1.
Donna Guest
22 May 2018
ျ မန မာႏိုင န ္ႏိုံရိွ ေျ ျမယာအ နငယေ္အ ရမအာံရိွ နင
စအပအမအေ္အးငပန မနအ ရမအ ယာံရိွစနာရ်ပနစမးလမ
ေတအြ႔ငေ႔အအောအအပအ

2.
ႏိုတန႔ကန
 ေျ ျမယာအ နငယေ္အ - ျာ နယစႏိုငအ္ ာံရိွ နင NLD ယစႏိုငအ္သညန ေျ ျမ ယာအ နြယေ္အကႏိုင ၿပ်ၿပ နေၿပမ နအး ႈ
းငပန မနအစဥန တစန္ပနယၿဖစန သတန ံရိွတန္မအ။
 စစန ံရိွမနေသမ ေၿ ပႏိုင န႔ႏိုင နသသ ရမအ္သႏိုငြ ေျ ျမ ရမအ ျပမနးညနေပအယပနျာ နအာံရိွ နင
ေျ ျမယာႈပနယ္ံရိွ နအကႏိုစိ္ပန ရမအကႏိုင ေျဖ္ံရိွ နအျာ နအ။
 းကန္ႏိုံရိွယစႏိုငအ္ာံရိွ နင ယ္ပနဖကနယဖအြယစညနအ ရမအေျ ျမယာအ နငယေ္အသညန ဒ ႏိုငကေ္စယကသအယေျပမ နအ
းငပန မနအစဥန ရမအ၏ ယဓႏိုကယစႏိုတနယပႏိုင နအတစနာငျဖစနေကမ နအ သေဘမတသည္မအျာ နအ။
 ကင ၸဏ ရမအယေမျဖ နင ျာငးငပန မနအစဥန ရမအသတႏိုျပ် ႏို္မန းႏိုငယပနၿပအ၊ ေျ ျမ္ျသ္မတအ န
ေျဖ္ံရိွ နအ္ေသအသညနင ေျ ျမယ္ႈပနယ္ံရိွ နအ ကႏိုစိ္ပန ရမအ ္ႏိုံရိွသညနငယတအကန due diligence ရမအကႏိုင
ပႏိုင ႏိုငးငပနေ႔မ န္မန းႏိုငယပနသညန။

3.
ႏိုတန႔ကန
 ၂၀၁၅ ာငမစန၊ ဧၿပ္ျနးတအ န MCRB သညန ပ္ ႔ငအ ေျ ျမယာံရိွစနာရ်ပနစမေစမ န
ကႏိုင ္ငတနေ ာငသညန။
 ျာငစမေစမ နတအ န ျာ နစမေ႔မ နယေေမ နအတအ န ေဖမနျပာငသညနင ေျ ျမာံရိွ နင
ပတနသကနသညနင ဥပေဒ ရမအ, သ ါဒ ရမအာံရိွ နင ယေးငယ္ ရမအကႏိုင ောတနာံရိွ နငယည႔
ေးရမန ႈ္ႏိုံရိွ္မန ျပမနးညန ျပ န႔ န္မအသညန၊ သႏိုငြေသမနးညနအ ျာငစမေစမ နတစနာင
တညနအကႏိုငး ဖတန္ႈာႏိုင နသညန။
 ျ မန မာႏိုင န ္ႏိုံရိွကင ၸဏ ရမအကႏိုင ေျ ျမာံရိွ နငပတနသကနသညနင ကႏိုစိ္ပန ရမအကႏိုင တမ မနျသ ႈ
္ႏိုံရိွေသမ စအပအမအေ္အးငပန မနအ ရမအာံရိွ နင းသြယာအ နငယေ္အ္ႈႈေ္မ နင ံရိွ သတ နအေပအျာ နအ။
 ကင ၸဏ ရမအသညန ၎တႏိုငြ၏းငပန မနအးညနပတန္မနယတအကန ေျ ျမ ရမအ ယသငအျပ်္မန
းငႏိုယပနသညနငယတအကနေကမ နင ျ မန မာႏိုင န ာံရိွ နငသကန႔ႏိုင နေသေၿ ျမကႏိုစိ္ပန ရမအာံရိွ နင
ယ္ႈပနယ္ံရိွ နအ ရမအကႏိုင သတႏိုျပ် ႏိုေစ္မန

4.
ေျ ျမာံရိွ နင ပတနသကန၍
MCRB ၏ ယျာမအေသမ းငပနေ႔မ နေမ ႈ ရမအ
 ယ ရမအစငယမအ MCRB ကန႔ႏိုငကနဒနေပပတအ န ္ႈႈ
 က႑ယးႏိုငကနသကနေ္မကန ႈ ရမအ ႔မနအစစနျာ နအ (SWIAs):
 ေ္မာံရိွ နင သဘမ ဓမတနေ အြ းငပန မနအ
 ာ္အသအမအးငပန မနအ
 ယႏိုင နစတးငပန မနအ
 သတ်တအ နအးငပန မနအ ( ာ ျဖဴ၊ ယၿဖႏို်ကနမကန၊ ေ္လ၊ ္ငအေကရမကန)
 SWIA ၏ ေျ ျမာံရိွ နင ပတနသကနသညနင ကအ နအ႔ နအေးငးမ ႈ ရမအာံရိွ နင
ကင ၸဏ ရမအာံရိွ နင သကန႔ႏိုင နသညနင သတ နအယာရကနယးကန ရမအပါ နျာ နအ။
 ယ ရမအ႔ငအေတအြ္ႏိုံရိွာရကန ရမအ - ေဒသာ ရမအ႔ ံရိွ ေျ ျမသႏို နအျသ္မတအ န
ေးံရိွရမနေကအ ေပအျာ နအ (သငႏိုြ) ္ံရိွ နအး နအ ႈ ္ႏိုံရိွသညနင ေးရမနေကအေ အပ မဏ၊
ေျ ျမ႔ငအာႈအသသ ရမအယတအကန ယကမယကအျန ္ႏိုံရိွျာ နအ။

5.
ေျ ျမာံရိွ နင ပတနသကန၍
MCRB ၏ ယျာမအေသမ းငပနေ႔မ နေမ ႈ ရမအ
 သက နအ ယာံရိွစနာရ်ပနစမေစမ န - ဇ ရႏို်အစႏိုတန ရႏို်အကအ ရမအ၊ စအပအမအေ္အာံရိွ နင းသြယာအ နငယေ္အ -
ေ္္ံရိွညနတညနတငာႏိုင နၿ ႈ ္ႏိုံရိွေသမ ေျ ျမယသငအာရ ႈ ယေးငယ္ ရမအ၊ စႏိုငကနပရႏို်အေ္အ းငပန မနအ
ရမအယတအကန ေျ ျမ္ံရိွ နအး နအ ႈ ရမအ ာံရိွ နင ကႏို်တ နစစဥန ႈ ္ံရိွႏို ာရႏိုတန႔ကနေ႔မ န္အကန ႈ
္ံရိွႏိုေသမ စ ကႏိုမနအ ရမအ။
 ႔ယငမနအးငပန မနအက႑သကနေ္မကန ႈ ရမအေးငးမ႔မနအစစနျာ နအ (ယေသအစမအ) -
တမသၤမ္တႏိုင နအေဒသေကအတအ န္ႏိုံရိွသညနင ေျ ျမကႏိုစိ ရမအ၊ စစနေျပအေ္ံရိွမ နျပညနသသ ရမအ ံရိွ
၎တႏိုငြ၏ ေမ္ပနသႏိုငြျပမနးညန နေ္မကနးမေသမနးညနအ ျာငတအ န ကင ၸဏစႏိုငကနာ နအ ရမအ
ျဖစနေမျာ နအ။
 MCRB ံရိွ ယေကအစမအးျနျမစႏိုငကနပရႏို်အေ္အးငပန မနအ ရမအကႏိုင ယဓႏိုက္မအေးြးမ -
ေျ ျမယျ နအပအမအ ႈျပ မမ ရမအသညန စႏိုမနောပ ႈ ရမအ္ ံရိွ တစနာငျဖစနျာ နအ။
 ေဒသာ ရမအယတအကန ႔ာၵ ပါပေမ္မေ္လႈေျပမ နအ ႈောါ နအစဥနျဖ နင ေကရမကနျဖဴ SEZ တအ န
MCRB ံရိွ ယးငပနာငေ႔အအောအအပအ ရမအျပ်းငပနျာ နအ ။

6.
ေျ ျမယာအ နငယေ္အာံရိွ နင
ယျပညနျပညန႔ႏိုင န္မ းသြယာအ နငယေ္အ ဥပေဒာံရိွ နင စာရႏိုမနစာႈမနအ ရမအ
 ကငးသ ၼဂၢ၏ စအပအမအေ္အာံရိွ နင းသြယာအ နငယေ္အ႔ႏိုင န္မ ယေျာာ ႈ
း နအညလမနာရကန ရမအ - ယကမယကအျနေပအျာ နအ၊ ေးအစမအးႏိုငကနမမ ႈ္ႏိုံရိွျာ နအ၊
ကငစမအ ႈေပအၿာ နအ
 ကငးသ ၼဂၢ၏ စအပအမအေ္အ၊ းသ ႈေ္အာံရိွ နင ျဥနေကရအ ႈ ယာအ နငယေ္အ ရမအ႔ႏိုင န္မ
ယျပညနျပညန႔ႏိုင န္မ သေဘမတသစမာရ်ပန - ၿ မန မာငႏို န ံရိွ းတန ံရိွတနေ္အ္ႏိုငအ္မအ
- ေျ ျမ္ျသ္မတအ န ယတ နအယဓဓ ၼ ေ မ နအ္ငတနၿာ နအ ရႏို်အ ၿပ်းငပနသ နြပါ။
 ယျပညနျပညန႔ႏိုင န္မ ဘ႑ေ္အေကမနပႏိုငေ္အ္ံရိွ နအ (IFC) ၏ းငပနေ႔မ န ႈ
စသတန ံရိွတနာရကန ရမအ
 းငပနေ႔မ န ႈစသတန ံရိွတနာရကန (၅) – ေျ ျမ္ျသျာ နအာံရိွ နင ႔ာၵ ပါေသမ
ေမ္မေ္လႈေျပမ နအ္ ႈ
 းငပနေ႔မ န ႈ စသတန ံရိွတနာရကန (၇) – ဌမေမတႏိုင နအ္ နအသမအ ရမအ

7.
ေျ ျမယာအ နငယေ္အာံရိွ နင ယျပညနျပညန႔ႏိုင န္မ
းသြယာအ နငယေ္အ ဥပေဒာံရိွ နင စာရႏိုမနစာႈမနအ ရမအ - ယ႔ကန
 စမအမပန္ႏိုကၡမ းငၿာ် ႈ္ႏိုံရိွေစ္မန ေျ ျမ၊ ါအ၊ ာံရိွ နင သစနေတမ႔ႏိုင န္မ
ယငပနာရ်ပန ႈ၊ စ ာမနြာအ ႈ ရမအကႏိုင တႏိုငအတကနေစ္မန Food and
Agriculture Organization (FAO) ၏ တ္မအ၀ န္ျသ
သငအစအာအ နြာႏိုင န မေစ္မန တမ မနျသ ႈ္ႏိုံရိွေသမ ယငပနာရ်ပနေ္အ႔ႏိုင န္မ
ႏို ႏို႔ာၵယေးရမကန းငပနေ႔မ နာႏိုင နသညနင း နအညလမနာရကန ရမအ
ယကအစမအဖအြၿဖႏို်အ ႈ စ ကႏိုမနအးငပန မနအ ရမအယေကမ နယ္ညနေဖမန
ေ႔မ န္အကန္မတအ န ျဖစနေပပ္မနယးမအယးမ္ႏိုံရိွသညနင
းသြယာအ နငယေ္အ႔ႏိုင န္မ သကနေ္မကန ႈ ရမအကႏိုင ေျဖ္ံရိွ နအာႏိုင န္မန
ကငးသ ၼဂၢ၏ ‘ဖအြၿဖႏို်အ ႈယေျာာေသမ ာံရိွ န္ငတနၿာ နအ ရမအ ာံရိွ နြ
ေမ္မေၿပမ နအေ္လႈ္ ႈ ရမအ႔ႏိုင န္မ ယေျာာ ႈ ရမအာံရိွ နင း နအညလမနာရကန ရမအ’

8.
ေျ ျမယာအ နြယေ္အ ္္ႏိုံရိွေ္အ
ေဒသာ ယသႏိုင နအယ ႏိုင နအ ရမအ၏ စႏိုမနောပ ႈ ရမအ
 ပငဂၢးႏိုကးငပန မနအ က႑ဖအႈၿဖႏို်အတႏိုငအတကန ႈယတအကန ျာ နယစႏိုငအ္ ရမအ၏
ယစငးႏိုငကနယျပ် းႏိုငကန ေျ ျမသႏို နအ႔ညနအ ႈ ရမအ။
 းကန္ႏိုံရိွျဖစနပအမအေမၿပအ၊ ေျဖ္ံရိွ နအာႏိုင နေသအသညနင ေျ ျမ ယျ နအပအမအ ႈ ရမအ ေကမ နြ
ေဒသာယသႏိုင နအယ ႏိုင နအ ရမအသညန ၎တႏိုငြ၏ ေျ ျမာံရိွ နင ယႏို န ရမအကႏိုင
ျပမနးညနေပအယပန္မန ေတမ နအ႔ႏိုင္မတအ န ္ငမနအကမနေမ္႔
 ေကရအးကနေမျပညနသသ ရမအသညန ၎တႏိုငြ၏ ယသကနေ အအ နအေကမ နအ းငပန မနအ ရမအ
ယတအကန ေျ ျမယေပပတအ န ံရိွာႏိုငေမ္သညန။ ၎တႏိုငြ၏ ဓေးင္ငအတ နအစဥနးမယ္
ေျ ျမယသငအာရ ႈ ရမအာံရိွ နင၊ ပႏိုင န႔ႏိုင နေကမ နအစမ္အကနစမတ နအ ယျပညနငယစင ္ႏိုံရိွေသမ
ေကမ နင ယတ နအယဓ ၼ ေျ ျမ သႏို နအ႔ညနအ ရမအ
ျဖစနေပပာႏိုင န္မနယးမအယးမ္ႏိုံရိွျာ နအ။
 းျနသ မအ ရမအ ႔ာၵျပသညနငယာါ ္မဇသတနေကအယ္ ပႏိုင နမကနကရဴအေကရမန ႈၿဖ နြ
တ္မအစအာ္ာႏိုင နၿာ နအ

9.
ေျ ျမယာအ နငယေ္အ းကနးံရိွ နအ ံရိွ္မန
ေဒသာ ယသႏိုင နအယ ႏိုင နအ ရမအ၏ စႏိုမနောပ ႈ ရမအ
 ယ ရႏို်အသမအ ါဒေကအစႏိုငအ ႈ ရမအေကမ နင ယ ရႏို်အသ အ းျနသ မအ ရမအ ယတအကန ႔ငအျဖတနာရကန ရမအ
ျပ်းငပန္မတအ န ယာကနယာ ရမအ္ႏိုံရိွျာ နအ
 းျနျမေျ ပႏိုင န႔ႏိုင န ႈစမာရ်ပနစမတ နအ ရမအယ ရမအစငသညန ယႏို နေ္မ နဥအစအ ယ ရႏို်အသမအ မမ ညန
ျဖ နငသမ စမ္ နအသအ နအ္မအျာ နအ
 ၿ ႏို်ႈျပ၊ ၿ ႏို်ျပယမအတအ နေမ္ႏိုင နသသ ရမအ - ေ္မ နေပါ နအ ရမအစအမေသမသသ ရမအသညန ကရဴအေကရမန ရမအ
ယျဖစနေမ္ႏိုင နျာ နအ၊ စမ္အကနစမတ နအယျပညနငယစင ္ႏိုံရိွျာ နအ၊ ေမ္ႏိုင နာအ နြ ယာအ နငယေ္အ ရမအ းငျာ် ႈ
္ႏိုံရိွျာ နအ၊ ေစရအာႈမနအသကနသမသညနြ ယႏိုငအယႏို နေမ္မ ္ႏိုင နာ နအ ရမအ ္ႏိုံရိွျာ နအေကမ နင
 ယ္ပနဖကနယဖအြယစညနအ ရမအသညန ယေသအစမအးငပနကႏိုင နသညနင းျနသ မအ ရမအာံရိွ နင
ယျာမအသသ ရမအယတအကန ေျ ျမယသငအျပ် ယာအ နငယေ္အ ္္ႏိုံရိွ္မနယတအကန းငပနေ႔မ နေမသညန။

10.
ေျ ျမာံရိွ နငပတနသကန၍ ယစႏိုငအ္၏ ဖအြစညနအတညနေ႔မကနပင
 ယစႏိုငအ္ယဖအြယစညနအ ယ ရမအယၿပမအပါ နေမၿာ နအ - ေျ ျမ ကႏိုစိ္ပန ရမအကႏိုင
ကႏိုင နတအျနေျဖ္ံရိွ နအ္မနတမ မန္ႏိုံရိွသညနင မနေကအဌမမ ရမအ ယာရ နအာရ နအ ာရႏိုတန႔ကန္မအသညနြ
ယဓႏိုကဌမမ ္ႏိုံရိွျာ နအ။
 ္းဒန - ္ႈပနေ္အအျာ နအာံရိွ နင းငပနပႏိုင နာအ နြ ရမအ ္ပနေမျာ နအ
 ယစႏိုငအ္တအ န စအ နအေ႔မ န္ညနျပညနင ႈ ္ႏိုံရိွျာ နအ၊ ောတနာံရိွ နငေးရမနညသညနင ေျ ျမဥပေဒ
္ႏိုံရိွျာ နအ၊ တႏိုကရသညနင ေျ ပင ရမအ ္ႏိုံရိွျာ နအ
 သႏိုငြ္မတအ န ၂၀၁၆ ာငမစန၊ ဇမနမ ါ္တအ န ေ္အ႔အာြေသမ ယ ရႏို်အသမအ ေျ ျမယသငအာရ ႈ
သ ါဒကႏိုင ယေကမ နယ္ညနေဖမန္မန ေျ ျမယသငအာရ ႈေကမ နစကႏိုင ကမ ံရိွက ဖအြစညနအာင။

11.
ေျ ျမာံရိွ နငပတနသကန၍ ယစႏိုငအ္၏ ဖအြစညနအတညနေ႔မကနပင
• ေျ ျမစ ာမနြာအ ႈ ာံရိွ နင စႏိုငကနပရႏို်အေ္အ သ ါဒ ၊ ေျ စမ္ နအ၊ ေျ ပင္ႏိုမနအသႏို နအ္မန
တမ မန္ႏိုံရိွ
စႏိုငကနပရႏို်အေ္အ၊ ေ အအျ ဴေ္အာံရိွ နင
႔ညနေျ မ နအ မနေကအဌမမ (MoALI)
• ECD ံရိွ ပတန မနအကရ န္ႏိုာႏိုငကန ႈေးငြးမ႔မနအစစနျာ နအကႏိုင
ယတညနျပ်ေပအျာ နအ.
သျဇမတ၊ သဘမ ပတန မနအကရ န္ႏိုမနအသႏို နအေ္အ
မနေကအဌမမ (MoNREC)
• ယေ္အေ္အယငပနာရ်ပနေ္အဥအစအဌမမ သညန ယစႏိုငအ္ပႏိုင နယ ၿဖစနသတန ံရိွတန္မအ ေသမ
ေၿ ရမအယမအးငအကႏိုင ္ႏိုမနအာရ်ပနသညန။ ာ္ႏိုင နေ္အယငပနသညန ႔ာၵ ပါေသမ
ေၿ ျမ္ျသ ႈ ရမအ ယတအကန တမ၀မနားငပနေ႔မ န္သညန။
ျပညန္ေ္အ မနေကအဌမမ(MoHA):
• ျ မန မာႏိုင န ္ နအာံရိွအျ ံရိွ်ပနာံရိွ ႈ ေကမန ္ံရိွ န (MIC) သညန ္ နအာံရိွအျ ံရိွ်ပနာံရိွ ႈတအ န
ေျ ျမ ံရိွမအ္ နအ ႈယတအကန ယတညနျပ်
စ ကႏိုမနအာံရိွ နင ဘ႑ေ္အ မနေကအဌမမ
• ေျ သႏို နအ႔ညနအ ႈ ရမအကႏိုင ယျ မန႔ငအျပမနးညနေျဖ္ံရိွ နအ္မန
းျနျမေျ ရမအာံရိွ နင
ယျာမအေျ ရမအသႏို နအ႔ညနအ ႈ ရမအ
ျပမနးညနစစနေ႔အသညနင ဗေႏိုငေကမန တ

12.
သ ါဒာံရိွ နင ဥပေဒ သေဘမ န
၂၀၁၆ာငမစန ယ ရႏို်အသမအေျ ယသငအာရ သ သ ါဒ ယေကမ နယ္ညနေဖမန
ေ႔မ န္အကနျာ နအ ၏ ယေ္အပါ ႈ။
ယေ္အေကအသညနင ေျ ျမဥပေဒ ၃ ာင - ၁၈၉၄ ာငမစန ေျ သႏို နအယကနဥပေဒ၊
၂၀၁၂ ာငမစန းျနျမေျ ဥပေဒာံရိွ နင ေျ းအတန၊ ေျ းပနာံရိွ နင ေျ ာႏိုင နအ
စ ာမနြာအ ႈ ဥပေဒ။
ေျ ျမသႏို နအ႔ညနအ္မတအ န ၁၈၉၄ ာငမစန ေျ သႏို နအဥပေဒာံရိွ နင ယကရ်အ နျာ နအ
ျ နအဥပေဒ ၃ ာငကႏိုင ၿပမနးညန ျပ န႔ နးရကန္ႏိုံရိွ၊ သႏိုငြ္မတအ န CSO ရမအက
ၿပ န႔ န ႈ ရမအတအ န ယမအမညနအာရကန ရမအ္ံရိွႏိုေမ၍ စႏိုငအ္ႏို န ႈ ရမအ္ံရိွႏိုေမ

13.
သ ါဒာံရိွ နင ဥပေဒ သေဘမ န
၂၀၁၆
ျ မန မာႏိုင န ္ နအာံရိွအျ ံရိွ်ပနာံရိွ ႈဥ
ျ ံရိွ်ပနာံရိွ ႈဥပေဒ ာံရိွ နင
မညနအဥပေဒ ရမအ၊
၂၀၁၇ ာငမစန
ကင ၸဏ ရမအ ယကနဥပေဒ
၂၀၁၅ ာငမစန
ပတန မနအ္ႏိုာႏိုငကန ႈေးငးမ
းမ႔မနအစစနျာ နအးငပန္ငအ
းငပနမညနအ၏ ပငဒန ၇
World Bank Group (IFC
PS)
Asian Development
Bank.
ညနသညနငစ ကႏိုမနအတအ န ႔ႏိုင ႔ာၵ ပါပ ေမ္မေ္လႈေျပမ နအ္ ႈ္ႏိုံရိွပါက (သႏိုငြ) ဌမေမ တႏိုင နအ္ နအသမအ ရမအယေပပ
ယးမအယးမ္ႏိုံရိွသညနင ယာႈတနသေဘမေ႔မ နသညနင သကနေ္မကန ႈ ရမအ္ႏိုံရိွပါ

14.
စႏိုငအ္ႏို နဖအျန္မ ရမအ - သ ါဒာံရိွ နင ဥပေဒ သေဘမ န
 ကင ၸဏ ရမအာံရိွ နငစပနးရဥနအ၍ ဓေးင္ငအတ နအယ္ေျ ျမ္ပႏိုင နာအ နင ရမအကႏိုင ယကမယကအျန
ေပအ္မတအ န္ံရိွ နအး နအ ႈ ္ႏိုံရိွျာ နအ - Due Diligence းငပန္မနးႏိုငယပနျာ နအ ာံရိွ နင ေျ ပႏိုင န္ံရိွ န ရမအ၊
ယသငအျပ်သသ ရမအာံရိွ နင ာရႏိုတန႔ကနေ႔မ န္အကနျာ နအ
 ္ံရိွ နအး နအ ႈ ္ံရိွႏိုသညနင ယသငအယာႈမနအ ရမအ- ယစႏိုငအ္ ံရိွ ယ ရမအျပညနသသယကရႏို်အယးႏိုငြ ံရိွမ းႏိုငြ ယသငအျပ်၍
ေျ ျမ ရမအ သႏို နအ႔ညနအျာ နအ
 ေျ ျမသႏို နအ႔ညနအ္မတအ န သးေျ ပႏိုင န္ံရိွ န ယမအ ယကမယကအျနေပအ ႈ ္ႏိုံရိွျာ နအ ာံရိွ နင
ေးရမနေကအေပအောရအျာ နအာံရိွ နငပတနသကန၍ စညနအ ရဥနအစညနအက နအ ယေသအစႏိုတန ္ႏိုံရိွျာ နအ (သႏိုငြ)
ေးရမနေကအေပအ္မတအ န စာႈမနအ ရမအ ္ံရိွႏိုၿာ နအ
 ေျ ျမပႏိုင န္ံရိွ န ရမအ ၊ ေျ ယသႏို နအားႏိုငကန္သသ ရမအသညန ယကမယကအျနေပအ ႈ ယးငယေးမကန ္ျာ နအ

15.
စအပအမအေ္အယ္သအဇငမန ရမအ (SEZs)
 ၂၀၁၄ ာငမစန SEZ ဥပေဒာံရိွ နင မညနအဥပေဒ ရမအ
 ယဓႏိုက SEZ ရမအ - သး ါ (၂၀၁၅ ာငမစန ံရိွစတ နးညနပတနျာ နအ)၊ ေကရမကနျဖဴာံရိွ ငန
္မအ ျန (စတ နးညနပတန ႈ ္ႏိုံရိွေသအပါ)
 SEZ တအ န ေျ ျမ ရမအသႏို နအ႔ညနအျာ နအာံရိွ နင ပတနသကန၍ ျပ မမ ရမအ ္ႏိုံရိွျာ နအ
 ေကရမကနျဖဴ - ၂၀၀၀၀ းသဥအေ္ မနအကရ နေးမကန ံရိွမ ေျ ျမေပပတအ န ံရိွာႏိုင၍
ေမ္ႏိုင နကၿပအ၊ ႔ာၵ ပါပ ေမ္မေျပမ နအေ္လြႈ္ ႈယာ္မျနာံရိွ နင ေတအြေက်္ဖအျန္ံရိွႏိုၿာ နအ
 ္မအ ျန EIA းငပနေ႔မ န္မတအ န ၿပသမမ္ႏိုံရိွျာ နအ - ျ မန မာႏိုင န ဥပေဒတအ န
ျပဌမမနအ္မအေသမနးညနအ ဇငမနတစနာငးငအယတအကန EIA ေးငးမ႔မနအစစန္မအ ႈ ္ံရိွႏိုပ
တာငၿာ နအသမ းငပနေ႔မ န္မအၿာ နအ၊ သႏိုငြ္မတအ န ယေျာာယေ႔မကနယဥအ
စ ကႏိုမနအယာရႏို်ႈ ံရိွမ စတ နယေကမ နယ္ညနေဖမန ေ႔မ န္အကနေမၿပျဖစနသညန။
https://www.pinterest.com/pin/241365479820
98638/

16.
ၿ ႏို်ႈျပေျ ျမ
 းသဥအေ္၏ ၃၀ ္မာႏိုင နာႈမနအ ံရိွမ ၿ ႏို်ႈျပတအ နေမ္ႏိုင နကသညန။ ျ မန မာႏိုင န ဖအႈၿဖႏို်အ
တႏိုငအတကနးမသညနာံရိွ နင ယ ံရိွရ းသဥအေ္တႏိုငအတကနာႈမနအ ံရိွမးညနအ ျ ံရိွ နငတကနးမ သညန။
 ကင ၸဏ ရမအယတအကန ၿ ႏို်ႈြၿပ ရမအ၌စ ကႏိုမနအ ရမအေဖမနေ႔မ န္မတအ န ပႏိုင န႔ႏိုင န ႈာံရိွ နြ
ပတနသကန၍ယာကနယာ္ႏိုံရိွျာ နအ
 ဥပ မ ယမအျဖ နင - ျ မန မစအပအမအေ္အဖႏိုင္ နယ္ -ကင ၸဏ ရမအယေမျဖ နင ္မနကငမနၿ ႏို်ႈတအ န
ေၿ ယာအ နြယေ္အ းလေၿပမ နအ္မန ယစႏိုငအ္ယ နဂရ နစ ယမညနအ႔ငအ ၃ ာငျဖ နင
ာရႏိုတန႔ကနေ႔မ န္အကန္
 ေၿ ပႏိုင န္ံရိွ နယ ရမအစငသညန ပႏိုင န႔ႏိုင န ႈ စမ္အကနစမတ နအ ျပညနငစင ႈ ္ႏိုံရိွျာ နအ (သႏိုငြ)
မမ ညနေပါကနစမ္ နအ ္ႏိုံရိွျာ နအ

17.
ၿ ႏို်ႈျပေျ ျမ
 ၿ ႏို်ႈျပာံရိွ နင ၿ ႏို်ႈျပယမအတအ န ေျ ေစရအကအကန ရမအ ကစမအျာ နအ ံရိွမ ယေ္အေကအ သညနင
ျပ မမတစနာငျဖစနေမသညန။
 ေျ ျမ ရမအယမအ ္ နအမအျ ံရိွ်ပနာံရိွ ႈတစနာငယေမျဖ နင ယသငအာရျာ နအ ာံရိွ နင
ဘ႑ေ္အယဖအြယစညနအ ရမအ ဖအြၿဖႏို်အ ႈယမအ ေကမ နအေသမေကမ နင ေ အေကအ ေဖမ နအဖအ ႈ ရမအ ံရိွ
ကမကအျနသညနြ ယ္မနယတမအယၿဖစန ယသငအၿပ်ၿာ နအ
 ေျ ေစရအကစမအျာ နအေကမ နင ေျ ေစရအ ရမအတကနျာ နအ
 ေျ ျမ ရမအသႏို နအ႔ညနအ၍ ယသငအ ျပ်ပ္မအျာ နအ

18.
ေကရအးကနေျ ျမ ရမအ
 းသဥအေ္၏ ၇၀ ္မာႏိုင နာႈမနအသညန ေကရအးကနတအ နေမ္ႏိုင နကၿပအ ျ နအတႏိုငြ၏
ယသကနေ အအ နအေကမ နအယတအကန ေျ ျမယေပပတအ န ံရိွာႏိုငကသညန။
 ေကရအးကနတအ န ႔ နအ္ာအ နအပါအ ႈာႈမနအ ျ နင မအျာ နအ
 ယေသအစမအစႏိုငကနပရႏို်အသညနင းျနသ မအ ရမအ
 ၂၀၁၂ ာငမစန းျနျမေၿ ဥပေဒတအ န သအာံရိွေ္အအာရျန ႈ၊ ကငမန္ငတန ႈစမစန
ာံရိွ နင ေျ းအပနကႏိုင ယသငအၿပ်ာငႏို နစအ နအကႏိုင ကမနြသတန္မအၿာ နအ၊
 ယစႏိုငအ္ ံရိွ ေျ းအတန၊ ေျ းပန၊ ေျ ာႏိုင နအယျဖစန ေကျ မ္မအေသမနးညနအ
ျ နအတႏိုငြ ံရိွမ ေျ ျပ နတအ န ယသငအျပ်ေမသညန။ ကင ၸဏ ရမအယေမျဖ နငးညနအ
VFV ေျ ရမအ းကနေတအြတအ န တကျနယသငအာရေမျာ နအ ္ႏိုံရိွ ္ႏိုံရိွကႏိုင
ေသာရမေယမ န ျပ်းငပနသ နငသညန။
https://i0.wp.com/myanmarvels.com/wp-content/uploads/2017/01/rural-
myanmar.jpg?resize=640%2C426&ssl=1

19.
တႏိုင နအ္ နအသမအ းသမညနအစင ရမအာံရိွ နင ဌမေမတႏိုင နအ္ နအသမအ ရမအ
 တႏိုင နအသမအးသမညနအစင ရမအသညန
းကနမကနကႏိုင နတႏိုငကနပအ ရမအေကမ နင စစနေဘအေ္ံရိွမ န ရမအ
ယျဖစန (IDPs) ၊ ဒငကၡသညန ရမအယျဖစနေမ္ႏိုင နေမကသညန။
 IDPs ရမအာံရိွ နင ဒငကၡသညန ရမအပႏိုင န႔ႏိုင နသညနင ေျ ရမအယမအ
ျာငတအ န ယျာမအသသ ရမအ ံရိွ ယသငအျပ်ေမသညန။
 းကနမကနကႏိုင နယဖအြယစညနအ ရမအ၏
ယငပနာရ်ပန ႈေယမကနတအ န္ႏိုံရိွေသမ မျနေျ ယာရႏို်ႈတအ န
၎တႏိုငြ၏ ကႏိုငျနပႏိုင န ေျ ျမစ ာမနြာအြ ႈ ပငစ္ႏိုံရိွသညန။
 ဓေးြ္ငအတ နအ စဥနးမယ္
ေ္လႈေျပမ နအေတမ နျမစႏိုငကနပရႏို်အၿာ နအယေးြယ္၊ တ္မအ န
ပႏိုင န႔ႏိုင န ႈ ယေ္မကနယ္မအ ္ံရိွႏို
https://blogs.adb.org/sites/blogs/files/styles/large/public/Photos_ADB_2012_MMR_
MT_DSC_0107%20%282%29_Fotor.jpg?itok=WaqFGK_j

20.
ယေကျပ်ာရကန ရမအ ႏိုတန႔ကနျာ နအ
ေျ ျမယ္ႈပနယေ္အအကႏိုစိ္ပန ရမအ- တႏိုကရ္ံရိွ နအး နအသညနင ေျ ျမဥပေဒ ရမအာံရိွ နင
ေၿ စမ္ နအ ရမအ ္ံရိွႏိုေသမ ဖအြၿဖႏို်အ႔ေစရအကအကနတအ နျဖစနေပပာႏိုင နသညနင ကႏိုစိ္ပန ရမအ
ကင ၸဏ ရမအသညန ျ နအကႏိုစိ္ပန ရမအကႏိုင ေျဖ္ံရိွ နအ္မနယတအကန ယမာငစသအစႏိုငကန ႈ ျပ်းငပန၍
ပႏိုင ႏိုငးငပနေ႔မ န္
႔ကနးကန ေဖမနျပ ညနင ယေကျပ်ာရကန ရမအသညန ျ မန မာႏိုင န တအ နျဖစနေပပေမသညနင
ကႏိုစိ္ပန ရမအကႏိုင ေျဖ္ံရိွ နအ္မတအ န ကင ၸဏ ရမအ ယတအကန ယေ္မကနယကသျဖစနသညန

21.
ကင ၸဏ ရမအယတအကန ယေကျပ်ာရကန ရမအ
 ေၿ ယသငအၿပ် ႈ၊ ေၿ သႏို နအျသ ႈ႔ႏိုငန န္မ သ ႏိုင နအေကမ နအာံရိွ နြ ႔ကနစပနၿာ နအ္မ ရမအကႏိုင သတႏိုၿပ်ပါ၊ တမ၀မနျသ ႈ္ံရိွႏိုစအမ
တငြၿပမနေ႔မ န္အကနပါ။
 ေၿ ကႏိုင သ ႏိုင နအေကမ နအယ္ ပႏိုင န႔ႏိုင နေသမ၊ ယသငအၿပ်ေမေသမသသ ရမအ၏ (ဥပေဒေကမ နအယ္ ၿဖစနေစ၊
ဓေးြ္ငအတ နအယ္ ၿဖစနေစ) ယာအ နြယေ္အကႏိုငန ေးအစမအပါ။
 ေဒသာ ရမအ ံရိွမ သတ နအယာရကနယးကန ရမအ ္ႏိုံရိွ၍ ေသမနးညနအေကမ နအ ၊ ပႏိုင န႔ငႏို န ႈစမ္အကနစမတ နအ
္ႏိုံရိွ၍ေသမနးညနအေကမ နအ ောါ နပငျဖတန ႈ ရမအ ျပ်းငပနပ တ္မအ ံရိွရတသညနင ညႏိုံရိွာႏိုႈန နအေ႔အအောအအ ႈ ရမအျပ်းငပနပါ။
 ္ပန္အမ ောါ နအေ႔မ န ရမအ၊ ္အမသမအ ရမအ၊ ေဒသ႔ႏိုင န္မ ယမဏမပႏိုင န ရမအယမအးငအာံရိွ နြ တႏိုငကန္ႏိုငကနေ႔အအောအအ၍ due
diligence ကႏိုင ယေသအစႏိုတန းငပနေ႔မ နပါ။
 ၿဖစနာငႏို နသ ံရိွရ ေစမေစမ ္ပန္အမာံရိွ နြ ႔ကန႔ေ္အကႏိုင တညနေ႔မကနပါ။

22.
ကင ၸဏ ရမအယတအကန ယေကျပ်ာရကန ရမအ
 ာႏိုင န တကမတစာရႏိုမနစာႈမနအ ရမအ၊တး နအညလမနာရကန ရမအကႏိုငတယသငအျပ်ျာ နအတ
(UNGPs, FAO း နအညလမနာရကန ရမအ၊တIFC Performance
Standards)
 ယစႏိုငအ္ဥအေ႔မ နေသမတေမ္မၿပမနးညနာရ္မအေ္အတယစစဥနကႏိုငတ
းလ နအ ႏိုငအ၍တာငႏို န တကမတစာႈမနအ ရမအာံရိွ နြတကႏိုငကနညေစ္မနတကႏို်အစမအပါ။
 ေျ ျမ င ရမအာံရိွ နငတယ ရႏို်အသ အ ရမအယပါ နတ္ႏိုးအျန္ံရိွးအျနသညနင
ယဖအြ ရမအကႏိုငတေသာရမယမ္ငစသအစႏိုငကန ႈေပအပါ
 ေၿ ျမသ ႏိုင နအေကမ နအ၏တ‘ေၿ ၿပ နယ ံရိွမန’တကႏိုငသႏို္မနးငပနေ႔မ နပါ။တ
ယစႏိုငအ္တသႏိုငြ ေငတနတေ္ံရိွႈေမ ရမအ ံရိွတ
ယတညနၿပ်ာရကနကႏိုငသမတ ံရိွာႏိုင ႈ ၿပ်ပါာံရိွ နြ။

23.
• တႏိုင နအ္ နအသမအးသမညနအစင ရမအတေမ္ႏိုင န္မယ္ပနေဒသ ရမအ္ံရိွႏိုတေ ံရိွရမန ံရိွမနအာရကန
ရမအ၊တတစာႈမနအ ရမအတာံရိွ န ငတ္ညနငသအ နအစဥနအစမအ္ ညနင ယ္မ ရမအကႏိုငတမမအးညနပါ-
ဓေးင္ငတ နအာံရိွ နငတယ ရမအယသငအျပ်သညနငတစမစန။
• ပဋႏိုပကၡျဖစနပအမအေမသညနငတေဒသ ရမအတအ နတေျ ျမယေ္မ နအယ ျနကႏိုစိ
ရမအကႏိုငတစဥနအစမအပါကတပဋႏိုပကၡျဖစနပအမအ ႈာံရိွ နင စပနးရဥနအသညနငတကႏိုစိ ရမအကႏိုင
စဥနအစမအပါ။
• ္ာႏိုင နေဒသ၌တေၿ ယပါယ၀ နတကႏိုစိ္ပန ရမအ၌တdue diligence ကႏိုငတပႏိုင ႏိုငတ
းငပနေ႔မ နပါ။
Recommendations

24.
Recommendations
 ာငႏိုန န တကမ ံရိွတယေကမ နအ႔ငအယေးြယ္ ရမအကႏိုငတကႏိုငအကမအ၍တ ယတႏိုတနသ ႏိုင နအတ
ေကမ နအ႔ႏိုင န္မတကႏိုစိ္ပန ရမအာံရိွ နြတ ယတႏိုတန ံရိွတသတနေ္မကန ႈ ရမအကႏိုငတတ ညနသႏိုငြတယေကမ နအ႔ငအ
ေၿဖ္ံရိွ နအာငႏို န ညနကႏိုငတေသာရမစအမတသငအသပနပါ။
 ေးရမနေကအယပါယ၀ နတေၿ ျမတကႏိုစိ္ပန ရမအယတအကနတေျ စမ္ နအတ ံရိွတနတ နအ ရမအကႏိုငသမတ
ံရိွာႏိုင ႈ ၿပ်ပါာံရိွ နင။
 ေျ ျမကႏိုစိ္ပန ရမအကႏိုငတေျဖ္ံရိွ နအ္မနတးကနးံရိွ နအ ံရိွ၍တေကမ နအ အမနသညနငတစ ကႏိုမနအ
ယ႔ နင ေကရမပန ႈ ရမအတႏိုင နကမအာႏိုင နသညနငတျာ္မအစမစနတတညနေ႔မကန္မန။
 သကနေ္မကန ႈ ရမအကႏိုငတယ႔ နင႔ နငေးံရိွရမငာရ္မနတ- ေ္ံရိွမ န္ံရိွမအ္မန၊ ေးရမငာရ္မန၊
ေးရမနေကအေပအ္မန။
 Due Diligence (ဂ္ငၿပ်တ႔မနအစစနတးငပနေ႔မ န ႈ ရမအ) ၿဖ နြတေၿ ေစရအကစမအ ႈ ာံရိွ နြတ
ယသစန၀ နေ္မကနးမ ႈ ရမအ၏တယာႏၲ္မျနကႏိုငတေၿဖ္ံရိွ နအပါ။

25.
ကအရာနငပနတႏိုငြယတအကန ယေျဖ ္ႏိုံရိွသညနငပငစပမ ရမအ
၂၀၁၆ ာငမစန ယ ရႏို်အသမအေျ ျမယသငအာရ ႈ သ ါဒကႏိုင ယေကမ န္ညနေဖမန ေ႔မ န္အကန္မန ယ ရႏို်အသမအေျ ျမယသငအာရ ႈ
ေကမ နစယမအ ညနသႏိုငြ ဖအြစညနအာငသမညနအ။ ျ နအေကမ နစယမအ ညနသႏိုငြးညနပတနေ႔မ န္အကန ေမသမညနအ။
NLUP ၏ းကန္ႏိုံရိွယေၿာယေမ ၊ ျပ်ျပ နေျပမ နအးျပ န႔ န ႈ ရမအ ျပ်းငပနၿပအၿပအးမအ။
းျနသ မအ ရမအ၏ယာအ နငယေ္အာံရိွ နင ျ နအတႏိုငြ၏ယကရႏို်အစအပအမအယမအ ယကမယကအျနေပအ ညနင ဥပေဒ (၂၀၁၃ ာငမစန) သညန
ယေကမ နယ္ညနေဖမနေ႔မ န္အကနေမသးမအ၊ ယသကန နေမသးမအ။
၂၀၁၆ ာငမစနတအ န ျ မန မာႏိုင န ယ ရႏို်အသမအယေ႔မကနယဥအ႔ႏိုင န္မကငဒန ရမအ သေက နအေ္အ႔အာငၿပအ ျ နအ ံရိွမ ယတညနျပ်ၿပအသးမအ၊
ယေကမ နယ္ညနေဖမန ေ႔မ န္အကနေမပါသးမအ၊
MoALI, ADB, FAO, ာံရိွ နင LIFT တႏိုငြ ံရိွ ေ္အ႔အာငသညနင စႏိုငကနပရႏို်အေ္အ ဖအြၿဖႏို်အတႏိုငအတကန ႈ ေမဗရဴေမယမအ ညနသညနငယာရႏိုမနတအ န
ယ ရမအျပညနသသာံရိွ နင ေ ံရိွရ ညနမညနအ။

26.
သ နတငႏိုြ၏ေ အာအမနအ ရမအာံရိွ နင စႏိုငအ္ႏို နပသပမန ႈ ရမအ
 Presentation တအ နတ နျပာငသညနင ယေကမ နအယ္မ ရမအာံရိွ နင ပတနသကန၍ ေ အာအမနအ ္ႏိုံရိွပါသးမအ
 ေမမကန္ပနေျပမကမအာရ နသညနင ယာရကန ရမအ။
 Presentation တအ န ကရမနာငသညန ေျ ျမယာအ နငယေ္အ ရမအာံရိွ နင ပတနသကန၍ ယာရကနယးကန ရမအ
ေကရအဇသအတ နပါတျန