1. AT OSBORNE
www.atosborne.nl
Groen vastgoed, Goed verhuurd
16 februari 2012
Marc Hopman – Projectmanager Duurzaam Vastgoed
Wim van den Pol – Directeur Van den Pol Elektrotechniek

2. AT Osborne
Huisvesting Infrastructuur Legal Interim
en Gebiedsontwikkeling executives
Vastgoed en Milieu
Organisatie & Infrastructuur & Legal & Interim executives
Huisvestingsadvies Mobiliteit Contracting
Gezondheidszorg Projectbeheersing
Projectmanagement Gebiedsontwikkeling
 Multidisciplinair bureau
 Werkt aan oplossingen voor
Bouwkosten- Milieu &
management Omgeving ruimtelijke vraagstukken
 Met 150 adviseurs en managers
AT Osborne Academy
 Legal & contractering
 Interim Executives
2

3. Van den Pol Elektrotechniek
 Business Units
 Woningbouw
 Utiliteit
 Retail
 Gebouwenbeheer  Familie bedrijf
 Industriële Automatisering  Met 280 medewerkers
 Beveiliging en ICT  Innovatief
 Beveiligingssystemen
 Verlichtingsonderhoud
 Elektro-veiligheidsinspecties
 Energiebesparing en zonne-energie
 Domotica / Smart Living
3

4. INHOUD
 Inleiding
 Proces Verduurzamen van Vastgoed
 Energieprestatiecontract
 Praktijk
 Conclusies
4
 Vragen

5. Inleiding
Waarom AT Osborne gekozen heeft voor een duurzaam kantoor?
 Verzelfstandigd van Berenschot in 2003
 Het nieuwe werken
 Ontmoetingsplek
 Flexibele werkplekconcept
 Beter comfort
 Duurzaamheid
 Marketing
5

6. Inleiding
Waarom Baarn?
 Baarn
 Bereikbaarheid
 Parkeerplaatsen
 Mogelijkheid om een Rijksmonument te
verduurzamen
Voorbeeld:
 Afspraak Triodos & AT Osborne Huidig
 Samen verduurzamen
Huur: Energie:
 Energiebesparing wordt bij de vaste
huursom opgeteld. €180,- € 40,-= € 220,-
 De kosten moeten in balans zijn tussen Nieuw
verhuurder en huurder
 Geen All-in huurcontract, rekening Huur: Energie:
energie ligt bij huurder. €190,- € 30,-= € 220,-
6

7. INHOUD
 Inleiding
 Proces Verduurzamen van Vastgoed
 Energieprestatiecontract
 Praktijk
 Conclusies
7
 Vragen

8. Het Proces, De Business Case
 Energiebesparing van € 10 per
m2 VVO/ jaar.
 Hogere investeringsmogelijkheid
Besparing opgeteld bij vaste
huursom.
 Cijfers:
 2300 m2 VVO
 €10,- extra huursom
 €23.000,- extra huurinkomsten Triodos
8

9. Proces verduurzamen van Vastgoed
Procesmanagement (Projectgroep overleg)
Basis
Ambities Functioneel -
PvE +
Initiatief-
Project - Definitie
& Ontwerp Realisatie
Ruimtelijk - Gebruik
Investerings -
Stappen Indicatieve
Fase
definitie Fase
Realisatie Fase Fase
Technisch - Fase
kosten
investerings -
Strategie PvE
kosten
Ruimtelijk/
Plan van Vragen Aannemings- Onderhouds-
VO/DO/Bestek
Documenten Aanpak
Functioneel/ ’s
Thema contract
overeenkomst
Technisch PVE
Contracteren
Contracteren
Plan
Architect/installatie
Uitvoerende partijen
Adviseur
Business
Ambitiedocument Duurzaam
Documenten
Vragen
Prestatie en ’s Act Do
Thema
Case
onderhoud contract
Vastgoed
Outputspecificaties
Check
Contracteren
Uitvoerende partijen (DBM)
9

10. INHOUD
 Inleiding
 Proces Verduurzamen van Vastgoed
 Energieprestatiecontract
 Praktijk
 Conclusies
10
 Vragen

11. Energieprestatiecontract
Kenmerken contract
Wat is een energieprestatiecontract?
Afspraken met een commerciële partij om energiebesparende
maatregelen te realiseren in het voordeel van beide partijen.
Een goed contract is:
 Transparant en helder;
 Goed beheersbaar;
 Communicatiemiddel;
 Omvat besparingsprikkels.
11

12. Energieprestatiecontract
Vertrekpunt
Energiekosten Gebouw-
gebonden
(45%)
Organisatie- en
gedrags-
gebonden
(55%)
Bouwfase Ingebruikfase
0 jaar 5 jaar 10jaar 15 jaar 20jaar 25 jaar 30jaar 35 jaar 40jaar
12

13. Energieprestatiecontract
Welke prestaties?
B. Duurzaam beheer
• Elektriciteit / m2 A. Klanttevredenheid
• Warmte (gas) / m2 • Overall
• Stadswarmte / m2 • Klimaat
• Dienstverlening
Optimaal beheer en
C. Optimale kosten / kwaliteit onderhoud op basis van
• Onderhoudskosten / m2 prestaties
• Energiekosten / m2
• Status installaties D. Binnenklimaat
• Storingen • Temperatuur
• CO2 concentratie
E. Innovatie • Verlichtingsterkte
• Vernieuwing • Geluidsniveau
• Revisiegegevens
Bron: agentschap NL
13

14. Energieprestatiecontract
Inhoud prestatiecontract voor onderhoud incl. energie
http://www.agentschapnl.nl/programmas-regelingen/prestatiecontracten
14

15. Energieprestatiecontract
 Juridisch onderdeel
 Verplichtingen van de opdrachtgever
 Verplichtingen van de opdrachtnemer
 Onderhoudsvergoeding
 Facturering etc
 Werkomschrijving
 Prestatiegericht onderhoud gebaseerd op de NEN 2767
 Malus regeling voor het onderhoud
 Bonus/malus regeling voor de energieprestatie
15

16. Energieprestatiecontract
Uitgangspunten
berekening EPA en 1 jaar werkelijke meting. (besparing €23.000,- per jaar)
Afrekening op basis van energiebesparing op de energierekening.
AT Osborne geeft inzicht in zijn bedrijfsvoering:
 Bij verandering van apparatuur wordt dit aangegeven
 Inzicht in bedrijfstijden
 Etc.
75% bonus bij het behalen van een extra besparing voor beide percelen
Nieuwe duurzame investeringen worden door de opdrachtnemer zelf
gefinancierd
16

17. Energieprestatiecontract
Prestatiemeting
17

18. Energieprestatiecontract
Prestatiemeting
18

19. Energieprestatiecontract
Voor- en nadelen
Voordelen
 Bewustwording
 Financiële prikkel om te verbeteren
 Nieuwste technische ontwikkelingen
 Meer inzicht door registratie en rapportages
 Meer kennis & ervaring
Nadelen
 Leerproces / groeitraject
 Contractmanagement
 Beperkte ervaring met contractvorm
19

20. Energieprestatiecontract
Randvoorwaarden
Randvoorwaarden
 Gebaseerd op wederzijdse inspanning en
vertrouwen
 Betrokkenheid leverancier
 Gericht op de lange termijn (minimaal 5 jaar)
Aandachtspunten
 Flexibiliteit: groei en krimp van de organisatie
 Niet alle marktpartijen klaar voor
prestatiecontract
20

21. INHOUD
 Inleiding
 Proces Verduurzamen van Vastgoed
 Energieprestatiecontract
 Praktijk
 Conclusies
21
 Vragen

22. Praktijk
Voordeel:
Continue monitoren energieverbruik. 3% jaarlijks meer
energieverbruik bij niets doen.
Financiële prikkel om energiebesparende maatregelen
voor te stellen.
Langere termijn onderhoudscontract.
Nadeel
Reductie onderhoud.
Energiebedrijf verdient minder.
22

23. Praktijkcase Led verlichting
 Vervangen halogeen verlichting door Led verlichting
 Investering € 12.000,- door Van den Pol te investeren
 Besparing per jaar is € 4.000,-
 Besparing 22.000 kWh (6 woonhuizen)
 Terugverdientijd is = 3 jaar
23

24. Praktijkcase Led verlichting
 Wat zegt het contract:
 Maximaal 37,5% vergoeding voor de energiebesparing voor het elektrotechnisch
gedeelte.
 Maximaal 37,5% vergoeding voor de energiebesparing voor het werktuigbouwkundig
gedeelte.
 Het contract duurt nog 3 jaar.
 Investering door opdrachtnemer.
24

25. Praktijkcase Led verlichting aanbrengen
 Oplossing:
 Aangezien aangetoond wordt dat de besparing wordt veroorzaakt door het aanpassen
van de elektrotechnische installatie. Mag men rekenen op 75% vergoeding.
 Daarnaast wordt er gesproken over contract verlenging of een investering van de
opdrachtgeverszijde.
Voorbeeld:
Investering Van den Pol €12.000,-
Besparing € 4.000,-
Bonus Van den Pol (75% van €4.000,-) € 3.000,-
Terug verdientijd Van den Pol (12/3) 4 jaar
Minimale contractverlening van 2 jaar.
25

26. Gezamenlijk voordeel
 Opdrachtgever bespaart € 1.000,- per jaar energie zonder investering.
 Opdrachtnemer heeft contractverlenging van 2 jaar.
26

27. INHOUD
 Inleiding
 Proces Verduurzamen van Vastgoed
 Energieprestatiecontract
 Praktijk
 Conclusies
27
 Vragen

28. Conclusie
 Energieprestatiecontract heft splitincentive op.
 € 10,- huurverhoging zorgt voor een duurzaam kantoor met een verhoogd
comfort.
 Het gebruik van het gebouw ligt niet vast en is flexibel.
 Het installatie concept wordt gemonitord en wordt bij afwijkingen direct
bijgestuurd.
 Het installatieconcept blijft innovatief.
 Energiebesparing is gewaarborgd waardoor ook de extra huurkosten zijn
gewaarborgd.
 25% minder energiekosten
 66% minder gasverbruik
 26% minder CO2 uitstoot
28

29. Vra g e n?
29

30. www.atosborne.nl