Оқушылардың тіл меңгеру деңгейін анықтауда сөйлеу әрекетінің түрлерін бір-бірімен байланыстыра қамтитын тапсырмалар жүйесі. Хазимова Ә.Ж. ф.ғ.к., Салыхова Б.О. п.ғ.к., Хейлибери Алматы мектебінің қазақ тілі пәнінің мұғалімдері. Алматы, 2011

1. Хазимова Ә.Ж. ф.ғ.к.,
Салыхова Б.О. п.ғ.к.,
Хейлибери Алматы мектебінің
қазақ тілі пәнінің мұғалімдері
Алматы, 2011

2. Оқыту қазақ тілінде емес жалпы білім беретін
мектептердегі қазақ тілін үйретудің
5 деңгейлі құрылымы:
• Қарапайым деңгей
• Бастапқы деңгей
• Негізгі деңгей
• Орта деңгей
• Ортадан жоғары деңгей

3. 1- 4 сыныптар
Қарапайым деңгей Бастапқы деңгей
А1.1 А1.2 А1+
БАСТАПҚЫ БАСТАПҚЫ БАСТАПҚЫ
ІЛГЕРІ ТЕРЕҢ ТЕРЕҢ
ИГЕРІМ ИГЕРІМ ТОЛЫҚ
ИГЕРІМ
1 сынып 2 сынып 3 сынып 4 сынып

4. 5-9 сыныптар
Негізгі деңгей Орта деңгей
А2 А2.2; А2+
А2.1 А2.1.1 А2.1.2 А2.2 А2+
Қалыптасу Қалыптасу Қалыптасу Қалыптас- Ілгерілей
қарсаңын- қарсаңын- қарсаңын- қан игерім қалыптас-
дағы игерім дағы ілгері дағы толық қан игерім
игерім игерім
5 сынып 6 сынып 7 сынып 8 сынып 9 сынып

5. 10-11 сыныптар
Ортадан жоғары деңгей
В1
В1.1 В1.2
Тереңдетіле Тереңдетіле қалыптасқан
қалыптасқан игерім толық игерім
10 сынып 11 сынып

6. Әр деңгей бойынша:
 лексикалық минимум;
 грамматикалық минимум;
 сөйлеу әрекетінің барлық түрін қамтитын
тапсырмалар;
 бақылау және қорытынды сынақ
тапсырмалары;
 оқушының /студенттің бастапқы тілдік
білім деңгейін анықтайтын тапсырмалар;
 бейімделген мәтіндер, шығармалар жинағы.

7. Бақылау және қорытынды сынақ
тапсырмалары
оқылым мен жазылым;
тыңдалым мен жазылым.

8. Оқылым мен жазылым тапсырмалары
 1-тапсырма – берілген мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беру ;
 2-тапсырма – мәтіннің бөліктерін мазмұнына сәйкес ретімен
қою, өз ойын қорытындылап жазу.
 3-тапсырма – берілген мәтінді оқып, сауалнама немесе
өтініш қағазын (қандай да бір сайыс, байқау, конкурстарға
қатысу, қандай да бір веб-сайтқа тіркелу т.с.с.) толтыру
немесе мәтін бойынша дайындалған кестені толтыру;
 4-тапсырма – берілген мәтінді оқып, мәтін мазмұны
бойынша дайындалған жоспарға сәйкес түсінгенін қысқаша
жазу;
 5-тапсырма – берілген ой-пікірлерге сүйене отырып, нақты
бір тақырып бойынша 100-150 сөзден тұратын шағын мәтін
жазу;
 6-тапсырма – берілген мәтінді оқып, түсінгенін өз сөзімен
100 сөз көлемінде қорытындылап жазу.

9. Бүркіттің досы сұңқар
Бір күні бүркіт өзіне сенімді дос іздеп, әлемге хабар беріпті. Құстар
жиналып, бүркіттің алдына келіпті. Сонда бүркіт: 1
- Кімнің қандай қасиеті бар?- деп сұрапты.
Бүркіт:
- Бір басыңа осы қасиет те жетеді. Маған сен ғана дос бола аласың.
Асырмай, тек шындықты айттың ғой, -депті.
Содан бері биікте бүркіт пен сұңқар ғана самғайтын болыпты.
Бірінші болып қаз сөйлеген екен:
- Мен суда да жүземін, жерде де жүремін, ұша да білемін, -депті.
Сонда бүркіт алыстау тұрған сұңқардан:
- Сен неге үндемейсің? Сенің қандай қасиетің бар? – деп сұрапты.
Сұңқар:
- Менің үндемей тұрған себебім, өзімде түрлі қасиет те жоқ, бір ғана
қасиетім бар. Ол өзіңіз сияқты шаршамай ұшу, - депті.
Содан кейін жапалақ ортаға шығып:
- Менен басқа құстар түнде ұшып көрген емес, -деп мақтаныпты.
Осылай құстардың көбі өзін мақтаған екен.
Өз ойыңызды қорытындылап жазыңыз.
.....................................................................................................................................

10. 3-тапсырма. Берілген мәтінді оқып, мәтін бойынша кестені толтырыңыз.
Баяғыда бір елге саудагерлер тауарлар алып келеді,
тауарлардың арасында темекі де бар екен. Тезірек сату үшін,
саудагерлер темекіні мақтай бастайды. Сонда жергілікті бір
ақылгөй шал жерлестеріне:
- Бұлар дұрыс айтады. Темекі шексеңдер, сендерді ит
қаппайды, түнде үйлеріңе ұры түспейді, ең бастысы –
қартаймайсыңдар, - дейді. Саудагерлер бұл сөзді түсінбей,
шалға:
- Қария, айтқаныңызды түсіндірмес пе екенсіз? – дейді.
Сонда шал:
- Темекі көп шексең, ағзаң әлжуаз болады, таяққа сүйеніп
жүресің. Ал таяғы бар адамды ит қаппайды. Екіншіден, көп
жөтелесің, ал түнде ұйықтамай жөтеліп жатқан адамның үйіне
ұры кірмейді. Ал қартаймау себебің – жастай өлесің.

11. Тауар түрі
Ақылгөй шалдың
темекі туралы ит қаппау
айтқаны
Темекінің зиян
тұстары
жастай өлу

12. 5-тапсырма. Берілген ой-пікірлерге сүйене отырып, «Денсаулыққа
...........................................................................................................................................................
зиян әдеттер» деген тақырып бойынша 100-150 сөзден тұратын шағын
мәтін жазыңыз.
Кейбір адамдар
Өз өмірің өз күйзелістен шығу үшін
темекі тартады, ішімдік
қолында пайдаланады
Еуропа одағы темекі қораптарына
медициналық тақырыптарда қорқынышты
сөздер мен суреттер салуды қолға алған.
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................

13. Тыңдалым мен жазылым тапсырмалары:
 мәтінді тыңдап, сұрақтарға жауап беру;
 берілген мәтінді тыңдап, дұрыс немесе
бұрыс жауапты белгілеу;
 5-6 шағын диалогты тыңдап, әр диалог
бойынша 1 сұраққа жауап беру;
 мәтінді немесе сұхбатты тыңдап , көп
нүктенің орнына тиісті сөздерді жазу.

14. 3-тапсырма. 4 шағын диалогты тыңдап, әр диалог бойынша 1
сұраққа жауап беріңіз.
1-диалог: Тапсырыс берген адамның аты кім?
...........................................................................................
2-диалог: Болат қай елге барғысы келеді?
...........................................................................................
3-диалаог: Арман ауылға немен барады?
...........................................................................................
4-диалог: Ұшақ билетінің бағасы қанша тұрады?
...........................................................................................