1.
การทาความสะอาดแผล
(Wound Dressing)

2.
บาดแผล (Wound)
“รอยฉีกขาดของผิวหนังหรือเนื้อเยื่อ และส่วนที่
ลึกกว่าชั้นผิวหนังถูกทาลาย ทาให้แยกออกจากัน
โดยสาเหตุใดๆ ก็ตามและทาให้เนื้อเยื่อได้รับ
อันตรายด้วย”
บาดแผลมี 2 ลักษณะ คือ
1.บาดแผลปิด หรือแผลฟกช้า (Closed wounds)
2.บาดแผลเปิด (open wounds)

3.
เป
็ นบาดแผลที่ไม่มีรอยแยกของผิวหนัง เนื่องจากถูก
ของแข็งไม่มีคมกระแทก แต่อาจจะมีการฉีกขาดของเนื้อเยื่อ
และเส้นเลือดฝอยใต้ผิวหนังซึ่งจะทาให้มีเลือดออกและคั่ง
อยู่ใต้ผิวหนังทาให้บริเวณนั้นบวมเลือดที่ออกอยู่ภายใน
ต่อมาจะแข็งตัวเป
็ นลิ่มเลือด เรียกว่า Hematoma
แผลปิดหรือแผลฟกช้า
(Contused wounds ,Closed wounds)

4.
แผลแยก (Open wounds)
เป
็ นบาดแผลที่มีรอยแยกของผิวหนัง แบ่งได้เป
็ น 5 พวก คือ
1. Abrasion (แผลถลอก) เป็น
บาดแผลตื้น มีผิวหนังถลอกหรือรอย
ขูด ข่วน มีเลือดออกเล็กน้อย
2. Incited wound หรือ cut
wound (แผลตัด) เป็ นบาดแผล
ซึ่งเกิดจากวัตถุที่มีคม เช่น มีด
กระจก ทาให ้มีการฉีกขาดของ
ผิวหนัง ลักษณะขอบแผลเรียบ ถ ้า
บาดแผลลึกจะมีเลือดออกได ้มาก

5.
แผลแยก
(Open wounds)
3. Lacerated wound (แผลฉีกขาด)
คือ บาดแผลที่มีผิวหนังขาด ลักษณะขอบ
แผลกะรุ่งกะริ่งหรือขอบแผลไม่เรียบ สาเหตุ
เกิดจากถูกของแข็งไม่มีคมกระแทกทาให ้
ผิวหนังขาด หรือผิวหนังถูกบดหรืออัดด ้วยแรง
หนัก ๆ
4. Punctured wound (แผลถูกแทงทะลุ)
คือ เป็นบาดแผลที่มีการฉีกขาดของผิวหนัง
เป็นรูลึกลงไป ทาให ้อวัยวะภายในได ้รับ
อันตราย มักเป็นแผลที่มีความลึกมากกว่า
ความยาวของแผล เกิดจากวัตถุปลายแหลม
เช่น มีดปลายแหลม เศษไม ้ฯลฯ

6.
แผลแยก (Open wounds)
5. บาดแผลถูกยิง (Gunshot wounds)
บาดแผลชนิดนี้มีลักษณะเป็นรูลึกเข ้าไปในร่างกาย
เช่นเดียวกับแผลถูกแทง แต่บาดแผลถูกยิงมีลักษณะพิเศษหลาย
อย่าง เช่น มักจะเห็นเป็นรอยทางกระสุนปืนเข ้าและออกหรือกระสุน
อาจฝังในบาดแผลที่ถูกกระสุนปืน รูกระสุนปืนเข ้าจะเล็กกว่ารูกระสุน
ปืนออก

7.
 Dry Dressing
แผลสะอาดที่ไม่มีการติดเชื้อหรืออักเสบ เช่น แผล
ผ่าตัด แผลเย็บ
 Wet Dressing
แผลชนิดเปิดหรือแผลที่มีสิ่งคัดหลั่ง แผลที่มีการติด
เชื้อ แผลเน่าหรือมีการตายของเนื้อเยื่อ
การทาความสะอาดแผล
(Wound Dressing)

8.
อุปกรณ์การทาแผล
1. ชุดทาแผลปลอดเชื้อ ประกอบด ้วย
-ปากคีบ (forceps)
-ถ ้วยใส่น้ายา 2 ใบ
-สาลี 6-8 ก ้อน หรือไม ้ก ้อนสาลี 2-4 ไม ้
-ผ ้าก็อซ 2 ชิ้น

9.
2. น้ายาที่ใช ้ทาความสะอาด
แผล (normal saline)และ
ผิวหนังรอบแผล (alcohol
70%) น้ายาใส่แผล
3. ถุงมือสะอาด 1 คู่ หรือ
forceps สะอาด 1 คู่
อุปกรณ์การทาแผล

10.
4. ชามรูปไตสะอาด 1 ใบ หรือถุงพลาสติกสะอาด 1 ใบ
สาหรับทิ้ง
อุปกรณ์การทาแผล

11.
1. ล้างมือให้สะอาดด้วยน้าและสบู่ หรือสวมถุงมือก่อนทาแผลทุก
ครั้ง
2. บริเวณบาดแผลใช้น้าต้มสุก น้าเกลือหรือด่างทับทิมล้าง ถ้า
แผลไม่สะอาด เช่น มีเศษดิน ฝุ
่ น หญ้าแห้งๆ ติดอยู่ ใช้สาลีชุบ
หรือน้าต้มสุกเช็ดออกให้หมดก่อน
*ถ้าในกรณีผ้าก๊อซติดแผลแน่น อย่าดึงเพราะจะทาให้เลือดออกและเจ็บ
ควรใช้น้าเกลือชุบสาลีค่อย ๆ ซับจนชุ่ม ผ้าก๊อซจะหลุดออกมาเอง ซับ
แผลให้แห้งด้วยผ้าก๊อซสะอาด
3. ใช้สาลีชุบน้าแอลกอฮอล์ 70% เช็ดบริเวณรอบ ๆ แผล ไม่
เช็ดลงไปบนแผล วนออกจากบาดแผล หรือเช็ดจากข้างในแผล
ออกนอก 2-3 รอบ
หลักทั่วไปในการทาความสะอาดบาดแผล

12.
4. ใส่น้ายาใส่แผล เช่น โพรวิดีน ยาแดง ลงในแผล เพื่อฆ่า
เชื้อ
5. ปิดแผลด้วยผ้าสะอาด หรือ ก๊อซ ไม่ควรใช้สาลีปิดแผล
6. ปิดพลาสเตอร์ หรือใช้ผ้าพัน แล้วแต่ความเหมาะสม
7. สาลีหรือผ้าปิดแผลใช้แล้ว ควรทาลายหรือทิ้งลงในถุง
แดง เพื่อไม่ให้เป
็ นการแพร่เชื้อ
หลักทั่วไปในการทาความสะอาดบาดแผล

13.
วิธีตกแต่งบาดแผล
ชนิดต่าง ๆ

14.
- ประคบด ้วยความเย็น เพื่อให ้เลือดออกน้อยลง
- พันผ ้าให ้แน่นด ้วยผ ้าพันยืด (Elastic bandage)
แล ้วให ้บริเวณนั้นพักนิ่ง
- หลังจาก 48 ชั่วโมง ควรประคบด ้วยน้าร ้อน
บาดแผลฟกช้า

15.
บาดแผลเปิด
ในกรณีที่แผลเปิดและมีสิ่ง
สกปรกติดค ้างอยู่ควรชาระล ้างแผลและ
บริเวณรอบ ๆ แผลด ้วยน้าสะอาดและ
สบู่
แผลถลอก
- เช็ดรอบ ๆ แผลด ้วยแอลกอฮอล์ 70 %
- ใช ้ยาฆ่าเชื้อโรคอ่อน ๆ เช่น ยาแดงทาไว ้ ใช ้ผ ้าก๊อซที่สะอาด
ปิดบาดแผลไว ้แต่ไม่ควรปิดตลอด ควรปล่อยให ้ถูกอากาศและ
แสงแดดบ ้าง ปล่อยให ้หายเองได ้

16.
เรามาเริ่มปฏิบัติการ
การทาแผล
กันดีกว่านะครับ