Korunma politikalari

1. KORUNMA
POLİTİKALARI
Your company information

2. ÖNLEME
- Bir şeyin olmasına veya
yapılmasına engel olmak,
- Ortaya çıkan veya çıkacağı
düşünülen bir tehlikeyi durdurmak,
önüne geçmek.

3. KORUMA
Bir kimseyi veya bir şeyi dış etkilerden, tehlikeden veya zor bir
durumdan uzak tutmak, muhafaza etmek, Birini veya bir şeyi
desteklemek, himaye etmek,
Tehlikeye karşı denetimi altında bulundurmak, savunmak,
müdafaa etmek,
Bir şeyin eskimesini, yıpranmasını önlemek için gereken dikkat
ve özeni göstermek,
Süregelen bir durumun değişikliğe uğramasını önlemek.

4. İŞYERLERİNDE MEVCUT KORUNMA
POLİTİKALARINA TEMEL BAKIŞ
İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin olarak alınmış
olan önlemlerin etkinlik, yeterlilik ve verimliliğinin
iş sağlığı ve güvenliğinin korunması ve
geliştirilmesi acısından çoğu zaman yeterli
olmadığı ve her zaman alınabilecek yeni ve
daha etkili tedbirlerin var olduğu tespiti,
akılda tutulması gereken önemli bir husustur.

5. TEHLİKE
TEHLİKELİ DAVRANIŞLAR
TEHLİKELİ DURUMLAR

6. Tehlike
Yaralanmaya, meslek hastalığına, mala
veya çalışma ortamına zarar vermeye
veya bunların birden fazlasının birlikte
neden olma potansiyeline sahip
kaynak, durum, işlem.
(OHSAS 18001)

7. TEHLİKELİ DAVRANIŞLAR
ÇALIŞANIN YAPMASI GEREKEN BİR
HAREKETİ YAPMAMASI VEYA YAPMAMASI
GEREKEN BİR HAREKETİ YAPMASIDIR.
KORUYUCU MALZEME KULLANMAMA
TEHLİKELİ BÖLGEDE ÇALIŞMA
VERİLEN EMRİ UYGULAMAMA
(devam ediyor)

8. • Gereksiz hızlı çalışma,
• Emniyetsiz yükleme, taşıma,
istif,
• Emniyetsiz vaziyet alma,
• Şaşırma, ürkme, şakalaşma,
27.7.2018 8

13. TEHLİKELİ DURUMLAR
1. KORKULUKLARIN OLMAMASI
2. DÜŞEBİLECEK GÜVENLİKSİZ ÇUKURLAR
3. UYGUN OLMAYAN İSKELELER
4. HATALI, PÜRÜZLÜ, KAYGAN, ÇATLAK VE
ÇUKUR SATIHLAR
5. ÇALIŞMA YERİNİN DAĞINIKLIĞI
6. YETERSİZ AYDINLATMA

17. KAZALARIN SEBEPLERİ
GÜVENSİZ
DAVRANIŞLAR
88%
GÜVENSİZ
KOŞULLAR
10%
NEDENİ
SAPTANAMAYAN
KAZALAR
2%
TEHLİKELİ
DURUMLAR
%10
TEHLİKELİ
DAVRANIŞLAR
%88
NEDENİ
SAPTANAMAYAN
KAZALAR
%2

18. KORUNMA POLİTİKALARI
olmak üzere sırasıyla 3 aşamada
değerlendirilmelidir.
 Kaynakta,
 Ortamda,
 Kişiye yönelik,

19. 1. Tehlike kaynağına Yönelik Koruma
Uygulamaları
- İşyerindeki tehlikeli durumların ve tehlike
kaynaklarının ortadan Kaldırılması (bertaraf
etme),
- İkame
- Makine koruyucuları
- Diğer teknik tedbirler

20. 2. Ortama Yönelik Koruma Uygulamaları
Ortadan kaldırılamayan tehlike kaynaklarının,
çalışma ortamından ayrılması, izole edilmesi ve
tehlikeli davranışların önlenmesi.
- Tecrit
- Havalandırma
- Organizasyonel düzenlemeler

21. 3. Kişiye Yönelik Koruma Uygulamaları
-İşe uygun kişi seçimi,
- Eğitim,
- gerekli yerlerde uygun kişisel koruyucu
donanımların kullanılması.

22. 1. KAYNAĞINDA KORUNMA
UYGULAMALARI

23. Bertaraf Etmek
ortadan kaldırmak, gidermek.
• Tehlike oluşturan bir kaynağın ortadan
kaldırılmasıdır.
• Ör: Zararlı bir kimyasal maddenin
kullanımının iptal edilmesi

24. 24
Bunun için üretim yöntemlerinde değişikliğe
gidilerek tehlike sıfırlanabileceği gibi,
bu mümkün değilse daha az zararlısı ile
değiştirilir,
bu da mümkün değilse, makinelere koruyucu
(makine koruyucusu) takılabilir.

25. Özellikle tozun ortama karışmadan
bastırılmasına yarayan bu yöntem, tozlu
ortamlarda çalışan işletmelerde çok
yararlı olmaktadır.
 Islak (Sulu) Yöntemler Kullanılması

26. Yerel Aspirasyon Sisteminin Uygulanması
Gaz, toz, buhar gibi
maddelerin kaynağında,
ortama yayılmadan çekilerek
dışarı atılmasını sağlayan bu
yöntem ne yazık ki, pek çok
yerde yanlış uygulanmakta ve
bazen yarar yerine zarar
vermektedir.

27. Yerel Aspirasyon Sisteminin Uygulanması
Bu konuda çok yaygın
olarak kullanılan sistem
– doğal veya
– cebri çekişli
davlumbazlardır.

28. Yerel Aspirasyon Sisteminin Uygulanması
Ortama yayılmaması gereken
maddenin nitelikleri ve çıkış hızı
hesaba katılmadan yapılan bu
sistemler yararlı olmamakta
hatta işçilerin burunları
hizasında daha yoğun bir ortam
oluşturarak tehlikeyi
arttırmaktadırlar.

29. Oysa çalışma
noktasında,
tezgaha
uygulanacak
bir çekiş sistemi bu
sorunu kökünden
çözecektir.

30. Yerine koyma, yerine kullanma
Kullanılan Maddenin
Değiştirilmesi
Benzen yerine toluen, benzin
yerine gazyağı vb. gibi
daha az
zararlı madde kullanmak.
İkame Etme

31. Makine Koruyucuları
Makine ve tezgâhlarda parça, talaş vb. fırlaması, taş
patlaması, hareketli aksama organ kaptırılmasını
engellemek ve elektrik akımından korunmak üzere
kullanılan çeşitli aparat ve düzenlerdir.
31

32. 32
İyi dizayn edilmiş makine koruyucu, hareketli
parçalarla çalışanın temasını önleyerek
işçilerin işini daha iyi yapmasını sağlar.
(i) (ii)
(i). Şerit testere için ayarlanabilir koruyucu
(ii). Freze için tasarlanmış koruyucu

33. Makinelere takılan koruyucular üç
grupta incelenir.
1. Elektrikli koruyucular
2. Elektronik koruyucular
3. Mekanik koruyucular
33

34. 1. Elektrikli Koruyucular:
Bu tür koruyucular, elektrikli kumanda
düzeni ile birlikte kullanılır. Tehlike
anında makine hemen kontrol altına
alınıp durdurulabilir.
34

35. 2. Elektronik Koruyucular:
Elektrikli koruyucuların geliştirilmişleridir.
Makine elektromanyetik dalgalar
aracılığıyla kontrol edilir. Örneğin, kesme
giyotinlerinde sensör sistemi (IR -
Kızılötesi- Bariyer) kullanılmaktadır.
35

36. 3. Mekanik Koruyucular:
Beş farklı türde mekanik koruyucu vardır.
1. Ayarlanabilir Koruyucular
2. Otomatik Koruyucular
3. Yatay Takılmalı koruyucular
4. Pedallı Koruyucular
5. Özel Koruyucular
36

37. • Ayarlanabilir koruyucular: Makine ve tezgahta işlenen
parçaların durumuna göre ayarlanabilen koruyucular.
• Otomatik koruyucular: Hareket eden makine parçaları,
çalışma noktaları ve güç aktarımı ile ilgili yerlerde
kullanılan sabit koruyucular.
• Yatay takılmalı koruyucular: Operatörün vücut veya başının
teması ile belirli bir süre içinde durması sağlanan
koruyuculardır.
37

38. • Pedallar: Düğmelerden birinin çalışmaz hale getirilmesiyle
görevini yerine getirmeyen, çift pedallı veya çift düğmeli
düzeneklerdir.
• Özel koruyucular: Herhangi bir makine tezgâh veya iş
yerinde bulunan başka bir tehlike sahasını örtecek, özel
amaçlarla yapılmış (torna ve taşlama tezgahlarında
kullanılan sıçrama siperleri vb. gibi) koruyucular.
38

39. MAKİNE KORUYUCULARINI GEREKTİREN
TEHLİKE KAYNAKLARI
• Döner miller
• Çıkıntılar
• Açıkta dönen aksam
• Merdaneler
• Kayış kasnaklar
• Dişliler
• Kapalı yerde hareket eden parçalar
• Kazan içinde dönen aksamlar
• Aşındırıcılar
• Eziciler
• Vargel hareketi
• Kesici ağızlar

40. MAKİNE KORUYUCULARININ NİTELİKLERİ
• Etkin olmalı
• Tehlikeli alana girmeyi önlemeli
• Çalışmayı zorlaştırmamalı
• Üretimi engellememeli
• Kullanışlı olmalı,
• İşe uygun olmalı
• Tezgahın bir parçası konumunda olmalı, tezgahla
bütünleşmeli
• Fazla bakım istememeli, bakımı zorlaştırmamalı
• Ortama ve çalışma şartlarına uymalı
• Karışık olmamalı, az parçalı olmalı
• Koruyucu kendisi tehlike oluşturmamalı
• Koruyucuda kullanılan malzeme tehlike oluşturmamalı

41. TEKNİK TEDBİRLER
A) Sürekli Ortam Ölçümleri
Ortamda, sık sık sorun
olan madde veya etkenler
özel detektör tüpleri veya
deteksiyon cihazları ile
kontrol edilerek alınan
önlemlerin yeterliliği
denetlenmeli, gerekiyorsa
yeni önlemler alınmalıdır.

42. B) Yeterli Bakım Programı
Risklerin kaynağında önlenmesi için tesis
edilen sistemlerin bakımlarının yapılması
kimyasalların ortama yayılmasını önlemede
etkili olacaktır.

43. 2. ORTAMA YÖNELİK KORUMA
UYGULAMALARI

44. Tecrit / İzole etme
Herkesten veya her şeyden ayırmak, bir
kenara koymak. Yalıtmak.
Tecrit bir tehlikenin çalışma ortamından
ayrılarak kendi haline bırakılması olayıdır.
İlişkide bulunduğu ortamdan çıkarmak.
Ayrı bir bölümde kontrol altına almaktır.

45. Düzensiz bir işyeri,
iş verimini düşüreceği gibi
iş kazaları olasılığını arttıracak
ve iş gereği oluşan süprüntü vb.
maddeler (örneğin tozlar) sağlığı
olumsuz yönde etkileyebilecektir.
İşyeri Düzeni

46. İki Resim Arasındaki Fark: Düzen
46

47. Genel Aspirasyon
Burada da ilk göz önüne alınacak husus çalışanların
solunum bölgesini içine almayan düzlemlerde (belirli
miktar altında veya üstünde) etkin bir havalanma
sağlanmasıdır.

48.  Seyreltme Aspirasyonu (Temiz Hava Sağlanması)
zararlı maddeler dışarı
atılırken gerekli olan
temiz hava da bir başka
sistemden içeri verilmelidir.
Tamamen kapalı iş
ortamlarında bir
yandan yerel
aspirasyon ile

49. Kaynak ile Alıcı Arasındaki Mesafenin
Artırılması
 Sürekli Dedektör Kontrolü
 Yeterli Bakım Programı
Uzaktan veya yarı otomatik kontrol ile yapılabilir.

50. 3. KİŞİYE YÖNELİK KORUMA
UYGULAMALARI

51. - İşe uygun personel seçimi, eğitimi ve denetimi,
- Rotasyon
- Kişisel Dozimetre-monitörler
- Kişisel koruyucu donanımlar.
- İşe giriş sağlık muayenesi,
- Periyodik sağlık muayeneleri,
- Geri dönüş sağlık muayeneleri,
- Rehabilitasyon hizmetlerinin sağlanması
-Yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması
- İlk yardım ve kurtarma çalışmalarının
organizasyonu

52. Eğitim
Önlemlerin en etkili
ve yararlısı, çalışanların,
hangi tehlikelerle karşı
karşıya olduğu, nasıl
korunacağı, alınan
önlemlere nasıl uyacağı konusunda
yapılacak ve belirli aralıklarla
tekrarlanan İş Sağlığı ve Güvenliği
eğitimleridir.

53. İşçilerin Rotasyonu
Bazı iş türlerinde, işin gereği alınan tüm önlemlere karşın
yine de risk tamamen ortadan kaldırılamayabilir.
Bu durumlarda uzmanların yapacakları
değerlendirmeye bağlı olarak belirlenecek sürelerde
değiştirilen ekiplerle iş sürdürülebilir.
Böylece, kişilerin maruziyet süresi de kısaltılmış olur.

54.  Kişisel Dozimetre-monitörler
Özellikle röntgen ışınları, radyoaktif
izotoplar veya bazı özel kimyasal maddelerle
çalışan işçilerin üzerlerine takılacak
dozimetre denilen araçlarla etkilenme
risklerinin var olup olmadığı saptanabilir ve
gereken önlemler alınır.

55. Kişisel Koruyucular
Gözlük, maske, eldiven, baret vb. kişisel
koruyucular en son başvurulacak, fakat
gerektiğinde kesinlikle kullanılması zorunlu
donanımlardır.

56. Koruyucular ancak, hangi
tehlikeye karşı, ne kadar ve
ne sürede koruduğu bilinci
ile kullanılırsa yararlı olurlar.

57. Yeterli Sağlık Kontrolü
Çalışan kişilerin işe giriş
muayeneleri ve periyodik tıbbi
kontrolleri sorunların erken tespit
edilmesi ve gereken önlemlerin
alınarak tedavilerinin yapılması
çoğu kez hayat kurtarıcı
olmaktadır.

58. SAĞLIK MUAYENELERİ
• İŞE GİRİŞ MUAYENELERİ
• KONTROL MUAYENELERİ
-Erken kontrol
-Aralıklı kontrol
-Özelliği olanlar
• EK VE TAMAMLAYICI MUAYENELER
• SPESİFİK LABORATUVAR TESTLERİ

59. SAĞLIK MUAYENELERİNİN AMAÇLARI
– Meslek hastalıkları ve iş kazalarını önleme
– Çalışma ortamındaki sağlık risklerinin
diğer çalışanlara yayılımını önleme
– İşyerindeki tehlikeleri azaltma
– Sağlığı geliştirme
– Çevreyi geliştirme

60. Denetim ve kontroller
• Tehlikeli durum ve davranışların
belirlenmesi için işletme denetimlerin
yapılması önemlidir.
İşletme denetimleri için aşağıdaki hususlara
önem verilmelidir:

61. •HER ÜÇ TEMEL KORUNMA GRUBU İÇİN
GEÇERLİ OLAN ORTAK YÖNTEM
• GÖZETİM ve DENETİM

62. Rutin ve Rutin Olmayan Faaliyetler

63. İşyerine Erişebilme imkanına sahip üçüncü
kişilerin faaliyetleri

64. İnsan Davranışları, kabiliyetleri ve diğer
insan faktörleri

65. İşyerinin dışından kaynaklanan, insanların sağlığını
ve güvenliğini olumsuz yönde etkileyebilecek olan
tehlikeler

66. İşyerinin kontrolü altındaki yakın çevre/ortam ile
ilgili faaliyetlerden kaynaklanan tehlikeler

67. Kuruluşça veya başkaları tarafından temin
edilmiş olan işyerindeki altyapı, teçhizat ve
malzemeler

68. Kuruluş, kuruluşun faaliyetleri veya malzemeleri
üzerinde yapılan veya yapılması öngörülen
değişiklikler

69. İSG yönetim sisteminde yapılan değişiklikler ve
bunların işletmelere, proseslere ve faaliyetlere olan
etkileri

70. Risk değerlendirmesi ve gerekli kontrollerin
uygulanması ile ilgili uygulanabilir yasal
yükümlülükler

71. İş Alanlarının, proseslerin, tesislerin, makina/teçhizatın,
işletme prosedürlerinin ve iş organizasyonunun tasarımı
ve bunların insan kabiliyetine uyarlanması.