1. 43
10- Bỏng: Hạt nhãn tán bột, trộn với dầu hạt cải hoặc dầu mè dùng để bôi.
11- Chứng thiếu hồng cầu: Cùi nhãn 20 gam, đậu ván 60 gam, táo tầu 15 quả. Sắc uống, ngày một
thang.
Theo sách "Thức ăn vị thuốc" Viện Nghiên cứu và Phổ biến kiến thức Bách khoa
********
ÁC TI SÔ (Artichoke)
- Xuất Xứ: Từ tiếng Pháp Artichaud.
- Tên Khoa Học: Cynara Scolymus L. Thuộc họ Cúc (Compositae).
- Mô Tả: Loại cây thấp, cao khoảng 1-2 m, thân và lá có lông trắng
như bông. Lá mọc so le, phiến khía sâu, có gai. Cụm hoa hình đầu,mầu tím nhạt. Lá bắc ngoài cuả
cụm hoa dầy và nhọn. Phần gốc nạc của lá bắc và đế hoa ăn được. Lá to, dài 1-1,2m, rộng 50cm.
Mặt dưới có nhiều lông hơn mặt trên .
-Địa Lý: Cây được di thực và trồng nhiều ở Đà lạt, Sa pa, Tam đảo.
-Thu Hái: Gieo hạt tháng 10-11, bứng ra trồng tháng 1-2. Lúc cây sắp ra hoa, hái lấy lá, bẻ sống.
Gieo hạt tháng 10-11, bứng ra trồng tháng 1-2. Lúc cây sắp ra hoa, hái lấy lá, bẻ sống.
Lá Ác ti sô thu hái vào năm thứ nhất của thời kỳ sinh trưởng hoặc vào cuối mùa hoa. Khi cây trổ
hoa thì hàm lượng hoạt chất giảm, vì vậy, thường hái lá trước khi cây ra hoa.Có tài liệu nêu là nên
thu hái lá còn non vào lúc cây chưa ra hoa. Ở Đà Lạt, nhân dân thu hái lá vào thời kỳ trước tết
Âm lịch 1 tháng.
- Phần Dùng Làm Thuốc:
Thân, lá bắc, đế hoa và rễ.
- Bào Chế:
Sấy hoặc phơi khô.
- Bảo Quản:
Để nơi khô ráo.
- Thành Phần Hóa Học:
Trước đây người ta cho rằng hoạt chất là Cynarrin. Nhũngx nghiên cứu gần đây chứng minh rằng
có nhiều hoạt chất khác nhau chứ không riêng gì Cynarrin (Ernst E. Naturamed 1995).
Trong Ác ti sô chứa 1 chất đắng có phản ứng Acid gọi là Cynarin (Acid 1 - 4 Dicafein Quinic).
Còn có Inulin, Tanin, các muối kim loại K (tỉ lệ rất cao), Ca, Mg, Natri.
Lá Ác ti sô chứa:
1. Acid hữu cơ bao gồm:
· Acid Phenol: Cynarin (acid 1 - 3 Dicafeyl Quinic) và các sản phẩm của sự thủy phân (Acid
Cafeic, acid Clorogenic, acid Neoclorogenic).
· Acid Alcol.
· Acid Succinic.
2.Hợp chất Flavonoid (dẫn chất của Luteolin), bao gồm:
Cynarozid ( Luteolin - 7 - D Glucpyranozid), Scolymozid
(Luteolin - 7 - Rutinozid - 3’ - Glucozid).
3. Thành phần khác: