teqdimat

1. Tələbə
Fakultə
Qrup
: Əsədli Babək
: İTİF
: 683.19
Fənn : Ümumi təyinatlı tətbiqi proqram paketləri
Müəllim : Həsənquliyeva Mətanət

2. PowerPoint proqramında yeni
təqdimatın hazırlanması
Mövzu

3. Microsoft Office
Microsoft Office — tətbiqi proqram təminatının ofis paketi. Microsoft şirkəti
tərəfindən Microsoft Windows və Apple Mac OS X əməliyyat sistemləri üçün
yaradılmışdır.
Bu proqram paketinə müxtəlif növ sənədlərlə işləmək üçün proqram təminatları
daxildir: mətn prosessoru, elektron cədvəl, verilənlər bazası və s. Microsoft Office
OLE obyektləri üçün serverdir. Visual Basic dilində yazılmış makrosları dəstəkləyir.
● Microsoft Office Word — mətn prosessoru. Müxtəlif sənədlərin hazırlanmasında və redaktəsində
istifadə edilir.
● Microsoft Office Excel — cədvəl prosessoru.
● Microsoft Office Outlook — şəxsi kommunikator. Proqrama daxildir: təqvim, tapşırıqlar planı, elektron
poçt, ünvanlar kitabçası.
● Microsoft Office PowerPoint — təqdimatların hazırlanmasında istifadə edilir.
● Microsoft Office Access — verilənlər bazasının idarəetmə sistemi. VB-nın yaradılması və idarə
edilməsində istifadə edilən tətbiqi proqramdır.

4. Microsoft Office proqramları

5. PowerPoint - təqdimatların, yəni şəkil və qrafiklərin göstərilməsi ilə müşayət edilən
mühazirələrin tərtibi üçün istifadə olunan proqramdır. Təqdimat slaydlar ardıcıllığından
ibarətdir. Hər slayda mühazirənin mətnindən əlavə müxtəlif qrafiklər, hərəkət effektləri
vasitəstilə hərəkətə gətirilən şəkillər daxil edilə bilər.

6. PowerPoint’də yeni təqdimatın yaradılması
PowerPoint-i açın.
Sol paneldə New seçin.
Seçim edin:
• Sıfırdan təqdimat yaratmaq üçün Blank
Presentation seçin.
• Hazırlanmış dizayndan istifadə etmək
üçün şablonlardan birini seçin.
• PowerPoint-dən istifadə ilə bağlı
məsləhətləri görmək üçün Take a tour
və sonra Create seçin.

7. 1. Sol paneldəki kiçik şəkillərdə yeni
slaydınızın izləməsini istədiyiniz
slaydı seçin.
2. Home panelində, Slides
bölməsində, New Slide seçin.
3. Slides bölməsində Layout seçin və
sonra menyudan istədiyiniz tərtibatı
seçin.
Slayd əlavə edilməsi

8. Mətn əlavə edin və formatlayın
• Kursoru mətn qutusunun içərisinə qoyun
və sonra nəsə yazın.
• Mətni seçin və sonra Home panelinin
Font bölməsindən bir və ya bir neçə
variant seçin, məsələn, Şrift, Şriftin
Ölçüsü, Şriftin Ölçüsü, Qalın, Kursiv, Altını
Xətt və s.
• Markerli və ya nömrələnmiş siyahılar
yaratmaq üçün mətni seçin, sonra
Markerlər və ya Nömrələmə seçin.

9. Şəkil, forma və s. əlavə edin
1. Insert tabına keçin.
2. Şəkil əlavə etmək üçün:
• Images bölməsində Şəkillər seçin.
• Insert Picture From menyusunda daxil etmək
istədiyiniz mənbəni seçin.
• İstədiyiniz şəkli axtarın, onu seçin və sonra
Insert seçin.
3. İllüstrasiyalar əlavə etmək üçün:
• İllüstrasiyalar bölməsində Formalar, Ikonlar, 3D
Modellər, SmartArt və ya Diaqram seçin.
• İllüstrasiya növlərindən birini kliklədiyiniz zaman
açılan dialoq qutusunda istədiyiniz elementi
seçin və onu daxil etmək üçün göstərişlərə əməl
edin.

10. PowerPoint’də təqdimat təqdim etmənin
10 qızıl qaydası!

11. 1. Slaydlarınızı diqqətlə tərtib edin
Müxtəlif mənbələrdən slaydları kopyalayıb yapışdırmayın. Hər halda təqdimatınızın köhnəlmiş xalça kimi
görünməsini istəmirsiniz. Hədəf etdiyiniz şey isə ardıcıl görünüşdür. Bu, auditoriyanızın diqqətini əsas
çıxışınıza və slaydlarınızda vurğuladığınız əsas faktlara yönəltməyə kömək edəcək.
Bunun üçün əsas şablondan istifadə edin və ya özünüz yaradın. PowerPoint, peşəkar PowerPoint təqdimat
şablonlarının geniş seçimi ilə gəlir, lakin siz onlayn olaraq pulsuz olanlarını da tapa bilərsiniz.
Oxunması asan şrift üslubu seçin. Bunu düzgün başa düşmək çətindir, lakin bu peşəkar görünən Google
şriftləri etibarlı bir bahisdir. Başlıqlar və mətn üçün şrift ölçülərini diqqətlə seçin. Bir mətn divarı yaratmaq və
hədəf kütlənin diqqətini yayındırmaq istəməzkən, vurğuladığınız şeyi oxuya bilmələrini istərsiniz. Buna görə
şriftlərinizi kifayət qədər böyük edin.
Az, lakin yaxşı bəzəyin. Yaxşı məzmununuz varsa, dekorasiyaya ehtiyacınız olmayacaq. Şablonunuz kifayət
qədər dekorativ olacaqdır.

12. 2. Davamlılıq və ardıcıllıqdan istifadə edin
Rəngləri uyğunlaşdırın. Bir çox təqdimatın uğursuz olduğu yer budur. Ola bilsin ki, siz maraqlı şablon seçib
dizaynerin rəng profilinə sadiq qalmısınız, sonra onu kobud Excel diaqramları ilə məhv edirsiniz.
Mətn və Arxa fon Rəngləri
* Zəif rəng seçimi təqdimatınızı korlaya bilər.

13. 3. Kontrastdan istifadə edin
Ağ fonda qara mətn həmişə ən yaxşı, həm də ən darıxdırıcı seçim olacaq. Rənglərdən istifadə etməyə icazə
verilir! Ancaq onlardan məsuliyyətlə istifadə edin.
Gözləri yormayın və həmişə yaxşı kontrastı yadda saxlayın. Rənglə bağlı probleminiz varsa, yaxşı görünən rəng
palitrası seçmək üçün bir çox onlayn vasitələrdən birini istifadə edin. Və ya sadəcə şablondan istifadə edin və
onun standart rənglərinə sadiq qalın.
Əvvəlcədən təyin edilmiş dizayn
planlarından istifadə edərək bütün
təqdimatınızın şriftini və rəng
palitrasını tez dəyişmək üçün
PowerPoint-in Dizayn
menyusundan istifadə edin.
IPUCU

14. 4. Parlaqlıq tətbiq edin
Mesajınızı vurğulamaq üçün rəngdən diqqətlə istifadə edin!
Çox rəng istifadə edərək rəng effektini zəiflətməyin. Xüsusi effekt yalnız az istifadə edildikdə işləyir. Pop
rənglərini hər slaydda bir ilə məhdudlaşdırmağa çalışın.
Parlaq seçim edin: mesajınızı vurğulamaq üçün dizayn və yaxşı kontrast uyğunlaşdırın. Mövzunuzla hansı
rəngin daha yaxşı işləyəcəyini tapmaq üçün peşəkar rəng palitrasından istifadə edin.

15. 5. Düz və Sadə saxlayın
• Açar sözlərdən yerləşdirin.
• Qətiyyən tam cümlələr olmamalıdır!
• Və heç vaxt slaydlarınızı oxumayın, sərbəst danışın.
Unutmayın ki, slaydlarınız söhbətinizi əvəz etmək üçün deyil, yalnız dəstək olmaq üçündür! Siz hekayə
danışmaq, məlumatlarınızı vizuallaşdırmaq və əsas məqamları nümayiş etdirmək istəyirsiniz. Slaydlarınızı
oxusanız, izləyicilərinizin hörmətini və diqqətini itirmək riskiniz var.
Nitq ardıcıllığını itirməkdən qorxursunuz?
Slaydlarınıza qeydlər əlavə edin. Redaktə
edərkən slaydlarınızın altında görünməsi üçün
View’a gedin və Göstərin altında Notes vurun.
Təqdimata başladığınız zaman PowerPoint-in
təqdimat rejimindən istifadə edin, lazım
olduqda qeydlərinizə nəzər sala bilərsiniz.
IPUCU

16. Həmişə əsas fikrinizi Evə Apar Mesajında ümumiləşdirin. Özünüzdən soruşun, əgər dinləyiciləriniz
təqdimatınızdan bir şeyi öyrənsə və ya yadda saxlasaydı, onun nə olmasını istərdiniz? Bu, Evə Apar
Mesajınızdır.
Evə Apar Mesajı sizin əsas mesajınız, məlumatlarınızın və ya hekayənizin xülasəsidir. Bir saatlıq təqdimat
edirsinizsə, bir neçə Evə Aparma Mesajınız ola bilər. Sadəcə əmin olun ki, əsas hesab etdiyiniz şey
auditoriyanız üçün həqiqətən vacibdir.
Evə Apar Mesajınızı yaddaqalan edin. Tamaşaçılarınızın qiymətli bir şeyi evə aparması sizin məsuliyyətinizdir.
Evə Apar Mesajınızı vizual olaraq və ya onu şifahi şəkildə necə tərtib etdiyinizlə fərqləndirməklə onlara "onu
əldə etməyə" kömək edin.
6. Evə Apar Mesajı
Şəkillər hər bir təqdimatın əsas elementləridir. Auditoriyanızın qulaqları və gözləri var, onlar sizin nə danışdığınızı görmək
istəyirlər və yaxşı vizual işarə onlara mesajınızı daha yaxşı başa düşməyə kömək edəcək.
Təqdimat təsvirləri
IPUCU

17. 7. Şəkillər əlavə edin
Slaydlarınızda mətndən daha çox şəkil olsun. Onlar fikirlərinizi təsvir edə və mesajınızı dəstəkləyə bilərlər.
Ancaq bəzəmək üçün şəkillərdən istifadə etməyin! Bu, vizuallardan zəif istifadədir, çünki bu, sadəcə diqqəti
yayındırır.
Kifayət qədər yüksək təsvir ölçüsündən istifadə edin. Vizuallarınız masaüstünüzdə yaxşı görünə bilər, lakin bir
dəfə proyektor tərəfindən partladıldıqda, aşağı rezolyusiyaya malik şəkillər təqdimatınızı peşəkardan başqa bir
şey kimi göstərəcək. 1024 x 768 piksel (XGA) təsvir ölçüsündən aşağı düşməyin və 1920 x 1080 piksel (FullHD)
üçün hədəfləyin.
Animasiyalarda komik və peşəkar təəssürat
arasında incə bir xətt var. Lakin
animasiyalar mürəkkəb məsələləri
vizuallaşdırmaq və izah etmək üçün güclü
vasitələr ola bilər. Yaxşı bir animasiya yalnız
anlayışı yaxşılaşdıra bilməz, həm də mesajın
izləyicilərinizlə qalmasına səbəb ola bilər.

18. 8. Məsuliyyətsiz olmayın
Animasiyalar və mediadan az istifadə edin. Onları yalnız iki vəziyyətdən birində istifadə etməlisiniz:
• Evə Götür Mesajınıza cəlb etmək üçün.
• Modeli aydınlaşdırmaq və ya effekti vurğulamaq üçün.
Medianı təqdimatınıza yerləşdirin və onun təqdimat rejimində işlədiyinə əmin olun. Təqdimatınızı evdə sınamaq
vaxtınıza qənaət edəcək və xəcalətdən qaçacaqsınız.
Təqdimat məzmununuzu hədəfləyin!
Hədəfiniz, yəni auditoriyanız təqdimatınızın məzmununu müəyyən edir. Məsələn, siz məktəblilərə
iqtisadiyyatın mürəkkəb məsələlərini öyrədə bilməzsiniz, lakin siz onlara iqtisadiyyatın ilk növbədə nə
olduğunu və nə üçün vacib olduğunu izah edə bilərsiniz.

19. 9. Auditoriyanızı diqqətdə saxlayın
PowerPoint təqdimatınızı tərtib edərkən özünüzə bu sualları verin:
• Tamaşaçılarım nə bilir?
• Mən onlara nə deməliyəm?
• Onlar nə gözləyirlər?
• Onlara nə maraqlı olacaq?
• Mən onlara nə öyrədə bilərəm?
• Onların diqqətini nə cəlb edəcək?
Bu suallara cavab verin və slaydlarınızı ən əsaslara qədər qaynadın. Çıxışınızda əsasları rəngarəng təsvir
edin və silahlarınızdan, yəni mətndən, şəkillərdən və animasiyalardan ağıllı şəkildə istifadə edin.
Qeyd: Əgər hədəfə köklənə bilmirsinizsə, dizaynınızın nə qədər dahiyanə olmasının və ya rəngləri və açar
sözləri nə qədər parlaq seçdiyinizin əhəmiyyəti olmayacaq. Heç bir şey tamaşaçıların diqqətindən daha
vacib deyil.

20. 10. Təqdimatınızı Peşəkar Kimi Təcrübə Edin
Təcrübəli və həvəsli nitq sizə dinləyicilərinizi inandırmağa və onların diqqətini saxlamağa kömək edəcək. Yaxşı
nitqi müəyyən edən bəzi əsas məqamlar bunlardır:
• Slaydlarınızı dərindən bilin.
• Sərbəst danışın.
• Etibarlı, yüksək səslə və aydın danışın.
• Sabit tempdə danışın, çox sürətli danışmaqdansa çox yavaş danışın.
• Tamaşaçılarınızla göz təmasını saxlayın.

21. 20/20/20 qaydasını həyata keçirin
20/20/20 qaydası PechaKucha tərəfindən irəli sürülən bir konsepsiyadır:
Bu olduqca sadədir: PowerPoint təqdimatında 20 slayd olmalıdır, 20 dəqiqədən çox olmamalı və 20-dan
kiçik şriftlərdən ibarət olmamalıdır.
BONUS

22. Son Bir Təqdimat İpucu
Mən sizə dizayn seçimindən tutmuş auditoriya ilə danışmağa qədər bütün təqdimatınızı
necə düşünəcəyinizi göstərdim. Burada bir ağıl hiyləsi var: heç vaxt dinləyicilərinizin
üzlərindəki ifadələri şərh etməyə çalışmayın. Çox güman ki, yanılırsınız. Onların diqqətini
cəmlədiklərini və qeydlər apardıqlarını fərz edin.
Siz auditoriyanızın məzmuna fokuslanmasına və yeni şeylər öyrənməsinə kömək edəcək
peşəkar PowerPoint təqdimatı yaratmaq üçün əlinizdən gələni etmisiniz. Onların
üzlərində şübhə və çaşqınlıq yoxdur. Bu Diqqətdir! Aydındır ki, siz ekspertsiniz, onlar isə
öyrənənlərdir. Bu zehniyyətə girə bilsəniz, istirahət edə və ən yaxşı şəkildə çıxış edə
bilərsiniz.

23. DİQQƏTİNİZ
ÜÇÜN
TƏŞƏKKÜRLƏR