1. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Оршил
Дэлхий дахинаараа төгс өрсөлдөөнт зах зээл дээр амьдарч байгаа өнөө үед
энэ өрсөлдөөний шуурган дунд өөрийн гэсэн байр суурийг эзэлж, хэрэглэгчдийн
эрэлт хэрэгцээг бүрэн хангасан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэн хүргэж, ашгаа хамгийн дээд
түвшинд байлгах нь бизнесийн байгууллагын гол зорилго билээ.
Аливаа бизнесийн байгууллагын зах зээлд оршин тогтнох гол үндэс нь бүтээгдэхүүн,
үйлчилгээ байдаг учраас тухайн бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ шинэчлэн сайжруулж,
хэрэглэгчдийнхээ сэтгэл ханамж, худалдан авалтыг бууруулахгүй, улам нэмэгдүүлж
байх нь хамгийн чухал асуудал болсоор ирсэн. Тиймээс байгууллагын менежментийн
хамгийн чухал, салшгүй нэг хэсэг бол бүтээгдэхүүний шинэчлэл билээ.
Бүтээгдэхүүний
амьдралын
мөчлөг
улам
богиносч
байгаа
өнөө
үед
өрсөлдөгчдөөсөө түрүүлж аль болох богино хугацаанд бүтээгдэхүүнээ шинэчилж,
шинэ бүтээгдэхүүн зах зээлд гаргаж, хэрэглэгчдээ байнга татаж байж байгууллага
ашгаа нэмэгдүүлж, зах зээл дэх байр сууриа улам батжуулна.
Хамгийн бага орц зардлаар хамгийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж ашиг олох нь
шинэ бүтээгдэхүүний онолын өнөөгийн зарчим юм.
Дотоодын үйлдвэрүүдийн бүтээгдэхүүн нь хэрэглэгчийн хэрэгцээ шаардлагыг
тэр бүр хангаж чадахгүй байгаагаас өнөө үед үйлдвэрүүд шинэ технологи шингээсэн
бүтээгдэхүүнүүдээ богино хугацаанд гарган импортыг орлох бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх
хэрэгтэй байна. Тиймээс би энэ сэдвээр судалгааны ажлаа сонгон авсан билээ.
Миний энэхүү илтгэлийн гол зорилго нь бүтээгдэхүүн шинэчлэлийн үе шатыг
“Гоёо” ХХК-д хэрэглэхэд тохиромжтой загварыг боловсруулан гаргахад оршиж байна.
-1-

2. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Шинэ бүтээгдэхүүний менежмент
Бүтээгдэхүүнийг дараах тохиолдлуудад шинэ ба шинэчилсэн гэж үзэж болно.
∗ Дэлхий дээр цоо шинэ
∗ Бүтээгдэхүүний үзүүлэлтийг шинэчлэсэн
∗ Бүтээгдэхүүнд сайжруулалт хийсэн
∗ Бүтээгдэхүүний шугамын өргөжилт хийсэн
∗ Зах зээл дээр дахин байршуул
Бүтээгдэхүүний шинэчлэлт хийх үе шатууд
1. Шинэ санаа олох үе шат
Шинэ санаа олох эх үүсвэрүүд:
∗
Худалдан авагчид
∗
Эрдэм шинжилгээ, лабораторийн ажилтнууд
∗
Өрсөлдөгчид
∗
Маркетинг, борлуулалтын албаны ажилтнууд
∗
Дээд удирдлагууд
Шинэ санаагаа олохдоо дараах 2 аргыг ашиглаж болно.
 Шинж чанарын жагсаалт гаргах арга
Энэ аргын хүрээнд одоогийн бүтээгдэхүүнийхээ шинжүүдийг эхний ээлжинд жагсаан
бичнэ. Дараа нь сайжирсан бүтээгдэхүүн гаргахын тулд шинж бүрийг нь өөрчлөх
боломжийн судалгаа хийнэ. Судалгаан дээр үндэслэж шинэ санаа олохоор ажиллаж
байгаа багийн бүх гишүүд бүтээгдэхүүнийхээ шинжийг өөрчлөх саналаа гаргацгаана.
Доорхи асуултуудыг тавьснаар хэрэгтэй санаануудыг гаргаж ирэхийг өдөөж чадна.
-
Өөр зориулалтаар ашиглаж болох уу?
-
Ямар шинж чанар нь хэрэглэгчдэд илүү таалагддаг вэ?
-
Жижигсгэх үү, томсгох уу?
-
Орлуулах уу, хослуулах уу? Эдгээр асуултуудад хариулах замаар боломжит
хувилбаруудыг гаргаж ирнэ.
 Оюуны довтолгооны арга
-2-

3. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Энэ аргыг байгууллагад өргөн хэрэглэдэг ба шинэ санаа олоход хэрэглэхэд мөн
тохиромжтой. Шинэ бүтээгдэхүүний багийн гишүүд болон экспертүүдээс бүрдсэн баг
ярилцлагыг хийх ба ярилцлагыг өглөө хийх нь тохиромжтой. Удирдагч нь “Бид аль
болох олон санаа олж авахыг хүсч байна, мөн үнэлж дүгнэхгүй” гэдгээ хэлэх хэрэгтэй.
Санаа нь нэг нэгнээсээ урган гарч болно. Ингээд хуралдааны үр дүнд маш олон
санаа хуримтлагдах ба үүний дараа шинэ бүтээгдэхүүний багийн гишүүд санаануудыг
цэгцэлнэ.
2. Санаагаа үнэлэх ба сонгох үе шат
Энэ үе шатны зорилго нь санааны тоог тохиромжтой, амьдралд илүү бодитой
тусахуйц, цөөн болгох явдал юм. Энэ үе шатанд 2 төрлийн алдаа гарч болно. Үүнд:
∗
Боломжийн санааг хаях
∗
Тааруухан санааг сонгох,дараагийн шатанд шилжүүлэх
Санааг үнэлэх аргууд:
Ихэнх шинэ бүтээгдэхүүний багийн гишүүд шинэ санаанууддаа үнэлгээ хийсний
үндсэн дээр сонгодог. Үнэлгээний дараах аргууд байдаг.
А. Хүснэгтийн арга
Хүснэгт 1
Бараан
Зорилто
Өрсөлдөө
Зах
Бараан
Бүтээх
Үйлдвэр-
ы санаа
т зах зээл
н
зээлийн
ы үнэ
хугацаа,
лэлийн
зардал
зардал
хэмжээ
Ашиг
А
Б
Б. Бүтээгдэхүүний шийдэл нь байгууллагын зорилт, стратеги болон нөөцтэй
зохицож байгаа эсэх байдлаар нь үнэлэх арга
Бүтээгдэхүүний санаануудыг үнэлсний дараа аль нь байгууллагын дотоод нөөц
бололцоо, зорилго, стратегитэй хамгийн сайн нийцэж байгаа, мөн хэрэглэгчдийн
хэрэгцээ шаардлагыг бүрэн хангаж чадах боломжтой гэж үнэлсэн санааг сонгон авна.
-3-

4. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Çàõ çýýëèéí áîëîìæ íü
ï¿¿ñèéí çîðèëòòîé
íèéöýõ ¿¿?
Àøãèéí çîðèëò
Тийм
үгүй
үгүй
Áîðëóóëàëòûí çîðèëò
Тийм
үгүй
Áîðëóóëàëòûí
ºñºëòèéí çîðèëò
Тийм
Õóäàëäàí àâàã÷äàä
íýð õ¿íä îëîõ çîðèëò
тийм
үгүй
тийм
Ï¿¿ñèéí íººö áîëîìæ
үгүй çîõèöîæ áàéíà
õî¸ð
óó?
Áàéãóóëëàãàä
øààðäëàãàòàé
õºðºí㺠áèé þó?
Áîëîìæèéí çàðäëààð
үгүй áèé áîëãîæ ÷àäàõ
óó?
тийм
Áàéãóóëëàãà
¿éëäâýðëýë
ìàðêåòèíãèéí íîó-õàóòàé þó?
тийм
Áîëîìæèéí çàðäëààð
үгүй
áèé áîëãîæ ÷àäàõ
óó?
тийм
Áàéãóóëëàãàä
õóâààðèëàëòûí
çàéëøã¿é çàðäàë
áèé þó?
тийм
үгүй Áîëîìæèéí çàðäëààð
¿éëäâýðëýæ ÷àäàõ
óó?
тийм
Äàðààãèéí øàòàíä
øèëæèõ
тийм
Çàõ çýýëèéí
áîëîìæèéã îðõèõ
3. Бүтээгдэхүүний шийдлийг тодорхойлох ба үнэлэх үе шат
-4-

5. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Сонгогдсон
санаануудад
бүтээгдэхүүнийг
эхний
иж
бүрэн
байдлаар
шинжилгээ
тодорхойлон
хийж
гаргах
үйлдвэрлэх
замаар
гэж
буй
бүтээгдэхүүний
шийдлийг тодорхойлон гаргана.
Энэ үед шинэ бүтээгдэхүүний баг болон хэрэглэгчдэд шинэ бүтээгдэхүүний талаарх
төсөөлөл бий болно.
Маш нарийн тодорхойлон гаргасан бүтээгдэхүүний шийдлүүдийг хооронд харьцуулан
үнэлгээ хийх замаар хамгийн оновчтойг нь сонгон үйлдвэрлэхэд бэлэн болгох
хэрэгтэй байдаг. Үүний тулд дараах үнэлгээний аргыг ашиглана.
А. Хэрэглэгчдээс асуулга авах замаар үнэлэх арга
Шийдлүүдийг
хэрэглэгчдэд
зураглаж
үзүүлэн
төсөөлөл
бий
болгох
замаар
хэрэглэгчдэд хэд хэдэн асуулт тавьж хариулт авах замаар шийдлүүдээ үнэлүүлнэ.
∗ Ашиг тус нь танд тодорхой бөгөөд итгэхүйц байна уу?
∗ Уг бүтээгдэхүүн таны хэрэгцээг бүрэн дүүрэн хангаж чадахуйц байна уу?
∗ Таны энэ хэрэгцээг өөр бүтээгдэхүүн одоогоор хангаж чадаж байна уу?
∗ Үнэ нь чанар, дизайн,хэрэглээ даах чадвартайгаа тохирохуйц байна уу?
∗ Уг бүтээгдэхүүн таны худалдан авах чадварт нийцэх боломжтой байна уу?
∗ Та уг бүтээгдэхүүнийг худалдан авах уу?
∗ Хэн уг бүтээгдэхүүний хэрэглэх, хэдэн удаа хэрэглэх вэ?
4. Маркетингийн төлөвлөгөө
Энэ үе шатанд сонгогдсон тухайн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргахтай холбогдуулсан
төлөвлөгөө, стратеги, шинжилгээ, судалгааны цогц ажлууд хийгдэнэ.
1. Нөөцийн бэлтгэл
2. Маркетингийн төлөвлөгөө
3. Бизнесийн шинжилгээ
Нөөцийн бэлтгэл
Ихэнх шинэ бүтээгдэхүүний менежерүүдийн анзааралгүй өнгөрдөг 1 алхам бол
нөөцийн
бэлтгэл
юм.
Бүтээгдэхүүнийг
үйлдвэрлэхэд
шаардлагатай
нөөц,
бололцоогоо урьдчилан сайн бэлтгэж, төлөвлөсөн байх шаардлагатай. Үүнийг эс
тооцоолбол үйлдвэрлэлийн процесс явагдаж эхлэхэд алдаа доголдол гарах
магадлал өндөр байдаг.Бүхий л үйл ажиллагааны нөөцийн бэлтгэл хангалттай
байхгүй бол байгууллага их хэмжээний ашиг олж чадахгүйд хүрнэ.
Маркетингийн төлөвлөгөө
-5-

6. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Шинэ
бүтээгдэхүүний
менежерүүд
тухайн
бүтээгдэхүүнийг
зах
зээлд
гаргах
маркетингийн иж бүрэн төлөвлөгөөг маш сайн боловсруулах шаардлагатай.
Маркетингийн төлөвлөгөөнд дараах үйл ажиллагаанууд тусгагдана.
1. Зорилтот зах зээл, маркетингийн зорилго зорилтууд, маркетингийн стратеги
2. Маркетингийн иж бүрдлээ тодорхойлно.
1. Бүтээгдэхүүн / бүтээгдэхүүний нэр, сав баглаа боодол, худалдааны
тэмдэг /
2. Үнэ / үнийн бодлого, стратеги, үнэ тогтоох арга, үнийн хөнгөлөлт,
урамшуулал /
3. Хуваарилалт / түгээлтийн сувгууд/
4. Идэвхжүүлэлтийн үйл ажиллагаа / борлуулалтын урамшуулал, реклам
зар сурталчилгаа, биечлэн худалдаа, олон нийтийн харилцаа холбоо/
Бизнесийн шинжилгээ
Маркетингийн төлөвлөгөөг гаргасны дараа бизнес төлөвлөгөөний таатай байдлыг
үнэлнэ. Байгууллагын зорилтыг хангах эсэхийг тодорхойлохын тулд удирдлагын
зүгээс борлуулалт, зардал болон ашгийн төсвийг бэлтгэнэ.
5. Бүтээгдэхүүнийг бий болгох, турших
Боловсруулсан шийдлийг бодит бүтээгдэхүүн болгоно. Ингэхдээ дараах зүйлүүдийг
анхаарна:
∗
Хэрэглэгч бүтээгдэхүүний шийдэлд тусгагдсан бүх шинж чанаруудыг
туршилтын загвараас шууд тусгаж авахуйцаар хийнэ.
∗
Туршилтын загвар нь энгийн нөхцөлд ердийн байдлаар ашиглахад ямар
ч аюулгүй, найдвартай байх
∗
Туршилтын
загварын
өөрийн
өртөг
нь
үйлдвэрлэлийн
зардлын
төлөвлөгдсөн хэмжээнээс ихгүй байна.
Туршилтын загвар бэлэн болмогц түүнийг хэрэглээний нөхцөлд үүргээ хэрхэн
гүйцэтгэж байгааг болон хэрэглэгчид хэрхэн хариу үзүүлж байгааг мэдэх зорилгоор
туршилт хийнэ. Хэрэглээний нөхцөлд туршилт хийсний дараа таних тэмдгийн нэр,
сав баглаа боодол болон уг зах зээлийн нөхцөлд туршилт хийнэ. Уг туршилтыг
хийснээр хэрэглэгчид барааг эзэмших, хэрэглэх, дахин худалдан авахдаа хэрхэн
-6-

7. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
хариу үзүүлж байгааг болон зах зээлийн бодит багтаамжийг мэдэх боломжтой болно.
Туршилтын дараах аргуудыг ашиглах боломжтой. Үүнд:
Хэрэглээний
нөхцөлд
/ Хүснэгт 2/
турших Зах зээлийн нөхцөлд турших аргууд
аргууд
Лабораторийн
Хэрэглэгчдийн
Өргөн
нөхцөлд
эрхэмлэлийн
барааны зах зээлийн зориулалттай
турших арга
туршилт :
туршилт :
барааны зах зээлийн
Энгийн
Борлуулалтын
туршилт :
Барааг
хэрэглүүлж
зэрэглэлийн арга
Хослуулан
долгионы судалгаа
турших арга
Хиймэл
дэлгүүрийн Үзэсгэлэн
харьцуулах арга
Масштаб
арга
Хяналттай
хэрэглэх арга
турших арга
Туршилтын зах зээл
хэрэглээний Үйлдвэрлэлийн
зохион
байгуулах арга
орчинд Хяналттай
орчинд
турших арга
Туршилтын зах зээл
2. Зах зээлд гаргах үе шат
Зах зээлийн нөхцөлд туршилт явуулснаар шинэ бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргах
эсэх талаар шийдвэр гаргахад туслах хангалттай мэдээлэлтэй болно. Хэрэв
байгууллага бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргахаар шийдвэл үйлдвэрлэлийн хүчин
чадалтай
холбоотой
асуудлуудыг
шийдэх
хэрэгтэй
болно.
Түүнээс
гадна
маркетингийн стратегитэй холбоотой шийдвэрүүдийг гаргана. Байгууллага зах зээлд
бараагаа гаргахын тулд хэзээ , хаана , хэнд , яаж ? хүргэхээ шийдэх шаардлагатай
болно.
Хэзээ ? Байгууллага дараах 3 сонголттой тулгарна. Үүнд:
∗
Өрсөлдөгчөөсөө түрүүлж бүтээгдэхүүнийг зах зээлд гаргах
∗
Зэрэгцэж гаргах
∗
Хожуу гаргах - эсэхээ шийднэ.
Хаана? Байгууллага газарзүйн хувьд хаана бүтээгдэхүүнээ гаргах, хуваарилах вэ
гэдгээ шийднэ. Үүнд дараах хүчин зүйлүүдийг шалгуур болгоно.
∗
Хуучин зах зээлдээ гаргах уу, шинэ зах зээлд гаргах уу
∗
Шинэ зах зээлд гаргах бол тухайн газар нутгийн зах зээлийн багтаамж,
худалдан авах чадвар
∗
Байгууллагын тухайн орон нутаг дахь нэр хүнд
-7-

8. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
∗
Өрсөлдөгчдийн байдал – зэргээс хамаарч шийдвэр гаргана.
Хэнд ? Байгууллага хуваарилалт болон идэвхжүүлэлтээ хэнд хандуулах вэ гэдгээ
шийднэ. Байгууллагын анхаарлаа хандуулах ёстой хэрэглэгчдийн групп нь доорхи
онцлогтой байх ёстой. Үүнд :
∗
Уг сегмент нь тодорхой тооны эрт мэдрэгчидтэй байх ёстой
∗
Тэд нар нь идэвхтэй хэрэглэгчид байна.
∗
Тэднийг татахад хялбар, бага зардал гардаг байх ёстой
∗
Тэд барааг нааштай үнэлэгчид байх ёстой
Эдгээр асуултуудад хариулсан хамгийн оновчтой шийдвэр гаргасны дараа зах зээлд
байгууллага бүтээгдэхүүнээ гаргах бүрэн боломжтой болно.
“Гоёо” ХХК-ийн бүтээгдэхүүн шинэчлэлтийн үйл ажиллагаанд
хийсэн судалгаа
Гоёо компани нь 1993 онд анх Монгол Америкийн
хамтарсан “Монгол Амикал ” нэртэйгээр байгуулагдан үйл
ажиллагаагаа явуулж эхэлсэн.
2004 оны 6-р сараас бүтэц зохион байгуулалтын өөрчлөлт
хийж “Монгол Ноолуур Тэмээний Ноос” компани нэртэйгээр
шинээр зохион байгуулагдсан. 2006 оноос “MCS” группын охин
компани болж удирдлагын зохион байгуулалтын өөрчлөлт хийн
“Гоёо” нэртэйгээр зах зээлд дахин гарч ирсэн.
Тус компани нь дээд зэргийн чанартай ноолуур, тэмээний
ноос, сарлагийн хөөврөн утас, сүлжмэл бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэдэг бөгөөд жилдээ
500 тонн түүхий ноолуур, тэмээний ноос, сарлагийн хөөвөрт анхан шатны
боловсруулалт хийж, 250 тонн самнасан ноос ноолуур, 160 тонн ноолуур сарлагийн
хөөвөр тэмээний ноосон утас, 250000 ширхэг сүлжмэл бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх
хүчин чадалтай. Нийт 500 гаруй ажилтан ажиллагсадтай:
Захиалагчийн хүссэн загвараар, өндөр чанартай гүйцэтгэж боловсруулсан
самнасан ноолуур, утас, сүлжмэл эдлэлээ Итали, Герман, Орос, Украйн , Чех, Өмнөд
Солонгос, Япон, Тайвань, АНУ, Канад зэрэг дэлхийн 10 гаруй орны 40 гаруй
захиалагч компаниудад бүтээгдэхүүнээ байнгын экспортлодог. Ноолуур , тэмээний
ноосоор чанарын өндөр түвшинд , орчин үеийн загвар дизайнд нийцэн үйлдвэрлэж
буй “Гоёо” брэндийн сүлжмэл бүтээгдэхүүнүүд нь дотоод, гадаадын зах зээлд маш
-8-

9. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
сайн борлогдож байгаа төдийгүй хэрэглэгчдийн таашаалд нийцэж өндөр нэр хүндтэй
болсон.
Гоёо компани нь бүтээгдэхүүнийхээ загвар дизайн, чанарт
маш нарийн анхаардаг бөгөөд загварын хэлтэс нь үйл
ажиллагаагаа маш эрчимтэй явуулдаг. Нийт 12 ажилтан
ажиллагсадтай ба мэргэшсэн загвар зохион бүтээгчид,
тооцоо гаргагч, сүлжигч нар уг цехийн бүрэлдэхүүнд
ажилладаг.
Зураг 1.Загвар зохион
бүтээх хэлтэс
Шинэ загвар зохион бүтээхдээ улирал бүрээр коллекци гаргадаг. Тухайн
улирлын коллекцийг өмнөх улирлын туршид хийж гүйцэтгэдэг.
Гоёо ХХК-н шинэ бүтээгдэхүүн гаргах үе шат
1. Улирлын ажлын төлөвлөгөө гаргана. Энэ үе шатанд загварын хэлтсийн
мастер болон загвар зохион бүтээгчид тухайн улиралд хийгдэх ажлуудын
төлөвлөгөө гаргана. Төлөвлөгөө гаргах явцдаа дараа улирлын загварын чиг
хандлагыг дагуу ерөнхий гаргах бүтээгдэхүүнийхээ чиг хандлагыг тодорхойлно.
2. Загварын судалгаа хийнэ. Маркетингийн судалгаа, бүтээгдэхүүнүүдийн
борлуулалтын судалгаа зэргийг судалж, түүн дээр үндэслэж ямар загварын
чиглэл сонгохоо тодорхойлно. Тухайн улирлын загварын чиг хандлагыг сайн
судалсны дагуу загвар, өнгөний хувилбаруудаа боловсруулна.
3. Эскиз зураг гаргана. Олон хувилбаруудаар санал болгож буй загваруудынхаа
эскиз зургийг зурна. /зураг 2/
4. Эскиз зургийн сонголт хийнэ. Загварын хэлтэс хуралдаж эскиз зургийн
хувилбаруудаас сонголт хийнэ.
5. Ажлын зураг гаргаж загварын тооцоолол хийнэ. Сонгосон эскиз
зургийнхаа ажлын зургийг гаргаж бүх хэмжилтүүдийг бичиж гаргана. /зураг 3/.
Үүний дараа загварын тооцоолол гаргаж бүтээгдэхүүнийг туршилтын загвараар
оёход бэлэн болсон байна. /зураг 4/
6. Туршилтын загварыг хийнэ. Туршилтын загварыг загварын хэлтсийн
мэргэжлийн сүлжигч, оёдолчид хийж гүйцэтгэнэ. /зураг 5/
-9-

10. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
7. Загвараа батлуулна. Туршилтын загварыг туршиж үзсэний үндсэн дээр
загвараа загварын хэлтсийн даргаар батлуулж үнийн ерөнхий тогтоолт хийнэ.
8. Батлагдсан загварын размерийн хувилалт, размерийн хөөлт хийнэ.
Батлагдсан загварын тооцоолол дээр размерийн хувилалт хийнэ. Ингэхдээ
тухайн загварын шинж чанараас хамаарч өөр өөр хийдэг. Размер хөөлтийг
дунджаар эмэгтэй загвар L-размераар, эрэгтэй загварыг XL-размераар хөөнө.
9. Тооцоолол бүрэн хийгдсэн загварыг эцсийн байдлаар батлуулна.
Загварын хэлтсийн, сүлжих цехийн, оёх цехийн мастерууд хуралдаж загварын
зургийг эцсийн байдлаар батална.
10. Сүлжих цехийн мастерт хүлээлгэж өгнө. Бэлэн болсон загварын
тооцооллыг сүлжих цехийн мастер хүлээн авч үйлдвэрлэлд оруулна.
11. Борлуулалтанд гаргах. Борлуулалтанд
коллекцийг
зах
зээлд
таниулах
гаргахаас
зорилгоор
өмнө тухайн
маркетингийн
шинэ
идэвхүүлэлт
хийгддэг.Үүний дараа улирлын эхэнд шинэ коллекци худалдаанд гарна./зураг7/
зураг 2. Эскиз зураг
зураг 3.Ажлын зураг
зураг 4. Туршилтын загвар
хийж байгаа нь
зураг 5.Тооцооллын зураг
зураг 6.Тооцооллын зураг
зураг 7.Бэлэн бүтээгдэхүүн
/туршилтын загвар/
/размер хувилалт хийсэн/
Шинэ бүтээгдэхүүн гаргахад хэрэглэгддэг маркетингийн идэвхжүүлэлт
∗
ТВ, радио, сонин сэтгүүлээр зар сурталчилгаа явуулах
- 10 -

11. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
∗
Шинэ бүтээгдэхүүнийг сурталчилсан самбар тавих
∗
Шинэ бүтээгдэхүүний каталоги гаргах
∗
Интернетийн
веб
хуудсандаа
шинэ
бүтээгдэхүүний
танилцуулга
байрлуулах
∗
Борлуулалтын урамшуулал зарлах
∗
Бүтээгдэхүүндээ хямдрал зарлах
∗
Зочдыг хүлээн авах аян зохион байгуулах
∗
Ивээн тэтгэгчээр оролцох
Загварын хэлтсийн загвар зохион бүтээгчид загвараа зохиохдоо сүлжих, оёход
илүү хялбар байдлыг анхаарч загвараа зохиодог. Түүхий эдийн шийдлээ сонгосны
дараа өнгөө сонгож ,эдгээр дээр үндэслэж загвараа зохиодог.
Гадны байгууллагаас захиалга авахдаа бэлэн тооцоолол гаргасан байгаа
загварыг ирүүлж түүний дагуу үйлдвэрлэдэг. Ажлын ачаалал бага байгаа үедээ
ширхэгийн бүтээгдэхүүний захиалгыг 30%-н нэмэгдэлтэйгээр авдаг.
2007 оны шилдэг шинэ загваруудын дээжээс
- 11 -

12. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Компанийн 2006 оны амжилтуудаас :
•
2006 онд “Улаанбаатар түншлэл-2006” ОУ-ын үзэсгэлэн худалдааны “Гран
при” шагнал
•
2006 онд “Бизнес фестиваль-2006” арга хэмжээний Мөнгөн медалиар тус
тус шагнагдсан байна.
•
Үйлдвэр худалдааны яамны үзэсгэлэн худалдаанд “Ноос, ноолуурын
салбарын шилдэг бүтээгдэхүүн”-ээр
•
“Гоёо” компанийн дизайнер Ц.Азцэнгэл “Гоёл-2007” наадмын сүлжмэл
бүтээгдэхүүний шилдэг дизайнераар шалгарлаа
- 12 -

13. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
“Гоёо” ХХК-ийн бүтээгдэхүүн шинэчлэлтийн үйл ажиллагааг
сайжруулах нь
Судалгааны обьектийн шинэ бүтээгдэхүүн гаргах үе шатыг онолын үе шаттай
харьцуулсан харьцуулалтыг гаргалаа.
Гоёо ХХК-н үе шат
Онолын үе шат
1.Óëèðëûí àæëûí òºëºâëºãºº ãàðãàíà
2.Çàãâàðûí ñóäàëãàà õèéíý
1. Øèíý ñàíàà îëîõ ¿å
øàò
3.Ýñêèç çóðàã ãàðãàíà
4.Ýñêèç çóðãààñ ñîíãîëò õèéíý.
5.Àæëûí çóðàã ãàðãàæ, òîîöîîëîë
ãàðãàíà
6.Òóðøèëòûí á¿òýýãäýõ¿¿í
õèéíý
1. Ñàíààãàà ¿íýëýõ áà
ñîíãîõ ¿å øàò
2. Á¿òýýãäýõ¿¿íèé
øèéäëèéã òîäîðõîéëîõ
áà ¿íýëýõ ¿å øàò
7.Çàãâàðàà áàòëóóëíà.
8.Áàòëàãäñàí çàãâàðûí ðàçìåð
õóâèëàëò, ðàçìåðèéí õººëò õèéíý.
9.Òîîöîîëîë õèéãäñýí çàãâàðûí
çóðãèéã ýöñèéí áàéäëààð
áàòëóóëíà.
4. Òºëºâëºëò
ñòðàòåãèéí ¿å øàò
10.Ñ¿ëæèõ ¿éëäâýðëýëèéí
ìàñòåðò õ¿ëýýëãýæ ºãíº.
¿éëäâýðëýíý.
5. Á¿òýýãäýõ¿¿íèéã
áèé áîëãîõ áà òóðøèõ
¿å øàò
- 13 -

14. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
11.Áîðëóóëàëòàä ãàðãàíà
6. Çàõ çýýëä ãàðãàõ
¿å øàò
Эндээс харахад Гоёо ХХК нь шинэ бүтээгдэхүүний санаа, шийдэл дээр голчлон
анхаардаг бөгөөд шинэ коллекцийг худалдаанд гаргахтай холбоотой маркетингийн
иж бүрэн төлөвлөгөө, бизнесийн шинжилгээг бүрэн хийдэггүй нь харагдаж байна. Мөн
шинэ бүтээгдэхүүнүүдийг зах зээлд турших үйл ажиллагааг явуулдаггүй, шууд
борлуулалтад гаргадаг. Мөн маркетингийн идэвхжүүлэлтийн үйл ажиллагааг
явуулдаг боловч бүрэн цогц байдлаар явуулдаггүй байна. Эдгээр нь ихэвчлэн тухайн
байгууллагын онцлог, мөн салбарын онцлогоос хамаардаг нь харагдаж байна.
Гоёо ХХК-н бүтээгдэхүүн шинэчлэлтийн үйл ажиллагаанд шинжилгээ хийсний
үндсэн дээр дараах загварыг санал болгож байна.
1.Óëèðëûí àæëûí òºëºâëºãºº ãàðãàíà.
2.Çàãâàðûí ñóäàëãàà õèéíý. Ýñêèç çóðàã ãàðãàíà.
3.Ýñêèç çóðãààñ ñîíãîëò õèéíý.
5.Òóðøèëòûí á¿òýýãäýõ¿¿í õèéíý. Çàãâàðûã áàòëóóëíà.
6.Áàòëàãäñàí çàãâàðûí ðàçìåð õóâèëàëò, ðàçìåðèéí õººëò õèéæ
ãàðñàí òîîöîîëëûã ýöñèéí áàéäëààð áàòëóóëíà.
7.Ìàðêåòèíãèéí àëáàòàé õàìòàð÷ ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº ,
áèçíåñèéí øèíæèëãýý õèéíý.
Ñàíàë áîëãîæ áóé çàãâàð
4.Àæëûí çóðàã ãàðãàæ, òîîöîîëîë ãàðãàíà
8.Ñ¿ëæèõ öåõèéí ìàñòåðò õ¿ëýýëãýæ ºãíº. ¯éëäâýðëýíý.
- 14 -

15. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
9.Òóðøèëòûí àðãóóäûã àøèãëàõ, ýñâýë òîäîðõîé õýðýãëýã÷äýýð
õýðýãë¿¿ëæ êîëëåêöèéã òóðøèæ ÷àíàð, çàãâàðûã
øàëãóóëàõ
10..Áîðëóóëàëòàä ãàðãàíà
Санал болгож буй загварыг нэвтрүүлснээр гарах үр дүн:
∗ Уг загварыг нэвтрүүлснээр шинэ коллекцийн маркетингийн төлөвлөгөөг нарийн
гаргаж уг коллекцийг борлуулалтад гарахад хийгдэх ажлуудын дэс дараалал
тодорхой болж, хэрэглэгчдэд илүү хурдан хүрч, борлуулалтын хэмжээгээ
нэмэгдүүлэх боломжтой болно.
∗ Зарим үе шатуудын хийгдэх ажлуудыг нэгтгэж нэг үе шатад оруулснаар хугацаа
алдах явдлыг багасгаж шийдвэр гаргахад илүү дөхөм болгоно. Зарим хугацаа
их шаарддаг үе шатуудад хангалттай хугацаа зарцуулах боломжтой болно.
∗ Бизнесийн шинжилгээг хийснээр борлуулалт, зардал, ашгийн хэмжээг тодорхой
болгож,
үүн
дээр
үндэслэж
зохистой
борлуулалтын
хэмжээг
тооцож,
борлуулалтгүй бэлэн бүтээгдэхүүн агуулахад их хэмжээгээр хадгалагдах,
алдагдал гаргахаас урьдчилан сэргийлэх
∗ Зах зээлийн туршилтын аргыг хэрэглэснээр зах зээл болон хэрэглэгчдийн
сэтгэл ханамж, худалдан авалтын байдал, зан төлөвийг таамаглан, шинэ
бүтээгдэхүүнийг хэрхэн хүлээн авч буй хандлагыг мэдэрч түүнтэй уялдуулан
маркетингийн үйл ажиллагаануудаа явуулах
- 15 -

16. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Дүгнэлт :
Гоёо компани нь анх 1993 онд “Монгол Амикал” нэртэйгээр байгуулагдсанаас хойш
тасралтгүй 14 дэх жилдээ үйл ажиллагаагаа явуулж буй монголын ууган хөнгөн
үйлдвэрийн нэг билээ.
Тус компани нь байгуулагдсан цагаасаа хойш маш ажилттай ажиллаж ирсэн
бөгөөд анх Америкийн хамтарсан хөрөнгө оруулалттай байсан бол одоо 100%
дотоодын хөрөнгө оруулалттай биеэ даасан компани болтлоо өргөжин тэлсэн байна.
Үзэсгэлэн худалдаа, тэмцээнд байнга оролцож авсан шагналууд, мөн амжилттай
ажиллаж хүртсэн өргөмжлөлүүд үүний тод илрэл нь болж байна.
Гоёо компани нь үйлдвэрлэлийнхээ онцлогоос хамаарч улирал бүр шинэ
бүтээгдэхүүний коллекци гаргадаг ба шинэ бүтээгдэхүүн гаргах үе шатыг судалсны
үндсэн дээр дараах дүгнэлтэнд хүрлээ.
1. Гоёо компани нь шинэ бүтээгдэхүүнийг нийт 11 үе шатаар гаргадаг ба шинэ
бүтээгдэхүүний баг болох загварын хэлтэс нь идэвхтэй сайн ажилладаг
2. Шинэ бүтээгдэхүүн гаргахдаа загварын шинэчлэлтийг ихэвчлэн хийдэг.
Чанарын шинэчлэлтийг өөрийн үйлдвэрийн лабораторид байнга хийж, ээрч
буй ноос,ноолууран утасны шинж чанарыг сайжруулж байдаг.
3. Эскиз зургийг : түүхий эдийн шийдэл - өнгө - загвар – сүлжээсээ сонгох
дарааллаар гаргадаг.
4. Шинэ бүтээгдэхүүн гаргахдаа шинэ санаа, загвар, өнгөний тал дээр илүү
анхаардаг бөгөөд маркетингийн төлөвлөгөө болон бизнесийн шинжилгээг иж
бүрнээр хийдэггүй байна.
5. Мөн шинэ коллекцийг зах зээл дээр турших үйл ажиллагааг явуулдаггүй, шууд
борлуулалтад гаргадаг.
- 16 -

17. .
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øèíý÷ëýë íü áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí ò¿ëõ¿¿ð
Дээрх дүгнэлтээс харахад Гоёо компанийн шинэ бүтээгдэхүүн гаргах үе шатууд нь
сайн зохион байгуулагдсан боловч зах зээл дээр гаргахад баримтлах бодлого,
маркетингийн төлөвлөгөө, бизнесийн шинжилгээ зэргийг бүрэн хийдэггүй нь шинэ
бүтээгдэхүүн бүрийг хэрэглэгчдэд хүргэх тал дээр, мөн борлуулалтын зохистой
хэмжээг төлөвлөж чадаагүйгээс агуулахад бэлэн бүтээгдэхүүн хуримтлагдаж үлдэх,
эсвэл хурдан хугацаанд дуусч хэрэглэгчдэд хүлээлтийг бий болгож байдаг байна.
Иймээс миний онол дээр үндэслэн санал болгож буй загварыг нэвтрүүлснээр дээрх
бэрхшээлүүдтэй тулгарахгүй, амжилттай ажиллах бүрэн боломж байна гэж дүгнэж
байна.
Анхаарал тавьсан та бүхэнд баярлалаа.
Ашигласан ном зүйн жагсаалт
1. C.Merle Frowland “New product management” 2005 он
2. С.Түвшинзаяа “ Маркетингийн удирдлага” УБ.1997 он
3. Д. Сэргэлэн “Маркетинг”
4. Л.Долгоржав “Бараа судлал” тэргүүн дэвтэр. УБ.2004 он
5. Л.Бурмаа “ Маркетингийн менежмент” УБ. 2003 он
- 17 -