5. reacties vanuit ruimtelijke planning
twee extreme houdingen: absolute controle versus totale apathie;
Les plus beaux villages de Wallonie Horpmaal & Rosmeer
6. een tussenweg?
- aanvaarden van transformaties, niet controlleren maar sturen;
- herinterpreteren identiteit (landschappelijke, gebouwde en culturele erfgoed);
- vraagt om burgerparticipatie;
- staat nog in kinderschoenen in Vlaanderen (stedenbeleid).
De eeuw van de stad
witboek
O v e r s t a d s r e p u b l i e k e n e n ra s t e r s t e d e n
re da ctie
Linda Boudry
Peter Cabus
Eric Corijn
Filip De Rynck
Chris Kesteloot
André Loeckx
8. project: Naar interactieve dorpsontwikkelingsvisies voor Haspengouw
opzet: opstellen van een Charter voor Levenslang Wonen in 2 dorpen in Haspengouw;
methode: organiseren van ontmoetingsmomenten (burgerparticipatie);
innovatie: inzetten van klassieke & innovatieve visualisatie- en communicatieinstrumenten.
Een participatief proces van 5 stappen:
stap 1: verzamelen basisgegevens;
stap 2: verkennen meningen en waarden;
stap 3: aanreiken nieuwe inzichten;
stap 4: formuleren visie en stellingen;
stap 5: organiseren van een evenement.
Met als resultaten:
resultaat 1: een charter voor levenslang wonen;
resultaat 2: een dorpsontwikkelingsvisie;
resultaat 3: een draaiboek voor het participatief uitwerken van dorpsontwikkelingsvisies.
9.
10. resultaat 1: een charter voor levenslang wonen
thuis in
Haspengouw
De inwoners van ROSMEER verklaren zich akkoord met volgende stellingen:
Nieuwe woningen binnen het dorp mogen zolang er voldoende groene, open ruimten overblijven
Nieuwe woningen aan de rand van het dorp mogen zolang de bebouwingsdichtheid laag is én de zichten van en naar het dorp gevrijwaard
blijven
Als er nieuwe verkavelingen komen, moet er ruimtelijke samenhang zijn met de rest van het dorp (geen wooneilanden) en moeten inwo-
ners van Rosmeer voorrang krijgen
Mensen die bouwen of verbouwen in Rosmeer mogen dit doen in een stijl volgens hun eigen voorkeur, maar in harmonie met de bestaande
gebouwen en binnen de geldende voorschriften
Bouwkundige voorschriften moeten zorgen voor het behoud van het landelijke karakter van Rosmeer; zo tellen nieuwe woningen best
maximum 2 bouwlagen (boven het straatniveau)
Kleine landschapselementen moeten waar mogelijk behouden blijven of hersteld worden: openmaken beek, herstellen steegjes, herstel-
len houtkanten en bermen, zichtbaar maken archeologisch verleden
In Rosmeer is er (beperkt) plaats voor nieuwe initiatieven, zoals kleinschalige economische, toeristische en recreatieve voorzieningen,
voorzieningen voor ouderen en andere activiteiten die het levenslang en duurzaam wonen in Rosmeer bevorderen
De inwoners van Rosmeer willen dat het BELEID:
Er voor zorgt dat de stedenbouwkundige voorschriften het landelijke karakter van Rosmeer behouden
Voldoende inspanningen levert om te zorgen dat nieuwe woningen en verkavelingen in harmonie zijn met de rest van het dorp
Er voor zorgt dat er voldoende groene, open ruimten en zichten behouden blijven
Voldoende inspanningen levert om kleine landschapselementen en het historisch verleden van Rosmeer te bewaren, te herstellen of
zichtbaar te maken
Voldoende ondersteuning blijft bieden zodat er levenslang gewoond kan worden in Rosmeer
De inwoners van ROSMEER willen er SAMEN met het BELEID voor zorgen dat Rosmeer een aangenaam dorp blijft om in te
wonen. Hiervoor is een interactieve communicatie tussen inwoners en het bestuur over het ruimtelijk beleid noodza-
kelijk.
Rosmeer, 28 juni 2009.
Voor akkoord,
de inwoners van Rosmeer
Een project van Onderzoeksinstituut ArcK van de Provinciale Hogeschool Limburg, in samenwerking met Stebo. Met steun van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (PDPO), de Vlaamse Gemeenschap, de Vlaamse Landmaatschappij en de
Provincie Limburg. Meer informatie over het project is te vinden op www.thuisinhaspengouw.be, www.phl.be of www.stebo.be.
Charter voor Levenslang Wonen, Rosmeer Open Monumentendag 2008, Horpmaal
14. evaluatie PDPO project
randvoorwaarden: - NIET vanuit het beleid (bewust geen politici uitgenodigd);
- niet rond concrete projecten / een concrete vraag;
- laagdrempelig, informeel;
instrumenten: foto’s, kaarten, wandeling, collages, schaalmodel, 3D wandeling, ...
impact: - bewustmaking, draagvlak (deelnemers zijn erg enthousiast);
- (beperkt) inzicht in de impact van de eigen beslissingen en in de contradicties in
hun redeneren over hun omgeving;
opmerkingen: - voorlopig nog erg vrijblijvend;
- moeilijk om mensen te enthousiasmeren.
ambitie: - verder ontwikkelen in andere dorpen;
- vertrekken vanuit concreet project als case;
- verder uitwerken interactieve component.
16. aanleiding Leader project (idem PDPO)
- demografische, ruimtelijke en economische veranderingen, …
- nieuwe uitdagingen: ruimtelijke veranderingsprocessen
- meer claims op open ruimte (recreatie, natuur, landbouw, woonuitbreiding, enz.)
- ook bebouwde structuur staat onder druk (appartementisering, inbreiding, schaalvergroting, enz.)
Gevolg:
- streekgebonden karakter komt onder druk
- generieke trends, eigenheid verdwijnt
17. opzet Leader project (idem PDPO)
Stimuleren van langdurig engagement rond het versterken van het streekgebonden karakter van
dorpen in Haspengouw.
We willen bewoners bewust maken van de ruimtelijke veranderingsprocessen die plaatsgrijpen in hun
omgeving en van de rol die ze kunnen spelen in het sturen van deze processen.
Streekgebonden karakter:
a) beeldwaarde (authentieke patrimonium, geconcentreerde dorpskernen, ...)
b) informele en sociale netwerk
18. wat maakt dit project anders?
a) de methode: participatie via bestaande netwerken, i.p.v. ontmoetingsmomenten
> een ‘levend netwerk’ rond verenigingen en organisaties
b) het eindresultaat: introductie van een label: “Mooiste dorpen van Haspengouw”
c) de instrumenten: een levend netwerk en een beeldkwaliteitsplan (als beleidsinstrument)
19. opzet workshops:
(3) Opzet workshops:
5-tal gemeentes (Gingelom, Wellen, Kortessem, Riemst en Voeren) + 10-tal organisaties
5- tal gemeentes (Gingelom, Wellen, Kortessem, Riemst en Voeren)
+ 10-tal organisaties
20. opzet workshops:
workshop 1: analyseren
- in kaart brengen van problematieken, visies en instrumenten
- selecteren van een case (locatie, problematiek, visie, ...)
- verkennen van een label
workshop 2: ontwerpen
- uitwerken van een gemeenschappelijke activiteitenagenda voor de case
- voorstelling innovatieve samenwerkingsverbanden (1)
- introductie beeldkwaliteitsplan (1)
- voorstellen voor een label
workshop 3: synthetiseren
- afwerken van een gemeenschappelijke activiteitenagenda voor de case
- voorstelling innovatieve samenwerkingsverbanden (2)
- introductie beeldkwaliteitsplan (2)
- vormgeven label op basis van ervaringen
21. timing project:
nov 2011 workshop 1
maart 2012 workshop 2
mei 2012 workshop 3
juni e.v. 2012 uitvoeren gemeenschappelijke activiteiten agenda
dec 2012 evaluatiemoment & definitieve vormgeving label
maart 2013 voorstelling label & uitnodiging nieuwe organisaties, gemeentes, verenigingen om in
het netwerk te stappen
22. programma workshop 1:
9.30 inleiding
9.45 analyse deel 1 - overlopen problematieken, visies en instrumenten
10.30 terugkoppeling deel 1
10.45 pauze
11.00 analyse deel 2 - keuze case
11.45 terugkoppeling deel 2
12.00 lunch en aankaarten label
