Deze presentatie geeft een overzicht van het rapport over gegevenskwaliteit dat is opgesteld in het kader van de Omgevingswet en de stappen die zijn gezet.

1. Foto plaatsen Gegevenskwaliteit in de
Omgevingswet – een
overzicht en update
werkgroep GAB
26 juni 2019
Danny Greefhorst

2. Gegevenskwaliteit
“degree to which the characteristics of data
satisfy stated and implied needs when used
under specified conditions”
ISO/IEC 25012
2

3. Visie op gegevenskwaliteit
 Vertrouwen als basis voor
kwaliteit in de keten
 Denken vanuit gebruik
 Transparantie naar alle
doelgroepen
 Kwaliteit organisatorisch
en procesmatig borgen
 Informatiemodel
definieert essentie van
gegevenskwaliteit
 Gegevenskwaliteit als
onderdeel van metadata
3
Maken
afspraken in
de keten
Inrichten
organisatie en
proces
Definiëren
kwaliteitseisen
Beschrijven
gegevens
Borgen
kwaliteitseisen
Meten en
verbeteren
Doel

4. Kwaliteitsraamwerk
Kwaliteits
dimensie
Indicator Meetfunctie
Dataset
Kwaliteits
eis
Kwaliteits
regel
+norm
Meet
procedure
+norm
4
Een aspect van kwaliteit
waaraan gebruikers van
gegevens waarde
hechten
Een meetbaar aspect
van een
kwaliteitsdimensie
Een formule die
aangeeft hoe een
indicator meetbaar kan
worden gemaakt
Een verzameling
kwaliteitsdimensies
Overzicht van kernconcepten
m.b.t. gegevenskwaliteit
Een verzameling
gegevens die als geheel
wordt verwerkt
Een regel die een
beperking stelt aan
gegevens.
Een meetbare gewenste
eigenschap
Een beschrijving van de
uit te voeren
handelingen voor een
kwaliteitsmeting

5. Kwaliteitsdimensies
uit ISO/IEC 25012
Naam Omschrijving
Nauwkeurigheid De mate waarin gegevens de echte waarde in een specifieke gebruikscontext
goed weergeven.
Compleetheid De mate waarin gegevens aanwezig zijn in een specifieke gebruikscontext.
Consistentie De mate waarin gegevens niet in tegenspraak zijn met andere gegevens in
een specifieke gebruikscontext.
Actualiteit De mate waarin gegevens recent genoeg zijn in een gebruikscontext.
Precisie De mate waarin gegevens exact of onderscheidend genoeg zijn voor een
gebruikscontext.
Plausibiliteit De mate waarin gegevens worden beschouwd als waar en geloofwaardig door
gebruikers in een specifieke gebruikscontext.
Traceerbaarheid De mate waarin toegang tot gegevens of wijzigingen erin vastgelegd worden
in een audit trail in een specifieke gebruikscontext.
Compliance De mate waarin gegevens conformeren aan standaarden, conventies of
regelgeving gerelateerd aan gegevenskwaliteit in een specifieke
gebruikscontext.
Begrijpelijkheid De mate waarin gegevens eenvoudig gelezen en geïnterpreteerd kunnen
worden door gebruikers, en zijn verwoordt in geschikte talen, symbolen en
eenheden in een specifieke gebruikscontext.
5

6. Voorbeelden van kwaliteitseisen
Naam Omschrijving
Nauwkeurigheid • De afwijking van een object ten opzichte van de luchtfoto is max. 5 meter.
• Het bouwjaar van een pand vanaf 1991 mag maximaal 1 jaar afwijken.
Compleetheid • Alle objecten die bij de gemeente bekend zijn moeten zijn vastgelegd.
• Bij minimaal 95% van de panden moet het bouwjaar zijn vastgelegd.
Consistentie • De identificatie van een pand moet overeenkomen met de BAG.
• De geometrie moet topologisch consistent zijn conform ISO 19157.
Actualiteit • De gegevens moeten binnen 4 weken na besluitvorming zijn vastgelegd.
• De gegevens moeten jaarlijks worden gemonitord en geactualiseerd.
Precisie • De hoeveelheid geluid wordt vastgelegd met een precisie van 0,5 dB.
• De temperatuur is vastgelegd met een precisie van 0,1 graad celsius.
Plausibiliteit • Bij de gegevens is vastgelegd op welk besluit ze zijn gebaseerd.
• De hartlijnen van een weg moeten vallen binnen de BGT contouren.
Traceerbaarheid • Bij berekende waarden is het rekenmodel en versienummer vastgelegd.
• Bij wijzigingen is vastgelegd wie en wanneer deze hebben aangebracht.
Compliance • Datum en tijdvelden conformeren aan ISO 8601.
• De coördinaten conformeren aan ETRS89.
Begrijpelijkheid • De teksten zijn opgesteld in het Nederlands.
• De teksten zijn opgesteld in B1.
6

7. ISO/IEC 25012, NEN-ISO 19157
en ISO 5725
ISO/IEC 25012 NEN-ISO 19157 ISO 5725
Nauwkeurigheid Thematische nauwkeurigheid
Positionele nauwkeurigheid
Temporele nauwkeurigheid
Logische consistentie
Juistheid
Nauwkeurigheid
Compleetheid Volledigheid
Consistentie Logische consistentie
Temporele nauwkeurigheid
Plausibiliteit
Actualiteit Temporele nauwkeurigheid
Toegankelijkheid Bruikbaarheid
Compliance
Vertrouwelijkheid
Efficiëntie
Precisie Precisie
Traceerbaarheid
Begrijpelijkheid
Beschikbaarheid
Overdraagbaarheid
Herstelbaarheid
7

8. Kwaliteitsdimensies en indicatoren
Nauwkeurigheid Compleetheid Consistentie
Actualiteit Precisie Plausibiliteit
Traceerbaar
heid
Thematische
nauwkeurigheid
Dataset
compleetheid
Formaat
consistentie
Tijdigheid
Positionele
nauwkeurigheid
Authenticiteit Herleidbaarheid
Classificatie
juistheid
Object
compleetheid
Domein
consistentie
Frequentie
Temporele
nauwkeurigheid
Waarschijnlijkheid
Overcompleetheid
Standaarden
compliance
Historie
Conceptuele
consistentie
Referentiële
integriteit
Geometrische
correctheid
Topologische
consistentie
Compliance
Opslagprecisie
Kwantitatieve
nauwkeurigheid
Metadata
compleetheid
Statistische
precisie
Systematische
afwijking
Resolutie Representativiteit
Geo-gerefereerd Homogeniteit
8
Begrijpelijkheid
Relevantie
Leesbaarheid

9. Gegevenskwaliteit toegepast –
ruimtelijke plannen
9

10. Voorbeeld kwaliteitsregel: gebruik
verkeerde plantype
10

11. Voorbeeld: kwaliteitsdashboard
ruimtelijke plannen
11

12. Kwaliteit als integraal onderdeel van
centrale voorziening geluidgegevens
12
Centrale Voorziening Geluidgegevens
Verwerken VerstrekkenOntvangen
terugmelding,
rapportage
afnemers
geluidbron,
geluidproductieplafond,
basisgeluidemissie,
geluidaandachtsgebied,
monitoring
Ontvangen
brongegevens
Valideren
brongegevens
Produceren
kaartbeelden
Verstrekken
kaartbeelden
als service
bronhouders
(rijk, provincies,
gemeenten,
waterschappen)
Meten en
rapporteren
gegevenskwaliteit
Ontvangen
terugmeldingen
Authenticatie en
autorisatie
Audit trail Metadata
Routeren
terugmeldingen
terugmelding
Integreren
gegevens
Verstrekken
gegevens
gegevens,
metadata
Tonen op de kaart
Rapporteren
serviceniveaus
DSO-LV
Reken
module
GIS
Asset
management
Reken
module
GIS

13. Kwaliteit als integraal onderdeel van
centrale voorziening geluidgegevens
13

14. Vormen van metadata en rol van
gegevenskwaliteit daarin
• Eigenaar
• Begrippen en definities
• Informatiemodel
• Kwaliteitseisen
• Kwaliteitsregels
• Bedrijfsregels
• Fysiek gegevensmodel
• Mappingregels
• Conversieregels
• Beheerder
• Afbakening dataset
• Datum laatste wijzging
• Aantal gegevensobjecten
• Audit trail
• Aanwezige kwaliteit
• Endpoint URL
• Job schedule
• Backupregels
• Technische logfiles
• Fysieke omvang
• Auteur
• Titel
• Business identificatie
• Locatie van gegevensobject
• Wijzigingsgeschiedenis
• Aanwezige kwaliteit
• Afzender
• Digitale handtekening
• Controlegetal (hashcode)
• Verzenddatum
• Bericht/bestandsidentificatie
• Correlatie/transactie-identificatie
Business Technisch
DefinitieDataset
Gegevens
object
14

15. Datakwaliteit in Nederlands
profiel op ISO 19115
Element Beschrijving Verplicht
Topologische
samenhang
De tolerantie waarmee de topologische samenhang is
vastgelegd.
X
Niveau
kwaliteitsbeschrijving
Het niveau waarop de kwaliteitsinformatie betrekking heeft
(dataset, series en featureType).
X
Algemene beschrijving
herkomst
Dit element beschrijft de proceshistorie. X
Resolutie De resolutie van de dataset in meters. X
Herzieningsfrequentie Frequentie waarmee de data herzien wordt.
Geometrische
nauwkeurigheid
Afwijking van de x- en y-coördinaten ten opzichte van de
werkelijke plaats op aarde.
Compleetheid Omschrijving in hoeverre een dataset compleet is, of anders
gezegd, een inschatting van wat er nog ontbreekt.
15

16. Mapping van raamwerk op NL
19115
Nauwkeurigheid Compleetheid Consistentie
Actualiteit Precisie Plausibiliteit
Traceerbaar
heid
Thematische
nauwkeurigheid
Dataset
compleetheid
Formaat
consistentie
Tijdigheid
Positionele
nauwkeurigheid
Authenticiteit Herleidbaarheid
Classificatie
juistheid
Object
compleetheid
Domein
consistentie
Frequentie
Temporele
nauwkeurigheid
Waarschijnlijkheid
Overcompleetheid
Standaarden
compliance
Historie
Conceptuele
consistentie
Referentiële
integriteit
Geometrische
correctheid
Topologische
consistentie
Compliance
Opslagprecisie
Kwantitatieve
nauwkeurigheid
Metadata
compleetheid
Statistische
precisie
Systematische
afwijking
Resolutie Representativiteit
Geo-gerefereerd Homogeniteit
16
Begrijpelijkheid
Relevantie
Leesbaarheid

17. Probleemstelling – geen inzicht in
gegevenskwaliteit
17

18. Gegevenskwaliteit als integraal
onderdeel van de metadata
18

19. Data lineage – herleidbaarheid
19

20. Routes naar gegevenskwaliteit
20
Ondersteunen nieuwe informatiebehoefte
datamodelbegrippen kwaliteits
regels
kwaliteits
eisen
Continu verbeteren bestaande dataset
kwaliteits
regels
kwaliteits
issue
Oplossen concrete gegevenskwaliteitsproblemen
kwaliteits
issue data profiling
Structurele inrichting gegevenskwaliteit
kwaliteits
raamwerk
standaard
kwaliteitsregels
standaard
indicatoren
kwaliteits
dashboardprocessen
Standaardiseren begrippen en datadefinities
kritische
attributen begrippen
rollen
objecttypen attributen fysieke data
kwaliteits
metingen
oorzaken verbeter
maatregelen
visie en beleid metadata
repository
dataset
metadata
oorzakenkwaliteits
rapportages
Verminderen redundanties en inconsistenties
masterdata referentiedata applicaties bronapplicaties reconciliaties
data lineage
data profiling
kwaliteits
metingen
verbeter
maatregelen
data lineage
audit trail
verbeter
maatregelen
inwin & validatie-
procedures
meetprocedure

21. Stappenplan voor kwaliteit bij
nieuwe informatiebehoefte
Definiëren
kwaliteitseisen
Onderzoeken
huidige
situatie
Meten
gegevens-
kwaliteit
Analyseren
gegevens-
kwaliteit
Bepalen
gewenste
situatie
het expliciet maken
van kwaliteitseisen
aan het informatie-
product en onderlig-
gende brongegevens
het verkrijgen van
inzicht in de huidige
gegevenskwaliteit
het verkrijgen van
inzicht in de huidige
gegevensverwerking
en gegevensstromen
het onderzoeken van
de oorzaak van
problemen in de
huidige gegevens-
kwaliteit
het bepalen van de
gewenste gegevens-
verwerking en
gegevensstromen
Opstellen
verbeterplan
het opstellen van
een plan voor het
verbeteren van
gegevenskwaliteit
21

22. Informatiewaardemodel –
waardevolle informatie heeft een
kenbare kwaliteit
22
Waardevaninformatie
Investering in delen van informatie
Vindbaar
Betekenisvol
Kenbare kwaliteit
Geïntegreerd
Beschikbaar
Vindbaar in metadata catalogus
Vindbaar in NGR/data.overheid.nl
Beschikbaar als open data
Beschikbaar via REST API
Regels gedocumenteerd
Voorzien van informatiemodel
Gevalideerd
Datakwaliteit in metadata
Omgezet naar
informatieproducten
Beschikbaar als
Linked Data

23. Meer informatie
Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet – een raamwerk voor gegevens en
informatieproducten
https://www.pdok.nl/sites/default/files/files/geonetwork_presentatie_gegevenskwaliteit_in_de_omgeving
swet_1.0.pdf
Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet – Een verdere handreiking
https://www.pdok.nl/sites/default/files/files/geonetwork_presentatie_handreiking_bij_gegevenskwaliteit_i
n_de_omgevingswet_1.0.pdf
Handreiking data op orde (ruimtelijke plannen)
https://www.geonovum.nl/uploads/documents/20180925%20Handreiking%20Data%20op%20Orde%20-
%20versie%20%201.1_0.pdf
NL profiel voor gegevenscatalogi - http://bp4mc2.org/profiles
Atlas voor de Leefomgeving – https://www.atlasleefomgeving.nl/
danny.greefhorst@rivm.nl / dgreefhorst@archixl.nl
06-45239926
23