SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  52
Télécharger pour lire hors ligne
ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ Ἀναστασίας - Ἄννας Κουρῆ / ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ
Στυλιανῆς – Εἰρήνης Κουρῆ / ΘΕΙΟ AΝΟΙΞΙΑΤΙΚΟ ΠΡΩΪ Κώστα Οὐράνη / Διδαχὲς π. Σωφρονίου Σαχάρωφ
/ Ἡ ἁγία νεομάρτυς Χρυσῆ / ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ Ἀρχιµ.
Κυρίλλου Κεφαλόπουλου / Η ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ
Γεωργίου Β. Παπαβασιλείου / ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΣΤΑ ΠΕΤΡΟΚΟΜΜΕΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ
/ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ Γιώργου Γυπάκη / Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗ ΣΤΟΝ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ Ἰωάννη Β. Βελιτσιάνου / Ι.Ν. ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ
ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 Διονυσίου Σβίλλια / ΜΟΝΑΧΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ... Μάρκου
Δεσποτίδη / Η ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑ / ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. ΤΗΣ ΣΤΕΡΙΑΣ Γεωργίου Ἰορδάνου
/ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Α΄ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 14
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
Ρωµνιός
ΕΚΔΟΣΗ Τ
ΕΝΟΤΗΤΟ
“ΕΝΩΜΕΝ
ΤΗΛ. 2310
www.enro
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟ
ΕΚΔΟ
ΕΝΟ
“ΕΝΩ
ΤΗΛ.
www
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ
ΟΙEΚΔΟΣΕΙΣΜΑΣΟΙEΚΔΟΣΕΙΣΜΑΣ ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ
Λόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ
γιὰ τὴ µετάνοια τῶν Νινευϊτῶν.
Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ.
ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟ
Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΑΣ
Βιοµετρικὰ διαβατήρια,
Ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες...
(∆εύτερη ἔκδοση).
Τιµή: 7 Εὐρώ
ΠΑΝΤΕΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ∆Η
(Παντέλ-Ἀγᾶ)
«Μνῆµες τοῦ Ποντιακοῦ
Ἔπους 1913-1922»
Τιµή: 7 εὐρώ
Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ -
ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ
ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ
Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ
ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ
ΑΒΒΑ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ
Τιµή: 5 εὐρώ
ΜΑΡΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ ΜΑΜΑΣΟΥΛΑ
«Ὁ Ἅγιος τῶν Ἑλληνικῶν Σχολείων
Κοσµᾶς ὁ Αἰτωλός»
Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ
ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟ
π. Παΐσιος
Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
Μαρίας Γουµενοπούλου
Τιµή: 5 εὐρώ
ΤΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ
Μοναχοῦ Μαξίµου Ἰβηρίτου
Τιµή: 40 εὐρώ
ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
«Τό Μυστήριο τοῦ Γάµου -
Κοινωνία Ἀγάπης»
Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΑ ΝΕΟΤΑΞΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ
ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΣΧΟΛΕΙΟΥ
ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
∆ΗΜΗΤΡΗ ΝΑΤΣΙΟΥ
∆ασκάλου
Τιµή: 3 εὐρώ
ΠΡΟΣΕΥΧΗΤΑΡΙΟΝ
Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ
ΟΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΤΗΣ ΑΤΡΩΑΣ
Τιµή: 8 εὐρώ
ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ
ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ
ὁ Ἀσυρµατιστὴς τοῦ Στρατοῦ καὶ τοῦ Θεοῦ
ΨΑΛΤΗΡΙΟΝ
Προσφέρεται
∆ΩΡΕΑΝ
ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ
ΟΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣΟΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΤΗΣ ΑΤΡΩΑΣ
Τιµή: 8 εὐρώ
ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟΣ
∆ΙΣΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ
ΕΘΝΑΠΟΣΤΟΛΟ
ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ
ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
Παπαδόπουλος Θεόφιλος-Πρόεδρος
Κιν. 6985085012
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
Κατσιαμάνης Δημήτριος
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ
Βασίλας Μιχάλης
ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Κεσελόπουλος Γεώργιος
Κουρῆ Στυλιανὴ
Λουπίδου Θωμαΐς
Μιχαήλ Κατερίνα
Πρωτόπαππας Σπύρος
ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ
Παπαδόπουλος Γεώργιος,
Τσαλικίδου Μακρίνα, Κουρῆ Ἀναστασία
ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Ἀνανιάδης Γεώργιος
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ
Ἱωαννίδου Μαρία
Tηλ. 2310 552719
Καπετάνιου Ἀγγελικὴ
Tηλ. 210 5227967
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
Μοναστηρίου 225, 54 628 Μενεμένη-Θεσσαλονίκη,
Τηλ. 2310 55 2207, Τηλεμοιότυπο: 2310 55 2209
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤOΣ
IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣ
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη
τοῦ περιοδικοῦ μας. Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα.
Ρωμνιός
http://romnios.gr
E-mail romnios@enromiosini.gr.
http://www.enromiosini.gr
E-mail contact@enromiosini.gr
ISSN: 1792-9431
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
ΤΗΛ. 2310 552 207
ΗΛΕΚΤΡΟΝIKO ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΕΙΟ:
contact@enromiosini.gr
ΤA ΠΕΡΙΟ∆ΙΚA ΜΑΣ
1
ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 7 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗ
ΑΡΧΙΜ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΤΤΑΣ
ΜΙΧΑΗΛ ΤΡΙΤΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΡΠΑΤΖΗ
ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔ. ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ
π.ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ
ΜΕΡΟΠΗ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ
ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ
Δρ.Ε.ΖΕΛΛΙΟΥ-ΜΑΣΤΟΡΟΚΩΣΤΑ
IΩΑΝΝΗΣ ΑΡΜΕΝΑΚΗΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΑΠΑΚΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΙΝΗΣ
ΠΕΤΡΟΣΤΣΟΔΟΥΛΟΣ
ΣΤΑΘΗΣΠΕΛΑΓΙΔΗΣ
ΕΙΡΗΝΗ ΑΡΤΕΜΗ
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
χριστόφορος παπουλᾶκοσ † 18 -01 -1861
150 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίµησή του.
1
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 8 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗ
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
"Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΙΘΗΝΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ"
ΜΗΤΡ.ΑΙΤΩΛΙΑΣ &ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ κ. ΚΟΣΜΑΣ, ΜΗΤΡ. ΠΙΣΙΔΙΑΣ κ. ΣΩΤΗΡΙΟΣ,ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΚΑΨΑΝΗΣ, ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ, ΑΡΧΙΜ.
ΑΧΙΛΛΙΟΣ ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑΣ, ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΚΟΚΛΙΩΤΗΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ
ΖΗΣΗΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΜΠΑΤΙΣΤΑΤΟΣ,
ΠΡΩΤΟΠΡ.ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ,π.ΒΑΣΙΛΕΙΟΣΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ,ΠΡΩΤΟΠΡ.ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ,ΙΕΡΟΜ.ΛΟΥΚΑΣΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ,ΜΟΝ.ΝΙΚΟΛΑΟΣΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ,π.ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ
GEORGI, ΒΟΥΡΛΗΣΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΣΚΑΛΤΣΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΤΣΙΓΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΚΟΥΚΟΥΣΑΣ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΓΚΑΒΑΡΔΙΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΣΙΑΣΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΡΕΡΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ, ΜΠΑΚΑΣ Θ.
ΙΩΑΝΝΗΣ
α
φ
ιε
ρω
µα
στ
ην
Ε
ΚΚΛ
Η
Σ
ΙΑ
1
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2012 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 10 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩ
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ,ΑΡΧΙΜ.ΚΥΡΙΛΛΟΣΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ,
π. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, ∆ΑΟΥΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ∆ΗΜΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ,
∆ΡΕΤΤΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ, ∆ΡΟΥΓΚΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ, ΖΑΡΤΑΛΟΥ∆ΗΣ ΖΩΗΣ, ΖΗΡΙΝΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΕΣΤΗΣ, ΚΟΝΤΑΞΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΛΙΑΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ,
ΜΑΝΤΖΑΡΙ∆ΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΜΑΣΤΟΡΟΚΩΣΤΑ-ΖΕΛΛΙΟΥ ΕΡΑΤΩ, ΜΑΧΙΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ,
ΜΠΟΥΡΑΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΝΑΤΣΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΡΑΚΟΒΑΛΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΣΑΜΑΡΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΣΑΠΡΑΝΙ∆ΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΣΙΑΣΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΣΙΩΜΟΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ, ΤΖΙΝΙΚΟΥ ΑΘΗΝΑ, Χ΄΄ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
Ἑπιστροφὴ
στὴν ὕπαιθρο
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ, ΣΤΟΝ ΦΥΣΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ,
ΣΤΗΝ ΦΥΤΙΚΗ -ΥΓΙΕΙΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΣΤΟΝ ΘΕΟ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 12
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΡΟΙΚΟΝΝΗΣΟΥ κ. ΙΩΣΗΦ, ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟ∆ΗΜΟΣ ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ
π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ, π. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ, ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ
ΜΑΡΙΑ, ∆ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΙΟΣ, ΤΣΙΓΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ∆ΑΠΕΡΓΟΛΑΣ
ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, ΣΚΟΝΤΖΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΜΑΛΚΙ∆ΗΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ, Χ΄΄ΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΝΑΤΣΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΧΟΛΕΒΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΣΑΡΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΡΩΜΑΝΟΣ
∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΦΑΣΟΥΛΗ-ΤΣΑΜΠΑΛΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ, ΡΕΡΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ,
ΤΣΟΜΠΑΝΗΣ ΤΡΥΦΩΝ, ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΚΩΣΤΑΣ, ΠΑΠΑΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΤΣΑΓΚΑ
ΜΑΡΟΥΛΑ, ΕΞΑΡΧΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Τηλέφωνo: 2310 55 22 07, Email: contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ
ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
αφ
ιερω
μα
Η ΕΛΛΗΝΟΡΘΟδ
ΟΞΗ
ΤΑ
ΥΤ
ΟΤ
ΗΤ
Α ΜΑ
Σ
Ἀποστέλλεται δωρεάν, τιµῆς ἕνεκεν.
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ἡ σχέση Ἑλληνισµοῦ-Χριστιανισµοῦ στὸ ἔργο τοῦ Μεγάλου Βασιλείου «Πρός
τοὺς νέους» Θεώνης Μαρίνου-Μπούρα, Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστοµος ὡς
παιδαγωγός, Μαρίας Τσακτσίρα, Ἡ παιδεία σπουδαῖο ἔργο τῆς πολιτικῆς, Κ.
Ἰ. Δεσποτόπουλου, Παιδεία- Ἐκπαιδευτικὸ σύστηµα καὶ οἱ νέοι, Δηµητρίου
Ἀναγνώστου, Ἡ φιλοµάθεια τῶν Γραφῶν προξενεῖ πολυµάθεια, Ἁγ. Νικοδήµου
τοῦ Ἁγιορείτου, Ψυχοθεραπεία-Ἐξοµολόγηση, Σωτηριάδου Ἄννας, Ὅσιος
Σοφιανὸς Ἐπίσκοπος Δρυϊνουπόλεως καὶ Ἀργυροκάστρου, Ἀρχιµ. Νεκταρίου
Ν. Πέττα, Γίνονται θαύµατα στὴν ἐποχή µας; Κωνσταντίνου Δ. Βέρρου,
Καππαδοκία, ἡ χώρα τῶν ἁγίων, Ἀναστασίας Κουρῆ...
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 €
Τεῦχος 5
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
ΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
0 552207, E mail contact@enromiosini.gr
omiosini.gr
Ἡ Πόλη τῶν ὀνείρων µας-ΔήµητραςΒασίλα-Ζιάκου,Κωνσταντινούπολη ἡ
Βασιλεύουσα - Στυλιανῆς Κουρῆ, Διδάγµατα ἀπὸ τὴν Ἄλωση - Κατερίνας
Μιχαὴλ,Φωτορεπορτὰζ,ἘκδροµὴνέωντῆςἘ.ΡΩστὴνΚωνσταντινούπολη,
Σούρουπο στὴ Βασιλεύουσα - Συνεσίου µοναχοῦ, Ἡ γλώσσα εἶναι
σπουδαῖο πράγµα - Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ἡ παιδεία
στὰ Φάρασα Καππαδοκίας, Πόσο κοστίζει ἕνα θαῦµα ,Πατρίδα-Δάφνης
Μπάλλα, Ὅσιος Λουκᾶς ὁ ἐν Στειρίῳ, Ἡ ἁγία µεγαλοµάρτυς Κυράννα ἡ
Ὀσσαία - Ἀναστασίας Κουρῆ,..
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 €
Τεῦχος 7
ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012
ΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
ΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
w.enromiosini.gr
Κοίµησις τῆς Θεοτόκου Ἀπολυτίκιον / Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, Ἀρχιµανδρίτου
Κυρίλλου / «Τὸ µάτι ποὺ στρέφεται ἐδῶ καὶ ἐκεῖ εἶναι φοβερὸς προδότης» Εὐεργετινὸς /
Ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ Ὕψωση του Ἀρχιµανδρίτου Γεωργίου Καψάνη / Διδαχὲς τοῦ Γέροντα
Ἱερωνύµου τῆς Αἰγίνης / Γέρων Πανάρετος Παντοκρατορινὸς / Ἡ ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν στὴ
θύραθεν σκέψη καὶ στὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστοµο Μαγδαληνῆς Μπόµπου / Στρατηγικὸν
Κεκαυµένου / Λόγος ἄπνευστος καὶ ἄτονος Γεωργίου Ἰ. Βιλλιώτη / Τὸ ἀληθινὸ Βυζάντιο.
Ἡ ἀρχοντικὴ καὶ βασιλικὴ πολιτεία Φώτη Κόντογλου / Ἡ ἐπιχειρησιακὴ παράµετρος τοῦ
τορπιλισµοῦ τοῦ εὐδρόµου ΕΛΛΗ στὴν Τῆνο τὴν 15η Αὐγούστου 1940 Σβίλλια Διονύσιου /
Ἁγία Θεοδώρα ἐν Βάστᾳ / Ἀνθρώπινη µοναξιὰ καὶ κοινωνικὸ µοντέλο Ἀθανασίου Θεοδωράκη
/ Στρατιωτικὴ θητεία: ἠ τιµὴ πρὸς τὴν πατρίδα Κωνσταντίνου Παπαναστασίου / Ποίηµα γιὰ
τὴν Ἐλλάδα Σβίλλια Ἰωάννη / Χαιρετισµὸς. Τῆς θάλασσας Γεωργίου Ἰορδάνου
ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 13
ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013ΙΟΣ 2013ΙΟΣ
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ἡ ἐλληνικὴ θάλασσα καὶ ἡ αἰσθητικὴ χαρὰ της, Διονυσίου Κόκκινου, Ἀπὸ
τὴν ἀγκαλιὰ τῆς γῆς στὸ οὐράνιο φῶς, Δήµητρας Βασίλα-Ζιάκου, Ἑλληνικὸ
καλοκαίρι, Σοφίας Μαντέ, Καιρὸς νὰ μείνουμε Ἐλλάδα, Μάρκου Δεσποτίδη,
Χαιρετίσματα ἀπὸ τὴν Τζιά, Μαρίας Τσακτσίρα, Τὸ μεγάλο θαῦμα τῆς
Παναγιᾶς τῆς Κεχριωνιώτισσας, Ἑλένης Τσοχαντάρη, Ὁ νέος ποὺ ἀντέδρασε
στὸν πειρασμὸ, Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου, Ὁ Ἐθνομάρτυρας ἃγιος
Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς, Ἀναστασίας Κουρῆ, Ἡ ὁμιλητικὴ διάσταση τοῦ μικροῦ
παρακλητικοῦ κανόνα, Κλεοπάτρας Καρτάνου, Στὸ μοναστήρι τοῦ Ἁϊ Λιᾶ,
Ζαχαρία Παπαντωνίου, Ὁ Πανορμίτης, Ἡ ἠχῶ τοῦ Αἰγαίου, Γεωργίου Βιλλιώτη,
Ὁ Ἀλέξ. Παπαδιαμάντης καὶ ἡ Σκιάθος, Νικόδηµου Καλλιντέρη . . .
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 €
Τεῦχος 8
ΙΟΥΛΙΟΣ -ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἐνδεδυμένος στολὴν Στρατηλάτου π. Φιλοθέου Ζερβάκου, Μία
πόλη μὲ 2500 χρόνια ζωῆς, Ἀ. Κουρῆ, Ἡ Ροτόντα τῆς Θεσσαλονίκης Κ. Καλαϊτζίδη,
Ἐπίκαιρα διδάγματα ἀπὸ τὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα Κ. Χολέβα, Μακεδόνες Ἀγωνιστὲς
τοῦ 1821: Θεοδόσης Στέριου, Ἐὰν τὶς διψῇ, ἐρχέσθω πρὸς με καὶ πινέτω Γ. Ρούντα,
Ἡ σιωπηλὴ κραυγὴ τῶν νέων Ἰ. Νικολαΐδη, Τὰ κεραμίδια συνεχίζουν νὰ στάζουν
ἀκόμα, δάσκαλε... Ν. Πολυµενάκου, Ὁ Kὺρ Μανουήλ Πανσέληνος καί ἡ σχολή
του Β. Μπισµπάρδη, Σούλι, τὸ ἄπαρτο κάστρο Μ. Τσακτσίρα, Μικρὴ ἱστορία τῆς
Ἑλληνικῆς Γλώσσας: Μεταμυκηναϊκὴ περίοδος Γ. Βιλλιώτη, Ἡ ἑλληνιστική Κοινή τοῦ
Ευαγγελίου Στ. Κουρῆ, Ὅσιος Δαβὶδ ὁ ἐν Θεσσαλονίκῃ Θ. Λουπίδου, Ἰ. Ξουρίδα,
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 9
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Χαιρετισµὸς Θεόφ. Παπαδόπουλου, Τὸ κοινὸ καλὸ Χαιρετισµὸς Ἀρχιεπισκόπου
Ἀθηνῶν κ.κ.Ἱερωνύµου Β’, Ἡ κρίση τῶν ἀξιῶν Γ. Ρούντα, Ἡ Ῥωμηοσύνη ἔν΄νὰ
χαθεῖ, ὅντας ὁ κόσμος λείψει Μ. Λουπίδου, Διδαχὲς ἁγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς,
Χριστουγεννιάτικα σχόλια στὰ κάλαντα τῆς Πρωτοχρονιᾶς Ν. Κατσιαβριᾶ, Στὰ
βήματα τοῦ π. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη Γ. Σαραφίδη, Ἡ Ἱ.Μ. Παναγιᾶς Πελεκητῆς,
Διονύσιος ὁ Φιλόσοφος, Ἱεράρχης Λαρίσης Ἀν. Κουρῆ, Ἡ μάχη στὴ γέφυρα τῶν
Παπάδων Δ. Σβίλλια, Ἡ γωνιὰ τῆς Γλώσσας Γ. Βιλλιώτη, Μιὰ ἄδεια ψυχὴ ποὺ δι-
ψάει καὶ ΄γὼ τῆς δίνω ξύδι Μ. Ἰορδανίδου, Μετὰ ἀπὸ 59 χρόνια Στ. Κουµενίδου,
Ἡ ἁγία παρθενομάρτυς Λουκία Μ. Τσακτσίρα, Τὸ φαρμακεῖο τῆς ψυχῆς, Νότιες
ἐφηβικὲς κρίσεις γιὰ τὴν οἰκονομικὴ κρίση Στ. Πηρουνάκη, Χαρὰ Μαρίας Π.Μ.
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 10
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
5η Πανελλήνια Σύναξη Νεότητος Ε.ΡΩ.
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ἐπεφάνη σήμερον...Ἔθιμα τῶν Θεοφανείων Κουρῆ Στυλιανῆς / Τριώδιο-Μ.
Τεσσαρακοστὴ Πρωτ. Γεωργίου Θανάσουλα / Ἡ ἑορτὴ τοῦ Ευαγγελισμοῦ τῆς
Θεοτόκου καὶ ἡ Λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου Περσυνάκη Ἐµµανουήλ / Διδαχὲς
τοῦ γέροντος Πορφυρίου / Τὸ παιχνίδι Κουρῆ Ἀναστασίας / Βοηθάω...καὶ θὰ βοηθηθῶ!
Ὀρφανίδου Παρθένας / «Ἡ χριστιανική συζυγία» Ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόµου / Ἱ. Μ. Ὁσίου
Παταπίου Σβίλλια Διονυσίου / Μάρκος Μπότσαρης Κοκκίνου Διονυσίου / «Ἡ ἑλληνικὴ
ὅμως γλῶσσα ἔχει «γλῶσσα» ἀπὸ τὶς πύρινες Γλῶσσες τῆς Πεντηκοστῆς!» Γέροντος
Παϊσίου / Εὐαγγελισμός - ἑλληνισμός Ἀριστοτέλη Βαλαωρίτη / Μιὰ ματιὰ στὸ σήμερα
Καραµέτα Ἀλεξάνδρου / Ἀς μιλήσουμε γιὰ ἥρωες Σούκουλη Γεωργίας / Ἀπόδειπνο χωρὶς
δεῖπνο Γρηγοριάδη Στυλιανοῦ / Οἱ Νῶε καὶ ἡ «ΚΙΒΩΤΟΣ»
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 11
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
ὉἈναστάσιµοςΚανῶντοῦὍρθρουτῆςἉγίαςκαὶΜεγάληςΚυριακῆςτοῦΠάσχα Περσυνάκη
Ἐµµανουήλ / Προσεγγίζοντας τὴν ἠσυχαστικὴ ζωὴ τοῦ ἀββᾶ Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου Ἰωάννη Τάτση
/ «Ρανάτωσαν γλυκασµὸν τὰ Ὄρη» Φώτη Κόντογλου / Διδαχὲς τοῦ ὁσίου Πορφυρίου / Ἅγιον
ΠάθοςκαὶἈνάστασις/Ὁἀκτήµωνγερο-ΦιλάρετοςΚαρουλιώτης/ἍγιοςνεοµάρτυςΔούκας/
Ἡ δικαιολογία ὁφείλεται στὸν ἐγωισµό / Παναγία ἡ Προυσιώτισσα / Ἡ Κυρὰ τῆς Ρούµελης
Κατερίνας Μιχαήλ / Ἡ Κωνσταντινούπολη διαχρονικὰ καὶ ἡ Ἂλωσή της τὸ 1453 Στεφάνου
Καρανίκα / Κωνσταντῖνος ΙΑ´ Παλαιολόγος. Ἡ τελευταία ὁµιλία πρὸς τὸν λαόν ὀλίγον
πρὸ τῆς Ἁλώσεως Γεωργίου Σφραντζῆ / Ὁ Καποδίστριας καὶ ἡ παιδεία Δηµήτρη Νατσιοῦ
/ Ἡ ὀρθόδοξη σεξουαλικὰ ἀγωγή π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ / Γειτονισσά µου Παναγιά /
Ἡ µάνα, τὸ σταυρουδάκι καὶ ὁ Τούρκος / Ἡ ἐπιστροφὴ τῆς πόρνης
ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’|ΤΙΜΗ2€
Τεῦχος 12
ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr ΡωµνιόςΡ νιός
Ρωµνιός
1
ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΟΣ 2013 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 14
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ / ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
/ ΑΡΧΙΜ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ / π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ / ΦΩΤΗΣ
∆ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ / ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗΣ / ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ∆ΑΠΕΡΓΟΛΑΣ
/ ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΜΑΛΚΙ∆ΗΣ / ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΤΣΑΓΚΑ / ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΧΟΛΕΒΑΣ / ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΚΟΥΡΗ / ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΜΑΤΖΑΚΟΣ / ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΟΥΖΑΚΗΣ /
ΚΩΝ/ΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ / ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΑΚΑΣ / ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ / ΓΟΓΡΓΟΛΙΤΣΑ
ΓΕΩΡΓΙΑ / ΑΒΡΑΑΜ ΚΩΣΤΙ∆ΗΣ / ΓΥΠΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ / ΣΑΛΑΜΑΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
Ἀφιέρωµα
ΝΕΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
1
IOYΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 15
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΑΡΧΙΜ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ∆ΗΣ Ν. ΣΑΒΒΑΣ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ
Γ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ∆ΗΜΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ, ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗΣ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ,
ΚΟΝΤΑΞΗΣ ∆ΗΜ. ΚΩΣΤΑΣ, ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ,
ΠΕΡΣΥΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΣΙ∆ΗΡΑΣ ΕΛ. ΙΩΑΝΝΗΣ, ΣΗΜΑΝΤΗΡΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ,
ΤΣΙΛΙ∆ΟΥ ΕΥ∆ΟΚΙΑ-ΥΒΟΝΝΗ, ΦΟΥΡΤΟΥΝΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΦΡΙΤΖΑΛΑΣ Σ. ΙΩΑΝΝΗΣ,
ΧΑΤΖΗΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
2
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
4 	 ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ
	 Ἀναστασίας - Ἄννας Κουρῆ
8	 ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ
	 Στυλιανῆς – Εἰρήνης Κουρῆ
11	 Θεῖ­ο A­νοι­ξι­ά­τι­κο πρωΪ
	 Κώστα Οὐράνη
	
Λόγοι ἁγίων πατέρων
12	 Διδαχὲς
	 τοῦ π. Σωφρονίου Σαχάρωφ
14 	 ΛΟΓΟΙ ΣΟΦΙΑΣ
Ἑορτολογικὰ
16	 Ἡ ἁγία νεομάρτυς Χρυσῆ
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
18	 ΠνευματικΕς συμβουλες
	γιΑ τΗν ΟΙκογενειακΗ ζωή
	 Ἀρχιμ. Κυρίλλου Κεφαλόπουλου
22	 Η ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
	 ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ
	 ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ
	 Γεωργίου Β. Παπαβασιλείου
3
Ρωμνιός τεῦχος 14
	
λόγος ἐκ τοῦ κόσμου
36	 ΜΟΝΑΧΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ...
	 Μάρκου Δεσποτίδη
Ἀληθινὲς ἱστορίες ποὺ διδάσκουν
σχολια-ζωντας
38	 Η Αγία Αναστασία Η Φαρμακολύτρια
	 Βασιλικῆς Χ.
40	 ΧαιρετισμΟς. Τῆς στεριᾶς
	 Γεωργίου Ἰορδάνου
Βιβλίο - παρουσίαση
42 	 ΙΕραποστολικΕς ΕπιστολΕς Α΄
	 Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
44	 Οἱ Ρωμνιοὶ 	
48	 Σταυρόλεξο
Ἑλληνικὴ γλώσσα
26 	 ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ
	 ΣΤΑ ΠΕΤΡΟΚΟΜΜΕΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ
	 ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ
	 	
Ἡ ἱστορία μας
28	 ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ
	 Γιώργου Γυπάκη
30	 Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ  ΜΑΥΡΟΜΑΤΗ 	
	 ΣΤΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ (1904–1908)
	 Ἰωάννη Β. Βελιτσιάνου
Πατριδογνωσία
34	 Ι.Ν. ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
	 ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ
	 ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821
	 Διονυσίου Σβίλλια
Ἑλληνομνημοσύνη
Νεανικοὶ προβληματισμοί
καὶ προκλήσεις
4
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ
Ἀναστασίας - Ἄννας Κουρῆ
φιλολόγου
Ἡ
Κύπρος, κομμάτι τῆς ἑλληνικῆς
γῆς καὶ τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρα-
τορίας, ἔχει νὰ ἐπιδείξει πλῆθος
ἁγίων καὶ ἡρώων ποὺ διακρίθηκαν εἴτε γιὰ
τὴν πίστη τους, τὴν εὐσέβειά τους καὶ τὴν
ἁπλότητά τους εἴτε γιὰ τὴν καρτερικότητά
τους καὶ τὴν ἀγωνιστικότητά τους. Μεταξὺ
αὐτῶν ἐξέχουσα θέση κατέχει ὁ θαυμα-
τουργὸς ἅγιος Σπυρίδων, ἐπίσκοπος Τρι-
μυθοῦντος καὶ προστάτης
Κερκύρας, ὁ ὁποῖος εἶναι
γνωστὸς σ’ ὅλον τὸν χρι-
στιανικὸ κόσμο Ἀνατολῆς
καὶ Δύσης. Ὅμως ὑπάρχει
καὶ μία σωρεία ἄλλων Ἁγί-
ων λιγότερο γνωστῶν στοὺς
πολλούς, ἐξίσου ὅμως διακε-
κριμένων. Ἕνας ἀπ’ αὐτοὺς
εἶναι ὁ ἃγιος Νεόφυτος ὁ
Ἔγκλειστος, στὸν ὁποῖον
ἀξίζει νὰ ἀναφερθοῦμε περι-
γράφοντας μὲ συντομία τὸν ἀσκητικό του
βίο καὶ τὰ θαυμαστὰ χαρίσματά του.
Ὁ ἅγιος Νεόφυτος γεννήθηκε στὰ Λεύ-
καρα, χωριὸ τῆς ἐπαρχίας Λάρνακας κατὰ
τὰ μέσα τοῦ 1134 μ.Χ. ἀπὸ πολύτεκνους
γονεῖς, τὸν Ἀθανάσιο καὶ τὴν Εὐδοξία.
Ἡ οἰκογένειά του ἦταν ἀγροτικὴ καὶ φτω-
χή. Τὰ παιδιὰ τῆς οἰκογένειας ἦταν ὀκτὼ
στὸν ἀριθμό. Ἡ οἰκονομικὴ στενότητα τῆς
οἰκογένειας, ἀλλὰ καὶ οἱ γενικότερες κοι-
νωνικο-οικονομικὲς συνθῆκες ποὺ ἐπικρα-
τοῦσαν τὴν περίοδο ἐκείνη, δὲν ἐπέτρεψαν
τὴ μόρφωση στὸν Νεόφυτο, ὅπως καὶ στὰ
ἄλλα παιδιὰ τῆς οἰκογένειας. Ὁ ἴδιος μᾶς
διηγεῖται ὅτι, ὅταν κατέφυγε στὸν μοναχικὸ
βίο, ἦταν τελείως ἀναλφάβητος, ἀλλὰ γνώ-
ριζε πολὺ καλὰ ὅλα ἐκεῖνα τὰ σχετικὰ μὲ
τὴν ἀμπελουργία καὶ τὴ φυτοκομία. Ἦταν,
βλέπεις, ἀγροτόπαιδο.	
Στὴν ἡλικία τῶν 17-18 ἐτῶν οἱ γονεῖς του
θέλησαν, κατὰ τὴν ἐπικρατοῦσα συνήθεια,
νὰ τὸν ὑπανδρεύσουν, ὅμως ὁ Νεόφυτος
ἔφυγε κρυφὰ ἀπὸ τὸ σπίτι
του καὶ κατέφυγε στὴ Μονὴ
τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου στὸ
ὄρος Κουτσοβέντη γιὰ νὰ
γίνει μοναχός. Εἶχε τάξει ὡς
σκοπόν του τὴν ἔνθεο βιο-
τή.
Ὅμως οἱ γονεῖς του, ὕστε-
ρα ἀπὸ κάποιο χρονικὸ διά-
στημα, κατόρθωσαν νὰ τὸν
ἀνακαλύψουν καὶ νὰ τὸν
πείσουν νὰ ἐπιστρέψει στὸ οἰκογενειακό
του περιβάλλον, πράγμα ποὺ ἔπραξε. Μετὰ
ταῦτα, ὁ Νεόφυτος πείθει τοὺς γονεῖς του
γιὰ τὸν πόθο του καὶ τὴν εἰλικρινῆ του ἐπι-
θυμία νὰ ἀφοσιωθεῖ στὸν Χριστό, καὶ ἔτσι
ἐπιστρέφει στὴν ἄνω ἀναφερομένη μονή,
ὅπου μετὰ τὴν πάροδο ὀλίγων ἐτῶν καταξι-
5
ώθηκε νὰ λάβει τὸ σχῆμα τῶν μοναχῶν.
Στὴ μονή, τὸ διακόνημά του ἦταν ἐκεῖνο
τοῦ ἀμπελουργοῦ καὶ φυτοκόμου. Τότε
ἔμαθε καὶ τὰ πρῶτα γράμματα κατόπιν
ὑπερβολικοῦ ζήλου καὶ
ἀκούραστης προσπάθειας
ἀπὸ μέρους του.
Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ χαρα-
κτήριζε τὸν Ἅγιο ἦταν ἡ
ἰδιαίτερη εὐφυΐα του καὶ ἡ
θαυμαστὴ ἱκανότητά του
στὴ διάκριση τῶν πραγμά-
των.
Πράγματι, μετὰ παρέ-
λευση κάποιου χρόνου ὁ
ἡγούμενος τῆς Μονῆς τοῦ
ἀναθέτει τὸ διακόνημα
τοῦ ἐκκλησιάρχη, ἀφοῦ
παρατήρησε τὴ μεγάλη
του ἀγάπη καὶ ἐμβάθυν-
ση στὴ μελέτη τῶν Ἱερῶν
Κειμένων, καθὼς καὶ τὴν
καρτερικότητα τῆς ψυχῆς
του. Κατὰ τὴν παραμονή
του στὸ διακόνημα αὐτό,
ἐρχόταν σὲ ἐπαφὴ μὲ πολὺ
κόσμο, πράγμα ποὺ τὸν
δυσαρεστοῦσε.
Ἔτσι, ἔπειτα ἀπὸ ἑπτὰ
χρόνια παραμονῆς του
στὴ μονή, ἀποφάσισε νὰ
φύγει γιὰ ἕναν πιὸ ἀσκη-
τικὸ τόπο.
Ἀρχικὰ ἐπέλεξε τοὺς
Ἁγίους Τόπους. Ἐπισκέ-
φτηκε τὰ μέρη τῆς Τιβε-
ριάδας, τὸ Θαβώριον ὄρος,
προσκύνησε τὸν Πανάγιο
Τάφο, ἀνέβηκε μέχρι τὴ
Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ τὴ Μονὴ Χο-
τζεβᾶ καί, μὴ βρίσκοντας κατάλληλο τόπο
γιὰ ἄσκηση καὶ πνευματικὴ ἡσυχία, ἐπέ-
στρεψε στὴν Κύπρο μὲ σκοπὸ νὰ πάει στὸ
ὄρος Λάτρους στὴ Μικρὰ Ἀσία. Στὸ λιμάνι
τῆς Πάφου ἡ φρουρὰ τοῦ ναυστάθμου τὸν
ταλαιπώρησε πολὺ καὶ τοῦ ἀφήρεσε μάλι-
στα καὶ τὰ λιγοστὰ χρήματα ποὺ εἶχε γιὰ
τὸ ταξίδι του. Αὐτὸ ὁ Ἅγιος τὸ ἐξέλαβε ὡς
θέλημα τοῦ Θεοῦ νὰ παραμείνει στὴν Κύ-
προ καὶ νὰ ἀναζητήσει ἐκεῖ τὸν τόπο τοῦ
ἡσυχαστηρίου του, καθοδηγούμενος ἀπὸ
τὴ Θεία Πρόνοια.
Δὲν ἑρμήνευσε τὸ συμβὰν στὸ λιμάνι τῆς
Πάφου ὡς τυχαῖο ἐμπόδιο, μιὰ ἀναποδιά,
ὅπως ὁ κάθε ἕνας μας θὰ ἔλεγε, ἀλλὰ τὸ
Τοιχογραφία τῆς Ἐγκλείστρας, ὅταν ἀκόμα ζοῦσε ὁ Ἅγιος.
Εἰκονίζει τὴν ἐπιθυμία του νὰ βασταχθεῖ ὑπὸ τῶν ἀγγέλων,
στὴν ὥρα τῆς ἐξόδου τῆς ψυχῆς του.
6
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
ἀπέδωσε στὴ Θεία Πρόνοια, στὴν ὁποία
εἶχε πλήρη ἐμπιστοσύνη. Χαρακτηριστικὸ
τοῦτο γνώρισμα τοῦ Ἁγίου.
Μετὰ παρέλευση μικροῦ χρόνου ἀνακα-
λύπτειτὸντόποστὸνὁποῖοθὰεὕρισκεπνευ-
ματικὴ ἀνύψωση καὶ ἁγιασμὸ ψυχῆς καὶ σώ-
ματος. Τράβηξε πρὸς τὸ Μελισσόβουνο, τὸ
ὁποῖο βρίσκεται βορειοδυτικὰ τῆς Πάφου,
ὅπου ἀνακάλυψε μικρὸ σπήλαιο. Ἀφοῦ βε-
βαιώθηκε ὅτι ὁ τόπος ἦταν ἀπόμερος καὶ
ἥσυχος, ἀποφάσισε νὰ ἐγκατασταθεῖ ὁρι-
στικὰ καὶ τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1159 ξεκίνη-
σε τὴ λάξευση τοῦ σπηλαίου. Διεύρυνε τὸ
φυσικὸ ἄνοιγμά του, ἔσκαψε στὸ ἐσωτερικὸ
τοῦ σπηλαίου, κατασκεύασε τὸν τάφο του
καὶ στερέωσε θυσιαστήριο. Ἡ ἐργασία αὐτὴ
διήρκεσε ἕναν ὁλόκληρο χρόνο καὶ τὸν Σε-
πτέμβριο τοῦ 1160 ὁ Ἅγιος ἐγκαταστάθηκε
στὸ σπήλαιό του τὴν ἡμέρα τῆς ὑψώσεως
τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καὶ διὰ τοῦτο ἀφιέρωσε
τὴν Ἐγκλείστρα του στὸν Τίμιο Σταυρὸ τοῦ
Σωτῆρος. Ἀξίζει νὰ σημειώσουμε ὅτι τέτοια
ἦταν ἡ τάξη καὶ ἡ φιλομάθεια τοῦ Ἁγίου,
ποὺ στὴν Ἐγκλείστρα του κατασκεύασε ὄχι
μόνο στοιχειῶδες γραφεῖο, ἀλλὰ καὶ χῶρο
ὑποτυπώδους βιβλιοθήκης, τὰ ὁποῖα τοῦ
χρησίμευσαν γιὰ τὴν πνευματική του κα-
τάρτιση καὶ τὴ συγγραφὴ τῶν πολυαρίθμων
ἔργων του.
Κρυμμένος μέσα στὸ ἔρημο σπήλαιό του,
μακριὰ ἀπὸ κάθε ἀνθρώπινη πνοή, περνᾶ
τὶς μέρες καὶ νύχτες του μὲ πύρινες προ-
σευχές, μὲ συνεχῆ ἀνάγνωση καὶ μελέτη τῶν
Ἁγίων Γραφῶν καὶ ἀπαλλαγὴ τοῦ νοῦ ἀπὸ
ἐμπαθεῖς ἔννοιες καὶ νοήματα. Καταφέρνει
ἔτσι νὰ φτάσει σὲ πρακτικὴ ἐπίγνωση τοῦ
Θεοῦ, σὲ βέβαιη πίστη στὴν πλήρη πατρικὴ
πρόνοιά Του, καὶ νὰ στρέψει τὴν πάλη καὶ
τὴ μάχη στὸ πνευματικὸ ἐπίπεδο τῆς δια-
νοίας. Ὁ Ἅγιος μένει ἐντὸς τοῦ σπηλαίου
Μονὴ Ἁγίου Νεοφύτου. Σχέδιο τοῦ μοναχοῦ Βασιλείου Μπάρσκι (1735)
7
μέχρι τὸ 1165, ὁπότε διακόπτει τὸν ἐγκλει-
σμό του πρὸς ἀναζήτηση τεμαχίου Τιμίου
Ξύλου καὶ ἄλλων ἁγίων λειψάνων. Κατὰ τὸ
ἔτος 1170 ὁ ἐπίσκοπος Πάφου, Βασίλειος
Κίνναμος, τὸν χειροτονεῖ ἱερέα καὶ τὸν πεί-
θει νὰ δεχθεῖ ἕναν μαθητή. Στὴ συνέχεια,
σχηματίστηκε μικρὸ κοινόβιο γύρω ἀπὸ τὴν
Ἐγκλείστρα καὶ παράλληλα ἄρχισε καὶ ἡ
ἁγιογράφησή της. Τότε ἐπεκτείνεται ἡ πρό-
νοιά του καὶ ἐκτὸς Ἐγκλείστρας, συγγράφο-
ντας καὶ διδάσκοντας τοὺς ἀνθρώπους περὶ
ἐλπίδας καὶ θείας πρόνοιας, λιτότητας καὶ
ἐγκράτειας. Ἀγκάλιαζε τοὺς ἀνθρώπους μὲ
ἰδιαίτερη στοργὴ καὶ συμπάθεια, γιὰ τὸν
σοβαρὸ λόγο τῆς ἠθικῆς καὶ ὑλικῆς φθορᾶς
ποὺ ὑπῆρχε κατὰ τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες. Θεομη-
νίες πολλὲς καὶ ἀκαταστασίες πολιτικὲς συ-
ντάρασσαν τὴν Κύπρο τὸν καιρὸ ἐκεῖνο. Ὁ
Ἅγιος αἰσθανόταν τὴν ἀνάγκη τῆς βοήθει-
ας καὶ συμπαράστασης πρὸς τὸν χειμαζό-
μενο λαὸ τοῦ Θεοῦ, καὶ μάλιστα σὲ καιροὺς
τόσο χαλεπούς. Νουθετοῦσε κηρύττοντας
καὶ συγγράφοντας καὶ καυτηρίαζε τὶς ἀτα-
σθαλίες, τὴν ἀπρέπεια καὶ τὴν ἀταξία.
Οἱ πηγὲς τῶν συγγραμμάτων ἦταν
γραπτὲς καὶ προφορικές. Ὁ Ἅγιος συχνὰ
ἐκαλεῖτο νὰ καλύψει λειτουργικὲς ἀνάγκες,
πράγμα ποὺ ἔπραττε ἄκοπα καὶ μὲ εὐχέ-
ρεια. Ἡ φήμη του ὡς ἐγκωμιαστοῦ καὶ ἑρμη-
νευτοῦ τῆς Ἁγίας Γραφῆς εἶχε πλημμυρίσει
ὄχι μόνο τὴν περιοχὴ τῆς Πάφου, ἀλλὰ καὶ
ὁλόκληρη τὴν Κύπρο. Ἔτσι πολλοὶ προσέ-
τρεχαν καὶ τὸν παρακαλοῦσαν νὰ συγγρά-
ψει ἐγκωμιαστικοὺς λόγους ἢ νὰ ἑρμηνεύσει
ψαλμοὺς καὶ ὠδές. Ἐξαίρετη θέση μεταξὺ
τῶν συγγραμμάτων του κατέχουν ἡ περίφη-
μη «Τυπικὴ Διαθήκη», τὸ «Βιβλίον Πρόχει-
ρον», ἡ «Ἑρμηνεία τοῦ Ψαλτηρίου», οἱ τρεῖς
«μειζότερες πανηγυρικές» ποὺ περιέχουν
λόγους στὴ μνήμη διαφόρων ἁγίων καὶ σὲ
Δεσποτικὲς καὶ Θεομητορικὲς ἑορτὲς κ.ἄ.
Διερωτᾶται λοιπὸν κανεὶς πῶς αὐτὸς ὁ τα-
πεινὸς μοναχός, ὁ χωρὶς καμμιὰ παιδεία
αὐστηρὸς ἀσκητής, μπόρεσε νὰ συγγράψει
τέτοιο ἐκτεταμένο πνευματικὸ ἔργο. Εἶναι
πράγματι ἀπορίας ἄξιον καὶ θαυμασμοῦ.
Καὶ ἡ ἐξήγηση δίνεται ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν συγ-
γραφέα, ὁ ὁποῖος ἀναφέρει ἐπὶ λέξει τὰ
ἑξῆς: «οὐδ’ ἀνθρωπίνης σοφίας ἢ τεχνολο-
γίας, ἀλλὰ χάριτος Πνεύματος Ἁγίου».
Στὸ πρόσωπο τοῦ Ἁγίου συγκεντρώνο-
νται ὅλα ἐκεῖνα τὰ στοιχεῖα τοῦ ἀνθρωπί-
νως τέλειου ἀνθρώπου, ποὺ χαρίζει ὁ Θεὸς
σὲ ὅσους γίνονται τέκνα Του. Ἀγάπη πρὸς
τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον, πίστη καὶ πλήρης
ἐμπιστοσύνη στὴ Θεία Πρόνοια, ἔμμονη
ἄσκηση καὶ φιλομάθεια, λιτότητα καὶ φιλο-
πτωχεία, καρτερότητα καὶ καρτερικότητα
εἶναι μερικὰ ἀπὸ τὰ χαρακτηριστικὰ στοι-
χεῖα τοῦ Ἁγίου. Καὶ εἶναι χαροποιὸν ὅτι μιὰ
ἀπέραντη στρατιὰ ὁμοίων μορφῶν μὲ ἀνά-
λογα χαρακτηριστικά πληροῖ τὴν Ἐκκλησία
τοῦ Χριστοῦ μέχρι τῶν ἡμερῶν μας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Γέρων Ἰωσήφ, «Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο
ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ», ἐκδ. Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς
Βατοπαιδίου, 1998.
Ἐγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαροὺς Μπρι-
τάνικα, Ἀθήνα, 2002.
Οἰκονόμου Χ., Ὁ ἅγιος Νεόφυτος ὁ Ἔγκλει-
στος στὰ θεολογικὰ γράμματα καὶ τὸν πολι-
τισμὸ τῆς Κύπρου, Κυπριακὸς μοναχισμός,
1999.
8
Στυλιανῆς – Εἰρήνης Κουρῆ
φιλολόγου Msc.
Ὁ
Γεώργιος γεννήθηκε τὸ 1241
στὴν Κύπρο· προερχόταν ἀπὸ
καλὴ κοινωνικὰ οἰκογένεια, ἡ
ὁποία ὅμως μὲ τὴν ὑποδούλωση τῆς Κύ-
πρου στοὺς Ἰταλούς, βρέθηκε σὲ μιὰ δύ-
σκολη οἰκονομικὰ κατάσταση. Μένει μὲ
τοὺς γονεῖς του στὴν Κύπρο, ὅπου πῆρε
τὰ πρῶτα ἀπαραίτητα γράμματα (Δη-
μοτικό–Γυμνάσιο) παρακολουθώντας τὸ
σχολεῖο τῶν γραμματιστῶν.
Σὲ ἡλικία δεκαπέντε χρονῶν, ἐγκα-
ταλείπει κάθε προσπάθεια νὰ μορφωθεῖ
στὸ νησί του, καθὼς τὸ πνευματικὸ ἐπί-
πεδο εἶχε ὑποβαθμιστεῖ μετὰ τὴ Λατινικὴ
κατοχή, καὶ, παρὰ τὴ θέληση τῶν γονέων
του, πηγαίνει στὴν Ἀναία τῆς Βιθυνίας
μὲ τελικὸ προορισμὸ τὴν Ἔφεσο, ὅπου
βρισκόταν ὁ γνωστὸς γιὰ τὴ σοφία του
Βλεμμύδης. Ὁ Γεώργιος δὲν κατάφερε
νὰ γίνει μαθητής του, καὶ ἔτσι ξένος καὶ
φτωχὸς ποὺ ἦταν, μετὰ ἀπὸ πορεία ἕξι
χειμερινῶν μηνῶν, φθάνει στὴ Νίκαια τῆς
Βιθυνίας, ὅπου διέμεινε στὸ στρατόπε-
δο τοῦ βασιλιᾶ, διότι ἀκολουθώντας τὸν
στρατὸ καὶ τὸν βασιλιὰ μποροῦσε νὰ
βρίσκει τροφή.
Στὴ Νίκαια, ὅμως, δὲν ἦταν ὁ Γεώργι-
ος εὐχαριστημένος ἀπὸ πλευρᾶς παιδεί-
ας. Συμβαίνει τότε ἡ ἀνάκτηση τῆς Κων-
σταντινουπόλεως τὸ 1261, ὅπου ὁ Μι-
χαὴλ Η΄ ὁ Παλαιολόγος παίρνει μέτρα
γιὰ τὴν παλινόρθωση τῆς πρωτεύουσας
στὴν παλαιά της αἴγλη. Τὰ οἰκονομικὰ
τοῦ κράτους εἶναι περιορισμένα. Ἀπαι-
τοῦνται δαπάνες για τὸν στρατὸ καὶ τὴ
διπλωματία. Παρὰ ταῦτα, μὲ τὶς πιέσεις
καὶ τὴ φροντίδα τοῦ Γεωργίου Ἀκροπολί-
τη, ὁ Αὐτοκράτορας παίρνει τὴν πρωτο-
βουλία νὰ ὁδηγήσει τὴν Ἀνωτάτη παιδεία
σὲ ἕνα ἱκανοποιητικὸ ἐπίπεδο.
Ὑπὸ τὴν αἰγίδα, λοιπόν, τοῦ Αὐτοκρά-
τορα ἐπανιδρύεται ἡ Ἀνωτάτη σχολὴ Φι-
λοσοφίας στὴν Κωνσταντινούπολη, ποὺ
εἶχε παραμείνει κλειστὴ ἀπὸ τὸ 1204, μὲ
Διευθυντὴ καὶ κύριο καθηγητὴ τὸν Γεώρ-
γιο Ἀκροπολίτη, ὁ ὁποῖος συγκαταλέγε-
ται μεταξὺ τῶν πνευματικῶν προσωπικο-
τήτων. Μαθητὴς τοῦ Ἀκροπολίτη γίνεται
καὶ ὁ Γεώργιος ὁ Κύπριος, ποὺ ἐπανῆλθε
στὴν Κωνσταντινούπολη μετὰ τὴν ἀνά-
κτησή της καὶ μαθήτευσε κοντά του ἀπὸ
τὸ 1266 ἐπὶ ἑφτὰ χρόνια, δηλαδὴ ξεκί-
νησε τὶς σπουδές του εἴκοσι ἕξι ἐτῶν καὶ
τελείωσε τὸ διδασκαλεῖον ὅταν διῆγε τὸ
τριακοστὸ τρίτο ἔτος.
Τὸν Μάρτιο τοῦ 1274, λόγῳ τῶν τα-
ραχῶν ποὺ εἶχαν ξεσπάσει στὴν Ἐκκλη-
σία σχετικὰ μὲ τὴν ἕνωση μὲ τοὺς δυτι-
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ
9
κούς, ὁ Ἀκροπολίτης ἀναλαμβάνει διπλω-
ματικὴ ἀποστολὴ καὶ φεύγει γιὰ τὴ Σύνοδο
τῆς Λυὼν ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Αὐτοκράτο-
ρα. Τὴ θέση του στὸ Ἀνώτατο Ἵδρυμα τὴν
παίρνει ὁ Γεώργιος ὁ Κύπριος, ποὺ εἶχε ἤδη
ξεκινήσει τὴ διδασκαλία του στὸ μοναστή-
ρι τοῦ Σωτῆρος Ἀκαταλήπτου μὲ μαθητὲς
τὸν Μανουὴλ Νεοκαι-
σαρείτη, στὸν ὁποῖο
ἀπηύθυνε τριάντα ἕνα
γράμματα, καὶ τὸν Νικη-
φόρο Χοῦμνο, ποὺ ἀργό-
τερα θὰ προβιβαστεῖ
σὲ πρωθυπουργὸ ἐπὶ
Ἀνδρονίκου Β΄. Γενικά,
ὁ Γεώργιος Κύπριος ἀπὸ
τὸ τέλος τῶν σπουδῶν
του, γύρω στὸ 1274, μέ-
χρι τὴν ἄνοδό του στὸν
Πατριαρχικὸ θρόνο τὸ
1283, βρίσκεται τριγυρι-
σμένος ἀπὸ ἕνα πλῆθος
μαθητῶν.
Ὁ Γρηγόριος ὁμολο-
γεῖ ὅτι, ὄντας φτωχὸς
ἀλλὰ βιβλιόφιλος, ἀνα-
γκάστηκε νὰ ἀντιγράψει
ἀρκετὰ βιβλία γιὰ λογα-
ριασμό του. Ἔτσι, κατὰ
τὸ διάστημα ποὺ ζοῦσε
στὸ μοναστήρι τοῦ
Σωτῆρος Ἀκαταλήπτου,
ἀφοσιώνεται μὲ ζῆλο στὴ
συλλογὴ καὶ ἀντιγραφὴ
τῶν χειρογράφων. Ἀκόμη
καὶ οἱ μαθητές του ἀντι-
γράφουν γιὰ λογαρια-
σμό του. Μὲ τὸν θάνατο
τοῦ Πατριάρχου Ἰωσὴφ
(23–3–1283) ἀνεβαίνει
στὸν θρόνο ὁ Γεώργιος προβληθεὶς ἀπὸ
τὸν Ἀνδρόνικο Β΄, ἀφοῦ προηγουμένως πε-
ριεβλήθη τὸ μοναχικὸ σχῆμα μὲ τὸ ὄνομα
Γρηγὀριος.
Βρέθηκε, ὡστόσο, σὲ ἀνώμαλες περιστά-
σεις ὀφειλόμενες στὸν ἐγωϊσμὸ ποὺ εἶχε ὁ
καθένας νὰ ἐπιδιώκει τὸ ὑλικό του συμφέ-
ρον καὶ δόξα, καὶ νὰ μὴν ὑπακούει στοὺς
νόμους, ἀλλὰ νὰ βγάζει δικούς του. Ἔτσι,
οἱ ζηλωτὲς διέδιδαν ψέμματα γιὰ τὸν Γρη-
γόριο ὅτι εἶχε δεχθεῖ τὴ χειροθεσία τοῦ
ἀναγνώστου ἀπὸ τοὺς Λατίνους καὶ τὸν
θεωροῦσαν ἀπαράδεκτο, ἐπειδὴ ἤθελαν
νὰ ἀνεβάσουν δικό τους στὸν Πατριαρχικὸ
θρόνο. Τὸ θέμα τῶν ζηλωτῶν ἔληξε μὲ τὴ
σύνοδο στὸ Ἀδραμύτιο (9–4–1284), ὅπου
σταμάτησε μὲν ἡ ἔριδα, ἀλλὰ καὶ οἱ ζηλωτὲς
κατάφεραν νὰ κάνουν δεκτὰ ἀπὸ τὸν Αὐτο-
κράτορα κάποια αἰτήματά τους.
Τὸ πιὸ δυσάρεστο σημεῖο τῆς ζωῆς του,
σύμφωνα μὲ τὸν ἴδιο, ἦταν ἡ πολεμική του
10
κατὰ τοῦ Βέκκου. Ὁ Γρηγόριος, σύμφωνα μὲ
ὅσα γράφει ὁ Γρηγορᾶς (Ρωμαϊκὴ Ἱστορία
VΙ), συνετέλεσε στὸ νὰ ἐξοριστεῖ ὁ Πατρι-
άρχης Βέκκος στὸν Ὄλυμπο ἀντικρούοντάς
τον ταυτοχρόνως μὲ δογματικὰ ἔργα πολε-
μικῆς. Ἔτσι, προκάλεσε τὸν φθόνο κάποιων,
ποὺ τὸν κατηγόρησαν γιὰ βλάσφημο. Αὐτὸς
τότε ἀντέδρασε μὲ μεγαλύτερη ὀξύτητα συν-
θέτοντας λόγους πού, ὅπως νόμιζε, ἀποστό-
μωναν τοὺς κατηγόρους του. Ὅταν ὁ Γρηγό-
ριος εἶδε ὅτι ὅλοι ἦταν ἐναντίον του, ἀκόμα
καὶ ὁ Αὐτοκρἀτορας, ἀποσύρθηκε στὴ μονὴ
τῆς Ὑπεράγνου Δεσποίνης καὶ Θεομήτορος,
στὴ μονὴ τῶν Ὁδηγῶν (Ἰούνιος 1289) καὶ κα-
τόπιν στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα μετὰ ἀπὸ
πρόσκληση τῆς Θεοδώρας Ραούλαινας, μὲ
τὴν ὁποία συνδεόταν, καθώς αὐτὴ εἶχε κα-
τασκευάσει γιὰ αὐτὸν κατοικία πολὺ κοντὰ
στὸ μοναστήρι, ἀλλὰ καὶ ἡ ὁποία ἦταν Κτη-
τόρισσα τῆς μονῆς ὅπου ὁ Γρηγόριος πέ-
θανε ὑποφέροντας ἀπὸ πονοκεφάλους καὶ
ὑδρωπικία.
Ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ Γρηγορίου Κυπρίου διε-
σώθησαν μόνο μέρη ἀναφερόμενα στὴ διδα-
σκαλία του, στὴ ρητορική. Ἔγραψε τὴν αὐτο-
βιογραφία του μὲ ἁπλότητα καὶ σαφήνεια.
Μελέτησε, ἐπανέφερε καὶ χρησιμοποίησε στὰ
ἔργα του τὴν ἀττικὴ διάλεκτο. Ὑπάρχει καὶ
μιὰ συλλογὴ 200 ἐπιστολῶν ἐν μέρει γραμ-
μένων ἀπὸ τὸν ἴδιο καὶ ἐν μέρει σταλμένων
ἀπὸ ἄλλους πρὸς αὐτόν, μὲ χρήσιμες πλη-
ροφορίες γιὰ τὸν κοινωνικὸ καὶ οἰκονομικὸ
βίο, ὅπως καὶ ἕνα ἀνέκδοτο σχολικὸ βιβλίο,
τὸ ὁποῖο, μεταξὺ τῶν ἄλλων, περιέχει καὶ μιὰ
παράφραση τῶν μύθων τοῦ Αἰσώπου σὲ πεζὸ
λόγο. Εἶχε γράψει καὶ ἐγκώμια στοὺς Αὐτο-
κράτορες Μιχαὴλ Η΄ καὶ Ἀνδρόνικο Β΄.
Ἀπὸ τὰ θεολογικὰ ἔργα τοῦ Γρηγορίου,
ἐκτὸς ἀπὸ τὸν «Τόμο Πίστεως» ποὺ γράφτηκε
κατὰ τὴ διαμάχη του μὲ τὸν Ἰωάννη Βέκκο,
ὅπως καὶ πολλὰ ἀπολογητικὰ καὶ πολεμικὰ
ἔργα ἐναντίον λατινικῶν διδασκαλιῶν καὶ
τῶν βυζαντινῶν ἑνωτικῶν, θὰ πρέπει νὰ ση-
μειωθοῦν ἐδῶ τὰ Ἐγκώμια καὶ οἱ Βίοι Ἁγίων,
μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τὸ Ἐγκώμιο στὸν Ἐπί-
σκοπο Μαδύτων Εὐθύμιο, τὸ ὁποῖο παρου-
σιάζει καὶ ὡς ἱστορικὴ πηγὴ ἰδιαίτερο ἐνδι-
αφέρον.
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
11
Π
ρω­ὶ στὸ Ἅ­γιον Ὄ­ρος. Θεῖ­ο ἀ­νοι­ξι­ά­τι­
κο πρω­ί!.. Ἡ νυ­χτε­ρι­νὴ ὑ­πνο­βα­τι­κὴ καὶ
μυ­στη­ρι­ώ­δης ἀ­τμό­σφαι­ρα τῆς μο­νῆς
τῆς Λαύ­ρας ἔ­χει δι­α­λυ­θεῖ σὰν κα­τα­χνιά. Ὅ­λα
εἶ­ναι φῶς, εἰ­ρή­νη καὶ κα­λο­σύ­νη. Ἀ­κύ­μαν­το, κα­
τά­χρυ­σο κι ἀ­τέρ­μο­νο,
κά­τω ἀ­π’ τὰ πό­δια μας,
τὸ Αἰ­γαῖ­ο. Κα­τα­πρά­σι­
νες, γε­λα­στὲς καὶ κα­τά­
στι­κτες ἀ­γρι­ο­λού­λου­δα
οἱ πλα­γι­ές. Βα­θὺς καὶ
κα­τα­γά­λα­νος ὁ οὐ­ρα­
νός. Κα­νεὶς ἦ­χος ζω­ῆς
δὲν τα­ρά­ζει τὴ μα­γε­μέ­νη
σι­γή. Δὲν ἀ­κού­ε­ται ἐ­δῶ
οὔ­τε τρουγ­κά­νι προ­βά­
του, οὔ­τε κὰν ἡ δι­ά­το­ρη
κραυ­γὴ τοῦ πε­τει­νοῦ. Ἡ
γα­λή­νη ἔ­χει κά­τι τὸ ἐ­ξώ­
κο­σμο. Ὁ γλυ­κὸς πρω­ι­
νὸς ἀ­έ­ρας δὲ φέρ­νει ὣς
τὸν πα­νο­πτι­κὸ ἐ­ξώ­στη
τοῦ ξε­νώ­να μας πα­ρὰ
ἀ­ρώ­μα­τα μό­νο...
Πο­τι­σμέ­νο φῶς, τὸ
με­γά­λο αἰ­ω­νό­βιο μο­να­στή­ρι προ­σθέ­τει στὴ γε­
νι­κὴ εἰ­ρή­νη καὶ τὴ δι­κή του. Οἱ πε­ρισ­σό­τε­ροι
μο­να­χοὶ κου­ρα­σμέ­νοι ἀ­πὸ τὴν ὁ­λο­νυ­χτί­α στὴν
ἐκ­κλη­σί­α, θὰ κοι­μοῦν­ται ἀ­κό­μα.
Φῶς καὶ εἰ­ρή­νη. Ἡ ἀ­πέ­ραν­τη ἐ­σω­τε­ρι­κὴ αὐ­
λὴ τῆς μο­νῆς εἶ­ναι ἐν­τε­λῶς ἔ­ρη­μη. Ἔ­ρη­μη σὰν
τὴν ἔ­ρη­μο. Οἱ πλά­κες της γυ­α­λί­ζουν στὸν ἥ­λιο,
κι ἀ­νά­με­σά τους ἔ­χουν φυ­τρώ­σει χορ­τά­ρια. Δὲ
βλέ­πει κα­νεὶς οὔ­τε μιὰ γά­τα νὰ τεν­τώ­νε­ται ρά­
θυ­μα μέ­σα στὸ φῶς, οὔ­τε ἕ­να που­λὶ ποὺ νὰ
σπα­θί­ζει τὸ φῶς μὲ τὸ γορ­γό του ἴ­σκιο. Στὸ
κέν­τρο τῆς αὐ­λῆς, ἡ μι­κρὴ βυ­ζαν­τι­νὴ ἐκ­κλη­σί­α
μὲ τοὺς κα­τα­κόκ­κι­νους τοί­χους καὶ τοὺς μο­λυ­
βέ­νιους τρού­λους εἶ­ναι κλει­στὴ καὶ κοι­μι­σμέ­νη.
Στὴ Φιά­λη − τὸ μι­κρὸ ὀ­κτά­γω­νο κτί­σμα μὲ τοὺς
λευ­κοὺς κί­ο­νες καὶ τὴ μαρ­μά­ρι­νη στὴ μέ­ση δε­
ξα­με­νή, ὅ­που ἁ­γι­ά­ζον­ται τὰ νε­ρὰ τῶν Ἐ­πι­φα­
νί­ων − δὲν ἀ­κού­γε­ται ὁ πα­ρα­μι­κρό­τε­ρος ψί­θυ­
ρος τρε­χού­με­νου νε­ροῦ. Ἀ­κί­νη­τες κι οἱ κορ­φὲς
τῶν δύο πα­νύ­ψη­λων κυ­πα­ρισ­σι­ῶν ποὺ φύ­τε­ψε,
πρὶν χί­λια χρό­νια, ὁ ἅ­γιος Ἀ­θα­νά­σιος, ὁ ἱ­δρυ­
τὴς τῆς μο­νῆς. Καὶ ὅ­μως,
κα­μιὰ με­λαγ­χο­λί­α σ’
αὐ­τὴ τὴν ἀ­τα­ρα­ξί­α τῶν
πάν­των. Στὶς μο­λυ­βέ­νι­
ες σκε­πὲς τῶν γέ­ρι­κων
ἐ­ξαρ­τη­μά­των τῆς μο­νῆς
ὁ και­ρὸς ἔ­χει ἐ­να­πο­θέ­
σει κα­τά­χρυ­ση πα­τί­να·
τὰ σα­θρὰ ξύ­λι­να μπαλ­
κό­νια τῶν κε­λι­ῶν ποὺ
στη­ρί­ζον­ται μὲ πα­τά­ρια
στὰ τεί­χη καὶ φαν­τά­
ζουν σὰν πε­ρι­στε­ρι­ῶ­
νες, ἔ­χουν γλά­στρες μὲ
λου­λού­δια καὶ πρά­σι­
να φε­στό­νια κλη­μα­τα­
ριᾶς· ἀ­π’ τὴν τα­ρά­τσα
τοῦ ξε­νώ­να κρέ­μον­ται
τὰ δι­α­κο­σμη­τι­κὰ μὼβ
τσαμ­πιὰ τῶν σαλ­κι­μι­
ῶν· οἱ μι­σο­σβη­μέ­νες βυ­ζαν­τι­νὲς τοι­χο­γρα­φί­ες
στὴν πρό­σο­ψη τῆς ἀρ­χαί­ας Τρά­πε­ζας, ὅ­που
συ­νέ­τρω­γαν, ἄλ­λους αἰ­ῶ­νες, οἱ μο­να­χοί, συν­
θέ­τουν μπου­κέ­τα ζω­η­ρῶν πρό­σχα­ρων χρω­μά­
των. Τί­πο­τα δὲν ἀ­να­δί­νει τὴ θλί­ψη ἐ­κεί­νη ἀ­π’ τὰ
γέ­ρι­κα πρά­μα­τα ποὺ θὰ ἀ­πο­συν­θέ­τει ὅ­λο καὶ
πε­ρισ­σό­τε­ρο ὁ και­ρός. Κι αὐ­τοὶ ἀ­κό­μα οἱ πέ­τρι­
νοι τά­φοι τῶν πα­τρια­ρχῶν καὶ τῶν ἐ­πι­σκό­πων
πε­ρα­σμέ­νων ἐ­πο­χῶν, ποὺ εἶ­ναι σὲ μιὰν ἄ­κρη
τῆς αὐ­λῆς κά­τω ἀ­πὸ μι­κρὲς κα­μά­ρες, κι αὐ­τοὶ
ἀ­κό­μα οἱ τά­φοι δὲ γεν­νοῦν σκέ­ψεις θα­νά­του. Ἡ
εἰ­ρή­νη ποὺ πε­ρί­λου­ζε, μα­ζὶ μὲ τὸ φῶς, τὰ πάν­
τα, ἦ­ταν ἐ­κεί­νη πού, ξε­περ­νών­τας τὸν θά­να­το,
σμί­γει μὲ τὴν αἰ­ω­νι­ό­τη­τα.
Ἀπὸτὴσυλλογὴ «ἈνθολογίαΛογοτεχνικῶνΚειμένωνγιὰ
τὸἍγιοὌρος»,ἐπιμέλειαἸ.Μ.Χατζηφώτη,ἐκδ.Ἰωλκός,2000.
Θεῖ­ο A­νοι­ξι­ά­τι­κο πρωΪ
Κώστα Οὐράνη
12
Διδαχὲς
τοῦπ. ΣωφρονίουΣαχάρωφ
λΟΓΟΙΠΑΤΕΡΩΝ
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
Ἀ
γαπητοί μου ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές,
ἀνοῖξτε τὴν καρδιά σας, γιὰ νὰ χαρά-
ξει ἐκεῖ χὸ Ἃγιο Πνεῦμα τὴν εἰκόνα τοῦ
Χριστοῦ. Τότε θὰ γίνετε σιγὰ-σιγὰ ἱκανοὶ νὰ
ἔχετε μέσα σας τὴ χαρὰ καὶ τὸ πένθος, τὸν
θάνατο καὶ τὴν ἄνασταση.
Ὁ κόσμος δὲν γνωρίζει τίποτε μεγαλύτερο
ἀπὸ τὴν κλήση τοῦ χριστιανοῦ. Ἀλλὰ ὅσο ὑψη-
λότερος εἶναι ὁ σκοπός, τόσο δυσκολότερη
εἶναι ἡ πραγμάτωσή του.
Κοιτάξτε τὸ μεγαλειῶδες θέαμα ποὺ ὁ Θεὸς
μᾶς φανέρωσε στὴ δημιουργία τοῦ κόσμου,
στὴν κατασκευὴ τοῦ ἀνθρώπου «κατ’ εἰκόνα
καὶ καθ’ ὁμοίωσίν» Του. Ἐκεῖνο ποὺ ἀναζη-
τοῦμε δὲν περιορίζεται στὴ μικρή μας καθη-
μερινὴ ζωή. Ἀναζητοῦμε νὰ εἴμαστε μὲ τὸν Θεὸ
καὶ νὰ ἀποκτήσουμε μέσα μας τὴ ζωὴ σὲ ὅλο
τὸ πλάτος, τὸ κοσμικὸ καὶ τὸ θεῖο.
Στὴν πνευματική μας θεωρία ὀφείλουμε νὰ
ἑνώσουμε τὸ κοσμικὸ εἶναι καὶ τὸ θεϊκὸ Εἶναι,
τὸ κτιστὸ καὶ τὸ ἄκτιστο.
«Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος». Χωρὶς Αὐτὸν τίποτε
δὲν ὑπάρχει. Κάθε μέρα γευόμαστε τὴν ὀδυ-
νηρὴ καὶ ἄθλια ζωὴ μέσα στὸ σῶμα μας. Καὶ
ὅμως δημιουργηθήκαμε κατ’ εἰκόνα τοῦ Χρι-
στοῦ, τοῦ Ἀπολύτου. Τὸ πρόβλημα, τὸ μυστή-
ριο τῆς ζωῆς μας, εἶναι τὸ πέρασμα ἀπὸ τὸ
σχετικὸ στὸ Ἀπόλυτο. Ἂν τὸ εἶναι δημιουργή-
θηκε ἀπὸ τὸν Θεό, δὲν πρέπει νὰ πεθάνει. Ὁ
13
Θεὸς δημιούργησε τὴ ζωή, δὲν δημιούργησε τὸν
θάνατο. Σκοπὸς μας εἶναι ἡ ζωὴ μὲ τὸν Χριστὸ-
Θεό, ἡ ἀθανασία, ἡ αἰωνιότητα. Σύμφωνα μὲ
τὴν Ἀποκάλυψη, ἡ αἰωνιότητα τοῦ Θεοῦ μπορεῖ
νὰ μᾶς μεταδοθεῖ.
Πρέπει νὰ στοχεύουμε στὸν Ἲδιο τὸν Θεό,
στὸ πρόσωπό Του, δηλαδὴ σ’ ἐκεῖνο ποὺ εἶναι
πάνω ἀπ’ ὃλα, γιὰ νὰ δώσουμε στὸ σῶμα μας,
ποὺ κλίνει στὴν ἀδράνεια, τὴ φορὰ πρὸς τὸ
αἰώνιο.
Πῶς νὰ ἐργαστοῦμε τὴ σωτηρία μας; Πῶς
νὰ ἀφθαρτοποιήσουμε τὸ σῶμα μας, νὰ ἐλευ-
θερωθοῦμε ἀπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας καὶ
τὴν ἐξουσία τοΰ θανάτου; Αὐτὴ πρέπει νὰ
εἶναι ἡ μέριμνά μας κάθε στιγμή· διαρκῶς πιὸ
δυνατή, πιὸ ἔντονη. Ἡ ζωὴ εἶναι τόσο σύντο-
μη καὶ ὁ σκοπὸς τόσο ὑψηλός, ἀλλὰ καὶ τόσο
ἀπομακρυσμένος.
Γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἡ σωτηρία τοῦ
ἀνθρώπου εἶναι ἡ θέωσή του.
Ὀφείλουμε νὰ μάθουμε νὰ ζοῦμε τὴν αἰώ-
νια ζωὴ τοῦ Ἲδιου τοῦ Θεοῦ. Τί σημαίνει «θέω-
ση» τοῦ ἀνθρώπου; Νὰ ζήσουμε ὅπως ἔζησε ὁ
Κύριος, νὰ ἀφομοιώσουμε τὸ φρόνημα καὶ τὰ
αἰσθήματα τοῦ Χριστοῦ, προπαντὸς τῶν τελευ-
ταίων στιγμῶν τῆς ἐπίγειας ζωῆς Του.
Μετὰ τὴν πτώση ὁ ἄνθρωπος ἔγινε πεδίο
μάχης μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἐχθροῦ.
Τὸ σπέρμα ποὺ ἔρριξε ὁ Σατανᾶς στὴν καρ-
διὰ καὶ τὸν νοῦ τοῦ Ἀδὰμ —τὸν λογισμὸ νὰ
γίνει θεὸς χωρὶς τὸν Θεὸ— σφηνώθηκε τόσο
βαθιὰ στὸ εἶναι μας, ὥστε νὰ βρισκόμαστε
ἀδιάκοπα ὑπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας.
Ἀπὸ τὸ βιβλίο Περὶ Πνεύματος καὶ Ζωῆς
τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ)
14
ΛΟΓΟΙ
ΣΟΦΙΑΣ
Περὶ γάμου καὶ οἰκογένειας
Ἀπὸ τὴ διδασκαλία
τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
Ὁ γάμος δὲν ἀποτελεῖ ἐμπόδιο
γιὰ τὴν ἀρετὴ
«Καὶ ὅταν ὁ Νῶε ἦταν πεντακοσίων ἐτῶν
ἐγέννησε τρεῖς υἱοὺς»(Γέν. 5, 32). Βλέπε πάλι
ἄλλο δίκαιο μὲ τὴ γυναίκα καὶ τὰ παιδιά του.
Κατόρθωσε καὶ αὐτὸς πολὺ νὰ εὐαρεστήσει
τὸν Θεὸ καὶ προτίμησε τὸν δρόμο τῆς ἀρετῆς,
ἀντίθετα σὲ ὅλους τοὺς ἄλλους καὶ δὲν στά-
θηκε σὰν ἐμπόδιο οὔτε ὁ γάμος, οὔτε ἡ ἀνα-
τροφὴ τῶν παιδιῶν.
«Ζήτησε εὐλαβῆ καὶ φιλόσοφη κόρη»
Σᾶς παρακαλῶ λοιπὸν καί σᾶς, νὰ μὴ
ζητᾶτε χρήματα καὶ περιουσία, ἀλλὰ χα-
ρακτήρα καὶ καλοσύνη. Ζήτησε εὐλαβῆ καὶ
εὐσεβῆ κόρη, καὶ αὐτὰ θὰ σοῦ εἶναι πιὸ ὠφέ-
λιμα ἀπὸ ἀμέτρητους θησαυρούς. Ἂν ζητᾶς
αὐτὰ ποὺ ἀρέσουν στὸν Θεό, θὰ ἀκολου-
θήσουν καὶ τὰ ἄλλα· ἂν ὅμως παραβλέψεις
ἐκεῖνα καὶ τρέχεις σ’ αὐτά, οὔτε αὐτὰ θὰ σὲ
ἀκολουθήσουν.
Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀληθὲς συνοικέσιο
Αὐτὸ εἶναι πραγματικὸ συνοικέσιο, τὸ
νὰ μὴν εἶναι δηλαδὴ ὁ ἕνας προσκολλημένος
στὸν ἄλλο μόνον κατὰ τὶς εὐχάριστες στιγμές,
ἀλλὰ καὶ στοὺς κινδύνους. Αὐτὸ εἶναι σημεῖο
γνήσιας ἀγάπης, αὐτὸ εἶναι γνώρισμα πολυ-
τιμότατης φιλίας.
Ὁ ἀληθινὸς πλοῦτος
Αὐτὴ εἶναι ἡ πραγματικὴ οἰκογενειακὴ
ζωή, αὐτὸς εἶναι πραγματικὸς σύζυγος, αὐτὸς
ποὺ δὲν ἐξετάζει μὲ λεπτομέρεια τὰ λόγια τῆς
γυναίκας του, ἀλλὰ ὑποχωρώντας πολὺ ἐξ
αἰτίας τῆς ἀδυναμίας τῆς γυναικείας φύσεως,
ἕνα μόνο προσπαθεῖ νὰ ἐπιτύχει, νὰ διώξει
ἀπὸ τὸ σπίτι του τὴν ταραχὴ καὶ νὰ σφίγγει
τὸν δεσμὸ τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ὁμόνοιας. Δι-
ότι αὐτὸς εἶναι ὁ πραγματικὸς πλοῦτος, αὐτὴ
εἶναι ἡ μεγαλύτερη περιουσία, ὅταν ὁ ἄνδρας
δὲν βρίσκεται σὲ διχόνοια μὲ τὴ γυναίκα του,
15
ἀλλὰ εἶναι προσκολλημένοι ὁ ἕνας στὸν ἄλλο,
σὰν ἕνα σῶμα ἀκριβῶς. Διότι λέγει: «Θὰ γίνο-
νται οἱ δύο ἕνα σῶμα» (Γέν. 2, 24). Αὐτοὶ οἱ
ἄνθρωποι εἴτε φτωχοὶ εἶναι, εἴτε ἄσημοι, εἶναι
οἱ πιὸ εὐτυχισμένοι ἀπὸ ὅλους διότι περνοῦν
τὴ ζωή τους μὲ γαλήνη συνέχεια.
Λιμάνι εἶναι ἡ γυναίκα
Σκέψου ὅτι ἐξ αἰτίας της ἔγινες πατέρας
καὶ ἔχεις παιδιὰ καὶ ἀπὸ αὐτὸ νὰ γίνεσαι πιὸ
ἤρεμος μαζί της. Δὲν βλέπεις τοὺς γεωργοὺς
πῶςπεριποιοῦνταιτὴγῆποὺἔσπειρανκάτιμὲ
ὁποιονδήποτε τρόπο, κι ἂν ἀκόμη ἔχει ἄπει-
ρα ἐλαττώματα, ὅπως ἐὰν εἶναι ἄγονη, ἐὰν
ἔχει ζιζάνια, ἂν ἐπηρεάζεται ἀπὸ πλημμύρες
λόγῳ τῆς θέσεώς της; Αὐτὸ νὰ κάνεις καὶ σύ·
διότι ἔτσι πρῶτος καὶ σὺ θὰ ἀπολαύσεις τοὺς
καρποὺς καὶ τὴ γαλήνη. Διότι ἡ γυναίκα εἶναι
λιμάνι καὶ πάρα πολὺ μεγάλο φάρμακο γιὰ
τὴ δημιουργία χαρούμενης διαθέσεως. Ἄν,
λοιπόν, ἀπαλλάξεις τὸ λιμάνι ἀπὸ τὰ κύματα
καὶ τοὺς ἀνέμους, ὅταν θὰ ἐπιστρέψεις ἀπὸ
τὴν ἀγορά, θὰ ἀπολαύσεις πολὺ ἄνεση καὶ
γαλήνη· ἂν ὅμως τὸ γεμίσεις μὲ θορύβους καὶ
ταραχές, κάνεις δυσκολότερο τὸ ναυάγιο γιὰ
τὸν ἑαυτό σου.
Τεκνογονία καὶ καλὴ ἀνατροφὴ
Καὶ γιὰ νὰ μάθεις ὅτι τὴ μητέρα δὲν τὴν
κάνει μόνο ἡ γέννηση τῶν παιδιῶν, οὔτε σὲ
αὐτὸ ἀπόκειται ἡ ἀμοιβή… Γι’ αὐτὸ καὶ ἐδῶ
ἀφοῦ εἶπε «σωθήσεται διὰ τῆς τεκνογονίας»,
δὲν σταμάτησε ἐδῶ, ἀλλὰ θέλοντας νὰ δείξει
ὅτι ὄχι τὸ νὰ γεννήσουμε παιδιά, ἀλλὰ τὸ νὰ
ἀναθρέψουμε παιδιὰ σωστά, αὐτὸ μᾶς παρέ-
χει μισθό, πρόσθεσε: «ἐὰν παραμείνουν στὴν
πίστη, στὴν ἀγάπη καὶ στὸν ἁγιασμὸ» ( Α΄
Τιμ. 2, 15). Αὐτὸ ποὺ λέει σημαίνει τὸ ἑξῆς:
Τότε θὰ λάβεις μεγάλη ἀμοιβή, ἂν τὰ παιδιὰ
ποὺ γεννήθηκαν παραμείνουν στὴν πίστη καὶ
στὴν ἀγάπη καὶ στὸν ἁγιασμό. Ἐάν, λοιπόν,
τὰ ὁδηγεῖς σὲ αὐτά, ἂν τὰ παρακινεῖς, ἂν τὰ
διδάξεις, ἂν τὰ συμβουλέψεις, γιὰ τὴ φροντί-
δα σου αὐτὴ σὲ περιμένει μεγάλη ἀμοιβὴ ἀπὸ
τὸν Θεό.
Ἀγώνας γιὰ τὴ σωφροσύνη
Πρὸπαντὸςνὰτοὺςκρατᾶμε[τοὺςνέους,
τὰ παιδιά μας] σὲ σωφροσύνη· διότι αὐτὸ πε-
ρισσότερο ἀπὸ ὅλα καταστρέφει τὴ νεότητα.
Καὶ κοντὰ σὲ αὐτὰ χρειάζονται πολλοὶ κόποι
ἐκ μέρους μας, πολλὴ προσοχή. Γρήγορα νὰ
τοὺς ὁδηγοῦμε σὲ γάμο, ὥστε νὰ δέχονται τὴ
νύφη μὲ καθαρὰ καὶ ἁγνὰ τὰ σώματά τους·
αὐτοὶ οἱ ἔρωτες εἶναι θερμότεροι. Αὐτὸς ποὺ
εἶναι φρόνιμος πρὶν τὸν γάμο, πολὺ περισσό-
τερο θὰ εἶναι μετὰ τὸν γάμο, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ
ἔμαθε νὰ πορνεύει πρὶν τὸν γάμο, θὰ τὸ κά-
νει αὐτὸ καὶ μετὰ τὸν γάμο. Διότι λέγει: «Στὸν
πόρνο ἄνθρωπο κάθε τί ποὺ θὰ τοῦ παρουσι-
ασθεῖ σὰν ἄρτος, πρὸς κορεσμὸ τῆς ἀχόρτα-
στης ἐπιθυμίας του, εἶναι εὐχάριστος» (Σοφ.
Σειρ. 23, 17). Γι’ αὐτὸ βάζουν στεφάνια στὸ
κεφάλι, σύμβολο τῆς νίκης, διότι παραμένο-
ντας ἀνίκητοι, ἔτσι προσέρχονται στὸν γάμο,
διότι δὲν νικήθηκαν ἀπὸ τὴν ἡδονή. Ἂν ὅμως
κυριευμένος ἀπὸ τὴν ἡδονὴ παραδίνει τὸν
ἑαυτό του σὲ πόρνες, γιὰ ποιὸ λόγο λοιπὸν
φέρει στεφάνι στὸ κεφάλι του, ἐνῷ εἶναι νι-
κημένος;
Αὐτὰ ἂς τὰ συμβουλεύουμε, μὲ αὐτὰ ἂς
τὰ νουθετοῦμε, ἂς τὰ φοβερίζουμε, ἂς τὰ
ἀπειλοῦμε, ἄλλοτε κάνοντας αὐτό, καὶ ἄλλο-
τε ἐκεῖνο.
Θέλημα τοῦ Θεοῦ ἡ τιμὴ τῶν γονέων
ἀπὸ τὰ παιδιὰ
Διότι ὁ Θεὸς θέλει πάρα πολὺ νὰ τιμῶνται
οἱ γονεῖς ἀπὸ τὰ τέκνα τους· καὶ ἐκείνους ποὺ
κάνουν αὐτὸ τοὺς ἀμείβει μὲ μεγάλα ἀγαθὰ
καὶ δωρεές, ἐνῷ ἐκείνους ποὺ παραβαίνουν
τὸν νόμο αὐτό, τοὺς τιμωρεῖ μὲ μεγάλες συμ-
φορὲς καὶ κακά. Λέγει «Ὅποιος κακολογεῖ τὸν
πατέρα του ἢ τὴ μητέρα του, νὰ τιμωρεῖται μὲ
θάνατο» (Ἕξ. 20, 15). Γιὰ ἐκείνους πάλι ποὺ
τιμοῦν τοὺς γονεῖς λέγει τὰ ἑξῆς: «Τίμα τὸν
πατέρα σου καὶ τὴ μητέρα σου ἳνα… μακρο-
χρόνιος γένῃ ἐπὶ τῆς γῆς» (Ἕξ. 20, 12).
Βιβλιογραφία: Ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόμου,
«Ὁ γάμος, ἡ οἰκογένεια καὶ τὰ προβλήματά
τους», Ἐπιμ. Βενεδίκτου Ἱερομ. Ἁγιορείτου,
Ἐκδ. Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα
Σκήτη, Ἅγιον Ὂρος.
Ἐπιμέλεια:
Ἀπόστολος Π. Μυργιώτης,
Μαθηματικὸς
16
Ἡ ἁγία νεομάρτυς Χρυσῆ
Ἡ
παρθενομάρ-
τυς τοῦ Χρι-
στοῦ Σλάτω ἢ
Χρυσῆ καταγόταν ἀπὸ
τὸ χωριὸ Σλάτενα (σήμε-
ρα Χρυσῆ) της ἐπαρχίας
Ἀλμωπίας (ἄλλοτε Μο-
γλενῶν), τοϋ νομοϋ Πέλ-
λας. Οἱ γονεῖς της ἦταν
φτωχοὶ καὶ εἶχε ἄλλες
τρεῖς ἄδελφες. Εἶχε φυ-
σικὰ καὶ πνευματικὰ
προσόντα. «Ἦταν ὄμορ-
φη καὶ εὐγενική. Πιστὴ
καὶ σώφρων».
Πῶς ὅμως ὁδηγήθη-
κε στὸ μαρτύριο; Ἓνας
Τοῦρκος βλέποντάς την ἔτρωθη ἀπὸ σατανικὸ
ἔρωτα καὶ προσπάθησε νὰ βρῆ τρόπο γιὰ νὰ
παγιδεύση τὴν Ἁγία καὶ νὰ τὴν παρασύρη
στὴν ἁμαρτία. Μιὰ ἡμέρα λοιπὸν ποὺ βγῆκε ἡ
Ἁγία, γιὰ νὰ μαξέψη ξύλα στὸ δάσος μὲ ἄλλες
γυναῖκες, τὸ ἔμαθε ὁ Ἀγαρηνὸς καὶ μὲ ἄλλους
Τούρκους τὴν ἀπήγαγε καὶ τὴν ὁδήγησε στὸ
σπίτι του. Στὴν ἄρχη τὴν πῆρε μὲ τὸ καλὸ καὶ μὲ
πολλὲς ὑποσχέσεις προσπάθησε νὰ μετατρέψη
τὴ γνώμη της καὶ νὰ τὴ φέρη στὴ θρησκεία του,
λέγοντάς της, ὅτι, ἂν τουρκέψη, θὰ τὴν κάνη
γυναίκα του. Στὴ συνέχεια ὅμως, ἄρχισε νὰ τὴ
φοβερίζη.
Ἡ Χρυσῆ, παρὰ τὶς ἐπιθέσεις μὲ λόγια καὶ
ἔργα τοῦ διεστραμμένου αὐτοῦ ἄνθρωπου καὶ
τῶν ἄλλων ἀπίστων, νοερῶς ἐπικαλεῖτο τὸ ὄνο-
μα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ νὰ τὴ βοηθήση
καὶ γι’ αὐτὸ μὲ γενναιό-
τητα καὶ παρρησία ἀπά-
ντησε «ἐγὼ τὸν Χριστόν
μου πιστεύω καὶ προ-
σκυνῶ, καὶ αὐτὸν γνωρί-
ζω διὰ Νυμφίον μου· τὸν
ὁποῖον δὲν θέλω ἀρνηθῆ
πώποτε, κἂν μύρια μοῦ
κάμετε βάσανα, κἂν καὶ
εἰς λεπτὰ κομμάτια τὸ
σῶμα μου κατακάψετε».
Ἐκεῖνοι, ὅταν ἄκου-
σαν αὐτὴν τὴν ὁμολο-
γία, συνειδητοποίησαν,
ὃτι δὲν ἐπρόκειτο νὰ τὴν
πείσουν. Παρέδωσαν τὴ
Χρυσῆ σὲ γυναῖκες ποὺ
ἀσχολοῦνταν μὲ μαγεῖες καὶ ἄλλα δαιμονικὰ
τεχνάσματα μὲ σκοπὸ νὰ ὑποχώρηση στὶς σαρ-
κικὲς ὀρέξεις τῶν ἐχθρῶν τῆς πίστεως καὶ τῆς
σωφροσύνης. Ἐπὶ πλέον κάλεσαν τοὺς γονεῖς
καὶ τὰ ἀδἐλφια τῆς Χρυσῆς γιὰ νὰ παρακινή-
σουν τὴ θυγατέρα τους νὰ γίνη Μωαμεθανὴ ἢ
ἂν δὲν τὸ ἐπιτύχουν, ἀπειλήθηκαν, νὰ θανατω-
θοῦν καὶ αὐτοὶ μὲ τὴν κόρη τους. Ὁ δεύτερος
αὐτὸς πειρασμὸς ἦταν πολὺ χειρότερος, γιατί
χρησιμοποιήθηκαν πρόσωπα στὰ ὁποῖα εἶχε
ἰδιαίτερη ἀδυναμία ἡ ἀθλήτρια τοῦ Χριστοῦ.
Ἂν σκεφτοῦμε τὰ δάκρυα, τὶς παρακλήσεις τῆς
μητέρας καὶ τῶν ἀδελφῶν, μποροῦμε νὰ ἀντι-
ληφθοῦμε καὶ τὴν σφοδρότητα τοῦ πολέμου.Ἡ
Χρυσὴ ἒμεινε ἀμετακίνητη στὸν ἱερό της σκοπὸ
καὶ γι’ αὐτὸ ὑποδούλωσε τὸν ἑαυτὸ της «τῇ δι-
καιοσύνῃ εἰς ἁγιασμὸν» (Ρωμ. 6, 19). Νίκησε
17
στὸ πρόσωπό της ἡ δύναμι τοϋ Χριστοῦ τὴν με-
θοδεία τοῦ διαβόλου. Ἡ μεγαλόψυχος Χρυσῆ,
ἔχοντας στὴν καρδιὰ της τὴ φλόγα τῆς ἀγάπης
πρὸς τὸν Χριστό, δὲν ἐκάμφθη ἀπὸ τὴ συμπά-
θεια πρὸς τοὺς δικούς της. Νίκησε τὶς οἰκογενει-
ακὲς παρακλήσεις καὶ εἶπε στοὺς γονεῖς της καὶ
στὶς ἀδελφές της: «Ἐσεῖς ποὺ μὲ παρακινεῖτε
ν’ ἀρνηθῶ τὸν Χριστὸν καὶ Θεόν μου, δὲν εἶσθε
πλέον γονεῖς μου καὶ ἀδελφαί μου· οὔτε ἐγὼ
θέλω νὰ σᾶς ἠξεύρω ὡς τοιούτους εἰς τὸ ἑξῆς·
ἀλλ’ ἀντὶ διὰ ἐσᾶς, Πατέρα μου ἔχω, τὸν Κὺρι-
ον Ἰησοῦν Χριστόν· μητέρα δέ, τὴν Κυρίαν μου
Θεοτόκον· ἀδελφοὺς δὲ καὶ ἀδελφὲς ἔχω τοὺς
Ἁγίους καὶ τὰς Ἁγίας».
Μὲ αὐτὴν τὴν ἀπάντησι τοὺς ἒδιωξε. Δὲν
ὑπάκουσε στοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἀλλὰ
στὸν νόμο τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι «ἅγιος καὶ ἡ
ἐντολὴ ἁγία καὶ δικαία καὶ ἀγαθὴ» (Ρωμ. 7, 12).
Μετὰ ἀπὸ τὴ θαρραλέα ὁμολογία της ἄρχισε τὸ
ἐπονείδιστο μαρτύριο. Ἐπὶ τρεῖς μῆνες τὴν ρά-
βδιζαν κάθε μέρα. Ἒπειτα ἔβγαλαν λωρίδες τὸ
δέρμα της. Ἀκόμη, ἀφοῦ πύρωσαν μία σούβλα,
τὴν πέρασαν ἀπὸ τὰ αὐτιά τῆς μάρτυρος, ὥστε
ὁ καπνὸς νὰ βγαίνη ἀπὸ τὸ στόμα καὶ τὴ μύτη
της. Τὰ πάνδεινα βάσανα μποροῦσαν νὰ κάμ-
ψουν καὶ τοὺς πιὸ γενναίους ἄνδρες. Ἡ Ἁγία
μας ὅμως μὲ τὴ δύναμι τοῦ Σταυροῦ καὶ τὸν
θεῖο της ἔρωτα ὑπερέβη τὴ γυναικεία φύσι.
Εἶναι συγκινητικό, ὅτι, ὅταν πληροφορή-
θηκε, ὅτι ἐκεῖ κοντὰ βρισκόταν ὁ πνευματικός
της πατέρας παπα-Τιμόθεος, προηγούμενος
τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυρονικήτα τοῦ Ἁγίου Ὂρους,
ὁ ὁποῖος ἔγραψε καὶ τὸ μαρτύριό της, τὸν πα-
ρακάλεσε νὰ δέεται στὸν Κύριο γιὰ νὰ τελείωση
θεάρεστα τὸν δρόμο τοῦ μαρτυρίου της.
Στὸ τέλος οἱ ὠμοὶ καὶ σκληρόκαρδοι Ἀγαρη-
νοὶ θύμωσαν τόσο πολὺ ἀπὸ τὴν καρτερία τῆς
Ἁγίας, ὥστε κρέμασαν τὴν ἀμνάδα τοῦ Χριστοῦ
σὲ μιὰ ἀγραπιδιὰ καὶ κατάκοψαν μὲ μαχαίρια
ὅλο της τὸ σῶμα κομματάκια.
Ἒτσι συγχορεύει καὶ συναγάλλεται στοὺς
οὐράνιους θαλάμους μετὰ τῶν φρονίμων παρ-
θένων στὴν ἀτελεύτητη δόξα τοῦ παραδείσου.
Ἡ ἁγία Χρυσῆ μαρτύρησε τὸ 1795, στὶς 13
Ὀκτωβρίου.
Διδακτικὸς εἶναι ὁ στίχος τοῦ Μηνολογίου:
«Ἐν ταῖς βασάνοις χρυσὸς οἷον καμίνῳ,
Χρυσῆ ἐδείχθης ἠγλαϊσμένη ὅλη».
Δηλαδὴ μὲ τὰ βασανιστήρια, ὅπως καθαρί-
ζεται ὁ χρυσὸς στὴν κάμινο, ἄστραψες ὁλόκλη-
ρη, Χρυσῆ. Ἡ ὁμολογία της μᾶς θυμίζει τὰ λόγια
τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης: «Μακάριος ἄνθρωπος,
ὃς εὗρε σοφίαν, καὶ θνητὸς ὅστις οἶδε φρόνησιν·
Κρεῖσον γὰρ αὐτὴν ἐμπορεύεσθαι ἢ χρυσίου
καὶ ἀργυρίου θησαυροὺς» (Παροιμ. 3, 13-14).
Εὐτυχισμένος εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀξιώθηκε
νὰ βρῆ καὶ νὰ γνωρίση τὴ σοφία, ποὺ παρέχει
ἡ θεία παιδαγωγία, καὶ μακάριος εἶναι ὁ θνη-
τός, ποὺ γνώρισε καὶ ἀπόκτησε τὴν ἀπὸ Θεοῦ
φρόνησι καὶ σύνεσι. Εἶναι δὲ μακάριος, διότι
εἶναι ἀσύγκριτα καλύτερο καὶ ἐπικερδέστερο νὰ
ἐμπορεύεται κάποιος ἀντὶ ὁποιασδήποτε θυσί-
ας, τὴ σοφία αὐτή, παρὰ νὰ κερδίζη θησαυροὺς
ἀπὸ νομίσματα χρυσᾶ ἢ ἀργυρᾶ. Ἡ ἁγία Χρυσῆ
προτίμησε τὸ χρυσὸ στεφάνι τῆς παρθενίας καὶ
ὄχι τὴν εὐτέλεια τῆς ἐφάμαρτης ζωῆς.
Δικαίως λοιπὸν θὰ παρουσιασθῆ κατὰ τὴν
ἡμέρα τῆς Κρίσεως ἒχουσα «στέφανον χρυσοῦν»
(Ἀποκ. 14, 14) στὴν τιμία κεφαλή της.
Ἀπολυτίκιο
Σκεῦος χρύσεον, τῆς παρθενίας, καὶ ἀκή-
ρατος, νύμφη Κυρίου, ἐχρημάτισας Χροσῆ
καλλιπάρθενε· τὴν γὰρ ἁγνείαν ἀμέμπτως
φυλάττουσα, ὑπὲρ Χριστοῦ θεοφρόνως ἐνή-
θλησας. Μάρτυς ἔνδοξε, ἱκέτευε τὸν Νυμφί-
ον σου, δωρὴσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
18
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
ΠνευματικΕς συμβουλΕς
γιΑ τΗν ΟΙκογενειακΗ ζωή
Ὁ
Γέροντας Παΐσιος, ὡς τὸ 1994
ποὺ ἐκοιμήθη, εἶχε δεχθεῖ πολ-
λοὺς ἀνθρώπους, ὅπως καὶ ἐπι-
στολὲς, καὶ τοὺς εἶχε ἀναπαύσει μὲ τὶς
πνευματικὲς συμβουλὲς ποὺ τοὺς ἔδινε
γιὰ τὰ προβλήματα ποὺ ἀντιμετώπιζαν.
Σὲ πολλὲς περιπτώσεις τὰ ἐρωτήματα
ποὺ τοῦ ἀπηύθηναν ἀφοροῦσαν πτυχὲς
καὶ προβλήματα τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς,
ὅπως ἡ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, ἡ εὐθύνη
τῶν γονέων γιὰ τὴ σωστὴ ἀνατροφὴ τῶν
παιδιῶν, οἱ σχέσεις τῶν συζύγων καὶ τῶν
παιδιῶν τους, οἱ δυσκολίες τῆς ἐφηβικῆς
καὶ ἐνήλικης ζωῆς, ἡ χριστιανικὴ διαπαι-
δαγώγηση κ.ἄ. Οἱ ἀπαντήσεις ποὺ ἔδινε
ὁ π. Παΐσιος, ἐμπνευσμένες ἀπὸ τὸ Ἅγιο
Πνεῦμα καὶ τὴν ἁγιοπατερικὴ παράδο-
ση τῆς Ἐκκλησίας, στήριξαν καὶ παρη-
γόρησαν πολλὲς οἰκογένειες. Πολλὲς
ἀπὸ τὶς συμβουλὲς τοῦ γέροντα γιὰ τὴν
οἰκογενειακὴ ζωὴ ἔχουν καταγραφεῖ καὶ
κυκλοφορήσει σὲ βιβλία, γιὰ νὰ ὠφελη-
θοῦν ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότεροι. Μὲ
βάση τὴν ὑπάρχουσα βιβλιογραφία θὰ
ἐπιχειρήσουμε νὰ συντάξουμε ἕνα σύ-
ντομο κείμενο μὲ βασικὲς παραινέσεις
τοῦ γέροντα σχετικῶς μὲ θεμελιώδη ζη-
τήματα ποὺ ἀπασχολοῦν τὴ σύγχρονη
οἰκογένεια.
Ὁ γέροντας Παΐσιος ἔδειχνε ἰδιαιτέ-
ρα στοργὴ καὶ κατανόηση γιὰ τὰ προ-
βλήματα τῶν νέων, ποὺ τὸν ἐπεσκέπτο-
ντο, καὶ ἀπέδιδε τὴ σύγχυση ποὺ εἶχαν
στὴν ἔλλειψη κατάλληλης πνευματικῆς
ἀγωγῆς ἐκ μέρους τῆς οἰκογένειας. Συ-
νήθιζε νὰ λέει ὅτι οἱ γονεῖς, ποὺ γεννοῦν
τὰ παιδιά, τοὺς δίνουν τὸ σῶμα, ἀλλὰ
ὀφείλουν νὰ συντελοῦν καὶ στὴν πνευ-
ματική τους ἀγωγή. Στὴ συνέχεια ἔρχο-
νται οἱ δάσκαλοι νὰ ἀναλάβουν τὸ δύ-
σκολο ἔργο τῆς διαπαιδαγώγησης τῶν
παιδιῶν, ὅμως στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχουν
καὶ οἱ Πνευματικοὶ Πατέρες ποὺ ἐργάζο-
Ἀρχιμ. Κυρίλλου Κεφαλόπουλου
19
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
νται γιὰ τὴν πνευματικὴ ἀναγέννηση τῶν
ἀνθρώπων καὶ βοηθοῦν πιὸ θετικὰ στὴν
ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν.
Ὁ π. Παΐσιος ἔδινε μεγάλη σημασία
στὴν ὑπομονὴ ὡς ἀρετὴ καὶ παράγοντα
ἐξομάλυνσης διαφορῶν καὶ ἐντάσεων μέσα
στὴν οἰκογένεια. Ἡ ὑπομονή, ἔλεγε, ξε-
κινᾶ ἀπὸ τὴν ἀγάπη. Οἱ δυσκολίες δίνουν
ἀφορμὲς ἄσκησης στὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν
ἀλληλοκατανόηση. «Στὴν οἰκογένεια πρέ-
πει ὁ ἕνας νὰ ταπεινώνεται στὸν ἄλλον,
νὰ μιμεῖται τὶς ἀρετές του, καὶ νὰ ἀνέχε-
ται τὶς ἰδιοτροπίες του. Γιὰ νὰ ὑπομείνεις
τὸν ἄλλον, πρέπει νὰ τὸν πονέσεις.
‘’Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθή-
σεται’’ (Ματθ. 10,22)».
Ἡ ἀνατροφὴ τοῦ παιδιοῦ ξεκινάει ἤδη
ἀπὸ τὴ στιγμὴ τῆς σύλληψής του. «Ἂν ἡ
μητέρα ποὺ κυοφορεῖ συγχύζεται καὶ στε-
νοχωριέται, τὸ ἔμβρυο μέσα στὴν κοιλιά
της ταράζεται. Ἐνῷ, ὅταν ἡ μάνα προσεύ-
χεται καὶ ζεῖ πνευματικά, τὸ παιδάκι στὴν
κοιλιὰ τῆς μάνας ἁγιάζεται. Γι’ αὐτὸ ἡ γυ-
ναίκα, ὅταν εἶναι ἔγκυος, πρέπει νὰ λέει
τὴν εὐχή, νὰ μελετάει λίγο ἀπὸ τὸ Εὐαγγέ-
λιο, νὰ ψάλλει, νὰ μὴν ἔχει ἄγχος. Τότε τὸ
παιδὶ ποὺ θὰ γεννηθεῖ θὰ εἶναι ἁγιασμένο
καὶ οἱ γονεῖς δὲν θὰ ἔχουν πρόβλημα μαζί
του, οὔτε ὅταν εἶναι μικρό, οὔτε ὅταν με-
γαλώσει».
Ὁ γέροντας ἐπίσης συνιστοῦσε τὸν
μητρικὸ θηλασμό, διότι δημιουργεῖ συ-
ναισθηματικὸ δέσιμο καὶ ἐπαφὴ μητέρας-
παιδιοῦ.
Ἡ πνευματικὴ ζωὴ τῆς μητέρας ὠφελεῖ
τὴν ἀνάπτυξη τοῦ ἐμβρύου καὶ τὴν δια-
παιδαγώγηση τοῦ παιδιοῦ. Ὅταν ἡ μητέ-
ρα ἐμπιστεύεται στὸν Θεὸ τὴν ἀνάπτυξη
τῆς νέας ζωῆς ποὺ κυοφορεῖται, αἰσθάνε-
ται σεβασμὸ πρὸς τὸ μυστήριο τῆς ζωῆς
καὶ τῆς γέννησης. Ἀντιθέτως, χωρὶς τὶς
πνευματικὲς προϋποθέσεις, ἡ ζωὴ τοῦ
ἐμβρύου δὲν θεωρεῖται ἱερή, καὶ πολὺ
εὔκολα ἡ γυναίκα καταφεύγει στὸ ἔγκλη-
μα τῆς ἔκτρωσης.
Ὁ γέροντας Παΐσιος γιὰ τὶς περιπτώ-
20
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
σεις αὐτὲς συνιστοῦσε στοὺς συζύγους
νὰ εἶναι ἕτοιμοι νὰ δεχθοῦν τὸ θέλημα τοῦ
Θεοῦ στὴ ζωή τους καὶ νὰ μὴν ἀπελπίζο-
νται. Προέβαλλε τὰ παραδείγματα τῶν
Ἁγίων Θεοπατόρων, Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννας,
καὶ τῶν γονέων τοῦ Προδρόμου, Ζαχαρία
καὶ Ἐλισάβετ, οἱ ὁποῖοι σὲ βαθὺ γῆρας καὶ
μετὰ ἀπὸ προσευχὴ ἀπέκτησαν παιδί. «Τὸ
θέμα τῆς τεκνοποιίας δὲν ἐξαρτᾶται μό-
νον ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, ἐξαρτᾶται καὶ ἀπὸ
τὸν Θεό. Πρέπει οἱ σύζυγοι νὰ ἀφεθοῦν
ἐν λευκῷ στὸν Θεό, νὰ ποῦν γενηθήτω τὸ
θέλημά Σου, καὶ θὰ γίνει τὸ θέλημα τοῦ
Θεοῦ». Ἐπίσης, ὁ π. Παΐσιος πρότεινε στὰ
ἄτεκνα ζευγάρια νὰ σκεφθοῦν τὴ λύση τῆς
υἱοθεσίας. «Ὁ Θεός, ἔλεγε, σὲ πολλοὺς δὲν
δίνει παιδιά, γιὰ νὰ ἀγαπήσουν τὰ παιδιὰ
ὅλου του κόσμου σὰν δικά τους».
Μεγάλη ἐπίσης σπουδαιότητα ἀπέ-
διδε ὁ γέροντας Παΐσιος στὸν ρόλο τῆς
μητέρας (χωρὶς νὰ παραθεωρεῖ τὴ σημα-
σία τοῦ πατέρα) γιὰ τὴν πνευματικὴ ἀνα-
τροφὴ τῶν παιδιῶν. Τὸν προβλημάτιζε τὸ
γεγονὸς ὅτι πολλὲς μητέρες ἀναγκάζονται
νὰ ἐργάζονται καὶ ἐκτὸς σπιτιοῦ στερώ-
ντας ἔτσι χρόνο, φροντίδα καὶ ἀγάπη ἀπὸ
τὰ παιδιά τους, τῶν ὁποίων τὴ φροντίδα
ἀναθέτουν σὲ ξένους. Τὸ παράδειγμα τῆς
παρουσίας τῆς μητέ-
ρας μέσα στὸ σπίτι
καὶ κοντὰ στὰ παιδιά
της, μὲ τὴν προσευχή
της, τὴν πνευματικὴ
ζωή, μὲ τὸ νὰ μιλά-
ει γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ
τοὺς Ἁγίους στὰ παι-
διὰ συμβάλλει στὸν
καθαγιασμὸ τῆς παι-
δικῆς ψυχῆς ἀθόρυ-
βα καὶ ἀβίαστα». Ἂν
τὰ παιδιὰ ἀπὸ μικρὰ
βοηθηθοῦν καὶ γεμί-
σουν Χριστό, θὰ εἶναι
κοντά Του γιὰ πάντα.
Καὶ νὰ ξεφύγουν γιὰ
λίγο ὅταν μεγαλώσουν
λόγῳ ἡλικίας ἢ κακῆς
συναναστροφῆς, πάλι
θὰ συνέλθουν. Γιατί ὁ
φόβος τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ
εὐλάβεια, ποὺ πότι-
σαν τὶς καρδιές τους
στὴ μικρὴ ἡλικία, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐξα-
λειφθοῦν» (π. Παΐσιος).
Ὁ γέροντας ἐπέμενε οἱ γονεῖς νὰ συνη-
θίσουν τὰ παιδιὰ ἀπὸ μικρὴ ἡλικία στὴ ζωὴ
τῆς προσευχῆς. «Οἱ γονεῖς νὰ βοηθοῦν μὲ
διάκριση τὰ παιδιὰ ἀπὸ μικρὰ νὰ πλησιά-
σουν τὸν Χριστὸ καὶ νὰ ζήσουν ἀπὸ μικρὰ
τὶς πνευματικὲς χαρές», καὶ συνιστοῦσε
στοὺς γονεῖς νὰ δίνουν στὰ παιδιὰ νὰ δια-
βάζουν πνευματικὰ βιβλία, βίους Ἁγίων.
Καὶ ὅταν ἀργότερα στὴν ἐφηβεία, ἡ ἀγωνία
τῶν γονέων μεγαλώνει, νὰ ἐμπιστεύονται
τὸν Θεὸ ὅτι θὰ τοὺς βοηθήσει.
Τὸ παράδειγμα τῆς συμπεριφορᾶς τῶν
γονέων μέσα στὸ σπίτι εἶναι πιὸ ζωντανὸ
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)

Contenu connexe

Tendances

¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014) ¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014) ¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)
¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)
¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
 ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010) ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)Σσστ!!! Επιλογές
 
¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 

Tendances (20)

¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 10ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ -ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012
¨ΡωμΝιός¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012
 
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 5ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2011)
 
¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
 
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 8ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011)
 
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 17ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ -  ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011
¨ΡωμΝιός¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011
 
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
¨ΕΡΩ¨ - 6ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011)
 
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
¨ΕΡΩ¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - ( ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 3ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
 
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014) ¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ  2014)
¨ΕΡΩ¨ - 19ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
 
¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014) ¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014)
 
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 2ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2010)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)
¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)
¨ΡωμΝιός¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΡΤΙΟΣ- ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 7ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012)
 
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
 ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010) ¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ -  (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 1ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2010)
 
¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 21ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΜΑΡΤΙΟΣ 2015)
 
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
¨ΕΡΩ¨ - 4ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010)
 

En vedette

¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 23ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 23ο  ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)¨ΡωμΝιός¨ - 23ο  ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 23ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2013) ¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2013) ¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 

En vedette (7)

¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 13ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 23ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 23ο  ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)¨ΡωμΝιός¨ - 23ο  ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 23ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2013) ¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 12ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
 
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 18ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
 
¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2013) ¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2013)
¨ΡωμΝιός¨ - 11ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013)
 

Similaire à ¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)

2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...
2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...
2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...Μεταξούλα Μανικάρου
 
¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012taxalia
 
Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13
Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13
Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13vvars
 
Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-12
Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-12Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-12
Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-121ο Γενικό Λύκειο Σπάτων
 
Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023
Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023 Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023
Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023 Notios evoikos
 
Παρουσίαση περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."
Παρουσίαση  περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."Παρουσίαση  περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."
Παρουσίαση περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."Paraskeye
 
τελικο προγραμμα-γιορτησ
τελικο προγραμμα-γιορτηστελικο προγραμμα-γιορτησ
τελικο προγραμμα-γιορτησD K
 
Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι
Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι  Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι
Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι Dimitris Kareklidis
 
προγραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησ
προγραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησπρογραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησ
προγραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησTsormpatzoglou Nestor
 
προγραμμα ψηφιδωτα 2011
 προγραμμα ψηφιδωτα 2011 προγραμμα ψηφιδωτα 2011
προγραμμα ψηφιδωτα 2011vaggeliskyriak
 
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)KATERINA NANNOU
 
Χαλκιδικη
ΧαλκιδικηΧαλκιδικη
Χαλκιδικη2gymkor
 
αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013
αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού   πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού   πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013
αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013forkeratea
 
ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)
ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)
ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)GIA VER
 
ημερολογιο-εορτολογιο
 ημερολογιο-εορτολογιο ημερολογιο-εορτολογιο
ημερολογιο-εορτολογιοkabbada
 

Similaire à ¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013) (20)

2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...
2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...
2 Πανελλήνιο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας & Πολιτισμού: «Η χώρα των Θεστιέων στο...
 
ΡωμΝιός 2ο τεύχος / 2011
ΡωμΝιός 2ο τεύχος / 2011ΡωμΝιός 2ο τεύχος / 2011
ΡωμΝιός 2ο τεύχος / 2011
 
Ημερολόγιο/Νηστείες 2011
Ημερολόγιο/Νηστείες 2011Ημερολόγιο/Νηστείες 2011
Ημερολόγιο/Νηστείες 2011
 
¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013) ¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
¨ΕΡΩ¨ - 16ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)
 
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΔ ΕΚΛΟΓΕΣ 2012
 
Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13
Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13
Πρόγραμμα Β' Τετραμήνου 2012-13
 
Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-12
Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-12Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-12
Ο τόπος μου και εγώ, ερευνητική εργασία 2011-12
 
Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023
Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023 Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023
Πρόγραμμα ψεκασμών για τα κουνούπια την εβδομάδα 17 Ιουλίου έως 21 Ιουλίου 2023
 
Παρουσίαση περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."
Παρουσίαση  περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."Παρουσίαση  περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."
Παρουσίαση περιβαλλοντικού προγράμματος ''Ακούγοντας τις ιστορίες..."
 
εβδομαδιαία κατάσταση εφημεριών 1 10-2014
εβδομαδιαία κατάσταση εφημεριών 1 10-2014εβδομαδιαία κατάσταση εφημεριών 1 10-2014
εβδομαδιαία κατάσταση εφημεριών 1 10-2014
 
τελικο προγραμμα-γιορτησ
τελικο προγραμμα-γιορτηστελικο προγραμμα-γιορτησ
τελικο προγραμμα-γιορτησ
 
Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι
Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι  Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι
Ν.Δ. : Υποψήφιοι σύνεδροι
 
προγραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησ
προγραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησπρογραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησ
προγραμμα παρουσιασεων προσυνεδριου ανατολικησ θεσσαλονικησ
 
Εβδομαδιαία Κατάσταση Εφημεριών
Εβδομαδιαία Κατάσταση ΕφημεριώνΕβδομαδιαία Κατάσταση Εφημεριών
Εβδομαδιαία Κατάσταση Εφημεριών
 
προγραμμα ψηφιδωτα 2011
 προγραμμα ψηφιδωτα 2011 προγραμμα ψηφιδωτα 2011
προγραμμα ψηφιδωτα 2011
 
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ (Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Μεσογειακή)
 
Χαλκιδικη
ΧαλκιδικηΧαλκιδικη
Χαλκιδικη
 
αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013
αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού   πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού   πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013
αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα εθελοντισμού πρόγραμμα εκδηλώσεων 8-12-2013
 
ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)
ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)
ενημερωτικο νο 9 (μαησ 2010)
 
ημερολογιο-εορτολογιο
 ημερολογιο-εορτολογιο ημερολογιο-εορτολογιο
ημερολογιο-εορτολογιο
 

Plus de ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.

¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016) ¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2016) ¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2016)
¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2016) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016) ¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2016) ¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2016)
¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016) ¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015) ¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014) ¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 
¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ.
 

Plus de ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Ε.ΡΩ. (12)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΩ ΠΟΝΤΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΩ ΠΟΝΤΟΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΩ ΠΟΝΤΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΩ ΠΟΝΤΟΣ
 
¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016) ¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
 
¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2016) ¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ  2016)
¨ΕΡΩ¨ - 26ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016) ¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016)
 
¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2016) ¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ  2016)
¨ΕΡΩ¨ - 25ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2016)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016) ¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
¨ΡωμΝιός¨ - 24ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016)
 
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΕΡΩ¨ - 22ο & 23οΤΕΥΧΟΣ - (ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
 
¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
¨ΕΡΩ¨ - 20ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015) ¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 21ο & 22οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015) ¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015)
¨ΡωμΝιός¨ - 19ο & 20οΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014) ¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
¨ΡωμΝιός¨ - 15ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014)
 
¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012)¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012)
¨ΡωμΝιός¨ - 9ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012)
 

Dernier

B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗB2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗChrisa Kokorikou
 
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΜαρία Διακογιώργη
 
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτεραΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτεραssuser2bd3bc
 
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΗ κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΣάσα Καραγιαννίδου - Πέννα
 
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptxΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx41dimperisteriou
 
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptxETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptxMertxu Ovejas
 
Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...
Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...
Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...Areti Arvithi
 
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptxΠρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptxntanavara
 
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΜαρία Διακογιώργη
 
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptxΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptxtheologisgr
 
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...Irini Panagiotaki
 
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptxΜοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx36dimperist
 
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptxΞενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptxDimitraKarabali
 
Η Δυναστεία των Παλαιολόγων - Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Η Δυναστεία των Παλαιολόγων -  Βυζαντινή ΑυτοκρατορίαΗ Δυναστεία των Παλαιολόγων -  Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Η Δυναστεία των Παλαιολόγων - Βυζαντινή Αυτοκρατορίαeucharis
 
Σχολικός εκφοβισμός
Σχολικός                             εκφοβισμόςΣχολικός                             εκφοβισμός
Σχολικός εκφοβισμόςDimitra Mylonaki
 
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdf
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdfΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdf
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdfssuser2f8893
 
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdfΟδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdfIrini Panagiotaki
 
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.Michail Desperes
 

Dernier (20)

B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗB2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
B2 TΑΞΗ -ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ.pdf-ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ
 
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
 
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτεραΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ αρσενικιά θηλυκιά ουδέτερα
 
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - ΠένναΗ κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
Η κυρία Αλφαβήτα και τα παιδιά της. Της Σάσας Καραγιαννίδου - Πέννα
 
Λαπμπουκ .pdf
Λαπμπουκ                                                    .pdfΛαπμπουκ                                                    .pdf
Λαπμπουκ .pdf
 
Στο μουσείο
Στο                                        μουσείοΣτο                                        μουσείο
Στο μουσείο
 
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptxΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
ΝΕΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ.pptx
 
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptxETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
ETIMOLOGÍA : EL NOMBRES DE LOS COLORES/ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ.pptx
 
Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...
Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...
Παρατήρηση Κυττάρων στο Μικροσκόπιο _ παρουσίαση /Observation of cells under ...
 
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptxΠρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
Πρόγραμμα - Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι.pptx
 
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITYΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΖΗΠΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ECOMOBILITY
 
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptxΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
ΣΔΕ Ιεράπετρας παρουσίαση - ecomobility.pptx
 
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
Οδηγίες για τη δημιουργία διαδραστικών δραστηριοτήτων με την εφαρμογή Wordwal...
 
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptxΜοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
Μοσχομύρισε το σχολείο. Πασχαλινά κουλουράκια από τους μαθητές της Γ΄ τάξης.pptx
 
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptxΞενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
Ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο των Ιωαννίνων.pptx
 
Η Δυναστεία των Παλαιολόγων - Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Η Δυναστεία των Παλαιολόγων -  Βυζαντινή ΑυτοκρατορίαΗ Δυναστεία των Παλαιολόγων -  Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Η Δυναστεία των Παλαιολόγων - Βυζαντινή Αυτοκρατορία
 
Σχολικός εκφοβισμός
Σχολικός                             εκφοβισμόςΣχολικός                             εκφοβισμός
Σχολικός εκφοβισμός
 
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdf
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdfΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdf
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΙI (Σημειώσεις 3ης Εβδομάδας).pdf
 
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdfΟδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
Οδηγίες για τη δημιουργία Flashcard με το Quizlet.pdf
 
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
Σχέδιο Μικρο-διδασκαλίας στη Γεωγραφία.
 

¨ΡωμΝιός¨ - 14ο ΤΕΥΧΟΣ - (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013)

  • 1. ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ Ἀναστασίας - Ἄννας Κουρῆ / ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ Στυλιανῆς – Εἰρήνης Κουρῆ / ΘΕΙΟ AΝΟΙΞΙΑΤΙΚΟ ΠΡΩΪ Κώστα Οὐράνη / Διδαχὲς π. Σωφρονίου Σαχάρωφ / Ἡ ἁγία νεομάρτυς Χρυσῆ / ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ Ἀρχιµ. Κυρίλλου Κεφαλόπουλου / Η ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ Γεωργίου Β. Παπαβασιλείου / ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΣΤΑ ΠΕΤΡΟΚΟΜΜΕΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ / ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ Γιώργου Γυπάκη / Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗ ΣΤΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ Ἰωάννη Β. Βελιτσιάνου / Ι.Ν. ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 Διονυσίου Σβίλλια / ΜΟΝΑΧΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ... Μάρκου Δεσποτίδη / Η ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑ / ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. ΤΗΣ ΣΤΕΡΙΑΣ Γεωργίου Ἰορδάνου / ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Α΄ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’ Τεῦχος 14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 Ρωµνιός
  • 2. ΕΚΔΟΣΗ Τ ΕΝΟΤΗΤΟ “ΕΝΩΜΕΝ ΤΗΛ. 2310 www.enro ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟ ΕΚΔΟ ΕΝΟ “ΕΝΩ ΤΗΛ. www ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΟΙEΚΔΟΣΕΙΣΜΑΣΟΙEΚΔΟΣΕΙΣΜΑΣ ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ Λόγος στὸν Προφήτη Ἰωνᾶ καὶ γιὰ τὴ µετάνοια τῶν Νινευϊτῶν. Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ. ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟ Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΜΑΣ Βιοµετρικὰ διαβατήρια, Ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες... (∆εύτερη ἔκδοση). Τιµή: 7 Εὐρώ ΠΑΝΤΕΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ∆Η (Παντέλ-Ἀγᾶ) «Μνῆµες τοῦ Ποντιακοῦ Ἔπους 1913-1922» Τιµή: 7 εὐρώ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ - ΩΣ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΑΒΒΑ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ Τιµή: 5 εὐρώ ΜΑΡΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ ΜΑΜΑΣΟΥΛΑ «Ὁ Ἅγιος τῶν Ἑλληνικῶν Σχολείων Κοσµᾶς ὁ Αἰτωλός» Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟ π. Παΐσιος Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Μαρίας Γουµενοπούλου Τιµή: 5 εὐρώ ΤΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ Μοναχοῦ Μαξίµου Ἰβηρίτου Τιµή: 40 εὐρώ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ «Τό Μυστήριο τοῦ Γάµου - Κοινωνία Ἀγάπης» Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ ΤΑ ΝΕΟΤΑΞΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ∆ΗΜΗΤΡΗ ΝΑΤΣΙΟΥ ∆ασκάλου Τιµή: 3 εὐρώ ΠΡΟΣΕΥΧΗΤΑΡΙΟΝ Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ ΟΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΤΗΣ ΑΤΡΩΑΣ Τιµή: 8 εὐρώ ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ὁ Ἀσυρµατιστὴς τοῦ Στρατοῦ καὶ τοῦ Θεοῦ ΨΑΛΤΗΡΙΟΝ Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Προσφέρεται ∆ΩΡΕΑΝ ΟΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣΟΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΤΗΣ ΑΤΡΩΑΣ Τιµή: 8 εὐρώ ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟΣ ∆ΙΣΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΝΑΠΟΣΤΟΛΟ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ
  • 3. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟ Παπαδόπουλος Θεόφιλος-Πρόεδρος Κιν. 6985085012 ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Κατσιαμάνης Δημήτριος ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Βασίλας Μιχάλης ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Κεσελόπουλος Γεώργιος Κουρῆ Στυλιανὴ Λουπίδου Θωμαΐς Μιχαήλ Κατερίνα Πρωτόπαππας Σπύρος ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Παπαδόπουλος Γεώργιος, Τσαλικίδου Μακρίνα, Κουρῆ Ἀναστασία ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Ἀνανιάδης Γεώργιος ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Ἱωαννίδου Μαρία Tηλ. 2310 552719 Καπετάνιου Ἀγγελικὴ Tηλ. 210 5227967 «ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ» ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ Μοναστηρίου 225, 54 628 Μενεμένη-Θεσσαλονίκη, Τηλ. 2310 55 2207, Τηλεμοιότυπο: 2310 55 2209 ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤOΣ IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣ «ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ» ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας. Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα. Ρωμνιός http://romnios.gr E-mail romnios@enromiosini.gr. http://www.enromiosini.gr E-mail contact@enromiosini.gr ISSN: 1792-9431 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: ΤΗΛ. 2310 552 207 ΗΛΕΚΤΡΟΝIKO ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΕΙΟ: contact@enromiosini.gr ΤA ΠΕΡΙΟ∆ΙΚA ΜΑΣ 1 ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 7 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗ ΑΡΧΙΜ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΤΤΑΣ ΜΙΧΑΗΛ ΤΡΙΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΡΠΑΤΖΗ ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔ. ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ π.ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ ΜΕΡΟΠΗ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ Δρ.Ε.ΖΕΛΛΙΟΥ-ΜΑΣΤΟΡΟΚΩΣΤΑ IΩΑΝΝΗΣ ΑΡΜΕΝΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΑΠΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΙΝΗΣ ΠΕΤΡΟΣΤΣΟΔΟΥΛΟΣ ΣΤΑΘΗΣΠΕΛΑΓΙΔΗΣ ΕΙΡΗΝΗ ΑΡΤΕΜΗ ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ: χριστόφορος παπουλᾶκοσ † 18 -01 -1861 150 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίµησή του. 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 8 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ: "Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΙΘΗΝΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ" ΜΗΤΡ.ΑΙΤΩΛΙΑΣ &ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ κ. ΚΟΣΜΑΣ, ΜΗΤΡ. ΠΙΣΙΔΙΑΣ κ. ΣΩΤΗΡΙΟΣ,ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΨΑΝΗΣ, ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ, ΑΡΧΙΜ. ΑΧΙΛΛΙΟΣ ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑΣ, ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΚΟΚΛΙΩΤΗΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΖΗΣΗΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΜΠΑΤΙΣΤΑΤΟΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ.ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ,π.ΒΑΣΙΛΕΙΟΣΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ,ΠΡΩΤΟΠΡ.ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ,ΙΕΡΟΜ.ΛΟΥΚΑΣΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ,ΜΟΝ.ΝΙΚΟΛΑΟΣΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ,π.ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ GEORGI, ΒΟΥΡΛΗΣΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΣΚΑΛΤΣΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΤΣΙΓΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΚΟΥΚΟΥΣΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΓΚΑΒΑΡΔΙΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΣΙΑΣΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΡΕΡΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ, ΜΠΑΚΑΣ Θ. ΙΩΑΝΝΗΣ α φ ιε ρω µα στ ην Ε ΚΚΛ Η Σ ΙΑ 1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2012 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 10 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ: ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ,ΑΡΧΙΜ.ΚΥΡΙΛΛΟΣΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ, π. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, ∆ΑΟΥΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ∆ΗΜΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ∆ΡΕΤΤΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ, ∆ΡΟΥΓΚΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ, ΖΑΡΤΑΛΟΥ∆ΗΣ ΖΩΗΣ, ΖΗΡΙΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΕΣΤΗΣ, ΚΟΝΤΑΞΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΛΙΑΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΜΑΝΤΖΑΡΙ∆ΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΜΑΣΤΟΡΟΚΩΣΤΑ-ΖΕΛΛΙΟΥ ΕΡΑΤΩ, ΜΑΧΙΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΜΠΟΥΡΑΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΝΑΤΣΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΡΑΚΟΒΑΛΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΣΑΜΑΡΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΣΑΠΡΑΝΙ∆ΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΣΙΑΣΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΣΙΩΜΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ, ΤΖΙΝΙΚΟΥ ΑΘΗΝΑ, Χ΄΄ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ Ἑπιστροφὴ στὴν ὕπαιθρο ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ, ΣΤΟΝ ΦΥΣΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ, ΣΤΗΝ ΦΥΤΙΚΗ -ΥΓΙΕΙΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 12 ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ: ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΡΟΙΚΟΝΝΗΣΟΥ κ. ΙΩΣΗΦ, ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟ∆ΗΜΟΣ ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ, π. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ, ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ ΜΑΡΙΑ, ∆ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΙΟΣ, ΤΣΙΓΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ∆ΑΠΕΡΓΟΛΑΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, ΣΚΟΝΤΖΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΜΑΛΚΙ∆ΗΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ, Χ΄΄ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΝΑΤΣΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΧΟΛΕΒΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΣΑΡΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΡΩΜΑΝΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΦΑΣΟΥΛΗ-ΤΣΑΜΠΑΛΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ, ΡΕΡΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ, ΤΣΟΜΠΑΝΗΣ ΤΡΥΦΩΝ, ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΚΩΣΤΑΣ, ΠΑΠΑΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΤΣΑΓΚΑ ΜΑΡΟΥΛΑ, ΕΞΑΡΧΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Τηλέφωνo: 2310 55 22 07, Email: contact@enromiosini.gr www.enromiosini.gr ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ «ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ» αφ ιερω μα Η ΕΛΛΗΝΟΡΘΟδ ΟΞΗ ΤΑ ΥΤ ΟΤ ΗΤ Α ΜΑ Σ Ἀποστέλλεται δωρεάν, τιµῆς ἕνεκεν. ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ “ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr www.enromiosini.gr Ἡ σχέση Ἑλληνισµοῦ-Χριστιανισµοῦ στὸ ἔργο τοῦ Μεγάλου Βασιλείου «Πρός τοὺς νέους» Θεώνης Μαρίνου-Μπούρα, Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστοµος ὡς παιδαγωγός, Μαρίας Τσακτσίρα, Ἡ παιδεία σπουδαῖο ἔργο τῆς πολιτικῆς, Κ. Ἰ. Δεσποτόπουλου, Παιδεία- Ἐκπαιδευτικὸ σύστηµα καὶ οἱ νέοι, Δηµητρίου Ἀναγνώστου, Ἡ φιλοµάθεια τῶν Γραφῶν προξενεῖ πολυµάθεια, Ἁγ. Νικοδήµου τοῦ Ἁγιορείτου, Ψυχοθεραπεία-Ἐξοµολόγηση, Σωτηριάδου Ἄννας, Ὅσιος Σοφιανὸς Ἐπίσκοπος Δρυϊνουπόλεως καὶ Ἀργυροκάστρου, Ἀρχιµ. Νεκταρίου Ν. Πέττα, Γίνονται θαύµατα στὴν ἐποχή µας; Κωνσταντίνου Δ. Βέρρου, Καππαδοκία, ἡ χώρα τῶν ἁγίων, Ἀναστασίας Κουρῆ... ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 € Τεῦχος 5 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr Ρωµνιός ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” 0 552207, E mail contact@enromiosini.gr omiosini.gr Ἡ Πόλη τῶν ὀνείρων µας-ΔήµητραςΒασίλα-Ζιάκου,Κωνσταντινούπολη ἡ Βασιλεύουσα - Στυλιανῆς Κουρῆ, Διδάγµατα ἀπὸ τὴν Ἄλωση - Κατερίνας Μιχαὴλ,Φωτορεπορτὰζ,ἘκδροµὴνέωντῆςἘ.ΡΩστὴνΚωνσταντινούπολη, Σούρουπο στὴ Βασιλεύουσα - Συνεσίου µοναχοῦ, Ἡ γλώσσα εἶναι σπουδαῖο πράγµα - Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ἡ παιδεία στὰ Φάρασα Καππαδοκίας, Πόσο κοστίζει ἕνα θαῦµα ,Πατρίδα-Δάφνης Μπάλλα, Ὅσιος Λουκᾶς ὁ ἐν Στειρίῳ, Ἡ ἁγία µεγαλοµάρτυς Κυράννα ἡ Ὀσσαία - Ἀναστασίας Κουρῆ,.. ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 € Τεῦχος 7 ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr Ρωµνιός ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ ΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” . 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr w.enromiosini.gr Κοίµησις τῆς Θεοτόκου Ἀπολυτίκιον / Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, Ἀρχιµανδρίτου Κυρίλλου / «Τὸ µάτι ποὺ στρέφεται ἐδῶ καὶ ἐκεῖ εἶναι φοβερὸς προδότης» Εὐεργετινὸς / Ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ Ὕψωση του Ἀρχιµανδρίτου Γεωργίου Καψάνη / Διδαχὲς τοῦ Γέροντα Ἱερωνύµου τῆς Αἰγίνης / Γέρων Πανάρετος Παντοκρατορινὸς / Ἡ ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν στὴ θύραθεν σκέψη καὶ στὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστοµο Μαγδαληνῆς Μπόµπου / Στρατηγικὸν Κεκαυµένου / Λόγος ἄπνευστος καὶ ἄτονος Γεωργίου Ἰ. Βιλλιώτη / Τὸ ἀληθινὸ Βυζάντιο. Ἡ ἀρχοντικὴ καὶ βασιλικὴ πολιτεία Φώτη Κόντογλου / Ἡ ἐπιχειρησιακὴ παράµετρος τοῦ τορπιλισµοῦ τοῦ εὐδρόµου ΕΛΛΗ στὴν Τῆνο τὴν 15η Αὐγούστου 1940 Σβίλλια Διονύσιου / Ἁγία Θεοδώρα ἐν Βάστᾳ / Ἀνθρώπινη µοναξιὰ καὶ κοινωνικὸ µοντέλο Ἀθανασίου Θεοδωράκη / Στρατιωτικὴ θητεία: ἠ τιµὴ πρὸς τὴν πατρίδα Κωνσταντίνου Παπαναστασίου / Ποίηµα γιὰ τὴν Ἐλλάδα Σβίλλια Ἰωάννη / Χαιρετισµὸς. Τῆς θάλασσας Γεωργίου Ἰορδάνου ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’ Τεῦχος 13 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013ΙΟΣ 2013ΙΟΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr Ρωµνιός ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ “ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr www.enromiosini.gr Ἡ ἐλληνικὴ θάλασσα καὶ ἡ αἰσθητικὴ χαρὰ της, Διονυσίου Κόκκινου, Ἀπὸ τὴν ἀγκαλιὰ τῆς γῆς στὸ οὐράνιο φῶς, Δήµητρας Βασίλα-Ζιάκου, Ἑλληνικὸ καλοκαίρι, Σοφίας Μαντέ, Καιρὸς νὰ μείνουμε Ἐλλάδα, Μάρκου Δεσποτίδη, Χαιρετίσματα ἀπὸ τὴν Τζιά, Μαρίας Τσακτσίρα, Τὸ μεγάλο θαῦμα τῆς Παναγιᾶς τῆς Κεχριωνιώτισσας, Ἑλένης Τσοχαντάρη, Ὁ νέος ποὺ ἀντέδρασε στὸν πειρασμὸ, Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου, Ὁ Ἐθνομάρτυρας ἃγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς, Ἀναστασίας Κουρῆ, Ἡ ὁμιλητικὴ διάσταση τοῦ μικροῦ παρακλητικοῦ κανόνα, Κλεοπάτρας Καρτάνου, Στὸ μοναστήρι τοῦ Ἁϊ Λιᾶ, Ζαχαρία Παπαντωνίου, Ὁ Πανορμίτης, Ἡ ἠχῶ τοῦ Αἰγαίου, Γεωργίου Βιλλιώτη, Ὁ Ἀλέξ. Παπαδιαμάντης καὶ ἡ Σκιάθος, Νικόδηµου Καλλιντέρη . . . ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 € Τεῦχος 8 ΙΟΥΛΙΟΣ -ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr Ρωµνιός ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ “ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr www.enromiosini.gr Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἐνδεδυμένος στολὴν Στρατηλάτου π. Φιλοθέου Ζερβάκου, Μία πόλη μὲ 2500 χρόνια ζωῆς, Ἀ. Κουρῆ, Ἡ Ροτόντα τῆς Θεσσαλονίκης Κ. Καλαϊτζίδη, Ἐπίκαιρα διδάγματα ἀπὸ τὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα Κ. Χολέβα, Μακεδόνες Ἀγωνιστὲς τοῦ 1821: Θεοδόσης Στέριου, Ἐὰν τὶς διψῇ, ἐρχέσθω πρὸς με καὶ πινέτω Γ. Ρούντα, Ἡ σιωπηλὴ κραυγὴ τῶν νέων Ἰ. Νικολαΐδη, Τὰ κεραμίδια συνεχίζουν νὰ στάζουν ἀκόμα, δάσκαλε... Ν. Πολυµενάκου, Ὁ Kὺρ Μανουήλ Πανσέληνος καί ἡ σχολή του Β. Μπισµπάρδη, Σούλι, τὸ ἄπαρτο κάστρο Μ. Τσακτσίρα, Μικρὴ ἱστορία τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας: Μεταμυκηναϊκὴ περίοδος Γ. Βιλλιώτη, Ἡ ἑλληνιστική Κοινή τοῦ Ευαγγελίου Στ. Κουρῆ, Ὅσιος Δαβὶδ ὁ ἐν Θεσσαλονίκῃ Θ. Λουπίδου, Ἰ. Ξουρίδα, ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’ Τεῦχος 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr Ρωµνιός ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ “ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr www.enromiosini.gr Χαιρετισµὸς Θεόφ. Παπαδόπουλου, Τὸ κοινὸ καλὸ Χαιρετισµὸς Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν κ.κ.Ἱερωνύµου Β’, Ἡ κρίση τῶν ἀξιῶν Γ. Ρούντα, Ἡ Ῥωμηοσύνη ἔν΄νὰ χαθεῖ, ὅντας ὁ κόσμος λείψει Μ. Λουπίδου, Διδαχὲς ἁγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, Χριστουγεννιάτικα σχόλια στὰ κάλαντα τῆς Πρωτοχρονιᾶς Ν. Κατσιαβριᾶ, Στὰ βήματα τοῦ π. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη Γ. Σαραφίδη, Ἡ Ἱ.Μ. Παναγιᾶς Πελεκητῆς, Διονύσιος ὁ Φιλόσοφος, Ἱεράρχης Λαρίσης Ἀν. Κουρῆ, Ἡ μάχη στὴ γέφυρα τῶν Παπάδων Δ. Σβίλλια, Ἡ γωνιὰ τῆς Γλώσσας Γ. Βιλλιώτη, Μιὰ ἄδεια ψυχὴ ποὺ δι- ψάει καὶ ΄γὼ τῆς δίνω ξύδι Μ. Ἰορδανίδου, Μετὰ ἀπὸ 59 χρόνια Στ. Κουµενίδου, Ἡ ἁγία παρθενομάρτυς Λουκία Μ. Τσακτσίρα, Τὸ φαρμακεῖο τῆς ψυχῆς, Νότιες ἐφηβικὲς κρίσεις γιὰ τὴν οἰκονομικὴ κρίση Στ. Πηρουνάκη, Χαρὰ Μαρίας Π.Μ. ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’ Τεῦχος 10 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr Ρωµνιός ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ 5η Πανελλήνια Σύναξη Νεότητος Ε.ΡΩ. ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ “ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr www.enromiosini.gr Ἐπεφάνη σήμερον...Ἔθιμα τῶν Θεοφανείων Κουρῆ Στυλιανῆς / Τριώδιο-Μ. Τεσσαρακοστὴ Πρωτ. Γεωργίου Θανάσουλα / Ἡ ἑορτὴ τοῦ Ευαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καὶ ἡ Λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου Περσυνάκη Ἐµµανουήλ / Διδαχὲς τοῦ γέροντος Πορφυρίου / Τὸ παιχνίδι Κουρῆ Ἀναστασίας / Βοηθάω...καὶ θὰ βοηθηθῶ! Ὀρφανίδου Παρθένας / «Ἡ χριστιανική συζυγία» Ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόµου / Ἱ. Μ. Ὁσίου Παταπίου Σβίλλια Διονυσίου / Μάρκος Μπότσαρης Κοκκίνου Διονυσίου / «Ἡ ἑλληνικὴ ὅμως γλῶσσα ἔχει «γλῶσσα» ἀπὸ τὶς πύρινες Γλῶσσες τῆς Πεντηκοστῆς!» Γέροντος Παϊσίου / Εὐαγγελισμός - ἑλληνισμός Ἀριστοτέλη Βαλαωρίτη / Μιὰ ματιὰ στὸ σήμερα Καραµέτα Ἀλεξάνδρου / Ἀς μιλήσουμε γιὰ ἥρωες Σούκουλη Γεωργίας / Ἀπόδειπνο χωρὶς δεῖπνο Γρηγοριάδη Στυλιανοῦ / Οἱ Νῶε καὶ ἡ «ΚΙΒΩΤΟΣ» ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’ Τεῦχος 11 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr Ρωµνιός ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ “ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ” ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr www.enromiosini.gr ὉἈναστάσιµοςΚανῶντοῦὍρθρουτῆςἉγίαςκαὶΜεγάληςΚυριακῆςτοῦΠάσχα Περσυνάκη Ἐµµανουήλ / Προσεγγίζοντας τὴν ἠσυχαστικὴ ζωὴ τοῦ ἀββᾶ Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου Ἰωάννη Τάτση / «Ρανάτωσαν γλυκασµὸν τὰ Ὄρη» Φώτη Κόντογλου / Διδαχὲς τοῦ ὁσίου Πορφυρίου / Ἅγιον ΠάθοςκαὶἈνάστασις/Ὁἀκτήµωνγερο-ΦιλάρετοςΚαρουλιώτης/ἍγιοςνεοµάρτυςΔούκας/ Ἡ δικαιολογία ὁφείλεται στὸν ἐγωισµό / Παναγία ἡ Προυσιώτισσα / Ἡ Κυρὰ τῆς Ρούµελης Κατερίνας Μιχαήλ / Ἡ Κωνσταντινούπολη διαχρονικὰ καὶ ἡ Ἂλωσή της τὸ 1453 Στεφάνου Καρανίκα / Κωνσταντῖνος ΙΑ´ Παλαιολόγος. Ἡ τελευταία ὁµιλία πρὸς τὸν λαόν ὀλίγον πρὸ τῆς Ἁλώσεως Γεωργίου Σφραντζῆ / Ὁ Καποδίστριας καὶ ἡ παιδεία Δηµήτρη Νατσιοῦ / Ἡ ὀρθόδοξη σεξουαλικὰ ἀγωγή π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ / Γειτονισσά µου Παναγιά / Ἡ µάνα, τὸ σταυρουδάκι καὶ ὁ Τούρκος / Ἡ ἐπιστροφὴ τῆς πόρνης ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’|ΤΙΜΗ2€ Τεῦχος 12 ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013 ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ www.romnios.gr ΡωµνιόςΡ νιός Ρωµνιός 1 ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΟΣ 2013 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 14 ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ: ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ / ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ / ΑΡΧΙΜ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ / π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ / ΦΩΤΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ / ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗΣ / ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ∆ΑΠΕΡΓΟΛΑΣ / ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΜΑΛΚΙ∆ΗΣ / ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΤΣΑΓΚΑ / ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ / ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΚΟΥΡΗ / ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΜΑΤΖΑΚΟΣ / ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΟΥΖΑΚΗΣ / ΚΩΝ/ΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ / ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΑΚΑΣ / ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ / ΓΟΓΡΓΟΛΙΤΣΑ ΓΕΩΡΓΙΑ / ΑΒΡΑΑΜ ΚΩΣΤΙ∆ΗΣ / ΓΥΠΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ / ΣΑΛΑΜΑΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ: Ἀφιέρωµα ΝΕΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ 1 IOYΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 15 ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ: ΑΡΧΙΜ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ∆ΗΣ Ν. ΣΑΒΒΑΣ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ Γ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ∆ΗΜΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ, ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗΣ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΚΟΝΤΑΞΗΣ ∆ΗΜ. ΚΩΣΤΑΣ, ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΠΕΡΣΥΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΣΙ∆ΗΡΑΣ ΕΛ. ΙΩΑΝΝΗΣ, ΣΗΜΑΝΤΗΡΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ, ΤΣΙΛΙ∆ΟΥ ΕΥ∆ΟΚΙΑ-ΥΒΟΝΝΗ, ΦΟΥΡΤΟΥΝΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΦΡΙΤΖΑΛΑΣ Σ. ΙΩΑΝΝΗΣ, ΧΑΤΖΗΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
  • 4. 2 Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 4 ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ Ἀναστασίας - Ἄννας Κουρῆ 8 ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ Στυλιανῆς – Εἰρήνης Κουρῆ 11 Θεῖ­ο A­νοι­ξι­ά­τι­κο πρωΪ Κώστα Οὐράνη Λόγοι ἁγίων πατέρων 12 Διδαχὲς τοῦ π. Σωφρονίου Σαχάρωφ 14 ΛΟΓΟΙ ΣΟΦΙΑΣ Ἑορτολογικὰ 16 Ἡ ἁγία νεομάρτυς Χρυσῆ Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα 18 ΠνευματικΕς συμβουλες γιΑ τΗν ΟΙκογενειακΗ ζωή Ἀρχιμ. Κυρίλλου Κεφαλόπουλου 22 Η ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ Γεωργίου Β. Παπαβασιλείου
  • 5. 3 Ρωμνιός τεῦχος 14 λόγος ἐκ τοῦ κόσμου 36 ΜΟΝΑΧΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ... Μάρκου Δεσποτίδη Ἀληθινὲς ἱστορίες ποὺ διδάσκουν σχολια-ζωντας 38 Η Αγία Αναστασία Η Φαρμακολύτρια Βασιλικῆς Χ. 40 ΧαιρετισμΟς. Τῆς στεριᾶς Γεωργίου Ἰορδάνου Βιβλίο - παρουσίαση 42 ΙΕραποστολικΕς ΕπιστολΕς Α΄ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς 44 Οἱ Ρωμνιοὶ 48 Σταυρόλεξο Ἑλληνικὴ γλώσσα 26 ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΣΤΑ ΠΕΤΡΟΚΟΜΜΕΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ Ἡ ἱστορία μας 28 ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ Γιώργου Γυπάκη 30 Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ  ΜΑΥΡΟΜΑΤΗ ΣΤΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ (1904–1908) Ἰωάννη Β. Βελιτσιάνου Πατριδογνωσία 34 Ι.Ν. ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 Διονυσίου Σβίλλια Ἑλληνομνημοσύνη Νεανικοὶ προβληματισμοί καὶ προκλήσεις
  • 6. 4 Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ Ἀναστασίας - Ἄννας Κουρῆ φιλολόγου Ἡ Κύπρος, κομμάτι τῆς ἑλληνικῆς γῆς καὶ τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρα- τορίας, ἔχει νὰ ἐπιδείξει πλῆθος ἁγίων καὶ ἡρώων ποὺ διακρίθηκαν εἴτε γιὰ τὴν πίστη τους, τὴν εὐσέβειά τους καὶ τὴν ἁπλότητά τους εἴτε γιὰ τὴν καρτερικότητά τους καὶ τὴν ἀγωνιστικότητά τους. Μεταξὺ αὐτῶν ἐξέχουσα θέση κατέχει ὁ θαυμα- τουργὸς ἅγιος Σπυρίδων, ἐπίσκοπος Τρι- μυθοῦντος καὶ προστάτης Κερκύρας, ὁ ὁποῖος εἶναι γνωστὸς σ’ ὅλον τὸν χρι- στιανικὸ κόσμο Ἀνατολῆς καὶ Δύσης. Ὅμως ὑπάρχει καὶ μία σωρεία ἄλλων Ἁγί- ων λιγότερο γνωστῶν στοὺς πολλούς, ἐξίσου ὅμως διακε- κριμένων. Ἕνας ἀπ’ αὐτοὺς εἶναι ὁ ἃγιος Νεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος, στὸν ὁποῖον ἀξίζει νὰ ἀναφερθοῦμε περι- γράφοντας μὲ συντομία τὸν ἀσκητικό του βίο καὶ τὰ θαυμαστὰ χαρίσματά του. Ὁ ἅγιος Νεόφυτος γεννήθηκε στὰ Λεύ- καρα, χωριὸ τῆς ἐπαρχίας Λάρνακας κατὰ τὰ μέσα τοῦ 1134 μ.Χ. ἀπὸ πολύτεκνους γονεῖς, τὸν Ἀθανάσιο καὶ τὴν Εὐδοξία. Ἡ οἰκογένειά του ἦταν ἀγροτικὴ καὶ φτω- χή. Τὰ παιδιὰ τῆς οἰκογένειας ἦταν ὀκτὼ στὸν ἀριθμό. Ἡ οἰκονομικὴ στενότητα τῆς οἰκογένειας, ἀλλὰ καὶ οἱ γενικότερες κοι- νωνικο-οικονομικὲς συνθῆκες ποὺ ἐπικρα- τοῦσαν τὴν περίοδο ἐκείνη, δὲν ἐπέτρεψαν τὴ μόρφωση στὸν Νεόφυτο, ὅπως καὶ στὰ ἄλλα παιδιὰ τῆς οἰκογένειας. Ὁ ἴδιος μᾶς διηγεῖται ὅτι, ὅταν κατέφυγε στὸν μοναχικὸ βίο, ἦταν τελείως ἀναλφάβητος, ἀλλὰ γνώ- ριζε πολὺ καλὰ ὅλα ἐκεῖνα τὰ σχετικὰ μὲ τὴν ἀμπελουργία καὶ τὴ φυτοκομία. Ἦταν, βλέπεις, ἀγροτόπαιδο. Στὴν ἡλικία τῶν 17-18 ἐτῶν οἱ γονεῖς του θέλησαν, κατὰ τὴν ἐπικρατοῦσα συνήθεια, νὰ τὸν ὑπανδρεύσουν, ὅμως ὁ Νεόφυτος ἔφυγε κρυφὰ ἀπὸ τὸ σπίτι του καὶ κατέφυγε στὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου στὸ ὄρος Κουτσοβέντη γιὰ νὰ γίνει μοναχός. Εἶχε τάξει ὡς σκοπόν του τὴν ἔνθεο βιο- τή. Ὅμως οἱ γονεῖς του, ὕστε- ρα ἀπὸ κάποιο χρονικὸ διά- στημα, κατόρθωσαν νὰ τὸν ἀνακαλύψουν καὶ νὰ τὸν πείσουν νὰ ἐπιστρέψει στὸ οἰκογενειακό του περιβάλλον, πράγμα ποὺ ἔπραξε. Μετὰ ταῦτα, ὁ Νεόφυτος πείθει τοὺς γονεῖς του γιὰ τὸν πόθο του καὶ τὴν εἰλικρινῆ του ἐπι- θυμία νὰ ἀφοσιωθεῖ στὸν Χριστό, καὶ ἔτσι ἐπιστρέφει στὴν ἄνω ἀναφερομένη μονή, ὅπου μετὰ τὴν πάροδο ὀλίγων ἐτῶν καταξι-
  • 7. 5 ώθηκε νὰ λάβει τὸ σχῆμα τῶν μοναχῶν. Στὴ μονή, τὸ διακόνημά του ἦταν ἐκεῖνο τοῦ ἀμπελουργοῦ καὶ φυτοκόμου. Τότε ἔμαθε καὶ τὰ πρῶτα γράμματα κατόπιν ὑπερβολικοῦ ζήλου καὶ ἀκούραστης προσπάθειας ἀπὸ μέρους του. Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ χαρα- κτήριζε τὸν Ἅγιο ἦταν ἡ ἰδιαίτερη εὐφυΐα του καὶ ἡ θαυμαστὴ ἱκανότητά του στὴ διάκριση τῶν πραγμά- των. Πράγματι, μετὰ παρέ- λευση κάποιου χρόνου ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς τοῦ ἀναθέτει τὸ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιάρχη, ἀφοῦ παρατήρησε τὴ μεγάλη του ἀγάπη καὶ ἐμβάθυν- ση στὴ μελέτη τῶν Ἱερῶν Κειμένων, καθὼς καὶ τὴν καρτερικότητα τῆς ψυχῆς του. Κατὰ τὴν παραμονή του στὸ διακόνημα αὐτό, ἐρχόταν σὲ ἐπαφὴ μὲ πολὺ κόσμο, πράγμα ποὺ τὸν δυσαρεστοῦσε. Ἔτσι, ἔπειτα ἀπὸ ἑπτὰ χρόνια παραμονῆς του στὴ μονή, ἀποφάσισε νὰ φύγει γιὰ ἕναν πιὸ ἀσκη- τικὸ τόπο. Ἀρχικὰ ἐπέλεξε τοὺς Ἁγίους Τόπους. Ἐπισκέ- φτηκε τὰ μέρη τῆς Τιβε- ριάδας, τὸ Θαβώριον ὄρος, προσκύνησε τὸν Πανάγιο Τάφο, ἀνέβηκε μέχρι τὴ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ τὴ Μονὴ Χο- τζεβᾶ καί, μὴ βρίσκοντας κατάλληλο τόπο γιὰ ἄσκηση καὶ πνευματικὴ ἡσυχία, ἐπέ- στρεψε στὴν Κύπρο μὲ σκοπὸ νὰ πάει στὸ ὄρος Λάτρους στὴ Μικρὰ Ἀσία. Στὸ λιμάνι τῆς Πάφου ἡ φρουρὰ τοῦ ναυστάθμου τὸν ταλαιπώρησε πολὺ καὶ τοῦ ἀφήρεσε μάλι- στα καὶ τὰ λιγοστὰ χρήματα ποὺ εἶχε γιὰ τὸ ταξίδι του. Αὐτὸ ὁ Ἅγιος τὸ ἐξέλαβε ὡς θέλημα τοῦ Θεοῦ νὰ παραμείνει στὴν Κύ- προ καὶ νὰ ἀναζητήσει ἐκεῖ τὸν τόπο τοῦ ἡσυχαστηρίου του, καθοδηγούμενος ἀπὸ τὴ Θεία Πρόνοια. Δὲν ἑρμήνευσε τὸ συμβὰν στὸ λιμάνι τῆς Πάφου ὡς τυχαῖο ἐμπόδιο, μιὰ ἀναποδιά, ὅπως ὁ κάθε ἕνας μας θὰ ἔλεγε, ἀλλὰ τὸ Τοιχογραφία τῆς Ἐγκλείστρας, ὅταν ἀκόμα ζοῦσε ὁ Ἅγιος. Εἰκονίζει τὴν ἐπιθυμία του νὰ βασταχθεῖ ὑπὸ τῶν ἀγγέλων, στὴν ὥρα τῆς ἐξόδου τῆς ψυχῆς του.
  • 8. 6 Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα ἀπέδωσε στὴ Θεία Πρόνοια, στὴν ὁποία εἶχε πλήρη ἐμπιστοσύνη. Χαρακτηριστικὸ τοῦτο γνώρισμα τοῦ Ἁγίου. Μετὰ παρέλευση μικροῦ χρόνου ἀνακα- λύπτειτὸντόποστὸνὁποῖοθὰεὕρισκεπνευ- ματικὴ ἀνύψωση καὶ ἁγιασμὸ ψυχῆς καὶ σώ- ματος. Τράβηξε πρὸς τὸ Μελισσόβουνο, τὸ ὁποῖο βρίσκεται βορειοδυτικὰ τῆς Πάφου, ὅπου ἀνακάλυψε μικρὸ σπήλαιο. Ἀφοῦ βε- βαιώθηκε ὅτι ὁ τόπος ἦταν ἀπόμερος καὶ ἥσυχος, ἀποφάσισε νὰ ἐγκατασταθεῖ ὁρι- στικὰ καὶ τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1159 ξεκίνη- σε τὴ λάξευση τοῦ σπηλαίου. Διεύρυνε τὸ φυσικὸ ἄνοιγμά του, ἔσκαψε στὸ ἐσωτερικὸ τοῦ σπηλαίου, κατασκεύασε τὸν τάφο του καὶ στερέωσε θυσιαστήριο. Ἡ ἐργασία αὐτὴ διήρκεσε ἕναν ὁλόκληρο χρόνο καὶ τὸν Σε- πτέμβριο τοῦ 1160 ὁ Ἅγιος ἐγκαταστάθηκε στὸ σπήλαιό του τὴν ἡμέρα τῆς ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καὶ διὰ τοῦτο ἀφιέρωσε τὴν Ἐγκλείστρα του στὸν Τίμιο Σταυρὸ τοῦ Σωτῆρος. Ἀξίζει νὰ σημειώσουμε ὅτι τέτοια ἦταν ἡ τάξη καὶ ἡ φιλομάθεια τοῦ Ἁγίου, ποὺ στὴν Ἐγκλείστρα του κατασκεύασε ὄχι μόνο στοιχειῶδες γραφεῖο, ἀλλὰ καὶ χῶρο ὑποτυπώδους βιβλιοθήκης, τὰ ὁποῖα τοῦ χρησίμευσαν γιὰ τὴν πνευματική του κα- τάρτιση καὶ τὴ συγγραφὴ τῶν πολυαρίθμων ἔργων του. Κρυμμένος μέσα στὸ ἔρημο σπήλαιό του, μακριὰ ἀπὸ κάθε ἀνθρώπινη πνοή, περνᾶ τὶς μέρες καὶ νύχτες του μὲ πύρινες προ- σευχές, μὲ συνεχῆ ἀνάγνωση καὶ μελέτη τῶν Ἁγίων Γραφῶν καὶ ἀπαλλαγὴ τοῦ νοῦ ἀπὸ ἐμπαθεῖς ἔννοιες καὶ νοήματα. Καταφέρνει ἔτσι νὰ φτάσει σὲ πρακτικὴ ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ, σὲ βέβαιη πίστη στὴν πλήρη πατρικὴ πρόνοιά Του, καὶ νὰ στρέψει τὴν πάλη καὶ τὴ μάχη στὸ πνευματικὸ ἐπίπεδο τῆς δια- νοίας. Ὁ Ἅγιος μένει ἐντὸς τοῦ σπηλαίου Μονὴ Ἁγίου Νεοφύτου. Σχέδιο τοῦ μοναχοῦ Βασιλείου Μπάρσκι (1735)
  • 9. 7 μέχρι τὸ 1165, ὁπότε διακόπτει τὸν ἐγκλει- σμό του πρὸς ἀναζήτηση τεμαχίου Τιμίου Ξύλου καὶ ἄλλων ἁγίων λειψάνων. Κατὰ τὸ ἔτος 1170 ὁ ἐπίσκοπος Πάφου, Βασίλειος Κίνναμος, τὸν χειροτονεῖ ἱερέα καὶ τὸν πεί- θει νὰ δεχθεῖ ἕναν μαθητή. Στὴ συνέχεια, σχηματίστηκε μικρὸ κοινόβιο γύρω ἀπὸ τὴν Ἐγκλείστρα καὶ παράλληλα ἄρχισε καὶ ἡ ἁγιογράφησή της. Τότε ἐπεκτείνεται ἡ πρό- νοιά του καὶ ἐκτὸς Ἐγκλείστρας, συγγράφο- ντας καὶ διδάσκοντας τοὺς ἀνθρώπους περὶ ἐλπίδας καὶ θείας πρόνοιας, λιτότητας καὶ ἐγκράτειας. Ἀγκάλιαζε τοὺς ἀνθρώπους μὲ ἰδιαίτερη στοργὴ καὶ συμπάθεια, γιὰ τὸν σοβαρὸ λόγο τῆς ἠθικῆς καὶ ὑλικῆς φθορᾶς ποὺ ὑπῆρχε κατὰ τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες. Θεομη- νίες πολλὲς καὶ ἀκαταστασίες πολιτικὲς συ- ντάρασσαν τὴν Κύπρο τὸν καιρὸ ἐκεῖνο. Ὁ Ἅγιος αἰσθανόταν τὴν ἀνάγκη τῆς βοήθει- ας καὶ συμπαράστασης πρὸς τὸν χειμαζό- μενο λαὸ τοῦ Θεοῦ, καὶ μάλιστα σὲ καιροὺς τόσο χαλεπούς. Νουθετοῦσε κηρύττοντας καὶ συγγράφοντας καὶ καυτηρίαζε τὶς ἀτα- σθαλίες, τὴν ἀπρέπεια καὶ τὴν ἀταξία. Οἱ πηγὲς τῶν συγγραμμάτων ἦταν γραπτὲς καὶ προφορικές. Ὁ Ἅγιος συχνὰ ἐκαλεῖτο νὰ καλύψει λειτουργικὲς ἀνάγκες, πράγμα ποὺ ἔπραττε ἄκοπα καὶ μὲ εὐχέ- ρεια. Ἡ φήμη του ὡς ἐγκωμιαστοῦ καὶ ἑρμη- νευτοῦ τῆς Ἁγίας Γραφῆς εἶχε πλημμυρίσει ὄχι μόνο τὴν περιοχὴ τῆς Πάφου, ἀλλὰ καὶ ὁλόκληρη τὴν Κύπρο. Ἔτσι πολλοὶ προσέ- τρεχαν καὶ τὸν παρακαλοῦσαν νὰ συγγρά- ψει ἐγκωμιαστικοὺς λόγους ἢ νὰ ἑρμηνεύσει ψαλμοὺς καὶ ὠδές. Ἐξαίρετη θέση μεταξὺ τῶν συγγραμμάτων του κατέχουν ἡ περίφη- μη «Τυπικὴ Διαθήκη», τὸ «Βιβλίον Πρόχει- ρον», ἡ «Ἑρμηνεία τοῦ Ψαλτηρίου», οἱ τρεῖς «μειζότερες πανηγυρικές» ποὺ περιέχουν λόγους στὴ μνήμη διαφόρων ἁγίων καὶ σὲ Δεσποτικὲς καὶ Θεομητορικὲς ἑορτὲς κ.ἄ. Διερωτᾶται λοιπὸν κανεὶς πῶς αὐτὸς ὁ τα- πεινὸς μοναχός, ὁ χωρὶς καμμιὰ παιδεία αὐστηρὸς ἀσκητής, μπόρεσε νὰ συγγράψει τέτοιο ἐκτεταμένο πνευματικὸ ἔργο. Εἶναι πράγματι ἀπορίας ἄξιον καὶ θαυμασμοῦ. Καὶ ἡ ἐξήγηση δίνεται ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν συγ- γραφέα, ὁ ὁποῖος ἀναφέρει ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς: «οὐδ’ ἀνθρωπίνης σοφίας ἢ τεχνολο- γίας, ἀλλὰ χάριτος Πνεύματος Ἁγίου». Στὸ πρόσωπο τοῦ Ἁγίου συγκεντρώνο- νται ὅλα ἐκεῖνα τὰ στοιχεῖα τοῦ ἀνθρωπί- νως τέλειου ἀνθρώπου, ποὺ χαρίζει ὁ Θεὸς σὲ ὅσους γίνονται τέκνα Του. Ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον, πίστη καὶ πλήρης ἐμπιστοσύνη στὴ Θεία Πρόνοια, ἔμμονη ἄσκηση καὶ φιλομάθεια, λιτότητα καὶ φιλο- πτωχεία, καρτερότητα καὶ καρτερικότητα εἶναι μερικὰ ἀπὸ τὰ χαρακτηριστικὰ στοι- χεῖα τοῦ Ἁγίου. Καὶ εἶναι χαροποιὸν ὅτι μιὰ ἀπέραντη στρατιὰ ὁμοίων μορφῶν μὲ ἀνά- λογα χαρακτηριστικά πληροῖ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μέχρι τῶν ἡμερῶν μας. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Γέρων Ἰωσήφ, «Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ», ἐκδ. Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου, 1998. Ἐγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαροὺς Μπρι- τάνικα, Ἀθήνα, 2002. Οἰκονόμου Χ., Ὁ ἅγιος Νεόφυτος ὁ Ἔγκλει- στος στὰ θεολογικὰ γράμματα καὶ τὸν πολι- τισμὸ τῆς Κύπρου, Κυπριακὸς μοναχισμός, 1999.
  • 10. 8 Στυλιανῆς – Εἰρήνης Κουρῆ φιλολόγου Msc. Ὁ Γεώργιος γεννήθηκε τὸ 1241 στὴν Κύπρο· προερχόταν ἀπὸ καλὴ κοινωνικὰ οἰκογένεια, ἡ ὁποία ὅμως μὲ τὴν ὑποδούλωση τῆς Κύ- πρου στοὺς Ἰταλούς, βρέθηκε σὲ μιὰ δύ- σκολη οἰκονομικὰ κατάσταση. Μένει μὲ τοὺς γονεῖς του στὴν Κύπρο, ὅπου πῆρε τὰ πρῶτα ἀπαραίτητα γράμματα (Δη- μοτικό–Γυμνάσιο) παρακολουθώντας τὸ σχολεῖο τῶν γραμματιστῶν. Σὲ ἡλικία δεκαπέντε χρονῶν, ἐγκα- ταλείπει κάθε προσπάθεια νὰ μορφωθεῖ στὸ νησί του, καθὼς τὸ πνευματικὸ ἐπί- πεδο εἶχε ὑποβαθμιστεῖ μετὰ τὴ Λατινικὴ κατοχή, καὶ, παρὰ τὴ θέληση τῶν γονέων του, πηγαίνει στὴν Ἀναία τῆς Βιθυνίας μὲ τελικὸ προορισμὸ τὴν Ἔφεσο, ὅπου βρισκόταν ὁ γνωστὸς γιὰ τὴ σοφία του Βλεμμύδης. Ὁ Γεώργιος δὲν κατάφερε νὰ γίνει μαθητής του, καὶ ἔτσι ξένος καὶ φτωχὸς ποὺ ἦταν, μετὰ ἀπὸ πορεία ἕξι χειμερινῶν μηνῶν, φθάνει στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας, ὅπου διέμεινε στὸ στρατόπε- δο τοῦ βασιλιᾶ, διότι ἀκολουθώντας τὸν στρατὸ καὶ τὸν βασιλιὰ μποροῦσε νὰ βρίσκει τροφή. Στὴ Νίκαια, ὅμως, δὲν ἦταν ὁ Γεώργι- ος εὐχαριστημένος ἀπὸ πλευρᾶς παιδεί- ας. Συμβαίνει τότε ἡ ἀνάκτηση τῆς Κων- σταντινουπόλεως τὸ 1261, ὅπου ὁ Μι- χαὴλ Η΄ ὁ Παλαιολόγος παίρνει μέτρα γιὰ τὴν παλινόρθωση τῆς πρωτεύουσας στὴν παλαιά της αἴγλη. Τὰ οἰκονομικὰ τοῦ κράτους εἶναι περιορισμένα. Ἀπαι- τοῦνται δαπάνες για τὸν στρατὸ καὶ τὴ διπλωματία. Παρὰ ταῦτα, μὲ τὶς πιέσεις καὶ τὴ φροντίδα τοῦ Γεωργίου Ἀκροπολί- τη, ὁ Αὐτοκράτορας παίρνει τὴν πρωτο- βουλία νὰ ὁδηγήσει τὴν Ἀνωτάτη παιδεία σὲ ἕνα ἱκανοποιητικὸ ἐπίπεδο. Ὑπὸ τὴν αἰγίδα, λοιπόν, τοῦ Αὐτοκρά- τορα ἐπανιδρύεται ἡ Ἀνωτάτη σχολὴ Φι- λοσοφίας στὴν Κωνσταντινούπολη, ποὺ εἶχε παραμείνει κλειστὴ ἀπὸ τὸ 1204, μὲ Διευθυντὴ καὶ κύριο καθηγητὴ τὸν Γεώρ- γιο Ἀκροπολίτη, ὁ ὁποῖος συγκαταλέγε- ται μεταξὺ τῶν πνευματικῶν προσωπικο- τήτων. Μαθητὴς τοῦ Ἀκροπολίτη γίνεται καὶ ὁ Γεώργιος ὁ Κύπριος, ποὺ ἐπανῆλθε στὴν Κωνσταντινούπολη μετὰ τὴν ἀνά- κτησή της καὶ μαθήτευσε κοντά του ἀπὸ τὸ 1266 ἐπὶ ἑφτὰ χρόνια, δηλαδὴ ξεκί- νησε τὶς σπουδές του εἴκοσι ἕξι ἐτῶν καὶ τελείωσε τὸ διδασκαλεῖον ὅταν διῆγε τὸ τριακοστὸ τρίτο ἔτος. Τὸν Μάρτιο τοῦ 1274, λόγῳ τῶν τα- ραχῶν ποὺ εἶχαν ξεσπάσει στὴν Ἐκκλη- σία σχετικὰ μὲ τὴν ἕνωση μὲ τοὺς δυτι- Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ
  • 11. 9 κούς, ὁ Ἀκροπολίτης ἀναλαμβάνει διπλω- ματικὴ ἀποστολὴ καὶ φεύγει γιὰ τὴ Σύνοδο τῆς Λυὼν ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Αὐτοκράτο- ρα. Τὴ θέση του στὸ Ἀνώτατο Ἵδρυμα τὴν παίρνει ὁ Γεώργιος ὁ Κύπριος, ποὺ εἶχε ἤδη ξεκινήσει τὴ διδασκαλία του στὸ μοναστή- ρι τοῦ Σωτῆρος Ἀκαταλήπτου μὲ μαθητὲς τὸν Μανουὴλ Νεοκαι- σαρείτη, στὸν ὁποῖο ἀπηύθυνε τριάντα ἕνα γράμματα, καὶ τὸν Νικη- φόρο Χοῦμνο, ποὺ ἀργό- τερα θὰ προβιβαστεῖ σὲ πρωθυπουργὸ ἐπὶ Ἀνδρονίκου Β΄. Γενικά, ὁ Γεώργιος Κύπριος ἀπὸ τὸ τέλος τῶν σπουδῶν του, γύρω στὸ 1274, μέ- χρι τὴν ἄνοδό του στὸν Πατριαρχικὸ θρόνο τὸ 1283, βρίσκεται τριγυρι- σμένος ἀπὸ ἕνα πλῆθος μαθητῶν. Ὁ Γρηγόριος ὁμολο- γεῖ ὅτι, ὄντας φτωχὸς ἀλλὰ βιβλιόφιλος, ἀνα- γκάστηκε νὰ ἀντιγράψει ἀρκετὰ βιβλία γιὰ λογα- ριασμό του. Ἔτσι, κατὰ τὸ διάστημα ποὺ ζοῦσε στὸ μοναστήρι τοῦ Σωτῆρος Ἀκαταλήπτου, ἀφοσιώνεται μὲ ζῆλο στὴ συλλογὴ καὶ ἀντιγραφὴ τῶν χειρογράφων. Ἀκόμη καὶ οἱ μαθητές του ἀντι- γράφουν γιὰ λογαρια- σμό του. Μὲ τὸν θάνατο τοῦ Πατριάρχου Ἰωσὴφ (23–3–1283) ἀνεβαίνει στὸν θρόνο ὁ Γεώργιος προβληθεὶς ἀπὸ τὸν Ἀνδρόνικο Β΄, ἀφοῦ προηγουμένως πε- ριεβλήθη τὸ μοναχικὸ σχῆμα μὲ τὸ ὄνομα Γρηγὀριος. Βρέθηκε, ὡστόσο, σὲ ἀνώμαλες περιστά- σεις ὀφειλόμενες στὸν ἐγωϊσμὸ ποὺ εἶχε ὁ καθένας νὰ ἐπιδιώκει τὸ ὑλικό του συμφέ- ρον καὶ δόξα, καὶ νὰ μὴν ὑπακούει στοὺς νόμους, ἀλλὰ νὰ βγάζει δικούς του. Ἔτσι, οἱ ζηλωτὲς διέδιδαν ψέμματα γιὰ τὸν Γρη- γόριο ὅτι εἶχε δεχθεῖ τὴ χειροθεσία τοῦ ἀναγνώστου ἀπὸ τοὺς Λατίνους καὶ τὸν θεωροῦσαν ἀπαράδεκτο, ἐπειδὴ ἤθελαν νὰ ἀνεβάσουν δικό τους στὸν Πατριαρχικὸ θρόνο. Τὸ θέμα τῶν ζηλωτῶν ἔληξε μὲ τὴ σύνοδο στὸ Ἀδραμύτιο (9–4–1284), ὅπου σταμάτησε μὲν ἡ ἔριδα, ἀλλὰ καὶ οἱ ζηλωτὲς κατάφεραν νὰ κάνουν δεκτὰ ἀπὸ τὸν Αὐτο- κράτορα κάποια αἰτήματά τους. Τὸ πιὸ δυσάρεστο σημεῖο τῆς ζωῆς του, σύμφωνα μὲ τὸν ἴδιο, ἦταν ἡ πολεμική του
  • 12. 10 κατὰ τοῦ Βέκκου. Ὁ Γρηγόριος, σύμφωνα μὲ ὅσα γράφει ὁ Γρηγορᾶς (Ρωμαϊκὴ Ἱστορία VΙ), συνετέλεσε στὸ νὰ ἐξοριστεῖ ὁ Πατρι- άρχης Βέκκος στὸν Ὄλυμπο ἀντικρούοντάς τον ταυτοχρόνως μὲ δογματικὰ ἔργα πολε- μικῆς. Ἔτσι, προκάλεσε τὸν φθόνο κάποιων, ποὺ τὸν κατηγόρησαν γιὰ βλάσφημο. Αὐτὸς τότε ἀντέδρασε μὲ μεγαλύτερη ὀξύτητα συν- θέτοντας λόγους πού, ὅπως νόμιζε, ἀποστό- μωναν τοὺς κατηγόρους του. Ὅταν ὁ Γρηγό- ριος εἶδε ὅτι ὅλοι ἦταν ἐναντίον του, ἀκόμα καὶ ὁ Αὐτοκρἀτορας, ἀποσύρθηκε στὴ μονὴ τῆς Ὑπεράγνου Δεσποίνης καὶ Θεομήτορος, στὴ μονὴ τῶν Ὁδηγῶν (Ἰούνιος 1289) καὶ κα- τόπιν στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα μετὰ ἀπὸ πρόσκληση τῆς Θεοδώρας Ραούλαινας, μὲ τὴν ὁποία συνδεόταν, καθώς αὐτὴ εἶχε κα- τασκευάσει γιὰ αὐτὸν κατοικία πολὺ κοντὰ στὸ μοναστήρι, ἀλλὰ καὶ ἡ ὁποία ἦταν Κτη- τόρισσα τῆς μονῆς ὅπου ὁ Γρηγόριος πέ- θανε ὑποφέροντας ἀπὸ πονοκεφάλους καὶ ὑδρωπικία. Ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ Γρηγορίου Κυπρίου διε- σώθησαν μόνο μέρη ἀναφερόμενα στὴ διδα- σκαλία του, στὴ ρητορική. Ἔγραψε τὴν αὐτο- βιογραφία του μὲ ἁπλότητα καὶ σαφήνεια. Μελέτησε, ἐπανέφερε καὶ χρησιμοποίησε στὰ ἔργα του τὴν ἀττικὴ διάλεκτο. Ὑπάρχει καὶ μιὰ συλλογὴ 200 ἐπιστολῶν ἐν μέρει γραμ- μένων ἀπὸ τὸν ἴδιο καὶ ἐν μέρει σταλμένων ἀπὸ ἄλλους πρὸς αὐτόν, μὲ χρήσιμες πλη- ροφορίες γιὰ τὸν κοινωνικὸ καὶ οἰκονομικὸ βίο, ὅπως καὶ ἕνα ἀνέκδοτο σχολικὸ βιβλίο, τὸ ὁποῖο, μεταξὺ τῶν ἄλλων, περιέχει καὶ μιὰ παράφραση τῶν μύθων τοῦ Αἰσώπου σὲ πεζὸ λόγο. Εἶχε γράψει καὶ ἐγκώμια στοὺς Αὐτο- κράτορες Μιχαὴλ Η΄ καὶ Ἀνδρόνικο Β΄. Ἀπὸ τὰ θεολογικὰ ἔργα τοῦ Γρηγορίου, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν «Τόμο Πίστεως» ποὺ γράφτηκε κατὰ τὴ διαμάχη του μὲ τὸν Ἰωάννη Βέκκο, ὅπως καὶ πολλὰ ἀπολογητικὰ καὶ πολεμικὰ ἔργα ἐναντίον λατινικῶν διδασκαλιῶν καὶ τῶν βυζαντινῶν ἑνωτικῶν, θὰ πρέπει νὰ ση- μειωθοῦν ἐδῶ τὰ Ἐγκώμια καὶ οἱ Βίοι Ἁγίων, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τὸ Ἐγκώμιο στὸν Ἐπί- σκοπο Μαδύτων Εὐθύμιο, τὸ ὁποῖο παρου- σιάζει καὶ ὡς ἱστορικὴ πηγὴ ἰδιαίτερο ἐνδι- αφέρον. Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
  • 13. 11 Π ρω­ὶ στὸ Ἅ­γιον Ὄ­ρος. Θεῖ­ο ἀ­νοι­ξι­ά­τι­ κο πρω­ί!.. Ἡ νυ­χτε­ρι­νὴ ὑ­πνο­βα­τι­κὴ καὶ μυ­στη­ρι­ώ­δης ἀ­τμό­σφαι­ρα τῆς μο­νῆς τῆς Λαύ­ρας ἔ­χει δι­α­λυ­θεῖ σὰν κα­τα­χνιά. Ὅ­λα εἶ­ναι φῶς, εἰ­ρή­νη καὶ κα­λο­σύ­νη. Ἀ­κύ­μαν­το, κα­ τά­χρυ­σο κι ἀ­τέρ­μο­νο, κά­τω ἀ­π’ τὰ πό­δια μας, τὸ Αἰ­γαῖ­ο. Κα­τα­πρά­σι­ νες, γε­λα­στὲς καὶ κα­τά­ στι­κτες ἀ­γρι­ο­λού­λου­δα οἱ πλα­γι­ές. Βα­θὺς καὶ κα­τα­γά­λα­νος ὁ οὐ­ρα­ νός. Κα­νεὶς ἦ­χος ζω­ῆς δὲν τα­ρά­ζει τὴ μα­γε­μέ­νη σι­γή. Δὲν ἀ­κού­ε­ται ἐ­δῶ οὔ­τε τρουγ­κά­νι προ­βά­ του, οὔ­τε κὰν ἡ δι­ά­το­ρη κραυ­γὴ τοῦ πε­τει­νοῦ. Ἡ γα­λή­νη ἔ­χει κά­τι τὸ ἐ­ξώ­ κο­σμο. Ὁ γλυ­κὸς πρω­ι­ νὸς ἀ­έ­ρας δὲ φέρ­νει ὣς τὸν πα­νο­πτι­κὸ ἐ­ξώ­στη τοῦ ξε­νώ­να μας πα­ρὰ ἀ­ρώ­μα­τα μό­νο... Πο­τι­σμέ­νο φῶς, τὸ με­γά­λο αἰ­ω­νό­βιο μο­να­στή­ρι προ­σθέ­τει στὴ γε­ νι­κὴ εἰ­ρή­νη καὶ τὴ δι­κή του. Οἱ πε­ρισ­σό­τε­ροι μο­να­χοὶ κου­ρα­σμέ­νοι ἀ­πὸ τὴν ὁ­λο­νυ­χτί­α στὴν ἐκ­κλη­σί­α, θὰ κοι­μοῦν­ται ἀ­κό­μα. Φῶς καὶ εἰ­ρή­νη. Ἡ ἀ­πέ­ραν­τη ἐ­σω­τε­ρι­κὴ αὐ­ λὴ τῆς μο­νῆς εἶ­ναι ἐν­τε­λῶς ἔ­ρη­μη. Ἔ­ρη­μη σὰν τὴν ἔ­ρη­μο. Οἱ πλά­κες της γυ­α­λί­ζουν στὸν ἥ­λιο, κι ἀ­νά­με­σά τους ἔ­χουν φυ­τρώ­σει χορ­τά­ρια. Δὲ βλέ­πει κα­νεὶς οὔ­τε μιὰ γά­τα νὰ τεν­τώ­νε­ται ρά­ θυ­μα μέ­σα στὸ φῶς, οὔ­τε ἕ­να που­λὶ ποὺ νὰ σπα­θί­ζει τὸ φῶς μὲ τὸ γορ­γό του ἴ­σκιο. Στὸ κέν­τρο τῆς αὐ­λῆς, ἡ μι­κρὴ βυ­ζαν­τι­νὴ ἐκ­κλη­σί­α μὲ τοὺς κα­τα­κόκ­κι­νους τοί­χους καὶ τοὺς μο­λυ­ βέ­νιους τρού­λους εἶ­ναι κλει­στὴ καὶ κοι­μι­σμέ­νη. Στὴ Φιά­λη − τὸ μι­κρὸ ὀ­κτά­γω­νο κτί­σμα μὲ τοὺς λευ­κοὺς κί­ο­νες καὶ τὴ μαρ­μά­ρι­νη στὴ μέ­ση δε­ ξα­με­νή, ὅ­που ἁ­γι­ά­ζον­ται τὰ νε­ρὰ τῶν Ἐ­πι­φα­ νί­ων − δὲν ἀ­κού­γε­ται ὁ πα­ρα­μι­κρό­τε­ρος ψί­θυ­ ρος τρε­χού­με­νου νε­ροῦ. Ἀ­κί­νη­τες κι οἱ κορ­φὲς τῶν δύο πα­νύ­ψη­λων κυ­πα­ρισ­σι­ῶν ποὺ φύ­τε­ψε, πρὶν χί­λια χρό­νια, ὁ ἅ­γιος Ἀ­θα­νά­σιος, ὁ ἱ­δρυ­ τὴς τῆς μο­νῆς. Καὶ ὅ­μως, κα­μιὰ με­λαγ­χο­λί­α σ’ αὐ­τὴ τὴν ἀ­τα­ρα­ξί­α τῶν πάν­των. Στὶς μο­λυ­βέ­νι­ ες σκε­πὲς τῶν γέ­ρι­κων ἐ­ξαρ­τη­μά­των τῆς μο­νῆς ὁ και­ρὸς ἔ­χει ἐ­να­πο­θέ­ σει κα­τά­χρυ­ση πα­τί­να· τὰ σα­θρὰ ξύ­λι­να μπαλ­ κό­νια τῶν κε­λι­ῶν ποὺ στη­ρί­ζον­ται μὲ πα­τά­ρια στὰ τεί­χη καὶ φαν­τά­ ζουν σὰν πε­ρι­στε­ρι­ῶ­ νες, ἔ­χουν γλά­στρες μὲ λου­λού­δια καὶ πρά­σι­ να φε­στό­νια κλη­μα­τα­ ριᾶς· ἀ­π’ τὴν τα­ρά­τσα τοῦ ξε­νώ­να κρέ­μον­ται τὰ δι­α­κο­σμη­τι­κὰ μὼβ τσαμ­πιὰ τῶν σαλ­κι­μι­ ῶν· οἱ μι­σο­σβη­μέ­νες βυ­ζαν­τι­νὲς τοι­χο­γρα­φί­ες στὴν πρό­σο­ψη τῆς ἀρ­χαί­ας Τρά­πε­ζας, ὅ­που συ­νέ­τρω­γαν, ἄλ­λους αἰ­ῶ­νες, οἱ μο­να­χοί, συν­ θέ­τουν μπου­κέ­τα ζω­η­ρῶν πρό­σχα­ρων χρω­μά­ των. Τί­πο­τα δὲν ἀ­να­δί­νει τὴ θλί­ψη ἐ­κεί­νη ἀ­π’ τὰ γέ­ρι­κα πρά­μα­τα ποὺ θὰ ἀ­πο­συν­θέ­τει ὅ­λο καὶ πε­ρισ­σό­τε­ρο ὁ και­ρός. Κι αὐ­τοὶ ἀ­κό­μα οἱ πέ­τρι­ νοι τά­φοι τῶν πα­τρια­ρχῶν καὶ τῶν ἐ­πι­σκό­πων πε­ρα­σμέ­νων ἐ­πο­χῶν, ποὺ εἶ­ναι σὲ μιὰν ἄ­κρη τῆς αὐ­λῆς κά­τω ἀ­πὸ μι­κρὲς κα­μά­ρες, κι αὐ­τοὶ ἀ­κό­μα οἱ τά­φοι δὲ γεν­νοῦν σκέ­ψεις θα­νά­του. Ἡ εἰ­ρή­νη ποὺ πε­ρί­λου­ζε, μα­ζὶ μὲ τὸ φῶς, τὰ πάν­ τα, ἦ­ταν ἐ­κεί­νη πού, ξε­περ­νών­τας τὸν θά­να­το, σμί­γει μὲ τὴν αἰ­ω­νι­ό­τη­τα. Ἀπὸτὴσυλλογὴ «ἈνθολογίαΛογοτεχνικῶνΚειμένωνγιὰ τὸἍγιοὌρος»,ἐπιμέλειαἸ.Μ.Χατζηφώτη,ἐκδ.Ἰωλκός,2000. Θεῖ­ο A­νοι­ξι­ά­τι­κο πρωΪ Κώστα Οὐράνη
  • 14. 12 Διδαχὲς τοῦπ. ΣωφρονίουΣαχάρωφ λΟΓΟΙΠΑΤΕΡΩΝ Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα Ἀ γαπητοί μου ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές, ἀνοῖξτε τὴν καρδιά σας, γιὰ νὰ χαρά- ξει ἐκεῖ χὸ Ἃγιο Πνεῦμα τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Τότε θὰ γίνετε σιγὰ-σιγὰ ἱκανοὶ νὰ ἔχετε μέσα σας τὴ χαρὰ καὶ τὸ πένθος, τὸν θάνατο καὶ τὴν ἄνασταση. Ὁ κόσμος δὲν γνωρίζει τίποτε μεγαλύτερο ἀπὸ τὴν κλήση τοῦ χριστιανοῦ. Ἀλλὰ ὅσο ὑψη- λότερος εἶναι ὁ σκοπός, τόσο δυσκολότερη εἶναι ἡ πραγμάτωσή του. Κοιτάξτε τὸ μεγαλειῶδες θέαμα ποὺ ὁ Θεὸς μᾶς φανέρωσε στὴ δημιουργία τοῦ κόσμου, στὴν κατασκευὴ τοῦ ἀνθρώπου «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσίν» Του. Ἐκεῖνο ποὺ ἀναζη- τοῦμε δὲν περιορίζεται στὴ μικρή μας καθη- μερινὴ ζωή. Ἀναζητοῦμε νὰ εἴμαστε μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ ἀποκτήσουμε μέσα μας τὴ ζωὴ σὲ ὅλο τὸ πλάτος, τὸ κοσμικὸ καὶ τὸ θεῖο. Στὴν πνευματική μας θεωρία ὀφείλουμε νὰ ἑνώσουμε τὸ κοσμικὸ εἶναι καὶ τὸ θεϊκὸ Εἶναι, τὸ κτιστὸ καὶ τὸ ἄκτιστο. «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος». Χωρὶς Αὐτὸν τίποτε δὲν ὑπάρχει. Κάθε μέρα γευόμαστε τὴν ὀδυ- νηρὴ καὶ ἄθλια ζωὴ μέσα στὸ σῶμα μας. Καὶ ὅμως δημιουργηθήκαμε κατ’ εἰκόνα τοῦ Χρι- στοῦ, τοῦ Ἀπολύτου. Τὸ πρόβλημα, τὸ μυστή- ριο τῆς ζωῆς μας, εἶναι τὸ πέρασμα ἀπὸ τὸ σχετικὸ στὸ Ἀπόλυτο. Ἂν τὸ εἶναι δημιουργή- θηκε ἀπὸ τὸν Θεό, δὲν πρέπει νὰ πεθάνει. Ὁ
  • 15. 13 Θεὸς δημιούργησε τὴ ζωή, δὲν δημιούργησε τὸν θάνατο. Σκοπὸς μας εἶναι ἡ ζωὴ μὲ τὸν Χριστὸ- Θεό, ἡ ἀθανασία, ἡ αἰωνιότητα. Σύμφωνα μὲ τὴν Ἀποκάλυψη, ἡ αἰωνιότητα τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νὰ μᾶς μεταδοθεῖ. Πρέπει νὰ στοχεύουμε στὸν Ἲδιο τὸν Θεό, στὸ πρόσωπό Του, δηλαδὴ σ’ ἐκεῖνο ποὺ εἶναι πάνω ἀπ’ ὃλα, γιὰ νὰ δώσουμε στὸ σῶμα μας, ποὺ κλίνει στὴν ἀδράνεια, τὴ φορὰ πρὸς τὸ αἰώνιο. Πῶς νὰ ἐργαστοῦμε τὴ σωτηρία μας; Πῶς νὰ ἀφθαρτοποιήσουμε τὸ σῶμα μας, νὰ ἐλευ- θερωθοῦμε ἀπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας καὶ τὴν ἐξουσία τοΰ θανάτου; Αὐτὴ πρέπει νὰ εἶναι ἡ μέριμνά μας κάθε στιγμή· διαρκῶς πιὸ δυνατή, πιὸ ἔντονη. Ἡ ζωὴ εἶναι τόσο σύντο- μη καὶ ὁ σκοπὸς τόσο ὑψηλός, ἀλλὰ καὶ τόσο ἀπομακρυσμένος. Γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ θέωσή του. Ὀφείλουμε νὰ μάθουμε νὰ ζοῦμε τὴν αἰώ- νια ζωὴ τοῦ Ἲδιου τοῦ Θεοῦ. Τί σημαίνει «θέω- ση» τοῦ ἀνθρώπου; Νὰ ζήσουμε ὅπως ἔζησε ὁ Κύριος, νὰ ἀφομοιώσουμε τὸ φρόνημα καὶ τὰ αἰσθήματα τοῦ Χριστοῦ, προπαντὸς τῶν τελευ- ταίων στιγμῶν τῆς ἐπίγειας ζωῆς Του. Μετὰ τὴν πτώση ὁ ἄνθρωπος ἔγινε πεδίο μάχης μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἐχθροῦ. Τὸ σπέρμα ποὺ ἔρριξε ὁ Σατανᾶς στὴν καρ- διὰ καὶ τὸν νοῦ τοῦ Ἀδὰμ —τὸν λογισμὸ νὰ γίνει θεὸς χωρὶς τὸν Θεὸ— σφηνώθηκε τόσο βαθιὰ στὸ εἶναι μας, ὥστε νὰ βρισκόμαστε ἀδιάκοπα ὑπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας. Ἀπὸ τὸ βιβλίο Περὶ Πνεύματος καὶ Ζωῆς τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ)
  • 16. 14 ΛΟΓΟΙ ΣΟΦΙΑΣ Περὶ γάμου καὶ οἰκογένειας Ἀπὸ τὴ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα Ὁ γάμος δὲν ἀποτελεῖ ἐμπόδιο γιὰ τὴν ἀρετὴ «Καὶ ὅταν ὁ Νῶε ἦταν πεντακοσίων ἐτῶν ἐγέννησε τρεῖς υἱοὺς»(Γέν. 5, 32). Βλέπε πάλι ἄλλο δίκαιο μὲ τὴ γυναίκα καὶ τὰ παιδιά του. Κατόρθωσε καὶ αὐτὸς πολὺ νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεὸ καὶ προτίμησε τὸν δρόμο τῆς ἀρετῆς, ἀντίθετα σὲ ὅλους τοὺς ἄλλους καὶ δὲν στά- θηκε σὰν ἐμπόδιο οὔτε ὁ γάμος, οὔτε ἡ ἀνα- τροφὴ τῶν παιδιῶν. «Ζήτησε εὐλαβῆ καὶ φιλόσοφη κόρη» Σᾶς παρακαλῶ λοιπὸν καί σᾶς, νὰ μὴ ζητᾶτε χρήματα καὶ περιουσία, ἀλλὰ χα- ρακτήρα καὶ καλοσύνη. Ζήτησε εὐλαβῆ καὶ εὐσεβῆ κόρη, καὶ αὐτὰ θὰ σοῦ εἶναι πιὸ ὠφέ- λιμα ἀπὸ ἀμέτρητους θησαυρούς. Ἂν ζητᾶς αὐτὰ ποὺ ἀρέσουν στὸν Θεό, θὰ ἀκολου- θήσουν καὶ τὰ ἄλλα· ἂν ὅμως παραβλέψεις ἐκεῖνα καὶ τρέχεις σ’ αὐτά, οὔτε αὐτὰ θὰ σὲ ἀκολουθήσουν. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀληθὲς συνοικέσιο Αὐτὸ εἶναι πραγματικὸ συνοικέσιο, τὸ νὰ μὴν εἶναι δηλαδὴ ὁ ἕνας προσκολλημένος στὸν ἄλλο μόνον κατὰ τὶς εὐχάριστες στιγμές, ἀλλὰ καὶ στοὺς κινδύνους. Αὐτὸ εἶναι σημεῖο γνήσιας ἀγάπης, αὐτὸ εἶναι γνώρισμα πολυ- τιμότατης φιλίας. Ὁ ἀληθινὸς πλοῦτος Αὐτὴ εἶναι ἡ πραγματικὴ οἰκογενειακὴ ζωή, αὐτὸς εἶναι πραγματικὸς σύζυγος, αὐτὸς ποὺ δὲν ἐξετάζει μὲ λεπτομέρεια τὰ λόγια τῆς γυναίκας του, ἀλλὰ ὑποχωρώντας πολὺ ἐξ αἰτίας τῆς ἀδυναμίας τῆς γυναικείας φύσεως, ἕνα μόνο προσπαθεῖ νὰ ἐπιτύχει, νὰ διώξει ἀπὸ τὸ σπίτι του τὴν ταραχὴ καὶ νὰ σφίγγει τὸν δεσμὸ τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ὁμόνοιας. Δι- ότι αὐτὸς εἶναι ὁ πραγματικὸς πλοῦτος, αὐτὴ εἶναι ἡ μεγαλύτερη περιουσία, ὅταν ὁ ἄνδρας δὲν βρίσκεται σὲ διχόνοια μὲ τὴ γυναίκα του,
  • 17. 15 ἀλλὰ εἶναι προσκολλημένοι ὁ ἕνας στὸν ἄλλο, σὰν ἕνα σῶμα ἀκριβῶς. Διότι λέγει: «Θὰ γίνο- νται οἱ δύο ἕνα σῶμα» (Γέν. 2, 24). Αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι εἴτε φτωχοὶ εἶναι, εἴτε ἄσημοι, εἶναι οἱ πιὸ εὐτυχισμένοι ἀπὸ ὅλους διότι περνοῦν τὴ ζωή τους μὲ γαλήνη συνέχεια. Λιμάνι εἶναι ἡ γυναίκα Σκέψου ὅτι ἐξ αἰτίας της ἔγινες πατέρας καὶ ἔχεις παιδιὰ καὶ ἀπὸ αὐτὸ νὰ γίνεσαι πιὸ ἤρεμος μαζί της. Δὲν βλέπεις τοὺς γεωργοὺς πῶςπεριποιοῦνταιτὴγῆποὺἔσπειρανκάτιμὲ ὁποιονδήποτε τρόπο, κι ἂν ἀκόμη ἔχει ἄπει- ρα ἐλαττώματα, ὅπως ἐὰν εἶναι ἄγονη, ἐὰν ἔχει ζιζάνια, ἂν ἐπηρεάζεται ἀπὸ πλημμύρες λόγῳ τῆς θέσεώς της; Αὐτὸ νὰ κάνεις καὶ σύ· διότι ἔτσι πρῶτος καὶ σὺ θὰ ἀπολαύσεις τοὺς καρποὺς καὶ τὴ γαλήνη. Διότι ἡ γυναίκα εἶναι λιμάνι καὶ πάρα πολὺ μεγάλο φάρμακο γιὰ τὴ δημιουργία χαρούμενης διαθέσεως. Ἄν, λοιπόν, ἀπαλλάξεις τὸ λιμάνι ἀπὸ τὰ κύματα καὶ τοὺς ἀνέμους, ὅταν θὰ ἐπιστρέψεις ἀπὸ τὴν ἀγορά, θὰ ἀπολαύσεις πολὺ ἄνεση καὶ γαλήνη· ἂν ὅμως τὸ γεμίσεις μὲ θορύβους καὶ ταραχές, κάνεις δυσκολότερο τὸ ναυάγιο γιὰ τὸν ἑαυτό σου. Τεκνογονία καὶ καλὴ ἀνατροφὴ Καὶ γιὰ νὰ μάθεις ὅτι τὴ μητέρα δὲν τὴν κάνει μόνο ἡ γέννηση τῶν παιδιῶν, οὔτε σὲ αὐτὸ ἀπόκειται ἡ ἀμοιβή… Γι’ αὐτὸ καὶ ἐδῶ ἀφοῦ εἶπε «σωθήσεται διὰ τῆς τεκνογονίας», δὲν σταμάτησε ἐδῶ, ἀλλὰ θέλοντας νὰ δείξει ὅτι ὄχι τὸ νὰ γεννήσουμε παιδιά, ἀλλὰ τὸ νὰ ἀναθρέψουμε παιδιὰ σωστά, αὐτὸ μᾶς παρέ- χει μισθό, πρόσθεσε: «ἐὰν παραμείνουν στὴν πίστη, στὴν ἀγάπη καὶ στὸν ἁγιασμὸ» ( Α΄ Τιμ. 2, 15). Αὐτὸ ποὺ λέει σημαίνει τὸ ἑξῆς: Τότε θὰ λάβεις μεγάλη ἀμοιβή, ἂν τὰ παιδιὰ ποὺ γεννήθηκαν παραμείνουν στὴν πίστη καὶ στὴν ἀγάπη καὶ στὸν ἁγιασμό. Ἐάν, λοιπόν, τὰ ὁδηγεῖς σὲ αὐτά, ἂν τὰ παρακινεῖς, ἂν τὰ διδάξεις, ἂν τὰ συμβουλέψεις, γιὰ τὴ φροντί- δα σου αὐτὴ σὲ περιμένει μεγάλη ἀμοιβὴ ἀπὸ τὸν Θεό. Ἀγώνας γιὰ τὴ σωφροσύνη Πρὸπαντὸςνὰτοὺςκρατᾶμε[τοὺςνέους, τὰ παιδιά μας] σὲ σωφροσύνη· διότι αὐτὸ πε- ρισσότερο ἀπὸ ὅλα καταστρέφει τὴ νεότητα. Καὶ κοντὰ σὲ αὐτὰ χρειάζονται πολλοὶ κόποι ἐκ μέρους μας, πολλὴ προσοχή. Γρήγορα νὰ τοὺς ὁδηγοῦμε σὲ γάμο, ὥστε νὰ δέχονται τὴ νύφη μὲ καθαρὰ καὶ ἁγνὰ τὰ σώματά τους· αὐτοὶ οἱ ἔρωτες εἶναι θερμότεροι. Αὐτὸς ποὺ εἶναι φρόνιμος πρὶν τὸν γάμο, πολὺ περισσό- τερο θὰ εἶναι μετὰ τὸν γάμο, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ ἔμαθε νὰ πορνεύει πρὶν τὸν γάμο, θὰ τὸ κά- νει αὐτὸ καὶ μετὰ τὸν γάμο. Διότι λέγει: «Στὸν πόρνο ἄνθρωπο κάθε τί ποὺ θὰ τοῦ παρουσι- ασθεῖ σὰν ἄρτος, πρὸς κορεσμὸ τῆς ἀχόρτα- στης ἐπιθυμίας του, εἶναι εὐχάριστος» (Σοφ. Σειρ. 23, 17). Γι’ αὐτὸ βάζουν στεφάνια στὸ κεφάλι, σύμβολο τῆς νίκης, διότι παραμένο- ντας ἀνίκητοι, ἔτσι προσέρχονται στὸν γάμο, διότι δὲν νικήθηκαν ἀπὸ τὴν ἡδονή. Ἂν ὅμως κυριευμένος ἀπὸ τὴν ἡδονὴ παραδίνει τὸν ἑαυτό του σὲ πόρνες, γιὰ ποιὸ λόγο λοιπὸν φέρει στεφάνι στὸ κεφάλι του, ἐνῷ εἶναι νι- κημένος; Αὐτὰ ἂς τὰ συμβουλεύουμε, μὲ αὐτὰ ἂς τὰ νουθετοῦμε, ἂς τὰ φοβερίζουμε, ἂς τὰ ἀπειλοῦμε, ἄλλοτε κάνοντας αὐτό, καὶ ἄλλο- τε ἐκεῖνο. Θέλημα τοῦ Θεοῦ ἡ τιμὴ τῶν γονέων ἀπὸ τὰ παιδιὰ Διότι ὁ Θεὸς θέλει πάρα πολὺ νὰ τιμῶνται οἱ γονεῖς ἀπὸ τὰ τέκνα τους· καὶ ἐκείνους ποὺ κάνουν αὐτὸ τοὺς ἀμείβει μὲ μεγάλα ἀγαθὰ καὶ δωρεές, ἐνῷ ἐκείνους ποὺ παραβαίνουν τὸν νόμο αὐτό, τοὺς τιμωρεῖ μὲ μεγάλες συμ- φορὲς καὶ κακά. Λέγει «Ὅποιος κακολογεῖ τὸν πατέρα του ἢ τὴ μητέρα του, νὰ τιμωρεῖται μὲ θάνατο» (Ἕξ. 20, 15). Γιὰ ἐκείνους πάλι ποὺ τιμοῦν τοὺς γονεῖς λέγει τὰ ἑξῆς: «Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴ μητέρα σου ἳνα… μακρο- χρόνιος γένῃ ἐπὶ τῆς γῆς» (Ἕξ. 20, 12). Βιβλιογραφία: Ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόμου, «Ὁ γάμος, ἡ οἰκογένεια καὶ τὰ προβλήματά τους», Ἐπιμ. Βενεδίκτου Ἱερομ. Ἁγιορείτου, Ἐκδ. Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη, Ἅγιον Ὂρος. Ἐπιμέλεια: Ἀπόστολος Π. Μυργιώτης, Μαθηματικὸς
  • 18. 16 Ἡ ἁγία νεομάρτυς Χρυσῆ Ἡ παρθενομάρ- τυς τοῦ Χρι- στοῦ Σλάτω ἢ Χρυσῆ καταγόταν ἀπὸ τὸ χωριὸ Σλάτενα (σήμε- ρα Χρυσῆ) της ἐπαρχίας Ἀλμωπίας (ἄλλοτε Μο- γλενῶν), τοϋ νομοϋ Πέλ- λας. Οἱ γονεῖς της ἦταν φτωχοὶ καὶ εἶχε ἄλλες τρεῖς ἄδελφες. Εἶχε φυ- σικὰ καὶ πνευματικὰ προσόντα. «Ἦταν ὄμορ- φη καὶ εὐγενική. Πιστὴ καὶ σώφρων». Πῶς ὅμως ὁδηγήθη- κε στὸ μαρτύριο; Ἓνας Τοῦρκος βλέποντάς την ἔτρωθη ἀπὸ σατανικὸ ἔρωτα καὶ προσπάθησε νὰ βρῆ τρόπο γιὰ νὰ παγιδεύση τὴν Ἁγία καὶ νὰ τὴν παρασύρη στὴν ἁμαρτία. Μιὰ ἡμέρα λοιπὸν ποὺ βγῆκε ἡ Ἁγία, γιὰ νὰ μαξέψη ξύλα στὸ δάσος μὲ ἄλλες γυναῖκες, τὸ ἔμαθε ὁ Ἀγαρηνὸς καὶ μὲ ἄλλους Τούρκους τὴν ἀπήγαγε καὶ τὴν ὁδήγησε στὸ σπίτι του. Στὴν ἄρχη τὴν πῆρε μὲ τὸ καλὸ καὶ μὲ πολλὲς ὑποσχέσεις προσπάθησε νὰ μετατρέψη τὴ γνώμη της καὶ νὰ τὴ φέρη στὴ θρησκεία του, λέγοντάς της, ὅτι, ἂν τουρκέψη, θὰ τὴν κάνη γυναίκα του. Στὴ συνέχεια ὅμως, ἄρχισε νὰ τὴ φοβερίζη. Ἡ Χρυσῆ, παρὰ τὶς ἐπιθέσεις μὲ λόγια καὶ ἔργα τοῦ διεστραμμένου αὐτοῦ ἄνθρωπου καὶ τῶν ἄλλων ἀπίστων, νοερῶς ἐπικαλεῖτο τὸ ὄνο- μα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ νὰ τὴ βοηθήση καὶ γι’ αὐτὸ μὲ γενναιό- τητα καὶ παρρησία ἀπά- ντησε «ἐγὼ τὸν Χριστόν μου πιστεύω καὶ προ- σκυνῶ, καὶ αὐτὸν γνωρί- ζω διὰ Νυμφίον μου· τὸν ὁποῖον δὲν θέλω ἀρνηθῆ πώποτε, κἂν μύρια μοῦ κάμετε βάσανα, κἂν καὶ εἰς λεπτὰ κομμάτια τὸ σῶμα μου κατακάψετε». Ἐκεῖνοι, ὅταν ἄκου- σαν αὐτὴν τὴν ὁμολο- γία, συνειδητοποίησαν, ὃτι δὲν ἐπρόκειτο νὰ τὴν πείσουν. Παρέδωσαν τὴ Χρυσῆ σὲ γυναῖκες ποὺ ἀσχολοῦνταν μὲ μαγεῖες καὶ ἄλλα δαιμονικὰ τεχνάσματα μὲ σκοπὸ νὰ ὑποχώρηση στὶς σαρ- κικὲς ὀρέξεις τῶν ἐχθρῶν τῆς πίστεως καὶ τῆς σωφροσύνης. Ἐπὶ πλέον κάλεσαν τοὺς γονεῖς καὶ τὰ ἀδἐλφια τῆς Χρυσῆς γιὰ νὰ παρακινή- σουν τὴ θυγατέρα τους νὰ γίνη Μωαμεθανὴ ἢ ἂν δὲν τὸ ἐπιτύχουν, ἀπειλήθηκαν, νὰ θανατω- θοῦν καὶ αὐτοὶ μὲ τὴν κόρη τους. Ὁ δεύτερος αὐτὸς πειρασμὸς ἦταν πολὺ χειρότερος, γιατί χρησιμοποιήθηκαν πρόσωπα στὰ ὁποῖα εἶχε ἰδιαίτερη ἀδυναμία ἡ ἀθλήτρια τοῦ Χριστοῦ. Ἂν σκεφτοῦμε τὰ δάκρυα, τὶς παρακλήσεις τῆς μητέρας καὶ τῶν ἀδελφῶν, μποροῦμε νὰ ἀντι- ληφθοῦμε καὶ τὴν σφοδρότητα τοῦ πολέμου.Ἡ Χρυσὴ ἒμεινε ἀμετακίνητη στὸν ἱερό της σκοπὸ καὶ γι’ αὐτὸ ὑποδούλωσε τὸν ἑαυτὸ της «τῇ δι- καιοσύνῃ εἰς ἁγιασμὸν» (Ρωμ. 6, 19). Νίκησε
  • 19. 17 στὸ πρόσωπό της ἡ δύναμι τοϋ Χριστοῦ τὴν με- θοδεία τοῦ διαβόλου. Ἡ μεγαλόψυχος Χρυσῆ, ἔχοντας στὴν καρδιὰ της τὴ φλόγα τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν Χριστό, δὲν ἐκάμφθη ἀπὸ τὴ συμπά- θεια πρὸς τοὺς δικούς της. Νίκησε τὶς οἰκογενει- ακὲς παρακλήσεις καὶ εἶπε στοὺς γονεῖς της καὶ στὶς ἀδελφές της: «Ἐσεῖς ποὺ μὲ παρακινεῖτε ν’ ἀρνηθῶ τὸν Χριστὸν καὶ Θεόν μου, δὲν εἶσθε πλέον γονεῖς μου καὶ ἀδελφαί μου· οὔτε ἐγὼ θέλω νὰ σᾶς ἠξεύρω ὡς τοιούτους εἰς τὸ ἑξῆς· ἀλλ’ ἀντὶ διὰ ἐσᾶς, Πατέρα μου ἔχω, τὸν Κὺρι- ον Ἰησοῦν Χριστόν· μητέρα δέ, τὴν Κυρίαν μου Θεοτόκον· ἀδελφοὺς δὲ καὶ ἀδελφὲς ἔχω τοὺς Ἁγίους καὶ τὰς Ἁγίας». Μὲ αὐτὴν τὴν ἀπάντησι τοὺς ἒδιωξε. Δὲν ὑπάκουσε στοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἀλλὰ στὸν νόμο τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι «ἅγιος καὶ ἡ ἐντολὴ ἁγία καὶ δικαία καὶ ἀγαθὴ» (Ρωμ. 7, 12). Μετὰ ἀπὸ τὴ θαρραλέα ὁμολογία της ἄρχισε τὸ ἐπονείδιστο μαρτύριο. Ἐπὶ τρεῖς μῆνες τὴν ρά- βδιζαν κάθε μέρα. Ἒπειτα ἔβγαλαν λωρίδες τὸ δέρμα της. Ἀκόμη, ἀφοῦ πύρωσαν μία σούβλα, τὴν πέρασαν ἀπὸ τὰ αὐτιά τῆς μάρτυρος, ὥστε ὁ καπνὸς νὰ βγαίνη ἀπὸ τὸ στόμα καὶ τὴ μύτη της. Τὰ πάνδεινα βάσανα μποροῦσαν νὰ κάμ- ψουν καὶ τοὺς πιὸ γενναίους ἄνδρες. Ἡ Ἁγία μας ὅμως μὲ τὴ δύναμι τοῦ Σταυροῦ καὶ τὸν θεῖο της ἔρωτα ὑπερέβη τὴ γυναικεία φύσι. Εἶναι συγκινητικό, ὅτι, ὅταν πληροφορή- θηκε, ὅτι ἐκεῖ κοντὰ βρισκόταν ὁ πνευματικός της πατέρας παπα-Τιμόθεος, προηγούμενος τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυρονικήτα τοῦ Ἁγίου Ὂρους, ὁ ὁποῖος ἔγραψε καὶ τὸ μαρτύριό της, τὸν πα- ρακάλεσε νὰ δέεται στὸν Κύριο γιὰ νὰ τελείωση θεάρεστα τὸν δρόμο τοῦ μαρτυρίου της. Στὸ τέλος οἱ ὠμοὶ καὶ σκληρόκαρδοι Ἀγαρη- νοὶ θύμωσαν τόσο πολὺ ἀπὸ τὴν καρτερία τῆς Ἁγίας, ὥστε κρέμασαν τὴν ἀμνάδα τοῦ Χριστοῦ σὲ μιὰ ἀγραπιδιὰ καὶ κατάκοψαν μὲ μαχαίρια ὅλο της τὸ σῶμα κομματάκια. Ἒτσι συγχορεύει καὶ συναγάλλεται στοὺς οὐράνιους θαλάμους μετὰ τῶν φρονίμων παρ- θένων στὴν ἀτελεύτητη δόξα τοῦ παραδείσου. Ἡ ἁγία Χρυσῆ μαρτύρησε τὸ 1795, στὶς 13 Ὀκτωβρίου. Διδακτικὸς εἶναι ὁ στίχος τοῦ Μηνολογίου: «Ἐν ταῖς βασάνοις χρυσὸς οἷον καμίνῳ, Χρυσῆ ἐδείχθης ἠγλαϊσμένη ὅλη». Δηλαδὴ μὲ τὰ βασανιστήρια, ὅπως καθαρί- ζεται ὁ χρυσὸς στὴν κάμινο, ἄστραψες ὁλόκλη- ρη, Χρυσῆ. Ἡ ὁμολογία της μᾶς θυμίζει τὰ λόγια τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης: «Μακάριος ἄνθρωπος, ὃς εὗρε σοφίαν, καὶ θνητὸς ὅστις οἶδε φρόνησιν· Κρεῖσον γὰρ αὐτὴν ἐμπορεύεσθαι ἢ χρυσίου καὶ ἀργυρίου θησαυροὺς» (Παροιμ. 3, 13-14). Εὐτυχισμένος εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀξιώθηκε νὰ βρῆ καὶ νὰ γνωρίση τὴ σοφία, ποὺ παρέχει ἡ θεία παιδαγωγία, καὶ μακάριος εἶναι ὁ θνη- τός, ποὺ γνώρισε καὶ ἀπόκτησε τὴν ἀπὸ Θεοῦ φρόνησι καὶ σύνεσι. Εἶναι δὲ μακάριος, διότι εἶναι ἀσύγκριτα καλύτερο καὶ ἐπικερδέστερο νὰ ἐμπορεύεται κάποιος ἀντὶ ὁποιασδήποτε θυσί- ας, τὴ σοφία αὐτή, παρὰ νὰ κερδίζη θησαυροὺς ἀπὸ νομίσματα χρυσᾶ ἢ ἀργυρᾶ. Ἡ ἁγία Χρυσῆ προτίμησε τὸ χρυσὸ στεφάνι τῆς παρθενίας καὶ ὄχι τὴν εὐτέλεια τῆς ἐφάμαρτης ζωῆς. Δικαίως λοιπὸν θὰ παρουσιασθῆ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως ἒχουσα «στέφανον χρυσοῦν» (Ἀποκ. 14, 14) στὴν τιμία κεφαλή της. Ἀπολυτίκιο Σκεῦος χρύσεον, τῆς παρθενίας, καὶ ἀκή- ρατος, νύμφη Κυρίου, ἐχρημάτισας Χροσῆ καλλιπάρθενε· τὴν γὰρ ἁγνείαν ἀμέμπτως φυλάττουσα, ὑπὲρ Χριστοῦ θεοφρόνως ἐνή- θλησας. Μάρτυς ἔνδοξε, ἱκέτευε τὸν Νυμφί- ον σου, δωρὴσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
  • 20. 18 Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου ΠνευματικΕς συμβουλΕς γιΑ τΗν ΟΙκογενειακΗ ζωή Ὁ Γέροντας Παΐσιος, ὡς τὸ 1994 ποὺ ἐκοιμήθη, εἶχε δεχθεῖ πολ- λοὺς ἀνθρώπους, ὅπως καὶ ἐπι- στολὲς, καὶ τοὺς εἶχε ἀναπαύσει μὲ τὶς πνευματικὲς συμβουλὲς ποὺ τοὺς ἔδινε γιὰ τὰ προβλήματα ποὺ ἀντιμετώπιζαν. Σὲ πολλὲς περιπτώσεις τὰ ἐρωτήματα ποὺ τοῦ ἀπηύθηναν ἀφοροῦσαν πτυχὲς καὶ προβλήματα τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς, ὅπως ἡ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, ἡ εὐθύνη τῶν γονέων γιὰ τὴ σωστὴ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, οἱ σχέσεις τῶν συζύγων καὶ τῶν παιδιῶν τους, οἱ δυσκολίες τῆς ἐφηβικῆς καὶ ἐνήλικης ζωῆς, ἡ χριστιανικὴ διαπαι- δαγώγηση κ.ἄ. Οἱ ἀπαντήσεις ποὺ ἔδινε ὁ π. Παΐσιος, ἐμπνευσμένες ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ τὴν ἁγιοπατερικὴ παράδο- ση τῆς Ἐκκλησίας, στήριξαν καὶ παρη- γόρησαν πολλὲς οἰκογένειες. Πολλὲς ἀπὸ τὶς συμβουλὲς τοῦ γέροντα γιὰ τὴν οἰκογενειακὴ ζωὴ ἔχουν καταγραφεῖ καὶ κυκλοφορήσει σὲ βιβλία, γιὰ νὰ ὠφελη- θοῦν ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότεροι. Μὲ βάση τὴν ὑπάρχουσα βιβλιογραφία θὰ ἐπιχειρήσουμε νὰ συντάξουμε ἕνα σύ- ντομο κείμενο μὲ βασικὲς παραινέσεις τοῦ γέροντα σχετικῶς μὲ θεμελιώδη ζη- τήματα ποὺ ἀπασχολοῦν τὴ σύγχρονη οἰκογένεια. Ὁ γέροντας Παΐσιος ἔδειχνε ἰδιαιτέ- ρα στοργὴ καὶ κατανόηση γιὰ τὰ προ- βλήματα τῶν νέων, ποὺ τὸν ἐπεσκέπτο- ντο, καὶ ἀπέδιδε τὴ σύγχυση ποὺ εἶχαν στὴν ἔλλειψη κατάλληλης πνευματικῆς ἀγωγῆς ἐκ μέρους τῆς οἰκογένειας. Συ- νήθιζε νὰ λέει ὅτι οἱ γονεῖς, ποὺ γεννοῦν τὰ παιδιά, τοὺς δίνουν τὸ σῶμα, ἀλλὰ ὀφείλουν νὰ συντελοῦν καὶ στὴν πνευ- ματική τους ἀγωγή. Στὴ συνέχεια ἔρχο- νται οἱ δάσκαλοι νὰ ἀναλάβουν τὸ δύ- σκολο ἔργο τῆς διαπαιδαγώγησης τῶν παιδιῶν, ὅμως στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχουν καὶ οἱ Πνευματικοὶ Πατέρες ποὺ ἐργάζο- Ἀρχιμ. Κυρίλλου Κεφαλόπουλου
  • 21. 19 Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου νται γιὰ τὴν πνευματικὴ ἀναγέννηση τῶν ἀνθρώπων καὶ βοηθοῦν πιὸ θετικὰ στὴν ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν. Ὁ π. Παΐσιος ἔδινε μεγάλη σημασία στὴν ὑπομονὴ ὡς ἀρετὴ καὶ παράγοντα ἐξομάλυνσης διαφορῶν καὶ ἐντάσεων μέσα στὴν οἰκογένεια. Ἡ ὑπομονή, ἔλεγε, ξε- κινᾶ ἀπὸ τὴν ἀγάπη. Οἱ δυσκολίες δίνουν ἀφορμὲς ἄσκησης στὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν ἀλληλοκατανόηση. «Στὴν οἰκογένεια πρέ- πει ὁ ἕνας νὰ ταπεινώνεται στὸν ἄλλον, νὰ μιμεῖται τὶς ἀρετές του, καὶ νὰ ἀνέχε- ται τὶς ἰδιοτροπίες του. Γιὰ νὰ ὑπομείνεις τὸν ἄλλον, πρέπει νὰ τὸν πονέσεις. ‘’Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθή- σεται’’ (Ματθ. 10,22)». Ἡ ἀνατροφὴ τοῦ παιδιοῦ ξεκινάει ἤδη ἀπὸ τὴ στιγμὴ τῆς σύλληψής του. «Ἂν ἡ μητέρα ποὺ κυοφορεῖ συγχύζεται καὶ στε- νοχωριέται, τὸ ἔμβρυο μέσα στὴν κοιλιά της ταράζεται. Ἐνῷ, ὅταν ἡ μάνα προσεύ- χεται καὶ ζεῖ πνευματικά, τὸ παιδάκι στὴν κοιλιὰ τῆς μάνας ἁγιάζεται. Γι’ αὐτὸ ἡ γυ- ναίκα, ὅταν εἶναι ἔγκυος, πρέπει νὰ λέει τὴν εὐχή, νὰ μελετάει λίγο ἀπὸ τὸ Εὐαγγέ- λιο, νὰ ψάλλει, νὰ μὴν ἔχει ἄγχος. Τότε τὸ παιδὶ ποὺ θὰ γεννηθεῖ θὰ εἶναι ἁγιασμένο καὶ οἱ γονεῖς δὲν θὰ ἔχουν πρόβλημα μαζί του, οὔτε ὅταν εἶναι μικρό, οὔτε ὅταν με- γαλώσει». Ὁ γέροντας ἐπίσης συνιστοῦσε τὸν μητρικὸ θηλασμό, διότι δημιουργεῖ συ- ναισθηματικὸ δέσιμο καὶ ἐπαφὴ μητέρας- παιδιοῦ. Ἡ πνευματικὴ ζωὴ τῆς μητέρας ὠφελεῖ τὴν ἀνάπτυξη τοῦ ἐμβρύου καὶ τὴν δια- παιδαγώγηση τοῦ παιδιοῦ. Ὅταν ἡ μητέ- ρα ἐμπιστεύεται στὸν Θεὸ τὴν ἀνάπτυξη τῆς νέας ζωῆς ποὺ κυοφορεῖται, αἰσθάνε- ται σεβασμὸ πρὸς τὸ μυστήριο τῆς ζωῆς καὶ τῆς γέννησης. Ἀντιθέτως, χωρὶς τὶς πνευματικὲς προϋποθέσεις, ἡ ζωὴ τοῦ ἐμβρύου δὲν θεωρεῖται ἱερή, καὶ πολὺ εὔκολα ἡ γυναίκα καταφεύγει στὸ ἔγκλη- μα τῆς ἔκτρωσης. Ὁ γέροντας Παΐσιος γιὰ τὶς περιπτώ-
  • 22. 20 Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου σεις αὐτὲς συνιστοῦσε στοὺς συζύγους νὰ εἶναι ἕτοιμοι νὰ δεχθοῦν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή τους καὶ νὰ μὴν ἀπελπίζο- νται. Προέβαλλε τὰ παραδείγματα τῶν Ἁγίων Θεοπατόρων, Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννας, καὶ τῶν γονέων τοῦ Προδρόμου, Ζαχαρία καὶ Ἐλισάβετ, οἱ ὁποῖοι σὲ βαθὺ γῆρας καὶ μετὰ ἀπὸ προσευχὴ ἀπέκτησαν παιδί. «Τὸ θέμα τῆς τεκνοποιίας δὲν ἐξαρτᾶται μό- νον ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, ἐξαρτᾶται καὶ ἀπὸ τὸν Θεό. Πρέπει οἱ σύζυγοι νὰ ἀφεθοῦν ἐν λευκῷ στὸν Θεό, νὰ ποῦν γενηθήτω τὸ θέλημά Σου, καὶ θὰ γίνει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ». Ἐπίσης, ὁ π. Παΐσιος πρότεινε στὰ ἄτεκνα ζευγάρια νὰ σκεφθοῦν τὴ λύση τῆς υἱοθεσίας. «Ὁ Θεός, ἔλεγε, σὲ πολλοὺς δὲν δίνει παιδιά, γιὰ νὰ ἀγαπήσουν τὰ παιδιὰ ὅλου του κόσμου σὰν δικά τους». Μεγάλη ἐπίσης σπουδαιότητα ἀπέ- διδε ὁ γέροντας Παΐσιος στὸν ρόλο τῆς μητέρας (χωρὶς νὰ παραθεωρεῖ τὴ σημα- σία τοῦ πατέρα) γιὰ τὴν πνευματικὴ ἀνα- τροφὴ τῶν παιδιῶν. Τὸν προβλημάτιζε τὸ γεγονὸς ὅτι πολλὲς μητέρες ἀναγκάζονται νὰ ἐργάζονται καὶ ἐκτὸς σπιτιοῦ στερώ- ντας ἔτσι χρόνο, φροντίδα καὶ ἀγάπη ἀπὸ τὰ παιδιά τους, τῶν ὁποίων τὴ φροντίδα ἀναθέτουν σὲ ξένους. Τὸ παράδειγμα τῆς παρουσίας τῆς μητέ- ρας μέσα στὸ σπίτι καὶ κοντὰ στὰ παιδιά της, μὲ τὴν προσευχή της, τὴν πνευματικὴ ζωή, μὲ τὸ νὰ μιλά- ει γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ τοὺς Ἁγίους στὰ παι- διὰ συμβάλλει στὸν καθαγιασμὸ τῆς παι- δικῆς ψυχῆς ἀθόρυ- βα καὶ ἀβίαστα». Ἂν τὰ παιδιὰ ἀπὸ μικρὰ βοηθηθοῦν καὶ γεμί- σουν Χριστό, θὰ εἶναι κοντά Του γιὰ πάντα. Καὶ νὰ ξεφύγουν γιὰ λίγο ὅταν μεγαλώσουν λόγῳ ἡλικίας ἢ κακῆς συναναστροφῆς, πάλι θὰ συνέλθουν. Γιατί ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ εὐλάβεια, ποὺ πότι- σαν τὶς καρδιές τους στὴ μικρὴ ἡλικία, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐξα- λειφθοῦν» (π. Παΐσιος). Ὁ γέροντας ἐπέμενε οἱ γονεῖς νὰ συνη- θίσουν τὰ παιδιὰ ἀπὸ μικρὴ ἡλικία στὴ ζωὴ τῆς προσευχῆς. «Οἱ γονεῖς νὰ βοηθοῦν μὲ διάκριση τὰ παιδιὰ ἀπὸ μικρὰ νὰ πλησιά- σουν τὸν Χριστὸ καὶ νὰ ζήσουν ἀπὸ μικρὰ τὶς πνευματικὲς χαρές», καὶ συνιστοῦσε στοὺς γονεῖς νὰ δίνουν στὰ παιδιὰ νὰ δια- βάζουν πνευματικὰ βιβλία, βίους Ἁγίων. Καὶ ὅταν ἀργότερα στὴν ἐφηβεία, ἡ ἀγωνία τῶν γονέων μεγαλώνει, νὰ ἐμπιστεύονται τὸν Θεὸ ὅτι θὰ τοὺς βοηθήσει. Τὸ παράδειγμα τῆς συμπεριφορᾶς τῶν γονέων μέσα στὸ σπίτι εἶναι πιὸ ζωντανὸ