volkssterrenwacht Texel

1. en de vernieuwde
sterrenwacht op Texel

2. 
“Twee dingen vervullen het
gemoed met steeds nieuwe en
steeds toenemende bewondering
en ontzag, hoe vaker en intenser
het nadenken zich erop toelegt: de
sterrenhemel boven mij en de
morele wet in mij.”
Immanuel Kant (1724 – 1804):

3. 
De sterrenhemel boven mij
duizenden miljarden sterren op één plaatje

4. 
 Ja, zeker.
 De wazige vlekjes op de foto zijn grote groepen
sterren op immense afstanden in het heelal
 Ze worden melkwegstelsels genoemd
 Ze tellen tientallen tot honderden miljarden sterren
 Als men goed kijkt ziet men tientallen van deze
stelsels
 De sterrenhemel intrigeerde de mensheid al
duizenden jaren
Duizenden miljarden sterren??

5. 
Een observatorium werd tussen 5200 en 4000
jaar geleden gebouwd: Stonehenge –Engeland

6. 
Ulugh Beg‟s sterrenwacht in Samarkand gebouwd
tussen 1420 en 1429. Werd door religieuze fanaten
verwoest in 1449, herbouwd 20e eeuw

7. 
Het enorme kwadrant van Ulugh
Beg– 50 meter middellijn

8. 
De lengte van het jaar werd bepaald
met een nauwkeurigheid van 50
seconden
De helling van de aardas werd
gemeten met de huidige precisie
Een nieuwe stercatalogus met goede
positiebepalingen
Prachtige resultaten

9. 
Nieuwe ontwikkelingen vanaf de 17eeuw
Lippershey (Middelburg) vond de sterrenkijker uit
Galilei (Florence) keek voor het eerst door een kijker
naar zon en sterren - 1610
Dat was het begin van de moderne sterrenkunde

10. 
De 17e eeuwse mondiale zeevaart
vroeg om plaatsbepaling op zee
De Nederlandse handelsvloot wat omvangrijker dan
die van alle andere Europese landen tezamen.
Zo werd sterrenkunde onderwijs hier belangrijk. De
eerste universitaire sterrenwachten ter wereld waren
die in Leiden (1632) en Utrecht (1642)

11. 
)
De Leidse Universiteits-sterrenwacht

12. 
De Utrechtse Universiteits-
sterrenwacht

13. 
Maar er is meer te zien: de Melkweg aan
de prachtige zuidelijke sterrenhemel

14. 
Het imposante centrale deel van de Melkweg
ligt in het zuiden. Dit roept om een zuidelijke
sterrenwacht

15. 
In 1926 stichtte de theeplanter Bosscha bij Lembang in
Nederlands Indië een sterrenwacht die toen de grootste
kijkers had van het zuidelijk halfrond

16. 
Het Leidse zuidelijke station
 Leidse astronomen De Sitter
en Hertzsprung stichtten het
Leidse zuidelijk station bij
Johannesburg
 Duizenden foto‟s (glasplaten)
werden jaarlijks verkregen
 Doel was het ontdekken van
veranderlijke sterren
 Ook tijdens de oorlog („40 –
‟45) gingen de opnamen door

17. 
Op Nederlands initiatief (Jan Oort)
ontstond de Europese Zuidelijke
Sterrenwacht (E.S.O.)
Gesticht in 1962
Diverse vestigingen in het Andes gebergte, Chili
Tot nu toe viermaal een Nederlandse directeur-generaal

18. 
Paranal, onderdeel van de Europese Zuidelijke
Sterrenwacht in het Andes gebergte (Chili)

19. 
Recente aanwinst: ALMA (Atacama Large
Millimeter/submillimeter Array), 5000 meter hoog.
Samenwerking ESO, USA, Oost-Azië. Eerst directeur was een
Nederlander

20. 
Maar ook het grote publiek
vraagt naar kennis van het heelal
en wil sterren zien
De eerste „Volkssternwarte‟ ontstond in 1884 in
Wenen : De „Kuffner Sternwarte‘, later
opgevolgd door de Urania Sternwarte

21. 
In 1968 ontstond de eerste
Nederlandse volkssterrenwacht
Broeder Erich (Hans de Rijk) van het klooster te
Oudenbosch stichtte Volkssterrenwacht Simon
Stevin in Hoeven

22. 
Van regeringswege werd nationale
samenwerking bij en subsidiering van de
popularisering van de sterrenkunde toen
gestimuleerd
Op instigatie van staatssecretaris Vonhoff ontstond
Stichting De Koepel
Een onderdeel ervan: Landelijk Samenwerkende
Volkssterrenwachten.
Subsidiëring stopte in 1990

23. 
Er ontstonden meer
Nederlandse
publieksterrenwachten
Maar hoe vind je een goede
vestigingsplaats? Stedelijke verlichting
belemmert zicht op het heelal

24. 
Nachtelijk Nederland heeft last van
sterke lichtvervuiling

25. 
Helemaal bovenaan in het donkerste deel
ligt Texel. Lijkt dat geen goede plaats ?!

26. Laten we de vernieuwde Texelse
publiekssterrenwacht nu openen !
Een helder stralende
toekomst toegewenst