Filipino sa Piling Larangan Bb. Ruffa Mae Navarro, LPT

1. CTALUMPATI

2. ANO BA ANG TALUMPATI?
•Ang talumpati ay paglalahad ng kaisipan o opinyon sa
pamamagitan ng pagsasalita sa entablado sa harapan ng
grupo ng mga tao.
•Ang kahalagahan ng talumpati ay nakikita sa mga layunin
nito, at ito ang mga sumusunod: manghikayat ng ibang
tao, tumugon sa isang isyu, magbigay ng katwiran at
magsaad ng paniniwala, o di kaya’y magbigay ng
karagdagan na kaalaman.

3. C
URI NG TALUMPATI
AYON SA
PAMAMARAAN

4. •Dagli – o kilala din sa tawag na “Impromptu”ay isang
uri ng talumpati kung saan walang paghahanda ang
isang mananalumpati.
•Maluwag – o kilala din sa tawag na “Extemporaneous”
ay kung saan may panahon para maghanda at
ng datos ang mananalumpati bago ang kanyang
pagsasalita.
•Pinaghandaan – o kilala din sa tawag na “Prepared” ay
maaring isinulat, binabasa o sinasaulo at may sapat na
pag-aaral sa paksa ang mananalumpati.

5. C
URI NG TALUMPATI
AYON SA LAYUNIN

6. Talumpating Pampalibang - Ang mananalumpati ay
nagpapatawa sa pamamagitan ng anekdota o maikling
kwento. Kadalasan ito ay binibigkas pagkatapos ng isang
salu-salo.
Talumpating Nagpapakilala - Kilala rin ito sa tawag na
panimulang talumpati at karaniwan lamang na maikli lalo na
kung ang ipinapakilala ay kilala na o may pangalan na.
nitong ihanda ang mga tagapakinig at pukawin ang
atensyon sa husay ng kanilang magiging tagapagsalita.

7. Talumpating Pangkabatiran - Ito ang gamit sa mga panayam,
kumbensyon, at mga pagtitipong pang-siyentipiko,
at iba pang samahan ng mga dalubhasa sa iba’t ibang
Gumagamit dito ng mga kagamitang makatutulong para
maliwanagan at maunawaan ang paksang tinatalakay.
Talumpating Nagbibigay-galang - Ginagamit ito sa
pagbibigay galang at pagsalubong sa isang panauhin,
pagtanggap sa kasapi o kaya ay sa kasamahang mawawalay o
aalis.

8. Talumpating Nagpaparangal -Layunin nito na bigyang
parangal ang isang tao o kaya magbigay ng papuri sa mga
kabutihang nagawa nito. Sa mga okasyon tulad ng mga
sumusunod ginagamit ang ganitong uri ng talumpati.
• Paggawad ng karangalan sa mga nagsipagwagi sa
at paligsahan
• Paglipat sa katungkulan ng isang kasapi
• Pamamaalam sa isang yumao
• Parangal sa natatanging ambag ng isang tao o grupo

9. Talumpating Pampasigla - Pumupukaw ng
damdamin at impresyon ng mga tagapakinig kung
saan kalimitang binibigkas ito ng:
•Isang Coach sa kanyang pangkat ng mga manlalaro
•Isang Lider ng samahan sa mga manggagawa o
myembro
•Isang Pinuno ng tanggapan sa kanyang mga kawani

10. C
BAHAGI NG
TALUMPATI

11. Simula - sa bahaging ito inilalahad ang layunin ng paksa
kasabay ng stratehiya upang makuha sa simula pa lang ang
atensyon ng tagapakinig.
Katawan o Gitna - dito nakasaad ang paksang tinatalakay ng
mananalumpati.
Katapusan o Wakas - ito naman ang buod ng paksang
tinalakay ng mananalumpati. Nakalahad dito ang
na katibayan, katwiran at paniniwala para makahikayat ng
pagkilos mula sa mga tagapakinig ayon sa paksa ng talumpati.

12. C
MGA GABAY SA
PAGSULAT NG
TALUMPATI:

13.  Piliin ang isang pinakamahalagang ideya.
 Magsulat kung paano ka magsalita.
 Gumamit ng kongkretong salita at halimbawa.
 Tiyaking tumpak ang mga ebidensya at datos na
ginagamit sa talumpati.
 Gawing simple ang pagpapahayag sa buong
talumpati.

14. C
MGA KASANGKAPAN
NG
TAGAPAGSALITA/MANA
NALUMPATI

15. Ang isang tagapagsalita o mananalumpati ay may mga
kasangkapan ding ginagamit para maging mabisa ang
panghihikayat niya sa madla upang paniwalaan ang kanyang
sinasabi o pangangatwirang ibinibigay tungkol sa paksang
tinatalakay.
Narito ang ilang kasangkapan na maaaring magamit para
maging mabisa ang pagpapahayag ng talumpati.

16. TINIG
• Nakakatulong ang tinig sa pag-unawa sa nilalaman ng
talumpati. Kailangang ibagay ang tinig sa nilalaman ng
pananalita. Isinasaalang-alang sa bahaging ito ang tulin o
bilis ng pananalita, pagbibigay-diin sa mahahalagang salita o
mensahe na kailangang maunawaan ng tagapakinig, tono ng
pananalita, pagtaas at pagbaba ng tinig, at paglakas at
paghina ng tinig. Ang magandang tinig ay madaling makaakit
sa madla. Iwasan ang matining na tinig o kaya ay garalgal na
tinig na parang sirang plaka.

17. TINDIG
• Tumindig nang maayos at iwasan ang tindig militar na
parang naninigas ang katawan. Sikaping maging magaan ang
katawan at nakarelaks. Mahalaga na magmukhang kapita-
pitagan para makuha agad ang atensyon ng mga
tagapakinig. Ang ganitonng uri ng anyo ay
nakapagpapahiwatig na handang-handa ang tagapagsalita.

18. GALAW
• Ang galaw ay tumutukoy sa anumang pagkilos na ginagawa
ng tao na may kaugnayan sa pagsasalita o pagpapahayag ng
kaisipan o anumang damdamin sa madla o mga tagapakinig.
Nasasaklaw ng galaw ang mata, ekspresyon ng mukha, tindig,
galaw ng ulo at katawan. Lahat ng ito ay nakatutulong sa
paghahatid ng mensahe.

19. KUMPAS NG KAMAY
• Ginagamit ang kumpas ng mga kamay sa pagbibigay-diin sa
sinasabi. Halimbawa, karaniwang itinataas ang hintuturo o
braso kung ipinapahayag ang mahalagang opinion o puntos
ng talumati o pananalita. Ginagamit din ang mga kumpas ng
kamay para biigyan ng pagtutumbas ang ideya.

20. HALIMBAWA NG URI NG KUMPAS
• Palad na itinataas habang nakalahad- nagpapahiwatig ito ng dakilang damdamin.
• Nakataob na palad at biglang ibinababa- nagpapahiwatig ito ng marahas na damdamin.
• Palad na bukas at marahang ibaba- nagpapahiwatig na ito ay mababang uri ng kaisipan o damdamin.
• Kumpas na pasuntok- nagpapahayag ng pagkapoot o galit o pakikilaban.
• Paturong kumpas- nagpapakilala ng panduduro, pagkagalit at panghahamak.
• Nakabukas na palad na magkalayo ang mga daliri at unti-unting ititikom- nagpapahiwatig ng
matimping damdamin.
• Ang palad ay bukas, paharap sa nagsasalita- pagtawag ng pansin sa alinmang bahagi ng katawan ng
nagsasalita.
• Nakaharap sa madla, nakabukas ang palad- ipinahihiwatig nito ang pagtanggi, pagkabahala, at
pagkatakot.
• Kumpas na pahawi o pasaklaw- nagpapahayag ng pagsaklaw sa isang diwa, tao o pook.
• Marahang pagbaba ng dalawang kamay- ginagamit sa pagpapahiwatig ng kabiguan o kawalan ng
lakas.

21. C
MGA KATANGIAN
NG MAHUSAY NA
TAGAPAGSALITA

22. KAHANDAAN
• Malalaman agad ng mga tagapakinig kung pinaghandaang mabuti ang
pagtatalumpati sa panimula o introduksyong binibigkas ng
tagapagsalita. Kung maganda amg panimula, makukuha agad ang
atensyon ng mga tagapakinig. May dalawang mahahalagang salik para
sa panimula ng pananalita: (a) kilalanin ang tagapakinig at (b) isaalang-
alang ang okasyon kung pormal o di-pormal. Layunin ng dalawang ito
na makapukaw ng atensyon ng tagapakinig. Kung alam ng tagapakinig
kung sino-sino ang kanyang tagapakinig, mailulugar niya ang
pagpapatawa, pagtatanong at iba pang teknik o istratehiya para
makuha ang atensyon nila.

23. KAALAMAN SA PAKSA
• Ang sapat na kaalaman sa paksa ng tagapagsalita ay
masasalamin sa paraan ng pagbigkas o –pagtatalakay na
ginagawa niya. Makikita ang kanyang kahusayan sa paksang
tinatalaky sa paraan ng pagpapaliwanag, pagbibigay ng
interpreyasyon, paglalapat, paghahambing, pag-uulit ng
padron at ang pagbibigay ng problema at solusyon.
Madaling matuklasan kung kulang sa kaalaman ang
tagapagsalita dahil mararamdaman ito sa kanyang tinig at
ikinikilos.

24. KAHUSAYAN SA PAGSASALITA
• Madaling maganyak na makinig ang publiko kung matatas at
mahusay magsalita ang mananalumpati/tagapagsalita.
Ibinibigay ng tagapagsalita ang kanyang tinig sa nililalaman
ng kanyang talumpati. Dito rin makikita ang kasanayan sa
wika ng tagapagsalita gaya ng paggamit ng angkop na salita,
wastong gramatika at wastong pagbigkas ng mga salita.
Mahalaga na maunawaan ng tagapakinig ang mensahe kaya
nararapat na ibigay ang lenggwaheng gagamitin sa uri ng
tagapakinig.