การคัดเลือก ERP

1. แนวทางการเลือกระบบ ERP
ERP Selection Guide
สถานประกอบการยุคปจจุบน มีความตองการเทคโนโลยีชวยการบริหารธุรกิจ ใหสามารถ
ั
ตอบสนองตอความตองการของลูกคาที่ฉับไว และสามารถรองรับการแขงขันของตลาดที่นับวันจะทวีความ
รุนแรงมากยิ่งขึ้น โดยระบบที่สถานประกอบการสวนใหญมองหาจะเปนระบบเทคโนโลยีสารสนเทศที่
มุงเนนในเรื่องของการจัดการทรัพยากรทางธุรกิจภายในองคกร นั่นคือ ระบบ Enterprise Resource
Planning (ERP) แตจากกิตติศัพทของการวางระบบ ERP ในอดีตที่ผานมา หลายทานไดยินไดฟงแลว มัน
ชางนากลัวเสียเหลือเกิน ไมวาจะเปนทางดานการลงทุนที่ตองใชงบประมาณจํานวนมากและควบคุมไมได
หรือดานความสําเร็จของโครงการที่วางระบบไปแลวใชไดบางใชไมไดบาง หรือสามารถใชไดแคบางโมดูล
เชนระบบ Finance , Distribution แตระบบที่เปนหัวใจสําคัญอยางแทจริงอยาง Production Planning
หรือ Manufacturing กลับไมสามารถใชงานได ดังนั้นผูประกอบการหลายรายยังไมมีความมั่นใจกับระบบ
ERP บางรายอาจจะลองชิมลางกับระบบเล็กๆไปกอนแตพอไมสามารถตอบสนองกับความตองการของ
ผูใชงานไดก็เลิกใชระบบและนําไปสูความลมเหลวที่เปนตราบาปใหกับระบบ ERP
บทความนี้ผูเขียนมีความตั้งใจใหสถานประกอบการไดตระหนักถึงปญหาที่แทจริงของการเลือก
และวางระบบ ERP เพื่อใชเปนแนวทางในการดําเนินการ และเปนขอมูลในการเจรจากับผูจําหนาย
ซอฟทแวรหรือผูวางระบบ โดยบทความนี้จะมุงเนนเพือใหความรูกับสถานประกอบการไทย ซึ่งจาก
่

ประสบการณของผูเขียนพบวาระบบการดําเนินธุรกิจของสถานประกอบการไทยมักจะประสบกับปญหา
เมื่อมีการนําระบบบริหารทรัพยากรทางธุกิจเขามาใช โดยปญหาทีหลีกหนีไมพนนันคือเรื่องของผูใชงาน
่
่
ขาดความรูความเขาใจและไมใหความรวมมือ ซึ่งถือวาเปนปญหาที่รุนแรง และแกไขคอนขางยาก ถาทาง
สถานประกอบการที่ตองการนําระบบเขาไปใช แตไมไดทําความเขาใจหรือใหความรูกับผูใชงานระบบ
รวมทั้งยังไมมการกําหนดเปาหมายในการดําเนินการและผลลัพธที่คาดหวังจากโครงการใหชัดเจน
ี
เนื่องจากระบบจะตองถูกขับเคลื่อนจากทุกหนวยงาน หากมีหนวยงานใดหนวยงานหนึ่งไมใหความรวมมือก็

2. จะกระทบกับหนวยงานอืนๆที่ตองใชขอมูลในการปฏิบัติงานตอ โดยจะกระทบเปนลูกโซกันไป สําหรับ
่
เนื้อหาบทความนี้จะแบงออกเปน 4 สวนหลักดังนี้





ระบบ ERP คือ อะไร?
ปญหาของการเลือกและวางระบบ ERP
แนวทางในการเลือกระบบ ERP
ผลลัพธที่สถานประกอบการควรจะไดรับจากการคัดเลือกและการวางระบบ ERP
ตัวอยาง กรณีศึกษา
ระบบ ERP คืออะไร ?
ระบบ ERP: Enterprise Resource Planning คือการบริหารเพื่อวางแผนและจัดการทรัพยากรให
เกิดประโยชนสูงสุดทั่วทั้งองคกรโดยการเชื่อมโยงกระบวนการทางธุรกิจ ไมวาจะเปนเรื่องการจัดซื้อ การ
ผลิต การขาย บัญชี การเงินและงานบุคคล เปนตน เขาดวยกันอยางเปนระบบเพื่อใหเกิดประโยชนอยาง
สูงสุดขององคกร ระบบ ERP จะประกอบดวยระบบยอยๆ แสดงดังรูปที่ 1
Order..
Order..
Order..
Order
Order..
Order..
รูปที่ 1 ERP, Enterprise Resource Planning

3. เทคโนโลยีสารสนเทศที่มีความกาวหนาในปจจุบันทําใหระบบ ERP ทํางานมีประสิทธิภาพมากขึน
้
การเชื่อมโยงขอมูลขององคกรและนํามาประมวลผลรวดเร็วและแมนยํา แตขอมูลที่จะนํามาประมวลผลนั้น
ขึ้นอยูกับผูปฏิบัติงานแตละสวนซึ่งเปนผูปอนขอมูลใหกับระบบ ดังนันจะเห็นไดวาหากสวนงานใดไมให

้
ความรวมมือก็จะสงผลกระทบกับทั้งองคกร
ปญหาของการเลือกและวางระบบ ERP
สามารถแบงลักษณะของปญหาออกเปนกลุมตางๆตามหลักการบริหารโครงการ ดังตอไปนี้
ดานการจัดการเชิงบูรณาการของโครงการ (Project Integration Management)
 ไมมีการสรางแผนสําหรับการจัดการโครงการอยางละเอียด เชน สรางแผนโดยแบงการจัดการ เปน
Phase และมีกจกรรมตางๆ ในแตละ Phase โดยละเอียดเปนตน
ิ
 ไมมีวิธีการตรวจสอบและควบคุมโครงการอยางเปนระบบ
 การกําหนดทีมงานที่ไมเหมาะสม หรือไมมีอํานาจการตัดสินใจ รวมไปถึงกําหนดหนาที่และความ
รับผิดชอบไมชัดเจน
 ขาดการสนับสนุนจากผูบริหารระดับสูง
 ความตองการของแตละแผนกมีความขัดแยงกัน โดยเฉพาะดานตนทุน และการผลิต
ดานการจัดการขอบเขตของโครงการ (Project Scope Management )
 ไมมีการกําหนดกฎเกณฑหรือขอบเขตในการพัฒนาโครงการที่ชัดเจน เชน พัฒนาการนํา ERP มา
ใชในสวนของโรงงานเทานัน หรือรวมถึงการกระจายสินคาดวย เปนตน
้
 การใหความตองการของแผนกตางๆที่ไมครบ ผิดพลาด หรือมีการเปลี่ยนแปลงบอยครั้ง
 มีความตองการใหมๆ เกิดขึนเมื่ออยูในขั้นตอนของการวางระบบ ERP ทําใหขอบเขตของโครงการ
้
เพิ่มมากขั้น
ดานการจัดการเวลาที่ใชในโครงการ (Project Time Management)
 การดําเนินงานลาชาเนื่องจากทีมงานไมมีเวลาให เนื่องจากติดงานประจํา
 ซอฟทแวรที่ถูกเลือกเขาไปใหดําเนินตอในขั้นตอนของการประเมิน ไมสามารถตอลสนองความ
ตองการไดอยางที่คาดการณไว ทําใหตองทําการเสาะหาซอฟทแวรใหมเพื่อทําการเปรียบเทียบ ทํา
ใหตองเพิ่มเวลาในการดําเนินงาน และเกิดความลาชาของโครงการขึ้น
ดานการจัดการงบประมาณของโครงการ (Project Cost Management )
 ใชคนและเวลามากกวาที่ตั้งไวเนื่องจากขาดการควบคุมที่เปนระบบ
 มีการ Customize มากไมสามารถควบคุมคาใชจายได

4. ดานการจัดการคุณภาพของโครงการ (Project Quality Management )
 คัดเลือกแลวได ระบบที่ไมตรงตามความตองการ ทําใหตองมีการ Customize มาก

 ซอฟทแวรมีความซับซอน ผูใชงานไมสะดวก
 ผูวางระบบวิเคราะหกระบวนการไมละเอียด ทําใหตอบสนองไดไมครบถวน ทําใหบางครั้งตอง
เพิ่มเฟสการดําเนินงาน และเพิ่มคาใชจาย
ดานการจัดการทรัพยากรบุคคลของโครงการ (Project Human Resource Management )
 ทีมดําเนินงานขาดความรูความเขาใจในระบบอยางถองแท
 มีการเปลี่ยนแปลงทีมดําเนินงาน ทําใหขาดความตอเนื่อง
 เกิดปญหาความขัดแยงระหวางแผนก
ดานการจัดการการสื่อสารในโครงการ (Project Communications Management)
 การประสานงานระหวางที่ปรึกษาโครงการและทีมดําเนินงานไมสะดวก
 เกิดความผิดพลาดในการสื่อสารระหวางแผนก
ดานการจัดการความเสี่ยงของโครงการ ( Project Risk Management )
 ไมมีการศึกษาและระบุปจจัยความเสี่ยงที่อาจเกิดขึน จึงทําใหไมมการวางแผนรองรับ
้
ี
 ผูวางระบบวิเคราะหกระบวนการไมละเอียด
ดานการจัดการการจัดซื้อในโครงการ (Project Procurement Management )
 ดําเนินการคัดเลือกและจัดซือซอฟทแวรทไมตรงกับความตองการ ทําใหตองมีการแกปญหาโดย
้
ี่
การ Customize
 การจัดซื้อจัดหา Hardware ตางๆที่ไมเหมาะสมทําใหระบบทํางานไมเต็มประสิทธิภาพ
 ซอฟทแวร ERP มีราคาคอนขางสูงทั้ง Licences และคาใชจายในการติดตั้งระบบ ทําใหบริษัทเกิด
ความลังเลในการจัดซื้อ
ปญหาของการเลือกและวางระบบ ERP เกิดขึ้นหลากหลายเนื่องจากตองเกี่ยวของและสัมพันธกับ
ทุกคนในองคกร โดยประเด็นสําคัญไดแก การกําหนดวัตถุประสงค ขอบเขตโครงการ ทีมงานทีเ่ หมาะสม
และการวิเคราะหกระบวนการโดยละเอียด เพื่อการคัดเลือกระบบที่เหมาะสมที่สุด ( Best Fit) จะได
Customize นอยๆ ดังนั้นเบื้องตนทุกฝายตองใหความรวมมืออยางดี เขาใจบทบาทและหนาที่ความ
รับผิดชอบของตนเอง เพื่อใหความตองการตางๆครบถวนเหมาะสม

5. แนวทางในการเลือกระบบ ERP
แนวทางการเลือกระบบ ERP ดังตอไปนี้ไดนําแนวทางที่เปนมาตรฐานทั่วไปมาประยุกตใชเพื่อใหมี
ความเหมาะสมกับการดําเนินการทางธุรกิจของสถานประกอบการไทย
1. การจัดตั้งทีมงานดําเนินโครงการ (Project Organization)
- การจัดตั้งทีมงานดําเนินโครงการ
- กําหนดวัตถุประสงคโครงการ
- กําหนดงบประมาณ
2. การฝกอบรมความรูระบบ ERP เชิงลึกใหทีมงานดําเนินโครงการ
- ฝกอบรมความรูระบบ ERP เชิงลึกใหทีมงานดําเนินโครงการเพื่อใหเขาใจระบบ ERP ที่
เปนมาตรฐาน เนื่องจากความตองการหรือแนวทางการปฏิบัติงานปจจุบน อาจจะไมตรงกับ
ั
แนวทางมาตรฐาน ถาสามารถปรับระบบการทํางานใหตรงกับมาตรฐานไดกจะไมตองมีการ
็

Customize ซึ่งมีคาใชจายเพิม และสามารถดําเนินงานเปนไปตามมาตรฐานทั่วไป
่
3. การเก็บขอมูลและวิเคราะหความตองการ เพื่อนํามาจัดทําเกณฑการประเมินดานตางๆ
- การเขียน Flow การปฏิบัติงาน
- สราง RFP Template หรือเกณฑการประเมินผูจําหนายซอฟทแวร ดานกระบวนการตางๆ
เชน เทคโนโลยีระบบฐานขอมูล ความสามารถดานตางๆ ความนาเชือถือ งบประมาณ เปนตน
่
โดยจะตองระบุใหครบถวนเพื่อการประเมินที่ถูกตอง
รูปที่ 2 ตัวอยางการจัดทําเกณฑการประเมินผูจําหนายซอฟทแวร
- การกําหนด Scenario ที่ตองการจําลองหรือทดสอบเพื่อจําลองกระบวนการทํางานแบบ
ตางๆใหเห็นภาพชัดเจนขึ้น

6. 4.
5.
6.
7.
ติดตอหาขอมูลระบบ ERP ที่เหมาะสม
การนําเสนอขอมูลเบื้องตนจากผูจําหนายซอฟทแวร
ประเมินผูจําหนายซอฟทแวรเบื้องตนเพื่อคัดเลือกใหเหลือ Shortlist
ใหรายละเอียดเชิงลึกกับผูจําหนายซอฟทแวรหรือนําเยี่ยมชมสถานประกอบการเพื่อเก็บขอมูล
รายละเอียดใหครบถวน
8. ผูจําหนายซอฟทแวร สาธิตซอฟทแวรอยางละเอียดเพื่อใหทีมงานดําเนินโครงการประเมิน ตาม
RFP Template
9. สรุปผลการใหคะแนน และคัดเลือกผูจําหนายซอฟทแวร
10. การทดสอบแนวคิด (Proof of concept) โดยการนําขอมูลจริงที่ตองการทดสอบใหมั่นใจวา
สามารถทําได โดยอาจจะทดสอบเฉพาะจุดที่ยังไมชดเจน หรือทดสอบทั้งหมด
ั
11. สรุปผลการคัดเลือก
ผลลัพธที่สถานประกอบการควรจะไดรับจากการคัดเลือกและการวางระบบ ERP
 ผลที่สถานประกอบการควรไดรับหลังจากผานกระบวนการคัดเลือกซอฟทแวร
1. สถานประกอบการผานกระบวนการวิเคราะหปญหาและรวมกันสรุปปญหาปจจุบัน
รวมทั้งประเด็นความซ้ําซอนของงาน และความตองการตางๆ ของแตละแผนก ผลลัพธที่
ไดคือ Software selection template ซึ่งเปนเอกสารขอมูลที่สรุปกระบวนการความตองการ
ทั้งหมดของสถานประกอบการ ตัวอยางดังรูปที่ 2 เพื่อนําไปเปนขอมูลในการคัดเลือก
ซอฟทแวรใหตรงกับความตองการตอไป
2. ไดระบบ ERP ที่มีการ Customized นอยทีสุด ทําใหสามารถลดคาใชจายในการวางระบบ
่
ไมใหงบประมาณบานปลายเมื่อทําการวางระบบจริง
3. ไดระบบที่ตรงกับความตองการของสถานประกอบการมากที่สุด ระบบสามารถสนองตอบ
ความตองการของผูใชงานไดอยางมีประสิทธิภาพ เนื่องจากเปนระบบที่ผานการคัดเลือก
จากความตองการของทุกแผนก
ตัวอยาง กรณีศึกษา-1
ผูประกอบการ : โรงงานผลิตเสื้อผาสําเร็จรูปสงออก
ลักษณะปญหา : มีความตองการใชระบบ ERP เสริมความสามารถในการตอบสนองความตองการ
ของลูกคาเพื่อความไดเปรียบในการแขงขัน ไดเชิญผูจําหนายซอฟทแวร ERP มานําเสนอแตก็ตอง
ชลอโครงการเนื่องจากผูขายนําเสนอแนวทางการวางระบบที่เนนการ Customize เพือใหสอดคลอง
่
กับการดําเนินงานของธุรกิจ Garment โดยจะมีคาใชจายหลายสิบลานบาท ทางบริษัทจึงเขารวม

7. โครงการคัดเลือกระบบ ERP กับสถาบันไทย-เยอรมัน สรางทีมดําเนินการที่เขาใจระบบ ERP และ
สราง RFP Template ที่ใชคัดเลือกระบบ ERP
ผลลัพธ : ทีมดําเนินการเขาใจระบบ ERP ถองแท และคัดเลือกระบบ ERP ใหเหมาะสมกับความ
ตองการของแตละแผนกมากที่สุด และไดระบบที่มีคาใชจายที่ต่ําลงจากเดิมเกินกวาครึ่งหนึ่ง ทั้งยัง
ทําการทดสอบผูวางระบบจนมั่นใจจึงเริ่มดําเนินการวางระบบ
ตัวอยาง กรณีศึกษา-2
ผูประกอบการ : โรงงานผลิตชิ้นสวนยานยนต
ลักษณะปญหา : มีความตองการใชระบบ ERP เสริมความสามารถในการตอบสนองความตองการ
ของลูกคา โดยมุงเนนการวางแผนและการจัดการการผลิต ไดเชิญผูจําหนายซอฟทแวร ERP มา
นําเสนอ จากการตอบคําถามเบื้องตนระบบตอบสนองไดบางสวน และพนักงานของสถาน
ประกอบการเองก็ไมมีความมั่นใจ จึงตองการเรียนรูและคนหาระบบอืนๆ ทางบริษัทจึงเขารวม
่
โครงการคัดเลือกระบบ ERP กับสถาบันไทย-เยอรมัน สรางทีมดําเนินการที่เขาใจระบบ ERP และ
สราง RFP Template ที่ใชคดเลือกระบบ ERP
ั
ผลลัพธ : ทีมดําเนินการเขาใจระบบ ERP ถองแท สราง RFP Template และคัดเลือกระบบ ERP
ที่เหมาะสมกับกระบวนการทางธุรกิจ ซึ่งมุงเนนการวางแผนและการจัดการการผลิต ในระบบ JustIn-Time โดยมีการ Customize Software นอยที่สุด คาใชจายที่เหมาะสม
ตัวอยาง กรณีศึกษา-3
ผูประกอบการ : โรงงานผลิตผลิตภัณฑอาหารสงออก
ลักษณะปญหา : มีความตองการใชระบบ ERP เสริมความสามารถในการตอบสนองความตองการ
ของลูกคา โดยมุงเนนการวางแผนและการจัดลําดับการผลิต ที่มีลักษณะการผลิตเปน Batch โดย
ตองการการจัดลําดับการผลิตที่นําเอาเงื่อนไขตางๆ ( Constraints ) มาพิจารณารวมกัน เชน การ
Setup ,Change over อายุของวัตถุดิบ กลุมของผลิตภัณฑ กลุมลูกคา เปนตน ทางสถานประกอบการ
จึงดําเนินโครงการการคัดเลือกซอฟทแวร
ผลลัพธ :ทีมดําเนินการเขาใจกระบวนการผลิตของตนเองและเขาใจขอจํากัดของระบบ ERP ทั่วไป
จึงไดดําเนินการคัดเลือก ระบบการจัดตารางการผลิตขันสูงสําหรับการผลิตในลักษณะ Process
้
Industry ซึ่งสามารถสราง Constraints ในการจัดลําดับการผลิตไดหลายระดับขั้น
 ผลที่สถานประกอบการควรไดรับหลังจากการวางระบบ ERP
1. สถานประกอบการสามารถวางแผนการผลิตเพื่อใหตอบสนองกับอุปสงคตางๆที่เขามาได
2. สถานประกอบการสามารถลดระยะเวลาในการยืนยันการสงสินคาสําเร็จรูปใหกับลูกคาได

8. 3. สถานประกอบการสามารถติดตามสถานะของกระบวนการสั่งซื้อ, กระบวนการผลิต ไป
จนถึงกระบวนการนําสงสินคาใหกับลูกคาได
4. ลดปริมาณการสะสมของวัตถุดิบในคลังสินคา ซึ่งถือเปนตนทุนของสถานประกอบการ
5. ขอมูลของคลังสินคา คลังวัตถุดิบมีความถูกตองแมนยํามากยิ่งขึ้น รวมทั้งสามารถระบุ
ตําแหนงของสินคา หรือวัตถุดิบไดอยางชัดเจน แมนยํา
กระบวนการคัดเลือกมีหลายขั้นตอนตองใชเวลาและงบประมาณ ผูประกอบการหลายรายไมให
ความสําคัญ และทําการคัดเลือกอยางรวบรัดทําใหไดระบบที่ไมตอบสนองตอกระบวนการทางธุรกิจ
นําไปสูความยุงยากในการวางระบบและลมเหลวในที่สุด รวมทั้งผูวางระบบหรือผูจําหนาย

ซอฟทแวร เห็นวาทีมงานดําเนินโครงการขาดความรูเชิงลึกจึงแนะนําวิธีการที่ทําไดงายๆ ขาดการ

วิเคราะหผลกระทบกับภาพรวมของการปฏิบัตงานที่เชื่อมโยงกัน ทําใหการใชงานสามารถใชไดเพียง
ิ
บางโมดูลเทานั้นและอาจนําไปสูการสรางโปรแกรมเพิ่มเติม (Customize) มากมาย ที่ไมสามารถ
ควบคุมคาใชจายไดในภายหลัง การวิเคราะหกระบวนการทางธุรกิจอาจไมครอบคลุมความตองการ

ทั้งองคกร ทําใหถึงเวลาการวางระบบจริงจึงตองมีการเก็บความตองการเพิ่มเติมและอาจนําไปสูการ
ซื้อโมดูลเพิ่มบางโมดูล เปนเหตุใหงบประมาณบานปลายอีกสาเหตุหนึ่ง
สถานประกอบการที่กําลังมองหาระบบสารสนเทศสนับสนุนการบริหารธุรกิจไมวาจะเปน
ระบบ ERP ระบบ APS หรืออื่นๆ ตองพิจารณาเลือกระบบที่มีความเหมาะสมกับธุรกิจของตนเอง
โดย ตองวิเคราะหกระบวนการตางๆขององคกรโดยละเอียด กอนการตัดสินใจ ซึ่งสามารถ

ประยุกตใชแนทางในการเลือกระบบ ERP ที่นําเสนอไวขางตนไปประยุกตใช และหากยังขาดความ
เขาใจในระบบและตองการคําแนะนําจากที่ปรึกษา ทางสถาบันไทย-เยอรมัน มีความยินดีใหบริการ
แกทาน ทั้งการใหคําปรึกษา การฝกอบรม ตลอดจนการคัดเลือกระบบที่เหมาะสมกับองคกรและการ
ใหคําปรึกษาในการวางระบบเพื่อใหการใชงานระบบมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยสามารถขอคําปรึกษา
ไดที่ สถาบันไทย-เยอรมัน
ติดตอ
อ.บุญลือ บุญคง
อ. มนันญา ภาคศักดิ์ศรี
Modern Manufacturing System
Thai – German Institute
Tel. 038 215033-44 Ext. 1320 ,1323
Boonlue.b@tgi.mail.go.th
Boonlueb@gmail.com
www.facebook.com/scm.tgi