4. Doel van het vak
• Inzicht verwerven in hoe ontwikkeling verloopt
• Inzichten kunnen toepassen in de dagelijkse omgang met
kinderen
• Aanbod van de organisatie kunnen optimaliseren vanuit
opgedane inzichten
5. Praktische afspraken
• 6 lesdagen: 9u25 tot 15u
• Boek is cursusmateriaal
• Powerpoint als ondersteuning
6. Beoordeling
• Paper tegen examen waarin je inzichten van de cursus
meeneemt naar eigen praktijk en vandaaruit
verbetervoorstellen doet: 1/3 van het totaal
• Schriftelijk examen om verworven kennis en verwerking te
toetsen
7. Paper
• Inhoud:
• Beschrijf kort een kind waar nu iets voor wat “kopzorgen” bij de
ouders: opvoeders zorgt
• Omschrijf de theoretische delen die je wil toepassen om dit gedrag
beter te begrijpen
• Schrijf een plan van aan pak uit (vanuit de theoretische inzichten)
om dit kind en opvoeders:ouders zich beter te laten voelen
8. Paper
• Max. 5 blz
• In te dienen ten laatste voor aanvang van het examen
• Doel: aantonen dat je opgedane inzichten kan koppel en
aan de opvoedingspraktijk
9. Inhoud
• Wat is ontwikkeling?
• Theoretische modellen
• Werken met ontwikkeling
• Babyfase
• Peuter
• Kleuter
• Lagere schoolkind
• Adolescentiefase
• Volwassenheid (bijkomende tekst)
10. WAT IS ONTWIKKELINGS-
PSYCHOLOGIE?
Inleiding
Belang van ontwikkeling
Wat is ontwikkeling?
Wat is psychologie?
Hoe ontstaat ontwikkeling?
Verschillende stromingen
Omgaan met ontwikkeling
Ontwikkelingsfasen
Ontwikkelingsgebieden
11. Inleiding
1. Belang van rekening houden met ontwikkeling
2. Wat is ontwikkeling?
3. Wat is psychologie?
4. Hoe ontstaat ontwikkeling?
5. Verschillende stromingen in
ontwikkelingspsychologie
6. Omgaan met ontwikkeling
7. Ontwikkelingsfasen
8. Ontwikkelingsgebieden
12. Belang van ontwikkeling
• babbelen
• bijleren
• een opbouw van vaardigheden en ervaringen die ons
latere functioneren beïnvloeden
• een verder bouwen op wat in de vorige levensfasen al
verworven, geleerd is
13. Wat is ontwikkeling?
• Ont-wikkeling is het veranderen van een structuur,
lichaam en geest
• een geleidelijke verandering die steeds verder gaat en
dus niet zich herhaalt, maar verder bouwt op wat al
“ontwikkeld” is
14. Wat is psychologie?
• de studie van het innerlijke leven van de mens
• Deeldisciplines
15. Hoe ontstaat ontwikkeling?
• Nature
• Nurture
• oxana malaya
• Zelfbepaling
• De gulden middenweg
• Oefening: geef een voorbeeld van “ontwikkeling” en
hoe de verschillende factoren daarin invloed
uitoefenen
17. Omgaan met ontwikkeling
• Werken in de zone van naaste ontwikkeling
• Vygotsky
• http://www.youtube.com/watch?feature=endscreen&v=I9C
nZoFUlT0&NR=1
• Welbevinden en betrokkenheid
• welbevinden en betrokkenheid
• meetinstrument kind en gezin
24. Baby
Seksuele ontwikkeling
• Kinderseksualiteit?
• Ontdekking eigen lichaam
• Huidcontact basisveiligheid
• Seksuele ontwikkeling volgens Freud
• Fasen waarin genot centraal staat en die op verschillende delen
van het lichaam gericht is
• Orale fase
• Anale fase
• Fallische fase
• Latentiefase
• Genitale fase
• Fixatie: indien in een bepaalde fase niet voldoende “bevrediging”
kan gevonden worden…
25. Baby – seksuele ontwikkeling
• Seksuele ontwikkeling bij de baby
• Directe behoeftebevrediging
• Pregenitaal niveau
• Orale fase
• Auto-erotisch gedrag
26. Babyfase
Socio-emotionele ontwikkeling
• Hechting en hechtingsgedrag
• Harlow –experiment
• Sensitieve responsiviteit
• Gehechtheidstheorie volgens Bowlby:
• gedragsregulerend systeem
• Intern werkmodel, het gehechtheidswerkmodel
31. Baby – cognitieve ontwikkeling
• Sensorimotorische fase
• Vermogen tot mentale representaties
• Beginnend zelfbesef
• objectpermanentie
32. Baby - taalontwikkeling
• Taalbegrip versus taalproductie
• Huilen
• Prelinguale periode
• Vocaliseren
• vocaliseren
• Brabbelen
• Brabbelen, tweeling
• Vroeglinguale periode
• Eenwoord-zinnen
• eenwoordzinnen
33. Baby - spelontwikkeling
• Wat is spelen en spelontwikkeling?
• Spelen is activiteiten die kinderen met materialen en elkaar al
handelend, zich in rollen en situaties verplaatsend ondernemen.
• Spelen verandert naarmate kinderen ontwikkelen en spellen is
noodzakelijk voor de ontwikkeling
• Spelontwikkeling bij de baby
bewegingsspelletjes
34. Baby – persoonlijkheidsontwikkeling
• Erikson: psychosociale ontwikkeling
• Acht fases met eigen conflict dat (zo goed mogelijk) moet opgelost
worden
• Tijdens babyfase:
• vertrouwen versus wantrouwen
• Genderverschillen
• Ondanks kleine lichamelijke verschillen, verschil in benadering
35. Globaal overzicht baby en peuterperiode
Ontwikkelingstaken Kenmerkend gedrag opvoedingstaken
Fysiologische
zelfregulatie
Veilige hechting
Exploratie
Autonomie en
individualisatie
Voedingsproblemen
Slaapproblemen
Scheidingsangst
Angst voor vreemden,
donker, geluiden
Soepele verzorging,
sensitieve en
responsieve interactie;
beschikbaarheid, ruimte
en steun bieden