1. Kadın Menstrüel Siklusunun
Hormonal Fizyolojisi
Dr.Süleyman Engin Akhan
İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D.

2. Menstrüel Siklus
 Menstrüel siklus;
hipotalamus-hipofiz ve
overler arasındaki
uyumlu endokrin
çalışmanın sonunda,
endometriumda ortaya
çıkan farklılaşmalar ile
gerçekleşir.

3. Menstrüel Siklusda
Hipotalamus – Hipofiz Döngüsü

4. Hipotalamus ve GnRH Salınımı
 Hipotalamus diensefalonun bir parçasıdır. Beyin
tabanında III.ventrikülün yan duvarlarını oluşturan
yapıdır.
 GnRH salgılayan hücreler olfaktor bölgeden
kaynaklanırlar ve embriyogenez sırasında burun ile
önbeyin arasındaki sinirler boyunca ilerleyerek
migrasyon ile hipotalamusda arkuat nukleusa
ulaşırlar.
 Arkuat nukleusda 1000-3000 arasında GnRH
salgılayan hücre bulunur.

5.  Röprodüktif siklusun devamı için GnRH’un
düzenli pulsatil salınımı şarttır.
 Hipotalamus ve hipofiz arasındaki ilişki “portal
sistem” olarak adlandırılan bir damar ağı ile
sağlanmaktadır.
 Hipotalamusdan portal sisteme GnRH verilmesi
median eminens ve arkuat nukleusun birlikte
çalışması sonucu gerçekleşir. İkisi beraberce bir
birim gibi hareket eder.

6. GnRH Salınımı
 Arkuat nukleus GnRH’un portal sisteme “PULSATİL”
olarak verilmesinden sorumlu temel merkezdir.
 GnRH’un bu salınımı, pulsatilitesi, puberte öncesi başlar.
 Her seferinde dolaşıma ortalama 2 ng GnRH verilir.
 GnRH’un yarılanma ömrü 2-4 dakikadır.
*Saatte 2-5 kez salınımı halinde FSH ve LH normal
salgılanır.
*Salınım düzeyinin artması halinde FSH ve LH düşer.
*Salınım düzeyinin düşmesi FSH artışına ve LH
düşüşüne sebep olur.

7. GnRH’un Pulsatilitesinin Düzenlenmesi
 GnRH’un pulsatilitesinin düzenlenmesi temel 3 mekanizma
ile gerçekleşir:
1. Dopamin yolu: Prolaktin ve gonadotropin salgısını
arkuat nukleusdaki GnRH aktivitesini engelleyerek
gerçekleştirir.
2. Norepinefrin yolu: Hipotalamusa etkir.
3. Nöropeptid Y: GnRH’un pulsatil salınımını arttırır.
Nöropeptid Y, beslenme ve röprodüktif fonksiyonlar
arasındaki bağlantı yoludur.

8. GnRH ile (İnhibin–Aktivin–Follistatin) İlişkisi
 TGF-β ailesinin peptit yapısındaki üyeleridirler.
 Granüloza hücrelerinden folliküler sıvıya salgılanırlar.
Ayrıca ön hipofizden subünitleri salgılanır.
 İnhibin: FSH salınımının ciddi bir inhibitörüdür.
 Aktivin GnRH aktivitesini arttırır.
 Follistatin GnRH aktivitesini azaltır.
 Gonadotropinlerin (FSH – LH) GnRH’a cevap
vermesi için Aktivin şarttır!

9. GnRH ve Endojen Opioidlerin İlişkisi
 Normal siklusun devamı için hipotalamik opioid
aktivite şarttır!
 Bu opioid aktivite luteal fazda GnRH’un hipotalamik
sekresyonunu engellemek amacıyla en yüksek
seviyededir.
 Bu amaçla en etkin olanlar β-endorfin ve dinorfindir.
GnRH ve Norepinefrin – Dopamin İlişkisi
 GnRH’un pulsatil salınımı
 Norepinefrinin aktivatör,
 Dopaminin inhibitör etkisi altındadır.

10. Hipotalamus
GnRH
Dopamin - Prolaktin Endojen Opioidler
Hipofiz
İnhibin – Aktivin FSH - LH Norepinefrin
Follistatin

11. Hipofizden Gonadotropinlerin Salgılanması
 FSH-LH, GnRH’un pulsatil salınımına duyarlı olan hücrelerce,
hipofizde bulunan gonadotroplarca salgılanırlar.
 GnRH’un Gonadotropinler üzerine 3 temel etkisi vardır:
 Gonadotropinlerin sentez ve depolanmasını
 Depolanmış FSH – LH’ın aktivasyonunu ARTTIRIR
 Gonadotropinlerin ani salınımını
 Regülasyonları
 Seks steroidleri
 Aktivin, inhibin, follistatin sistemi
 GnRH sentezini ve salgısını etkileyen faktörlerce düzenlenir.
(B-endorfin, nöropeptit-Y)

12. Menstrüel Siklusda
Normal Over Döngüsü

13. Menstrüel Siklus 3 Bölümde İncelenir
Folliküler Faz
Ovülasyon
Luteal Faz

14. Folliküler Faz
10-14 gün içinde primordial follikül
sırasıyla:
 Preantral
 Antral
 Preovülatuar follikül
evrelerinden geçer.

15. Primordial Follikül -I-
 İnsan embriosunda gonadlar 5. gebelik
haftasında (g.h.) mezonefrik kanalın bir
çıkıntısı olarak gelişmeye başlar.
 Primordial hücrelerin bu gonadal çıkıntıya
göçü 4-6. g.h. gerçekleşir.
 Hızla mitoz ile çoğalırlar. 16-20. gh’da
maksimum oosit sayısına (6-7 milyon)
ulaşırlar.

16. Primordial Follikül -II-
 16-20. Gh’ları sonrası folliküller sürekli olarak
atreziye olurlar. Bu durum doğum sonrasıda
devam eder.
 Ama en şiddetli dönemi fetal hayattadır.
 6-7 milyon olan sayı doğum öncesi 2 milyona
düşer. Pubertede sadece 300.000 primordial
follikül kalır. Ve sadece 400’ü ovulasyon sırasında
kullanılır.

17. Primordial Follikül -III-
 Sonuçtamayozun profaz safhasında ve diploten
evresinde durmuş, tek sıra granüloza hücrelerinden
oluşan primordial folliküller oluşur.
 Tek bir siklusda hangi folliküle ait ovumun atılacağı, kaç
follikülün büyümeye başlayacağının nasıl ve hangi
mekanizma ile seçildiği bilinmemektedir.
 Primordial follikülden preovulatuar follikül oluşmasına
kadar geçen süre 85 gündür. Bu 85 günün önemli bir
kısmında yani yaklaşık 60 güne kadar temelde
hormonal etkiden, FSH’dan bağımsızdır.

18. Preantral Follikül
 Preantral follikül dönemine kadar FSH reseptörü
yoktur. FSH’a duyarlı follikül preantral dönemde
gelişir.
 Östrojen yapımı FSH reseptörü sayısı ile kısıtlıdır.
 FSH ve östrojen beraber çalışarak granüloza hücre
sayısını, dolayısıyla FSH reseptör sayısını arttırırlar.
Böylece östrojen yapımı ve salınımı artar.
 FSH’ın indüklediği androjenlerin aromatizasyonu
sonucu östrojen üretilir.

19. Follikül gelişmeye sadece FSH düzeyi
yüksek ve LH düzeyi düşükse devam
eder.
Follikülün başarısı androjen baskın bir
ortamı, östrojen baskın bir ortama
çevirmede yatar.

20. Antral Follikül
 FSH ve östrojenin sinerjistik etkisi ile
follikül içinde sıvı birikmeye
başlar:Hormon Çorbası
 Granüloza hücreleri oosit etrafında
toplanırlar ve “cumulus ooforus” oluşur.
 FSH varlığında östrojen folliküler sıvıda
dominan hale gelir.
 Androjen / Östrojen oranı folliküler sıvıda
ne kadar DÜŞÜKSE follikül o kadar
sağlıklıdır.

22. Teka Hücresi Kolesterol
cAMP
Androstenodion Testosteron
Granuloza Androstenodion Testosteron
Hücresi
cAMP
Aromatizasyon
Östron Östradiol
2 Hücre Sistemi

23. 17-β-Hidroksisteroid dehidrogenaz
Androstenodion Testosteron
p450 aromataz p450 aromataz
Östron Östradiol
17-β-Hidroksisteroid dehidrogenaz

24. 2 Hücre Sistemi
 Granüloza hücreleri sadece FSH reseptörü
 Teka hücreleri ise sadece LH reseptörü içerir.
 p450 aromataz sadece granüloza hücrelerinde
bulunur.
 LDL kolesterolün mitokondriye alınması LH
tarafından regüle edilir. Ve steroidogenezin temelini
oluşturur.
 Follikül matürasyonunun arttığına dair en
önemli bulgu follikülde aromatizasyonun
artmasıdır.

25. Dominan Follikül Seçimi ve Feedback
Mekanizması
 Dominan follikül 5 - 7. günler arasında seçilir ve bu dönem
sonrası östrojen gerçekten artmaya başlar.
 Dominan follikül seçimini etkileyen en önemli faktör follikülün
içerdiği ÖSTROJEN düzeyidir.
 Dominan follikülde granüloza hücre sayısı ve FSH reseptör
düzeyi diğer folliküllere göre YÜKSEKTİR.
 Atreziye olan folliküllerde bunun ilk belirtisi FSH reseptörlerinin
azalmasıdır.
 Yine bu folliküllerde granüloza hücrelerinden TNF salgılanır. TNF,
FSH’ın östrojeni stimüle etmesini durdurur.

26. Dominan Follikül Seçimi ve Feedback
Mekanizması-II-
 En önemli nokta: Dominan follikül yine kendisi tarafından
arttırılmış olan östrojenin FSH’ı baskılamasından yani (-)
feedback’den kaçınmalıdır.
 Bunu yüksek östrojen düzeyleri ile sağlar. Diğer atreziye olan
folliküllerde östrojen düzeyi düşüktür.
 E ↓ ise FSH’a (-) feedback
 E ↑ ise FSH’a ve LH’a (+) feedback etki yapar.
 Midsiklusdaki FSH piki
 Ovülasyon için gerekli intrafolliküler ortamı sağlar
 İdeal corpus luteum aktivitesi için granüloza hücrelerinde LH
reseptörünü sağlar.

27. Dominan Follikülün Ovulasyona Etkisi
 Ovülasyonun gerçekleşmesi için:
 Östradiol düzeyinin midsiklusda 200 pg/mlt.’nin üzerine çıkması
gerekirki (+) feedback meydana gelsin.
 Bu 200 pg/mlt.’lik pikin EN AZ 50 saat sürmesi gerekir. Buda (+)
feedback için şarttır.
 Bu konsantrasyon dominan follikül 15 mm. olunca meydana gelir.
 Östrojendeki bu artışın LH pikinden önce başlaması ve LH piki
sonrası bir süre devam etmesi gerekir. Aksi takdirde LH piki
oluşmaz.
 LH piki öylesine mükemmel bir zamanlama ile gerçekleşirki, bunu
bekleyen preovülatuar follikülden ovülasyon meydana gelir.

28.  Tüm siklus boyunca FSH – LH’nın salgılanma
hızları, depolanmaları ve yapıları değişir.
 Biolojik açıdan en aktif gonadotropinler midsiklusda
sentezlenir. Yarılanma ömürleri çok daha uzundur
ve bu durum sialik asit içerikleri ile direk ilişkilidir.
 Midsiklusda daha aktif gonadotropinlerin
salgılanması direk olarak artmış östrojen düzeyi ile
ilişkilidir.

29. Preovulatuar Follikül
1. Preovulatuar follikülde östrojen yapımı LH piki için yeterli
düzeye gelir.
 Östrojenin pik yapmasıyla ovülasyondan 12 saat önce LH piki
gerçekleşir.
2. LH, preovulatuar follikülde, lüteinizasyonu ve progesteron
yapımını granüloza hücrelerinde arttırır.
 Siklusun 10. Günü artan progesteron östrojenin (+) feedback ile LH
piki yaptırmasını kolaylaştırır.
3. Midsiklusda gelişemeyen folliküllerin teka hücrelerinden
kaynaklanan androjenlerin düzeyi artar.
 Bu androjenler folliküller atreziyi sağlar.
 Midsiklusda libidoyu arttırırlar.

30. Ovulasyon
 Ovulasyon östradiol pikinden 24-36, LH pikinden 10-12
saat sonra gerçekleşir.
 LH piki için: LH’ın follikülün yırtılmasından 34-36 saat önce
yükselmeye başlaması, 4-27 saat üst seviyede kalması gerekir.
Bu LH piki sıklıkla 48-50 saat sürer.
1. LH piki:
 Oositin tekrar bölünmesini (İlk mayoz bölünme tamamlanır.)
 Granüloza hücrelerinin lüteinizasyonunu
 Plazminojen aktivatör sentezini sağlar.
2. Progesteron, proteolitik enzimlerin PG’lerle beraber follikülü
yırtmasını sağlar. sağlar.

33. Dominan Follikül Gelişiminde ve Ovulasyonda Etkili Diğer
Faktörler: İnhibin – Aktivin – Follistatin
 İnhibin: FSH salınımının ciddi bir inhibitörüdür. GnRH reseptör sayısını azaltarak
FSH’ı inhibe eder.
 Follistatin: FSH aktivitesini büyük olasılıkla aktivine bağlanarak inhibe eder.
İnhibinin yardımcısıdır.
 Aktivin: FSH salınımını stimüle eder.
 Dolaşımda inhibin-B’nin artması diğer folliküllerden FSH’nın çekilmesini sağlar. Bu
dominan follikülün seçiminde diğer bir mekanizmadır.
 Sonuç olarak bu peptid ailesi, hipofizde gonadotropin salınımı ile ovumların
gelişiminde rol oynarlar:
 Hipofizden FSH salınımını kontrol eden mekanizmalardan biri
inhibin/aktivin balansıdır. Follistatin inhibine yardımcı olur.
 Folliküllerde ise her ikiside follikülün büyümesi ve gelişiminde rol oynar.

34. Dominan Follikül Gelişiminde ve Ovulasyonda Etkili Diğer
Faktörler: İnsülin Benzeri Büyüme Faktörleri (IGF)
 Somatomedinler olarakda adlandırılırlar.
 IGF-I Teka ve granüloza hücrelerinde:
 DNA sentezini – Steroidogenezi
 Aromataz aktivitesini – LH reseptör
sentezini ARTTIRIR
 İnhibin salınımını
 IGF –II :
 Granüloza hücrelerinin çoğalmasını
 Aromatizasyonu – protein sentezini
 IGFBP –1-2-3 Büyüyen folliküllerde
 IGFBP – 2-4-5 Atreziye olan folliküllerde bulunur.

35. Luteal Faz
 Ovumun atılmasından hemen önce granüloza hücrelerinin boyutları
artmaya başlar. Karakteristik sarı madde ile dolu vakuollü bir yapı
kazanır: Luteinizasyonun başlangıcı.
 Anjiogenetik aktivite bu fazda gelişen olayların temelini
oluşturur. Ovulasyondan 8-9 gün sonra vaskülarizasyonun pik
noktasına ulaşılır.
 Avasküler granüloza hücrelerinin vasküler yapılara dönüşmesi
son derece önemlidir: Bu yapı kandaki LDL kolesterolü
taşıyarak corpus luteuma progesteron sentezi için gerekli
substratı sağlar.
 Corpus luteumun yaşam süresi ve steroid yapım kapasitesi LH
salınımına bağlıdır.

36. Luteal Faz -II-
 Normal luteal fonksiyon için:
 Yeterli FSH stimülasyonu ile optimal preovulatuar follikül
gelişimi
 LH’nın tonik salınımı gerekir.
 Progesteron miktarı ovülasyondan hemen sonra artmaya başlar. LH
pikinden 8 gün sonra maksimum seviyesine ulaşır. Progesteron bu
dönemde başka follikül gelişimini engeller.
 FSH ise luteal faz boyunca salgılanan inhibin-A ile baskılanır.
 Gebelik oluşması durumunda embriyo tarafından salgılanan HCG,
matrix metalloproteinazlarını inhibe ederken, corpus luteumun
steroid sentez görevini 9-10. Gebelik haftalarına kadar sürdürmesini
sağlar.

37. Luteal Faz -III-
 Folliküler faza geçişte:
 Corpus luteumun bozulması ile dolaşımdaki östrojen,
progesteron ve inhibin-A düşer.
 İnhibin-A’nın düşmesi ile hipofizden FSH salınımı tekrar başlar.
 Östradiol ve progesteron düşünce GnRH pulsları artmaya başlar.
 FSH’daki artış, 60 günden yaşlı folliküllerin atreziye olmasını
engeller.
 28 gün süren mükemmel siklus totalde %12 olguda görülür.
Kadınların %0.5’inde siklus 21 günün altında, %0.9 kadında 35
günün üzerindedir.

38. Hipotalamus
GnRH
Dopamin - Prolaktin Endojen Opioidler
Hipofiz
İnhibin – Aktivin FSH - LH Norepinefrin
Follistatin
Östrojen Progesteron
IGF

39. Ovulatuar Siklus Boyunca Endometriumda
Ortaya Çıkan Değişiklikler

40. Endometriumda Saptanan Değişimler
 Temel olarak 5 safha vardır:
 1.Menstrüel Endometrium
 2. Proliferatif Faz
 3. Sekretuar Faz
 4. İmplantasyon Fazı
 5. Endometriumun Kırılma Fazı

41. Uterusun Damarlanması
 Endometrium morfolojik olarak;
 * Fonksiyonel tabaka: üst 2/3
 ** Bazal tabaka: alt 1/3 olarak ikiye ayrılır.
 (1)İnternal iliak arter – (2)uterin arter
 Uterin arter istmus seviyesinde 2 ye ayrılır: vaginal arter – (3)arkuat
arterler
 Arkuat arterler birbirleri ile anostomozlar yaparak kaviteye
ilerlerler.
 Arkuat arterler kavite etrafında vasküler bir halka oluştururlar.
 Arkuat arterler kaviteye dik giren (4) radial arterleri verirler.
 Radial arterler 2’ye ayrılırlar: (5) bazal arterler ve (6) spiral arterler.
 Bazal arterler; Bazal tabakayı besler ve hormonal
değişimlerden etkilenmezler.
 Spiral arterler: Fonksiyonel tabakayı beslerler.

42. Proliferatif Endometrium
 Proliferasyon fazı overde follikülün büyümesi ve östrojen artışı ile
başlar. Mitoz baskın olur – Psödostratifikasyon gözlenir.
 Tüm doku elemanları (glandlar, stromal hücreler, endotel hüc.)
siklusun 8-10. gününde pik yapar.
 Bu değişimler EN ÇOK uterus corpusunun 1/3 üst kısmında
görülür. Zira gebelik durumunda blastosist buraya yerleşir.
 Proliferasyon sırasında fonksiyonel tabaka kalınlaşır, 0.5 mm.’den
3.5-5 mm.’ye çıkar.
 Östrojenin yoğun olduğu bu dönemde önemli nokta silialı ve
mikrovilluslu hücre sayısı artar. Siliogenez siklusun 7-8. gününde
pik yapar.

43. Sekretuar Endometrium
 Ovulasyonun ilk histolojik belirtisi, işareti siklusun 17-18.
günlerinde glandüler epitelde, subnükleer
intrasitoplazmik glikojen vakuollerinin belirmesidir.
 Ovulasyon sonrası endometriumda östrojen ve progesteron
etkisi görülür. Epitelial proliferasyon ovulasyondan 3 gün sonra
durur. Bu durum progesterona bağımlıdır.
 Glandlarda progesterona bağlı dev mitokondriler ve nukleoler
kanal sistemi belirir.
 Bu değişimler uterin kavitede glikoprotein ve peptidlerden zengin
bir transudanın görülmesine neden olur. Sıvı implantasyona
yardımcıdır.

44. İmplantasyon Fazı
 Siklusun 21-22., ovulasyon sonrası 7-13. günleridir.
 Endometriumda fonksiyonel tabakanın %50’lik kısmı
str.spongiosum, bunun üzerindeki, kaviteye bakan %25’lik
kısın str. compaktum adını alır. Bu dönemde stroma
ödemlidir.
 Sekretuar faz boyunca “K hücreleri” belirir. (K hüc. =
Körnchenzellen) Ve bu hücreler gebeliğin ilk TM’de pik
yapar, immünoprotektif rol oynarlar.
 Siklusun 22-23. günlerinde desidualizasyon başlar.
Desidua hücreleri trofoblastların invazyona müsait
doğasını kontrol ederler.

45.  Menstrüel Kanama:
1. Uzamış vazokonstrüksiyon
2. Vasküler staz
3. Östrojene bağlı iyileşme ile durur.
 Myometrial kontrasiyonun işlevi YOKTUR.
 Normal adet kanaması 4-6 gün sürer. En az 2, en
çok 8 gün sürer.
 30 mlt’den AZ ve 80 mlt’den ÇOK OLMAMALI

46. Mentrüel Endometrium
 Menses sırasında endometriumun fonsiyonel tabakası
str.spogiosumdan itibaren dökülür.
 Hızlı ve tam doku kaybı adet kanamasının kısa, uzun
ve inkomplet doku kaybı adet kanamasının uzun
sürmesine neden olur.
 Dökülen endometrium; istmus ve kornlar arasında
bulunandır.
 Str. bazalisde adetin 2-3. gününde DNA sentezi başlar.
 Siklusun 4. günü kavitenin 2/3’ü, 5-6. günde tüm
kavitenin reepitelizasyonu tamamlanmıştır.

47. Endometrial Dökülme ve Kırılma Fazı
 Östrojen ve Progesteronun düşüşü ile endometriumda
vazomotor reak.lar, apoptozis, doku kaybı ile
menstürasyon meydana gelir.
Gebelik yok ise
Progesteron ve Östrojen Düşer ↓ Metalloproteinazlar Artar ↑
Stromal hüc: Endotelin-1
Glandüler hüc: PG-F2α Ekstraselüler matrix ve Bazal
Membranı yıkarlar.
Spiral arterlerde vazokonstrüksiyon
Myometriumda kontraksiyon
İskemi + Staz Menstrüel Kanama

48. Perimenopozal ve Postmenopozal
Dönemde Endokrin Değişimler

49. Perimenopozal Dönem –I-
 Perimenopozal dönem kadında röprodüktif dönem ile menopozal
döneme arasında bulunan geçiş periodudur.
 Bu period klinik olarak düzensiz menstrüel kanamalar ile tanımlanır.
 Perimenopozal dönemde:
 FSH artar (↑)
 İnhibin azalır (↓)
 LH normal (→)
 Östrojen hafif artmış (↑)
 37 – 38 yaşında bir kadında ortalama 25.000 follikül kalmıştır.
 Bu dönemde hızlı bir follikül kaybı başlar. Bu durum inhibinde
azalma ve FSH’da artış ile kendini gösterir.

50. Perimenopozal Dönem –II-
 Bu hormonal değişimler yaşlanma ile kalitesi düşen
folliküllerin göstergesidir. Kaliteli korpus luteum
oluşamaz.
 İnhibin düzeyindeki azalma 35 yaş başlar ve 40 yaş
civarında klinik belirti vermeye başlar: FSH artar.
 Perimenopozal kadında FSH 20’nin, LH ise 30’un üzerine
çıkmadan beklenmeyen gebelik görülme olasılığı daima
vardır.
 Bu periodda temel problem düzensiz kanamalar ve
göreceli olarak artan östrojene bağlı ortaya çıkan
endometrium patolojileridir.

51. Postmenopozal Dönemde Hormonal Dengeler-I-
 Menopoza girdikten sonra FSH 10-20 kat, LH 3 kat
artar.
 Postmenopozal dönemde toplam östrojen üretimi
24 saatte 45 µgr. civarındadır.
 Östrojenin neredeyse tamamı androstenodion’un
periferik çevrimine bağlıdır ve östron oranı daha
yüksektir.
 Androjen / östrojen oranı androjen lehine
değişmiştir.

52. Postmenopozal Dönemde Hormonal Dengeler-II-
Postmenopozal overler temelde:
 Androstenodion
 Testosteron salgılar.
 Overlerden salgılanan Testosteron FSH’nın uyarısı ile
GnRH’a bağlı olarak artar.
 Menopozda genç erişkine göre:
 Androstenodion %60
 Testosteron %15
 DHEA ve DHEAS %70 oranında düşer.

53.  Östrojene çevrilen androstenodion miktarı
tamamen vücut kitlesi ile doğru orantılıdır.
 Vücut ağırlığı arttıkça androstenodiondan
östrojen yapımı artar.
 Vücut kitlesi SHBG ile ters orantılıdır.
VKI ↑ SHBG ↓ Endometrium
Kanseri
Serbest Östrojen ↑ Riski

54. 500 6
400 5
300 4
Serbest Testosteron
3
200
SHBG
2
100
Uns tandardized Predi
Uns tandardized Predi 1 VKI
0 VKI
ST
SHBG
0 VKI
-100 VKI 20 30 40 50
20 30 40 50
Vücut Kütle İndeksi (kg/m2) Vücut Kütle İndeksi (kg/m2)
Şekil 2. VKI ve SHBG arasındaki doğrusal ilişki (p= 0.043) Şekil 3. VKI ve ST arasındaki doğrusal ilişki (p= 0.0001)

55. Kadın Hayatının Farklı Dönemlerinde
Hormon Düzeyleri
Röprodüktif Doğal Menopoz Cerrahi Menopoz
Dönem
Östradiol 100-150 10-15 10
Testosteron 400 290 110
Androstenodion 1900 1000 700
DHEA 5000 2000 1800
DHEAS 3.000.000 1.000.000 1.000.000
Tüm değerler pg/mL. biriminde ifade edilmiştir. Lobo 1999