1. อนาคตของสื่อใหม่ กับอนาคต ของประเทศไทย
นาวาตรี ดร.วุฒิพงศ์ พงศ์สุวรรณ
กรรมการสภาวิจัยแห่งชาติ สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศและนิเทศศาสตร์
บทคัดย่อ
ปัจจุบันนี้(พ.ศ. 2559) สื่อใหม่ หรือ New Media มีบทบาทมากขึ้นตามลาดับจนสื่อแบบเดิมในระบบกระจายเสียงหรือ
สิ่งพิมพ์ลดความสาคัญลงไปเรื่อยๆจนในที่สุดการสื่อสารแบบดิจิตอลอินเทอร์เรคทีฟ เกมและAR
จะมาแทนที่การสื่อสารแบบเดิมดังนั้นเอกสารฉบับนี้จะเป็นการคาดการณ์เทคโนโลยีอนาคต
โดยวิเคราะห์แนวโน้มจากการพัฒนาทางเทคโนโลยีที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน
และแน่นอนว่าอนาคตที่ไม่แน่นอนของสื่อใหม่ที่จะกลายเป็นสื่อเก่าในอนาคตคงมีการพัฒนาอีกมากมาย
เอกสารฉบับนี้จะเป็นการนาเสนอความน่าจะเป็นของเทคโนโลยีที่จะมาแทนที่สื่อแบบดั้งเดิมภายใน10 ถึง 20 ปีข้างหน้า
คานา
สื่อใหม่ หรือNew Media (1) เป็นการพัฒนาระบบภาพเสียงอักษรและโปรแกรมประยุกต์เข้าด้วยกันและ
เผยแพร่ผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตทาให้เกิดสื่อที่มีความคมชัดมีปฏิสัมพันธ์และเรียกได้ตามต้องการ
การเริ่มต้นของWorldWideWeb โดยเซอร์ ทิม เบอร์เนอร์ ลี ที่ CERN เมื่อประมาณ25 ปีที่ผ่านมา (August 6th
1991)
(2) เพื่อจุดประสงค์แค่แชร์ข้อมูลเท่านั้นทาให้เกิดWebสิ่งนี้ขึ้นมาและขยายตัวมาจนถึงปัจจุบันที่เป็นยุดของIoTsหรือ
Internet of Thingsที่เราสามารถแชร์ ประสบการณ์สื่อมัลติมีเดียการทางานและที่สาคัญคือการแชร์สิ่งที่ไม่ใช่Soft
แต่เป็นของจริงๆ อีกด้วย
สื่อสารสนเทศและการสื่อสารเกิดการหลอมรวมเข้าด้วยกันโดยเริ่มประมาณช่วงปี ค.ศ.1990 - ค.ศ. 2000
โดยการเริ่มต้นของการทาธุรกิจดอทคอม (Dot Com)ที่สร้างธุรกิจที่มีการเติมโตโดยฐานของระบบอินเทอร์เน็ต
ที่เดิมเคยถูกควบคุมโดยโครงการARPA(Advanced Research ProjectAgency) และ
ต่อมาได้ย้ายไปอยู่ในการดูแลของNFS(NationalScienceFoundation)ทาให้
การพัฒนาธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องเชื่อมโยงกับเครือข่ายอินเทอร์เน็ตมีการขยายตัวอย่างมากโดยเกิดธุรกิจที่มีมูลค่ามหาศาล
เช่น e-Bay, Amazon, Yahoo,Google,Youtube และ Facebookเป็นต้น มีคนถามธุรกิจอะไรจะเกิดได้อีกต่อไปซึ่ง
คาตอบคงไม่ได้จากัดแค่รูปแบบที่เคยเกิดขึ้นเท่านั้นการพัฒนา Web2.0และเครือข่ายสังคมก็ได้สร้างธุรกิจต่างๆ
ขึ้นอีกมากมายประมาณการได้ว่าโลกเสมือนหรือCyber Worldนั้นสามารถขยายออกไปและมีรูปแบบต่างๆ

2. ได้ไม่จากัดจะจากัดก็ที่จินตนาการของมนุษย์จะสร้างขึ้นจะเห็นได้ว่ามีการสร้างอุปกรณ์ และสื่อต่างๆในรูปแบบต่างๆ
มากมายเช่น SmartPhone,GoogleGlass,SmartWatch,Hologram และAR (AugmentedReality) ออกมาขาย
หรือทาเป็นเกม และยังมีบริการเช่น YoutubeChannel, FacebookLive, Biko, และ เกมส์ต่างๆมากมายให้บริการ
และ มีโครงการStartUp ทางธุรกิจเพื่อพัฒนาธุรกิจใหม่ๆอีกมากมายเช่นUBER,GrabTaxi และอื่นๆ
อีกมากมายทั้งนี้เนื่องจากการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทั้งทางฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ และ
เครือข่ายทั้งแบบมีสายและไร้สายตลอดจนเครือข่ายมือถือ3G4G และ5G
ปัจจันนี้มีการจัดสรรเลขหมายโทรศัพท์เคลื่อนที่ไปแล้วประมาณสองร้อยล้านเลขหมาย (3)
จะเห็นได้ว่าโลกพัฒนาอย่างไม่หยุดยั้งทาให้เกิดความต้องการใหม่ๆอีกมากมาย
ในกรณีของสื่อใหม่ขอสรุปความต้องการการวิจัยในอนาคตไว้ดังต่อไปนี้
อุปกรณ์ ที่นาเสนอข้อมูลและส่วนต่อประสานผู้ใช้
ปัจจุบันนี้เราจะเห็นว่าคนจานวนมากใช้จอภาพแบบสัมผัสเป็นระบบติดต่อสื่อสารระหว่างมนุษย์และเครื่องมือ
ในอนาคตอันใกล้ การสัมผัสหน้าจออาจจะไม่ต้อง แค่ใช้สายตาหรือโบกมือไปที่จอภาพ หรือ
ใช้เสียงในการสื่อสารกับอุปกรณ์ ก็สามารถทาได้ทันที
WearableDevices อุปกรณ์จานวนมากจะเปลี่ยนไปเป็นอุปกรณ์แบบสวมใส่ได้ เช่นแว่นตาสมาร์ทหรือนาฬิกาสมาร์ท
ที่เริ่มมีใช้แบบมากขึ้นในอนาคต อุปกรณ์ดังกล่าวจะมีการเพิ่มเติมเข้าไปในเครื่องใช้ส่วนตัวเช่นเสื้อผ้าหรือแม้แต่รถยนต์
รูปที่ 1 แว่นตาแบบสมาร์ทของ Googleที่ชื่อGoogleGlasses
https://en.wikipedia.org/wiki/Google_Glass

3. รูปที่ 3 SmartTV ที่ทาให้ห้องนอนห้องรับแขก เป็นสถานที่รวมสื่อที่มีความสามารถหลากหลาย
รูปจากhttp://www.samsung.com/th/consumer/tv-av/tv/suhd/UA88KS9800KXXT
โทรทัศน์แบบสมาร์ท ที่มีการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตและ มีการเปิดเว็บหรือการแชร์ข้อมูลระหว่างมือถือกับโทรทัศน์
ด้วยWiFi และในไม่ช้าจะมีโทรทัศน์แบบอินเทอร์แร็คทีฟ(Interactive)
ที่ทาให้สามารถดูรายการและสืบค้นข้อมูลได้พร้อมๆกันหรือดูย้อนหลังได้ทันที ด้วยความคมชัดสูงมากระดับ4K
สิ่งพิมพ์ที่เป็น e-Ink และ e-Journalระบบจอที่งอ หรือโค้งงอได้ จะมาแทนที่กระดาษในวันนี้
เราเห็นเครื่องอ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์kindleของAmazon แต่ในไม่ช้า กระดาษและหมึกแบบอิเล็กทรอนิกส์
จะมาแทนที่ กระดาษแบบเดิมๆที่ทาลายสิ่งแวดล้อมและสามารถโหลดอะไรก็ได้
ไปอ่านได้อย่างรวดเร็วผ่านระบบเครือข่ายข้อมูลความเร็วสูงโดยกระดาษดังกล่
าวจะถูกพับใส่กระเป๋ าเสื้อแล้วคลี่ออกมาได้

4. รูปที่ 4 e-Paperที่โค้งงอและ พับได้ สามารถทาแทนกระดาษได้นับล้านแผ่นในแผ่นเดียว
ภาพจากhttp://abstract.co.in/wp-content/uploads/2014/09/E-paper.jpg
บริการบอกตาบลที่ (Geolocation)
ระบบGPSและบริการที่เกี่ยวเนื่องจะทาให้ไม่มีใครถูกทอดทิ้งผู้สูงวัยที่มีปัญหาเรื่องความจาจะถูกติดตาม
และ ช่วยเหลืออย่างรวดเร็วเมื่อหายตัวไประบบรถบริการสาธารณะจะมีบริการที่ทาให้ไม่ต้องรอรถนานเกินไปณ
จุดนัดหมายหรือ อาจจะทาให้คุณสามารถเรียกรถบริการสาธารณะไปรับที่หน้าบ้านหรือระบบรถไร้คนขับ
ที่เราบอกที่หมายรถจะวิ่งไปได้เองอย่างปลอดภัยซึ่งรถยนต์ไร้คนขับจากGoogle
ซึ่งก่อนหน้านี้ไดทาการวิ่งทดสอบบนถนนจริงที่ความเร็วของตัวรถที่ใช้ทดสอบนั้นจะอยู่ที่ 40km/h
และหน่วยงานด้านความปลอดภัยทางจราจรบนทางหลวงแห่งชาติของสหรัฐอเมริกา(theNationalHighwayTraffic
SafetyAdministration – NHTSA) ประกาศยอมรับระบบไร้คนขับของGoogleในฐานะผู้ขับขี่เทียบเท่ากับมนุษย์
และสามารถควบคุมรถยนต์ได้
ระบบนี้จะทาให้ผู้ใช้ระบบสามารถกาหนดProfileของตนให้อุปกรณ์ และ พาหนะรับรู้ ความชอบส่วนบุคคล
เช่นพฤติกรรมการเคลื่อนที่ดนตรี และอุณหภูมิ ที่ชอบ เพื่อให้อุปกรณ์ปรับสิ่งแวดล้อมให้ตรงกับความต้องการของคนๆ
นั้น
รูปที่ 6 ระบบดาวเทียมGPS
ภาพจากhttp://www8.garmin.com/aboutGPS/

5. รูปที่ 6 รถไร้คนขับของGoogle
ภาพจากhttp://news.unseencar.com/tag/รถยนต์ไม่ต้องใช้คนขับ
ระบบติดตามรถประจาทางหรือSmartBus ก็เป็นสื่อใหม่ที่จะเข้ามาใช้งานในระบบเช่นกันโดยการพัฒนาSocialMedia
กับระบบติดตามรถโดยภราดรและคณะและนามาใช้แก้ปัญหาWorkerPickupProblem ที่เป็นปัญหาของโรงงาน
และ คนงานที่รอรถมารับณจุดรับส่ง(4)

6. รูปที่ 7 โครงการระบบสมาร์ทบัสทาให้การเดินทางไปทางานได้อย่างสะดวกและทาให้คนงานไม่ต้องรอคอยรถรับส่งนานๆ
Social Media สื่อสังคม
ปัจจุบันนี้มีการใช้สื่อสังคมมากมายและมีผลต่อผู้รับสื่อไม่เท่ากันมีการพยายามวัดผลการใช้สื่อสังคมของ
บริษัทปตท.จากัด มหาชนโดยอัจฉรา ฉัตรเฉลิมพลและคณะ(5) ตลอดจน มีการประยุกต์สื่อสังคมในการพัฒนา
SmartFarm ของ สามารถดวงวิจิตรกุลและคณะที่ทาให้เห็นว่าเกษตรกรชาวสวนทุเรียน
สามารถใช้สื่อสังคมในการติดต่อกับลูกค้าได้เป็นอย่างดี (6)

7. บันเทิง และ สาระ
ข่าวสารและบันเทิง จะมีระบบคัดสรร มาให้บริการกับผู้ใช้งานตามลักษณะที่ผู้ใช้งานระบุลงไปในโปรไฟล์เช่น
ข่าวต่างประเทศ(ประเทศไหน)ข่าวในประเทศ(หมวดหมู่ใด)ข่าวบันเทิง (ด้านใด)ตลอดจนสารคดีและภาพยนตร์ ที่
ต้องการดูโดยแยกหมวดหมู่ความสนใจและอายุที่ชัดเจน
เกมในยุคต่อไปเกมจะเป็นเกมออนไลน์ ที่สามารถรวมกลุ่มเล่นกับเพื่อนที่อยู่ไกลออกไป
และยังมีเกมแบบเสมือนที่สามารถอวตารลงไปเล่นเสมือนเป็นตัวละครได้จริงๆ (RPG)เกมที่เป็นกีฬาเช่นฟุตบอล
บาสเกตบอลจะเสมือนจริงมากขึ้นจนแทบแยกไม่ออกระหว่างจริงหรือเสมือน ในโลกไซเบอร์ กับโลกจริงผู้คนจะมีID
มากกว่าหนึ่งบางคนอาจจะมีมากกว่าสิบเพื่อเป็นใครก็ได้ ทั้งเศรษฐียาจกตารวจหรือโจรและ ตายได้หลายครั้งในเกม
ล่าสุดเกม PokemonGOทาให้เกมกับโลกความจริงอยู่ด้วยกันแบบแนบแน่นโดยเทคโนโลยีAR(Augmented Reality)
รวมตัวเกมกับโลกจริงผ่านแผนที่ของGoogleได้อย่างแนบเนียนจนคนติดเกมนี้นับร้อยล้านคนในเวลาไม่ถึงสองเดือน
รูปที่ 8 PokemonGoเกมเขย่าโลกคนปกติเดินหาสัตว์ประหลาดดิจิตอลในโลกแห่งความจริง
ภาพจากhttp://www.forbes.com/sites/andyrobertson/2015/09/10/pokemon-go-ios/#e72368a75021
สารคดีในอนาคต จะทาให้เสมือนจริงโดยใช้ AR นักท่องเที่ยวเดินทางไปที่อยุธยาเห็นซากปรักหักพัง
จะสามารถใช้มือถือของตนส่องลงไปและเห็นภาพเมืองในอดีตซ้อนขึ้นมาจากเมืองเก่าได้ ซึ่งงานประเภทนี้
ยังมีให้ทาอีกมากมายในประเทศไทย นอกจากนั้นWearableDeviceเช่น แว่นตาสมาร์ทจะทาให้สามารถมองเห็นข้อมูล
ด้วยการมองผ่านแว่นได้ทันที

8. รูปที่ 9 แสดงความสัมพันธ์ของWearableComputingกับเรื่องอื่นๆในบริบทของเทคโนโลยีสารสนเทศ(ภาพจาก
http://www.itpro.co.uk/mobile/22175/wearable-technology-could-boost-workplace-productivity)
Wikipediaและสื่อที่เป็นเว็บจะมาแทนที่สิ่งพิมพ์ทั้งหมดและสามารถอ้างอิงได้
Youtubeจะเป็นสื่อที่มีคลิปและ สาระตลอดจนสิ่งที่ไม่เป็นสาระทั้งหมดมารวมกัน
และยังสามารถส่งสารในรูปแบบต่างๆได้มากมายทั้งเสียงภาพคลิปและ สื่อสามมิติอาจจะเป็นโฮโลแกรมได้
ปัญหา ของสื่อใหม่ในบริบทสังคมไทย
สื่อสารสนเทศและการสื่อสารจะเกิดการหลอมรวมหรือConvergence อย่างรวดเร็วจนในที่สุดสื่อ
และเครือข่ายแบบเดิมจะถูกแทนที่ความเข้าใจในบริบทที่เรียกว่ารู้เท่าทันสื่อหรือ
ความต้องการในการพัฒนาสื่อที่มีความดึงดูดผู้ชมจนเกิดเป็นการแข่งขันเพื่อให้ผู้บริโภคเกิดภาวะเสพติดสื่อ
เช่นการติดเกมออนไลน์การติดเฟสติดไลน์หรือการติดการกระจายภาพในระบบสตรีมมิ่งผ่านFacebookLive,
YoutubeStreamingChannel และBiko Live ที่สามารถใช้ความสามารถของโครงข่ายสื่อสารความเร็วสูงมาทา
TeleConferenceแบบ Socialได้อย่างสนุกสนานและง่ายปรากฏการณ์ดังกล่าวจะทาให้มีการพัฒนาเกมและ
โปรแกรมสื่อสารตลอดจนสื่อในรูปแบบต่างๆมากขึ้นภาครัฐภาคการศึกษาและธุรกิจ
จะมีปัญหาที่จะตามเทคโนโลยีไม่ทันภาครัฐเช่นกระทรวงดิจิตอลและกสทช.
ก็จะไม่สามารถควบคุมความเหมาะสมของสื่อใหม่ๆหรืออาจจะไม่มีทรัพยากรที่เพียงพอในการบริหารจัดการสิ่งเหล่านี้
การควบคุมแบบเข้มงวด นอกจากจะทาได้ยากแล้วยังมีปัญหาเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาสื่ออีกด้วย
ข้อเสนอการวิจัยที่เกี่ยวกับสื่อใหม่ในระยะต้น น่าจะมีดังนี้
1. การวิจัยเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีที่เหมาะสมในการศึกษาในด้านต่างๆด้วย AR, Hologram สื่อใหม่ๆ

9. 2. การวิจัยเพื่อพัฒนาภูมิคุ้มกันทางสังคมหรือการจัดเรทติ้งสื่อใหม่
3. การวิจัยเพื่อแก้ไขปัญหาเด็กติดเกม
4. การวิจัยเรื่องเสรีภาพของสื่อใหม่และกฎหมายที่เกี่ยวข้องในการกากับดูแลสื่อใหม่
5. การวิจัยเรื่องผลกระทบของสื่อสังคมกับสังคมไทย
6. การวิจัยเพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่จาเป็นต่อการพัฒนาสื่อใหม่
7. การสร้างบุคลากรและการพัฒนาองค์ความรู้ที่จาเป็นต่อการพัฒนาสื่อใหม่
8. เทคโนโลยีใหม่ๆกับการBroadcastingด้วยราคาไม่แพงและสามารถสร้างสรรค์รายการได้ด้วยจนเอง
(BroadcastYourself:Desktop Studio)
9. เกมแบบAR และเกมมือถือกับปัญหาสังคมไทย
ฯลฯ
สรุป และ ข้อเสนอแนะ
สื่อใหม่ เป็นโอกาสทางธุรกิจเทคโนโลยีตลอดจนอาจจะเป็นภัยคุกคามทางสังคมและวัฒนธรรม
มีโอกาสมากมายที่เราจะได้พัฒนาสื่อและป้อนตลาดโลกแต่ในมุมกลับกันหากเราไม่พร้อมเราจะเสียโอกาสและ
จะเผชิญกับภัยคุกคามใหม่ที่จะนาประเทศเข้าสู่ความถดถอยทั้งทางสังคมและ วัฒนธรรมดังนั้นการวิจัย
เพื่อหาจุดอ่อนและ สร้างโอกาสในการพัฒนาระบบใหม่ๆที่จะเกิดขึ้นอย่างแน่นอนในเวลาไม่เกินห้าถึงสิบปีข้างหน้า
จะต้องทาอย่างเร่งด่วนและต่อเนื่องไปเรื่อยๆหวังว่านักวิจัยที่ได้อ่านบทความนี้จะได้นาไปใช้ในการวิจัยและพัฒนาต่อไป
เอกสารอ้างอิง
[1] http://www.newmedia.org/what-is-new-media.html
[2] http://webfoundation.org/about/vision/history-of-the-web/
[3] https://numbering.nbtc.go.th
[4] ParadornKhongmanee,WuttipongPongsuwan,Suchai Thanawastien,SmartBus: Traffic and Safetyfor
SmartLabour,Proceedingin8th International Conferenceon GlobalBusinessEnvironment (ICGBE-2016)
Bangkok,Thailand,July23-24,2016

10. [5] Achara Chatchalermpol,WuttipongPongsuwan,LeelavadeeVajropala, SOCIALMEDIA PERCEPTION
AFFECTING THE BUSINESSOFPTTPUBLIC COMPANY LIMITED, JOURNAL INFORMATION
MANAGEMENT AND BUSINESSREVIEW (IMBR), VOL 8, NO 3,2016
[6] SamardDoungwichitrkul,WuttipongPongsuwan,SuchaiThanawastien,SocialCommunicationforSmart
Farmers:ACase Studyon DurianFarmers,Proceedinginthe 3rd Asian SymposiumonEducation,Equityand
SocialJustice heldin Fukuoka,Japan fromAugust 2-3,2016.