(Be)spreekuur hersteloperatie
Instituut voor Publieke Waarden (IPW)
23 maart 2023

Agenda
• Opening
• IPW en hun rol binnen de hersteloperatie
• Vragen aan IPW
• Actualiteit
• Planning (be)spreekuren
• Afsluiting

Instituut voor Publieke Waarden (IPW)
“In het kader van het programma Emotioneel Herstel is een programma gestart voor
ernstig gedupeerden die problemen ervaren op meerdere leefgebieden tegelijkertijd;
Integraal herstel. Aanvullend op wat gemeenten doen met hun brede ondersteuning”
• In mei 2022 is de aanbesteding voor intensieve casemanagement gegund aan het
IPW en gestart met pilot van 50 ouder(s)
• Het IPW heeft de opdracht vanuit het Ministerie van Financiën om ‘ernstig
gedupeerden’ die veelal kampen met multiproblematiek te helpen hun leven op de rit
te krijgen.
• Het begrip ‘ernstig’ gedupeerde is niet nader gedefinieerd, maar komt meestal neer op
bijzondere situaties waarin maatwerkoplossingen nodig zijn.

Kenmerken werkwijze IPW
Doorbraakmethode
• Maatwerk maken, zonder willekeur
• Afwegingskader voor waarderen/ legitimeren van maatwerk:
waardendriehoek
• Doorbraakplan volgens standaard opzet
• Maatwerkbudget (beperkt) voor dingen die acuut/ snel
geregeld moeten worden

Pilot fase - problemen ouders
Huisvestingsproblemen en financiële gezondheid grootste knelpunt voor ouders.
• 62% van de gedupeerden in de aanpak heeft (nieuwe) schulden (9% van het totaal
heeft informele schuld).
• 32% heeft een ontoereikend inkomen.
• 77% ervaart woonproblematiek, specifiek is in 8 gezinnen (17%) sprake van dak- of
thuisloosheid.
• Andere zaken die spelen zijn medische zorg, naar buitenland gevlucht, depressie,
uit huis geplaatste kinderen

Pilot fase - doorbraken
• In 36% van de situaties was het aflossen van (een deel van de) schuld een deel van of de
doorbraak.
• In 34% moest er een woonplek geregeld worden (in 19% van de totale groep ging dat om een
urgentieverklaring of extra inschrijftijd voor een sociale huurwoning).
• In 28% van de gezinnen was (een deel van) de doorbraak het vergoeden of betalen van relatief
kleine, incidentele dingen (schoolspullen, kleren, meubels, een vlucht naar Nederland).
• In 17% van de gevallen was het regelen van een structurele ondersteuning in het inkomen de
doorbraak (bijvoorbeeld een uitkering of bijzondere bijstand).
• Kijken niet alleen naar de Wet hersteloperatie toeslagen. Ook Wmo, Jeugd, PW, Wgs, Zvw, Wlz
etc.
• In 19% van de gevallen was er een uitzondering in wet of beleid de doorbraak, of was dat nodig
om de doorbraak te ondersteunen.

Tweede fase – opschalen naar 500 ouders
• Ondersteuning bieden aan 500 ouders
• Samenwerkingsafspraken maken met o.a. gemeenten en VNG met Acute Nood, BHT,
lotgenotencontact.
• Opzetten van doorbraaktafel
Inzet van IPW heeft vooral meerwaarde in situaties waarin:
• Er sprake is van hardnekkige knelpunten die om uitzonderingen of een creatieve oplossing
vragen;
• Multiproblematiek een bepalende rol speelt (regievraagstukken);
• Gedupeerden zeer weinig tot geen enkel vertrouwen hebben in de overheid in zijn algemeen,
en onafhankelijkheid gewenst is;
• Gedupeerden ogenschijnlijk steeds opnieuw in problemen raken en professionals het
gevoel hebben te dweilen met de kraan open.

Samenwerking tussen IPW en gemeenten
In situaties waar de gemeente brede ondersteuning biedt aan ouder:
• Samenwerkend en ondersteunend aan gemeenten. In deze situaties neemt het IPW niet over wat
lokaal gebeurt, maar voegt op verzoek van de ouder en professional en in samenwerking met de
huidige hulpverleners (gemeente) iets toe. Dit kan zijn in de vorm van kennis, relaties,
doorzettingskracht en onafhankelijkheid.
• Pakt de procesregie tijdelijk over. Situaties kunnen ook na overleg met gemeenten in zijn geheel
worden overdragen aan het IPW. Lokale professionals en maatschappelijke organisaties die een rol
kunnen spelen in dat plan, worden onder regie van het IPW uitgenodigd om deel te nemen in het
herstel van de gedupeerde. Dat kan via een op een contact of via een overlegtafel.
• Adviseert. Soms help het als een ander met enige afstand naar een vastgelopen situatie kan kijken.
Of die mee kan denken over invalshoeken en oplossingsrichtingen die nog niet eerder verkend zijn.
Voor dat advies kan het IPW ook geraadpleegd worden.
In situaties waar de gemeente nog geen rol speelt (of IPW is daar niet van op de hoogte) kan het IPW
contact opnemen met de gemeenten om af te stemmen over brede ondersteuning of andere zaken.

Route aanmelden bij IPW of Adviesvraag
• Aanmelden of advies: aanmeldingen komen binnen bij hallo@publiekewaarden.nl. IPW vraagt om
een korte schets van wat er aan de hand is en toestemming van de gedupeerde.
• Voorkeur voor samen optrekken met reeds betrokken professional(s), maar kan ook de regie
overnemen, als de situatie daarom vraagt. Binnen twee werkdagen volgt contact met ouder(s)
• Intake: gecheckt in welke fase van herstel de gedupeerde is. Ook wordt aandacht besteed aan de vraag wat
er gebeurt als de situatie niet ten goede verandert.
• Toewijzing: vervolgens wordt een zaak van een gedupeerde toegewezen aan een collega in het team van
IPW.
• Doorbraakplan: volgens de zes stappen van de Doorbraakmethode wordt een plan gemaakt met de
gedupeerde. Als er al een ondersteuningsplan met de gemeente gemaakt is, wordt dat bij voorkeur niet
overgedaan maar vult een doorbraakplan daarop aan.

Agenda (be)spreekuren*
Datum Onderwerp*
Donderdag 30 maart Integrale beoordeling/financieel herstel/inzicht in elkaars
werkprocessen
Dinsdag 4 april Extra (be)spreekuur driegesprek
* Kan gewijzigd worden n.a.v. actualiteit

Tot slot
Aanmelden (be)spreekuren via de link in de nieuwsbrief
E-mail: hersteloperatie@vng.nl
Bellen: 070 – 373 82 32
Routekaart: vng.nl
Slideshare (be)spreekuren: link slideshare
Podcasts VNG hersteloperatie: Spotify kanaal VNG
Nieuwsbrieven VNG teruglezen: via deze link