1. SINTAKSIS BAHASA MELAYU
Oleh :
Salasiah binti Mohd Taib

2. • SINTAKSIS: POLA, JENIS, RAGAM, SUSUNAN,
BENTUK, DAN PROSES PENERBITAN AYAT
• Aspek sintaksis mungkin dianggap mudah, tetapi
pada masa yang sama, banyak pengguna bahasa
gagal menulis ayat yang betul, misalnya dalam
surat rasmi atau dalam minit mesyuarat. Secara
ilmiahnya, ayat ialah unit pengucapan atau
tulisan yang tinggi letaknya dalam susunan
tatabahasa, yang mengandungi makna yang
lengkap. Binaan ayat terdiri daripada unsur-unsur
klausa, frasa, dan perkataan. Ayat juga terbina
daripada dua bahagian utama iaitu subjek (hal
atau judul) dan predikat (cerita).

3. Subjek Predikat
1. Dr. Sheikh Muszaphar angkasawan pertama
Shukor negara kita.
2. Pelajar-pelajar KPLI menganjurkan program
Bahasa Melayu. khemah bahasa.
3. Sungai yang bersejarah sedang dimajukan.
itu

4. Pola Jenis Pola Subjek Predikat
1. FN + FN Encik Shaari ejen insurans.
2. FN + FK Dia menjerit
kesakitan.
3. FN + FA Budak itu sangat nakal.
4. FN + FS Pejabat saya di Kota
Kinabalu.

5. • Frasa: Frasa ialah suatu susunan yang
mengandungi sekurang-kurangnya dua
perkataan, ataupun satu perkataan yang boleh
diperluas menjadi dua perkataan atau lebih.
Binaan frasa tidak mengandungi subjek dan
predikat.
Contoh Frasa Contoh Frasa Lain
kertas
sehelai kertas
sehelai kertas edaran
sehelai kertas edaran
mesyuarat

6. • Frasa dalam Pola Ayat Dasar: Pola atau corak
ayat perlu diketahui kerana dengan cara yang
demikian, ayat akan dapat dibina dengan lebih
teratur. Ayat dasar bahasa Melayu ada empat
pola, yang disingkatkan dalam bentuk yang
berikut: FN + FN; FN + FK; FN + FA; dan FN +
FS.

7. Pola Contoh
Subjek + Predikat Subjek / Predikat
1. Frasa Nama + Frasa Nama Sekolah saya Sekolah Kebangsaan Likas.
2. Frasa Nama + Frasa Kerja Guru-Guru Besar sedang bermesyuarat.
3. Frasa Nama + Frasa Adjektif Pembantu makmal itu rajin orangnya.
4. Frasa Nama + Frasa Sendi Nama Keluarga kami dari Kota Samarahan.

8. • Rumusannya, semua subjek ayat terdiri
daripada Frasa Nama (FN), manakala predikat
ayat pula boleh terdiri daripada Frasa Nama
(FN), Frasa Kerja (FK), Frasa Adjektif (FA), dan
Frasa Sendi Nama (FS). Binaan ayat yang betul
mestilah berdasarkan gabungan subjek (FN)
dan predikat (FN, FK, FA, atau FS).

9. • Frasa dalam Pola Ayat Dasar: Pola atau corak
ayat perlu diketahui kerana dengan cara yang
demikian, ayat akan dapat dibina dengan lebih
teratur. Ayat dasar bahasa Melayu ada empat
pola, yang disingkatkan dalam bentuk yang
berikut: FN + FN; FN + FK; FN + FA; dan FN + FS.
Pola Contoh
Subjek + Predikat Subjek + Predikat
1. Frasa Nama + Frasa Nama Sekolah saya Sekolah Seri Puteri.
2. Frasa Nama + Frasa Kerja Ketua Panitia sedang bermesyuarat.
3. Frasa Nama + Frasa Adjektif Pembantu makmal itu rajin orangnya.
4. Frasa Nama + Frasa Sendi Nama Kami dari Simunjan, Sarawak.

10. • Daripada rajah di atas, dapat dirumuskan
bahawa semua subjek ayat ialah Frasa Nama
(FN), manakala predikat ayat pula terdiri
daripada Frasa Nama (FN), Frasa Kerja (FK),
Frasa Adjektif (FA), dan Frasa Sendi Nama (FS).
Binaan ayat yang betul mestilah berdasarkan
gabungan subjek (FN) dan predikat (FN, FK, FA,
atau FS).

11. • Daripada rajah di atas, dapat dirumuskan
bahawa semua subjek ayat ialah Frasa Nama
(FN), manakala predikat ayat pula terdiri
daripada Frasa Nama (FN), Frasa Kerja (FK),
Frasa Adjektif (FA), dan Frasa Sendi Nama (FS).
Binaan ayat yang betul mestilah berdasarkan
gabungan subjek (FN) dan predikat (FN, FK, FA,
atau FS).

12. Subjek Frasa Nama Predikat Pola
Encik Ningkan usahawan tani. FN + FN
Cikgu Saziman mengajar saya. FN + FK
Kucing itu sangat manja. FN + FA
Ayah ke Labuan. FN + FS

13. • Binaan Frasa Kerja (FK): Frasa kerja ialah
binaan yang terdiri daripada satu perkataan
atau lebih dan kata intinya kata kerja. Kata
kerja tersebut merupakan kata kerja tak
transitif (KKTT) atau kata kerja transitif (KKT).
KKTT hadir bersendirian atau diikuti oleh satu
atau sederetan perkataan, manakala KKT
mesti diikuti oleh objek atau unsur-unsur lain,
sebagaimana dalam contoh yang berikut:

14. Subjek Frasa Kerja Kata kerja
1. Aminah membaca buku. KKT
2. Fatimah bernyanyi di atas pentas. KKTT
3. Adik menangis tersedu-sedu. KKTT
4. Ayam membuat sarang di atas KKT
hutan itu dahan.

15. • Binaan Frasa Adjektif (FA): Frasa adjektif ialah
susunan perkataan yang terdiri daripada satu
atau beberapa perkataan yang mengandungi
kata sifat atau adjektif sebagai kata intinya.
Kata inti merupakan bahagian utama dalam
susunan frasa tersebut. Frasa adjektif yang
dibincangkan berfungsi sebagai predikat,
sebagai unsur keterangan dan unsur penerang
dalam predikat. Sebagai unsur keterangan,
kata adjektif hadir sesudah kata kerja dan
sebagai unsur penerang kata adjektif hadir
sesudah kata nama, seperti contoh:

16. Subjek Frasa Kerja Kata kerja
1. Aminah membaca buku. KKT
2. Fatimah bernyanyi di atas
pentas. KKTT
1. Adik menangis tersedu-
sedu. KKTT
1. Ayam hutan itu membuat sarang KKT
di atas dahan.

17. • Binaan Frasa Adjektif (FA): Frasa adjektif ialah
susunan perkataan yang terdiri daripada satu
atau beberapa perkataan yang mengandungi
kata sifat atau adjektif sebagai kata intinya.
Kata inti merupakan bahagian utama dalam
susunan frasa tersebut. Frasa adjektif yang
dibincangkan berfungsi sebagai predikat,
sebagai unsur keterangan dan unsur penerang
dalam predikat. Sebagai unsur keterangan,
kata adjektif hadir sesudah kata kerja dan
sebagai unsur penerang kata adjektif hadir
sesudah kata nama, seperti contoh:

18. Subjek (FN) Predikat Fungsi Frasa Adjektif
1. Dia rajin. FA sebagai predikat.
2. Rosli berlari sangat FA sebagai unsur
laju. keterangan.
3. Kucing binatang jinak. FA sebagai unsur
penerang.

19. • Binaan Frasa Sendi Nama (FS): Frasa sendi
nama ialah satu binaan dalam ayat yang terdiri
daripada satu kata sendi nama dan satu frasa
nama yang menjadi pelengkap kepada kata
sendi nama itu. Kata sendi nama ialah bentuk
morfem atau kata yang diletakkannya di
hadapan frasa nama. Antara kata sendi nama
yang sering digunakan dalam bahasa Melayu
ialah di, ke, dari, daripada, pada, kepada,
untuk, akan, bagi, hingga, oleh, dengan,
tentang, sampai, dan sebagainya. Perhatikan
contoh-contoh yang berikut:

20. Subjek Predikat
1. Ahmad ke bandar.
2. Surat itu daripada ibu.
3. Hadiah ini untuk ayah.

21. • Pembentukan Frasa Nama (FN): Binaan frasa
nama terbentuk daripada satu atau sederetan
perkataan, sama ada terdiri daripada (i) satu
perkataan yang merupakan inti bagi seluruh
frasa nama itu, dan perkataan lain sebagai
penerang; (ii) dua unsur inti di dalamnya. Inti
ialah unsur penumpuan makna yang mewakili
seluruh frasa itu dari segi makna, dan
penerang merupakan unsur yang
menerangkan makna dalam inti itu.

22. Frasa Nama Predikat
Inti Penerang
1. Guru Bahasa Melayu sungguh kreatif.
itu
1. Kakak budak lelaki itu sudah berpunya.

23. Frasa Nama Predikat
Inti Inti
1.Ibu bapa dipersilakan hadir.
2.Hutan rimba perlu dijaga.

24. • Pembentukan Frasa Kerja (FK): Frasa kerja
dapat dibahagikan kepada dua jenis, iaitu:
(i) frasa kerja yang tidak mengandungi objek,
yang kata kerjanya tidak perlu disambut oleh
sesuatu frasa nama sebagai objek untuk
melengkapkannya. Frasa kerja demikian
mengandungi kata kerja tak transitif;
(ii) frasa kerja yang mengandungi objek, yang
kata kerjanya harus disambut oleh frasa nama
sebagai objek untuk melengkapkannya. Objek
juga diikuti oleh bahagian keterangan.

25. Frasa Sendi Nama
Subjek
Kata Sendi Kata Nama Frasa Nama Keterangan
Nama Arah
1. Saya dari - Simanggang -
2. Adik ke - sekolah -
3. Ayah di belakang rumah -
4. Pemburu dari dalam hutan -
5. Nenek ke dalam belukar mencari
herba.
6. Pemandu ke belakang keretanya mengambil
itu sesuatu.

26. Frasa Kerja
Subjek Kata Kerja Objek Keterangan
1. Adik tidur.
2. Hujan turun - dengan lebatnya.
1. Ayah membaca manuskrip.
2. Pemburu menembak rusa.
3. Ibu menghidangkan makanan.
4. Jurulatih menyuruh murid berlari pantas.

27. Pembentukan Frasa Adjektif (FA):
Frasa adjektif terdiri daripada satu perkataan
adjektif sahaja atau deretan perkataan yang
mengandungi kata adjektif dengan kata bantu
dan penguat, sama ada di hadapan atau di
belakangnya.

28. Subjek Frasa Adjektif
Kata Bantu Penguat Kata Penguat
Adjektif
1. Abang sudah - pandai. -
2. Hujan masih - lebat. -
3. Ibu - amat gembira. -
4. Pemburu - sangat cekap. -
5. Nenek masih - cantik amat.
6. Hari masih - gelap benar.

29. Pembentukan Frasa Sendi Nama (FS):
• Frasa sendi nama terbentuk daripada salah
satu binaan yang berikut:
• Kata sendi nama + frasa nama
• Kata sendi nama + kata nama arah + frasa
nama
• Kata sendi nama + (kata nama arah) + frasa
nama + (frasa keterangan)

30. • Klausa: Klausa ialah satu unit rangkaian
perkataan yang mengandungi subjek dan
predikat yang menjadi konstituen kepada ayat.
• Klausa terbahagi kepada dua jenis, iaitu klausa
bebas dan klausa tak bebas.
• Klausa bebas ialah klausa yang berdiri sendiri
dan bersifat sebagai ayat lengkap apabila
diucapkan dengan intonasi yang sempurna.
Klausa yang tidak dapat berdiri sendiri disebut
sebagai klausa tak bebas.

31. • Awak pandai kerana awak rajin belajar.
• Kami akan hadir sekirannya hari tidak hujan.
• Mereka akan datang walaupun tanpa diundang.
• klausa bebas/klausa utama klausa tak bebas
• Beritahu cikgu bahawa kami akan menghantar
tugasan esok
klausa tak bebas
klausa bebas/klausa utama

32. • Jenis Ayat:
Penjenisan ayat dibuat berdasarkan lagu
bahasa dan tujuan pengucapan/penulisan ayat
berkenaan dalam pelbagai situasi berbahasa.

33. 1. Datuk Akim ketua kami.
Ayat Penyata 2. Harga susu itu mahal.
3. Adik saya pegawai di Kor Risik Tentera Darat
Malaysia.
1. Encik Nabil pengurus di sini?
Ayat Tanya 2. Dia penyelenggara stor?
3. Ke sekolahkah anak awak?
1. Keluar dari bilik saya!
Ayat Perintah 2. Kutip sampah itu!
3. Jemput masuk.
4. Sila lengkapkan borang pendaftaran ini.
1. Amboi, garangnya!
Ayat Seruan 2. Nah, ambillah wang ini!
3. Syabas, saudara juara sebenar!

34. • Ayat mempunyai nilai komunikatif atau makna
dalam komunikasi, misalnya:
Makna/Nilai Ayat
1.penyataan biasa 1. Datuk kami pandai bercerita.
2. ASEAN ialah zon aman,
2.pentakrifan bebas, dan berkecuali.
3. Awas, jangan meniru!
3.amaran
4.tertutup 4. Ustaz itu suaminya?
5.terbuka 5. Suaminya siapa?

35. 6.positif (suruhan) 6. Pergi dari sini!
7.permintaan 7. Tolong senyap sedikit!
8.silaan 8. Silalah istirahat!
9.larangan 9. Usahlah merajuk!
10.harapan 10. Semoga kita bahagia!
11.ajakan 11. Ayuh kita pergi!
12.penyerahan 12. Biarkan dia sendirian!
13.vokatif (biasa) 13. Pak Lebai!
14.doa 14. Tuhanku!
15.bukan vokatif 15. Cantiknya!
16.penegasan (lah) 16. Dialah memulainya.
17.penegasan (yang) 17. Kamilah yang memulainya.

36. • Bentuk Ayat: Secara sedar atau tidak, kita
mengucapkan atau menulis ayat untuk
berkomunikasi dengan ahli keluarga, rakan
sekelas, atau pegawai di jabatan kerajaan.
Seringkas-ringkas ayat yang kita tulis ialah ayat
tunggal atau ayat dasar (ayat inti atau ayat
mudah), seperti tiga contoh di atas. Apabila
kita mengucapkan atau menulis sesuatu yang
lebih sukar, misalnya membuat laporan kajian,
kita secara spontan terdorong untuk membina
ayat majmuk atau ayat kompleks.

37. Ayat Tunggal Ayat Majmuk
1. Saya guru. 1a. Saya guru tetapi rakan saya
juruteknik di sebuah syarikat
petroleum.
2. Pengetua sedang 2a. Para pelajar bercakap walaupun
berucap. pengetua sedang berucap.
3. Staf sekolah ini rajin. 3a. Staf sekolah ini rajin serta
bertanggungjawab.
4. Kajian ini telah selesai. 4a. Kajian tentang kelemahan
membaca dalam kalangan murid itu
telah selesai dalam masa enam
bulan.

38. • Ayat Tunggal: Ayat tunggal ialah ayat yang
mengandungi satu klausa sahaja, iaitu yang
mempunyai satu konstituen subjek dan satu
konstituen predikat. Binaan subjek dalam ayat
tunggal terdiri daripada frasa nama yang
terbentuk daripada salah satu unsur yang
berikut, iaitu (i) kata nama; (ii) kata ganti
nama; (iii) kata kerja yang berfungsi sebagai
kata nama; (iv) kata adjektif yang berfungsi
sebagai kata nama. Perhatikan contoh-contoh
ayat tunggal yang berikut:

39. Subjek Predikat
i. Ibu Ahmad ustazah.
ii. Dia rajin membaca.
iii. Pelari itu sungguh pantas.
iv. Seluar itu sangat mahal.
v. Buku itu di atas meja.
vi. Ke bandar dia pagi tadi.
vii.Membaca menjadi kegemarannya.
viii.Merompak satu amalan hina.
ix. Sabar sifat terpuji.
x. Gemuk tidak semestinya hodoh.

40. • Binaan predikat ayat tunggal boleh terbentuk
daripada unsur-unsur FN, FK, FA, dan FS.
Subjek Predikat Binaan Predikat
i. Pemuda itu pengarah syarikat. Frasa nama
ii. Ayam serama itu berkokok. Frasa kerja
iii. Cikgu Aminah sangat rajin. Frasa Adjektif
iv. Ibu ke Kuala Lumpur. Frasa Sendi Nama

41. • Ragam Ayat: Ragam ayat tunggal bahasa
Melayu terdiri daripada ayat aktif dan ayat
pasif. Ayat aktif ialah ayat yang mengandungi
kata kerja yang mengutamakan subjek asal
sebagai judul atau unsur yang diterangkan.
• Ayat aktif terdiri daripada ayat aktif transitif
dan ayat aktif tak transitif.
• Ayat aktif transitif ialah ayat yang
mengandungi kata kerja transitif iaitu yang
diikuti oleh frasa nama atau klausa
komplemen sebagai objek atau unsur
penyambutnya.

42. • Ayat aktif tak transitif ialah ayat yang
mengandungi kata kerja yang tak transitif,
iaitu yang tidak diikuti oleh objek sebagai
penyambut.
• Ayat aktif tak transitif dibahagikan kepada
dua jenis, iaitu ayat aktif tak transitif dengan
keterangan yang boleh digugurkan dan ayat
aktif tak transitif dengan keterangan yang
tidak boleh digugurkan.

43. • Ayat Aktif Transitif
Predikat
Subjek
Kata Kerja Objek
Transitif
1. Ribut melanda kampung kami.
2. Ali mengarang buku cerita.
3. Pengarah merasmikan seminar itu.

44. • Ayat Aktif Tak Transitif dengan Keterangan
yang Boleh Digugurkan
Subjek Predikat
Kata Kerja Tak Keterangan yang
Transitif Boleh
Digugurkan
1. Budak itu sedang mandi di sungai itu.
2. Amin menangis sepanjang hari.
3. Kakak tidur di bilik adik.

45. • Ayat Aktif Tak Transitif dengan Keterangan
yang Tidak Boleh Digugurkan
Subjek Predikat
Kata Kerja Keterangan yang
Tak Transitif Tidak Boleh
Digugurkan
1. Dia berada di Kuala Lumpur.
2. Bas itu menuju ke Kota Baharu.
3. Penyakitnya beransur sembuh.

46. • Ayat Pasif: Ayat pasif pula ialah ayat yang
asalnya daripada ayat aktif transitif, iaitu yang
mengandungi kata kerja tetapi mengutamakan
objek asal sebagai judul atau unsur yang
diterangkan. Ayat pasif digolongkan kepada
tiga jenis, iaitu:
• Ayat pasif dengan imbuhan kata kerja pasif;
• Ayat pasif dengan kata ganti nama diri
pertama dan kedua; dan
• Ayat pasif dengan perkataan kena yang hadir
sebelum kata kerja.

47. • Ayat Pasif dengan Imbuhan Kata Kerja Pasif
Subjek Kata Kerja Oleh + Frasa Keterangan
Pasif Nama
1.Buku itu sudah diambil oleh Abu pagi tadi.
2.Kucing terlanggar oleh basikal.
3.Sampah dipungut oleh pekerja setiap hari.

48. • Ayat Pasif dengan Kata Ganti Nama Diri
Pertama dan Kedua
Subjek Frasa Kerja Pasif dengan Keterangan
Ganti Nama Diri Pertama
atau Kedua
1. Tugasan itu sudah aku siapkan awal-awal lagi.
2. Hutang itu akan kami jelaskan segera.
3.Masakan itu belum engkau makan lagi.
4.Perkara tersebut harus awak putuskan segera.

49. • Ayat Pasif dengan Perkataan “Kena” yang
Hadir Sebelum Kata Kerja
Subjek Kena Kata Kerja Oleh + Frasa Nama
Dasar
1.Penagih itu kena tangkap oleh polis.
2.Penyeludup itu kena tahan oleh pihak kastam.
3.Budak itu kena kejar oleh orang jahat.
4.Harimau itu kena tembak oleh pemburu.

50. • Ayat Majmuk: Ayat majmuk ialah ayat
terbitan yang mengandungi dua ayat tunggal
atau lebih. Pemajmukan ayat tunggal terjadi
menerusi penggunaan kata hubung seperti
dan, kata fakta ’bahawa’, kata relatif ’yang’,
selain penggunaan tanda koma, dan tambahan
keterangan. Ayat majmuk dapat dibahagikan
kepada tiga jenis iaitu:

51. • Ayat Majmuk Gabungan: Ayat yang terdiri
daripada dua ayat tunggal atau lebih yang
dijadikan satu dengan cara menggabungkan
atau mencantumkan ayat-ayat tersebut
dengan menggunakan kata hubung.
• a. Faktanya seragam (kata hubung: dan, lalu,
serta, dan sambil)
• 1. Dia duduk lalu menaip.
• 2. Berenang dan menyelam menjadi
kegemarannya.

52. • b. Faktanya bertentangan (kata hubung:
tetapi, sebaliknya, dan padahal)
• 3. Mereka bercuti tetapi masih datang ke
pejabat.
• 4. Murid-murid masih berada di kantin
padahal loceng sudah berbunyi.
• c. Gabungan ayat yang sama, misalnya ayat
penyata dengan ayat penyata.
• 5. Adik sudah mandi dan berpakaian.
• 6. Urus setia masih menyemak dan
membetulkan draf minit mesyuarat itu.

53. • d. Pengguguran kata hubung kecuali yang terakhir.
• 7. Linda, Mas, Ayu, dan Suria minum di kafeteria
setiap hari.
• 8. Anjung Ilmu, Anjung Ehsan, Dewan Tun Fatimah,
dan Dewan Srikandi sedang dibaik pulih.
• e. Penggunaan tanda koma bagi menggantikan kata
hubung. (Dalam laras bahasa lisan, ayat majmuk
ditandai oleh hentian suara yang sejenak.)
• 9. Pak Kasa tercegat di hujung bendang, bercekak
pinggang, merenung ke suatu arah.
10. Pengetua terdiam, memandang pengerusi, berfikir,
menjawab pertanyaan pelajar baharu itu.

54. • Ayat Majmuk Pancangan: Ayat yang terdiri
daripada satu ayat induk/utama dan satu atau
beberapa ayat kecil yang lain yang dipancangkan
di dalam ayat induk dan dijadikan sebahagian
daripada ayat induk itu. Ayat majmuk pancangan
ini dapat dibahagikan kepada tiga jenis iaitu:
• Ayat Relatif (menggunakan kata relatif yang)
• 1. Calon guru yang hadir pada sesi pertama itu
sudah ditemu duga.
• (Ayat induk: Calon guru itu sudah ditemu duga.)
• (Ayat kecil: Calon itu hadir pada sesi pertama.)

55. • Ayat Komplemen (menggunakan kata
komplemen bahawa , supaya dan untuk atau
demi)
• 2. Bahawa saya benar memanglah perlu saya
pertahankan.
• 3. Kita dituntut supaya bekerja bersungguh-
sungguh demi kemajuan diri, keluarga, agama,
bangsa, dan negara.

56. • Ayat Keterangan (menggunakan kata keterangan
ketika, kerana, semasa, sewaktu, dengan,
sungguhpun, walaupun, semoga, dan sekiranya)
• 4. Perhimpunan lambat berakhir kerana banyak
perkara yang disampaikan. (keterangan sebab)
• 5. Jika dia menerima, saya akan terus berbincang
dengan kedua-dua ibu bapa saya. (keterangan
syarat)
• 6. Walaupun kawasan institut sedang dinaik
taraf, pelawat tetap datang berkunjung ke sini.
(keterangan pertentangan)
• 7. Warga sekolah berdoa semoga sekolah
mencapai keputusan yang lebih baik pada tahun
depan. (keterangan harapan)

57. • Ayat Majmuk Campuran: Ayat yang
mengandungi lebih daripada satu jenis ayat,
iaitu ayat yang terdiri daripada campuran ayat
tunggal dengan ayat majmuk atau deretan
pelbagai jenis ayat majmuk. Oleh hal yang
demikian, penggunaan kata hubung, kata
relatif, dan kata komplemen ialah bentuk yang
biasa ditemukan dalam ayat majmuk
campuran.

58. • 8. Apabila kita berusaha untuk mendapat
kepuasan yang tinggi dalam pekerjaan, kita
hendaklah selalu menilai kekuatan dan
kelemahan diri kita.
• 9. Jika perlawanan bola sepak yang akan
menemukan dua pasukan gergasi dunia itu
dapat diadakan di negara ini, kami yakin
bahawa peminat fanatik kedua-dua pasukan itu
akan terhibur, sementara pihak penganjur
akan memperoleh keuntungan yang besar.

59. • Ayat Majmuk Pasif dapat dibina jika wujud bentuk
aktifnya, yang mengandungi kata kerja transitif.
• 1. Kami dinasihati oleh pegawai atasan itu kerana
lambat menyempurnakan kerja yang diserahkan
kepada kami.
• 2. Kajian tindakan itu dijalankan di sebuah sekolah
kurang murid di kawasan pedalaman Negeri Perak
Darul Ridzuan.
• 3. Pembekal yang dikenal pasti akan membekalkan
barang-barang yang dipesan setelah pesanan
diperakukan oleh ketua jabatan.
• 4. Warga institut akan dibenarkan bercuti mulai hari
Jumaat yang akan datang.
• 5. Seluruh staf sektor awam digalakkan supaya
menghadiri kursus peningkatan ilmu seumpama ini.

60. • Proses Penerbitan Ayat: Penerbitan ayat ialah
suatu proses terbina atau terbentuknya ayat
melalui proses pertukaran bentuk ayat
(transformasi) yang mengakibatkan
pengguguran, penyusunan semula atau
peluasan kepada unsur-unsur struktur
dalaman ayat.

61. • Konsep Pengguguran: Proses transformasi yang
berlaku ke atas struktur ayat yang mengakibatkan
pengguguran unsur-unsur tertentu daripada
binaan ayat itu dan dengan demikian pada
peringkat struktur permukaan unsur yang
digugurkan itu tidak lagi wujud. Terdapat tiga
jenis pengguguran, iaitu pengguguran:
• a) frasa nama sebagai subjek
• b) frasa predikat
• c) frasa nama yang mendahului frasa relatif
• d) kata nama yang berfungsi sebagai inti dalam
frasa nama

62. • Pengguguran Frasa Nama Sebagai Subjek:
Pengguguran subjek ganti nama diri orang
kedua dalam ayat perintah.
• Contoh: i. Kamu keluar keluar!
• ii. Awak semua pergi dari sini
pergi dari
sini!

63. • Pengguguran subjek yang serupa dalam ayat
majmuk.
• Contoh: i. Dia sangat pandai + Dia rajin belajar
• Dia sangat pandai kerana dia rajin
belajar
• Dia sangat pandai kerana rajin belajar
• ii. Adik saya cerdik + Adik saya pemalu
• Adik saya cerdik tetapi adik saya
pemalu
• Adik saya cerdik tetapi pemalu.

64. • Pengguguran Frasa Predikat: Seluruh frasa
predikat atau bahagian-bahagian daripadanya
boleh digugurkan. Jikalau terdapat
penggunaan frasa predikat yang serupa dalam
ayat majmuk gabungan maka semua frasa
predikat yang serupa kecuali yang terakhir
boleh digugurkan. Contoh:

65. Frasa Predikat Contoh Ayat
Adik Ahmad belajar di Seremban.
a. Frasa kerja Sepupunya belajar di Seramban.
yang
i. Adik Ahmad belajar di Seremban
serupa
dan sepupunya belajar di Seremban.
ii. Adik Ahmad dan sepupunya belajar
di Seremban.

66. Encik Ali guru sekolah. Puan Aminah guru
b.Frasa nama sekolah.
yang serupa
i. Encik Ali guru sekolah dan Puan Aminah guru
sekolah.
ii. Encik Ali dan Puan Aminah guru sekolah.
Abang saya sangat rajin. Abang Abu sangat rajin.
c. Frasa i. Abang saya sangat rajin dan abang Abu
adjektif
sangat rajin.
yang serupa
ii. Abang saya dan abang Abu sangat rajin.

67. Frasa Predikat Contoh Ayat
Dia masih berada di kampung. Isterinya masih
d. Frasa sendi berada di kampung.
nama yang
i. Dia masih berada di kampung dan isterinya
serupa
masih berada di kampung.
ii. Dia dan isterinya masih berada di kampung.

68. • Pengguguran Frasa Nama yang Mendahului
Frasa Relatif: Apabila dua ayat digabungkan
dengan satu ayat yang dipancangkan ke dalam
ayat yang satu lagi sebagai frasa relatif, frasa
nama yang serupa yang mendahului frasa relatif
itu boleh digugurkan. Contoh:
1. Kereta itu kuning. Kereta itu pilihan saya.
• Kereta yang kuning itu pilihan saya.
• Yang kuning itu pilihan saya.
2. Dia membeli baju itu. Baju itu cantik.
• Dia membeli baju yang cantik itu.
• Dia membeli yang cantik itu.

69. • Pengguguran Kata Nama yang Berfungsi
sebagai Inti dalam Frasa Nama: Kata nama
yang terkandung dalam binaan frasa nama KN
(inti) + penerang boleh digugurkan sehingga
yang tertinggal dalam frasa nama itu hanya
bahagian penerangnya, yang mungkin bukan
daripada kelas kata nama. Contoh:
• i. Kegiatan bersenam boleh menyihatkan
badan.
• Bersenam boleh menyihatkan badan.
• ii.Tabiat merokok membahayakan kesihatan.
• Merokok membahayakan kesihatan.

70. • Proses Penyusunan Semula: Bentuk perkataan
dalam ayat asal diubah susunannya dan
diterbitkan semula dalam satu struktur ayat
gramatis yang baharu.
• Proses penyusunan semula ini akan
mengakibatkan berlakunya perubahan
ataupun pengguguran pada kata-kata
tertentu, penggantian atau penambahan kata-
kata lain pada ayat yang diterbitkan.
• Namun demikian, proses penyusunan semula
ini tidak membawa perubahan pada makna
ayat.

71. • Terdapat tiga jenis proses penyusunan semula,
iaitu:
• Penyusunan semula frasa nama sebagai
subjek.
• Penyusunan semula frasa nama sebagai objek.
• Penyusunan semula melalui ayat songsang.

72. Ayat Asal Penyusunan Semula
Abang menendang bola itu. Bola itu ditendang oleh abang.
(frasa nama sebagai subjek)
Allah mengurniai kita Allah mengurniakan rahmat
rahmat. kepada kita. (frasa nama sebagai
objek)
Lelaki itu pergi ke kedai. Ke kedai lelaki itu pergi.
(ayat songsang)

73. • Proses Peluasan:
Proses peluasan ayat boleh berlaku apabila
terdapat penambahan unsur-unsur dalam
ayat yang baharu, iaitu peluasan frasa nama
sebagai subjek, peluasan frasa predikat,
peluasan dengan kata hubung, dan peluasan
melalui proses komplementasi.

74. Lelaki itu abang saya. Lelaki itu Lelaki yang membaca
membaca buku buku itu abang saya.
(Frasa nama sebagai subjek )
Ahmad mengusik budak itu. Budak itu Ahmad mengusik budak
menangis. yang menangis itu.
(Frasa predikat)
Ibu tidak bekerja. Ibu tidak bekerja kerana
Ibu sakit perut. sakit perut. (kata hubung)
Mereka melaporkan (sesuatu). Mereka melaporkan bahawa
Guru kelas tidak hadir. guru kelas tidak hadir.
(proses komplementasi)

75. SEKIAN,
TERIMA KASIH