É unha presentación sobre as linguas propias faladas no estado español (tamén as minoritarias).

1. 1
Aitor Rivas Rodríguez
aitorrivas@hotmail.com
As Linguas de España

2. Cantas linguas hai no mundo?
2
Menos de 1 000
ca. 4 000
ca. 5 000
ca. 6 000

3. Cantas linguas hai no mundo?
3
Menos de 1 000
ca. 4 000
ca. 5 000
ca. 6 000

4. Cantos estados hai no mundo?
ca. 50
Entre 100 e 150
Menos de 200
ca. 500
Máis de 1 000
4

5. Cantos estados hai no mundo?
5
ca. 50
Entre 100 e 150
Menos de 200
ca. 500
Máis de 1 000

6. Que porcentaxe das linguas do
mundo están en Europa?
1 %
3 %
15 %
50 %
75 %
6

7. Que porcentaxe das linguas do
mundo están en Europa?
1 %
3 %
15 %
50 %
75 %
7

8. Cantas linguas hai en España?
1
4
7
10
8

9. Cantas linguas hai en España?
1
4
7
10. Castelán, catalán, euskera, galego,
asturiano, aragonés, aranés, portugués,
árabe, tamazight e romanó
9

10. O Estado Español
Non é un Estado monolingüe.
É PLURILINGÜE
10

11. 11
Na actualidade

12. 12

13. 13

14. 14

15. As linguas oficiais
15

16. ★ Todas as persoas deben, entón, poder expresarse,
crear e difundir as súas obras na lingua que desexen
e en particular na súa lingua materna; toda persoa
ten dereito a unha educación e unha formación de
calidade que respecte plenamente a súa identidade
cultural.
Declaración Universal da UNESCO sobre Diversidade Cultural, Art.5 (2001)
★ Deshalb sollte jeder die Möglichkeit haben, sich selbst in der
Sprache seiner Wahl auszudrücken und seine Arbeiten zu
erstellen und zu verbreiten, insbesondere in seiner
Muttersprache; jeder hat Anspruch auf eine qualitativ hochwertige
Bildung und Ausbildung unter voller Achtung seiner kulturellen
Identität.
Allgemeine Erklärung zur kulturellen Vielfalt - UNESCO (2001)
16

17. Constitución Española (1978)
Art. 3.
1. El castellano es la lengua española oficial
del Estado. Todos los españoles tienen el
deber de conocerla y el derecho a usarla.
(1) Kastilisch ist die offizielle Staatssprache.Alle Spanier
haben die Pflicht, sie zu kennen, und das Recht, sie zu
gebrauchen.
17

18. ... Art. 3. 2.
2. Las demás lenguas españolas serán
también oficiales en las respectivas
Comunidades Autónomas de acuerdo con
sus Estatutos.
(2) Die anderen Sprachen Spaniens sind in den
Autonomen Gemeinschaften und gemäß ihren
jeweiligen Statuten ebenfalls Amtssprachen.
18

19. ... Art. 3. 3.
3. La riqueza de las distintas modalidades
lingüísticas de España es un patrimonio
cultural que será objeto de especial
respeto y protección.
(3) Der Reichtum der unterschiedlichen sprachlichen
Gegebenheiten Spaniens ist ein Kulturgut, das
besonders zu achten und zu schützen ist.
19

20. ★ “Un dos máis serios déficits da cultura cívica da
España democrática é, sen dúbida, non aceptar
como un valor positivo a diversidade lingüística
do país, correlato da súa realidade multicultural e
plurinacional.”
★ “Un dos máis serios déficits da cultura cívica da España
democrática é, sen dúbida, non aceptar como un valor
positivo a diversidade lingüística do país, correlato da súa
realidade multicultural e plurinacional.”
Henrique Monteagudo
20

21. 1. Castelán
★ Lingua iberorrománica
★ Orixe: norte de Burgos e Cantabria, pola
superposición do latín vulgar a poboacións
euskaroides. Foise estendendo en forma
de abano (fächerförmig).
★ 33 000 000 de falantes en España
(9 millóns empregan outras linguas)
★ 400 000 000 de falantes no mundo
★ Entre as 5 linguas máis faladas do planeta
21

22. 2. Catalán
★ Lingua románica orixinada no Pirineo
oriental
★ Espallouse polo Levante e as illas
mediterráneas nos S. X-XIV
★ 7 000 000 falantes
★ Cooficialidade en 3 dos 5 territorios nos
que se fala
22

23. ... catalán
★ Fálase en 4 estados: Francia, España, Italia
e Andorra
★ É a lingua minorizada con máis falantes
en Europa
★ Ten + falantes ca 8 das linguas oficiais
europeas
23

24. Lingua minorizadaVS.
Lingua minoritaria
24
★ Unha lingua minorizada é aquela que non
cobre todas as funcions posibles na súa
comunidade.
★ Unha lingua minoritaria é a que ten un
número relativamente pequeno de
falantes.

25. 3. Galego
25

26. 3. Galego
26
★ Lingua románica orixinada no Pirineo
oriental
★ 7 000 000 falantes
★ Cooficialidade en 3 dos 5 territorios nos
que se fala

27. 27

28. 4. Éuscaro (Euskara)
★ Orixe: descoñecida (conexións co íbero,
co tamazight e algunhas linguas
caucásicas)
★ 700 000 falantes
★ Tres comunidades autónomas: Euskadi,
Navarra e Castela-León
★ No Iparralde (Francia,Pirineos Occidentais)
★ Na Comunidade Autónoma Vasca
estanse a recuperar falantes
28

29. 5. a) Asturiano –asturleonés–
★ Lingua iberorrománica
★ 300 000 falantes (+ 150 000 posíbeis)
★ Principado de Asturias
★ Algúns falantes en León, montañas de
Seabra e Zamora
29

30. 5. b) Mirandés
★ Variedade lingüística do asturleonés
★ 15 000 falantes
★ Miranda de Douro e Bimioso (nordeste
portugués)
★ Recoñecemento oficial en Portugal
30

31. 6.Tamazight
★ Conxunto lingüístico da familia
afroasiática
★ 12 000 000 – 18 000 000 falantes
★ Norte de África
★ Marrocos, Sahara Occidental, Alxeria,
Mauritania, Mali, Burkina Fasso, Nixeria,
Níxer,Tünez, Libia, Exipto e España
31

32. ★ España: fálase en Melilla.Variante tarifit.
50 000 falantes
★ Alfabeto propio: o tifinagh, empregado
polos tamahaq ou tuaregs na nación
amazight
★ Nome despectivo: bérber
32
... tamazight

33. 7. Árabe
★ O árabe dialectal marroquino é lingua
autóctona na Cidade de Ceuta
★ 25.000-30.000 ceutís
★ Ningún recoñecemento nin protección
en Ceuta, aínda que no Estatuto pon:
33

34. ... árabe
Las instituciones de la ciudad de Ceuta, dentro del marco de sus
competencias, ejercerán sus poderes con los siguientes objetivos
básicos:
(...)
h) La promoción y estímulo de los valores de comprensión, respeto
y aprecio de la pluralidad cultural y lingüística de la población ceutí.
Las instituciones de la ciudad de Ceuta, dentro del marco de sus competencias, ejercerán
sus poderes con los siguientes objetivos básicos:
...
h) La promoción y estímulo de los valores de comprensión, respeto y aprecio de la
pluralidad cultural y lingüística de la población ceutí.
34

35. 8.Aragonés
35
★ Lingua iberorrománica
★ 15 000 falantes
★ Vales pirenaicos do alto Aragón
★ Trilingüismo socialmente recoñecido en
Aragón: aragonés-catalán-castelán
★ Pero non hai cooficialidade das linguas neste
territorio

36. ... aragonés
★ Conto en aragonés:
“Las granotas en la pinta”
36

37. ... aragonés
★ Conto en aragonés:
“Las granotas en la pinta”
36

38. 9. Portugués
★ Variedade histórica meridional do antigo
galego
★ Lingua oficial de Portugal, Brasil e varias
repúblicas africanas
★ 200 000 000 falantes
★ 5 000 falantes en España
37

39. ... portugués
★ Castela-León: A Bouça e Alamedilha
★ Estremadura: Ferreira de Alcântara,
Cedilho, A Codosera, Jola e a zona de
Olivença e Taliga
★ Ningún recoñecemento estatutario no
estado español
38

40. 10.Aranés
★ Variedade lingüística do gascón occitano
★ 4 700 falantes
★ Val de Arán
★ O occitano é unha lingua galorrománica
con 60 000 falantes (Francia-Italia-España)
★ En Cataluña está protexido polo Estatuto e
é lingua cooficial.
39

41. 11. Romanó
★ Nome xenérico para as distintas variedades
indoeuropeas indo-iranias dos xitanos en Europa
★ 12 000 000 falantes no mundo
★ Sen área lingüística determinada
★ 600 000 xitanos na península Ibérica
★ ca. 100 poden falar romanó
★ O resto falan caló ou “gitañol”
40

42. CASTELÁN
Nosotros
Traer
Reír
Negro
Rojo
Hombre grande,
mujer grande
ROMANÓ
Amé
An
As
Kaló
Yakh
Rom baro,
romni barí
41

43. O “caló”
★ Caló: variedades iberorrománicas faladas por
xitanos casteláns, portugueses e cataláns con
estrutura neolatina.
★ Ten como base o castelán meridional con léxico
romanó:
(Linguas xitanas europeas: contribucións eslavas,
romenas, turcas, húngaras, gregas, alemás etc.)
42

44. 43
Moitas grazas pola atención!
Muchas gracias - Moltes gràcies -
Ezkerrik Asko! - Muito obrigado -