Araling Panlipunan 9

1. Aralin 2:
Inihanda ni: EDMOND R. LOZANO
SAN ISIDRO NHSAralin 2:
PAMBANSANG KITA

2. • Paano natin masasabi na ang isang
tao ay mayaman?
Sandaling Isipin:
Savings
SAVINGS - perang natira matapos matugunan ang
mga pangangailangan at kagustuhan.

3. MAY
SAVINGS KA
NA BA?

4. Paano natin malalamankung ang
isang bansa ay MAYAMAN?

5. •Kapag mataas ang
nakuhang rating sa
GNP at GDP nito.
Mayaman ang bansa…

6. Pambansang Ekonomiya
Pangunahing LAYUNIN ng
ekonomiya ang pagtugon sa
mga pangangailangan ng mga
tao sa bansa.

7. Pangunahing LAYUNIN ng ekonomiya ang
pagtugon sa mga pangangailangan ng mga
tao sa bansa.
Pambansang Ekonomiya
Nasusukat ang pambansang
ekonomiya sa pamamagitan ng
GNP at GDP.

8. • Tumutukoy sa kabuuang halaga ng
mga produkto at serbisyo na
ginawa sa loob ng isang taon sa
isang bansa.
Gross National Product (GNP)

9. • Tumutukoy sa halaga ng kabuuang
produkto at serbisyo kasama ang
partisipasyon ng mga dayuhang
negosyante sa produksyon sa bansa.
Gross Domestic Product (GDP)

10. Paraan ng Pagsukat ngGNP
1. Expenditure Approach
2. Income Approach

11. Paraan ng Pagsukat ngGNP
1. Expenditure Approach
– batay sa halagang ginastos sa
paglikha ng produkto o serbisyo.

12. Expenditure Approach
FORMULA:
GDP = [C + G + I + (X – M)]
GNP = GDP + NFIA
Where:
Personal Consumption Expenditure
Government Consumption
C =
G =
I = Capital Formation
X = Export Revenues
M = Import Spending
NFIA = Net factor income from abroad
Gastusing personal
Gastusin ng pamahalaan
Gastusin ng mga namumuhunan
Gastusin ng panlabas na sektor

13. Particulars Amount
Personal Consumption Expenditure (C) 3,346,716
Government Consumption (G) 492,110
Capital Formation (I)
• Fixed Capital
• Changes in stocks
784,066
31,915
Exports (X)
• Merchandize Exports
• Non-factor Services
2,186,749
294,217
Imports (M)
• Merchandise Imports
• Non-Factor Services
2,507,035
151,974
Gross Domestic Product (GDP)
Net Factor Income from Abroad (NFIA) 376,509
Gross National Product (GNP) for 2004
=815,981
784,066
31,915
=2,480,966
2,186,749
294,217
=2,659,009
2,507,035
151,974
=4,476,764
4,853,273

14. KOMPYUTIN ANG
NAWAWALANG DATOS:

15. 783,404
10,585
2,247,575
342,164
2,649,311
166,932
Particulars Amount
Personal Consumption Expenditure (C) 3,772,249
Government Consumption (G) 527,045
Capital Formation (I)
• Fixed Capital
• Changes in stocks
783,404
10,585
Exports (X)
• Merchandize Exports 2,247,575
• Non-factor Services 342,164
Imports (M)
• Merchandise Imports 2,649,311
• Non-Factor Services 166,932
Gross Domestic Product (GDP)
Net Factor Income from Abroad (NFIA) 477,145
Gross National Product (GNP) for 2005

16. POSITION OFTEACHERSANDTHEIR SALARY
a. Teacher 1
b. Teacher 2
c. Teacher 3
P19,218
P20,660
P22,209
Income Approach

17. d. Head Teacher I
e. Head Teacher II
f. Head Teacher III
POSITION OF TEACHERS AND
THEIR SALARY
26, 192
P28, 417P 30, 831

19. -sahod na ibinabayad sa mga
mangagawa mula sa ibinibigay na
serbisyo nito sa sambahayan.
IncomeApproach

20. -sahod na ibinabayad sa mga
mangagawa mula sa ibinibigay na
serbisyo nito sa sambahayan.
Income Approach
GNP = consumption capital allowance
+ indirect business tax +
compensation of employees +
rents + interests + proprietor’s
income + corporate income taxes
+ dividends + undisturbed
corporate profits

21. Kahulugan:
Consumption capital
allowance
Halaga ng nagamit na kapital
Indirect business tax Buwis na ipinapataw sa pamahalaan
Rent Kita mula sa lupa
interest Kita mula sa kapital
Proprietor’s income Kita ng entreprenyur sa kanyang
negosyo
Corporate income tax Buwis na galing sa kita ng mga bahay
kalakal
Dividends Kita ng mga may-ari ng bahay kalakal
Undisturbed corporate profits Natira sa kinita ng bahay-kalakal
matapos mabawasan ng dividends

22. IncomeApproach
-sahod na ibinabayad sa mga
mangagawa mula sa ibinibigay na
serbisyo nito sa sambahayan.

23. -sahod na ibinabayad sa mga
mangagawa mula sa ibinibigay na
serbisyo nito sa sambahayan.
Income Approach
Formula 2:
GNP = Wages +Rents + Interests +
Profits + Statistical Adjustment

24. P 1,000 per day
221 no. of school days
221, 000 –Income in a year
Sample of:
Teacher 1 Income

27. Top 5 indemand na mgaTRABAHO Ngunit
mahirap abutin…

28. na mgaTRABAHO NgunitTop 5 indemand
mahirap abutin…
1. DOCTORS
Length of specialized
study: 12-16 years
-Tuition investment:
masyadong mataas/mahal
-Wages/Salary:
P38,000 per month

29. 2.ENGINEERS
-Length of specialized
study: 5 years
-Tuition investment:
Average
-Average Salary:
P20,000-35,000

30. 3. ACCOUNTANTS
-Length of specialized
study:
5 years
-Tuition investment:
Average
-Average salary:
P20,000 – 42,000

31. 4.COMPUTER
PROGRAMMERS
-Length of specialized
study:
2-4 years
-Tuition investment:
Average
-Average salary:
P21,000 – 33,000 / month

32. 5.WEBDEVELOPERS
•Can be employed Full-
time
•Freelance work
y-Length of specialized stud :
1 year- 4 years
-Tuition investment:
Average
-Average salary:
P16,000-25,000 / month

33. Paraan ng Pagsukat ngGNP
1. Expenditure Approach
– batay sa halagang ginastos sa
paglikha ng produkto o serbisyo.

34. Paraan ng Pagsukat ngGNP
2. Income Approach
-batay sa kita ng mga Pilipino na
mula sa pagbebenta ng produkto at
serbisyo.

35. • National Economic Development
Authority (NEDA)
-ang opisyal na tagalabas
ng tala ng pambansang
kita.

36. • Ang lahat ng estatistika o pag-
aaral ay tinitipon ng NSCB sa
Philippine Statistical Yearbook.
(NSCB) National Statistical
Coordination Board

37. Pagsukat sa pag-unlad ngbansa
-Magandang makita na mataas
ang GNP at GDP.

38. Pagsukat sa pag-unlad ngbansa

39. 1. Nominal GNP
• Kilala din sa tawag na GNP in current prices
-kumakatawan sa kabuuang halaga ng mga
natapos na produkto at serbisyong nagawa
sa loob ng isang takdang panahon batay sa
KASALUKUYANG PRESYO .

40. Halimbawa:
Taon
1985
Presyo
125
Price Index
100
Price Index =
𝑃𝑟𝑒𝑠𝑦𝑜 𝑠𝑎 𝑘𝑎𝑠𝑎𝑙𝑢𝑘𝑢𝑦𝑎𝑛𝑔 𝑡𝑎𝑜𝑛
𝑃𝑟𝑒𝑠𝑦𝑜 𝑛𝑔 𝑏𝑎𝑡𝑎𝑦𝑎𝑛𝑔 𝑡𝑎𝑜𝑛
x 100
Price Index ng 1985 =
125
125
x 100 = 100

41. Price Index ng 1986 =
150
125
x 100 = ?
Price Index ng 1987 =
175
125
x 100 = ?
120
Taon Presyo Price Index
1985 125 100
1986 150
1987 175 140
Price Index =
𝑃𝑟𝑒𝑠𝑦𝑜 𝑠𝑎 𝑘𝑎𝑠𝑎𝑙𝑢𝑘𝑢𝑦𝑎𝑛𝑔 𝑡𝑎𝑜𝑛
𝑃𝑟𝑒𝑠𝑦𝑜 𝑛𝑔 𝑏𝑎𝑡𝑎𝑦𝑎𝑛𝑔 𝑡𝑎𝑜𝑛
x 100

42. 2. Real GNP
Ito ay tumutukoy sa halaga ng kasalukuyang GNP
- kumakatawan sa kabuuang halaga ng mga tapos
• na produkto at serbisyong ginawa sa loob ng
isang takdang panahon batay sa NAKARAAN
PANG PRESYO o sa pamamagitan ng paggamit
ng batayang taon.
Real GNP =
𝑃𝑟𝑖𝑐𝑒 𝐼𝑛𝑑𝑒𝑥 𝑛𝑔 𝑏𝑎𝑠𝑒ℎ𝑎𝑛𝑔 𝑡𝑎𝑜𝑛
𝑃𝑟𝑖𝑐𝑒 𝐼𝑛𝑑𝑒𝑥 𝑛𝑔 ℎ𝑖𝑛𝑎ℎ𝑎𝑟𝑎𝑝 𝑛𝑎 𝑡𝑎𝑜𝑛
x nominal GNP

43. Halimbawa:
• Nominal GNP/Price Index = 3,500
• Price Index ng basehang taon = 100
• Price Index ng 1985 = 100
Real GNP 1985=
100
100
x 3,500 = 3, 500

44. Real GNP
3,500
?
?
Taon
1985
1986
1987
1988
1989
Price Index
100
120
140
160
180 ?
2,187.5
1,946
2,915.5
2,499
100
Real GNP 1986=
120
x 3,500 =
2,915.
5
100
Real GNP 1987=
140
x 3,500 =
2,49
9
100
Real GNP 1988=
160
x 3,500 = 2,187.5
180
100
Real GNP 1989= x 3,500 = 1,946

45. Halimbawa:
• Nominal GNP/Price Index = 3,750
• Price Index ng basehang taon = 100
• Price Index ng 1999 = 100
100
Real GNP 1986=
100
x 3,750 = 3, 750

46. 1. Nominal GNP
• Kilala din sa tawag na GNP in current prices
KASALUKUYANG PRESYO .
2. Real GNP
- kumakatawan sa kabuuang halaga ng mga
tapos na produkto at serbisyong sa
NAKARAANG PRESYO o sa pamamagitan ng
paggamit ng batayang taon.

47. 2,917
?
?
Taon Price Index Real GNP
1999 100 3,750
2000 200 1,875
2001 400 937.5
2002 800 468.75
100
Real GNP 1999=
200
x 3,750 =1,875
100
Real GNP 2001=
400
x 3,750 =
937.
5
800
100
Real GNP 2002= x 3,750 = 468.75

48. Taon Presyo Price Index Real Gnp
1985 125 100 3,500
1986 150 120 1,875
1987 175 140 937.5
1988 200 160 468.75
Price Index =
𝑃𝑟𝑒𝑠𝑦𝑜 𝑠𝑎 𝑘𝑎𝑠𝑎𝑙𝑢𝑘𝑢𝑦𝑎𝑛𝑔 𝑡𝑎𝑜𝑛
𝑃𝑟𝑒𝑠𝑦𝑜 𝑛𝑔 𝑏𝑎𝑡𝑎𝑦𝑎𝑛𝑔 𝑡𝑎𝑜𝑛
x 100
Nominal GNP= 3, 500

49. •Tandaan:

50. MARAMING SALAMAT!!