1. Just an Old Golden Retriever
By Audrey Thomasson
She was just an old golden retriever. Her name was Brandy, and for eleven years she was the sole companion
of an elderly woman who lived in a bungalow colony in the country. Neighbors often saw the two of them
together in the garden. The woman would be hunched over picking flowers and there was that old dog, close at
her heels or lying in the middle of the grass watching her pull weeds. When the woman died, some relatives
came and collected anything they thought was valuable and put a "For Sale" sign on the front lawn. Then they
locked the dog out and drove away.
Some of the neighbors left food out for Brandy, but mostly the dog stayed near the house that she knew and
waited for her owner to come back. A young mother who lived next door noticed the old retriever, but she had
never been around animals before and while she thought the dog was friendly enough, she didn't feel it was any
of her concern.
However, when the dog wandered into her yard and began playing with eighteen-month-old Adam, she wanted
to shoo the dirty thing away. Adam was her only child and the light of her life. But he was having so much fun
feeding Brandy cookies she decided to let her stay. After that, whenever Adam had cookies Brandy came by to
visit.
One afternoon, the boy's mother left Adam in the soft grassy yard to play while she answered the phone. When
she returned he was gone. Just gone. The mother was frantic. Neighbors came over to help in the search.
Police arrived and looked for three hours before calling in the state police and helicopters to do an extensive
aerial search. But no one could find the child, and as the sun set over the horizon, whispers of abduction, injury
or even death crept into conversations.
The search had been going on for six hours when a neighbor, who'd just returned home, wondered where
Brandy was. Adam's mother, hysterical with worry, didn't understand why anyone was asking about the old dog
at a time like this.
When someone suggested she might be with Adam, a trooper recalled hearing a dog barking deep in the woods
when they were doing a foot search. Suddenly, everybody started calling for Brandy.
They heard faint barking and followed the sound until they found the toddler, standing up fast asleep, pressed
against the trunk of a tree. That old dog was holding him there with one shoulder as one of her own legs
dangled over a thirty-five-foot drop to a stream below.
Brandy had followed Adam when he wandered off. When she saw danger, she'd pushed him out of harm's way
and held him safe for all those hours, even as the child struggled to get free. As soon as the rescue team picked
up Adam, the old dog collapsed. A trooper carried Adam back home, while his mother, sobbing with relief,
carried Brandy. She was so grateful to the old golden retriever that Brandy spent the rest of her days with them.
Brandy lived to the ripe old age of seventeen. But this story doesn't end with just one life saved. In Brandy's
honor, Adam's mother, Sara Whalen, founded Pets Alive, a rescue sanctuary in New York that takes in
unwanted animals, including those designated to be euthanized because they are old, blind, incontinent or
perhaps not cute enough to be adopted. While she can't save them all, Sara feels comforted that she can help
at least some of them. She knows that if someone had put that old retriever to sleep, she could have easily lost
the light of her life: her son.
Today, thirty years later, there are more than three hundred animals in her care, including birds, potbellied pigs,
old horses retired from the carriage business and unadoptable pets from rescue groups across the country. The
woman who used to think an old, abandoned dog wasn't any of her concern found that every life has value and
has become a beacon for thousands of animals in need.

2. Đau khổ có phải là nghiệp ác theo mình? Làm sao giải thoát?
Trước nhất người viết xin chia xẻ tâm trạng bất an và đau khổ của Phật tử mà chắc có lẽ kiếp người chẳng ai
tránh khỏi! Người viết không biết đối tượng mình trả lời là ai, ở độ tuổi nào, nam hay nữ, ở đâu và hiện nay tâm
trạng đau khổ thế nào? v.v… những câu hỏi như vậy thoạt đầu xuất hiện làm cho người viết nghĩ rằng giả như
mình biết rõ đối tượng đó, thì có lẽ câu trả lời sẽ có phần thoả đáng hơn. Nhưng có lẽ vấn nạn này không phải
dành riêng cho một cá nhân nào, mà đã từng làm boăn khoăn khoắc khoải bao tâm hồn, nếu có khác chăng chỉ
là cường độ mà thôi.
Nguyễn Công Trứ có lần đã bày tỏ quan điểm của mình trước nhân sinh thế thái:
"Đã mới sinh ra đà khóc choé
Trần có vui sao chẳng cười khì"
Không phải một mình ông mới có lối tư duy nhìn nhận bản chất thật cuộc đời như vậy, mà trong chiều hướng
đó, nhiều tâm hồn đồng điệu khác đã buộc phải cất tiếng than:
" Bể khổ mênh mông sóng ngập trời
Khách trần chèo một chiếc thuyền chơi
Thuyền ai ngược gió ai xuôi gió
Xem lại cùng trong bể thảm thôi"
Thì ra, ai ngược hay xuôi đều khổ cả, ngoại trừ các bậc đạt đạo thường an trú trong Pháp lạc hay Thiền lạc. Cái
khổ nằm ở mọi nơi, ở mọi người. Chữ Khổ (Dukkha) trong Pali có nội hàm rất lớn. Những gì không được toại
ý, thoả lòng về nhu cầu vật chất, tình cảm hay ý nguyện đều làm cho con người trôi dạt trong bể khổ. Đứng trên
lập trường tương đối, thì có kẻ hạnh phúc, người đau khổ; kẻ giàu sang, người nghèo hèn; kẻ bất hạnh người
may mắn; v.v… nhưng với tuệ nhãn của Đức Phật thì khi chúng ta còn trong vòng luân hồi là còn đau khổ, còn
xác thân ngũ uẩn này đều chịu thọ khổ. Căn bản của khổ 頸 uất phát từ cảm thọ, hay do các trạng thái nhận thức
nhị nguyên và không đúng đắn của con người. Cũng một hoàn cảnh, môi trường giống nhau, có người cho là
hạnh phúc, có người cho là đau khổ, có người thoả mãn, hài lòng, có người lại bất mãn rồi lại đi săn lùng một
thứ gì đó để thoả mãn các nhu cầu tâm sinh lý của mình. Do đó, người Phật tử nên nhận chân thật sự về tình
trạng hiện nay của mình và nhìn thẳng vào các trạng thái tâm lý ấy bằng trí tuệ của chính mình. Từ đó truy
nguyên được diện mục của đau khổ như thế nào. Nhiều khi ta đang được thừa hưởng một niềm hạnh phúc trong
một hoàn cảnh tốt đẹp, một môi trường tiện nghi mà chúng ta không hề biết, lại cho rằng chúng ta đang sống
trong trói buộc, trong đau khổ, trong thiếu thốn…. Ta nào có biết xung quanh ta bao nhiêu người thèm khát
được hoàn cảnh, hay điều kiện như ta. Do đó, khổ đau hay hạnh phúc cũng do cách nhìn nhận vấn đề và cách
cảm thụ của mỗi người. Khéo nhìn nhận vấn đề và khéo cảm thụ thì hạnh phúc sẽ đến tức khắc, không khéo
nhận thức và cảm thụ thì có lẽ không bao giờ có được niềm hạnh phúc, dù đó là hạnh phúc nhỏ bé. Nhưng có lẽ,
khổ đau lớn nhất của loài người là khi con người còn có lòng tham muốn thoả mãn tất cả những gì mình ao ước.
Làm sao có được, khi mọi vật chất thế gian hay mọi đáp ứng nhu cầu của xã hội cho mình đều có giới hạn,
trong khi lòng tham muốn của con người thì vô hạn? Dừng lại lòng mong mỏi quá mức đó, và chấp nhận với
thực tế là cách làm cho mình được hạnh phúc an vui. Điều này được Đức Phật dạy rất nhiều lần trong kinh điển
là thiểu dục và tri túc, nghĩa là ít muốn và biết đủ. Sau khi mình đã biết vừa phải trong mọi hoàn cảnh rồi mà
những nghịch cảnh, những chướng duyên cứ đến với mình hoài thì cũng làm cho mình khó chịu, làm cho mình
khốn đốn thì mình hãy xét lại các nguyên nhân sau:
1. Chuyện phiền não đau khổ đó có phải do mình tạo, ví dụ làm ác giết người, cướp của, lường gạt, sống trên
đau khổ của người khác, v.v…rồi lại bị toà án lương tâm hành hạ, cắn rứt?
2. Do người khác đem đến cho mình, ví dụ: bị người khác vu khống, lừa đảo, cáo buộc, v.v…
3. Hoặc do cả hai tạo nên, ví dụ cả hai đều lừa dối lẫn nhau để mưu cầu lợi nhuận hay một danh vị nào trong xã
hội.

3. 4. Chẳng có ai làm buồn lòng mình, tự nhiên ra thẩn vào thơ, buồn rầu mà "không hiểu vì sao tôi buồn"
Thông thường những điều bất trắc ập đến do nguyên nhân thứ 2 và 3, có lẽ phần lớn người ta không đủ bình
tĩnh để tìm hiểu vấn đề tồn tại ở đâu, hay không đủ sức đối mặt với những ai bi khổ não đó mà vội cho là ác
nghiệp đã đến và cứ buông xuôi, mặc cho "con tạo xoay vần" và chỉ có "nhắm mắt đưa chân"!
Thế là họ đầu hàng trước cái họ gọi là "định mệnh an bài"!. Có người không đủ bình tĩnh sáng suốt còn trách cứ
quỷ thần, ngay cả đến chư Phật, Bồ-tát. Có người hiểu đạo lý hơn thì tin vào luật Nhân Quả Nghiệp Báo, nhưng
không hiểu thấu đáo giáo lý huyền diệu này lại để cho thế cuộc đẩy đưa, không hề nỗ lực để vượt qua.
Phật dạy Nghiệp có nghiệp cũ và nghiệp mới. Mình thọ quả đau khổ hôm nay có thể có nhiều nguyên nhân, mà
nguyên nhân đáng quan tâm nhất là các nguyên nhân gần. Các nguyên nhân này tác động mạnh mẽ lên đời sống
mà chúng ta đang tồn tại và có thể buộc phải nhận những quả báo bất như ý mà ta nào có muốn. Do đó, người
Phật tử thuần thục trong chánh pháp mầu nhiệm của Đức Phật khéo lưu tâm về cách phát biểu, tỏ thái độ và
những ngôn ngữ không lời mà mình biểu hiện trong cuộc sống. Chính phong cách sống của mình làm thức ăn
cho nghiệp trong hiện tại.
Cơ thể chúng ta cần thực phẩm, oxy và môi trường để sống thì nghiệp cũng cần thức ăn: những hành động,
ngôn ngữ hay biểu lộ có chủ ý (cetaanaa) để nuôi dưỡng. Qủa báo của chúng ta thọ nhận hôm nay có thể là do
nghiệp cũ trổ sanh từ quá khứ, có thể do nghiệp hiện tại phát tán. Trên thực tế, ít có và nhiều khi không thể nào
có một cuộc sống hành thiện, đạo đức tốt đẹp của mình đối với mọi người mà luôn luôn nhận những những quả
báo đớn đau. Dĩ nhiên, có nhiều trường hợp những điều ngoài ý muốn đến với mình hoàn toàn do hoàn cảnh
khách quan, không hề có một tác nhân nào của người chịu quả nghiệp đó thực hiện trong hiện tại, thì lúc đó ta
mới có thể kết luận là do đời sống quá khứ ta tạo nhiều tội lỗi, nên đời này ta mới chịu quả báo như vậy. Con
người có lẽ vì quá yếu đuối, không đủ sức giáp mặt với những tâm thức đen tối của chính mình, những hành
động hay những ngôn ngữ của mình vừa tạo tác, mà luôn luôn đổ lỗi cho kẻ khác hoặc cho rằng hoàn cảnh tạo
nên như vậy, hoặc giả cho rằng đó là do nghiệp xấu quá khứ nên hôm nay ta mới bị đau khổ như vậy, đó là tâm
trạng của một người đang bị đau khổ, tâm trạng bất ổn, một hình thức lừa dối, chạy trốn chính mình mà mình
không hề hay biết.
Trở lại vấn đề, tuỳ theo trường hợp cụ thể mới có thể phán đoán là do nghiệp quá khứ hay nghiệp hiện tại. Nỗi
khổ này là do quá khứ hay do hiện tại gây nên. Chất xúc tác (duyên) nào để dẫn đến nỗi thống khổ như vậy.
Người viết bài này đã từng chứng kiến những cảnh anh em sống một nhà mà không hoà thuận, vợ chồng sống
bên nhau đã mấy mặt con rồi mà thỉnh thoảng còn ghét nhau hơn là kẻ thù. Họ gặp nhau trong thù hận, buộc
phải sống bên nhau để hằn học lẫn nhau, gây đau khổ cho nhau. Có lẽ nguyên nhân chủ yếu là không hiểu nhau
và không hề tha thứ nhau. Họ sống bên nhau mà họ không hề hiểu tâm trạng của người bên cạnh mình, họ thấy
mình là quan trọng hơn tất cả, người khác là như vậy, như vầy, là sai, là quấy,v.v… bao nhiêu đó quá đủ để tạo
nên cuộc đời đau khổ rồi. Cho nên quý Phật tử hỏi là có phải đau khổ, phiền não là do nghiệp ác đang theo mình
không, thì xin trả lời là không phải như vậy. Vấn đề đau khổ