1. . Mga salitang pangnilalaman (mga content word)
1. Mga nominal
a. Pangngalan (noun) - mga salitang nagsasaad ng pangalan ng tao, hayop, bagay, pook,
katangian, pangyayari, atbp.
b. Panghalip (pronoun) - mga salitang panghahali sa pangngalan
2. Pandiwa (verb) - mga salitang nagsasaad ng kilos o nagbibigay-buhay sa isang lipon
ng mga salita
3. Mga panuring (mga modifier)
a. Pang-uri (adjective) - mga salitang nagbibigay-turing o naglalarawan sa pangngalan at
panghalip
b. Pang-abay (adverb) - mga salitang nagbibigay-turing o naglalarawan sa pandiwa,
pang-uri at kapwa nito pang-abay
B. Mga Salitang Pangkayarian (Function Words)
1. Mga Pang-ugnay (Connectives)
a. Pangatnig (conjunction) - mga salitang nag-uugnay ng dalawang salita, parirala o
sugnay
b. Pang-angkop (ligature) - mga katagang nag-uugnay sa panuring at salitang
tinuturingan
c. Pang-ukol (preposition) - mga salitang nag-uugnay sa isang pangngalan sa iba pang
salita
2. Mga Pananda (Markers)
a. Pantukoy (article/determiner) - mga salitang laging nangunguna sa pangngalan o
panghalip
b. Pangawing o Pangawil (linking o copulative) - salitang nagkakawing ng paksa (o
simuno) at panaguri
Hindi na isinama ang Pandamdam (interjection; mga salitang nagsasaad ng matinding
damdamin) sapagkat ayon sa mga may-akda ng Makabagong Balarila ay maaaring magamit
bilang pandamdam ang kahit anong salita kung bibigkasin nga ng may matinding damdamin.
Samantala, sa Balarilang Ingles ay may walong tradisyunal na bahagi ng pananalita bagama't
higit pa itong nahahati sa iba't ibang kaurian sang-ayon na rin sa mga pag-aaral ng mga
kasalukuyang lingguwistiko. Ito ay ang pangngalan, panghalip, pandiwa, pang-uri, pang-abay,
pangatnig, pang-ukol at pandamdam.
Mga sanggunian
Santos, Lope K. (1944), Balarila ng Wikang Pambansa (2nd ed.), Lungsod ng
Maynila: Kawanihan ng Palimbagan
2. Santiago, Alfonso O.; Tiangco, Norma G (2003), Makabagong Balarilang Filipino
(2nd ed.), Sta. Mesa Heights, Lungsod ng Quezon: Rex Book Store, Inc., pp. 121-
126, 164, 174, 199, 213, 221, 224-225, 228-232
Raflores, Ester (2006), Bagong binhi, Lungsod ng Valenzuela: JO-ES Publishing
House.,, pp. 77, 112, 181, 219 ,232 , 286, 326, 338, 351
oun - pangngalan
pronoun - panghalip
adverb - pang-abay
verb - pandiwa
adjective - pang-uri
preposition - pang-ukol
interjection - pang-angkop
conjunction -pangatnig
Pangngalan ang tawag sa bahagi ng pananalita na nagsasaad ng ngalan ng tao, bagay, lunan,
hayop, o pangyayari. Mga uri:
Pantangi
Ito ang twag sa uri ng mga tangi at tiyak na ngalan ng tao, bagay, lunan, o pangyayari. Isinusulat
sa malaking titik ang unang titik ng mga pangngalang pantangi.
Pambalana
Ito ang pangkalahatang pangngalan ng tao, bagay, lunan, hayop, o pangyayari. Ito ay isinusulat
sa maliit na titik, maliban kung ginagamit na mga pamagat o simula ng pangungusap.
Panghalip ang tawag sa mga salitang panghalili sa mga nabanggit nang pangngalan upang
maiwasan ang pag-uulit ng mga ito. Mga uri:
Panao, ay ginagamit na panghalili sa ngalan ng tao.
1. unang panauhan: ako, ko, akin, amin, tayo
2. ikalawang panauhan: ka, ikaw, inyo, kayo, ninyo
3. ikatlong panauhan: siya, niya, nila, sila, kanya
Pananong, ay salitang kumakatawan sa ngalan ng tao o bagay sa paraang patanong.
1. isahan: alin, sino, saan, ano, kailan, gaano
2. maramihan: alin-alin, sinu-sino, saan-saan, anu-ano, kai-kailan, gaa-gaano
Pamatlig, ay humahalili sa mga pangngalan at nagtuturo ng mga tao, bagay, lunan, o pangyayari.
1. malapit sa nagsasalita: ito, nito, dito
2. malapit sa kinakausap: iyan, diyan, hayan
3. malayo sa nag uusap: yaon, doon, ganoon
panaklaw, ay sumasaklaw sa bilang o dami.
1. iba, bawat, balana, isa pa, madla, lahat, tanan
Pang-uri ay nagbibigay turing sa pangngalan o panghalip. Mga uri:
Panlarawan, kapag naglalahad ng katangian, kalagayan, hugis, o laki ng isang pangngalan o
panghalip.
Pamilang, kapag nagsasaad ng bilang o kabuuan ng isang pangngalan o panghalip.
3. Pandiwa ang tawag sa bahagi ng pananalita na nagsasaad ng kilos o gawa. Mga aspekto:
Perpektibo o naganap na
Imperperktibo o nagaganap na
Kontemplatibo o gaganapin pa.
Pang-abay ay nagbibigay turing sa pandiwa, pang-uri, o kapwa pang-abay. Mga uri:
Pang-agam, nagsasaad ng pag-aalinlangan at d-katiyakan sa gawain ng pandiwang binibigyang-
turing nito.
Pamanahon, nagsasabi ng panahon o kung kailan ang kilos ng pandiwa; isinasaad din nito ang
dalas ng pagkakaganap ng pandiwa.
Panlunan, tumutukoy sa pook kung saan naganap, nagaganap, o magaganap ang kilos ng
pandiwa.
Panang-ayon, nagsasaad ng pagsang-ayon
Pananggi - nagsasaad ng pagtanggi.
Pang-ugnay ang tawag sa mga kataga at salitang ginagamit na tagapag-ugnay ng mga salita,
kaisipan at mga pahayag sa pangungusap.
Pang-angkop - nag-uugnay ng salita sa kapwa salita upang maging madulas ang pagbigkas.
1. -ng, pangatnig
2. -na, katinig
3. -g, letrang n
Pang-ukol, nag-uugnay ng pangngalan sa iba pang salita sa pangungusap.
1. para, tungkol, ukol, hinggil, ayon, laban, alinsunod, (sa / kay)
2. kay / kina
3. ng / sa
4. ni / nina
Pangatnig, nagpapahayag ng kaugnayan ng isang salita o mga salita, sa kapwa salita o mga salita
ng isang kaisipan sa kapwa kaisipan.
1. Pamukod, ginagamit ito kung sa dalawa o higit pang kaisipan, ang isa ay ibig itangi o pinag-
aalinlangang piliin. Hal: dili, man, kaya, o
2. Paninsay, ginagamit ito kapag sa pangungusap ang unang bahagi ay sinasalungat ng ikalawa.
Hal: ngunit, subalit, datapwat, sukdang, maliban, natangi, bagkus, habang
3. Panlinaw, ginagamit ito kung nais na lalong paliwanagin ang mga bagay na nasabi na. Hal:
samaktwid, tahasang sabi, anupa't, sa halip, kung gayon, alalaon man lamang
1. 4. panubali, nagpapahayag ng pagkukurong may pasumala o pag-aalinlangan. Hal:
sapagkat, kung, kapag