مکمل‬
‫یکدیگر‬
‫هستند‬
‫و‬
‫نمی‬
‫توان‬
‫یکی‬
‫را‬
‫انتخاب‬
‫کرد‬
.
•
‫قانون‬
‫بدون‬
‫اخالق‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫بدون‬
‫قانون‬
‫ناقص‬
‫هستند‬
.
•
‫قانون‬
‫بدون‬
‫اخالق‬
‫نظم‬
‫اجتماعی‬
‫را‬
‫ایجاد‬
‫می‬
‫کند‬
‫ولی‬
‫مفرهای‬
‫قانونی‬
‫باقی‬
‫می‬
‫مانند‬
‫و‬
‫افراد‬
‫قانون‬
‫را‬
‫دور‬
‫می‬
‫زنند‬
.
•
‫در‬
‫اخالق‬
‫بدون‬
‫قانون‬
‫هم‬
‫آشوب‬
‫اجتماعی‬
‫ایجاد‬
‫می‬
‫شود‬
‫ولی‬
‫استثناهای‬
‫خوب‬
‫هم‬
‫وجود‬
‫دارند‬
‫یعنی‬
‫افراد‬
‫مثبت‬
‫هم‬
‫می‬
‫توانند‬
‫وجود‬
‫داشته‬
‫باشند‬
.
)
‫خسرو‬
‫باقری‬
-
‫استاد‬
‫دانشگاه‬
‫تهران‬
)
‫فقه‬
•
‫با‬
‫توجه‬
‫به‬
‫تعریف‬
‫اخالق‬
‫همیشه‬
‫بین‬
‫اخالق‬
‫و‬
‫قانون‬
‫همپوشانی‬
‫و‬
‫ارتباط‬
‫وجود‬
‫دارد‬
.
‫قانون‬
‫به‬
‫دنبال‬
‫تفکیک‬
‫فعل‬
‫صحیح‬
‫و‬
‫فعل‬
‫ناصحیح‬
‫از‬
‫یکدیگر‬
‫است‬
،
‫اخالق‬
‫هم‬
‫به‬
‫دنبال‬
‫شناساندن‬
‫فضیلت‬
‫و‬
‫رذیلت‬
‫است‬
،
‫لذا‬
‫ارتباط‬
‫زیادی‬
‫بین‬
‫این‬
‫دو‬
‫است‬
.
‫دیگر‬‫عبارت‬‫به‬
،‫قانون‬
‫وقتی‬
‫کننده‬‫بیان‬
‫اراده‬
‫عمومی‬
‫و‬
‫موردقبول‬
‫همه‬
‫مردم‬
‫خواهد‬
‫بود‬
‫که‬
‫مطابق‬
‫بااخالق‬
،‫باشد‬
‫قانون‬
‫باید‬
‫مطابق‬
‫باعقل‬
،‫باشد‬
‫باید‬
‫مطابق‬
‫با‬
‫احساسات‬
‫عمومی‬
‫جامعه‬
‫باشد؛‬
‫اما‬
‫قانون‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫یکی‬
،‫نیستند‬
‫اخالق‬
‫چیزی‬
‫است‬
‫و‬
‫قانون‬
‫چیز‬
‫دیگری‬
‫است‬
.
‫در‬
‫مواردی‬
‫اخالق‬
‫روشن‬
‫نیست‬
‫که‬‫درحالی‬
‫در‬
‫ذات‬
‫قانون‬
‫نهفته‬
‫است‬
‫که‬
‫باید‬
‫واضح‬
‫باشد‬
.
‫باید‬
‫قانون‬
‫طوری‬
‫تدوین‬
‫شود‬
‫که‬
‫هرکسی‬
‫آن‬
‫را‬
‫ببیند‬
‫بفهمد‬
‫و‬
‫نیاز‬
‫به‬
‫تفسیر‬
‫نداشته‬
‫باشد‬
.
ً‫ال‬‫مث‬
‫در‬
‫مواردی‬
‫گوید‬‫می‬
‫جنین‬‫سقط‬
‫جایز‬
،‫است‬
‫اما‬
‫وقتی‬
‫مادری‬
‫داند‬‫می‬
‫که‬
‫این‬
‫بچه‬
‫در‬
‫رحم‬
‫مریض‬
‫است‬
‫ازنظر‬
‫اخالقی‬
‫معلوم‬
‫نیست‬
‫جایز‬
‫باشد‬
.
‫شاید‬
‫به‬
‫لحاظ‬
‫قانونی‬
‫این‬
‫مادر‬
‫بتواند‬
‫جنین‬‫سقط‬
‫کند‬
‫اما‬
ً‫ا‬‫اخالق‬
‫معلوم‬
‫نیست‬
‫بتواند‬
‫این‬
‫کار‬
‫را‬
‫بکند‬
.
•
‫توان‬‫می‬
‫گفت‬
‫قانون‬
‫همیشه‬
‫هاست‬‫الزام‬
‫و‬
‫مثل‬
‫واجب‬
‫و‬
‫حرام‬
‫است‬
‫؛‬
‫که‬‫درحالی‬
‫اخالق‬
‫اعم‬
‫از‬
‫الزام‬
‫است‬
‫و‬
‫مستحب‬
‫و‬
‫مکروه‬
‫را‬
‫هم‬
‫شامل‬
‫شود‬‫می‬
.
‫اخالق‬
‫در‬
‫مواردی‬
‫گوید‬‫می‬
‫بهتر‬
‫است‬
‫چنین‬
‫شود‬
‫اما‬
‫قانون‬
‫گوید‬‫می‬
‫باید‬
‫چنین‬
‫شود‬
.
(
‫استاد‬
‫احمد‬
‫عابدی‬
-
‫حوزه‬
‫علمیه‬
‫قم‬
)
‫حقوق‬
•
‫قانون‬ ‫حکومت‬
‫بلی‬
،
‫قانون‬ ‫ستایش‬ ‫ولی‬
‫خیر‬
•
‫یکی‬
‫از‬
‫اشکاالت‬
‫فلسفه‬
‫حقوق‬
‫این‬
‫است‬
‫که‬
‫باید‬
‫به‬
‫دو‬
‫زبان‬
‫سخن‬
‫گفت‬
.
‫به‬
‫عوام‬
‫نهیب‬
‫زد‬
‫تا‬
‫قانون‬
‫را‬
‫اجرا‬
‫کنند‬
‫و‬
‫به‬
‫افراد‬
‫خاص‬
‫این‬
‫راه‬
‫را‬
‫نشان‬
‫داده‬
‫شود‬
‫که‬
‫اگر‬
‫قانون‬
‫ظالمانه‬
‫بود‬
‫به‬
‫چه‬
‫طریقی‬
‫از‬
‫این‬
‫ظلم‬
‫بگریزند‬
.
•
«
‫باید‬
‫میان‬
‫قانون‬
‫خوب‬
‫و‬
‫قانون‬
‫بد‬
‫فرق‬
‫گذاشته‬
‫شود‬
.
‫قانونی‬
‫که‬
‫با‬
‫مصالح‬
‫و‬
‫منافع‬
‫ملی‬
‫و‬
‫اخالق‬
‫عمومی‬
‫سازگار‬
،‫است‬
‫قانون‬
‫خوب‬
‫بوده‬
‫و‬
‫باید‬
‫به‬
‫قانونی‬
‫که‬
‫بد‬
،‫است‬
‫انتقاد‬
‫صورت‬
‫گیرد‬
.
‫تفاوت‬
‫آنها‬
‫نیز‬
‫در‬
‫تفسیر‬
‫قانون‬
‫ظاهر‬
‫شود‬‫می‬
‫ما‬
‫زمانی‬
‫که‬
‫به‬
‫قانون‬
‫خوب‬
‫رسیم‬‫می‬
‫سعی‬
‫بر‬
‫گسترش‬
‫آن‬
‫داریم‬
.
»
(
‫دکتر‬
‫امیرناصر‬
‫کاتوزیان‬
-
‫استاد‬
‫حقوق‬
)
‫حقوق‬
‫در‬
‫شماره‬
31
‫مجله‬
‫کانون‬
‫وکال‬
‫سال‬
1332
‫دکتر‬
‫محمد‬
‫شاهکار‬
‫بر‬
‫این‬
‫نظر‬
‫بودند‬
‫که‬
‫از‬
‫روزیکه‬
‫حقوق‬
‫با‬
‫قانون‬
‫در‬
‫اجتماعات‬
‫بشری‬
‫راه‬
‫یافت‬
‫دیگر‬
‫آن‬
‫اصل‬
‫اخالقی‬
‫از‬
‫بین‬
‫رفت‬
‫و‬
‫مردم‬
‫دیگر‬
‫در‬
‫معامالت‬
‫و‬
‫امور‬
‫خود‬
‫پای‬
‫بند‬
‫باصول‬
‫اخالقی‬
‫نیستند‬
«
‫دیگر‬
‫مردم‬
‫نمیگویند‬
‫رعایت‬
‫اصول‬
‫اخالقی‬
‫و‬
‫مبانی‬
‫ایمان‬
‫و‬
‫تقوی‬
‫را‬
‫واقعا‬
‫بکن‬
‫بلکه‬
‫دستور‬
‫این‬
‫است‬
‫که‬
‫اینطور‬
‫وانمود‬
‫کن‬
‫و‬
‫ظاهر‬
‫امر‬
‫را‬
‫چنین‬
‫نشان‬
‫بده‬
»
.
«
‫دیگر‬
‫قانون‬
‫نمیگوید‬
‫دزد‬
‫نباش‬
‫و‬
‫خائن‬
‫و‬
‫جاعل‬
‫و‬
‫قاتل‬
‫مباش‬
‫بلکه‬
‫در‬
‫واقع‬
‫میگوید‬
‫گیر‬
‫نیفت‬
.
‫دلیل‬
‫و‬
‫مدرک‬
‫بدست‬
‫نده‬
‫و‬
‫عالمت‬
‫از‬
‫خود‬
‫باقی‬
‫مگذار‬
.
»
‫حقوق‬
•
‫اگر‬
‫قانون‬
‫را‬
‫مجموعه‬
‫قواعد‬
‫و‬
‫رفتارها‬
‫و‬
‫مقرراتی‬
‫تعریف‬
‫کنیم‬
‫که‬
‫ضمانت‬
‫اجرا‬
‫برای‬
‫آن‬
‫وجود‬
،‫دارد‬
‫اخالق‬
‫فاقد‬
‫این‬
‫نوع‬
‫از‬
‫ضمانت‬
‫اجراست‬
.
•
‫برای‬
‫نمونه‬
‫در‬
‫دین‬
‫اسالم‬
‫درباره‬
‫احسان‬
‫و‬
‫نیکی‬
‫به‬
‫پدر‬
‫و‬
‫مادر‬
‫خیلی‬
‫تاکید‬
‫شده‬
‫است‬
.
‫ولی‬
‫جز‬
‫در‬
‫موارد‬
‫اندکی‬
‫این‬
‫احسان‬
‫مشمول‬
‫ضمانت‬
‫اجرای‬
‫قانون‬
‫شود‬‫نمی‬
.
‫یا‬
‫آنکه‬
‫توصیه‬
‫به‬
‫خواندن‬
‫نماز‬
‫یا‬
‫گرفتن‬
‫روزه‬
‫یا‬
‫پرهیز‬
‫از‬
‫غیبت‬
‫شده‬
‫است‬
‫که‬
‫همه‬
‫اینها‬
‫ثواب‬
‫و‬
‫عقاب‬
‫خاص‬
‫خود‬
‫را‬
،‫دارند‬
‫در‬
‫حالی‬
‫که‬
‫هیچکدام‬
‫در‬
‫قالب‬
‫قانون‬
‫و‬
‫ضمانت‬
‫اجرا‬
‫تعریف‬
‫شوند‬‫نمی‬
.
‫سینما‬
•
‫شیطان‬ ‫مدافع‬ ‫وکیل‬
(
‫هاکفورد‬ ‫تیلور‬
)
1997
‫لومکس‬ ‫کوین‬
(
‫ریوز‬ ‫کیانو‬
)
‫ویال‬ ‫جکسون‬ ‫شهر‬ ‫در‬ ‫موفق‬ ‫بسیار‬ ‫وکیلی‬ ،
‫فلوریدا‬ ‫یالت‬
‫ای‬‫پرونده‬ ‫هیچ‬ ‫در‬ ‫تاکنون‬ ‫که‬ ‫است‬
‫است‬‫نخورده‬ ‫شکست‬
.
‫دستگیر‬ ‫آزاری‬ ‫کودک‬ ‫جرم‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫باشد‬‫می‬ ‫مدرسه‬ ‫معلم‬ ‫یک‬ ‫که‬ ‫موکلش‬ ‫از‬ ‫دفاع‬ ‫مراحل‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫در‬
‫است‬ ‫کار‬ ‫گناه‬ ‫موکلش‬ ‫که‬ ‫شود‬‫می‬ ‫متوجه‬ ‫دادگاه‬ ‫سالن‬ ‫در‬ ،‫شده‬
.
•
‫سیمین‬ ‫از‬ ‫نادر‬ ‫جدایی‬
(
‫فرهادی‬ ‫اصغر‬
)
1389
-
2012
‫احمد‬ ‫کاراکتر‬ ‫سیمین‬ ‫از‬ ‫نادر‬ ‫جدایی‬ ‫فیلم‬ ‫در‬
(
‫حسینی‬ ‫شهاب‬
)
‫در‬
‫آخرین‬
‫و‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫اخالقی‬ ‫تزلزل‬ ‫دچار‬ ‫فیلم‬ ‫دقایق‬
‫گذارد‬ ‫می‬ ‫پا‬ ‫زیر‬ ‫را‬ ‫خودش‬ ‫وجدان‬
.
‫از‬ ‫بیش‬ ً‫ا‬‫مجموع‬ ‫فیلم‬ ‫این‬
۵2
‫جایزه‬
‫از‬ ‫را‬ ‫جهانی‬
ِ‫ن‬‫آ‬
‫خود‬
‫است‬‫کرده‬
‫معتبر‬ ‫جوایز‬ ،
‫المللی‬‫بین‬
‫همچون‬
‫جایزه‬
‫زبان‬ ‫غیرانگلیسی‬ ‫فیلم‬ ‫بهترین‬ ‫اسکار‬
،
‫گلدن‬
‫گلوب‬
‫انگلیسی‬ ‫غیر‬ ‫فیلم‬ ‫بهترین‬
‫و‬ ‫زبان‬
...
•
‫دقیقه‬ ‫نیم‬ ‫و‬ ‫هشت‬ ‫سریال‬
(
‫حسینی‬ ‫شاه‬ ‫شهرام‬
)
139۵
‫دهد‬‫می‬ ‫قرار‬ ‫اخالق‬ ‫با‬ ‫تعارض‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫قانون‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫گوشه‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ای‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫داستان‬ ‫چیدمان‬
.
‫ـ‬ ‫شرع‬ ‫بخوانید‬ ‫ـ‬ ‫قانون‬
‫به‬
‫و‬ ‫کند‬‫می‬ ‫محروم‬ ‫دار‬‫سرمایه‬ ‫پدر‬ ‫میراث‬ ‫و‬ ‫ارث‬ ‫از‬ ‫کامل‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫وارث‬ ‫یک‬ ،‫مرگ‬ ‫دو‬ ‫بین‬ ‫اندکی‬ ‫زمانی‬ ‫فاصله‬ ‫خاطر‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫فراوان‬ ‫های‬ ‫بحران‬ ‫و‬ ‫مشکالت‬ ‫درگیر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫کس‬ ‫بی‬ ‫و‬ ‫تنها‬ ِ‫ر‬‫همس‬
.
•
‫شناسی‬ ‫نمی‬ ‫را‬ ‫جک‬ ‫تو‬
(
‫لوینسون‬ ‫بری‬
)
2010
‫در‬
‫سال‬
2010
‫کمپانی‬
‫وارنر‬ ‫برادران‬
‫زندگی‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫فیلمی‬
‫دکتر‬
‫کوارکیان‬
‫خودکشی‬ ‫برای‬ ‫بیمارانش‬ ‫به‬ ‫وی‬ ‫کمک‬ ‫و‬
‫کرد‬ ‫تولید‬
.
‫نام‬ ‫به‬ ‫کتابی‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫فیلم‬ ‫این‬
:
"
‫مرده‬ ‫و‬ ‫مردن‬ ‫میان‬
:
‫کردن‬ ‫قانونی‬ ‫برای‬ ‫نبرد‬ ‫و‬ ‫کوارکیان‬ ‫دکتر‬ ‫زندگی‬
‫نام‬ ‫با‬ ‫اوتانازی‬
‫شناسی‬‫نمی‬ ‫را‬ ‫جک‬ ‫تو‬
‫شد‬ ‫ساخته‬
.
‫فیلم‬ ‫این‬ ‫در‬
‫پاچینو‬ ‫آل‬
‫خاطر‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫کرد‬ ‫بازی‬ ‫را‬ ‫کوارکیان‬ ‫دکتر‬ ‫نقش‬
‫برنده‬ ‫نقش‬ ‫این‬ ‫ایفای‬
‫امی‬ ‫جایزه‬
‫دوره‬ ‫در‬
۶2
‫برنده‬ ‫نیز‬ ‫و‬
‫گلوب‬ ‫گلدن‬ ‫جایزه‬
‫سال‬ ‫در‬
2011
‫گردید‬
.
‫پزشکی‬ ‫علوم‬
‫کوارکیان‬
‫به‬
‫بیمارانی‬
‫که‬
‫از‬
‫بیماریهای‬
‫العالج‬
‫رنج‬
،‫بردند‬‫می‬
‫برای‬
‫اوتانازی‬
‫های‬‫مشاوره‬
‫زیادی‬
‫داد‬
.
‫او‬
‫ادعا‬
‫کرده‬
‫که‬
‫به‬
‫حداقل‬
130
‫نفر‬
‫برای‬
‫دستیابی‬
‫به‬
‫این‬
‫هدف‬
‫کمک‬
‫است‬‫کرده‬
.
‫به‬
‫همین‬
‫دلیل‬
‫کورکیان‬
‫در‬
‫سال‬
1999
‫به‬
‫اتهام‬
‫قتل‬
‫عمد‬
‫به‬
2۵
‫سال‬
‫زندان‬
‫محکوم‬
‫شد‬
.
‫او‬
‫در‬
‫سال‬
2007
‫پس‬
‫از‬
‫تحمل‬
8
‫سال‬
‫زندان‬
‫با‬
‫شرط‬
‫عدم‬
‫مشاوره‬
‫به‬
‫بیماران‬
‫برای‬
‫مرگ‬
‫اختیاری‬
‫آزاد‬
‫شد‬
.
‫قانون‬ ‫مقایسه‬
‫اخالق‬ ‫و‬
‫قانون‬ ‫اخالق‬ ‫مقایسه‬ ‫مبنای‬
‫قواعد‬ ‫از‬ ‫منظم‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬ ‫به‬ ‫قانون‬
‫تک‬ ‫اعمال‬ ‫و‬ ‫جامعه‬ ‫کل‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫اشاره‬
‫است‬ ‫حاکم‬ ‫آن‬ ‫اعضای‬ ‫تک‬
.
‫که‬ ‫است‬ ‫اخالق‬ ‫فلسفه‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫شاخه‬ ‫اخالق‬
‫انسان‬ ‫اساسی‬ ‫رفتار‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫مردم‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫راهنمایی‬
.
‫معنی‬
‫مقررات‬ ‫و‬ ‫قوانین‬ ‫مجموعه‬ ‫ها‬ ‫دستورالعمل‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬ ‫چیست؟‬
‫دولت‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫و‬ ‫قانونی‬ ،‫فردی‬ ‫هنجارهای‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫اداره‬
‫شده‬ ‫منتشر‬ ‫و‬ ‫بیان‬ ‫مکتوب‬ ‫صورت‬ ‫به‬
‫است‬
.
‫هستند‬ ‫انتزاعی‬
. ‫اصطالح‬
‫نیست‬ ‫جایز‬ ‫قانون‬ ‫از‬ ‫تخلف‬
‫زیرا‬
‫موجب‬
‫دو‬ ‫هر‬ ‫یا‬ ‫نقدی‬ ‫جزای‬ ‫یا‬ ‫حبس‬ ‫مجازات‬
‫شود‬
.
‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫اخالق‬ ‫نقض‬ ‫برای‬ ‫مجازاتی‬ ‫هیچ‬
. ‫تخلف‬
‫آرامش‬ ‫و‬ ‫نظم‬ ‫حفظ‬ ‫هدف‬ ‫با‬ ‫قانون‬
‫همه‬ ‫از‬ ‫حمایت‬ ‫و‬ ‫جامعه‬ ‫در‬ ‫اجتماعی‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫ایجاد‬ ‫شهروندان‬
.
‫گیری‬ ‫تصمیم‬ ‫در‬ ‫مردم‬ ‫به‬ ‫کمک‬ ‫برای‬ ‫اخالق‬
‫عمل‬ ‫نحوه‬ ‫و‬ ‫نادرست‬ ‫یا‬ ‫درست‬
‫پرداخته‬
‫شده‬
‫است‬
.
‫واقعگرایانه‬ ،‫هدف‬
‫دارد‬ ‫حقوقی‬ ‫الزام‬ ‫قانون‬ ً‫ا‬‫ذات‬ ‫اخالق‬
‫الزامی‬
‫ندارد‬ ‫اجرا‬ ‫برای‬ ‫آوری‬ ‫الزام‬
‫ند‬‫ر‬‫ا‬‫د‬‫اری‬‫ع‬،‫ت‬‫س‬‫دو‬‫ر‬‫غی‬‫هب‬‫اق‬‫ش‬‫ع‬
‫ند‬‫ر‬‫زا‬‫بی‬‫او‬‫آرزوی‬‫رت‬‫حس‬‫از‬
‫ت‬‫ش‬‫به‬‫ر‬‫ه‬‫ب‬‫از‬‫ت‬‫ع‬‫ا‬‫ط‬‫ند‬‫کن‬‫هک‬‫آانن‬‫و‬
‫رد‬‫ود‬‫خ‬‫ر‬‫ه‬‫ب‬،‫ند‬‫نی‬‫اق‬‫ش‬‫ع‬
‫ند‬‫ر‬‫ا‬‫ک‬
‫ی‬‫ی‬‫ا‬‫ه‬‫ب‬‫خ‬‫شی‬

More Related Content

Featured

Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 

Featured (20)

AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 

قانون یا اخلاق 1400.pdf