1. ÒªÑËÈÉÍ ÌÅÍÅÆÌÅÍÒ
/РМ304/
/Project management/
1

2. 2
Ñýäýâ 1:
Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí ìºí
÷àíàð, îéëãîëò

3. Ñýäâèéí àãóóëãà
3
 Òºñëèéí òóõàé îéëãîëò, òîäîðõîéëîëòóóä
 Òºñëèéí çîðèëãî
 Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí òóõàé òîäîðõîéëîëò, îéëãîëò
 Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéã õºãæ¿¿ëýõýä íºëººëñºí õ¿÷èí ç¿éëñ
 Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí ò¿¿õýí çàìíàë
 Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí õºãæëèéí îí äàðààëàë
 Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí ÷èãëýëýýð ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ
áóé áàéãóóëëàãóóä

4. Манай гарагийн нэгэн гайхамшигт төсөл болох Пирамидын
тухай цухас дурдахад...
4

5. Aжиллах хүч
 300000 ажилчин, байнгын бус 60000 хүн, 1,5 тонн чулуун
шоонуудыг тээвэрлэх, байрлуулахад дор хаяж 20 хүн/
Польшийн архитекторч В.Кочински /
 Шатлан захирах ёсны зохион байгуулалттай байсан ба 20000
хүн /Египет судлаач Мирослав Вернер/, 5 бүлэгт хуваагдаж
байсан
 Математикч Курт Менделсон хамгийн ихдээ 50000
 Судлаач Людвиг Бронкарт, Луйс Кроон нар 36000
 Вернер 30000 хүн ажиллаж байсан гэж үзэж байжээ.

6. Барилгын материал
 2-2,8 сая /дунджаар 2,4 сая/ ширхэг чулуун шоог оруулан
барьсан
 Өдөр бүр 10 цаг ажиллах ба цагт дунджаар 180 блок /1
минутанд 3 чулуун блок/ байрлуулж байсан

7. Байгуулсан аргачлал
 Эхлээд хадаа сайтар хэмжин тэмдэглээд тодорхой
цэгүүдэд хадаа нүхлэн модон гадас шаагаад, өдөр бүр
усалдаг байжээ.
 Ингэхлээр мод аажмаар тэлээд хад тооцоолсны дагуу
цуурдаг байж. Ингэмэгц засч янзлаад Нилийн урсгалын
дагуу салаар зөөж, Гизагийн ойролцоо авчраад
пирамидын барилгын ажилд хэрэглэдэг байжээ.
 Пирамид өндөрсөхийн хэрээр түүний нэг талыг
налуулан илүү ташилт бүхий элсэн налуу ухаа үүсгэж,
түүгээрээ чулуунуудаа гулдран дээш нь гаргаад байдаг
байж.

8. Хугацаа
8
 2,4 сая чулуу хэрэглэсэн ч 20 жил зарцуулсан
 Өдөрт 10 цаг ажилладаг байсан
 1 минутанд 0,55 чулууг байрлуулж байжээ хэмээн
тооцсон байдаг.
 Египет судлаач Марк Лехнер тэргүүтэй судлаачид
томоохон судалгааны үр дүнд туршилтаар пирамид
барихад ойролцоогоор 14667 ажилчин, 10 жилийн
хугацааны дотор дуусгах боломжтой гэж үзсэн.
 Америкийн нэгэн судлаач 27 жил

9. Òºñºë ãýäýã íü:
9
 Àëèâàà ¿éë àæèëëàãààã òîäîðõîé õóãàöààíû äîòîð õèéæ
ã¿éöýòãýõ, çîõèîí áàéãóóëàëòòàé ¿éëäýë þì”
 Òîäîðõîé çîðèëãîò ¿éë àæèëëàãààã øèéäâýðëýõèéí òóëä
õýñýã á¿ëýã õ¿ì¿¿ñ õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëàãäàæ àæëàà
ýõëýõ, ã¿éöýòãýõ, äóóñãàâàð áîëãîõ, òàòàí áóóãäàõ ¿å
øàòòàé õóãàöààò àæèë þì.
 Òºñºë áîë àñóóäëûã øèéäâýðëýõ àðãà çàì þì.
 Төсөл нь үр нөлөө бүхий өөрчлөлт, нэмэлт үнэ цэнийг
авчирах өвөрмөц онцлог бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ, үр
дагаврыг бий болгохын тулд явуулж буй, тодорхой хугацаанд
хэрэгжих (эхлэх, дуусах хугацааг заасан) үйл ажиллагаа юм.

10. 10
 Төсөл нь тодорхой зорилгод хязгаарлагдмал нөөцөөр хүрэх тухай
урьдчилан боловсруулсан баримт бичиг гэдэг.
 Төсөл бол үйл ажиллагааг удирдан явуулах баримт бичиг

11. Òºñºë ãýäýã íü ºðãºí óòãààðàà
11
 Öàã õóãàöààãààð õÿçãààðëàãäñàí áóñàä ¿éë
àæèëëàãààíààñ òóñäàà òºëºâëºãäñºí íººö, áîëîëöîîíû
äîòîð óðüä÷èëàí áîëîâñðóóëñàí àðãûí
òóñëàìæòàéãààð òîäîðõîé çîðèëãîä õ¿ðýõ áàéíãûí
áóñ õóãàöààò àæëûí õýëáýð þì.

12. 12
 Төсөл гэдэг нь:
-Тодорхой зорилгод чиглэгдсэн
-Цаг хугацааны хувьд хязгаарлагдсан
-Нарийн уялдсан ажлуудаас бүрдсэн
-Төлөвлөх хянах, зохицуулах зэрэг удирдлагын үйл
ажиллагаа шаардсан
-Тавьсан зорилгыг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах төсөв
зохиогдсон байх зэрэг шинжүүдийг агуулсан аливаа
үйл ажиллагааг хэлж болно

13. Òºñëèéí 3 çîðèëãî
13
 ÿéöýòãýë /Performance ýñâýë Scope/ áóþó ¿ð ä¿í
 Öàã õóãàöàà /Time/
 Çàðäàë /Cost/ áóþó íººö

14. 14
Scope
Risk
Time Cost

15. 15

16. Example 1 – PhD thesis
16
 Scope
 Ph.D ä ñóðñíààðàà ñóäëàà÷èéí ìýäëýã, äàäëàãàòàé áîëîõ
 Ýðäìèéí çýðýã ãîðèëñíîîðîî íýã øàòíû áîëîâñðîë ýçýìøèõ
 Áîäèò ñóäàëãàà õèéõ ¿ð ä¿íã õýâë¿¿ëýõ
 Ph.D- õàìãààëàõ
 Time
 Externally imposed constraints
 Total time = 3 ( or 4 years)
 Course work for 1 year in first year
 Research time ~ 18months can depend on several factors
• Others providing /áýëòãýõ/ equipment, data ….
• Having the required knowledge /øààðäëàãàòàé ìýäëýã / and expertise etc
 Cost
 Ýíý æèøýýíèé õóâüä
 3 æèëèéí òóðøèä õ¿ëýýí çºâøººðºãäñºí çàðäàë
 Ñóðàëöàõàä øààðäàãäàõ ñóäàëãààíû òîíîã òºõººðºìæ (computing, lab space, travel…)
 Risks
 Having an “inadequate supervisor” or an “inappropriate” project
 Ñóäàëãààã õèéõýä õýä÷èíýýí õýìæýýíèé àæèë øààðäàãäàõ
 Personal issues – illness

17. 17
1.2.Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí òóõàé
îéëãîëò

18. Òºñëèéí ìåíåæìåíò гэдэг нь
18
 “Òºñëèéã àøèãëàõ çàìààð áàéãóóëëàãà
çîðèëãîäîî õ¿ðýõ àðãà, òåõíèê, óõàãäàõóóí þì”. /
The means, techniques, and concepts used to run a project and achieve its
objectives./
 Төслийн удирдлага нь захиалагчаас тавьж
байгаа шаардлагыг чанарын өндөр түвшинд
хэрэгжүүлэх, техник технологийн нарийн
дэглэмийг баримталж, бага зардлаар богино
хугацаанд төслөө хэрэгжүүлж чадахуйц
байхаар зохион байгуулагдсан үйл ажиллагаа
юм.

19. 19
 Төслийн удирдлага нь тухайн төслийн зорилт,
зорилгуудыг амжилттай биелүүлэхийн тулд нөөц
бололцоог төлөвлөх, зохион байгуулах, удирдах үйл
ажиллагаа юм.
 Төслийн менежмент гэдэг нь төслийг амжилттай
хэрэгжүүлэхийн тулд орчин үеийн шинжлэх ухааны
мэдлэг, туршлага, арга хэрэгсэл, технологи дээр
тулгуурлан ашигтай үр дүнд хүрэхэд чиглэгдсэн
хүн болон материаллаг нөөцийг удирдах урлаг,
мэргэжлийн үйл ажиллагаа, шинжлэх ухаан юм.

20. 20
 Òºñëèéí ìåíåæìåíò ãýäýã íü áàéãóóëëàãûã øèëäýã
òîíîã òºõººðºì溺ð õàíãàõ, õ¿í áà áóñàä
íººö¿¿äèéã èë¿¿ ñàéí àðãà çàìààð äàé÷ëàõ ¿éë
àæèëëàãààã òºëºâëºõ, ã¿éöýòãýõ, õÿíàõ ¿éë
àæèëëàãàà þì.
Тааламжгүй нөхцөл байдлыг арилгах буюу хэцүү
асуудлуудыг шийдвэрлэх арга замаар хангахын
тулд тодорхой зарчмын дор түр зуурын хугацаатай
үүссэн зохион байгууллалтын хэлбэр юм.

21. 21
 Дэлхийн хамгийн том ТМ-Нийгэмлэг болох Төслийн
Менежментийн Институт (ТМИ, http://www.pmi.org/ )
нь дараах байдлаар тодорхойлж байна:
 "Төслийн менежмент бол төслийн шаардлагуудыг
хангахын тулд мэдлэг, чадвар, оюун ухаан, техник
хэрэгслүүд бүгдийг ашиглан төслийн үйл
ажиллагаануудыг явуулах асуудал юм."

22. PhD example - Gantt
22
 Gantt – A tool to list tasks, show dependencies & make
resources explicit
 Tool = Microsoft Project
ID Task Name Duration Start Predecessors
1 PhD start 0 mons Mon 02/10/06
2 Lectures 9 mons Mon 02/10/06 1
3 Technical project 12 mons Mon 19/03/07 2FS-3 mons
4 1rst year exam/review 0 mons Fri 31/08/07 1FS+12 mons
5 Physics analysis 18 mons Mon 03/09/07 4
6 Write-up 21 mons Mon 26/11/07
7 Introduction 1 mon Mon 26/11/07 3SS+3 mons,5SS+3 mons
8 Technical project 3 mons Mon 18/02/08 3
9 Analysis 4 mons Mon 19/01/09 5
10 Final corrections 2 mons Mon 11/05/09 9
11 "Float" 3 mons Mon 06/07/09 6
12 PhD complete 0 mons Fri 25/09/09 11

23. PhD example – Gantt/Critical path
23
ID Task Name
Year 1 Year 2 Year 3 Year 4 Year 5 Year 6
Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1
1 PhD start 02/10
2 Lectures Me
3 Technical project Me
4 1rst year exam/review 31/08
5 Physics analysis Me
6 Write-up
7 Introduction Me
8 Technical project Me
9 Analysis Me
10 Final corrections Me
11 "Float" Me
12 PhD complete 25/09
Critical path analysis – shows in red the tasks which determine the end date

24. 24
 Òºñëèéí ìåíåæìåíò íü ìåíåæìåíòèéí øèíý àðãà
áàðèëóóäûã õºãæ¿¿ëýõ ìàíàé ýíý çóóíû íèéãìèéí
ýðýëòээс óðãàí ãàðñàí þì.

25. Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéã õºãæ¿¿ëýõýä
íºëººëñºí õ¿÷èí ç¿éëñ
25
 Õ¿íèé ìýäëýãèéí ýêñïîíåíöèàëü өсөлт /the exponential expansion of
human khowledge/
 Õýðýãöýý øààðäëàãûã õàíãàõ ÷àäâàð ºíäºðòýé öîãö
á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé ºñºí íýìýãäýæ áàéãàà ýðýëò /the
growing demand for a broad range of complexü sophisticated, customized goods and
services/
 Á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé õýðýãëýý áîëîí ¿éëäâýðëýëèéí
òºëººõ äýëõèé äàõèíû çàõ çýýëèéí ºðñºë人íèé õºãæèë,
õóâüñàë /The evolution of worldwide competitive markets for the production and
consumption of goods and services/

26. Төслийн менежментийн талаарх орчин үеийн
ойлголт
26
 Төслийг "удирдах" гэдэг нь төслийн зорилтуудыг
ажиллагсдын, текник технологийн, төлөвлөлт
гүйцэтгэлийн болон санхүүгийн хүчин зүйлүүдийн
хүрээнд амжилттай биелүүлэх зэрэг болно.
 Төслийн менежмент гэдэг хатуу тогтсон томъёолол
байхгүй
 Төслийн үндсэн зорилго нь “Шидэт гурвалжин”-гийн
хүрээн дотроо өөрчлөгдөж болно
 Төслийн менежмент ямагт өвөрмөц шинж чанаруудыг
үзүүлдэг

27. 27
1.3. Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí ò¿¿õ,
¿¿ñýë, õºãæèë

28. Орчин үеийн төслийн менежментийн
хөгжлийн үе шат
28
I үе шат: 1958 оноос өмнөх үе
A. 1950 онд Номхон далайн төмөр зам барих төсөл
B. Гүүрийн далан байгуулах төсөл
C. Манхайтаны төсөл
II үе шат: 1958-1979 оны хооронд
A. 1960 онд Apollo төсөл
B. E.I du Pont de Nemours химийн ургамлын төсөл

29. 29
III үе шат: 1980-1994 оны хооронд
A. 1989-1991 оны хооронд Англи, Францын хоолойн төсөл
B. 1983-1986 оны хооронд Space Shuttle Challenger төсөл
C. 1988 оны Calgary өвлийн олимпийн төсөл
IV үе шат: 1995-аас одоог хүртэлх
A. IV үе шатанд интернетийн хөгжил нь зонхилох болно.
Тухайлбал интернет нь хурдан, харилцахад хялбар, хүн
бүрт тохирсон байх тул энэ нь хүмүүст аливаа зүйлийг
худалдан авахдаа хялбар эрж хайх, худалдан авах
онлайнаар хурдан үйлчилгээ хийх боломжийг олгодог.

30. 30
“Òºñëèéí ìåíåæìåíò” ãýäýã íýð òîìü¸î 1950 îíîîñ ãàð÷
èðýí, øèíý àðãà ç¿é áîëîí õºãæèæ èðñýí.

31. Ãàíòòûí Õ¿ñíýãò /Henry Gantt’s barchart/
31
Төслийн менежментийн гол хоёр
төлөөлөгч бол
 Хенри Гантт
 Генри Фаёол нар юм.
 Õåíðè Ãàíòò íü òºëºâëºëò áà õÿíàëòûí òåõíèêèéí
ýöýã ãýæ õ¿ëýýí çºâøººðºãäñºí õ¿í þì.
 Ãàíòòûí õ¿ñíýãòèéí ò¿¿õ äýëõèéí 1-ð äàíû ¿åä
ÀÍÓ-ä ãàð÷ èðñýí. Õåíðè Ãàíòò /1861-1919/ -èéí
õ¿ñíýãò íü òºñëèéã òºëºâëºæ, õÿíàõàä
çîðèóëàãäñàí.

32. Ãàíòòûí õ¿ñíýãò
32
¯éë àæèëëàãààíû /1/ Êàëåíäàð÷èëñàí õóâààðü /ºäðººð/
òºðë¿¿ä /2/
Äà Ìÿ Ëõà Ï¿ Áà Áÿ Íÿ
1 2 3 4 5 6 7
Áàðèëãûí ñóóðèéã
òàâèõ /4/
Õàíà áîñãîõ /3/
Äýýâýðëýõ /5/
 /1/ - Êàëåíäàð÷èëñàí õóâààðü /ºäðººð/
 /2/ - ¯éë àæèëëàãàà
 /3/- ¯éë àæèëëàãàà òóñ á¿ðýýð ýõëýõ äóóñàõ õóãàöààã òýìäýãëýõ
 /4/ - Áýëòãýõ ¿å /õèéõ àæëóóäûí òºëºâëºãºº, öàã õóãàöààã ãàðãàõ/
 /5/- Òºëºâëºñºí ¿éë àæèëëàãààíû áîäèò ýõëýë

33. Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí õºãæëèéí îí
äàðààëàë
33
¹ Îíóóä Òóõàéí ¿åä áîëæ ºíãºðñºí ¿éë ÿâäàë
1 1917 Õåíðè Ãàíòò – íü ‘Gantt Chart” /Ãàíòûí õ¿ñíýãò/ -ýý çîõèîñîí áà îäîî
áîëòîë àæëûí êàëåíäàð÷èëñàí òºëºâëºãºº çîõèîõîä àøèãëàæ áàéíà.
Ýíý íü òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí õºãæëèéí ýõýí ¿å þì.
2 1942-1946 “Manhattan”- íèé òºñëèéã ÀÍÓ-ûí ÇÃ-ààñ ãàðãàñàí. Ýíý òºñºë íü
òºñëèéí òºëºâëºëò, àæëûí íàðèéâ÷èëñàí õóâààðü õèéõ, õºòºëáºð
çîõèõ àðãà÷ëàë áîëæ áàéñàí.Óã çàãâàðûã öýðýã äàéíû áîëîí
¿éëäâýðëýëèéí òºñë¿¿äýä àøèãëàæ áàéñàí.
ªºðººð õýëáýë òºñëèéí ìåíåæìåíò íü öýðýã äàéíû áîëîí
¿éëäâýðèéí ñàëáàðò øèíý àðãà÷ëàëààð õºãæèæ ýõýëñýí ¿å.
3 1958 “PERT Chart” – áîëîâсрогдсон áºãººä òºñëèéí ìåíåæåð¿¿äèéí
“Polaris Missile Programm” õýðýãæñýí. Ýíý íü ÀÍÓ äàéíû äàðàà
àæèëã¿é áîëñîí îëîí òîîíû öýðýã äàé÷äûã àæëààð õàíãàõ
çîðèëãîòîé.
4 1960-1970 “Apollo Spase” òºñºë õýðýãæèæ ýõýëñýí. Ýíý íü òºñëèéí àæëûã õÿíàõ,
ãýðýý õýëýëöýýðèéã óäèðäàõàä çîðèóëñàí àðãà÷ëàë áîëñîí áºãººä
çîõèîí áàéãóóëàëòûí ìàòðèö á¿òöèéã áèé áîëãîñîí. Òºñëèéí
ìåíåæåð¿¿äèéã ñóðãàæ áýëòãýæ ýõýëñýí.

34. 34 ¿ðãýëæëýë
5 1967 Âåííàä òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí ÷èãëýëýýð àíõíû îëîí óëñûí êîíãðåññ
çîõèîí áàéãóóëàãäñàí. Ýíý ¿åýð îëîí óëñûí òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí
õîëáîî /International Project Management Association/ - ¿¿ñãýí
áàéãóóëàãäñàí.
6 1969 Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí àíõíû èíñòèòóò /Project Management
Institute/¿¿ñãýí çîõèîí áàéãóóëàãëñàí.
7 1980 Òºñëèéí ìåíåæìåíòýä ïðîãàìì õàíãàìæèéã àøèãëàæ ýõýëñýí.
8 1984 Project Management Institute /PMI/ -ýýñ àíõíû ñåðòèôèêàò îëãîñîí
9 1987 PMI –ààñ “Project Management Body of Knowledge” /PMBOK/ ñýòã¿¿ë
àíõ óäàà õýâëýãäýí ãàðàõ áîëñîí
10 1990 1990 îíîîñ Çîõèîí áàéãóóëàëòûí øèíý àðãûí ¿íäýñ ñóóðèéã òàâüñàí.
“Managing by projects” áóþó “òºñ뺺ð óäèðäàõ” ãýæ íýðëýñýí.
10 2000 “Managing by projects” íü ìåíåæìåíòèéí øèíý àðãà õàíäëàãà áîëîí
õºãæèæ ýõýëñýí.

35. 1.4 Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí ÷èãëýëýýð ¿éë
àæèëëàãàà ÿâóóëäàã áàéãóóëëàãóóä
35
 1967 – Îëîí óëñûí òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí õîëáîî çîõèîí
áàéãóóëàãäñàí. /International Project Management Association/ -30 îðíû
20000 ãèø¿¿íòýé.
 1969 – Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí èíñòèòóò /Project Management Institute/
- 1998 îíû áàéäëààð 44000 ãèø¿¿íòýé
 1983 - PMI íü èòãýìæëýãäñýí
 1987 – Òºñëèéí ìåíåæìåíòèéí ìýðãýжèëòýí áýëòãýæ ñåðòèôèêàò
îëãîæ ýõýëñýí. /Project Management Professionals/
 1987 – Òºñëèéí ìåíåæìåíò ìýäëýãèéí цогц /Project Management Body
of Knowledge/ ñýòã¿¿ëèéã ãàðãàæ ýõýëñýí

36. 36
Ãèø¿¿äèéí òîî
1990 îíä -7500
/ ìÿíãàí õ¿í/
1995 îíä -17000
1998 îíä – 44000
ãèø¿¿í
Îí