1. 10/04/57
1
การเบิกค่าใช้จ่าย
ในการฝึกอบรม สัมมนา
ล ศึกษาดงาน
1
และศกษาดูงาน
การฝึกอบรม สัมมนา และศึกษาดูงาน
1) ระเบียบ มท.ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมของ อปท. พ.ศ.2549 ข้อ 4
กําหนดคํานิยาม
การฝึกอบรม หมายความว่า การอบรม การประชุมทางวิชาการหรือเชิง
ปฏิบัติการ การสัมมนาทางวิชาการ หรือเชิงปฏิบัติการ การบรรยายพิเศษ การฝึกปฏบตการ การสมมนาทางวชาการ หรอเชงปฏบตการ การบรรยายพเศษ การฝก
ศึกษา การดูงาน การฝึกงาน หรือที่เรียกชื่ออย่างอื่นทั้งในประเทศและ
ต่างประเทศ โดยมีโครงการหรือหลักสูตรและช่วงเวลาจัดที่แน่นอน ที่มี
วัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาบุคคลหรือเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน โดยไม่มี
การรับปริญญาหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ”
การดูงาน หมายความว่า การเพิ่มพูนความรู้หรือประสบการณ์ด้วยการ
ั ์ ึ่ ไ ้ ํ ไ ้ใ โ ื ั ึ ื ํ
2
สังเกตการณ์ซึงได้กําหนดไว้ในโครงการหรือหลักสูตรการฝึกอบรม หรือกําหนด
ไว้ในแผนการจัดการประชุมระหว่างประเทศให้มีการดูงาน ก่อน ระหว่าง หรือ
หลังการฝึกอบรมหรือการปรระชุมระหว่างประเทศ และหมายความรวมถึง
โครงการหรือหลักสูตรการฝึกอบรมเฉพาะการดูงานภายในประเทศที่หน่วยงาน
ของรัฐจัดขึ้น

2. 10/04/57
2
2) หนังสือกระทรวงมหาดไทย ที่ มท. 0808.2/ว 252 ลว. 22 มกราคม
2553 เรื่อง มาตรการประหยัดในการเบิกค่าใช้จ่าย ตามมติ ครม.
การฝึกอบรม สัมมนา และศึกษาดูงาน
เมื่อวันที่ 24 พ.ย. 2552
หาก อปท. ไม่สามารถเบิกจ่ายตามอัตราที่ขอความร่วมมือไว้ได้
ให้ขอทําความตกลงกับผู้ว่าราชการจังหวัดที่จะพิจารณาเบิกจ่าย
โดยคํานึงถึงความจําเป็นเหมาะสม และประหยัด ภายใต้หลักเกณฑ์
3
โดยคานงถงความจาเปนเหมาะสม และประหยด ภายใตหลกเกณฑ
ของระเบียบที่เกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ
3) หนังสือกระทรวงมหาดไทย ที่ มท 0808.2/ว 1961 ลว.8 พ.ค. 2556 เรื่อง ขอให้กําหนด
มาตรการเพื่อใช้เป็นแนวทางปฏิบัติ กรณีการเบิกค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรม และการเบิก
ค่าใช้จ่ายในการจัดงาน มีแนวทางปฏิบัติงานที่ชัดเจน ดังนี้
1 การดําเนินการจัดงานต่างๆ ต้องอย่ในอํานาจหน้าที่หรือมีกฎหมายให้อํานาจ โดย อปท
การฝึกอบรม สัมมนา และศึกษาดูงาน
1. การดาเนนการจดงานตางๆ ตองอยูในอานาจหนาทหรอมกฎหมายใหอานาจ โดย อปท.
ต้องกําหนดกิจกรรมที่จะต้องดําเนินการไว้ในโครงการจัดงาน
2. กิจกรรมจะต้องเป็นการส่งเสริมและสนับสนุนที่ให้ประโยชน์หรืออํานวยความสะดวกแก่
ประชาชนเป็นการทั่วไป เช่น การจัดกิจกรรมให้ความรู้อันเป็นประโยชน์ หรือเป็นกิจกรรมที่
ส่งเสริมให้ประชาชนเห็นความสําคัญ และรักษาไว้ซึ่งศิลปะ ประเพณี และวัฒนธรรมอันดีของ
ท้องถิ่น
4
3. กิจกรรมที่ดําเนินการจะต้องสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของโครงการ หากไม่ดําเนินการ
กิจกรรมดังกล่าวจะทําให้โครงการไม่บรรลุวัตถุประสงค์
4. หากโครงการที่มีการจัดการประกวด หรือแข่งขันและมีการมอบรางวัล มูลค่าต้องมีสัดส่วน
ที่เหมาะสมและสอดคล้องกับโครงการโดยเบิกค่าใช้จ่ายเท่าที่จําเป็น เหมาะสม และประหยัด

3. 10/04/57
3
ข้อบกพร่อง ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรม สัมมนา และศึกษาดูงาน
1. ผู้ที่ได้รับการอนุมัติให้เดินทางไปฝึกอบรมเบิกค่าเช่าที่พักระหว่างฝึกอบรมใน
อัตราเหมาจ่าย หรือเบิกในอัตราพักคนเดียวโดยไม่ได้เบิกในอัตราพักคู่
2. ผู้เข้ารับการฝึกอบรมเบิกค่าเบี้ยเลี้ยงเต็มจํานวน โดยที่หน่วยงานผู้จัดอบรมจัด
้
ู ู
เลี้ยงอาหารกลางวันระหว่างฝึกอบรมแล้ว
3. ฝึกอบรมและศึกษาดูงานบุคคลภายนอก เบิกค่าที่พัก และค่าอาหารในอัตรา
การฝึกอบรมระดับต้น เบิกจ่ายเกินสิทธิ
4. ค่าบัตรเข้าชมงานศิลปวัฒนธรรมทางภาคใต้ (ภูเก็ตแฟนตาซี) ซึ่งไม่สอดคล้อง
กับวัตถุประสงค์ของโครงการศึกษาดูงาน
้ ้
5
5. ซื้อวัสดุของชําร่วย เช่น ผ้าขนหนู เสื้อยืด ชุดปฏิบัติธรรม (ชุดขาว) ผ้าพันคอ
แจกให้กับผู้เข้ารับการอบรม
6. ทัศนศึกษาดูงานที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวเป็นหลัก ไม่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์
ของโครงการ
ข้อบกพร่อง ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรม สัมมนา และศึกษาดูงาน
7. ไม่จัดทํารายงานการไปศึกษาดูงาน
8. จัดซื้อวัสดุ โดยไม่ได้จัดเป็นโครงการฝึกอบรมให้ความรู้
9 ค่าลงทะเบียนได้รับประกาศนียบัตร หรือค่าลงทะเบียนให้บคคลภายนอก9. คาลงทะเบยนไดรบประกาศนยบตร หรอคาลงทะเบยนใหบุคคลภายนอก
10. ผู้จัดไม่มีอํานาจหน้าที่ในการจัดประชุมสัมมนา ได้แก่ อปท. ชมรม เป็นต้น
11. จ้างเหมารถตู้ เพื่อเตรียมความพร้อมโครงการอบรมสัมมนา
12. เบิกจ่ายเงินให้กับเจ้าหน้าที่ที่ไม่มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับโครงการฝึกอบรม
และศึกษาดูงาน
ั โ ี ้ ํ้ ้ ั ี ้ ั ึ ิ
6
13. จัดโครงการเรียนรู้ ซําซ้อนกับการเรียนรู้ตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ
14. เบิกค่าเบี้ยประกันชีวิต ในการฝึกอบรมและศึกษาดูงาน
15. เบิกค่าจ้างประกอบอาหารกลางวัน ให้ อปพร. ซึ่งต้องเบิกในอัตราบุคคลภายนอก
มิใช่เจ้าหน้าทีท้องถิ่น

4. ข้อบกพร่อง ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมสัมมนาและศึกษาดูงาน
ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
1 ผู้ที่ได้รับการอนุมัติให้เดินทางไปฝึกอบรม
เบิกค่าเช่าที่พักระหว่างฝึกอบรมในอัตราเหมาจ่าย
หรือเบิกในอัตราพักคนเดียวโดยไม่ได้เบิกในอัตรา
พักคู่
ให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบตรวจสอบหลักฐานการขอ
เบิกเงินค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมว่า หน่วยงานที่จัด
ฝึกอบรมประสานในเรื่องอาหารและที่พักให้กับผู้เข้ารับการ
ฝึกอบรมหรือไม่ หากหน่วยงานที่จัดฝึกอบรมประสานใน
เรื่องอาหารและที่พักให้กับผู้เข้ารับการฝึกอบรม ให้ผู้ขอ
เบิกเงินนําใบเสร็จรับเงินและใบแจ้งรายการเข้าพักมาเป็น
หลักฐานการขอเบิกเงินค่าที่พักระหว่างฝึกอบรม สําหรับ
อัตราค่าเช่าที่พักให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบถือปฏิบัติตาม
บัญชีหมายเลข 5 ประกอบระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่า
ด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น พ.ศ. 2549 ข้อ 18 (3)
2. ผู้เข้ารับการฝึกอบรมเบิกค่าเบี้ยเลี้ยง
เต็มจํานวน โดยที่หน่วยงานผู้จัดอบรมจัดเลี้ยง
อาหารกลางวันระหว่างฝึกอบรมแล้ว
เป็นการไม่ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวง มหาดไทย
ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น พ.ศ.2549 ข้อ 24 (3) ซึ่งกําหนดว่าการฝึกอบรมที่มี
การจัดอาหาร 1 มื้อให้เบิกค่าเบี้ยเลี้ยงไม่เกิน 2 ใน 3 ของ
อัตราค่าเบี้ยเลี้ยงเดินทางเหมาจ่ายให้ผู้รับผิดชอบนําเงินที่
เบิกเกินส่งคืนคลังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และกําชับ
ให้ศึกษาระเบียบและหนังสือสั่งการก่อนการเบิกจ่ายเงินทุก
ครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้รับ
ความเสียหาย
3. การฝึกอบรมและศึกษาดูงานบุคคลภายนอก
3.1 โครงการอบรมและทัศนศึกษา
ดูงานเพื่อเพิ่มศักยภาพให้แก่ประธานชุมชน
กรรมการชุมชน และอสม.
ตารางฝึกอบรม
วันที่ 11 พฤษภาคม 2555 มีการฝึกอบรมที่
เทศบาล
วันที่ 12 พฤษภาคม 2555 ออกเดินทางไป
ศึกษาดูงานที่จังหวัดระยอง เวลา 20.00 น. ทัศน
ศึกษาที่จังหวัดระยอง
วันที่ 13 พฤษภาคม 2555 เวลา 13.00 น.
ออกเดินทางกลับจากจังหวัดระยอง
เทศบาลเบิกค่าเช่าที่พักคืนวันที่ 12 และ 13
พฤษภาคม 2555 รวม 2 คืนๆ ละ 33,000 บาท
จากการตรวจสอบ วันที่ 13 พฤษภาคม 2555
เป็นคืนที่อยู่ระหว่างเดินทางกลับจากจังหวัดระยอง
บนยานพาหนะ จึงไม่สามารถเบิกค่าเช่าที่พักได้
ให้นําเงินจากผู้รับผิดชอบส่งคืนคลังเทศบาลฯ ให้เสร็จ
สิ้นโดยเร็ว
กําชับเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบให้ศึกษาและปฏิบัติให้
ถูกต้องตามระเบียบที่เกี่ยวข้องอย่างเคร่งครัดอย่าให้เกิด
กรณีเช่นนี้อีก หากเจ้าหน้าที่ผู้ใดละเลยทําให้ได้รับความ
เสียหายแก่การเงินของทางราชการขอให้พิจารณาโทษตาม
ควรแก่กรณี
3.2 เบิกค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมและ
ศึกษาดูงานสําหรับบุคคลภายนอก มีเบิกค่า ที่พัก
การเบิกค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมและศึกษาดูงาน
สําหรับบุคคลภายนอก กรณีค่าที่พักและค่าอาหารให้ถือ

5. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
และค่าอาหารกรณีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็น
ผู้จัดอาหารให้ และกรณีไม่จัดอาหารให้ผู้เข้ารับการ
อบรม โดยเบิกในอัตราการฝึกอบรมระดับต้น
ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยค่าใช้จ่ายใน
การฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ.2549
หมวด 5 ข้อ 31 และ 33 ขอให้ผู้รับผิดชอบนําเงินที่เบิกเกิน
ส่งคืนคลังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
3.3 การอบรมเครือข่ายประชาธิปไตย
เบิกจ่ายเป็นค่าอาหาร ในการเดินทาง
ไปศึกษาดูงาน ที่สํานักงานคณะกรรมการการ
เลือกตั้งประจําจังหวัด
เป็นค่าอาหารมื้อกลางวัน คนละ 250
บาท และมื้อเย็น คนละ 300 บาท รวม
2 มื้อ คนละ 550 บาท
ตามหนังสือกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ที่ มท
0808.2/1711 ลงวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2552 เรื่อง หารือ
เรื่องการปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วย
ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
พ.ศ. 2549 กําหนดว่าการเบิกค่าอาหารต้องเบิกตาม
สถานที่ในการจัดฝึกอบรมหรือการไปดูงานเป็นหลักและ
ตามหนังสือกระทรวงมหาดไทย ที่ มท 0808.2/ว 252
ลงวันที่ 22 มกราคม 2553 เรื่อง มาตรการประหยัดในการ
เบิกค่าใช้จ่าย กําหนดกรณีจัดฝึกอบรมในสถานที่ราชการ
ขอความร่วมมือให้เบิกค่าอาหารคนละ 150 บาทต่อมื้อ
หากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่สามารถเบิกจ่ายตาม
อัตราที่ขอความร่วมมือได้ให้ขอทําความตกลงกับผู้ว่า
ราชการจังหวัดที่จะพิจารณาเบิกจ่าย
การเดินทางไปดูงานที่สํานักงานคณะกรรมการการ
เลือกตั้งประจําจังหวัด ซึ่งเป็นสถานที่ของทางราชการ เบิก
ค่าอาหารมื้อกลางวัน และมื้อเย็นได้คนละ 300 บาท แต่
เบิกคนละ 550 บาท โดยไม่ได้ขอทําความตกลงกับผู้ว่า
ราชการจังหวัด จึงเบิกเกินไปคนละ 250 บาท
ให้ผู้รับผิดชอบในการเบิกจ่ายเงินไม่ชอบด้วยระเบียบ
และข้อกําหนดที่เกี่ยวข้อง นําเงินส่วนที่เกินส่งคืนคลังให้
ถูกต้องและครบถ้วน
3.4 โครงการอบรมและศึกษาดูงานตาม
แนวทางเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อพัฒนาศักยภาพใน
การบริหารงานผู้นําท้องถิ่น ประกอบด้วย คณะ
ผู้บริหารข้าราชการ/พนักงานเทศบาล ผู้นําชุมชน
กลุ่มสตรี กลุ่มผู้สูงอายุ
โครงการดังกล่าวเป็นการจัดฝึกอบรม
บุคคลภายนอก แต่เทศบาลฯ เบิกจ่ายเกินสิทธิดังนี้
1) ในวันที่ 17 – 18 กันยายน 2555 ค่าจ้าง
เหมาประกอบอาหารกลางวัน สําหรับผู้เข้ารับการ
ฝึกอบรม ณ ห้องประชุมเทศบาล คนละ 80 บาท/
คน/วัน แต่ปรากฏว่าการจัดฝึกอบรมในลักษณะ
ดังกล่าว มีสิทธิเบิกค่าอาหารกลางวันเท่าที่จ่ายจริง
แต่ไม่เกินอัตรา 75 บาท/คน/วัน จึงเบิกเกินสิทธิ
ตามระเบียบเป็นเงิน 5 บาท/คน/วัน
แต่ปรากฏว่าการจัดฝึกอบรมในลักษณะดังกล่าวผู้นํา
ชุมชน กลุ่มสตรี กลุ่มอาชีพ กลุ่มผู้สูงอายุ มีสิทธิเบิกค่าเช่า
ที่พักเท่าที่จ่ายจริง แต่ไม่เกินอัตรา 300 บาท/คน/คืน (พัก
2 คน/ห้อง/เบิกได้ไม่เกิน 600 บาท/ห้อง) จึงเบิก
เกินสิทธิ ห้องละ 150 บาท
เป็ น ก า ร เ บิ ก จ่ า ย ไ ม่ถู ก ต้ อ ง ต า ม ร ะ เ บี ย บ
กระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2549ข้อ 31(1) และ
31(2) ที่กําหนดว่า ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมบุคคลภายนอก
กรณีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้จัดอบรม จัดอบรมใน
สถานที่ทางราชการ และจัดค่าอาหารให้ผู้เข้ารับการอบรม
กรณีจัดอาหารไม่ครบทุกมื้อให้เบิกได้เท่าที่จ่ายจริง ไม่เกิน
อัตราตามบัญชี หมายเลข 9 กําหนดไว้ไม่เกิน 75 บาท/คน/
วัน สําหรับค่าเช่าที่พักให้เบิกได้เท่าที่จ่ายจริง ไม่เกินอัตรา

6. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
2) วันที่ 19 กันยายน 2555เบิกจ่ายเงิน ค่า
เช่าที่พักให้กับบริษัทฯ จํานวน 150 ห้อง ๆ ละ
750 บาท ประกอบด้วย
- สมาชิกสภาเทศบาล พนักงานและ
ลูกจ้าง จํานวน 103 คน ห้องพัก จํานวน 52 ห้อง
- ผู้นําชุมชน กลุ่มสตรี กลุ่มผู้สูงอายุ
จํานวน 197 คน ห้องพัก จํานวน 98 ห้อง
ตามบัญชีหมายเลข 10 กําหนดไว้ไม่เกิน 300 บาท/คน/คืน
ให้เรียกเงินที่เบิกจ่ายไม่ถูกต้องหรือหาผู้รับผิดชอบ
ชดใช้เงินส่วนที่เกินส่งคืนคลังเทศบาลฯ
กําชับให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบศึกษาปฏิบัติให้เป็นไป
ตามระเบียบและหนังสือสั่งการ รวมทั้งผู้บังคับบัญชาแต่ละ
ระดับชั้น ควรให้ความสนใจควบคุมดูแลให้การเบิกจ่ายเงิน
เป็นไปตามระเบียบและหนังสือสั่งการ รวมทั้งผู้บังคับบัญชา
แต่ละระดับชั้น ควรให้ความสนใจควบคุมดูแลให้การเบิก
จ่ายเงินเป็นไปโดยถูกต้องตามกฎหมายและระเบียบที่
เกี่ยวข้องโดยเคร่งครัด หากละเลยจนเป็นเหตุให้มีการ
เบิกจ่ายไม่ถูกต้องเช่นนี้อีกให้พิจารณาโทษตามควรแก่กรณี
3.5 เบิกจ่ายค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรม
โครงการสัมมนาเชิงปฏิบัติการ เรื่อง การบริหาร
จัดการงบประมาณ การจัดซื้อจัดจ้างและการเบิก
จ่ายเงิน ระหว่างวันที่ 16-17 พฤศจิกายน 2554ณ
รีสอร์ท มีผู้เข้ารับการอบรม 62 คน
โครงการดังกล่าวมีการเบิกค่าใช้จ่ายสูงกว่าหลักเกณฑ์
กําหนดไว้ กล่าวคือ
เบิกจ่ายค่าอาหารว่างและเครื่องดื่ม 4 มื้อๆ ละ
40 บาท เป็นการปฏิบัติไม่ถูกต้องตามหนังสือ
กระทรวงมหาดไทย ที่ มท 0808.2/ว 252 ลงวันที่ 22
มกราคม 2553 เรื่อง มาตรการประหยัดในการเบิก
ค่าใช้จ่าย ข้อ 2กําหนดให้เบิกในอัตรา 25 บาท ต่อมื้อต่อ
คน จึงเป็นการเบิกจ่ายสูงกว่าที่กําหนดเป็นเงิน 15 บาทต่อ
คน
ให้เรียกจํานวนจากเจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้องส่งคืนคลัง
เทศบาลฯแล้วส่งสําเนาใบเสร็จรับเงินและหลักฐานการ
นําส่งเงินฝากธนาคาร ให้สํานักตรวจเงินแผ่นดินจังหวัด
ตรวจสอบ
3.6 โครงการฝึกอบรมหลักสูตร
“การเสริมสร้างและเพิ่มประสิทธิภาพในการ
ปฏิบัติงานสําหรับคณะผู้บริหาร สมาชิกสภา
เทศบาล พนักงาน ลูกจ้างเทศบาล หัวหน้าส่วน
ราชการ และบุคคลที่เกี่ยวข้อง ในการปฏิบัติงาน
ของเทศบาล” โดยฝึกอบรม ณ สํานักงานเทศบาล
และเดินทางไปศึกษาดูงาน เป็นการเบิกจ่ายไม่
ถูกต้องตามระเบียบ ดังนี้
วันที่เดินทางไปศึกษาดูงาน เบิกจ่ายค่าอาหาร
ครบทุกมื้อ คนละ 850 บาท และ 700 บาท 2 วัน
ตามลําดับ
ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายใน
การฝึกอบรมของ อปท. พ.ศ. 2549 ข้อ 17 (5) กําหนดให้
เบิกค่าอาหารได้เท่าที่จ่ายจริงไม่เกินอัตราตามบัญชี
หมายเลข 4 และเทียบเคียงหนังสือกระทรวงมหาดไทย
ที่ มท 0808.2/1711 ลงวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2552 เรื่อง
หารือเรื่องการปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย
ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น พ.ศ. 2549 ซึ่งกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น
ตอบข้อหารือสรุปได้ว่า ในการเบิกค่าอาหารต้องเบิกตาม
สถานที่ในการจัดฝึกอบรมหรือการไปดูงานเป็นหลัก
กล่าวคือ ถ้าจัดฝึกอบรมในสถานที่ราชการให้เบิกค่าอาหาร
ตามบัญชีอัตราค่าอาหารในการฝึกอบรมในสถานที่เอกชน
ตามที่จ่ายจริงแต่ไม่เกินอัตราบัญชีที่กําหนด และตาม
หนังสือกระทรวงมหาดไทย ที่ มท 0808.2/ว 252 ลงวันที่
22 มกราคม 2553 เรื่อง มาตรการประหยัดในการเบิก

7. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
ค่าใช้จ่าย ข้อ 2 กําหนดให้เบิกค่าอาหารกรณีจัดฝึกอบรมใน
สถานที่ราชการ ขอความร่วมมือให้เบิกคนละ 150 บาท/
มื้อ/คน และกรณีจัดฝึกอบรมในสถานที่เอกชน ถ้าจัดเลี้ยง
อาหารมื้อเดียว ให้เบิกได้ ไม่เกินคนละ 400 บาท ถ้าเลี้ยง
เกิน 1 มื้อ ให้เบิกไม่เกินอัตราตามระเบียบ หากองค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่นไม่สามารถเบิกจ่ายตามอัตราที่ขอความ
ร่วมมือได้ให้ขอทําความตกลงกับผู้ว่าราชการจังหวัดที่จะ
พิจารณาเบิกจ่าย โดยคํานึงถึงความจําเป็น เหมาะสม และ
ประหยัดภายใต้หลักเกณฑ์ของระเบียบที่เกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ
พิจารณาแล้วเห็นว่า เทศบาลเดินทางไปศึกษาดูงาน
ดังกล่าว เป็นสถานที่ราชการ และสถานที่เอกชน มีสิทธิเบิก
ได้ในอัตรา 450 บาท/วัน/คนจึงเบิกเกินสิทธิ
3.7 เบิกจ่ายเงินค่าใช้จ่ายฝึกอบรม
และ ทัศนศึกษาเยาวชน ได้แก่ ค่าที่พักสําหรับ
บุคคลภายนอกและค่าเบี้ยเลี้ยงเดินทาง รวมอยู่
ด้วย ผู้เข้าร่วมโครงการเป็นเจ้าหน้าที่ท้องถิ่น
จํานวน 15 คน บุคคลภายนอก 38 คน
ซึ่งตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยค่าใช้จ่ายใน
การฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2549
กําหนดว่า การฝึกอบรมที่ผู้เข้ารับการฝึกอบรมส่วนใหญ่มิใช่
เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นถือเป็นการฝึกอบรมบุคคลภายนอก
ให้เรียกเงินจากผู้รับผิดชอบส่งคืนคลัง แล้วส่งสําเนา
ใบเสร็จรับเงินให้สํานักตรวจเงินแผ่นดินจังหวัด เพื่อ
ประกอบการตรวจสอบต่อไป
4. ค่าใช้จ่ายที่ไม่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์
4.1 โครงการฝึกอบรมส่งเสริมการ
พัฒนาการเรียนรู้เด็กอนุบาลปฐมวัย โดยพาครู
นักเรียน และผู้ปกครองเข้าร่วมชมสวนสัตว์ดุสิต
ฟาร์มจระเข้ สวนสัตว์สมุทรปราการ ได้มีการ
เบิกจ่ายค่าธรรมเนียมเข้าชมสถานที่ ค่าเข้าชมการ
แสดง สําหรับผู้ใหญ่และเด็ก ค่าอาหาร
เทศบาลชี้แจง การที่นําผู้ปกครองไปร่วม
กิจกรรมด้วย เพื่อความปลอดภัยในการทํากิจกรรม
ต่าง ๆ เนื่องจากออกไปทํากิจกรรมนอกสถานที่
เด็กนักเรียนเป็นเด็กปฐมวัย อายุระหว่าง 3-5 ปี
ซึ่งยังเป็นเด็กเล็กการดูแลของคณะครูอาจไม่ทั่วถึง
และผู้ปกครองจะได้ร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ต่าง ๆ
กับเด็กนักเรียน เพื่อรู้ถึงพัฒนาการของเด็ก
นักเรียนแต่ละคน พร้อมทั้งเป็นการสานสัมพันธ์
ระหว่างเด็ก ผู้ปกครอง และโรงเรียนเพื่อลด
ช่องว่างและอคติระหว่างผู้ปกครองกับโรงเรียน
ตามมาตรฐานการดําเนินงานศูนย์พัฒนาเด็กเล็กของ
อปท. มท. ได้กําหนดหลักเกณฑ์ไว้ ดังนี้
ข้อ 2.5 การเบิกจ่ายงบประมาณ ให้ อปท./ศูนย์พัฒนา
เด็กเล็ก ถือปฏิบัติตามระเบียบดังต่อไปนี้
1) ระเบียบ มท.ว่าด้วยวิธีการงบประมาณของ อปท.
พ.ศ.2541 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
2) ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการรับเงิน การ
เบิกจ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงิน และการตรวจ
เงินของ อปท. พ.ศ.2547 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
3) ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยหลักเกณฑ์และ
วิธีการนําเงินรายได้ของสถานศึกษาไปจัดสรรเป็นค่าใช้จ่าย
ในการจัดการศึกษาในสถานศึกษาสังกัด อปท. พ.ศ.2551
4) ระเบียบ หนังสือสั่งการของ มท. สถ. และหนังสือ
สั่งการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ข้อ 3.1.2 การกําหนดอัตราบุคลากรในศูนย์พัฒนาเด็ก
เล็ก
ให้ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กมีหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
1 อัตรา มีอัตราครูผู้ดูแลเด็กเป็นไปตามสัดส่วน (ครู :
นักเรียน) 1:20 หากมีเศษตั้งแต่ 10 คนขึ้นไป ให้เพิ่มครู

8. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
ผู้ดูแลเด็กได้อีก 1 คน โดยจัดการศึกษาห้องละ 20 คน ฯลฯ
สตง. พิจารณาแล้วเห็นว่า กรณีที่เทศบาลนํานักเรียน
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กไปจัดกิจกรรมการเรียนรู้นอกสถานที่นั้น
เป็นกิจกรรมที่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสามารถมีส่วนร่วมกับ
ชุมชน ประกอบกับการจัดกิจกรรมตามมาตรฐานการ
ดําเนินงานศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก กําหนดการจัดกิจกรรม/
งาน/โครงการต่าง ๆ นั้น ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสังกัด อปท.แต่
ละแห่งสามารถจัดได้ตามความเหมาะสมและศักยภาพของ
ตนเองโดยได้รับความเห็นชอบจากผู้บริหาร อปท.
แต่กรณีการนําผู้ปกครองไปร่วมกิจกรรมการเรียนรู้
นอกสถานที่ โดยเบิกจ่ายจากเงินงบประมาณของเทศบาล
นั้นเห็นว่า ไม่มีระเบียบใดกําหนดให้เบิกจ่ายได้ แม้ว่า
เทศบาลจะชี้แจงมาว่าเพื่อความปลอดภัยในการทํากิจกรรม
ต่าง ๆ เนื่องจากออกไปทํากิจกรรมนอกสถานที่ เด็ก
นักเรียนเป็นเด็กปฐมวัย อายุระหว่าง 3-5 ปี ซึ่งยังเป็นเด็ก
เล็กการดูแลของคณะครูอาจไม่ทั่วถึง
แต่ตามมาตรฐานศูนย์พัฒนาเด็กเล็กได้กําหนดอัตรา
บุคลากรต่อนักเรียนไว้แล้ว 1 ต่อ 20 คน การนําครูร่วม
เดินทางไปจํานวน 10 คน และมีนักเรียนจํานวน 100 คน
คิดเป็น 1 ต่อ 10 ย่อมแสดงว่าอัตราครูผู้ดูแลเด็กเพียงพอ
กับจํานวนนักเรียนแล้วตามมาตรฐานศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
ของ อปท. แล้ว
อย่างไรก็ตามการเบิกจ่ายดังกล่าว ต้องปฏิบัติตาม
ข้อ 2.5 ของมาตรฐานการดําเนินงานศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
ของ อปท. ซึ่งกําหนดให้การเบิกจ่ายต้องปฏิบัติตามระเบียบ
มท.ว่าด้วยวิธีการงบประมาณของ อปท. พ.ศ.2541 และที่
แก้ไขเพิ่มเติม และ ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการ
รับเงิน การเบิกจ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงิน และ
การตรวจเงินของ อปท. พ.ศ.2547 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
ดังนั้น การเบิกจ่ายเงินค่าฝึกอบรมส่งเสริมการ
พัฒนาการเรียนรู้เด็กอนุบาลปฐมวัย เป็นค่าอาหาร
ค่าอาหารว่าง ค่าธรรมเนียมเข้าชมสถานที่ สําหรับ
ผู้ปกครอง จึงไม่สามารถเบิกจ่ายได้ เนื่องจากไม่มีระเบียบ
กําหนดให้เบิกจ่ายตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย
การรับเงิน การเบิกจ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงิน
และการตรวจเงินของ อปท. พ.ศ.2547 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
ข้อ 67
ให้แต่งตั้งกรรมการสอบข้อเท็จจริงหาผู้รับผิดชอบ กรณี
การไม่ปฏิบัติตามระเบียบ หนังสือสั่งการ หรือการจ่ายโดย

9. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
ไม่มีระเบียบกําหนดให้เบิกจ่าย ทําให้ราชการได้รับความ
เสียหาย ในโอกาสต่อไปให้ปฏิบัติตามระเบียบหนังสือสั่ง
การดังกล่าวโดยเคร่งครัด เพื่อมิให้เกิดกรณีเช่นนี้อีก หาก
พบว่ายังมีการปฏิบัติที่ไม่ถูกต้อง จนเป็นเหตุให้เกิดความ
เสียหายแก่ทางราชการ อาจมีความผิดตามระเบียบ
คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินว่าด้วยวินัยทางงบประมาณ
และการคลัง พ.ศ.2544
4.2 โครงการประชุมเสริมสร้างความรู้
และทัศนศึกษาดูงานพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนฐาน
รากให้มีความมั่นคง
เบิกจ่ายค่าบัตรเข้าชมศิลปวัฒนธรรมทาง
ภาคใต้ (ภูเก็ตแฟนตาซี)
ค่าใช้จ่ายดังกล่าวไม่ใช่การดูงานตามความหมายของ
ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการ
ฝึกอบรมของ อปท. พ.ศ.2549 และไม่สอดคล้องกับ
วัตถุประสงค์โครงการที่ส่งเสริมการนําหลักปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการพัฒนาชีวิตตนเองและชุมชน
ให้อยู่ในระดับพออยู่ พอกิน และสถานที่ดังกล่าวเป็น
สถานที่ที่บุคคลทั่วไปสามารถเข้าชมได้โดยเสียค่าใช้จ่าย ซึ่ง
ค่าใช้จ่ายดังกล่าวจึงถือเป็นค่าใช้จ่ายส่วนบุคคล ซึ่งแต่ละ
บุคคลจะต้องรับผิดชอบเอง และไม่มีระเบียบหรือหนังสือสั่ง
การของกระทรวงมหาดไทยกําหนดให้เบิกจ่าย จึงไม่
สามารถเบิกจ่ายได้
ให้สั่งการเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบชดใช้เงินส่งคืนคลัง
5. ค่าจัดซื้อชุดปฏิบัติธรรม (ชุดขาว) โครงการ
พาลูกหลานเข้าวัดเสริมสร้างคุณธรรมสําหรับ
ครอบครัวในขุมชนเทศบาล และโครงการส่งเสริม
คุณธรรมและจริยธรรม สําหรับผู้บริหารท้องถิ่น/
สมาชิกและพนักงานเทศบาลที่วัด
โครงการดังกล่าวเป็นการจัดกิจกรรมการปฏิบัติ
ธรรมด้วยการรักษาศีล 5 และการรับฟังการบรรยายจาก
วิทยากร (พระสงฆ์) โดยได้กําหนดค่าใช้จ่ายในโครงการให้มี
ค่าชุดปฏิบัติธรรม (ชุดขาว) รวมอยู่ในโครงการด้วย
เนื่องจากวัดได้ขอความร่วมมือให้แต่งกายด้วยชุดสีขาวเพื่อ
ความเป็นระเบียบเรียบร้อย และการจัดฝึกอบรม ซึ่งเป็น
ศูนย์ปฏิบัติธรรมระดับจังหวัดการนุ่งขาวห่มขาวเป็น
ระเบียบของศูนย์ แต่ชุดปฏิบัติธรรมไม่ใช่ค่าใช้จ่ายที่
กําหนดให้เป็นค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมตามระเบียบ
กระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2549 แต่เทศบาลฯชี้แจง
ว่าได้เบิกจ่ายตามระเบียบฯ ข้อ 15 (8) ค่าใช้จ่ายอื่นที่
จําเป็นในการฝึกอบรม
ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่าย
ในการฝึกอบรม พ.ศ. 2549 ข้อ 15 กําหนดค่าใช้จ่ายในการ
ฝึกอบรมไว้รวม 15 รายการ ดังนั้น ค่าใช้จ่ายในการจัด
ฝึกอบรมจึงเบิกจ่ายได้เฉพาะรายการ ที่กําหนดไว้เท่านั้น
กรณีการเบิกจ่ายค่าชุดปฏิบัติธรรม (ชุดขาว)ให้กับผู้เข้ารับ
การฝึกอบรม ไม่ถือเป็นค่าใช้จ่ายอื่นที่จําเป็นในการ
ฝึกอบรม ตามข้อ 15 (8) เนื่องจาก “ค่าใช้จ่ายอื่นที่จําเป็น

10. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
ในการฝึกอบรม” ตามนัยระเบียบกระทรวงมหาดไทย ต้อง
เป็นค่าใช้จ่ายที่จําเป็นต้องจ่ายหากไม่จ่ายการฝึกอบรมไม่
สามารถสําเร็จลุล่วงไปได้ และการจัดทําโครงการก็ไม่ควร
กําหนดค่าใช้จ่ายที่นอกเหนือ 15 รายการ ตามระเบียบฯ
ดังนั้น การเบิกจ่ายค่าชุดปฏิบัติธรรม (ชุดขาว) เป็น
ค่าใช้จ่ายนอกเหนือจากระเบียบฯ กําหนดไว้ จึงไม่สามารถ
เบิกจ่ายได้
ขอให้นําเงินส่งคืนคลังเทศบาลโดยเร็วและกําชับ
เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบและเกี่ยวข้องให้ถือปฏิบัติตาม
ระเบียบกระทรวงมหาดไทยดังกล่าวข้างต้นโดยเคร่งครัด
เพื่อมิให้เกิดกรณีเช่นนี้อีก
5. แจกสิ่งของให้กับผู้เข้ารับการอบรม
5.1 โครงการอบรมผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้ป่วย
เอดส์ และผู้ด้อยโอกาสเบิกค่าวัสดุของชําร่วย
(ผ้าขนหนู) เพื่อมอบให้กับผู้เข้ารับการอบรม
เ ป็ น ก า ร ป ฏิ บั ติ ไ ม่ ถู ก ต้ อ ง ต า ม ร ะ เ บี ย บ
กระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขอ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2549 ข้อ 15 กําหนด
ค่าใช้จ่ายในการจัดอบรมไว้ จํานวน 15 รายการ ดังนั้น
ค่าใช้จ่ายในการจัดฝึกอบรมจึงเบิกได้เฉพาะที่กําหนดไว้
เท่านั้น การจัดซื้อวัสดุของชําร่วย (ผ้าขนหนู) เพื่อมอบให้ผู้
เข้ารับการฝึกอบรม ไม่ถือเป็นค่าใช้จ่ายอื่นที่จําเป็นในการ
จัดฝึกอบรม เนื่องจากค่าใช้จ่ายอื่นที่จําเป็นในการจัด
ฝึกอบรม ต้องเป็นค่าใช้จ่ายที่จําเป็นต้องจ่ายหากไม่จ่ายการ
ฝึกอบรมไม่สามารถสําเร็จลุล่วงไปได้
ให้เรียกเงินที่เบิกจ่ายไม่ถูกต้อง ส่งคืนคลังเทศบาลฯ
และกําชับเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบศึกษาระเบียบและหนังสือ
สั่งการที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่รวมทั้งผู้บังคับบัญชา
แต่ละระดับชั้นควรให้ความสนใจควบคุมดูแล ให้การเบิก
จ่ายเงินเป็นไปโดยถูกต้องตามกฎหมายและระเบียบที่
เกี่ยวข้องโดยเคร่งครัด
5.2 เบิกจ่ายเป็นค่าจัดซื้อวัสดุให้แก่กลุ่ม
อาชีพในเขตเทศบาล คือ กลุ่มเครื่องนอน
อเนกประสงค์
โดยเทศบาลฯ ชี้แจงว่าได้เบิกจ่ายตามเทศบัญญัติ
ประเภทค่าใช้จ่ายในการดําเนินการโครงการฝึกอบรมและ
ส่งเสริมด้านการประกอบอาชีพให้แก่เยาวชน ประชาชน
และผู้ประสบปัญหาว่างงาน แต่การซื้อวัสดุดังกล่าวเป็นการ
ซื้อให้กลุ่มโดยไม่ได้จัดเป็นโครงการฝึกอบรมให้ความรู้แก่
ประชาชนตามที่ชี้แจง
จึงปฏิบัติไม่เป็นไปตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่า
ด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น พ.ศ. 2549 และให้เรียกเงินส่งคืนคลังเทศบาลฯ
โดยเร็ว หากไม่สามารถดําเนินการได้ให้หาผู้รับผิดชอบ
ชดใช้โดยถือปฏิบัติให้เป็นไปตามหนังสือกระทรวงมหาดไทย

11. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
ที่ มท 0313.6/ว 2092 ลงวันที่ 1 กรกฎาคม 2540 เรื่อง
หลักเกณฑ์เกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่
ผู้รับผิดชอบควรศึกษาและทําความเข้าใจเกี่ยวกับกฎหมาย
ระเบียบ หนังสือสั่งการที่เกี่ยวข้องอย่างเคร่งครัด เพื่อมิให้
เกิดความเสียหายแก่ราชการ
5.3 ค่าจ้างเหมาทําเสื้อยืดพร้อมสกรีน
ตามโครงการอบรมหลักสูตร “นครนายกสดใส
ชุมชนใส่ใจสิ่งแวดล้อม เปิดเส้นทางท่องเที่ยวแม่น้ํา
สันติภาพนครนายก”
โดยชี้แจงว่า แจกเสื้อให้กับผู้เข้ารับการอบรมเนื่องจาก
เป็นการสร้างภาพลักษณ์ที่แสดงถึงความพร้อมเพรียง ความ
สามัคคี ความร่วมมือร่วมใจ ที่จะอนุรักษ์แหล่งน้ําทั้งสองฝั่ง
แต่จากการตรวจสอบรายชื่อผู้ได้รับแจกเสื้อมีการลงชื่อซ้ํา
และภาพประกอบตามการชี้แจงผู้เข้าร่วมโครงการไม่ได้ใส่
เสื้อยืดตามที่ได้จัดจ้างทําเพื่อเข้าร่วมกิจกรรมทุกคน มีเพียง
บางคนที่ใส่
ดังนั้น กิจกรรมดังกล่าวไม่จําเป็นต้องมีการแจกเสื้อ ก็
สามารถดําเนินการให้บรรลุวัตถุประสงค์ตามโครงการได้
การจ่ายเงินดังกล่าวจึงเป็นการตั้งงบประมาณในลักษณะ
ฟุ่มเฟือยเกินความจําเป็นต่อการปฏิบัติราชการ และไม่
เป็นไปตามวัตถุประสงค์โครงการ
ขอให้สั่งการเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบนําเงิน ส่งคืนคลัง
โดยเร็ว และกําชับเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบไม่ควรตั้ง
งบประมาณในลักษณะฟุ่มเฟือยเกินความจําเป็นต่อการ
ปฏิบัติราชการ
5.4 หน่วยงานที่จัดฝึกอบรม เบิกเงิน
ค่าใช้จ่ายเป็นค่าจัดซื้อเสื้อ ผ้าขนหนู ชุดปฏิบัติ
ธรรม (ชุดขาว) สําหรับผู้เข้ารับการฝึกอบรม
การจัดซื้อของแจกให้กับผู้เข้ารับการฝึกอบรมไม่ใช่
ค่าใช้จ่ายที่จําเป็นสําหรับการฝึกอบรม หากไม่จัดซื้อเสื้อ ก็
สามารถจัดฝึกอบรมตามวัตถุประสงค์ได้ ดังนั้น การ
จัดซื้อของแจกสําหรับผู้เข้ารับการฝึกอบรมจึงไม่เข้า
หลักเกณฑ์ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วย
ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
พ.ศ. 2549 ข้อ 15
ให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบนําเงินค่าจัดซื้อของแจก
ส่งคืนคลังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เนื่องจากไม่เป็นไป
ตามหลักเกณฑ์ที่ระเบียบกําหนด ซึ่งเสื้อดังกล่าวเป็น
ประโยชน์ส่วนตัวผู้เข้ารับการฝึกอบรบ
5.5 เทศบาลจัดซื้อผ้าพันคอ จํานวน
100 ผืน เนื่องจากพาเด็กออกไปทํากิจกรรมนอก
สถานที่และมีเด็กที่ไม่ทํากิจกรรมในสถานที่
เดียวกันเป็นจํานวนมาก เพื่อป้องกันเด็กพลัดหลง
จากกลุ่ม และสะดวกในการควบคุมดุแล จึงให้เด็ก
ผูกผ้าพันคอไว้เพื่อเป็นจุดสังเกตที่ชัดเจน
สตง.พิจารณาแล้วเห็นว่า ค่าใช้จ่ายดังกล่าวไม่ถือเป็น
ค่าใช้จ่ายอื่นที่จําเป็นในการฝึกอบรม ตามระเบียบ
กระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมของ
อปท. พ.ศ.2549 ข้อ 15 จึงไม่สามารถเบิกจ่ายได้

12. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
6. โครงการฝึกอบรมสัมมนาแลกเปลี่ยน
เรียนรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพ อสม.
วัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาทักษะ อสม. ให้เกิด
ความรู้ความเข้าใจและความสามารถในการดูแล
แนะนําเกี่ยวกับสุขภาพอนามัยแก่ประชาชนใน
ชุมชนได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ เพื่อให้
อสม. มีโอกาสแลกเปลี่ยนความรู้ประสบการณ์อื่น
ต่างพื้นที่ นําความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับมา
พัฒนาและปรับปรุงการปฏิบัติงานได้อย่างมี
ประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์แก่ประชาชนใน
ชุมชนของตนเอง เพื่อส่งเสริมความร่วมมือ
ความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างบุคลากร อสม. และ
ประชาชนในท้องถิ่นในการพัฒนาชุมชน
กลุ่มเป้าหมาย ประกอบด้วย อาสาสมัคร
ประจําหมู่บ้าน ผู้บริหาร พนักงานส่วนท้องถิ่น
และบุคลากรส่วนที่เกี่ยวข้อง
วันที่ 1 จัดประชุมอบรม
วันที่ 2 ศึกษาดูงานสุดยอดส้วมแห่งปี
สักการะหลวงปู่ทวด ดูการเลี้ยงแกะในร่มที่ฟาร์ม
แกะดํา
วันที่ 3 ดูงานการดําเนินงานเสริมสร้างสุขภาพ
ภาคประชาชนที่โรงพยาบาล และดูรูปแบบการ
ก่อสร้างอาคารแบบสถาปัตยกรรมอิตาเลี่ยน ดูการ
ปลูกองุ่น และการนําผลผลิตองุ่นมาแปรรูปเป็น
ผลิตภัณฑ์ที่ฮอลิเดปาร์ค นั่งรถไฟเล็กสู่เกาะวาเลน
ไทน์ เกาะคู่รักวันหวานเพื่อพัฒนาสุขภาพจิต
วันที่ 4 ดูงานการปลูกองุ่นที่มีและไม่มีเมล็ดที่
ไร่องุ่น ดูการเลี้ยงโคนมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย
ที่ฟาร์มโชคชัย
วันที่ 5 เดินทางกลับ แวะซื้อขนมพื้นเมือง
ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการ
ฝึกอบรมของ อปท. พ.ศ.2549 ข้อ 4 และ ข้อ 6 กําหนด
วัตถุประสงค์ในการฝึกอบรมเพื่อพัฒนาบุคลากรหรือเพิ่ม
ประสิทธิภาพการปฏิบัติงาน มุ่งเน้นการสร้างประสิทธิภาพ
และเพิ่มศักยภาพในการให้บริการสาธารณะแก่ประชาชน
ตามอํานาจหน้าที่ตลอดจนความคุ้มค่าของการใช้จ่าย
งบประมาณเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด แต่จากการ
ตรวจสอบโครงการฝึกอบรมซึ่งเป็นการฝึกอบรม
บุคคลภายนอก ปรากฏว่า ตารางการเดินทางไปทัศนศึกษา
ดูงานส่วนใหญ่เน้นการเดินทางไปทัศนศึกษาดูงานสถานที่
ต่าง ๆ ที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวเป็นหลักซึ่งไม่สอดคล้องกับ
วัตถุประสงค์ของโครงการ
เทศบาลได้ประเมินความเห็นของผู้เดินทางไปทัศนศึกษา
แต่ไม่ปรากฏว่า มีการติดตามและประเมินความคุ้มค่าของ
การใช้จ่ายเงินงบประมาณว่าบรรลุวัตถุประสงค์หรือไม่
เพียงใด การจัดโครงการในลักษณะดังกล่าว ย่อมกระทบต่อ
ภาพลักษณ์ของการบริหารงานซึ่งอาจเป็นที่ครหาได้ว่าเป็น
จัดทําโครงการเพื่อเดินทางไปท่องเที่ยวหรือพักผ่อน
มากกว่าที่จะคํานึงถึงประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นที่
จะได้รับตลอดจนถึงความคุ้มค่าของการใช้จ่ายเงิน
งบประมาณ
ให้หน่วยงานที่รับผิดชอบประเมินผลความสําเร็จของ
โครงการ เพื่อให้ทราบว่า การจัดโครงการฝึกอบรมดังกล่าว
บรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการหรือไม่ อาสาสมัคร
สาธารณสุขประจําหมู่บ้านที่เดินทางไปทัศนศึกษาดูงานใน
แหล่ง หรือสถานที่ที่เป็นต้นแบบนั้น ได้นําแนวทางตัวอย่าง
จากแหล่งหรือสถานที่ที่เป็นต้นแบบที่ไปศึกษาดูงานมาปรับ
ใช้ในการดูแลแนะนําเกี่ยวกับสุขภาพอนามัยให้แก่
ประชาชนในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นไปตาม
วัตถุประสงค์ของโครงการหรือไม่ เพียงใด
เทศบาลควรให้ความสําคัญในการจัดทําโครงการที่เป็น
การใช้จ่ายงบประมาณที่ตอบสนองความต้องการและแก้ไข
ไขปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนซึ่งเป็นบริการ
สาธารณะอย่างจริงจัง และพิจารณาทบทวนการตั้ง
งบประมาณโครงการฝึกอบรมและทัศนศึกษาดูงานในการ
นํากลุ่มองค์กร ผู้นําชุมชน ไปทัศนศึกษาดูงานที่อาจไม่
ก่อให้เกิดความคุ้มค่าของการใช้จ่ายเงินงบประมาณ หรือ
ฟุ่มเฟือยเกินความจําเป็นหรือไม่บรรลุวัตถุประสงค์หลักของ
โครงการ

13. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
7. ไม่จัดทํารายงานผลการศึกษาดูงาน
7.1 ผู้ที่เดินทางไปศึกษาดูงานใน
ต่างประเทศโดยใช้งบประมาณขององค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่น เมื่อเดินทางกลับจากการไปศึกษาดู
งานในต่างประเทศแล้ว ไม่จัดทํารายงานผลการไป
ศึกษาดูงานส่งให้กระทรวงมหาดไทยทราบ
ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ที่เบิกจ่ายเงิน
งบประมาณสําหรับเป็นค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปศึกษาดู
งานในต่างประเทศ ติดตามให้ผู้ใช้จ่ายเงินงบประมาณ
ดังกล่าว รายงานผลการไปศึกษาดูงานในต่างประเทศ เพื่อ
ส่งให้จังหวัดและกระทรวงมหาดไทย โดยถือปฏิบัติตาม
ระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการ
ฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2549
ข้อ 43 และหนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนมาก ที่
มท 0809.3/ว 2988 ลงวันที่ 4 กันยายน 2550 เรื่อง การ
เดินทางไปศึกษาดูงานในต่างประเทศขององค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่น
7.2 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่จัด
ฝึกอบรม ไม่ประเมินผลการฝึกอบรมเสนอต่อ
ผู้บริหารท้องถิ่น ภายใน 60 วัน หรือผู้เข้ารับการ
ฝึกอบรมกับหน่วยงานอื่นไม่จัดทํารายงานผลการ
เข้ารับการฝึกอบรมเสนอต่อผู้บริหารท้องถิ่นภายใน
60 วัน นับแต่ เดินทางกลับถึงสํานักงาน
ให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบในการจัดการฝึกอบรม
ประเมินผลการฝึกอบรม และรายงานต่อผู้บริหารท้องถิ่น
ภายใน 60 วัน นับแต่วันสิ้นสุดการฝึกอบรม และให้ผู้เข้ารับ
การฝึกอบรมกับหน่วยงานอื่น จัดทํารายงานผลการเข้ารับ
การฝึกอบรมเสนอต่อผู้บริหารท้องถิ่นภายใน 60 วันนับแต่
เดินทางกลับถึงสํานักงาน โดยให้ถือปฏิบัติตามระเบียบ
กระทรวงมหาดไทยว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2549 ข้อ 43
อย่างเคร่งครัด
8. เบิกค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมเพื่อศึกษาดู
งานในต่างประเทศ เพื่อเพิ่มศักยภาพของผู้บริหาร
และพนักงานองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จากการ
ตรวจสอบไม่พบว่ามีหลักสูตรการอบรม จึงไม่ถือว่า
เป็นการเบิกเงินค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมเพื่อศึกษา
ดูงานในต่างประเทศ จึงไม่สามารถเบิกจ่ายได้
ให้แต่งตั้งกรรมการสอบข้อเท็จจริงความผิดทางละเมิด
เพื่อหาผู้รับผิดชดใช้เงิน จากผู้เกี่ยวข้องส่งคืนคลัง เนื่องจาก
การดําเนินการตามโครงการดังกล่าวไม่เป็นไปตามระเบียบ
กระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ.2549 หมวด 3 ข้อ 4
วรรค 11 ที่ให้ความหมายการดูงานว่า การเพิ่มพูนความรู้
หรือประสบการณ์ด้วยการสังเกตการณ์ ซึ่งกําหนดไว้ใน
หลักสูตรหรือโครงการให้มีการดูงานก่อน ระหว่างหรือหลัง
การฝึกอบรม และขอให้กําชับเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบศึกษา
ระเบียบ หนังสือสั่งการที่เกี่ยวข้อง และถือปฏิบัติให้ถูกต้อง
เพื่อไม่ให้เกิดกรณีเช่นนี้ขึ้นอีก
9. ค่าลงทะเบียน
9.1 เบิกจ่ายค่าลงทะเบียนในการ
ประชุมสัมมนาทางวิชาการผู้ปฏิบัติงานด้านงาน
ช่าง เทศบาลทั่วประเทศและเมืองพัทยา
มีเป้าหมายที่จะพัฒนาบุคลากรในสาย
ผู้ปฏิบัติงานด้านช่างให้มีศักยภาพในการบริหาร
จัดการ สามารถปฏิบัติงานในระบบราชการได้มี
อํานาจหน้าที่ของเมืองพัทยาสามารถแบ่งได้เป็นสอง
ลักษณะ ลักษณะแรกเป็นอํานาจหน้าที่เกี่ยวกับการดําเนิน
กิจการที่ต้องกระทําในการจัดทําบริการสาธารณะเพื่อ
ประโยชน์ของประชาชนภายในเขตเมืองพัทยา ตาม
พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการเมืองพัทยา
พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม และพระราชบัญญัติ

14. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
ประสิทธิภาพและประสิทธิผล มีทัศนคติและ
ค่านิยมที่สอดคล้องกับการปฏิรูประบบราชการ
และแนวคิดการจัดองค์กรสมัยใหม่ จัดโดยเมือง
พัทยา ค่าลงทะเบียนคนละ 1,500 บาท โดย
เทศบาลส่งผู้เข้าร่วมประชุมสัมมนา จํานวน
2 คน
กําหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอํานาจให้แก่องค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
ลักษณะที่สองเป็นอํานาจหน้าที่ในการบริหารราชการ
ภายในขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คือ การบริหารงาน
บุคคล การเงินการคลังและพัสดุ
การดําเนินการประชุมสัมมนาทางวิชาการของเมือง
พัทยาดังกล่าว มิใช่การดําเนินกิจการที่ต้องกระทําในการ
จัดทําบริการสาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชนในเขต
เมืองพัทยา แต่เป็นอํานาจหน้าที่ในเรื่องการบริหารราชการ
ภายในเมืองพัทยาเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคล ที่เมือง
พัทยาอาจทําได้โดยการฝึกอบรมพัฒนาบุคลากรของตนโดย
เมืองพัทยาดําเนินการเองหรือร่วมมือกับองค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่นอื่นจัดฝึกอบรมแก่บุคลากรของตนและองค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นร่วมกัน แต่กฎหมายไม่ได้กําหนดให้
เมืองพัทยามีอํานาจหน้าที่ในการจัดให้มีการประชุมสัมมนา
ฝึกอบรม และพัฒนาความรู้แก่บุคลากรขององค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่นอื่น
ดังนั้น เมืองพัทยาจึงไม่มีอํานาจหน้าที่ในการจัดการ
ประชุมสัมมนาทางวิชาการดังกล่าวในส่วนที่เกี่ยวกับ
บุคลากรจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นที่เข้าร่วม
ประชุมสัมมนาและเมื่อเป็นการประชุมสัมมนาที่เมืองพัทยา
ไม่มีอํานาจดําเนินการแล้ว ย่อมไม่เข้าข่ายเป็นการฝึกอบรม
ที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดหรือร่วมกันจัดตาม
หลักสูตรหรือโครงการที่เกี่ยวข้องกับอํานาจหน้าที่ของ
หน่วยงานนั้น ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วย
ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
พ.ศ. 2549 ข้อ 22 (1) การเบิกจ่ายค่าลงทะเบียนในการ
ฝึกอบรมของผู้เข้ารับการอบรม อันจะทําให้เทศบาลไม่
สามารถเบิกจ่ายค่าลงทะเบียนในการเข้าร่วมประชุมสัมมนา
ทางวิชาการดังกล่าวได้
9.2 เบิกจ่ายเงินเป็นค่าลงทะเบียนให้กับ
ชมรมปลัดองค์การบริหารส่วนตําบลจังหวัด ตาม
โครงการอบรมสัมมนาหลักสูตรวินัยเบื้องต้น
สําหรับพนักงานส่วนท้องถิ่น และการจัดทําแผน
อัตรากําลังพนักงานจ้างขององค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น โดยเครือข่ายคณะกรรมการสอบสวนทาง
วินัยพนักงานส่วนท้องถิ่นจังหวัด สํานักส่งเสริมการ
ปกครองท้องถิ่นจังหวัด และชมรมปลัดองค์การ
บริหารส่วนตําบลจังหวัด จัดร่วมกัน
โครงการอบรมสัมมนาดังกล่าว ชมรมฯ ไม่ได้มีบทบาท
หน้าที่ในการส่งเสริมพัฒนาความรู้ให้แก่บุคลากรขององค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น
เนื่องจาก “ชมรม” หมายถึง การรวมกันของกลุ่มบุคคล
ที่มีจุดมุ่งหมายอย่างใดอย่างหนึ่งร่วมกัน และไม่ได้มีฐานะ
ทางกฎหมาย การกระทําใดๆ ตามกฎหมายจึงไม่สามารถใช้
ในนามชมรมได้ นอกจากกิจกรรมที่ทําร่วมกันอย่างไม่เป็น
ทางการหรือไม่มีผลตามกฎหมาย และการที่ชมรมออก
ใบเสร็จรับเงินเป็นค่าลงทะเบียนให้กับองค์กรปกครองส่วน

15. ข้อบกพร่องที่ตรวจพบ ข้อเสนอแนะ
ท้องถิ่นนั้นจึงไม่สามารถกระทําได้ อีกทั้งในการอบรม
หลักสูตรดังกล่าวของปีงบประมาณ 2555 ได้ตรวจสอบคู่มือ
และเอกสารประกอบการอบรมพบว่า ไม่มีการนําเสนอหรือ
หลักสูตรเกี่ยวกับความรู้ทางด้านวินัยตามวัตถุประสงค์ของ
โครงการอบรมสัมมนาฯ แต่อย่างใด
การเบิกจ่ายตามโครงการอบรมสัมมนากับชมรมดังกล่าว
ยังไม่มีระเบียบ ข้อบังคับ และหนังสือสั่งการ ให้ชมรม
สามารถจัดทําโครงการดังกล่าวได้และอาจเป็นเหตุให้ทาง
ราชการเสียหาย และผลการอบรมสัมมนายังไม่ได้รับการ
ยอมรับว่าความรู้ที่ผู้เข้ารับการอบรมจะสามารถนําไป
ปฏิบัติงานในหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้อย่าง
มีประสิทธิภาพเพียงใด
ให้แต่งตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงเพื่อหา
ผู้รับผิดชอบนําเงินส่งคืนคลังเทศบาลฯ หากเทศบาลไม่เห็น
ด้วยกับความเห็นของสํานักงานการตรวจเงินแผ่นดินให้
หารือกระทรวงมหาดไทยวินิจฉัยต่อไป
9.3 นายกเทศมนตรี และรอง
นายกเทศมนตรี เบิกจ่ายค่าลงทะเบียนโครงการ
อบรมหลักสูตร “การปฏิบัติชอบตามระเบียบ
หลักเกณฑ์และหนังสือสั่งการสําหรับผู้บริหารใน
การบริหารท้องถิ่น จํานวน 11,800 บาท
พิจารณาแล้วเห็นว่า บันทึกข้อตกลงว่าด้วย
ความร่วมมือทางวิชาการระหว่างบริษัทปกครอง
ธรรมาภิบาล จํากัด ชมรมพิทักษ์สิทธิและ
เสริมสร้างศักยภาพบุคลากร และสํานักบริหาร
วิชาการ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ข้อ 2 ระบุว่า
บริษัทปกครองธรรมาภิบาล จํากัด จะเป็น
ผู้รับผิดชอบดําเนินการดังกล่าว และรับผิดชอบ
ค่าใช้จ่ายในการจัดฝึกอบรมตามโครงการทั้งหมด
โดยมหาวิทยาลัยมหาสารคามจะเป็นหน่วยงาน
กํากับดูแลเท่านั้น
เป็นการไม่ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย
ค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมของ อปท. พ.ศ.2549
ข้อ 22 (2) กําหนดว่า การฝึกอบรมที่จัดโดยส่วนราชการที่
ไม่สามารถเบิกค่าใช้จ่ายได้ตาม (1) หรือหน่วยงานอื่นที่ไม่มี
สิทธิเบิกได้ตาม (2) ให้เบิกจ่ายค่าลงทะเบียนได้เท่าที่จ่าย
จริงไม่เกินอัตราที่กําหนดค่าลงทะเบียน รวมค่าอาหาร
อาหารว่างและเครื่องดื่ม ให้เบิกได้ไม่เกิน 600 บาท/คน/วัน
ดังนั้น จึงเป็นเบิกได้เพียง 4,800 บาท เบิกเกินสิทธิ
จํานวน 7,000 บาท
ให้เรียกเงินจากผู้เบิกค่าลงทะเบียนส่งคืนคลัง และกําชับ
ให้เจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้องถือปฏิบัติตามระเบียบ
กระทรวงมหาดไทยดังกล่าวอย่างเคร่งครัด
9.4 เบิกจ่ายเงินค่าลงทะเบียนใน
โครงการฝึกอบรมหลักสูตรกฎหมายปกครองและ
วิธีพิจารณาคดีปกครองตามมาตรฐานที่ ก.ศป.
รับรอง โดยมีมูลนิธิวิจัยและพัฒนากระบวนการ
ยุติธรรมทางปกครองร่วมกับสํานักงานศาล
วิทยาลัยการยุติธรรมทางปกครอง ซึ่งได้รับความ
ร่วมมือทางวิชาการจากสํานักงานศาลปกครองเป็น
ผู้จัดการฝึกอบรม โดยที่หลักสูตรนี้ตาม
หลักสูตรดังกล่าวจึงเป็นการฝึกอบรมที่ได้รับ
ประกาศนียบัตรวิชาชีพ ผู้เข้ารับการฝึกอบรม ไม่สามารถ
ลงทะเบียนและค่าใช้จ่ายตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย
ว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมขององค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น พ.ศ. 2549 ได้เนื่องจากไม่เป็นไปตามความหมาย
ของคํานิยามว่าการฝึกอบรม ตามข้อ 4 แห่งระเบียบ
ดังกล่าว ซึ่งกําหนดไว้ว่าการฝึกอบรมคือ การอบรม การ
ประชุมทางวิชาการหรือเชิงปฏิบัติการ การสัมมนาทาง