1. Hoofdkantoor
Bezoekadres
Naritaweg 10
1043 BX Amsterdam
Postadres Postbus 8456, 1005 AL Amsterdam
Aan de leden van de vaste commissies van Financiën en SZW
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Postadres
Postbus 8456
1005 AL Amsterdam
T
F
I
cc: staatssecretaris van Financiën
staatssecretaris van SZW, mw. drs. J. Klijnsma
0900 330 0300
020 68 44 541
www.fnv.nl
Bank
63 50 33 178
Datum
Uw kenmerk
30 januari 2014
Ons kenmerk
Telefoonnr.
020 58 16 536
Onderwerp
E-mail
Commentaar FNV, CNV en MHP op novelle
Witteveenkader
Jeroen.Visser@vc.fnv.nl
Geachte dames en heren,
Met deze brief reageren de vakcentrales FNV, CNV en MHP op de wijziging van de Wet
verlaging maximumopbouw- en premiepercentages pensioen en maximering
pensioengevend inkomen (novelle Witteveenkader) d.d. 20 januari jl.
De vakcentrales hebben en houden grote bezwaren tegen het fors verlagen van het
maximale opbouwpercentage, het invoeren van een aftoppingsgrens en de druk op het
verlagen van de premie. Het aangepaste wetsvoorstel is in de kern niet generatiebestendig.
Jongeren zullen te maken krijgen met een onevenredig sobere pensioenkwaliteit. Verder
vragen we aandacht voor enkele zaken die in het pensioenakkoord van afgelopen december
onvoldoende zijn doordacht. Dit kan onbedoelde effecten veroorzaken. Het gaat dan om de
netto spaarfaciliteit, premievrijval, flankerend arbeidsmarktbeleid en eindloonregelingen.
Netto spaarfaciliteit
De vakcentrales zijn van mening dat de aanvullende netto spaarregeling met zo min mogelijk
uitvoeringskosten zou moeten kunnen worden uitgevoerd door deze ook in de Pensioenwet
onder te brengen. Anders worden premiebetalers onnodig op kosten gejaagd. Een uitvoering
mede door pensioenfondsen kan hierin voorzien om dubbele kosten zoveel mogelijk te
voorkomen. Pensioenfondsen zijn van oorsprong door arbeidsvoorwaardelijke partijen
opgericht om te voorzien in een kostenefficiënt beheer van de pensioenvoorziening. De
vakcentrales vinden dat pensioenfondsen deze regelingen ook moeten kunnen uitvoeren.
Algemeen verbindend verklaren
De vakcentrales achten het feit dat netto spaarregelingen niet algemeen verbindend worden
verklaard een zeer ongewenste principiële inbreuk op het avv-beleid. Het gaat hier om een
arbeidsvoorwaardelijke afspraak. De vakcentrales doen een dringend beroep op kabinet en
parlement om deze inperking te schrappen. Dit heeft geen budgettaire gevolgen. De

2. Datum
22 januari 2014
Ons kenmerk
Pagina('s)
2 van 3
vakcentrales vinden dat ook netto spaarregelingen algemeen verbindend verklaard moeten
kunnen worden en daarmee regulier onderdeel van het collectieve arbeidsvoorwaarden
beleid moeten kunnen zijn. Overigens hebben de vakcentrales geen bezwaar tegen het al
dan niet afspreken van een opt out die op cao-niveau kan worden geregeld, danwel per
regeling, daar waar er geen cao aanwezig is. Uitvoering zo dicht mogelijk gepositioneerd bij
of door pensioenfondsen helpt de uitvoeringkosten laag te houden.
Eindloonregelingen
De vakcentrales wijzen er op dat eindloonregelingen in het nieuwe Witteveenkader dreigen te
worden achtergesteld. Zij kunnen hun backservice op grond van het laatstverdiende loon niet
meer realiseren en worden daardoor ten opzichte van middelloonregelingen achtergesteld.
Dit staat in tegenstelling tot de bewering van de overheid dat middelloonregelingen en
eindloonregelingen per saldo een vergelijkbaar pensioenniveau opleveren. De vakcentrales
roepen op om dit effect te corrigeren via meer fiscale ruimte voor (coming) back service.
Premievrijval
Uit de brief van het kabinet blijkt dat een premiedaling in ruil voor een hoger loon gewenst is
met het oog op de bestedingen. Maar hieruit blijkt ook dat er onvoldoende oog is voor het
speelveld van arbeidsvoorwaarden. De bestedingsimpuls wordt niet gerealiseerd als
werkgevers dreigen een groot deel van de premies in eigen zak te steken. De vakcentrales
roepen de Kamer op om goed te regelen dat arbeidsvoorwaarden bestemd voor werknemers
ook bij hen terecht komen. Bovendien dreigt door de daling van de premie een negatief effect
op de pensioenkwaliteit voor jongere en toekomstige generaties. Voor een goed geïndexeerd
pensioen is een adequate premie noodzakelijk. In de brief wordt een generatietoets
aangekondigd, die echter nog niet is uitgewerkt. Niet helder is hoe deze toets gaat werken en
welke beginselen er aan ten grondslag worden gelegd. De vakcentrales vinden dat deze
toets en de toetscriteria een wettelijke basis zouden moeten krijgen als onderdeel van het
nieuwe FTK.
Opvallend is dat de uitvoeringskosten stijgen door het afschaffen van de btw-koepelvrijstelling
voor pensioenfondsen. Opmerkelijk is dat het kabinet pleit voor lagere premies, terwijl het
vervallen van de btw-vrijstelling een opwaarts effect heeft op de premies. Deelnemers
betalen deze rekening uiteindelijk zelf.
Flankerend arbeidsmarktbeleid
Ten slotte, de vakcentrales zijn verontwaardigd dat er met de oplopende werkloosheid en de
kleine kans op werk juist nu extra wordt bezuinigd op het budget voor oudere
werkzoekenden. Het flankerend beleid was bedoeld om de arbeidsparticipatie en
inzetbaarheid van oudere werknemers te vergroten. De arbeidsdeelname van ouderen ligt al
duidelijk lager dan die van andere leeftijdsgroepen. Door de opgelopen werkloosheid als
gevolg van de crisis is de kans op werk nog verder verkleind. Voor deze groep is nagenoeg al
het flankerend beleid uit het Pensioenakkoord (2011) geschrapt, bijvoorbeeld het invoeren
van een flexibele AOW en de aanvullende werkbonus. Dit knelt des te meer aangezien door
de maatregelen sprake is van structurele overdekking.
Met vriendelijke groet,

3. Datum
22 januari 2014
Ons kenmerk
Pagina('s)
3 van 3
Gijs van Dijk
Bestuurder FNV
Willem Jelle Berg
Bestuurder CNV
Nic van Holstein
Bestuurder MHP