Projekt

Jak skutecznie planować, pisać i realizować rozwojowe projekty edukacyjne? Przygotowanie: Grażyna Graczyk i Teresa Prokowska

OD POMYSŁU DO PROJEKTU Projekt to interdyscyplinarneprzedsięwzięcie prowadzące do osiągnięcia zaplanowanego celu zgodnie z wytyczonym harmonogramem, przy użyciu określonych zasobów tj.: czasu, zespołu, budżetu. Rezultatem projektu jest przewidywalna zmiana. Projekt ma nam pomóc wnieść zmianę, pomóc w rozwoju. Projekt jest konkretny- wyraziście określa cele i działania na każdym etapie realizacji. Projekt jest mierzalnyi określony w czasie, co pozwala na jednoznaczną ocenę założonych i osiągniętych rezultatów. Projekt stwarza czytelny mechanizm współpracy - uczestnicy i beneficjenci projektu uzgadniają zadania, dzielą się odpowiedzialnością i korzystają z efektów. Projekt daje się policzyć - także w sensie finansowym. Uwaga!Umiejętność sprawnego pisania i realizacji projektów stwarza szansę zdobywania środków na działalność. Im więcej osób w szkole umie napisać projekt i wniosek, tym większe szanse na dodatkowe pieniądze.

Przykład: Projektem o nazwie „Teraz Teatr” będzie zaplanowanie i zorganizowanie amatorskiego teatru szkolnego w gimnazjum w Teatrowie w celu propagowania alternatywnych form spędzania wolnego czasu oraz edukacji kulturalnej. Teatr wystawi w czerwcu 2007 „Makbeta” Sheakspera, w jego pracę będzie zaangażowanych 30 uczniów oraz 2 nauczycieli. Budżet projektu to 4000 złotych. Interdyscyplinarnośćtego działania to połączenie wiedzy z różnych sfer: zarządzania, aktorstwa, scenografii, księgowości, pedagogiki, itp. Celem jest propagowanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu oraz edukacja kulturalna. Czas to okres od momentu rozpoczęcia projektu do wystawienia sztuki. Zespół składa się z 30 uczniów oraz 2 nauczycieli. Budżet zamyka się w kwocie 4000zł. Uwaga! Zespół a nie solista Planowanie i realizacja projektów to zadanie dla zespołu. Nawet najlepszy pomysł nie przerodzi się w realny projekt, jeśli ludzie nie uznają go za ważny, potrzebny, nie zidentyfikują się z nim.

Planowanie projektu Planując projekt powinniśmy znaleźć odpowiedź na kilka kluczowych pytań. Gdzie jesteśmy? Musimy dokonać analizy problemu, z którym chcemy się zmierzyć. Problem powinien być jasno określony, występujący w danej sytuacji, na danym terenie w ściśle określonej grupie ludzi. Musi to być konkretny, „namacalny” problem, istniejący „tu i teraz” Dokąd zmierzamy? Musimy określić cele i rezultaty, jakie przewidujemy osiągnąć w wyniku realizacji projektu. Cele i rezultaty również muszą być jednoznacznie i precyzyjne zdefiniowane, a jednocześnie muszą być zgodne z misją naszej szkoły. W jaki sposób? Wiele dróg może prowadzić do celu. Warto wybierać te, które pozwalają wykorzystywać w sposób efektywny zasoby naszej organizacji i szanse, jakie pojawiają się w jej otoczeniu.

Pisanie wniosku o dotacje (oferta dla sponsora) „Wniosek aplikacyjny jest wizytówką naszego projektu” Być może kiedyś cała bieżąca działalność szkoły da się zapisać w postaci powiązanych ze sobą projektów. Na razie jednak nie jest tak, teraz projekt piszemy i realizujemy najczęściej wtedy, gdy spodziewamy się dodatkowego finansowania. Krótko mówiąc - piszemy po prostu wniosek o grant. Tymczasem wniosek taki jest siłą rzeczy kompromisem między tym, czego my chcemy (projekt), a tym, na co skłonny jest dać pieniądze sponsor (grant). Projekt powinien być własnym planem działania, wniosek natomiast jest swoistym listem do sponsora. Pisanie wniosku jest formą dialogu między potrzebującym a sponsorem, który na rozwiązanie problemu chce przeznaczyć pieniądze. Sponsor, oferując pieniądze, chce mieć pewność, że: trafią one do potrzebujących, dostanie je rzetelny, uczciwy wykonawca, będą wydane efektywnie, problemy zostaną rozwiązane skutecznie. Pisząc wniosek, postarajmy się patrzyć na niego oczami sponsora.

Projekt jest metodą pracy – owocem planowania działań. Schematycznie tak można przedstawić jego logikę. 1. Jaka jest sytuacja obecnie? Jakie są potrzeby? (opis problemu) 6. Jak to sprawdzę? (sposób oceny, ewaluacja) 5. Co osiągnę? (rezultaty, efekty, produkty) 2. Po co? Co chcę zmienić? (cele) 4. Za ile? Czego potrzebuję? (budżet) 3. Jak? Co będę robił i kiedy? (działania i harmonogram)

Diagnoza stanu, opis problemu.(Jaka jest sytuacja obecnie? Jakie są potrzeby?) Każdy wniosek zaczynamy opisem szkoły.Musimy pamiętać, że chcemy do naszego pomysłu przekonać osoby spoza naszego środowiska, które o szkole i jej problemach wiedzą tylko tyle, ile my sami im o nich powiemy. Problem jest motorem napędowym pisanego projektu.To od jego dobrej diagnozy zależy konstrukcja całego projektu. Dobry opis problemu powinien zawierać następujące informacje: Opis tła problemu - gdzie dany problem występuje (region, miasto, szkoła). Kogo dotyczy problem - ilu i jakich osób? Jaki dokładnie jest to problem - jaka jest konkretna potrzeba tych osób (ustalona na podstawie badań, rozmów z samymi zainteresowanymi, a nie na podstawie tylko swoich osobistych przekonań)? Rozmiary problemu - liczby, procenty, dane statystyczne lub szacunkowe. Opis przyczyn - dlaczego jest to problem, jakie są jego przyczyny? Opis skutków - co by było, gdybyśmy nie zajęli się tym problemem? Skąd wiemy, że jest to problem - czy ktoś jeszcze zajmuje się tym problemem i z jakim skutkiem? Teraz prześledzimy wszystkie te elementy i zobaczymy na przykładzie, jak prawidłowo je wykorzystać.

Opis tła problemu. Opis tła problemu to opis różnych danych, sytuacji, które w sposób bezpośredni i pośredni wpływają na definiowany przez nas problem. Opisując ten punkt, starajmy się patrzeć oczami czytającego. Najczęściej nie zna on naszego miasta i jego codziennych problemów. Spróbujmy rzetelnie i uczciwie przedstawić mu obraz powiatu, miasta, szkoły. Napiszmy, w którym regionie kraju się znajduje, z czym może się kojarzyć. Pisząc projekt postarajmy się o wykonanie dokładnej analizy, która pomoże czytającemu zrozumieć całą sytuację. Opis powinien być krótki, ale dokładny i rzetelny. Powiat, na terenie którego znajduje się szkoła, boryka się z wieloma społecznymi, m. in. Z wysokim bezrobociem, sięgającym 27%. Do technikum zawodowego uczęszcza 453 uczniów. Część młodzieży pochodzi z rodzin popegeerowskich (szacuje się, że około 20%). Duża grupa uczniów dojeżdża do szkoły z innych miejscowości (blisko 40%). Powiat ma słabo rozwiniętą sieć komunikacyjną, rozproszoną zabudowę i duże odległości pomiędzy miejscowościami, co utrudnia włączanie uczniów i rodziców w życie szkoły. Istotne, krótkie informacje, poparte danymi liczbowymi.

Kogo dotyczy problem? – opis sytuacji odbiorców. Opis sytuacji odbiorców to opis grupy osób, których dotyczy problem. Postarajmy się dokładnie opisać ich sytuację. Odpowiedzmy na pytania, które mogą być istotne dla danego projektu: jak liczna jest grupa odbiorców, skąd pochodzą, jaka jest ich sytuacja materialna, czy ktoś im pomaga, jaka jest ich sytuacja rodzinna. Opiszmy wszystko to, co jest niezbędne do realizacji projektu – unikajmy jednak długich wywodów i opracowań niepotwierdzonych danymi, opartych na przypuszczeniach i tylko własnej opinii. Porozmawiajcie z odbiorcami swojego projektu, sprawdźcie, czy dokonana przez was diagnoza jest rzeczywista. Jeżeli tego nie zrobicie, może się okazać, że projekt będzie realizowany w oderwaniu od faktycznych problemów odbiorców.

Jaki dokładnie jest to problem? Jaki dokładnie jest to problem- jaka jest konkretna potrzeba tych osób (ustalona na podstawie badań, rozmów z samymi zainteresowanymi, a nie na podstawie tylko swoich osobistych przekonań)? Definiując problem, musimy dokładnie zaznaczyć, o co nam chodzi. Od tego, jak nazwiemy problem, zależy później wytyczenie celów projektu i dobranie odpowiednich działań. Warto tutaj odróżnić problem od przyczyny i skutków. Obrazują to poniższe wykresy: SKUTEK PROBLEM PRZYCZYNA Brak wyników na olimpiadach przedmiotowych Oferta zajęć niedostosowana do potrzeb uczniów Niska aktywność uczniów na zajęciach pozalekcyjnych Słabe wyniki w nauce Niskie aspiracje życiowe uczniów

Rozmiary problemu. Rozmiary problemu. Opis powinien dostarczyć konkretnych informacji o zasięgu występowania problemu: czy jest właściwy tylko dla naszej szkoły, czy borykają się z nim wszyscy w mieście, liczba dotkniętych nim osób. Należy tutaj podawać konkretne liczby i fakty. Nawet bardzo poważny problem, który wymaga zaangażowania wielkich środków, aby być rozwiązanym, może okazać się bardzo wąskim i nieistotnym z punktu widzenia szkoły. Z drugiej zaś strony problem mało uciążliwy, ale występujący bardzo szeroko i często, może stać się centralnym punktem projektu. Opis przyczyn. Nic nie dzieje się bez przyczyny. Każdy problem ma swoje korzenie, które musimy opisać w naszym projekcie. Często problem jest złożony - wynika z kilku przyczyn. Analiza przyczyn daje nam większą szansę na skuteczne rozwiązanie problemu.

Opis skutków. Opis skutków. Należy opisać, jak nierozwiązany problem wpływa na otoczenie, na sytuację uczniów. Co z nimi będzie, jakie będą konsekwencje nierozwiązania problemu? Postarajcie się opisać, co będzie się działo, jeżeli nikt nie zacznie rozwiązywać tego problemu. Co stanie się ze szkołą, z uczniami? Opis powinien być rzetelny, mierzalny, realny, konkretny. Skąd wiemy, że jest to problem? Naszym zadaniem, jako wnioskodawcy, jest udowodnienie sponsorowi, że przedstawiany projekt jest przygotowany rzetelnie, że dane prezentowane w opisie są wiarygodne, nie pochodzą „z księżyca”. Dane mogą pochodzić z różnych źródeł: badań statystycznych, publikacji dotyczących danego obszaru problemowego, strategii (np. miejskich, powiatowych, wojewódzkich), przeprowadzonych ankiet, uprzednio zrealizowanych projektów. Takie przygotowanie diagnozy podnosi wiarygodność zarówno projektu, jak i wnioskodawcy.

Uzasadnienie projektu.(Co chcę zmienić?) Należy przytoczyć argumenty, które przekonają sponsora, że dofinansowanie naszego projektu jest zgodne z jego celami i zapewnia wysokie prawdopodobieństwo sukcesu. Rodzaje argumentów, które warto wykorzystać: cel projektu wynika z dobrze udokumentowanych potrzeb środowiska, na rzecz którego podejmujemy działania, wykazanie zbieżności celów projektu z celami sponsora, istnieje plan działań po zakończeniu finansowania przez sponsora. Jeśli uzgodniliśmy w zespole, na czym polega problem i jaka jest pożądana wizja docelowa, to my sami wiemy, o co nam chodzi. Teraz trzeba nasz sposób rozwiązania problemu w taki sposób opisać we wniosku o dotacje, żeby przekonać sponsora, że nasz projekt jest zgodny z jego celami. Podstawową umiejętnością w tym zakresie jest czytanie ze zrozumieniem. Sponsor opisując swoją misję, cele i sposoby działania zwykle stara się jasno wyłożyć swój sposób podejścia do problemów, które go interesują. Wygrywają zwykle te wnioski o dotacje, które jasno i przekonywująco prezentują racje przemawiające za tym, że dofinansowanie tych działań w prosty i oczywisty sposób realizuje cele sponsora.

Cele projektu. Po opisaniu problemu, na który chcemy reagować, przystąpić trzeba do określania celów - tym razem jednak bardzo szczegółowo. Te cele muszą poddawać się weryfikacji, stąd muszą być szczegółowo sprecyzowane, muszą dać się zmierzyć, muszą być uzgodnione z partnerami i odbiorcami, muszą być realistyczne i określone w czasie. Krótko mówiąc muszą spełniać pięć warunków (SMART) - muszą być: Sprecyzowane – konkretnie odnoszące się do problemu i dobrze zdefiniowane, czyli tak sformułowane, by nie zostawiały miejsca na dowolną interpretację, żeby każdy je mógł zrozumieć i dowiedzieć się, co chcemy osiągnąć. Mierzalne- czyli muszą dać się policzyć, co jest niesłychanie ważne przy późniejszym sprawdzeniu efektów. Policzyć trzeba zarówno osoby, które skorzystają z projektu, jak i działania wchodzące w jego skład oraz końcowe rezultaty; Aprobowane muszą je dobrze znać i zgadzać się na nie współpracownicy, partnerzy i - w jakimś zakresie – adresaci. Poza tym muszą wynikać z opisanych wyżej analiz, a nie z indywidualnych przeczuć i odczuć; Realistyczne - tę zasadę warto sprawdzić po napisaniu całego projektu: czy w założonym czasie, z tymi ludźmi, za te pieniądze jesteśmy w stanie osiągnąć nasze cele? Terminowe- czyli określone w czasie. Każdy projekt musi mieć precyzyjnie podaną datę rozpoczęcia i zakończenia.

Przykład opisu celów. Cel ogólny Podniesienie stopnia aktywności uczniów i ich zaangażowania w zajęcia pozalekcyjne. (cel specyficzny – odpowiada wprost na zdefiniowany problem) Cele szczegółowe Zmiana formy zajęć przez odejście od siatki kół stanowiących przedłużenie lekcji i programu nauczania oraz stworzenie struktury opartej o rozwijanie umiejętności – Szkolna Akademia Fotografii (mierzalny- szczegółowe określenie miary zmian) Zwiększenie częstotliwości zajęć do …. tygodniowo Zwiększenie wpływu uczniów na kształt zajęć i udział w planowaniu i zarządzaniu Szkolną Akademią Fotografii (SAF) (aprobowany -zaangażowanie uczniów) Zminimalizowanie trudności w dostępie do zajęć pozalekcyjnych poprzez dostosowanie godzin zajęć do planu lekcji i komunikacji oraz zapewnienie wsparcia towarzyszącego (wyżywienie oraz w razie konieczności dojazdy)(realny - bierze pod uwagę również inne czynniki, jak np. dojazdy)

Przykład uzasadnienia celów. Prawidłowo opisane cele wymagają także uzasadnienia.Przykład: Cel ogólny Podniesienie stopnia aktywności uczniów i ich zaangażowania w zajęcia pozalekcyjne. Uzasadnienie Celem projektu jest zwiększenie ilości uczniów, którzy uczęszczają na zajęcia oraz zwiększenie aktywności uczniów na tych zajęciach. Jak wynika z diagnozy problemu, zajęcia pozalekcyjne są nieatrakcyjne dla uczniów. Są ona także trudno dostępne dla uczniów zamieszkałych w oddalonych od szkoły miejscowościach (trudności z dojazdem w godzinach popołudniowych). Zajęcia pozalekcyjne stanowią uzupełnienie podstawowej funkcji szkoły – przekazywaniu wiedzy. Służą one poszerzaniu wiedzy i umiejętności oraz budowaniu umiejętności samodzielnego myślenia, dobierania tematyki, rozwiązywania problemów, nawiązywania kontaktów. Do tych umiejętności szkoła powinna zapewnić równy dostęp. Zdajemy sobie sprawę, że zapewnienie równego dostępu do zajęć pozalekcyjnych w ich przyjaznej uczniom formie, spełniających oczekiwania, wymagają podniesienia atrakcyjności zajęć, dostosowanie ich do potrzeb uczniów, umożliwienie uczniom wpływania na ich kształt oraz ułatwienia do nich dostępu.

Oczekiwane zmiany w wyniku realizacji projektu - rezultaty, efekty, produkty. Należy opisać, jaki jest spodziewany (po zakończeniu projektu) wpływ działań przewidzianych projektem na zmianę sytuacji wyjściowej (rozwiązanie problemu). Rezultaty to nic innego jak zrealizowane cele.Rezultaty muszą być opisane za pomocą kryteriów liczbowych. Brak ilościowych wskaźników przy opisie rezultatów dyskwalifikuje wniosek, ponieważ nie można w sposób jednoznaczny określić efektów projektu. Np., określenie rezultatu jako „rozwinięcie zdolności teatralnych dzieci” nie jest wystarczające. Warto podać wskaźniki ilościowe np. liczbę przygotowanych przez dzieci przedstawień, ilość zadań wykonanych przez dzieci samodzielnie, listy uczestnictwa itp. Pracując nad projektami możemy spotkać się z określeniem efekty „miękkie” i efekty „twarde”. „Miękkie” to te, które trudno określić ilościowo, związane ze zmianą postaw, świadomości, np. wzrost świadomości, zwiększenie motywacji, nabycie nowych umiejętności. Z kolei efekty „twarde” to takie, które można policzyć, określić ilościowo, np. liczba wydanych certyfikatów, ukończonych kursów. Warto włożyć dużo pracy dla zidentyfikowania jak największej ilości efektów realizacji naszego projektu, to dodatkowe argumenty dla jego wsparcia. Należy jednak unikać skrajności.

Beneficjenci projektu.(Kto weźmie udział?) Należy dokładnie określić grupę docelową, która zostanie objęta działaniami projektu.Np.: ”dzieci ze szkoły podstawowej w wieku 7-10 lat”. Najczęściej autorzy formularza nie pozwolą nam się tu rozpisywać, jednak oczekiwać będą, że: wskażemy w jakim środowisku będziemy przeprowadzać rekrutacjęuczestników; sprecyzujemy pożądane cechy uczestnika naszego projektu; wskażemy - jeśli istnieje - na wewnętrzną różnorodność grupy naszych beneficjentów - być może np. będziemy pracowali równocześnie z nauczycielami, rodzicami i dziećmi; podamy możliwie najbardziej precyzyjną liczbę osób, które skorzystają na projekcie. Uwaga! Rozpoznanie potrzeb beneficjentów.Nawet jeśli mamy najszlachetniejsze intencje, to uszczęśliwianie ludzi bez ich wiedzy i zgody zwykle nie przynosi oczekiwanych efektów. To, że my widzimy potrzebę zorganizowania dla grupy młodzieży koła miłośników literatury francuskiej, nie musi automatycznie oznaczać, że oni tego potrzebują i chcą.

Działania. (Jak? Co będę robił?) Działania to wszystkie czynności, które prowadzą nasz projekt od problemu do wyznaczonego celu. Na opis działań projektu dostaniemy najwięcej miejsca w formularzu. Często przeczytamy dodatkowo sugestię, by osobno dołączyć szczegółowy opis poszczególnych działań, włącznie z programami i scenariuszami kolejnych szkoleń lub szkicem ewentualnych publikacji. Opis musi być tak sformułowany, aby: przekonał czytelnika, że rzeczywiście wiemy w jaki sposób zrealizować założone cele. pomógł nam w realizacji projektu po szczęśliwym uzyskaniu dotacji - pamiętajmy, że między pisaniem wniosku a sukcesem u sponsora zazwyczaj mija dużo czasu, a ten nie zawsze najkorzystniej wpływa na pamięć; pozwolił dokładnie współpracować z partnerami, którzy dzięki niemu będą wiedzieli czego chcemy i na jakim etapie się znajdujemy; dawał się dokładnie policzyć finansowo - każde działanie w opisie musi znajdować odzwierciedlenie w budżecie; był zbieżny z harmonogramem. Przeanalizujmy przykład, aby dowiedzieć się, w jaki sposób planować działania i na co zwracać uwagę.

Wprowadzenie do działań. Pomysł oparty jest na utworzeniu struktury imitującej uczelnię wyższą. Wyodrębniono tu Rektorat, stanowiący organ koordynująco – zarządzający oraz cztery wydziały odpowiedzialne za określone grupy działań: Wydział Fotograficzny, Informacyjno – Techniczny, Promocji oraz Wydział Praktyk. Wydziały z kolei podzielone są na instytuty, zajmujące się konkretnymi zadaniami. Do każdej z wyodrębnionych jednostek należy odpowiednia liczba uczniów, którzy ponoszą odpowiedzialność za prawidłowe wykonanie przydzielonych zadań. Szczegółowy opis działań. W maju 2008 roku w Szkole… powstanie Szkolna Akademia Fotografii. Struktury Akademii zostaną stworzone zgodnie z harmonogramem działań i będą obejmowały Rektorat oraz cztery wydziały zajmujące się określonymi dziedzinami. Tematyką, ogniskującą prace wydziałów będzie fotografia, jednak działalność Akademii będzie obejmowała znacznie szerszy zakres tematyczny.

Szczegółowy opis działań. Działanie 1. Powołanie Rektoratu. (opis) Działanie 1.1. Opracowanie statutu Rektoratu. (opis) Działanie 1. 2. Koordynacja bieżących działań. (opis) Działanie 2. Wydział Fotograficzny. (opis) Działanie 2.1. Instytut Fotografii. (opis) Działanie 2. 2. Wykładu otwarte. (opis) Działanie 3. Wydział Informatyczny i Techniczny. (opis) Działanie 3.1. Instytut Informatyczny. (opis) Działanie 3.1. Wydział Techniczny. (opis) Działanie 4. Wydział Promocji i Organizacji Imprez (opis) Działanie 4.1. Instytut Plastyki. (opis) Działanie 4.2. Instytut Organizacji Imprez. (opis) Działanie 4.3. Instytut Kontaktów z Mediami. (opis) Działanie 5. Wydział Praktyk. (opis) Działanie 5.1 Wyjazd na wystawę fotografii. (opis) Działanie 5.2 Wizyta w zakładzie fotograficznym. (opis) Działanie 5. Konferencja podsumowująca projekt. (opis)

Szczegółowy opis działań. Działania w projekcie powinny stanowić odpowiedź na założony cel prowadzić do osiągnięcia zamierzonych rezultatów. Działania to miejsce w projekcie, w którym możemy zaprezentować swoje pomysły na rozwiązanie problemów. To właśnie działania wyróżniają nasz projekt spośród innych. W wielu miejscach można spotkać te same problemy, jednak sposób ich rozwiązania stanowi indywidualne podejście osób piszących projekt. Tworząc działania warto wykazać się inwencją i kreatywnością. Ciekawe, odpowiadające na zdefiniowany wcześniej problem działania stanowią o innowacyjności naszego projektu i podnoszą jego atrakcyjność w oczach grantodawcy. Cel Rezultaty Działania

Harmonogram projektu. Harmonogram to zestawienie wszystkich działań przewidzianych w projekcie w układzie czasowym z zaznaczeniem osób za nie odpowiedzialnych. Bardzo ważne jest, by harmonogram: zbudowany był w postaci tabeli zawierającej co najmniej cztery rubryki:(1) termin,(2) nazwę działania (identyczną jak w programie - opisie działań), (3) miejsce, (4) osobę (lub organizację) odpowiedzialną za realizację; obejmował nie tylko same działania, ale i czas przygotowań do tych działań; przewidywał sekwencje działań: które działanie musi być zakończone, by mogło się rozpocząć następne? Które mogą być realizowane równocześnie? był dostosowany do roku kalendarzowego i szkolnego oraz możliwości wszystkich twórców i uczestników projektu; zawierał możliwości elastycznych zmian wynikających ze zdarzeń, których w fazie planowania przewidzieć nie sposób.

Budżet. Pisanie budżetu to sztuka sama w sobie, wymaga dodatkowego szkolenia. Zatem tylko kilka uwag: Musimy w budżet włączyć wszystkie działania - honoraria prowadzących i ekspertów, druk materiałów, koszt kawy i napojów itp. Nie zapominajmy, że swoją wartość ma także zarządzanie projektem, że trzeba będzie zapłacić za prąd i za telefon. Niestety - wszystko kosztuje. Kosztów nie wolno ani zaniżać, ani sztucznie zawyżać - powinny być zapisem aktualnych cen i możliwości rynku. Po sporządzeniu pełnego wykazu kosztów popatrzmy, które z nich są już sfinansowane, a na co potrzebujemy jeszcze pieniędzy. I od razu pomyślmy o pisaniu wniosku o grant. Często sponsor podaje wzór lub dokładne wytyczne, w jaki sposób opisać budżet projektu. Należy bezwzględnie dostosować się do tych instrukcji. O ile sposób opisu budżetu określa sponsor, to na nas spoczywa obowiązek takiego sporządzenia budżetu, aby w sposób oczywisty opisywał od strony kosztów zaplanowane w projekcie działania. Trzeba pamiętać, że budżet opisuje te same działania zaprezentowane wcześniej tyle że w „języku liczb”. W budżecie nie mogą pojawić się w związku z tym jakieś nowe kategorie (np. komputery czy meble), jeśli nie są one bezpośrednio związane z działaniami przedstawionymi w części opisowej wniosku o dotację.

Monitoring i ewaluacja. Ewaluacja pokazuje, czy osiągnęliśmy zamierzony cel, czy działania były realizowane zgodnie z naszym planem, czy partnerzy się sprawdzili, czy dobór metod był właściwy. Ewaluacja to analiza projektu i rezultatów pozwalająca na określenie, w jakim stopniu zrealizowaliśmy przyjęty cel. Poprzez analizę naszych sukcesów i porażek możemy ustalić, jakich niezbędnych zmian trzeba dokonać, aby porażki się nie powtórzyły. Monitoring pozwala sprawdzać na bieżąco, czy idziemy we właściwą stronę. Dzięki temu możemy korygować działania i unikamy katastrof. Sponsor ma większe gwarancje, że dofinansowywany projekt powiedzie się. Zaplanowanie obserwacji i nadzoru nad realizacją projektu wymaga odpowiedzi na trzy pytania: Jakie formyobserwacji procesu realizacji projektu przyjmiemy? Ważne, żebyśmy z jednej strony naprawdę obserwowali proces rozwoju projektu, z drugiej jednak by to obserwowanie nie przeszkadzało w pracy... Jakie wybierzemy sposoby ewaluacji działań na poszczególnych etapach i na końcu projektu? Mogą to być specjalne ankiety ewaluacyjne, rozmowy przeprowadzane z uczestnikami i prowadzącymi, wywiady przeprowadzane w miejscach, skąd pochodzą uczestnicy... Jakie przyjmiemy wskaźniki pozwalające ocenić jakość części i całości. Czyli przy jakich wynikach będziemy zadowoleni z rezultatów, np. ilu spośród uczestników musi poprawnie wykonać ćwiczone czynności, byśmy uznali, że projekt odniósł sukces? Jeśli dajemy uczestnikom szansę oceny projektu w skali od 1 do 6, to jaka średnia nas satysfakcjonuje?

Załączniki Przygotowujemy załączniki Najczęściej musimy przygotować następujące załączniki: statut naszej szkoły lub organizacji wyciąg z rejestru - nie starszy niż trzy miesiące sprawozdanie finansowe za ostatni rok szczegółowy opis działań, którego skrót jest w formularzu deklaracje partnerstwa - jeśli mamy partnerów CV współpracowników i realizatorów Są jeszcze załączniki, które dołączyć możemy, pamiętajmy jednak, że komisja niekoniecznie będzie chciała otrzymać zbyt dużo papieru. Jednak pomyślmy o: ulotkach i materiałach prezentujących naszą szkołę lub organizację; wycinkach prasowych prezentujących nasze wcześniejsze dokonania; kserokopie nagród, dyplomów, wyrazów uznania - ale bez przesady.

Podsumowanie Nie święci garnki lepią, ale też pisanie wniosków wbrew pozorom nie jest sztuką najłatwiejszą. Komisje przydzielające granty wskazują na szereg błędów banalnych, a jednak pozbawiających piszącego szans na sukces. Zatem raz jeszcze przypominamy: pisząc wniosek stosujmy się szczegółowo do formularza ogłaszającego konkurs! pilnujmy każdego szczegółu wskazanego przez regulamin konkursu - także w takich drobiazgach jak sposób oznaczania wniosku, jak liczba wymaganych kopii, podpisów itp.! ściśle trzymajmy się wyznaczonych terminów składania - naprawdę przy tak dużej liczbie wniosków 15 minut po terminie i „nie ma zmiłuj”! odpowiadajmy na wszystkie pytania formularza, a przedtem je kilkakrotnie i ze zrozumieniem przeczytajmy! nie składajmy wniosku jeśli nie spełniamy warunków określonych przez ogłaszającego konkurs! Sprawdźmy, kto zgodnie ze statutem, ma prawo podpisania naszego wniosku! dołączmy wszystkie wymagane załączniki! Niestosowanie się do tych zaleceń to najczęstsze błędy przy składaniu wniosków.

Dziękujemy za uwagę. Grażyna Graczyk Teresa Prokowska

Wyzwania stawiane przez europejską strategię edukacyjną I. Poprawa jakości i efektywności systemów edukacji i szkolenia w krajach UE 1) Poprawa jakości edukacji i szkolenia nauczycieli i osób szkolących (trenerów) 2) Rozwijanie umiejętności dla społeczeństwa wiedzy 3) Zapewnienie powszechnego dostępu do ICT 4) Zwiększanie rekrutacji na studia w dziedzinach nauk ścisłych i technicznych 5) Zapewnienie możliwie najlepszego wykorzystania zasobów II. Ułatwienie wszystkim zainteresowanym dostępu do systemów edukacji i szkolenia 1) Środowisko kształcenia otwartego 2) Uatrakcyjnienie procesu kształcenia 3) Wspieranie aktywności obywatelskiej, zapewnienie równych szans edukacyjnych i spójności społecznej III. Otwarcie systemów edukacji i szkolenia na szerszy świat 1) Wzmacnianie powiązań ze światem pracy, pracownikami prowadzącymi badania naukowe i społeczeństwem 2) Rozwijanie ducha przedsiębiorczości 3) Poprawa uczenia się języków obcych 4) Zwiększenie mobilności i wymiany 5) Wzmacnianie europejskiej współpracy

ZALECENIEz dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie Kompetencje kluczowe Kompetencje są definiowane w niniejszym dokumencie jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji. Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. Uzgodniono osiem kompetencji kluczowych: 1) porozumiewanie się w języku ojczystym; 2) porozumiewanie się w językach obcych; 3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne; 4) kompetencje informatyczne; 5) umiejętność uczenia się; 6) kompetencje społeczne i obywatelskie; 7) inicjatywność i przedsiębiorczość; oraz 8) świadomość i ekspresja kulturalna.

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 Wsparcie dla edukacji z Europejskiego Funduszu Społecznego Wsparcie dla edukacji z Europejskiego Funduszu Społecznego

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Programowanie Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 Odnowiona Strategia Lizbońska Zintegrowany Pakiet Wytycznychna rzecz wzrostu i zatrudnienia Krajowy Program Reform 2005-2008 Strategiczne Wytyczne Wspólnoty wspierające wzrost i zatrudnienie Krajowe strategie sektorowe Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO) Programy Operacyjne

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) ,[object Object], w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2007 – 2013 ,[object Object],zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, adaptacyjność przedsiębiorstw, rozwój zasobów ludzkich na terenach wiejskich, administracja publiczna, postawy zdrowotne pracowników. ,[object Object], - środki krajowe - 15 % tj. 1 713 031 059 EUR

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Priorytety wdrażane centralnie: Zatrudnienie i integracja społeczna 4,43% Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw 5,89% Wysoka jakość systemu oświaty 12,75% Szkolnictwo wyższe i nauka 8,41% Dobre rządzenie 5,35% Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia ludności w wieku produkcyjnym 0,92% Priorytety wdrażane regionalnie: VII Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej 32,40% VIII Regionalne kadry gospodarki 13,91 IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach 9,66% X Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich 2,28% XI Pomoc techniczna 4%

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Priorytety edukacyjne (22,41 % środków) ,[object Object]

PriorytetIX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach,[object Object]

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Priorytet IX - cele Cele realizacji Priorytetu IX: Zmniejszenie nierówności w upowszechnieniu edukacji, szczególnie pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi Zmniejszenie nierówności w jakości usług edukacyjnych, szczególnie pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi (w zakresie kształcenia ogólnego) Podniesienie jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego Wzmocnienie rozwoju zawodowego i podnoszenia kwalifikacji nauczycieli, szczególnie na obszarach wiejskich

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Działania i Poddziałania w ramach Priorytetu IX Działania i Poddziałania w ramach Priorytetu IX: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty ,[object Object]

9.1.2. Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych – projekty konkursowe

9.1.3. Pomoc stypendialna dla uczniów szczególnie uzdolnionych – projekty systemowe9.2. Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego – projekty konkursowe 9.3. Upowszechnienie kształcenia ustawicznego – projekty konkursowe 9.4. Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty – projekty konkursowe 9.5. Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich – projekty konkursowe

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Projekt systemu wdrażania Działania: „Wyrównywanie szans edukacyjnych oraz rozwój kompetencji kluczowych” w ramach III Priorytetu PO KL Ministerstwo Edukacji Narodowej Ogłoszenie konkursu 1 4 Przekazanie listy rankingowej projektów wraz z dokumentacją Przekazanie decyzji o dofinansowaniu projektów 5 Podpisanie umów z projektodawcami 6 Kuratoria Oświaty Nabór wniosków 2 Przekazanie środków projektodawcom, weryfikowanie dokumentów finansowych 7 Wnioski - ocena formalna i merytoryczna (KOP) 3 Monitoring realizacji projektów 8

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Projekty konkursowe – typy realizowanych operacji Projekty konkursowe – typy realizowanych operacji: W ramach Poddziałania 9.1.1. „Zmniejszanie nierówności w stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej”: Tworzenie ośrodków wychowania przedszkolnego (w tym również realizacja alternatywnych form wychowania przedszkolnego) na obszarach i w środowiskach o niskim stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej (w szczególności na obszarach wiejskich) Wsparcie istniejących ośrodków wychowania przedszkolnego, przyczyniające się do zwiększonego uczestnictwa dzieci w wychowaniu przedszkolnym, np. dłuższe godziny pracy przedszkoli, uruchomienie dodatkowego naboru dzieci, zatrudnienie personelu Opracowanie i realizacja kampanii informacyjnych promujących edukację przedszkolną

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Departament Funduszy Strukturalnych Projekty konkursowe – c.d. W ramach Poddziałania 9.1.2. „Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych” oraz Działania 9.2. „Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego”: Programy rozwojowe szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie ogólne i zawodowe ukierunkowane na zmniejszenie dysproporcji w osiągnięciach uczniów w trakcie procesu kształcenia oraz podnoszenie jakości procesu kształcenia, obejmujące m.in.: ,[object Object]

Doradztwo i opiekę pedagogiczno-psychologiczną dla uczniów wykazujących problemy w nauce lub z innych przyczyn zagrożonych przedwczesnym wypadnięciem z systemu szkolnictwa,[object Object]

Rozszerzenie oferty szkół o zagadnienia związane z doradztwem edukacyjno-zawodowym

Współpracę szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe z pracodawcami i instytucjami rynku pracy,[object Object]

Inicjatywa INTERREG IIIA jako szansa na realizację wspólnych transgranicznych projektów edukacyjnych

INTERREG III A współpraca przygraniczna Cel: Współpraca przygraniczna pomiędzy sąsiadującymi ze sobą organami ma na celu rozwój ośrodków gospodarczych i społecznych za pomocą wspólnych strategii na rzecz zrównoważonego rozwoju terytorialnego.

Projekty oświatowe i edukacyjne w mikroprojektach Projekty te stanowią około 25 % wszystkich realizowanych w Programie Sąsiedztwa mikroprojektów: ,[object Object]

wspólne wakacje i obozy młodzieżowe

kursy językowe Głównie realizują je szkoły podstawowe, gimnazjalne i ponadgimnazjalne, gminy, powiaty ale również beneficjentami są szkoły wyższe lub wydziały szkół wyższych

Projekt

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (12)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Projekt

Similar to Projekt (20)

More from Teresa

More from Teresa (20)

Projekt