Recommandé
Contenu connexe
Tendances
Tendances (20)
Konvulsionet febrile
- 1. Ndihma e parë në konvulsionet febrile tek fëmijet Babeta Rexhepi
- 2. Përkufizimi Konvulsioni febril është një ngjarje e lidhur me temperaturën, por pa evidenca të infeksionit intrakranial apo çrregullim akut te elektroliteve, që ndodhin tek infantët ose fëmijët midis moshës 6 muaj deri 6 vjec.
- 3. Epidemiologjia ● 2-5 % e fëmijëve në Evropë kalojnë një konvulsion febril ● Vetëm 20% kalojnë konvulsion febril komplex 5% status febril epileptik 75% konvulsione febrile të thjeshta ● Predispozita gjenetike për të kaluar k.f : 27% nga nëna 6% nga babai ● Nje shkak i mundshëm lidhet me : Aneminë nga defiçiti i Fe
- 4. Predispozita për të bërë konvulsion febril është më e lartë tek: Vetëm ⅓ e fëmijëve që kanë kaluar një episod febril mund të kalojnë një të dytë; ku më të predispozuar janë: - Histori familjare me konvulsion febril - Episodi i parë përpara 18 muajsh - Temperature mbi 38 grade celcius - Kur njëri nga pjesëtarët vuan nga epilepsia
- 5. Konvulsionet Febrile dhe rreziku i Epilepsise Incidenca që një fëmijë që ka kaluar KF të bëjë Epilepsi është e lartë se në fëmijët që nuk kanë kaluar një të tillë. ● 2.4 % pas një KF ● 7% nese ekziston një faktor rrisku ● 22 %nese ekzistojne dy faktorë rrisku ● 49% në prani të tre faktorëve të gravitetit
- 6. ETIOLOGJIA Etiologjia e saktë e konvulsioneve febrile është e panjohur, por konsiderohet të jetë rezultat i ndërveprimit të faktorëve gjenetikë me faktorët ambiental. Temperatura në konvulsionin febril është e lidhur kryesisht me : - Infeksioni viral - Otit media - tonsilit
- 7. Duhet të dyshojmë për KF në këto raste: ● Temperaturë më e lartë se 38 grade celcius ● Mosha më e vogël se 5-6 vjec, kryesisht 1-3 vjeç ● Seksi femër prioritar ● Histori familjare pozitive
- 8. Shenjat klinike ● Temperature mbi 38 grade celcius ● E qare qe nuk qetesohet me asgje ● Fiksim te syve ● humbje të ndërgjegjjes, ● ngërc fokal ose i pergjithshem, ● lëvizje të pakordinuara të këmbëve dhe duarve, ● vështirësi në frymëmarrje, shkumë nga goja, ● zbehje ose një ngjyrë të lëkurës si blu, dhe fiksim të syve. ● Pas konvulsionit fëmijët janë të përgjumur dhe ndonjëherë konfuz, dhe ju duhen mbi 30 minuta të zgjohen plotësisht.
- 9. Konvulsionet febrile i klasifikojmë në dy grupe: ● Konvulsione febrile të thjeshta - 95% e konvulsioneve - Lidhen me ngritjen e menjëhershme të temperaturës ● Konvulsione febrile komplekse - 5% e konvulsioneve - Kanë origjinë intrakraniale
- 10. Karakteristikat e KF te thjeshta - Shfaqen midis moshës 9muaj deri 5 vjec - Zgjasin me pak se 1 min dhe nuk shkojne asnjehere mbi 10 min - Aktivitet toniko-klonik dhe pa karakteristika të një dridhje fokale - Kriza ndalon spontanisht - Nuk kemi përsëritje të konvulsionit brenda 24 orëve - Shfaqen në fëmijë pa vonesë psiko motore - Karakterizohen nga mungesë e anomalive neurologjike - Kategorizimi i KF ne këtë grup bëhet vetëm me ekzaminimin fizik pa nevojen e investigimeve të thelluara - Trajtimi konsiston vetëm ne trajtimin e temperatures
- 11. Konvulsionet febrile komplekse - çdo konvulsion zgjat më shumë se 10 minuta - Kemi përsëritje të konvulsioneve brënda 24 orëve - Kemi dridhje fokale, psh konvulsioni ndodh vetëm nga njëra anë e trupit - Ndërgjegjja e plotë rikthehet vone(pas një ore) - Kemi shfaqje të anomalive neurologjike - Kemi një periudhë të shkurtër paralize, e njohur si Pareza e toddit, pas konvulsionit - Status epileptik febrile
- 12. Në varësi të seriozitetit të konvulsionit febril kompleks dhe rritjes së rrezikut të ripërsëritjes apo epilepsisë në të ardhmen bëhen eksplorime të mëtejshme si: ● Konsultë neurologu ● EEG (elektroencefalogramë) ● CT skaner ● Rezonance magnetike etj - Vendosja e trajtimit epileptik
- 13. Vendosja e diagnozës bazohet në: ● anamnezë ë hollësishme dhe të kujdeshme - Natyrën e konvulsionit - Kohezgjatjen e konvulsionit - Semundjet e kaluara dhe temperaturen - Perdorimin e antibiotikeve - Simptoma të tjera , si vështirësi në frymëmarrje apo diarre - Histori të konvulsioneve febrile apo diagnoza te me përparshme të çrregullimeve neurologjike - Përdorim të antipiretikëve - Përdorim të antikonvulsivanteve si diazepam, midazolam, për të
- 14. Ekzaminimin fizik ● Në fazën post kritike vlerësojmë: - Rrugët ajrore( vlerësimi i hapjes së rrugëve ajrore dhe eventualisht ndërhyrje për rifillimin e përshkueshmërisë - Respiracioni (vlerësimi i respiracionit dhe ventilimi artificial në rast arresti kardiak) - Qarkullimi (Kërkimi i pulsit arterial dhe eventualisht masazhi zemres në rast mungese të pulsit
- 15. ● Monitorimi i kujdesshëm neurologjik - reagimi pupilar( niveli i ndërgjegjjes) - ngrirja e qafës (meningit apo enecefalit - kryerja e punksionit lumbar nëse dyshohet për infeksione të kokës
- 16. ● diagnozat diferenciale për të gjetur shkakun e temperaturës Diagnozat diferenciale përfshijnë: - Rigiditet pa humbje të ndërgjegjjes - Gjendje deliri, konfuzion i lidhur me temperaturen - Sinkop febril - Atake frymemarrje, ku femija humb ndergjegjjen dhe aftesinë për të marrë frymë - Epilepsi - Infeksion i SNQ: meningit, encefalit
- 17. Menaxhimi ● Nëse fëmija paraqitet në momentin e krizes NESE KRIZA ESHTE E THJESHTE - Ruajmë qetësinë dhe mundohemi mos të shfaqim panik tek familjarët - Qëndrojmë pranë fëmijës - Mbrojmë fëmijën nga dëmtimet në momentin e krizës, për shkak të dridhjeve toniko-klonike - I vendosim afer kokës dicka të butë(jastek) - Vlerësojmë kohën e zgjatjes së krizës - Pasi mbaron kriza konvulsive,pozicionojmë fëmijën anash, (në rast të vjellash) - Mbështesim fëmijën duke i buzëqeshur, duke i folur me butësi rreth gjëndjes që kaloi
- 18. Cfarë nuk duhet të bëni: - Mos bëni përpjekje për të ndaluar krizën e fëmijës me forcë - Në kundërshtim me besimet popullore se fëmijët në raste konvulsioni mund të dëmtojnë gjuhën ose gjuha bie poshtë,: NUK DUHET TE VENDOSNI ASGJE NE GJUHEN E PACIENTIT! (Perpjekjet për të ulur gjuhën poshtë, mund të dëmtojnë nofullën dhe dhëmbët e pacientit) - Mos fusni gishtat në gojën e fëmijës, pasi vetëm do dëmtoni gishtat tuaj - Vetëm pasi të ketë mbaruar kriza plotësisht, ofrojini uje apo ushqim
- 19. Fëmijët me konvulsione febrile të thjeshta, me një diagnozë të qartë infeksioni, dhe që e marin veten mirë, nuk kanë nevojë për mbikqyrje të mëtejshme mjekësore dhe mund të përcillen për në shtëpi pas disa orësh. Gjithësesi, rekomandohet mbajtja nën mbikëqyrje në këto raste: - Fëmija është nen 18 muajsh - Femija vazhdon te jete semure - Ka kaluar konvulsion febril te zgjatur dhe kompleks - Ekziston rreziku i riperseritjes - Dyshohet per meningit dhe encefalit - Femija shfaq anomali neurologjike - Kur familja nuk duket se eshte në gjëndje të monitorojë femijën klinikisht
- 20. Trajtimi i KF ne departamentin e urgjencës - Reanimimi i menjehershëm - Vendoset fëmija në pozicionin decubitis lateralis(pozicion sigurie) - Kontrollohen dhe lirohen rrugët e sipërme respiratore ● Ekstension i qafës ● Hapje e gojës ● Luksacion anterior i Mandibulës ● Aspirim i përmbajtjes Gastrike ● Vendosja e një Kanjule në rast oksigjeno terapie
- 21. Për trajtimin e Temperaturës së lartë ● Zbulohet fëmija ● Rryma ajrore të freskëta (Ventilator) ● Hapja e një rruge intravenoze dhe vendosja e një kateteri ● Fillohet perfuzioni venoz me solucion fiziologjik
- 22. Nëse kriza zgjat mbi 5 minuta Trajtimi do mbeshtetet në katër veprime Mjekimi i hipoksisë - Lirimi i rrugëve të frymëmarrjes me anë të aspirimit (oksigjen me sondë, kaskën hood, në raste të rënda frzmëmarrja artificiale) Verifikimi i glicemisë ( - matja e glicemise, dhe dhënia e menjëhershme e glukozes 10% IV, sipas urdhërit të mjekut psh tek neonatët 3 ml/kg peshë
- 23. Ndalimi i konvulsionit - Përdorimin e qetësuesve Valium 0,2mg/kg IV ose rrugë rectale- përsëritet pas 10-15 minutash nese K.F vazhdojne Si rregull : nen 3 vjec jepet 5mg rectal Mbi 3 vjec 7,5-10 mg rektal - Për uljen e temperaturës : Paracetomol 15 mg / kg në një marrje Ibuprofen 5-10 mg / kg në një marrje
- 24. Emri Doza Mënyra e administrimit Frekuenca Maksimumi i dozes Kur duhet përdorur Paracetomol 15mg/kg Oral ose rectal, Ndermjet 4-6 orëve 4 here brenda 24 oreve Pireksi tek femijet me konvulsion febril Ibuprofen 5mg/ kg oral Ndermjet 6-8 orëve 3 here brënda 24 orëve Pireksi Diazepam 0.25mg/kg 0.5mg/kg Iv ose intraos rektal Doza e dyte 10 minuta pas te pares Vetëm dy doza duhen përdorur edhe n. s janë përdorur vec apo te kombinuara Për një fëmijë aktiv ndaj KF dhe që temp ka zgjatur më shumë se 5 min Lorazepam 0.1 mg/kg iv Doza e dyte 10 minuta pas te pares Vetëm dy doza benzodiazepan duhen përdoru... Për një fëmijë aktiv ndaj KF dhe që temp mbi 5 min Nacl 0.9% 20 ml/kg iv Gjate reanimimit Rralle mund të kërkohen më shume se dy doza Në rastet e fëmijëve me shok; psh gjate një temp bashke me nje gastroenterit
- 25. Suporti dhe edukimi i familjarëve
- 26. Rendësia e edukimit dhe suportit të familjarëve 1. Familjaret e përshkruajnë krizën që kalon fëmija, si një moment tepër tronditës 2. Ato shfaqin shumë ankth, frikë dhe stres, edhe pasi fëmija i është rikthyer gjëndjes normale 3. Ato i tremben frikës së ripërsëritjes së konvulsionit febril dhe dëmtimit serioz të fëmijës së tyre 4. Ndihen të paaftë për të ndihmuar dhe mbështetur fëmijën Evidencat tregojnë se mbështetja dhe edukimi i familjarëve jo vetëm ul nivelin e ankthit dhe stresit por edhe ndihmon në bashkëpunimin e tyre nëse fëmija kalon përsëri një konvulsion febril
- 27. Nëse fëmija vjen në urgjencë në momentin e krizes: Qëndrimi i familjarëve pranë fëmijës, ka përparësi sepse: - Ju jep atyre bindjen se janë të përfshirë në kujdesin e fëmijës së tyre - Ju jep fëmijëve ndjenjën e sigurisë kur pas zgjimit të shikojnë prindërit pranë - Prindërit binden më lehtë se fëmija i tyre ka marrë gjithë kujdesjet e nevojshme - Forcon marrëdhënien ndërmjet familjarëve dhe personelit
- 28. Si të mbështesni familjarët ? ● Kuptoni si fillim me çfarë familjarësh keni të bëni( mosha, edukimi, backgroundi) ● Dëgjoni me vëmëndje gjatë kohës që ato flasin për momentin sesi e kanë përjetuar krizen dhe gjitha shqetësimet që kanë ● Jini empatik dhe krijoni ndjesinë tek familjarët se ju e kuptoni gjëndjen e tyre emocionale ● Komunikoni ngrohtësisht dhe tregoni mbështetjen tuaj duke iu përgjigjur gjithë pyetjeve të tyre ● Pajisini me gjithë informacionin e nevojshëm për të qënë të aftë ta menaxhojnë vetë nje krizë febrile ● Tregojini gjithashtu në çfarë rastesh duhet të drejtohen apo telefonojnë menjëherë urgjencën
- 29. Edukojini familjarët mbi natyrën beninjë të konvulsioneve febrile të thjeshta Bindini se: - KF të thjeshta nuk dëmtojnë trurin e fëmijës - Nuk ndikojnë në aftësinë për të mësuar - Nuk është e njëjta gjë, si Epilepsia dhe nuk con domosdoshmërisht në Epilepsi - Trajtimi me antikonvulsivant nuk rekomandohet në një episod të vetëm të konvulsionit febril
- 30. Konkluzione ● Konvulsioni febril është tipi më i zakonshëm i të dridhurave në fëmijëri me një prognozë të mirë ● Diagnoza është klinike dhe është shumë e rëndësishme të kuptohet nëse këmi të bëjmë me infeksion intrakranial, sidomos pas konvulsioneve febrile komplekse ● Menaxhimi konsiston në kontrollimin e simptomave dhe trajtimin e shkakut të temperatures. ● Personeli infermieror dhe shëndetësorë kanë për detyrë të mbështesin familjarët, të cilët janë shumë të stresuar, të frikësuar dhe ankthioz sepse mendojnë se do ti përsëritet sërisht konvulsioni ● Eshtë shumë e rëndësishme të qetësohen dhe të mësohen si të menaxhojnë këtë situatë në kushte shtëpie.
- 31. PPër ju infermierë : Si infermiere, ne kemi mundesi te lartesojme mendjen,shpirtin dhe trupin e pacienteve tane, familjareve dhe vetvetes.Mund te te harrojne emrin por jo si i ke bere te ndihen