1. Saskibaloia
San Felix Ikastetxea GORPUTZ HEZKUNTZA
IRAKASLEA: Andrea Doce Nicolás 2012/2013
4. GAIA: SASKIBALOIA
Ikaslearen izen abizenak:
Kurtsoa: DBH 3 Hiruhilabetea: 2 Data:
1.- SARRERA. Historia
Saskibaloia Estatu Batuetan jaio zen 1891 urtearen amaieran, Massachussetseko
Springfield hirian eta apaiz luteranoa izan zen jokoaren sortzailea, bere helburua bere ikasleek
neguan ezin zutenez futbola eta beisbola praktikatu eta horren ondorioz zuten forma fisikoa ez
galtzeko asmatu zuen saskibaloi jokoa.
Hasiera batean, kirol honek izan zituen lehenbiziko arauak hauexek izan ziren:
1. Baloia arerioaren saskian sartu behar zen.
2. Korrika egin behar zen baloia "erretenitu" gabe.
3. Ezin zen arerioa lurreratu.
Historiaren bilakaera
• 1891 Springfielden jaio zen James Naismithen eskutik.
• 1892 Joko honen lehenbiziko 13 arauak argitaratzen dira.
• 1893 Lehenbiziko burdinazko uztaiak jartzen dira soka gurutzatuez osaturiko sareekin.
• 1896 Estatu Batuetako lehenbiziko txapelketa federala burutzen da.
• 1904 San Louiseko Olynpiadetan agertzen da erakusketa joko bezala. Estatu Batuetako
Buffalo Germans taldeak irabazten du, talde honetako partaide gehienak germaniarren
oinordekoak dira.
• 1927 Harlem Globertrotters taldea sortu zen.
• 1928 Amsterdamen agertzen da saskibaloia lehen aldiz Joko Olinpikoetako joko
erakusgarri gisara.
• 1936 Ofizialki Joko Olinpiko bezala onartzen da Berlineko jokoetan baina mutilen
artekoa bakarrik. Irabazlea EEUUko taldea izan zen irabazlea, Kanadiari 18 – 9 irabazi
zion.
• 1940 Telebistaz lehen partida ematen da EEUU
Espainia mailan 1936´an, Espainiako Federazioa sortzearekin batera hasten da
saskibaloiaren praktika eta hiru urteko epean 565 jokalari lizentzia tramitatzen dira 55
taldetako jokalarientzat
• 1983 ACB sortzen da.
Andrea Doce Nicolas 1
2. Saskibaloia
• 1989 Profesionaltasuna NBA eta Zaletasunaren FIFA arteko berezitasuna gainditzen da.
Gaur egun saskibaloia futbolaren atzetik rankinean bigarren tokian aurkitzen den kirola da.
2.- OINARRIZKO ARAUAK
Jolasteko eremua: Jolasteko eremuak 28 m luze eta 15 m zabal neurtzen du. Bertan
erdiko marra eta zirkulua marrazten dira, baita bonbila bezala ezagutzen den eremua
eta 6,25 metrorako marra.
Baloia: Bere azalera kautxuzkoa gai sintetikoarekin eginikoa da.. Bere tamaina eta
pisua aldakorra kirolarien adina eta sexuaren arabera. Senior mailan baloiak 600 eta
650 gramoen tarteko pisua du eta bere perimetroa 75 eta 78 zentimetroen tartekoa.
Kanasta: Taula eta bertatik eskegita dagoen uztai batekin dago osatua. Uztaia 3,05
metrotako altuerara dago kokatuta eta 45 zentimetrotako diametroa. Taulak 180x120
neurria du.
Puntuaketa: Baloia saskiratzean puntuatzen da.
Saskiratze guztiek ez dute balio berdina.
Jaurtiketa libre bat saskiratzen denean, falta bat
gertatu eta gero, puntu 1 balio du. Jolasean
saskiratzen bada eta hiruko marratik saskirantz
dagoen eremutik 2 puntu balio du, eta marra
honetatik kanpora lortzen bada 3 puntu balio du.
Andrea Doce Nicolas 2
3. Saskibaloia
Baloia jokatzeko erak: Baloia eskuarekin erabili behar da, ukabilkadak edo ostikadak
ematea debekatuta egonik.
Jokalariak: Bost jokalaridun bi talde lehiatzen dira. Jokalari hauek edozein unean izan
daitezke aldatuak, hori bai aldaketa eremutik ateratzen ba dira eta ordezkatua izango
den jolas eremutik kanpo badago.
Arerioekin harremanak: Ezin zaio baloia duen arerio bati ukitu, jo edo bultzatu
mugimenduan gauden bitartean. Baina ni geldirik banago defentsan eta aurkaria
nirekin talka egiten badu berari egotziko zaio falta erasoan.
3.- OINARRIZKO ZIGORRAK
• Baloiaren erabilera ezegokiak zigor batzuk sortarazten ditu:
1. Urratsak: Ezin dira bi pauso baino gehiago eman baloiarekin boterik
eman gabe.
2. Bikoitzak: Baloiarekin boteak eman eta gero bi eskuekin hartzen bada
gero ezin izango dugu berriro boteak ematen hasi.
3. Jokoz atzera: Baloia duen talde batek hau beste taldearen eremura
pasatzen badu, ezin izango du berriro bere eremura bidali.
• Denborarekin zerikusia duten zigorrak ere badira:
1. 24 segundoen araua: Talde batek ezin du 24 segundo baino gehiago
eman baloiarekin hau uztaira bota gabe.
2. 5 segundoen araua: Jokalari batek ezin izango du baloiaren jabegoa
manten 5 segundoren epea baino gehiagoan ez ba du boterik ematen
edo ez badu baloia pasatzen edo jaurtitzen.
3. 8 segundoen araua: talde batek 8 segundo igaro baino lehenago pasa
beharko du baloia erdiko marratik arerioen esparruan kokatuz.
4. 3 segundo eremuan: Erasoan dagoen jokalari batek ezin izango da
egon 3 segundo baino gehiago arerioen eremuan baloia eskuratu gabe
edo bere taldekideek jaurtiketarik egin gabe.
• Defentsarekin zerikusia duten zigorrak:
1. Jaurtiketa faltak: Jokalari bat jaurtitzen ari denean bultzatu, ukitu edota
bere lekutik mugitzen badugu jaurtiketa falta izango da. Kasu honetan
jaurtiketaren balioaren arabera eta egiten ari zen jaurtiketa sartzen
den edo ez kontuan izanik jaurtiketa libreko marrara joko du 1, 2 edo 3
jaurtiketa egitera.
2. Aldaka faltak, kolpatze eta bultzatze faltak: Jokalari bat baloiarekin
doala edo ez doalarik bultzatu, eskuarekin jo edota gure aldaka-
hankekin oztopatzen badugu, falta izango da. Kasu honetan falta hiruko
marratik kanpo gertatu bada, baloia bandatik aterako du falta jaso duen
taldeak, eta aldiz falta hiruko marraren barruan gertatu bada, hondoko
marratik aterako du.
Andrea Doce Nicolas 3
4. Saskibaloia
• Erasoarekin zerikusia duten zigorrak:
1. Baloidun jokalaria oinak geldi dituen jokalari batengana indarrez joan
eta bere bularrean ematen badio hau desplazatuz, erasoko falta izango
da. Kasu honetan talde defendatzaileak baloia berreskuratuko du.
2. Baloidun eta baloi gabeko jokalariak bere besoarekin defentsa inguratu,
heldu edo bultzatzen badu ere, erasoko falta izango da.
4.- OINARRIZKO POSIZIOAK
Saskibaloiko jokalariak espezializatuta daude, trebetasuna, taktika eta
teknikaren arabera mota askotako jokalariak daude:
• Oinarria: Boteak ematen trebeena da, pasean eta tiroan, pilota bere zelaitatik
atera eta jokaldia hasteko arduraduna da.
• Eskolta: Oinarria estaltzen duen eta hegalekoak bikoizten duen arduraduna da,
oinarriaren ezaugarri berdinak dauzka.
• Hegalekoa: Oso teknika ona dauka banaka eta kanpoko tiro hoberena botatzen
du, pibotari pilotaz hornitzea ohituta daude.
• Pibota: Hoberen daukan beso-luzera da, barruko tiroa eta saskirako sartzeak
menderatu behar ditu, eta pibot teknika ere.
5.- ZEINTZUK DIRA OINARRIZKO EKINTZAK?
1. Botea: Eskuarekin jokalariek kolpe txikiak ematen dituzte lurraren kontra, eta horrela
joaten dira zelaiaren leku batetik bestera.
a. Aurrerapen botea: Aurkariaren saskirantz azkar joateko erabiltzen da.
2. Pasea: Teknika hau pilota mugitzeko boterik eman gabe erabiltzen da. Mota askotako
paseak daude:
a. Bularreko pasea: Baloia zure bularretik lagunaren bularrera bidaltzea.
b. Pase pikatua: Hasieran bezala, baina bote bat emanez.
c. Pasea buru gainetik: Bi eskuekin egiten da eta buru gainetik.
Andrea Doce Nicolas 4
5. Saskibaloia
3. Tiroa: Teknika hau jokalari batek baloia saskian sartzeko erabiltzen da, mota asko
daude baloia saskian sartzeko:
a. Oinarrizko tiroa: Baloia bi eskuekin hartzen da eta batekin botatzen da.
b. Jaurtiketa librea: Hau gertatzen da falta pertsonal baten ostean.
c. Matea: Saskibaloiaren tiro ikusgarriena da, bakarrik profesionalek egiten dute,
nolabaiteko altuera izan behar da hau egiteko.
d. Kakoa: Tiro hau egiteko besoa zabalduta profilez egiten da.
e. Pibota: Oin baten gainean giro eginez , baina altzatu gabe.
f. Suspentzioan: Salto egin eta jeisten hazten garenean egindako tiroa.
4. Sarrera: Saskira hurbiltzeko eta jaurtitzeko oinarrizko ekintza da. Saskira hurbiltzeko
eskualdearen arabera modu batera edo bestera egingo dugu.
1. Eskumatik sartuz gero: Baloia eskuekin hartuko dugu eskumako oina lurrean
"apoiatzen" denean. Gero ezkerreko oina etorriko da, zeinek gorazko inpultso batekin
gorputza gorantz egiten lagunduko duen.
Andrea Doce Nicolas 5
6. Saskibaloia
2. Ezkerretik sartuz gero: Baloia eskuekin hartuko dugu ezkerreko oina lurrean
"apoiatzen" denean. Jarraian eskumako oinak gorantz inpultsatuko gaitu.
3. Lehenengo pausua luzea izango da bi arrazoiengatik: bata, arerioa atzean uzteko eta
espazio gehiago izateko. Bigarren pausua ordea, askoz ere laburragoa izango da, izan
ere, inpultsoa bilatzen gaudelako eta gorantz joan nahi dugulako, saskitik ahalik eta
hurbilen baloia uzteko.
4. Jaurtitzen duen eskuaren hanka berdina tolestuta doa
5. Baloiari gogor eusten diogu eta babesten dugu.
6. Modu desberdinetan jaurti dezakezu saskira:
o "Bandeja": Eskua baloiaren azpian jartzen da, eta hatzamarretako
hatzek saskira begira baloia suabe uzten dugu, bai uztailan edota
taulan. Beste eskuak baloia babesten du.
o Tiro normal: Jaurtiketaren mekanika berdina. Ohikoena taulara
botatzea da eskumuturreko kolpe batekin. Ez ahaztu baloia babesteaz.
Andrea Doce Nicolas 6
7. Saskibaloia
2. Ezkerretik sartuz gero: Baloia eskuekin hartuko dugu ezkerreko oina lurrean
"apoiatzen" denean. Jarraian eskumako oinak gorantz inpultsatuko gaitu.
3. Lehenengo pausua luzea izango da bi arrazoiengatik: bata, arerioa atzean uzteko eta
espazio gehiago izateko. Bigarren pausua ordea, askoz ere laburragoa izango da, izan
ere, inpultsoa bilatzen gaudelako eta gorantz joan nahi dugulako, saskitik ahalik eta
hurbilen baloia uzteko.
4. Jaurtitzen duen eskuaren hanka berdina tolestuta doa
5. Baloiari gogor eusten diogu eta babesten dugu.
6. Modu desberdinetan jaurti dezakezu saskira:
o "Bandeja": Eskua baloiaren azpian jartzen da, eta hatzamarretako
hatzek saskira begira baloia suabe uzten dugu, bai uztailan edota
taulan. Beste eskuak baloia babesten du.
o Tiro normal: Jaurtiketaren mekanika berdina. Ohikoena taulara
botatzea da eskumuturreko kolpe batekin. Ez ahaztu baloia babesteaz.
Andrea Doce Nicolas 6
8. Saskibaloia
2. Ezkerretik sartuz gero: Baloia eskuekin hartuko dugu ezkerreko oina lurrean
"apoiatzen" denean. Jarraian eskumako oinak gorantz inpultsatuko gaitu.
3. Lehenengo pausua luzea izango da bi arrazoiengatik: bata, arerioa atzean uzteko eta
espazio gehiago izateko. Bigarren pausua ordea, askoz ere laburragoa izango da, izan
ere, inpultsoa bilatzen gaudelako eta gorantz joan nahi dugulako, saskitik ahalik eta
hurbilen baloia uzteko.
4. Jaurtitzen duen eskuaren hanka berdina tolestuta doa
5. Baloiari gogor eusten diogu eta babesten dugu.
6. Modu desberdinetan jaurti dezakezu saskira:
o "Bandeja": Eskua baloiaren azpian jartzen da, eta hatzamarretako
hatzek saskira begira baloia suabe uzten dugu, bai uztailan edota
taulan. Beste eskuak baloia babesten du.
o Tiro normal: Jaurtiketaren mekanika berdina. Ohikoena taulara
botatzea da eskumuturreko kolpe batekin. Ez ahaztu baloia babesteaz.
Andrea Doce Nicolas 6
9. Saskibaloia
2. Ezkerretik sartuz gero: Baloia eskuekin hartuko dugu ezkerreko oina lurrean
"apoiatzen" denean. Jarraian eskumako oinak gorantz inpultsatuko gaitu.
3. Lehenengo pausua luzea izango da bi arrazoiengatik: bata, arerioa atzean uzteko eta
espazio gehiago izateko. Bigarren pausua ordea, askoz ere laburragoa izango da, izan
ere, inpultsoa bilatzen gaudelako eta gorantz joan nahi dugulako, saskitik ahalik eta
hurbilen baloia uzteko.
4. Jaurtitzen duen eskuaren hanka berdina tolestuta doa
5. Baloiari gogor eusten diogu eta babesten dugu.
6. Modu desberdinetan jaurti dezakezu saskira:
o "Bandeja": Eskua baloiaren azpian jartzen da, eta hatzamarretako
hatzek saskira begira baloia suabe uzten dugu, bai uztailan edota
taulan. Beste eskuak baloia babesten du.
o Tiro normal: Jaurtiketaren mekanika berdina. Ohikoena taulara
botatzea da eskumuturreko kolpe batekin. Ez ahaztu baloia babesteaz.
Andrea Doce Nicolas 6