Kurani i mrekullueshem

1.  Kur’ani i Mrekullueshem
nga Dr. Gary Miller
tematikat
Kur’ani nuk eshte quajtur i mrekullueshem vetem nga
muslimanet te cilet e vleresojne ate, e besojne dhe jane
te kenaqur me te: ai eshte quajtur i habitshemedhe
nga jo-muslimanet.
Çudia me e madhe per ata jo-muslimane te cilet e kane
pare Kur’aninme nje sy kritik, ka qene qe Kur’ani nuk
ka qene kurre ashtu sikurseata mendonin. Cfare ata
mendojne eshte qe Kur’ani eshte nje liber i vjeter, i cili
u e ka origjinen rreth 14 shekuj me pare nga
shkretetirat Arabe; keshtu qe ata presin qe libri te kete
nje pamje te tille; nje liber i vjeter nga shkretetirat. Me
vone ata zbulojne qe libri nuk i ngjante aspak atij qe
ata kishinpritur. Per me teper, nga mendimet e para
qe disa njerez kane eshte qe, perderisaai eshte nje
liber i vjeter qe vjen nga shkretetira, ai duhet te flase
per shkretetiratvete. Ne fakt eshte e vertete qe Kur’ani
flet per shkretetirat – imagjinata e tij pershkruan edhe
shkreterirat; por ai gjithashtu flet per detin – apo cdo
te thote te jesh ne nje shtrengate ne mes te detit.

2. Marina tregtare
Disavite me pare, ne Toronto tregohej historiae nje
njeriu, i cili punonte ne marinen tregtare per te
siguruarjetesen. Nje musliman i dha atij nje kopje te
perkthimit te Kur’anit per ta lexuar. Tregtari i detit
nuk dinte asgje per Islamin, megjithate ai ishte shume i
interesuar ne leximin e Kur’anit. Kur ai e mbaroi ate se
lexuari, ia ktheu librin muslimanitdhe pyeti:“A ishte
Muhamedi detar?” Ai kishtengelur shume i mahnitur
nga menyra se si Kur’ani pershkruante nje shtrengate
ne mes te detit. Kur atij iu tha “Jo, ne fakt Muhamedi ka
jetuar vetem ne shkretetire”, ajo ishte mese e
mjaftueshme per te. Ai e pranoi Islaminmenjehere. Ai
ishte mahniturme pershkrimine shtrengates ne
Kur’an sepse ai e kishte provuar nje dicka te tille, dhe e
dinte qe ai qe e ka shkruar ate pershkrim, e ka provuar
cdo te thote nje stuhi ne mes te detit. Pershkrimi “ nje
dallge, mbi te nje tjeter dallge dhe mbi te rete ne qiell”
(Sure En-Nur, 24:40) nuk mund te kishteqene ajo cka
nje person duke imagjinuarstuhine ne det do te kishte
shkruar; ajo pa tjeter ishteshkruar nga dikush qe e
dinte cdo te thote nje stuhi ne det. Ky eshte vetem nje
shembull i cili tregon ate qe Kur’ani nuk ishtei lidhur
me nje vend apo kohe te caktuar. Pa dyshim, idete
shkencore te shprehurane te gjithashtu, nuk e kane
origjinen nga shkretetirat e 14 shekujveme pare.

3. Grimca me e vogel
Shekuj te tere, perpara ardhjes se Muhamedit si profet,
ka ekzistuar nje teori shume e njohur e atomizmit e
avancuar nga filozofi Grek Demokritius. Ai (dhe ata qe
e ndoqen ate) mendonin qe materia perbehej nga
grimca te pandashme dhe te padallueshme qe
quheshinatome. Arabet gjithashtu e kishin
pervetesuar nje koncept te tille, ne fakt fjala Arabe
“dharrah” i referohet grimces me te vogel qe njerezit
njohin. Tani, shkenca moderne ka zbuluar qe kjo
grimce e vogel (atomi) mund te shperbehetne pjeseza
me te vogela. Kjo eshte nje ide e re qe i perket shekullit
te kaluar; megjithate, ky dokument na paraqitet me
mjaft interes ne Kur’an, ne Sure Es-Sebe’, 34:3 e cila
thote: “Ai (Allahu) di edhe per ate qe peshon sa nje
atom ne qiej dhe ne toke, bile edhe per ate qe
eshte me e vogel se ajo.”Pa dyshim, para 14 shekujsh
kjo fraze do te dukej e cuditshmeedhe per nje Arab.
Per te, “dharrah” ishtegjeja me e vogel qe ekzistonte.
Me te vertete, kjo eshte nje prove qe tregon qe Kur’anit
nuk i ka kaluar koha.
MjaltiNje tjeter shembull i asaj qe dikush pret te gjeje
ne nje “liber te vjeter” qe flet per shendetinapo
kurimin e semundjeve, jane mjekimet apo kurimet te
cilave u ka kaluar koha. Shume burime historike
trensmetojne qe Profeti (as) ka dhene keshilla mbi
shendetindhe higjenen, megjithate shume nga keto

4. keshilla nuk jane te perfshira ne Kur’an. Ne pajme te
pare, per nje jo-musliman, ky duket si nje perjashtim
neglizhent. Ata nuk mund ta kuptojne perse Allahu
nuk do te “perfshije” keto informacione me vlere ne
Kur’an. DisaMuslimane perpiqenta shpjegojne kete
mungese me argumentet e meposhtme: “Megjithese
keshillat e profetit ishinte qendrueshmedhe te
aplikueshme ne kohen ne te cilen ai jetonte, Allahu me
dijen e Tij pa kufij e dinte qe do te vinte nje kohe kur
zbulimet e reja mjeksore dhe shkencore do ti benin
keshillat e profetit te dukeshinjashte kohe. Kur u bene
zbulime te reja, njerezit do te thonin qe keto zbulime
bien ne kontradikte me keshillat e Profetit. Per kete,
perderisa Allahu nuk do te lejonte asnje shans per jo-
muslimanet te thonin qe Kur’ani bie ne kontradikte me
vetveten apo me mesimet e Profetit (s), Ai perfshiu ne
Kur’an nje informacion qe do ti rezistonte koherave.”
Megjithate, nese do te ekzaminonim realitetin e
vertete te Kur’anit persa i perket ekzistences se tij si
nje revelate qiellore, do te vinim re qe i gjithe problemi
do te qartesohej, dhe gabimi i ketyre lloj argumenteve
do te behej i qarte dhe i kuptueshem.
Duhet te kuptohet qe Kur’ani eshte nje revelate nga
Zoti, dhe si i tille, i gjithe informacioni qe perfshihet ne
te ka nje origjine te tille. Allahu e zbriti Kur’aninnga
Vetja e Tij. Ato jane fjalet e Allahut, te cilat ekzistonin
qe para krijimit, dhe per kete asgje nuk mund te

5. shtohet, hiqet apo ndryshohet. Ne thelb Kur’ani
ekzistonte dhe ishte i kompletuar perpara ardhjes se
Profetit Muhamed (as), keshtu qe nuk ka sesi te
perfshije ndonje fjale apo keshillete vete Profetit.
Perfshirja e nje informacioni te tille do te binte ne
kundershtimte hapur me qellimin per te cilin Kur’ani
ekziston. Ajo do te tundte autoritetin e tij dhe do ta
bente ate jo-autentik si nje revelate nga Zoti.
Si rezultat i kesaj, ne Kuran nuk perfshihen “mjekimet
popullore”, te cilat nuk mund te konsideroheshinte
kohes; po ashtu ne te nuk perfshihenmendimet e
njeriut persa i perket asaj qe eshte e vlefshme per
shendetin, cili ushqimeshte i mire per t'u konsumuar,
apo cfare do ta kuronte kete apo ate semundje. Ne fakt,
Kur’ani permend vetem nje produkt i cili sherben si
trajtim mjekesor i cili nuk eshte kundershtuar nga
askush. Thuhet qe ne mjaltin njerezit gjejne sherim.
Dhe sigurisht, nuk besoj se do te jete dikush qe do ta
kundershtoje kete.
Profeti Muhamed (s) dhe Kur’ani
Nese dikush mendon qe Kur’ani eshte produkt i
mendjes se njeriut, atehere do te pritej qe ky liber te
reflektonte dicka nga ajo qe ndodh ne mendjen e atij
qe e “kompozoi” ate. Ne fakt disalibra te ndryshem
dhe enciklopedi shkruajne qe Kur’ani eshte produkt i
alucinacioneveqe Muhamedi kishte. Nese kjo eshte e

6. vertete – nese Kur’ani vertete eshte pjelle e disa
problemeve psikologjike ne mendjen e Muhamedit –
atehere evidencatper kete do te shfaqeshinte qarta ne
Kur’an. A ekziston ndonje evidencee tille? Megjithate
perpara se te vertetojme nese ekziston ndonje
evidencee tille apo jo, me pare duhet te identifikojme
cfare duhet te kete ndodhur ne mendjen e tij ne ate
kohe, dhe me pas te kerkojme keto mendime dhe
reflektime ne Kur’an.
Eshtee ditur qe Muhamedi (as) pati nje jete te
veshtire. Te gjitha vajzat e tij nderruan jete pervec
njeres. Ai gjithashtu kishte nje grua lidhjen me te cilen
ai e kishte shume per zemer dhe e konsideronte
shume te rendesishme. Edheajo nderroi jete bile ne
nje periudheshume kritike te jetes se tij. Faktikisht,
ajo duhet te kete qene nje grua e forte sepse kur atij ju
shpall revelimi i pare, ai i frikesuar shkoi pikerishttek
ajo. Sigurisht, edhe ne ditet e sotme do te ishteshume
e vershtirete gjeje nje Arab qe do te thoshte “isha aq i
frikesuar, saqe vrapova ne shtepi per te gruaja ime”.
Kjo ndodh sepse ajo eshte natyra e tyre. Megjithate,
Muhamedi (as) duhet te jete ndier shume komfort me
gruan e tij perderisa ai e beri kete. Kjo tregon qarte sa
e forte dhe sa influence ajo grua kishte. Megjithese
keto shembuj jane vetem disa nga subjektet qe do te
kene qene ne mendjen e Muhameditne ate kohe, ato
do te mjaftonin per te mbeshtetur piken time.

7. Kur’ani nuk permend asnje nga keto gjera – as vdekjen
e femijeve, as vdekjen e gruas dhe shoqes me te
dashur, as friken nga shpallja e pjeses se pare te
revelates, te cilen ai aq bukur e ndau me gruan e tij –
asgje; dhe keto ndodhi duhet ta kene vrare ate,
shqetesuarate, dhe shkaktuar dhembje dhe hidherim
gjate jetes se tij. Ne te vertete, nese Kur’ani do te ishte
nje produkt i refleksionitte tij psikologjik, atehere
keto subjekte, ashtu sikursedhe shume te tjera, do te
ishinte qarta apo te pakten do te ishinpermendur ne
Kur’an.
Kur’ani nga pikpamja shkencore
Analiza e Kur’anit nga nje pikpamje shkencore do te
ishte shume e mundur, sepse Kur’ani ofron dicka qe
nuk eshte ofruar nga asnje skript tjeter fetar ne
vecanti dhe asnje fe tjeter ne pergjithesi. Kjo eshte cka
shkencetaret kerkojne. Sot, ka shume njerez me
mendime dhe teori te ndryshme mbi universin. Keto
njerez jane pothuajse gjithkund, por komuniteti
shkencor as nuk do te tentonte tu vinte veshinatyre.
Kjo ndodh per arsye se komuniteti shkencor ka
kerkuar nje prove te falsifikimit. Ata thone, “nese ke
nje teori, mos na e dergo ate neve perderisanuk sjell
bashke me te menyren se si ne te provojme nese ajo qe
thua eshte e drejte apo e gabuar.”

8. Ky ishte testi te cilit Ainshtajni ju nenshtrua. Ai erdhi
me nje teori te re dhe tha: “Une besoj qe universi eshte
ky; dhe keto jane tre menyra per te provuar nese ajo
qe une them eshte e drejte apo e gabuar!” Nen
mbikqyrjene komunitetit shkencor, teoria iu
nenshtrua ketij testi, dhe brenda gjashte vitesh teoria i
kaloi te tre menyrat. Natyrisht, kjo nuk provon qe ai
ishte i madh, por provon vetem ate qe ai e meriton te
degjohet sepse ai tha, “ kjo eshte ideja ime, dhe nese ju
doni te perpiqeni te vertetoni qe une jam gabim, beni
kete apo provoni kete tjetren”.
Kjo eshte tamam ajo qe Kur’ani ka – testin e
falsifikimit. Disajane te vjeter (ne sensinqe ata
tashme jane provuar te verteta) dhe disa ekzistojne
edhe sot e kesaj dite. Shume thjeshte ai thote: “Nese ky
liber nuk eshte cfare pretendohet, atehere cfare ju
duhet te beni eshte kjo, apo kjo, apo ajo tjetra qe te
kundershtoni ate”. Natyrisht, per 1400 vjet askush nuk
ka mundur ta beje asgje keshtu qe ai akoma
konsiderohet i vertete dhe autentik.
Testi i falsifikimit
Cfare une ju sugjeroj eshte qe heren tjeter, kur te
debatoni me dike rreth Islamit dhe ai pretendon qe ai
eshte me te verteten dhe ju ne erresire, lerini te gjitha
argumentet menjeane dhe pyeteni personin: “A ka
ndonje test falsifikimi ne fene tuaj? A ka ne fene tuaj

9. dicka, cfaredo qofte ajo, qe nese do te ekzistonte do te
provonte qe ju jeni gabim? Une ju premtoj qe ne kete
moment qe askush nuk do te jete ne gjendje te sjelle
dicka te tille – asnje test, asnje prove, asgje. Kjo sepse
ata nuk mendojne qe ata nuk duhet te tregojne cfare
ata besojne por ata duhet tu japin te tjereve nje shans
per te provuar qe ata nuk jane gabim. Megjithkete,
Islami e ben kete.
Nje shembull perfekt qe tregon si Islami i ofron njeriut
nje shans per te provuar vertetesinetij, jepet ne
kapitullin e katert. Te them te drejten vertete u cudita
kur e zbulova kete sfideper here te pare. Sure En-Nisa,
4:82, thote:“ A nuk e perfillin ata Kur’anin? Sikur te
ishte prej dikujt tjeter, pervec prej Allahut, do te gjenin
ne te shume kunderthenie”. Kjo eshte nje sfidee qarte
per nje jo-musliman. Ai eshte i ftuar te gjeje nje gabim.
Faktikisht, serioziteti dhe veshtiresiae kesaj sfide,dhe
paraqitja e saj ne vend te pare nuk eshte ne natyren
njerezore dhe nuk eshte pjese e personalitetit te
njeriut. Nuk mund te ndodhe qe dikush ulet ne provim,
dhe pasi e mbaron ate, i le profesorit nje mesazh ku
thuhet: “Ky provim eshte perfekt. Nuk ka asnje gabim
ne te. Gjejeni nje, nese mundeni!” Askush nuk e ben
kete. Profesorin nuk do ta zinte gjumi naten derisa ai
te gjente nje gabim. Por perseri, kjo eshte menyra me
te cilen Kur’ani i drejtohet njerezimit.

10. Pyeti ata qe kane dituri
Nje tjeter e vecante interesante qe ekziston ne Kur’an
vazhdimishtmerret me keshillat qe ai i ofron lexuesit.
Kur’ani e informon lexuesin per fakte te ndryshme dhe
me pas keshillon, “nese kerkon te dish me teper per
kete ose ate, apo nese dyshonne ate qe thuhet, atehere
pyet ata qe kane dituri”. Kjo eshte nje tjeter
karakteristikeqe te cudit. Nuk eshte normale per dike
qe nuk ka eksperiencene gjeografi, botanike, biologji,
etj., - te diskutojeper keto tema, dhe me pas te
keshilloje te tjeret te pyesin ata qe kane dituri nese
informacioni eshte i dyshueshem. Gjatete gjitha
koherave, shume muslimane kane ndjekur keshillat e
Kur’anit dhe kane bere zbulime te shumta. Nese do te
hidhnimnje sy mbi punen e shkencetarevemuslimane
te shume shekujveme pare, do te shikonim qe ata
kane perdorur shpesh kuota nga Kur’ani. Punet e tyre
tregojne qe ata bene studime ne nje vend te caktuar,
sepse ata kerkonin te arrinindiku. Dhe ata do te na
siguroninqe arsyeja qe i beri ata te studioninmbi
dicka te tille ishtesepse Kur’ani i tregoi atyre
drejtimin e duhur. Pershembull, Kur’ani flet per
origjinen e njeriut dhe me pas i thote lexuesit:“Bej
kerkim mbi te”. Ai i jep lexuesit nje shenje dhe me pas
thote qe ka akoma dicka per te zbuluar. Kjo eshte ajo
mbi te cilen Muslimanet nuk tregojne interes – por kjo
nuk ndodh gjithmone dhe paragrafet e meposhtem e

11. vertetojne kete.
Embriologjia
Disavite me pare, nje grup studiuesishne Riad, ne
ArabineSaudite, mblodhen te gjitha versetet e Kur’anit
qe diskutoninembriologjine – krijimine njeriut ne
miter. Ata thane “kjo eshte cfare Kur’ani thote. A eshte
kjo e vertete?” Per te vertetuar kete ata ndoqen
keshillen e Kur’anitqe thote “pyeti ata qe kane dituri”.
Qelloi qe ata zgjodhen nje jo-musliman i cili ishte
profesor i embriologjise ne Universitetine Torontos.
Emri i tij ishteKeith Mur, dhe ai eshte autore i nje sere
librash mbi embriologjine – nje ekspert boteror mbi
kete lende. Ata e ftuan ate ne Riad dhe thane: “Kjo
eshte cfare Kur’ani thote per kete teme. A eshte kjo e
vertete? Cfare mund te na thoni per kete?” Gjate
qendrimitte tij ne Riad, ata i dhane profesorit
ndihmen e duhur me perkthimet dhe bashkepunimin
qe ai kerkoi. Ne fund ai u cudit aq shume me ate qe
zbuloi, saqe ai nderroi edhe disapjese nga librat e tij.
Ne fakt, ne edicionine dyte te njerit nga librat e tij, qe
titulohet ‘Perpara se te ishimLindur’...neseksionine
historisese embriologjise ai perfshiu disa materiale qe
nuk ishinne edicionine pare sepse cfare ai gjeti ne
Kur’an ishte me e avancuar sesadija e tij dhe se ata qe
besojne ne argumentet e Kur’anit dine ate qe te tjeret
nuk e dine. Une pata kenaqesineta intervistojaDr.

12. Keith Mur per nje prezantim televiziv ne te cilin folem
gjate mbi kete teme – pati gjithashtu ilustrimete
ndryshmeme ane te projektorit etj. Gjate prezantimit
ai tha qe shume nga ato cka Kur’ani thote mbi krijimin
e njeriut nuk diheshinderi para 30 vjeteve. Ne fakt, ai
tha qe pershkrimi i Kur’anit per embrioninne nje nga
gradat e zhvillimitsi ‘gjak i ngjizur’ (si shushunje)
ishte dickae re per te, (Sure el-Haxh, 22:5; el-
Mu’minune, 23:14; El-Gafir, 40:67) por pas kerkimit ai
pa qe ajo ishte e vertete, dhe e shtoi ate ne librin e tij.
Ai tha qe nuk e kishte menduar kurre nje dicka te tille.
Me pas ai shkoi ne departamentin e zoologjise dhe
kerkoi fotografine e nje shushunje. Kur ai e gjeti ate, e
pa qe ajo dukej tamam si embrioni i njeriut, dhe per
kete vendosi ti paraqese te dy fotografite ne nje nga
librat e tij.
Megjithese shembulli i mesiperm i kerkimit te
metejshem mbi informacionine dhene ne Kur’an i
perket eksperiences se nje jo-muslimani, ai eshte
perseri i vlefshem sepse vete profesori eshte nje nga
ato qe kane dituri ne subjektin mbi te cilinbehet
studimi. Sikur nje njeri i thjeshte te thoshte qe ajo cka
Kur’ani thote per formimin e njeriut eshte e vertete,
ndoshta fjalet e tij nuk do te pranoheshin. Por, per
arsye te posites se larte, respektit dhe vleresimitqe
njerezit ja shoqerojne studiuesve,do te ishtee
natyrshme te mendohet qe nese ata do te beninnje

13. kerkim dhe do te dilninne perfundime te bazuara ne
kete kerkim, atehere perfundimet do te ishinte
vlefshme.
Kunderpergjigja e Skeptikut
Dr. Muri shkroi gjithashtu nje liber mbi embriologjine
klinike, dhe kur ai e prezantoi materialin e tij ne
Toronto, ai u ndesh me nje reagim te ashper ne te
gjithe Kanadane. Kjo u publikuane faqet e para te
gazetave ne te gjithe vendin, bile disanga titujt ishin
me te vertete qesharake. Per shembull, njeri nga titujt
lexonte “DICKA E CUDITSHME E GJETUR NE LIBRINE
LASHTE TE LUTJEVE!”Ky shembull tregon qarte qe
njerezit nuk e kuptojne qartesishtate per te cilen
behet fjale. Faktikisht, nje reporter i nje gazate e pyeti
profesor Murin:“Anuk mendoni qe Arabet mund te
kene pasur dije rreth gjithe kesaj – pershkrimine
embrionit, pamjen e tij dhe si ai ndryshone rritet?
Ndoshta ata nuk ishinshkencetare, ndoshta ata kane
bere operacione duke i care njerezit per te pare keto
gjera.” Profesori menjehere theksoi se ai (reporteri)
kishte humburnje pike shume te rendesishme – te
gjitha pamjet e perdorura gjate prezantimit ishin
fotografuar nepermjet mikroskopit. Ai vazhdoi duke
thene qe “nuk eshte e rendesishmenese dikush eshte
munduar te zbuloje embriologjine 14 shek. me pare.
Ata nuk mund ta kishinpare ate!”

14. Te gjitha pershkrimet e Kur’anitmbi embrionin i
perkasin kohes kur ai eshte shume i vogel per tu pare
me syrine lire; keshtu qe duhet nje mikroskop per ta
pare ate. “Nje mjet i tille u zbulua vetem rreth 200 vjet
me pare” - vazhdoi Dr. Muri – “Ndoshta 14 shekuj me
pare dikush mbante te fshehur nje mikroskop dhe beri
kete kerkim, duke mos bere asnje gabim. Me pas, ne
nje menyre apo nje tjeter ja mesoi ate Muhamedit (s)
dhe i mbushi mendjen atij ta perfshintekete
informacion ne librine tij. Pas kesaj ai i shkaterroi
mjetet e tij te punes duke e mbajtur ate pergjithmone
sekret. A e beson ti kete? Ne fakt nuk duhet ta besosh
perderisa te sjellesh prova te sakta sepse kjo me te
vertete eshte nje teori qesharake.”Kur ai u pyet ‘si e
shpjegonte ai kete informacionne Kur’an?’, Dr. Muri u
pergjigj: “Ajo shpjegohet vetem me nje revelate nga
Zoti!”
Gjeologjia
Nje nga koleget e Dr. Murit, Marshall Xhonson, merret
me studimine Gjeologjise ne Universitetine Torontos.
Ai tregoi nje interes te vecante ne faktin qe
informacioni qe Kur’ani jepte mbi embriologjine ishtei
sakte, dhe per kete, ai i kerkoi muslimanevete
mblidhnincdo gje nga Kur’ani qe kishtete bente me
specialitetine tij. Perseri njerezit ngelen te habiturnga
rezultatet. Perderisane Kur’an trajtohen tema te

15. shumta, do te duhej nje kohe e gjate per tu marre me
gjithshka. Do te mjaftonte per qellimin e ketij
diskutimi te thonim qe Kur’ani ofron informacion te
qarte dhe te sakte per tema te ndryshme dhe ne te
njejten kohe ai keshillon lexuesin te verifikoje
vertetesinee tyre me studimete ndrshme nga
specialistete ketyre subjekteve. Ashtu sikurseu tregua
nga shembujt e mesiperm te embriologjisedhe
gjeologjise, Kur’ani ka qene gjithmone nje burim
autentik ne te cilinkushdo mund te mbeshtetet.
Ju nuk e dinit kete me pare...
Pa dyshim, nje tjeter menyre interesante e te
shprehurite cila nuk gjendet askund tjeter pervec se
ne Kur’an, eshte ajo kur Kur’ani informon dhe me pas
shpesh here i drejtohet lexuesitme fjalet “Ju nuk e
dinitkete me pare”. Asnje shkripttjeter nuk e ben
kete. Te gjitha shkrimet e lashta dhe skriptet qe
njerezit kane japin nje informacion te gjere, por ato
gjithmone e tregojne burimine informacionit. Psh, kur
Bibladiskuton per historinee te lashteve, ajo tregon
qe ky mbret ka jetuar ketu, ky tjetri luftoi ne kete
beteje, nje tjeter kishta kaq djem, etj. Megjithate, Bibla
thote qe nese lexuesi kerkon nje infromacion me te
zgjeruar, ai duhet te kerkoje ne kete liber apo ate liber
te caktuar sepse ai eshte libri nga ku informacioni
eshte marre. Ne kontrast me kete koncept, Kur’ani e

16. furnizon kexuesinme informaciondhe me pas thote
qe ky informacion nuk ka qene i njohur me pare. Eshte
me shume interes te permendim qe ky koncept nuk u
sfiduakurre nga jo-muslimanet, gjate ketyre 14
shekujve. Me te vertete Mekasiti urrenin aq shume
muslimanet, por megjithese ata degjuan revelimet e
ndryshmeqe sillnindicka te re, perseri ata kurre nuk
folen e thane qe “kjo nuk eshte e re. Ne e dime ku
Muhamedi e gjeti kete informacion. Ne e kemi mesuar
kete ne shkolle.” Ata nuk munden kurre ta sfidonin
autenticitetine ketyre informacionevesepse
megjithmend ato ishinte verteta!
Per te ndjekur keshillen e Kur’anit per kerkim te
informacionit, (edhe nese ai eshte i ri), gjate kohes se
tij si udheheqes i muslimaneve, Omeri caktoi nje grup
studiuesishper gjetjen e murit te Dhulkarneinit.
Perpara se Kur’ani te zbriste, Arabet nu kishindegjuar
kurre per nje mur te tille, por vetem pse Kur’ani e
pershkruante, ata qene ne gjendje ta gjenin ate. Ai
ndodhet ne nje vend te quajtur Durbend, ne ish
BashkiminSovjetik.[Shenim: Qyteti i Derbendit
(Durbend, Derbend, Derband) gjendet ne Dagestan, ne
brigjet perendimore te Detit Kaspik, rreth 150 milje ne
jug-lindje te Groznit, ne Ceceni dhe 140 milje ne veri-
perendim te Bakut, ne Azerbaixhan. Derbandi njihej
gjithashtu me emrin Bab el-Ebuab ne historinee
hershme te Islamit. Et-Tabariu e ka permendur ate ne

17. vepren e tij “Tarik er-Rusulue’l Muluk” kur diskutonte
per ngjarjet e vitit14 ne kalendarin musliman (ose
646 e.r.) gjate periudhes se udheheqesitte drejte
Kalifit Omer ibn el-Katab (r.a.). Qyeteti gjithashtu
permendet nga Jakuti ne vepren Mu’xham El-Buldan.
Qyteti ishte i rrethuar me fortifikata me qellim qe ti
mbrohej sulmeve nga veriu i Kaukazit, kur gjate nje
kohe sundohej nga mbreteria e fuqishmee Kazarit.
Hitoriae Kazarajve dokumentohet qe nga mesi i
mijevjecaritte pare e.r., dhe mbreteria e tyre u
shperbe ne 966 e.r. Derbendi ishtepika strategjike qe
lidhte Veriun e Kaukazit me Jugun apo zonat Perse.
Abdullah Jusuf Ali, perkthyesi i famshem i kuptimitte
Kur’anit diskutondisa opinionembi Dhulkarneininne
shtojcen VII ne fund te sures “Kehf” apo “Shpella”.
Historiani i famshem, Ibn Kethiri permend qe
Dhulkarneini ishtenje mbret besimtar i cili jetoi gjate
kohes se profetit Ibrahim (Abraham s.) dhe ai beri
peligrimazhinrreth Ka’bes bashkeme profetin
Ibrahim (s) kur ai e ndertoi ate. Shiko faqen
“Minoritetet Muslimane”per nje harte qe tregon
Derbendin]
Prova e autenticitetit: Nje Trajtim
Duhet te theksohet qe Kur’ani eshte i sakte per gjerat
qe thote, megjithate saktesia nuk do te thote qe ai
eshte nje liber i shenjte. Ne fakt, saktesiaeshte vetem

18. nje nga kriteret qe nje revelate e shenjte duhet te
plotesoje. P.sh., libri telefonik eshte i sakte por kjo nuk
do te thote qe ai eshte i shenjte. Problemi i vertete
qendron aty ku provat duhet te paraqesinburimet e
informacionitte Kur’anit. Por theksi bie ne krahun
tjeter, ne ate qe prova duhet te gjendet nga lexuesi.
Dikush nuk mund ta mohoje vertetesinee Kur’anit pa
pasur prova te mjaftueshme. Nese dikush gjen ndonje
gabim, atehere personi mund ta diskualifikojeate. Kjo
eshte tamam ajo qe Kur’ani inkurajon.
Nje here nje burre erdhi tek mua, pas nje fjalimi qe
kishadhene ne Afriken e Jugut. Ai ishteshume i
inatosur me ato qe une kishathene dhe me tha: “Sot
une do te shkoj ne shtepi dhe do te gjej nje gabim ne
Kur’an”. Pa dyshim– thashe une – une do te pergezoje
per kete. Kjo eshte gjeja me e zgjuar qe dikush mund te
bente”. Sigurisht, ky ishtetrajtimi qe muslimanet
duhet ti bejne Kur’anit me ata qe dyshojne ne
vertetesinee tij, sepse vete Kur’ani ofron nje sfidete
tille. Nje fakt thelbesor qe duhet perseritur per sa i
perket vertetesisese Kur’anit eshte qe pamundesia e
dikujt per te shpjeguar nje fenomen nuk i kerkon
personit te pranoje ekzistencene fenomenit apo
shpjegimine nje personi tjeter persa i perket te njejtit
fenomen. Per te qene me specifik, nese dikush mund
mund te shpjegoje dicka, kjo nuk do te thote qe
personi duhet te pranoje versionine dikujt tjeter. Por,

19. nese personi e kundershtonshpjegimin e dikujt tjeter,
atehere eshte detyra e tij te gjeje nje prove te sakte.
Kjo teori gjenerale ishtee aplikueshme per koncepte
te ndryshmeper jeten, por ajo gjithashtu i pershtatet
shume bukur sfides se Kur’anit, sepseajo krijon nje
veshtiresi per ate qe thote “Nuk e besoj”. Ne momentin
kur dikush refuzon te besoje dicka, ai merr mbi vete
obligiminper nje shpjegim tjeter nese ai mendon qe
tjeteri eshte gabim.
Ne fakt, ne nje ajet te vecante te Kur’anit i cili
gjithmone eshte keqinterpretuarnga perkthyesite
Kur’anit, Allahu permend nje njeri te cilit ju shpjegua e
verteta. Thuhet qe ai nuk e kreu mire detyren sepse ai
nuk i shqyrtoi mire te gjitha variantet qe ai kishte
degjuar. Me nje fjale, eshte fajtor ai i cili degjon dicka
dhe nuk e shikonate me sy kritik per te pare nese ajo
eshte e vertete apo jo. Menjefjale, cfare duhet bere
eshte qe informacioni te merret, te procesohet, te
vendoset per ate qe eshte e sakte apo jo e sakte dhe
me pas personi te perfitoje nga informacioni qe mori.
Informacioni duhet te organizohet dhe ndahet ne
kategori te vecanta ne menyre qe te trajtohet ne
menyra te ndryshme. P.sh. nese dikush mendon qe
informacioni eshte spekulues, atehere personi duhet
te shikoje ne cilin krah informacioni anon me teper,
eshte ai i drejte apo i gabuar. Por, nese te gjitha faktet
jane ofruar atehere personi eshte i detyruar te zgjedhe

20. vetem njerin nga keto dy opsione. Edhe nese dikush
nuk eshte pozitiv per sa i perket vertetesisese
informacionit, ai eshte i detyruar ta procesoje
informacionin, dhe te bindet qe ai nuk mund te
vendose mbi te. Megjithese pika e fundit mund te
duket pa kuptim, ajo ishtee rendesishmene ate qe
personi arrin ne nje konkluzion pozitiv qe bazohet ne
analize te fakteve. Ky familjaritet me iformacionindo ti
tregoje personit “kufirin”. Kur ai te perballohet me
zbulime te reja apo infromacione te reja. E
rendesishmeketu eshte ajo qe dikush nuk mund te
mohoje faktet vetem pse personi nuk eshte i
interesuar ne to.
Duke Provuar Alternativa te ndryshme
Siguria e vertete persa i perket vertetesisese Kur’anit
shfaqet ne konfidencenqe eshte e pranishmene te;
dhe kjo konfidencevjen me nje trajtim te vecante qe
quhet “Duke Provuar Alternativat”. Ne thelb Kur’ani
thote; “Ky eshte nje revelate e shenjte, nese ju nuk
besoni atehere cfare eshte kjo?” Me fjale te tjera,
lexuesi eshte i ftuar te sjelle shpjegime te tjera. Ja ku
eshte nje liber i shkruar me boje mbi leter. Nga erdhi
ky liber? Ai thote qe eshte nje revelate e shenjte; nese
jo, atehere cili eshte burimi i tij? Fakti me interesant
eshte qe asnje nuk ka ardhur me nje shpjegimqe
qendron. Ne fakt te gjitha alternativat jane provuar.

21. Ashtu sikursejo-muslimanet e kane trajtuar kete
problem, alternativat jane pothuajse reduktuar ne dy
drejtime mendimesh.
Ne njerin krah qendron nje grup njerezish qe e kane
studiuarKur’anin per qindra vjet te cilet thone: “Nje
gje eshte e qarte – ai njeri, Muhamedi (s), kujtonte se
ishte profet. Ai ne fakt ishtei cmendur.”Ndersa ne
krahun tjeter qendron nje tjeter grup njerezish qe
thone “ Per kete apo ate evidence, ne jemi te sigurte qe
Muhamedi (s) ishte nje genjeshtar!” Ironikisht, keto dy
grupe nuk arrijne kurre te bashkohen pa kontradita.
Ne fakt shume libra i pranojne te dy alternativat duke
filluar me ate qe Muhamedi (s) ishte i cmendur dhe
duke perfunduar me ate qe ai ishte genjeshtar. Ata
asnjehere nuk e kuptuan qe ai nuk mund te kishte
patur te dyja. P.sh. nese dikush eshte i manget dhe
mendon qe eshte profet, nuk ulet gjithe naten duke
bere plane se si do ti mashtroje njerezit te nesermen,
keshtu ata do te mendojne qe ai eshte profet?” Ai
beson ne ate ashtu sikursebeson qe pergjigja do te vij
me ane te revelates.
Rruga e Kritikut
Faktikisht, nje pjese e madhe e Kur’anit zbriti si
pergjigje per shume pyetje. Dikush do te pyeste
Muhamedin(s) dhe revelata do te vinte me pergjigjen
e pyetjes. Sigurisht, nese dikush eshte i cmendur dhe

22. beson se nje engjell i peshperitne vesh, atehere kur
dikush ben nje pyetje, ai kujton se engjelli do ti sjelle
atij pergjigjen. Ai eshte i cmendur prandaj dhe ai e
beson kete. Ai nuk i thote pyetesitte prese per nje
moment dhe me pas vrapon tek shoket e tij per te
pyetur, “a e di ndonjeri prej jush pergjigjen?” Kjo lloj
sjellje eshte karakteristike e dikujt qe nuk beson qe ai
eshte profet. Cfare jo-muslimanet nuk pranojne eshte
qe personi nuk mund ti kete te dyja. Njeri mund te jete
i manget ose genjeshtar. Fakti eshte qe ato jane te dyja
karakteristikareciproke te personalitetit.
Skenari i meposhtem eshte nje shembull ideal per te
pershkruar ate qark te mbullur qe jo-muslimanet
pershkojne vazhdimisht. Nesei pyet ata “cila eshte
origjina e Kur’anit?” Ata thone qe ai eshte pjelle e nje
personi qe ishte i cmendur. Me pas i pyet: “Nese ai vjen
nga ky person, ku e gjeti ai ate informacion qe
perfshihetne te? Pa dyshimKur’ani permend shume
gjera qe ishinte reja per Arabet.” Meqe ata duhet te
shpjegojne kete fakt, ata nderrojne pozicionduke
thene: “Ndoshta ai nuk ishtei cmendur. Ndoshta
ndonje i huaj ja mesoi atij te gjitha keto. Keshtu qe ai
genjeu dhe i tha njerezve qe ai ishte profet.” Ne kete
pike ju duhet te pyesni:“Ku e gjeti Muhamedi
konfidencen e tij, nese ai ishte mashtrues?”Te zene ne
nje qoshe, si nje mace e egersuar, ata do te vijne me
pergjigjen e pare qe u vjen ne mendje. Duke harruar qe

23. ajo mundesi u konsumua nje here ata thone: “Epo,
ndoshta ai nuk ishtemashtrues. Patjeter duhet te kete
qene i cmendur qe vertet besonte se ishte profet”.
Keshtu ata fillojne nga e para te pershkojne ate qark te
mbyllur.
Ashtu sikurseeshte permendur edhe me pare, Kur’ani
perfshinnje infromacion te gjere burimi i te cilitnuk
mund ti takoje askujt pervec Allahut. P.sh. kush i tregoi
Muhamedit (s) per murin e Dhulkarneinit – nje vend
qindra milje larg ne veri. Kush i tregoi atij per
embriologjine? Kur njerezit mbledhinfakte te tilla,
nese ato nuk duan qe tia atribuojne ekzistencene tyre
ndonje burimi te qiellor, ato automatikishtkthehen ne
pretendiminqe dikush ja mesoi Muhamedit (s) keto
infromacione i cili i perdori ato per te mashtruar
njerezit. Megjithate, kjo teori mund te kundershtohet
me nje pyetje te thjeshte: “Meqe Muhamedi ishte
mashtrues, ku e gjeti ai konfidencen e tij? Perse ai i
tregonte njerezve ne fytyreate qe askush tjeter nuk
mund ta thoshte? Kjo konfidence mund te shpjegohet
vetem me faktin qe personi beson qe atij i eshte
zbritur nje revelate qiellore.
Nje Revelate – Ebu Lehebi
Profeti Muhamed kishtenje xhaxha emri i te cilit ishte
Ebu Leheb. Ky person e urrente Islamin aq shume,
saqe ai e ndiqte Profetin per ta tallur dhe diskretituar.

24. Nese ai e shikonteprofetin duke folur me nje te
panjohur, ai do te priste derisaata te ndaheshindhe
me pas ai do te shkonte tek i panjohuri dhe do ta
pyeste: “Cfare te tha ai? A tha ai e zeze? Ne fakt eshte e
bardhe. A tha ai mengjes? Ne fakt eshte mbremje.” Ai
thoshte gjithmone te kunderten e asaj qe ai degjonte
Muhamedin(s) dhe muslimanet te thonin.
Pamvaresishtnga kjo, pothuajse 10 vjet me pare se
Ebu Lehebi te vdiste, u shpall nje kapitull i vogel nga
Kur’ani qe fliste per te (Sure El-Leheb, 111). Ajo
tregonte hapur ate qe ai nuk do te behej kurre nje
musliman dhe per kete do te denohej perjete. Per
dhjete vjet cfare Ebu Lehebi mund te kishtebere ishte
te thoshte: “Kam degjuar qe Kur’ani thote une nuk do
te ndryshojekurre – une nuk do te behem kurre nje
musliman keshtu qe do te perfundoj ne zjarr. Epo, une
dua te behem musliman tani. Si ju duket kjo? Cfare
mendon per revelaten nga Zoti juaj?” Por ai nuk e beri
kurre kete. Dhe perseri, kjo do te ishte pikerishtsjellja
e tij, perderisaai kundershtontecdo gje qe Islami
thote. Ne nje fare menyre ajo cfare Muhamedi (s) tha
ishte: “Ti me urren dhe ti kerkon zhdukjen time.
Atehere thuaj keto fjale dhe une jam i mbaruar. Hajde
pra, thuaji keto fjale.” Por Ebu Lehebi nuk i tha kurre
ato fjale. Dhjete vjet te tera, dhe gjate gjithe asaj
periudheai nuk e pranoi dhe nuk e mbeshteti kurre
ceshtjen e Islamit. Si mundet Muhamedi (s) ta kishte

25. ditur dhe te ishte i sigurt qe Ebu Lehebi do ta
vertetonte revelaten Kur’anore nese ai (Muhamedi s.)
nuk ishte lajmetari i vertete i Allahut? E si mund te
kishte qene ai aq konfident sa ti kishtedhene dikujt 10
vjet kohe per per disktretituarfiguren e tij si Profet?
Pergjigja e vetme eshte qe ai ishte i derguar i Allahut;
sepse te ofrosh nje sfide kaq te rezikshme, duhet te
jesh me te vertete i bindurdhe te mbeshtetesh ne nje
revelate nga Zoti.
Largimi
Nje tjeter rast qe flet per konfidencen e Muhamedit(s)
ne profetesine e tij dhe ne nje force qeillore qe do ta
mbronte ate dhe mesazhin e tij ishte kur ai la Meken
dhe u fsheh bashke me Ebu Bekrin ne nje shpelle gjate
emigrimit te tyre per ne Medine. Qe te dy i pane disa
njerez qe po vininper ti vrare, bile Ebu Bekri ishte
shume i frikesuar. Padyshim, nese Muhamedi (s) ishte
nje mashtrues qe perpiqej tua hidhte te tjereve ne ate
qe ai ishteprofet, gjithkush do te pristeqe ne nje rast
te tille ai do ti thonte shokut te tij: “Ej Ebu Beker, shiko
mos ka ndonje dalje tjeter nga kjo shpelle,”apo “Ulu,
zer nje qosh dhe mos bej zhurme”. Megjithate ajo cfare
ai i tha Ebu Bekritillustroi konfidencen e tij. Ai tha:
“Qetesohu, Allahu eshte me ne, dhe Allahu do te na
shpetoje”. Nese dikush mundohet te mashtroje te
tjeret, ku e gjen ai kete natyre te shprehuri?Ne fakt,

26. kjo strukture mendimi nuk eshte aspak karakteristike
e mendjes se nje genjeshtari e mashtruesi.
Pra, ashtu sikurseeshte permendur edhe me siper, jo-
muslimanet vijne rrotull e rrotull nje qarku te mbyllur,
duke kerkuar nje shpjegim – nje menyre qe shpjegon
te dhenat ne Kur’an pa ia atribuar ato origjines se tij te
vertete. Ne njeren ane, te henen te merkuren dhe te
premten ata thone qe ai ishte nje genjeshtar, dhe ne
anen tjeter, te marten, te enjten dhe te shtunenata
thone qe ai ishte i cmendur. Cfare ata refuzojne te
pranojne eshte qe personi nuk mund ti kete te dyja;
por pamvaresishtnga kjo, ata kane nevoje per te dy
teorite per te shpjeguar permbajtjen e Kur’anit.
Takim me nje Minister
Rreth shtate vjet me pare, nje ministervizitoi shtepine
time. Pikerishtne dhomen ne te cilen ne ishimulur,
mbi tavoline, i kthyer mbrapsht, qendronte nje Kur’an.
Ministri nuk mund ta shikonte se cili liber ishte. Ne
mes te nje diskutimi, une i tregova librindhe i thashe:
“Une kam besim ne kete liber.” Duke pare nga Kur’ani
dhe duke mos diturse cili liber ai ishte, ai u pergjigj:
“Degjo, nese nuk eshte Bibla, atehere ai eshte shkruar
nga nje njeri”. Si pergjigje te asaj qe ai tha, une
vazhdova: “Me ler te them se cfare ka ne kete liber”,
dhe brenda 3 apo 4 minutash, une i tregova atij per
disa gjera qe Kur’ani permend. Tamam, fill pas atyre 3

27. apo 4 minutave, ai ndryshoi pazicionine tij duke
thene: “Ke te drejte. Ate liber nuk e ka shkruarnjeriu.
Ate e ka shkruar Djalli”. Ne te vertete, nje person me
mendime te tilla eshte shume i pafate per nje arsyetim
te shendoshe. Se pari, ajo eshte nje kunderpergjigje e
shpejte dhe e pa matur mire. Ajo eshte nje dalje e
shpejte nga nje situateaspak komforte.
Faktikisht, eshte nje histori ne Bibelqe permend se si
disa cifuteishindeshmitare kur Jezusi (s) ngjalli nje te
vdekur. Personi kishte 4 dite qe kishte vdekur, dhe kur
Jezusi mberriti ne vend, ai tha ‘ngrihu”dhe personi u
ngrit dhe shkoi. Ne nje situatete tille, disacifute qe
ishinprezent thane me mosbesim: “Ky eshte Djalli.
Djalli e ndihmoi ate”. Sot kjo histori perseritet shume
shpesh neper kisha, ne te gjithe boten dhe njerezit
derdhin lote duke thene: “Ah, te kisha qene i
pranishem, nuk do te kisha qene aq budalla sa cifutet.”
Por ironikisht, keto persona bejne te njejten gje qe
cifutet bene, kur, per tre minuta, ti u tregon atyre
vetem nje pjese te vogel nga Kur’ani. Ata thone: “Djalli
e beri ate. Djalli e shkroi ate liber”. Vetem sepse ato
zihen ngushte ne nje qosh dhe nuk kane se cfare te
thone, ata i kthehen rrugedaljes me te lehte dhe te
pamatur.
Burimi i Kur’anit

28. Nje tjeter shembull qe flet per adoptimine ketyre
rrugedaljeve ne situata te tilla, eshte shpjegimi
i Burimit te mesazhit te Muhameditnga Mekasit. Ata
shpesh here thonin: “Djajte i sjellin Muhamedit
Kur’anin”. Dhe ashtu sikursedhe ne shume raste te
tjera, Kur’ani e jep pergjigjen per kete: Nje verset ne
Kur’an (Sure El-Kalem, 68:51-53) “E ata qe nk besuan
gati sa nuk te zhduken ty me shikimet e tyre, kur e
degjuan Kur’anin thane ‘Ai eshte i marre!’ Por ai
nuk eshte tjeter vetem se keshille per
boten”. Keshtu ai ofron nje argument per tu pergjigjur
kesaj teorie. Ne fakt ka shume ajete ne Kur’an qe
kendershtojne haptas sugjeriminqe Muhamedi e
merrte kete mesazh nga djajte. Per shembull, ne
kapitullin 26, Allahu (swt) haptazi afirmon: “Ate
Kur’anin nuk e sollen djajte. Atyre as nuk u takon e
as nuk kane mundesi. Pse ata jane penguar edhe
per ta degjuar!” (Sure Esh-Shuara). Ne nje vend tjeter
(Sure En-Nahl, 16:28) ne Kur’an, Allahu ne
meson: “Kur te lexosh Kur’anin, kerko mbrojtjen e
Allahut prej shejtanit te mallkuar.”
A eshte kjo menyra qe shejtani e shkruan nje liber? Ai i
thote personit: “Para se te lexosh librin tim, kerkoi
Zotit te te mbroje nga une.” Kjo eshte vertet shume e
ngaterruar. Vertet nje njeri mund ta kishte shkruar
dicka te tille, por jo Djalli. Shume njerez thone qe ata
nuk mund ti japin nje zgjidhje ketij problemi. Ne

29. njeren ane ata thone qe Djalli nuk do ta bente dicka te
tille, bile edhe nese do te mundte, Zoti nuk do ta
lejonte ate, por ne te njeten kohe, ata e vene Djallin
pothuajse ne te njejten pozite me Zotin. Ne nje fare
menyre ata thone qe Djalli mund te beje cdo gje qe Zoti
ben. Si rezultat, kur ata shikojneKur’anin, ndonese te
mahnitur me mrekulline e tij, ata akoma insistojneqe
“Djalli e shkroi ate!”
Falenderimet i qofshinAllahut (swt) qe muslimanet
nuk kane te njetin qendrim. Ndonese Djalli mund te
kete disa mundesi, ato perseri qendrojne shume larg
nga mundesitee Allahut. Dhe asnje musliman nuk do
te jete i tille derisa nuk e beson kete. Dihet nga te
gjithe, bile edhe nga jo-muslimanet qe Djalli shume
thjesht mund te gaboje dhe do te ishte shume e
mundur qe ai do te binte ne kontradikte me vetveten
nese ai do te shkruante nje liber. Per kete Kur’ani
thote:“A nuk e perfillin ata Kur’anin? Sikur te ishte
prej dikujt tjeter, pervec prej Allahut, do te gjenin
ne te shume kunderthenie.”
Mitomania
Nje tjeter sulm qe ka lidhje me arsyetimet e jo-
muslimaneve ne perpjekjet e tyre te kota per
shpjegimine disa ajeteve ne Kur’an, eshte edhe nje
kombinim i te dy teorive qe Muhamedi (s) ishtei
cmendur dhe genjeshtar. Keta njerez propozojne qe

30. Muhamedi ishtei cmendur dhe si rezultat i kesaj ai
mashtronte dhe i shtynte njerezit ne rruge te gabuara.
Ka nje emer per kete ne psikologji dhe ai eshte
Mitomania. Personi qe vuan me kete lloj semundje
thote genjeshtra dhe me pas i beson edhe vete ato. Kjo
sipas jo-muslimaneve, eshte semundja nga e cila
Muhamedi (s) vuante. Por problemi me kete propozim
eshte qe personi qe vuan nga mitomania, absolutisht
nuk mund te flase me fakte, dhe Kur’ani eshte i teri i
bazuar ne fakte. Cdo gje qe perfshihetne te mund te
provohet si e vertete. Perderisa faktet jane problemi
kryesor per nje mitomaniak, terapia qe perdoret per
kurimin e saj eshte ballafaqimi i personit me fakte.
P.sh. nese dikush eshte i cmendur dhe thote “une jam
mbreti i Anglise” psikologu nuk e kundershtonate
duke i thene , “jo ti nuk je mbret. Ti je i cmendur”. Ne
fakt ai e ballafaqon ate me fakte dhe thote: “Dakort. Ti
thua qe je mbret i Anglise. Atehere nuk me thua ku
ndodhet mbreteresha sot? Ku eshte kryeministri yt
dhe ku jane turperojet?” Ne kete rast, kur personi ka
probleme per tja dale me faktet, atehere ai do te filloje
te nxjerre arsye te kota, duke thene:
“Mmm...mbreteresha...ajoka shkuar ne shtepinee se
emes. Nnnndersa...kryeministri...nefakt ai vdiq”.
Eventualishtai kurohet sepse nuk mund tja dale dot
me faktet. Nese psikologu vazhdon ti paraqeseatij

31. fakte, ai ndeshet me realitetin dhe thote: “Mendoj qe
une nuk jam mbret i Anglise”.
Ne Kur’an eshte perdorur pothuajse e njejta menyre
qe psikologu perdor per te kuruar mitomanine. Nje
ajet ne Kur’an (Sure Junus, 10:57) thote: “Oh ju njerez!
Juve ju erdhi nga Zoti juaj keshilla (Kur’ani) dhe
sherimi i asaj qe gjendet ne kraharoret tuaj, edhe
udhezim e meshire per besimtaret.”
Ne pamje te pare ajeti duket i pa qarte, megjithate, per
dike qe e shikon ate nen driten e shembullitqe
permendem me larte, kuptimi i ajetit del mese i qarte.
Ai qe e lexon Kur’anin sherohet nga deziluzionet. Ai
eshte nje terapi ne thelb. Literalisht, ai i kuron njerezit
e deluzionuar duke i paraqituratyre fakte. Nje menyre
trajtimi qe te biene sy ne Kur’an eshte ajo qe thote:
“Oh ju njerez, ju thoni kete e kete per kete gje; e
c’mendoni per kete tjetren? Si mund ta thoni kete gje
kur dini ate tjetren?” e keshtu ne vazhdim. Kjo e
detyron dike te shikoje cfare eshte e rendesishmedhe
ne te njejten kohe ajo e cliron personinnga iluzione qe
e bejne ate te mendojne qe faktet e prezantuara nga
Allahu mund te shpjegohen shume thjesht me teori
dhe arsyetime te kota.
Enciklopedia e Re Katolike
Eshtepikerishtkjo gje – konfrontimi me fakte – qe ka
terhequr vemendjen e shume jo-muslimaneve. Ne fakt,

32. ne Enciklopedinee Re Katolike, ekziston nje reference
e re qe flet per kete subjekt. Ne nje artikull qe flet per
Kur’anin, KishaKatolike thote: Pergjate shekujve,
shume teori jane ofruar per te shpjeguar origjinen e
Kuranit...Sotasnje njeri i arsyeshemnuk i pranon keto
teori... Ja pra, se si Kisha Katolike, qe ka ekzistuar per
kaq shekuj, i mohon te gjitha ato perpjekje per
shpjegimet e kota te Kur’anit. Ne te vertete, Kur’ani
eshte nje problem serioz per KishenKatolike. Ajo
thote qe Kur’ani eshte nje revelate dhe per kete ata e
studiojneate. Pa dyshimata do te donin te gjenin
prova qe ai nuk eshte, por nuk munden. Ata nuk mund
te gjejne nje shpjegim qe qendron. Por te pakten ata
jane te drejte ne kerkimet e tyre dhe nuk i pranojne
interpretimet jo-thelbesore me te cilat ata mund te
ndeshen. Kishathote qe gjate ketyre 14 shekujvenuk
eshte prezantuar asnje shpjegim i arsyeshem. Te
pakten ajo pranon qe Kur’ani nuk eshte dicka qe mund
te kalohet pa i kushtuar vemendjen. Ndersa ka njerez
qe jane shume me pak te sinqertedhe qe menjehere
thone: “Kur’ani vjen nga kjo, Kur’ani vjen nga ajo.” Bile
ne pjesen me te madhe te rasteveata as qe e
ekzaminojne kredibilitetine asaj qe thone.
Natyrisht, nje theniee tille nga KishaKatolike e ben
nje kristiante sotem te ndeshetme veshtiresi te
shumta. Situata mund te jete qe nje person ka nje ide
te veten per sa i perket origjines se Kur’anit, por si

33. pjestar i Kishes, ai nuk mund te veproje sipas asaj qe ai
mendon. Kjo, sepsenje veprim i tille do te ishtene
kundershtimme bindjen, betimin dhe besnikerineqe
Kishakerkon. Per sa kohe qe ai eshte pjestar i saj,
personi duhet te pranoje pa pyetje dhe te praktikoje si
pjese e rutines se perditshmeate qe KishaKatolike
deklaron. Ne thelb, nese KishaKatolike thote: “Mos i
besoni keto informata te pa konfirmuara per Kur’anin,
cfare mund te themi atehere per pikeveshtrim
Islamik”. Nese, vete jo muslimanet e pranojne qe ka
dicka per Kur’anin– dicka qe duhet konsideruar – pse
atehere njerezit behen aq kokeforte dhe armiqesorkur
Muslimanet avancojne pikerishtte njejten teori? Pa
dyshim, kjo eshte per tu thelluar dhe per ata qe jane te
arsyeshemdhe te zotet e mendjes.
Deshmia e nje intelektuali
Kohet e fundit, nje nga intelektualet me ne ze te Kishes
Katolike – nje person i quajtur Hans – studioi Kur’anin
dhe opinionine tij per ate qe kishtelexuar. Hansi eshte
nje figure e njohur dhe shume i respektuar ne Kishen
Katolike. Pas nje studimi te kujdesshem ai prezantoi
rezultatet duke perfunduar: “Zoti i foli njeriut
nepermjet njeriut, Muhamedit.”Perseri ky eshte nje
konkluzion i arritur nga nje jo-musliman – pikerisht
nga nje intelektual shume i njohur ne KishenKatolike.
Une nuk besoj qe Papa bie dakort me kete, megjithate

34. opinioni i nje figure kaq te njohur per publikun duhet
te peshoje disi ne krahun e Muslimaneve. A duhet te
duartrokitet per ate qe ai u ndesh me realitetin dhe
Kur’ani nuk eshte dicka qe mund te lihet menjeane dhe
qe, ne fakt Zoti vete eshte origjina e atyre fjaleve.
Ashtu sikurseedhe u be e qarte nga informacioni i
permendur me larte, te gjitha alternativat u
konsumuan, keshtu qe shansi per gjetjen e ndonje
shpjegimi tjter per mohimin e Kur’anit eshte i pa
mundur.
Pesha e proves mbi kritikun
Nese libri nuk eshte revelate, atehere ai eshte
mashtrim; dhe nese eshte mashtrim ne duhet te
pyesim, “Cila eshte origjina e tij? Cfare eshte ajo me te
cilin ne po mashtrohemi?” Vertet, pergjigjet e verteta
te ketyre pyetjeve hedhin drite mbi vertetesinee
Kur’anit dhe bejne te heshtinato thenie te
paqendrueshmete pabesimtareve. Tek e fundit, nese
njerezit insistojnene ate qe Kur’ani eshte nje
mashtrim, ata duhet te ofrojne evidencaper kete.
Pesha e proves bie mbi ta, dhe jo mbi ne. Askush nuk
mund te avancoje nje teori nese nuk mund ta
shoqeroje ate me fakte; keshtu qe une i them: “Me
trego ndonje mashtrim. Me trego cfare eshte ajo me te
cilen Kur’ani me mashtron mua. Me trego...ose
perndryshemos thuaj qe ai eshte nje mashtrim!”

35. Origjina e Universit dhe Jetes
Nje karakteristikee vecante e Kur’anit eshte menyra
se si ai shqyrton fenomene qe i perkasinjo vetem te
kaluares por edhe ditevete sotme. Ne fakt, Kur’ani nuk
ishte vetem nje problem i vjeter. Ai akoma paraqet nje
problem – problem per jo-muslimanet. Sepse cdo dite,
cdo jave, cdo vit sjell evidencate reja per ate qe
Kur’ani eshte nje force qe duhet ta pranojme – qe
eshte i vertete dhe kjo vertetesi nuk mund te sfidohet.
Psh. nje ajet ne Kur’an (Sure El-Enbija, 21:30)thote: “A
nuk e dine ata te cilet nuk besuan se qiejt e toka
ishin te ngjitura, e Ne i ndame ato te dyja dhe ujin e
beme baze te jetes se cdo sendi; a nuk besojne?” Si
per ironi, ky ishte informacion per te cilin – nje cift
pabesimtaresh – u nderuan me Cmimin Nobel ne
1973.
Kur’ani shpalos te verteten mbi origjinen e universit –
se si filloi nga nje pjese e vetme – dhe njerezit
vazhdojne ta verikikojnekete deri ne ditet e sotme.
Per me teper, fakti qe baza e jetes eshte uji nuk do te
mund te perdorej lehte per te bindurnjerezit 14
shekuj me pare. E si mund te qendronte dikush para
1400 vjetesh ne shkretetire dhe ti tregonte shokut te
tij: “I gjithe ky (duke bere me shenje nga trupi i tij)
eshte i perbere ne pjesen me te madhe prej uji. Askush
nuk do ta besonte. Nuk kishteasnje prove derisau

36. arrit zbulimi i mikroskopit. Ata duhet te presninderisa
te zbulonin qe citoplazma, substancabaze e qelizes,
ishte e perbere prej 80% uje. E pra evidencaerdhi, dhe
Kur’ani perseri i qendroi proves se kohes.
Me gjere mbi Testin e Falsifikimit
Ne lidhje me testin e falsifikimitqe kemi permendur
me siper, duhet te theksojme qe edhe ato i kane
rezistuar te kaluares dhe te tashmes. Disanga ato jane
permendur si ilustrime te fuqisedhe dijes se Allahut,
ndersa disa te tjere vazhdojne ti rezistojne sfidavete
ndryshmete diteve tona. Nje shembull i te parit eshte
c’ka Kur’ani thote per Ebu Lehebin. Kjo, fare qarte
ilustron ate qe Allahu, I Cili e njeh te fshehten, e dinte
qe Ebu Lehebi nuk do te nderronte kurre mendim dhe
te pranonte Islmain, dhe per kete Allahu lajmeroi qe ai
do te denohet pergjithmone ne Zjarr. Ky kapitull ishte
nje ilustrimi dijes madheshtore te Allahut ashtu
sikurseishte nje paralajmerim per te gjithe ata qe
ishinsi Ebu Lehebi.
Idhtaret e Librit
Nje tjeter shembull interesant i testit te falsifikimitqe
gjendet ne Kur’an eshte pjesa qe permend mardheniet
ndermjet muslimanevedhe cifuteve. Ky verset eshte
dhene ne menyre te atille qe te mos preke mardheniet
ndermjet individevetete dy feve. Ne fakt ai ben nje

37. permbledhje mbi mardheniet midis dy grupeve
perkatese. Ne thelb, Kur’ani thote qe Kristianet
gjithmone do ti trajtojne Muslimanet shume me mire
sesa Cifutet i trajtojne ato. Ne te vertete, influenca e
plote e ketij verseti mund te vihet re vetem duke
veshtruarate me nje kujdes te vecante. Eshtee vertete
qe shume Kristianedhe shume Cifute kane pranuar
Islamin, por ne pergjithesi, komuniteti Cifut eshte per
tu pare si nje armik i rrezikshem i Islamit. Per me
teper, vetem pak njerez e kuptojne qellimin e nje
deklarate te tille ne Kur’an. Kjo do te kishteqene nje
shans i mire per Cifutet te sfidoninvertetesinee
Kur’anit – ate qe ai nuk eshte nje revelate e shenjte.
Ajo cka ata duhet te bejne eshte te organizohen, ti
trajtojne muslimanet mire per disavjet dhe me pas te
thone: “Cfare atehere thote libri juaj i shenjte per
miqte tuaj – jane ata Kristianetapo Cifutet? A e shikoni
se cfare kane bere Cifutet per ju? Kjo eshte cfare ata
mund te kishinbere per ta mohuar vertetesinee
Kur’anit. Por kjo nuk eshte bere per 1400 vjet me
rradhe. Megjithate oferta eshte gjithmone e hapur.
Nje trajtim matematikor
Te gjithe shembujt e dhene deri tani, te cilet
propozonin pikmamje te ndryshmeper shqyrtimine
Kur’anit, kane patur pa dyshimnje natyre subjektive:
Sidoqofte mbetet akoma per tu diskutuarnje tjeter

38. alternative, e cila vjen me me objektivitetdhe eshte me
baze matematikore. Dikush qe do ti mblidhte ato qe ne
mund ta quanim nje ‘liste hamendjesh’, do te habitej
me faktet qe Kur’ani eshte shume autentik. Me
hamendje, ashtu sikurseme perdorimin e shembujve
predikues, Kur’ani mund te shpjegohej matematikisht.
Nese per shembull kemi nje person te cilit i eshte
kerkuar te zgjedhe midis dy pergjigjeve (njera e drejte
dhe tjetra e gabuar) dhe duke mbyllur syte ai zgjedh,
atehere shansi i tij eshte 1 me 2, qe do te thote ai mund
te zgjedhe ose te drejten ose te gabuaren. Por nese i
njejti person ndeshet me dy situatate tilla (pra ai
mund te zgjedhe te drejten ose te gabuaren ne situaten
e pare dhe te drejten ose te gabuaren ne te dyten) dhe
duke mbyllur syte ai zgjedh, atehere shansi i tij eshte
nje me kater sepse ka vetem nje pergjigje te cilen nese
e zgjedh ai do te ishtei drejte dhe 3 te tjerat do te ishin
te gabuara. Me fjale te tjera personi mund te beje nje
zgjedhje te gabuar si ne situatene pare ashtu edhe ne
te dyten; ose te beje nje zgjedhje te gabuar ne te paren
dhe te sakte ne te dyten; ose te beje nje zgjedhje te
sakte ne te paren dhe te gabuar ne te dyten; ose te beje
nje zgjedhje te sakte si ne te paren ashtu edhe ne te
dyten. Pa dyshim, i vetmi rast ne te cilin personi do te
ishte plotesishti sakte do te ishte skenari i fundit, kur
ai ben zgjedhje te sakta per te dyja situatat. Veshtiresia
per dheniene nje pergjigje plotesishtte sakte eshte

39. rritur sepse numri i situataveper te cilat ai eshte
kerkuar te zgjedhe eshte rritur; ekuacioni
matematikor qe perfaqeson kete skenar do te ishte ½
x ½ (qe do te thote 1 nga dy zgjedhje per situaten e
pare dhe nje nga dy zgjedhje per te dyten).
Nese do te bazhdonim me nje shembull te tille, nese
personi ndeshetme tre situataper te cilat ai kerkohet
te zgjedhe, atehere ai do te jete i sakte vetem ne 1/8 e
rasteve (ose ½ x ½ x ½). Perseri shansetqe ai te jete
korrekt ne te tre situatatjane ulur akoma me teper
duke e cuar ate ne 1 me 8. Duhet te kuptojme qe sa me
teper rritet numri i situataveaq me teper ulen shanset
per te qene i sakte sepsete dyja jane ne proporcion te
zhdrejte. Duke aplikuar kete shembull ne situatat e
Kur’anit, do te shohimqe nese ndertojme nje liste me
subjekte per te cilat Kur’ani ka ofruar thenie te sakta,
atehere mundesiaqe ato te kene qene hamendje te
verbera eshte shume e vogel. Ne te vertete subjektet e
diskutuarane Kur’an jane te shumta (disa nga ato jane
te rreshtuara ne Kur’ani dhe Dija Shkencore), keshtu
qe probabiliteti qe dikush te vijeme hamendje te sakta
behet zero. Nese jane 1 milione menyra per ta quajtur
Kur’anin te gabuar, por perseri ai cdo here eshte i
drjete, atehere nuk eshte e mundur qe dikush ka qene
duke folur me hamendje.
Tre shembujte meposhtem bejne fjale per subjekte te
cilat Kur’ani ka ofruar thenie te sakta. Ato se bashku

40. ilustrojne ate qe rruget per te kundershtuar
vertetesinee Kur’anit nuk kane qene te mundura.
Bleta femer
Ne kapitullin e 16 (Sure En-Nahl, 16:68-69)Kur’ani
thote qe bleta femer e le folene ne kerkim te ushqimit.
Por nje person do ta kete te veshtirete gjeje me
hamendje nese bleta qe fluturon eshte mashkull ose
femer. “Ma do mendja ajo eshte femer” thote ai.
Padyshim, shansetqe ai te kete dhene nje hamendje te
sakte jane nje me dy. Qellon qe Kur’ani ka dhene nje
informacion te sakte. Por qellon qe kjo nuk eshte ajo
qe shume njerez besoninperpara zbritjes se Kur’anit.
Si mund te dallohet nje blete femer nga nje blete
mashkull. Ne fakt duhet nje specialistta beje ate,
megjithate eshte zbuluar qe bleta mashkull nuk del
kurre nga foleja per te siguruarushqimin. Por ne
dramen e shekspirit, Henri IV, disa nga karakteret
pershkruajne bletet dhe ata thone qe bletet jane
ushtare dhe kane nje mbret. Kjo eshte ajo cka njerezit
mendonin ne kohen e Shekspirit– qe bletet te cilat ne i
shikojme duke fluturuar jane meshkuj dhe ato japin
llogari perpara nje mbreti. Sidoqofte kjo eshte totalisht
e gabuar. Ato jane femra dhe japin llogari perpara nje
mbretereshe. Dhe per te arrtur ketu duheshin
zbulimet shkencore te vetem 300 vjeteve me pare. Pra
ne listen e hamendjeve, Kur’ani kishtenje shans pre

41. 50/50 per te qene drejte ndersa parashikimetishinnje
me dy.
Dielli
Kur’ani, pervec bletes, ka dhene informacion edhe
per diellin dhe menyren se si ai leviz ne hapesire. Kur
dielli leviz ne hapsire, ka dy opsione; ai ose mund te
levize ashtu sikurseleviz nje gur i hedhur nga dikush
ose ai mund te levize ne nje menyre te caktuar. Kur’ani
ofron te dyten duke thene qe dielli leviz per shkak te
levizjes se tij (Sure El-Enbija21:33). Per kete, Kur’ani
ka perdorur fjalen “sabaha”e cila pershkruanlevizjen
e diellit ne hapsire. Per ta bere kete fjale Arabe me te
kuptueshme per lexuesin ne po japim nje shembul.
Nese dikush eshte ne uje dhe ne perdorim fjalen
sabaha per te pershkruar levizjen e tij, atehere
kuptohet qe personi eshte duke notuar ne nje drejtim
te caktuar dhe jo si rezultat i ndonje force qe e shtyn
ate. Me nje fjale ai leviz vete. Keshtu qe kur fjala
'sabaha' perdoret per te pershkruar levizjen e diellit,
atehere kjo nuk do te thote qe dielli eshte duke
fluturuar jashte kontrollit ne hapesiresepse ai eshte
hedhur apo shtyrenga dicka. Ajo thjesht do te thote qe
dielli kthehet dhe rrotullohet ndersa liviz. Kjo eshte
ajo per te cilen Kur’ani na siguron, por a ishtekjo e
lehte per tu zbuluar? A mundet nje person i thjeshte te
thote qe dielli rrotullohet? Vetem kohet e fundit u be e

42. mundur shpikja e nje pajisje qe mund te projektonte
imazhin e diellit ne kompjuter ne menyre qe studiuesit
ta shikoninate pa u verbuar. Nepermjet ketij procesi u
arrit te zbulohej qe ne diell ka shenja dhe qe keto
shenja levizin cdo 25 dite. Kjo levizje i referohet
rrotullimit te diellit ne aksin e tij dhe provon, ashtu
sikurseKur’ani tha me teper se 1400 vjete me pare, qe
me te vertete dielli rrotullohet dhe leviz ne hapsire.
Pra ne listen e hamendjeve, shanset per gjetjen e
pergjigjeve te sakta ne te dy situatat – bleta mashkull
apo femer dhe levizja e diellit – jane nje me kater.
Zonat Kohore
Nese do ta hidhnimveshtrimintone ne historinee
1400 vjeteve me pare do te kishimpare qe njerezit ne
ate kohe nuk dininshume persa i perket ndryshimitte
kohes/ores ne vende te ndryshme, dhe ajo cka Kur’ani
ka ofruar per kete subjekteshte vertete per tu habitur.
Fakti qe nje familje eshte duke ngrene mengjesin kur
dielli eshte duke lindur, ndersa nje familje tjeter eshte
duke shijuar ajrin e fresket te nates eshte dicka qe te
mrekullon, bile edhe ne diten tona. Eshtemese e
vertete qe, para 1400 vjetesh, nje person nuk mund te
udhetonte me teper se 30 mijle ne dite, dhe per kete
nje udhetim nga Indiaper shembull per ne Marok do
te merrte muaj te tere. Dhe padyshim, ndersaishte
duke ngrene darke ne Marok, personi mendonte

43. “Ashtu sikurseune dhe famijla ime duhet te jete duke
ngrene darken ne kete moment”. Kjo ndodh sepse ai
nuk e kuptonte qe kur udhetonte, ai levizte ne kohe
dhe hapesire. Perseri, vetem sepse ato jane fjalet e
Allahut, te Gjithedijshmit,Kur’ani e paraqet dhe
informon per kete fenomen.
Ne nje ajet shume interesant thuhet qe kur historiseti
kete ardhur fundi dhe Dita e Gjykimitte kete arritur,
gjithshka do te ndodhe brenda nje momenti. Ky
moment do ti kape disa gjate dites e disa gjate
nates. Kjo ilustron dijen e gjere te Allahut dhe ate qe Ai
e dinte qe me pare ekzistencen e koheve te ndryshme
ne zona te ndryshme, megjithese kjo ishtedicka qe
nuk dihej 14 shekuj me pare. Pa dyshimky fenomen
do te mjaftonte si nje prove per vertetesinee Kur’anit.
Perfundim
Per tju kthyer edhe nje here listes se hamendjeve,
parashikimetapo shansetper dhenien e nje
informacioni te sakte ne te tre subjektet – bletet, livizja
e diellit dhe ekzistenca e zonave kohore – ishinnje me
tete. Keto shembuj mund te vazhdonin e vazhdonin,
duke ndertuar nje liste te gjate hamendjesh te sakta;
dhe pa dyshimraporti do te rritej me rritjen e numrit
te cdo subjekti qe diskutohetne Kur’an. Por ajo qe
asnjeri nuk mund te mohoje eshte qe probabiliteti qe
Muhamedi (s), nje i pashkolluar, te jepte me hamendje

44. nje infromacion te sakte per mijera e mijera subjekte
pa bere asnjehere asnje gabim, eshte aq i vogel saqe te
gjitha teorite qe flasin per autoresine e tij ne Kur’an,
duhet te hidhen poshte – bile edhe nga armiqte me te
ashper te Islamit!
Ne fakt Kur’ani e pret nje sfide te tille. Nuk do te ishte
cudi qe nese nje person, ne momentin qe ai shkel ne
nje toke te huaj, i thote nje tjetri: “Une e njoh babane
tend”, personi tjeter do te dyshontene fjalet e te huajit,
duke thene; “Ti sapo ke ardhur ketu. Si mund ta
njohesh ti babane tim?” Si rezultat ai do te filloje te
pyese; “a nuk me thua, eshte babai im i shkurter apo i
gjate, bjond apo brun? Si ngjan ai?” Natyrisht, nese
vizitori vazhdon duke dhene pergjigje te sakta, atehere
skeptiku nuk ka asnje rruge tjeter por te thote: ‘Ma do
mendja qe ti vertete e njeh babane tim, ndonese une
nuk e di se si.”Situata eshte e njejte edhe me Kur’anin.
Ai thote qe ai vjen nga Ai qe krijoi cdo gje. Keshtu qe
cdo kush ka te drejte te thote: “Me bind mua! Nese
autori i ketij libri me te vertete krijoi jeten dhe cdo gje
ne qiej dhe ne toke, atehere Ai pa dyshimduhet te dije
per kete apo ate tjetren.” Dhe dikush qe do te
studionteKur’anin do te arrinte ne te njejtat te verteta.
Per me teper ne duhet te dime dicka: Jo te gjithe ne
duhet te jemi eksperte per te verifikuarate qe Kur’ani
permban. Besimi i dikujt shtohet ndersa ai kerkon dhe

45. konfirmon te vertetat ne Kur’an. Dhe kjo eshte ajo qe
duhet bere gjate gjithe jetes.
Lutem qe Zoti ti drejtoje te gjithe drejt te vertetes.
Shtojce1: Nje inxhinjerne Universitetine Torontos, i
cii ishte i interesuar ne psikologji dhe kishtelexuar
dicka rreth kesaj lende, beri nje studim dhe shkroi nje
dezertacion mbi Efektivitetine Diskutimevene Grup.
Qellimi i ketij studimi ishtete gjendej se sa ishin
arritjet e njerezve kur ata bashkoheshinnegrupe prej
dy, tre, dhjete apo me teper personash. Grafiku qe
paraqet rezultatet leviz ne pika te ndryshme,
megjithate pika me e larte e ti perfaqeson grupin prej
dy personash. Pa dyshimky rezultat ishte pertej
perashikimevete tija megjithate kjo ishtenje keshille e
vjeter e dhene ne Kur’an (Sure Es-Sebe34:46): “Thuaj:
- Une ju keshilloj vetem per nje gje. Per hir te Allahut
te angazhoheni sinqerisht,dy e nga dy ose nje e nga
nje, e pastaj te mendoheni thelle...”
Shtojce2 – ‘Iram: Per me teper, ne kapituline 89 te
Kur’anit (Sure El-Fexhr, 89:7) eshte permendur nje
qytet me emrin ‘Iram (nje qytet prej kolonash) i cili
nuk eshte njohur ne historinee lashte dhe qe sipas
historianevenuk kishteekzistuar kurre. Por ne dhjetor
te 1978, National Geografic (nje kanal televiziv filmash
dokumentare) sjell disainformacione me interes qe
thonin qe ne 1973, ne Siri ishte germuar dhe zbuluar

46. qyteti i Elbas. Qyteti mendohet te jete 43 shekuj i
vjeter, por kjo nuk ishtelajmi me me interes. Cfare
ishte edhe me interesante ishteqe kerkuesitkishin
gjetur ne bibliotekene Elbas nje liste te te gjithe
qyeteteveme te cilat Elba kishtelidhur mardhenie
tregtare. Mund te duket e veshtireper ta besuarpor,
ne liste u gjend edhe emri ‘Iram. Banoret e Elbas kishin
patur mardhenie tregtare me banoret e ‘Iramit!
Ne mbyllje dua t'u kerkoj ti kushtoni nje vemendje dhe
kujdes te vecante ajeteve te meposhtem nga Sure
29:50-51:
"Ata thane: ‘Perse te mos i kete zbritur atij nje
mrekulli nga Zoti i tij?’
Thuaj: ‘Çeshtja e mrekulive eshte vetem ne duar te
Allahut, e une nuk jam tjeter pos terheqes i
verejtjes dhe shpjegues.’ Po a nuk u mjaftoi atyre
qe Ne ta shpallem ty librin, i cili u lexohet atyre, e
s’ka dyshim se kjo eshte dhurate e perkujtim per
njerez qe duan te besojne!”