Διαφάνειες Νευροψυχολογίας

1. Κροταφικοί και ινιακοί λοβοί:
ανατομία και λειτουργίες

2. ΚΡΟΤΑΦΙΚΟΣ ΛΟΒΟΣ

3. ΑΝΑΤΟΜΙΑ

4.  Η περιοχή του φλοιού κάτω από την
πλάγια σχισμή και μπροστά από τον
ινιακό φλοιό

5. Η εσωτερική οργάνωση του
κροταφικού λοβού
 Υποφλοιώδεις δομές
 Αμυγδαλή
◦ Συναίσθημα
 Ιππόκαμπος
◦ Μνήμη

6. Υποδιαιρέσεις του κροταφικού
φλοιού
 Ακουστικές περιοχές
◦ ΒΑ 41, 42, 22
 Οπτικές περιοχές
◦ ΒΑ 20, 21, 37, 38

7. Συνδέσεις του κροταφικού λοβού
 Πλούσιο δίκτυο συνδέσεων
◦ Προσαγωγές: περιοχές που επεξεργάζονται
αισθητηριακές πληροφορίες
◦ Απαγωγές: Βρεγματικός λοβός, Μετωπιαίος
λοβός, μεταιχμιακό σύστημα, βασικά
γάγγλια

8.  Μελέτες σε πρωτεύοντα
◦ Πέντε κύριες νευρωνικές οδοί

9. 1. Μία ιεραρχικά
οργανωμένη αισθητηριακή
οδός εξυπηρετεί την
αναγνώριση ερεθισμάτων

10.  Οι προβολές
 Ξεκινούν από τους πρωτοταγείς
και δευτεροταγείς οπτικούς και
ακουστικούς φλοιούς
 Καταλήγουν στον κροταφικό
πόλο (το πρόσθιο άκρο του
κροταφικού λοβού)
 Οι οπτικές προβολές
σχηματίζουν το κοιλιακό
οπτικό ρεύμα
 Οι ακουστικές προβολές
σχηματίζουν ένα
παράλληλο κοιλιακό
ακουστικό ρεύμα

12. 2. Μία ραχιαία ακουστική
οδός είναι υπεύθυνη για την
κατεύθυνση των κινήσεων
σε σχέση με τις ακουστικές
πληροφορίες

13.  Οι προβολές ξεκινούν
από τις ακουστικές
περιοχές του
κροταφικού λοβού και
καταλήγουν στον
οπίσθιο βρεγματικό
λοβό
 Ανάλογη οδός με το
ραχιαίο οπτικό ρεύμα
◦ Ανίχνευση της χωρικής
προέλευσης των
ακουστικών ερεθισμάτων

14. 3. Μία πολύτυπη οδός
ευθύνεται για την
κατηγοριοποίηση των
ερεθισμάτων

15.  Ένα δίκτυο παράλληλων
προβολών από τις
συνειρμικές οπτικές και
ακουστικές περιοχές που
καταλήγουν στην άνω
κροταφική αύλακα
 Περιοχή επεξεργασίας
πολλαπλών
αισθητηριακών
γνωρισμάτων των
ερεθισμάτων

16. 4. Προβολές προς τον έσω
κροταφικό λοβό που είναι
καθοριστικής σημασίας για
τη μακρόχρονη μνήμη

17.  Οι προβολές από τις
συνειρμικές ακουστικές &
οπτικές περιοχές
◦ Περιρινικός φλοιός
◦ Ενδορινικός φλοιός
◦ Αμυγδαλή ή/και
Ιππόκαμπος
Οι προβολές στον ιππόκαμπο σχηματίζουν
την διατιτραίνουσα οδό, η οποία, όταν
υποστεί βλάβη, προκαλείται σοβαρή
δυσλειτουργία της δραστηριότητας του
ιππόκαμπου.

18. 5. Προβολές προς το
μετωπιαίο λοβό που είναι
απαραίτητες για διάφορες
παραμέτρους του ελέγχου
της κίνησης, τη βραχύχρονη
μνήμη και το συναίσθημα

19.  Σειρά παράλληλων
προβολών που
εκτείνεται από τις
συνειρμικές
περιοχές του
κροταφικού λοβού
έως το μετωπιαίο
λοβό

20. Λειτουργική οργάνωση του
κροταφικού λοβού

21. ΚΡΟΤΑΦΙΚΟΣ ΛΟΒΟΣ
Πρωτοταγής ακουστικός φλοιός
Δευτεροταγής ακουστικός & οπτικός φλοιός
Μεταιχμιακός φλοιός
Αμυγδαλή
Ιππόκαμπος
Επεξεργασία εισερχομένων ακουστικών
πληροφοριών
Οπτική αναγνώριση αντικειμένων
Μακρόχρονη αποθήκευση εισερχομένων
αισθητηριακών πληροφοριών –δηλαδή,
μνήμη

22. Αισθητηριακές Διεργασίες
 Διαισθητηριακή αντιστοίχιση
◦ Η διεργασία αντιστοίχισης οπτικών και
ακουστικών πληροφοριών
◦ Άνω κροταφική αύλακα

23. Συναισθηματικές Αποκρίσεις
 Αμυγδαλή
◦ Ενεργοποίηση συναισθηματικών
αποκρίσεων
◦ Πειραματόζωα με βλάβες στην αμυγδαλή:
ιδιαιτέρως απαθή και δεν επιδεικνύουν
συναισθηματική απόκριση σε απειλητικά
ερεθίσματα

24. Πλοήγηση στο Χώρο
 Ιπποκαμπος
◦ κύτταρα που κωδικεύουν τις τοποθεσίες
στο χώρο

25. Αναγνώριση προσώπων
 Στο οπτικό σύστημα υπάρχει ένα ειδικό σύστημα
αντίληψης και ανάλυσης των προσώπων
 Μελέτες σε πειραματόζωα
◦ Στον κροταφικό λοβό υπάρχουν νευρώνες
εξειδικευμένοι στην αναγνώριση προσώπων
◦ Κάποιοι είναι εξειδικευμένοι στην αναγνώριση
της ταυτότητας και κάποιοι άλλοι στην
αναγνώριση της έκφρασης του προσώπου

26.  Μελέτες νευροαπεικόνισης
◦ Η αναγνώριση ανεστραμμένων προσώπων
διαμεσολαβείται από ένα κύκλωμα διαφορετικό
από αυτό που αναγνωρίζει τα μη-ανεστραμμένα
πρόσωπα
◦ Εκτεταμένο κύκλωμα που περιλαμβάνει πολλές
περιοχές στον κροταφικό και τον ινιακό λοβό

27. Η πλάνη τηςThatcher

28. Η πλάνη τηςThatcher

29. Ασυμμετρία στην αντίληψη προσώπων
The Split-Faces test

30. Control group

31. Η ίδια η εικονιζόμενη

32. Haxby et al. 2000
H ανάλυση των προσώπων δεν ομοιάζει με την
ανάλυση άλλων οπτικών ερεθισμάτων

33. Επεξεργασία ακουστικών ερεθισμάτων
 Αντίληψη του Προφορικού Λόγου
 Αντίληψη της Μουσικής
 Μνήμη για τη μουσική
◦ ο δεξιός κροταφικός λοβός διαδραματίζει πιο
σημαντικό ρόλο στην παραγωγή μελωδιών,
ενώ ο αριστερός κροταφικός διαδραματίζει πιο
σημαντικό ρόλο στον ρυθμό

34. ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΒΛΑΒΕΣΤΟΥ
ΚΡΟΤΑΦΙΚΟΥ ΛΟΒΟΥ

35. Ακουστική αγνωσία λόγου
 Αδυναμία κατανόησης της ομιλίας
 Φυσιολογική ικανότητα λόγου, ανάγνωσης και
γραφής
 Διατήρηση της κατανόησης μη λεκτικών ήχων
 Αμφίπλευρη βλάβη των πρόσθιων κροταφικών
ελίκων

36. Ακουστική αγνωσία ήχων
 Διαταραχή της ικανότητας διάκρισης μη λεκτικών
ήχων
◦ Βλάβη στη δεξιά άνω κροταφική και γωνιώδη
έλικα
 Διαταραχή της σημασιολογικής επεξεργασίας
◦ Π.χ. ο ήχος ενός αντικειμένου (τρένο)
εκλαμβάνεται ως ήχος κάποιου άλλου
(αυτοκίνητο)
◦ Βλάβη στο αριστερό ημισφαίριο

37. Ακουστικές ψευδαισθήσεις
Μία μελέτη νευροαπεικόνισης
Dierks et al., 1999

38.  Dierks et al. (1999)
◦ Οι ακουστικές ψευδαισθήσεις παράγονται στα
γλωσσικά συστήματα του εγκεφάλου του
ασθενούς
 Ακουστικός φλοιός: προκαλεί την αντίληψη ότι οι
φωνές προέρχονται από εξωτερική πηγή
 Αμυγδαλή: απόρροια του άγχους που προκαλείται
στον ασθενή από τις φωνές που ακούει
 Ιππόκαμπος: ανάκληση ακουστικών μνημών

39.  Oertel et al. (2007)
◦ Οι οπτικές ψευδαισθήσεις
 Δεν ενεργοποιούν τον πρωτοταγή οπτικό φλοιό
 Ενεργοποιούν
 ανώτερες οπτικές περιοχές που αντιστοιχούν στο
περιεχόμενο των ψευδαισθήσεων (πρόσωπα, σκηνές)
 τον ιππόκαμπο (ανάκληση οπτικών πληροφοριών από τη
μνήμη)
 τον κροταφικό φλοιό (σχετίζεται με την ένταση της
αντιληπτικής εμπειρίας)

40.  Μελέτες νευροαπεικόνισης
◦ Θεμελιώδης διαφορά στη φύση της
αισθητηριακής επεξεργασίας που
επιτελείται στις ακουστικές και τις οπτικές
περιοχές
 Ο πρωτοταγής οπτικός φλοιός δεν συνδυάζει
βασικά στοιχεία σε εικόνες με νόημα, ενώ ο
πρωτοταγής ακουστικός φλοιός επεξεργάζεται
ήχους με νόημα (π.χ. συλλαβές)

41. Διαταραχές στην αντίληψη της
μουσικής
 Διαταραχή της αντίληψης της μουσικής
◦ Υποδεκτική αμουσία
◦ Συχνά συνοδεύει κάποιου είδους αφασία ή
ακουστική αγνωσία ήχων
 Διαταραχή στη διάκριση μουσικών τόνων

42. Διαταραχές της οπτικής αντίληψης
 Milner (1968): ασθενείς της με εκτομή του δεξιού
κροταφικού λοβού είχαν ελλείμματα στην
ερμηνεία των κινούμενων σχεδίων της
Δοκιμασίας Οπτικής Αντίληψης Παραδόξων του
McGill

43. Διαταραχές της Οργάνωσης & της
Κατηγοριοποίησης
 Σημασιολογικά σχετικές πληροφορίες
ομαδοποιούνται σε ευρείες κατηγορίες
 Υποβοηθάται η μνήμη και η γλώσσα
 Ασθενείς με βλάβη στον αριστερό κροταφικό
λοβό
◦ αδυναμία οργάνωσης ακόμη και σχετικά
απλών και οικείων πληροφοριών
◦ αδυναμία στην αυτόματη χρήση
κατηγοριών

44. Αδυναμία Χρησιμοποίησης Πληροφοριών
Σχετικών με το Πλαίσιο Αναφοράς
 Η σημασία πανομοιότυπων ερεθισμάτων μπορεί
να διαφοροποιείται ανάλογα με το πλαίσιο
αναφοράς.
 Ασθενείς με βλάβες

45. Διαταραχές στη μνήμη
 Δεκαετία 1950
◦ Αμφίπλευρη αφαίρεση του έσω κροταφικού λοβού
(συμπεριλαμβανομένων ιπποκάμπου και αμυγδαλής) προκαλεί
προοπτική αμνησία (αδυναμία συγκράτησης νέων πληροφοριών)
 Βλάβη στον κατώτερο κροταφικό φλοιό: διαταραχή στην
εκούσια ανάκληση πληροφοριών
◦ Η διαταραχή είναι ανάλογη της βλάβης
 Βλάβη στον αριστερό κροταφικό λοβό: διαταραγμένη
ανάκληση λεκτικών πληροφοριών είτε παρουσιάζονται
λεκτικά είτε οπτικά
 Βλάβη στο δεξιό κροταφικό λοβό: διαταραγμένη
ανάκληση μη-λεκτικών πληροφοριών

46. Μεταβολή του Συναισθήματος & της
Προσωπικότητας
 Wilder Penfield
◦ Ερεθισμός του πρόσθιου και του έσω κροταφικού λοβού
προκαλεί αίσθημα φόβου
 Η επιληψία κροταφικού λοβού συσχετίζεται με
προσωπικότητα που δίνει μεγάλη σημασία σε μικρές
λεπτομέρειες και ασήμαντα γεγονότα της καθημερινής
ζωής
◦ Λεπτομερειακός λόγος, εγωκεντρικότητα, παρανοϊκή σκέψη,
έντονη ενασχόληση με τη θρησκεία, τάση για επιθετικά
ξεσπάσματα
◦ Προσωπικότητα κροταφικού λοβού
 Εκτομή του κροταφικού λοβού
◦ Παρόμοια συμπτωματολογία
◦ Περισσότερο έντονη συμπτωματολογία μετά από εκτομή του
δεξιού κροταφικού λοβού (?)

47. Η περίπτωση του δικηγόρου Η.Η.
 Ο ΗΗ ήταν επιτυχημένος δικηγόρος σε μία νομική εταιρεία
 Σε ηλικία 40 ετών, ξαφνικά βρήκε την εργασία του πολύ
αγχογόνα και αποφάσισε να παραιτηθεί
 Παραπονιόταν ότι ήταν τόσο αγχωμένος που δεν μπορούσε
να θυμηθεί τις υποθέσεις που είχε αναλάβει
 Δεν τον ενδιέφερε πώς θα συντηρούσε την οικογένειά του
 Λίγες εβδομάδες αργότερα, ξύρισε τα μαλλιά του και έφυγε
από το σπίτι με μία θρησκευτική ομάδα (μέχρι εκείνη τη
στιγμή ο ΗΗ ήταν αθεϊστής)

48.  Η σύζυγός του ειδοποιήθηκε μετά από 2 εβδομάδες όταν
βρέθηκε λιπόθυμος σε ένα αεροδρόμιο, όπου μοίραζε λουλούδια
και φυλλάδια με συνθήματα για την παγκόσμια ειρήνη
 Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο σε κατάσταση σύγχυσης και η
νευρολογική εξέταση αποκάλυψε έναν όγκο στον αριστερό
κροταφικό λοβό
 Ο όγκος ήταν χειρουργήσιμος και τελικά αφαιρέθηκε
 Μετά την επέμβαση, ο HH εμφάνισε αφασία, η οποία βελτιώθηκε
μετά από λίγες εβδομάδες. Παρέμεινε, ωστόσο, μία δυσκολία
στην ανεύρεση των κατάλληλων λέξεων, η οποία γινόταν πολύ
έντονη όταν ήταν κουρασμένος
 Συνέχισε να παραπονιέται για προβλήματα με τη λεκτική μνήμη
και εξακολούθησε να ασχολείται έντονα με τη θρησκεία
 Τελικά επέστρεψε στην εργασία του αλλά με λιγότερα καθήκοντα

49. Μεταβολές στη Σεξουαλική
Συμπεριφορά
 Αμφίπλευρες βλάβες στις οποίες
συμπεριλαμβάνεται η αμυγδαλή οδηγούν σε
αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά
 Δεν παρατηρείται μετά από μονόπλευρη
βλάβη.

50. ΙΝΙΑΚΟΣ ΛΟΒΟΣ

51. ΑΝΑΤΟΜΙΑ

52.  Το οπίσθιο τμήμα των
εγκεφαλικών
ημισφαιρίων
 Η εσωτερική επιφάνειά
του διακρίνεται από το
βρεγματικό λοβό με τη
βρεγματο-ινιακή αύλακα
 Δεν υπάρχουν σαφή όρια
με το βρεγματικό και τον
κροταφικό λοβό στην
εξωτερική επιφάνεια
◦ Συγχωνεύεται με το
βρεγματικό προς τα πάνω
και τον κροταφικό προς τα
κάτω

53. Οπτικός φλοιός
 Πληκτραία σχισμή:
περιέχει σημαντικό
μέρος του
πρωτοταγούς οπτικού
φλοιού
 Γλωσσική αύλακα και
ατρακτοειδής έλικα:
περιέχουν τμήματα
του δευτεροταγούς και
του συνειρμικού
οπτικού φλοιού

54.  Οπτικός ή ταινιωτός
φλοιός

55. Συνδέσεις του οπτικού φλοιού
 Η περιοχή V1 είναι ο πρωτοταγής οπτικός φλοιός
◦ Δέχεται προβολές κυρίως από το έξω γονατώδες
σώμα στο θάλαμο
◦ Προβάλλει στις υπόλοιπες οπτικές περιοχές
◦ Αποτελεί το πρώτο επίπεδο επεξεργασίας της
οπτικής πληροφορίας
 Η περιοχή V2 αποτελεί το δεύτερο επίπεδο
επεξεργασίας της πληροφορίας
◦ Προβάλλει στις υπόλοιπες οπτικές περιοχές
 Μετά την περιοχή V2, αναδύονται τρεις παράλληλες
οδοί καθώς οι πληροφορίες μεταφέρονται
◦ Στον βρεγματικό φλοιό
◦ Στον κροταφικό φλοιό
◦ Στην άνω κροταφική αύλακα (STS)

56.  Η ινιακοβρεγματική οδός (ή
ραχιαίο ρεύμα) συμμετέχει στην
οπτική καθοδήγηση της κίνησης
 Καταλήγει σε οπίσθιες βρεγματικές
περιοχές
 Η ινιακοκροταφική οδός (ή
κοιλιακό ρεύμα) συμμετέχει στην
αναγνώριση αντικειμένων και
χρωμάτων
 Καταλήγει σε κροταφικές οπτικές
περιοχές
 Η οδός προς την άνω κροταφική
αύλακα συμμετέχει στην
οπτικοχωρική αντίληψη και στην
αντίληψη συγκεκριμένων ειδών
κίνησης
 Σύγκλιση πληροφοριών προς και από το
ραχιαίο και το κοιλιακό ρεύμα

57. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΒΛΑΒΕΣΤΟΥ
ΟΠΤΙΚΟΥ ΦΛΟΙΟΥ

58.  Βλάβη στην περιοχή
V1 επηρεάζει την
όραση και από τα δύο
μάτια
 Όταν η όραση
επηρεάζεται μόνο στο
ένα μάτι, η βλάβη
εντοπίζεται εκτός
εγκεφάλου
◦ Αμφιβληστροειδής
◦ Οπτικό νεύρο

59.  Διαφορετικά τμήματα του οπτικού πεδίου
αναπαριστώνται τοπογραφικά σε διαφορετικά
τμήματα της περιοχής V1
 Βλάβη σε συγκεκριμένο τμήμα της περιοχής V1
προκαλεί απώλεια της όρασης σε ένα
συγκεκριμένο τμήμα του οπτικού πεδίου

60.  Μονόφθαλμη τύφλωση
◦ Απώλεια της όρασης από το ένα
μάτι
◦ Καταστροφή του
αμφιβληστροειδούς ή του
οπτικού νεύρου
 Αμφίπλευρη κροταφική
ημιανοψία
◦ Απώλεια της όρασης και από τα
δύο κροταφικά οπτικά πεδία
◦ Βλάβη της έσω περιοχής του
οπτικού χιάσματος
 Ρινική ημιανοψία
◦ Βλάβη στο πλάγιο τμήμα του
χιάσματος
◦ Απώλεια της όρασης στην
πλευρά της βλάβης

61. • Ομώνυμη ημιανοψία
– Απώλεια της όρασης από
ολόκληρο οπτικό πεδίο (μία
πλευρά)
– Αποσύνδεση της οπτικής δεσμίδας,
του έξω γωνατώδους σώματος,
της περιοχήςV1

62. • Τεταρτοκυκλική ημιανοψία
– Απώλεια της όρασης σε ένα
τεταρτημόριο του οπτικού πεδίου

63. • Άθικτη ωχρική όραση
– Διατήρηση του κεντρικού οπτικού
πεδίου
– Μόνο μετά από βλάβη στον οπτικό
φλοιό
• Οι βλάβες στον ινιακό λοβό συχνά
αφήνουν σχετικά άθικτη την κεντρική
περιοχή του οπτικού πεδίου ή την
περιοχή που αντιστοιχεί στην ωχρά
κηλίδα (ωχρική περιοχή)
• Έλλειψη κοινά αποδεκτής ερμηνείας

64.  Πιθανότατα
◦ διπλή αιμάτωση από τη μέση και την πρόσθια
εγκεφαλική αρτηρία και έτσι γίνεται πιο
ανθεκτική σε εκτεταμένες βλάβες των
ημισφαιρίων
◦ η περιοχή του βοθρίου στον αμφιβληστροειδή
προβάλλει και στα δύο ημισφαίρια, οπότε ακόμα
και αν καταστραφεί ο ένας ινιακός λοβός, ο
άλλος εξακολουθεί να λαμβάνει προβολές από
το βοθρίο

65.  Σκότωμα
◦ Μικρά τυφλά σημεία στο οπτικό πεδίο
◦ Μικρή βλάβη στον ινιακό λοβό
◦ Δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά
◦ Δοκιμασίες εξέτασης

66. Τυφλή όραση/Τυφλή στόχευση
 Αναφέρεται στα άτομα εκείνα που, ενώ δηλώνουν ότι δεν
αντιλαμβάνονται τα οπτικά ερεθίσματα, είναι σε θέση να
κάνουν διακρίσεις που απαιτούν ικανότητα υψηλού επιπέδου
 Βελτίωση με μεθόδους αποκατάστασης
 Βλάβη οπτικού φλοιού (;;)
◦ Σκοτώματα
 Συνδέσεις αμφιβληστροειδούς και εγκεφαλικού
στελέχους (;;)
◦ Το στέλεχος εξυπηρετεί οφθαλμικά αντανακλαστικά

67.  Ερμηνεία (?) του φαινομένου
◦ Οι ασθενείς επιτυγχάνουν τις οπτικές διακρίσεις
διότι το διάχυτο φως που εκπέμπεται από τα
αντικείμενα περνά από τα άθικτα οπτικά πεδία
Όμως
◦ Οι αντιληπτικές διακρίσεις επιτυγχάνονται και
κάτω από έντονο περιβαλλοντικό φως, το οποίο
μειώνει το διάχυτο φως που αντανακλάται από τα
αντικείμενα
◦ Ασθενείς με βλάβη σε ολόκληρο τον οπτικό φλοιό
παρουσιάζουν το φαινόμενο

68. Άρνηση της τύφλωσης (σύνδρομο
Anton)
 Ο ασθενής εμφανίζεται αδιάφορος, δεν
αναγνωρίζει ή και αρνείται την ύπαρξη του
ελλείμματος
 Αποσύνδεση του οπτικού συστήματος από άλλα
τμήματα του εγκεφάλου
 Συχνά συνδέεται με μυθοπλασία
 Πολλοί ασθενείς έχουν μνημονικές διαταραχές
λόγω των συνεπειών της βλάβης στις κατώτερες
και εσωτερικές δομές του κροταφικού λοβού

69. ΟΠΤΙΚΗ ΑΓΝΩΣΙΑ

70.  Αγνωσία είναι η αδυναμία αναγνώρισης, που δεν
μπορεί να αποδοθεί σε αισθητηριακά ελλείμματα,
νοητική έκπτωση, διαταραχές της προσοχής,
αφασικές διαταραχές ή στην έλλειψη εξοικείωσης
με τα ερεθίσματα

72. ◦ Διατηρείται η
αναγνώριση μέσω
άλλων αισθήσεων
(π.χ. αφής)

73.  Freud (1891)
 Η αγνωσία είναι μια διακοπή της σχέσης
ανάμεσα στα αντικείμενα και τις έννοιες των
αντικειμένων (τις ιδέες που έχει το άτομο για τα
αντικείμενα)

74. Αγνωσίες αντικειμένων
 Η παραδοσιακή ταξινόμηση κατατάσσει
τις οπτικές αγνωσίες αντικειμένων σε
δύο γενικές κατηγορίες: την αντιληπτική
αγνωσία και τη συνειρμική αγνωσία.

75. Αντιληπτική αγνωσία
 Οποιαδήποτε αδυναμία στην αναγνώριση
αντικειμένων στην οποία διατηρούνται οι βασικές
οπτικές λειτουργίες
 Βασικό έλλειμμα: αδυναμία ανάπτυξης κάποιας
αντίληψης σχετικά με τη δομή ενός ή περισσότερων
αντικειμένων
◦ Αδυναμία σχηματισμού αναπαράστασης για τα αντικείμενα
◦ Οι ασθενείς δεν μπορούν να αναγνωρίσουν, να αντιγράψουν ή
να ταιριάξουν αντικείμενα
 Συνήθως εκτεταμένη βλάβη στους πλάγιους ινιακούς
λοβούς

76. Δοκιμασία ατελών φιγούρων του Gollin

77. Συνειρμική αγνωσία
 Αδυναμία αναγνώρισης αντικειμένων παρά το ότι τα
αντικείμενα γίνονται αντιληπτά
 Διαταραγμένη διεργασία συσχέτισης των
αντιληπτικών χαρακτηριστικών ενός αντικειμένου,
ώστε να γίνεται αντιληπτό ως σύνολο
 Οι ασθενείς μπορούν να αντιγράψουν ένα
αντικείμενο αλλά δεν μπορούν να το αναγνωρίσουν
◦ σχετίζεται με διεργασίες επεξεργασίας «ανώτερου»
γνωστικού επιπέδου, οι οποίες συνδέονται με τη μνήμη

78. Αγνωσία συγχρονισμού
 Συχνό σύμπτωμα της αντιληπτικής αγνωσίας.
 Οι ασθενείς αντιλαμβάνονται τη βασική μορφή ενός
αντικειμένου αλλά δεν μπορούν να αντιληφθούν πάνω από
ένα αντικείμενα ταυτόχρονα

79. Άλλα είδη οπτικής αγνωσίας

80. Προσωποαγνωσία
 Αδυναμία αναγνώρισης προσώπων
 Αναγνώριση επιμέρους χαρακτηριστικών
αλλά αδυναμία σύνθεσής τους
 Οι ασθενείς συχνά δεν αναγνωρίζουν ούτε το
δικό τους πρόσωπο στον καθρέφτη
 Είναι δυνατή η αναγνώριση προσώπων βάσει
ιδιαίτερων χαρακτηριστικών (π.χ. μουστάκι,
κάποιο εκ γενετής σημάδι, κλπ)

81.  Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να ξεχωρίσουν
τα πρόσωπα ανθρώπων από τα πρόσωπα ζώων
 Συχνή η συνοσυρότητα με οπτική αγνωσία
αντικειμένων
 Αμφίπλευρη βλάβη στην ινιοκροταφική έλικα

82.  Video case: patient with prosopagnosia

83.  Ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη γυναίκα του με
ένα καπέλο

84. Οπτικοχωρική αγνωσία
 Τοπογραφική αποδιοργάνωση
 Αδυναμία προσανατολισμού ακόμα και σε οικεία
περιβάλλοντα.
 Αδυναμία αναγνώρισης χαρακτηριστικών σημείων
που υποδεικνύουν την κατάλληλη κατεύθυνση
 Συχνή η συνοσηρότητα με προσωποαγνωσία
 Βλάβες στην έσω ινιακοβρεγματική περιοχή του
δεξιού ημισφαιρίου, στην οποία συμπεριλαμβάνονται
η ατρακτοειδής και η γλωσσική έλικα.

85. Αγνωσία χρωμάτων
 Αδυναμία κατονομασίας, υπόδειξης, αναγνώρισης
χρωμάτων
 Περιλαμβάνει τρεις διαταραχές
◦ Χρωματική ανομία
 Αδυναμία κατονομασίας χρωμάτων, συχνά με
σωστή εκτέλεση λεκτικών δοκιμασιών
◦ Ειδική χρωματική αφασία
 Αδυναμία αντίληψης, κατονομασίας και
εκτέλεσης λεκτικών δοκιμασιών
◦ Κεντρική αχρωματοψία (δυσχρωματοψία)

86.  Κεντρική αχρωματοψία
◦ Βλάβη στο οπτικό νεύρο, στο οπτικό χίασμα ή και
στα δύο, βλάβη στον κατώτερο ινιακό λοβό
◦ Αδυναμία αναγνώρισης χρωμάτων (συχνά κάποιο
χρώμα επηρεάζεται περισσότερο από τα άλλα)
◦ Σωστή εκτέλεση λεκτικών δοκιμασιών (π.χ.
απαντούν σωστά αν ερωτηθούν τι χρώμα έχει το
αίμα)

87. ΟΠΤΙΚΕΣΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

88.  Το βασικό τους χαρακτηριστικό είναι η
στοιχειώδης φύση τους
◦ Αστέρια, φλόγες, αστραπές, σχήματα
 Πιο οργανωμένες οπτικές ψευδαισθήσεις (με
περιεχόμενο ανθρώπους, αντικείμενα, σκηνές)
υποδεικνύουν ότι ο ερεθισμός ξεκινά από
γειτονικές περιοχές ή επεκτείνεται σε αυτές
(κροταφικοί λοβοί)
 Οπτικός φλοιός

89.  ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΤΕ
ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ
 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ