More Related Content Similar to Human resource management (20) More from T.Gankhuu /Ghana/ IZOUI (10) Human resource management2. ХНМ гэж юу вэ
Х гжлийн т вшинө ү
ндсэн чиг рг дҮ үү үү
Х д лм рийн зах зээлийн орчныө ө ө
рчл лтөө ө
Ажлын шинжилгээний арга з йү
3. Байгууллага дахь хºдºлмºрийн
нººцтэй холбоотой ¿йл
ажиллагааг зохион байгуулах,
чигл¿¿лэх ¿йл явцыг х¿ний
нººцийн удирдлага гэнэ.
4. Орчин ¿ед бизнесийн амжилт
нь удирдагчдын ¿йл
хºдлºлººс хамаардаг гэж ¿зэх
болсон бºгººд энэ нь х¿м¿¿сийг
¿р ашигтай удирдах ¿йл
явцаар тодорхойлогдоно гэж
¿зэх болсон.
5. Ажилтан б¿р нь ¿йл ажиллагааны зорилго
болон т¿¿нд х¿рэх х¿сэл эрмэлзэлтэй байх
Хамт олны ажлыг хамгийн оновчтой байдлаар
зохион байгуулах
Ажилтан б¿рийн авьяас чадвар болон нººц
боломжуудыг б¿рэн ашиглах
Хºдºлмºрийн б¿тээмжийг байнга дээшл¿¿лэх
боломжоор хангах
Ажилтнуудыг хºдºлмºрлºснийх нь тºлºº цалин
хºлс болон шагнал урамшууллыг оновчтой
олгох
7. Боловсон х чний менежментийн т хэнү үү
х гжилтэй холбоотой.ө
Англиас сэлтэй гэж здэг.үү ү
Х м с нэгэн зорилгод х рэхийн тулд хамтранү үү ү
х д лм рл ж эхэлсэн еэс албан бус байдлаарө ө ө ө ү
сэж х гжс н.үү ө ө
8. 1. 19-р зууны с лч дэлхийн 1-р дайнүү
х ртэл: Англиас эхлэлтэйү
2. Дэлхийн 1-р дайн 1930 он
3. 1930 1980
4. 1980 одоо
9. Анхны албан ёсны йл ажиллагааү XIX зуун
с лийн хагас Англид Роунтри, Кадбэри,үү
С лт, Левер, Соолт болон Бути нарынүү
х м с “Аж йлдвэрийн нийгмийнү үү ү
халамжийн ажилтнууд” нэртэйгээр гарч
ирсэн.
1-р үешат
10. Ф.У.Тейлор “Эрхий хурууны д рэм”ү
Ажил ргийгүү
Судлах
Сегментчилэх
Зохиомжлох
Хамгийн сайн г йцэтгэх х нийг сонгохү ү
Г йцэтгэх арга барилд сургахү
Шинжлэх ухааны ндэстэй зохион байгуулахү
2-р үешат
Шинжлэх ухааны менежмент
11. Элтон Мейо /1924-1952/ 28 жилийн
туршлага
Х м ст гол анхаарлаа т вл р лэхү үү ө ө үү
Х д лм рийн орчин н хцлийг сайжруулахө ө ө ө
Мотивацижуулах
Багаар хамтран ажиллуулах
Хувь х н байгууллагын зорилгыг нэгэн зэрэгү
хангах
Бусад т л л гч: А.Маслоу,ө өө ө
Ф.Герцберг, Д.МасГрегор
3-р үешат
Хүмүүсийн харилцааны онол
12. Хэнри Гант 1961-1919 “Гантын ажлын
хуваарилалтын т л вл лтийн х снэгт”ө ө ө ү
Ажилчдыг шу-ны ндэслэлтэйгээр сонгохү
Ажилчид удирдлага хоорондын хамтын
ажиллагааны уур амьсгалыг б рд лэн бийү үү
болгох
Ажлыг шинжлэх ухааны аргаар тодорхойлох:
стандарт тогтоох
Хөдөлмөрийн бүтээмж, ажлын стандарт
14. Байгууллага ба нийгмийн ашиг сонирхлыг нийц¿¿лэх
Ажил ¿¿ргийн шинжилгээ хийх
Хºдºлмºрийн нººцийг тºлºвлºх
Ажиллах х¿чнийг татах ¿йл ажиллагаа
Ажиллах х¿чний сонголт
Ажиллах х¿чнийг чигл¿¿лэх ба сургах
Удирдлагын хºгжил
Ажлын г¿йцэтгэлийг ¿нэлэх
Албан тушаал дэвш¿¿лэх бодлого
Цалин хº ,лс шагнал урамшуулалын систем
Хºдºлмºрийн б¿ ,тээмж т¿¿нийг хэмжих болон
дээшл¿¿лэх тухай
Хºдºлмºрийн харилцаа ба ¿йлдвэрчний эвлэл
,Дэг журам хºдºлмºрийн хуваарийг мºрд¿¿лэх
16. Ажил ¿ ¿ ргийн шинжилгээ
хийж ажлын байрны
тодорхойлолтыг
гаргаснаар байгууллагын
зохион байгуулалт ын
¿ ндэс болсон хºдºлмºрийн
хуваарь хийгдэнэ.
17. Хºдºлмºрийн нººцийн
т ºлºвлºлт гэдэг нь
зорилгодоо х¿ рэхийн т улд
, ,ямар ажилчин хэдийд
хичнээн хэрэгтэйг буюу
ирээд¿ йн ажиллах х¿чний
эрэлтийг тооцох явдал
юм.
18. Байгууллага сул чºлººт эй
байгаа албан т ушаалд
х¿ м¿ ¿ сийг т омилохдоо
ажлын байрны
шаардлагыг хангах олон
ажилчдаас сонголт
хийхийн т улд т ат ах ¿ йл
.ажиллагаа явуулдаг
20. Орчны ººрчлºлт º ,нд зохицох чадварт ай
,дэвшилт т эй байхын т улд сургах
чигл¿ ¿ лэх ¿ йл ажиллагаа явагддаг бºгººд
¿ ¿ ний ¿ р д¿ нд байгууллагын ºрсºлдºх
чадвар болон б¿тээмж дээшилж
ажилчдын тогтвор суурьшилт
.нэмэгдэх болно
23. Тохирсон х¿нийг зºв цагт
нь зохих албан тушаалд
дэвш¿¿лэх нь удирдлагын
хºгжлийн хºт ºлбºрийн
салшг¿ й хэсэг бºгººд хувь
х¿ ний хувьд ч карьер хийх
гэсэн хэрэгцээг хангах
нºхцº .л болдог
25. Хамгийн бага зардлаар их
баялагыг б¿тээх ¿йл явц нь
хºдºлмºрийн б¿ т ээмжийг
дээшл¿ ¿ лснээр хэрэгжих ба
энэ нь нийгмийн гиш¿ ¿ дийн
байнга ºсºн нэмэгдэж байдаг
хэрэгцээг хангахт ай нягт
.уялдаж байдаг
26. Нийгэмд бие биенээ ¿ г¿ йсгэсэн х¿ сэл
сонирхол байнга оршиж байдаг бºгººд
ажиллах х¿ чний хºдºлмºр эрхлэлт нь
хºдºлмºрийн болон бусад хууль т огт оомжийн
х¿ рээнд (¿ йлдвэрчний эвлэл энд чухал) байх
шаардлагат ай бºгºº д энэ нь хºдºлмºрийн
сахилгыг байгууллага болон хувь х¿н
хоёул сахих шаардлагатай болохыг
.харуулна
27. Зºвхºн хууль т огт оомж т ºдийг¿ й
байгууллагын д¿ ,рэм журам
хºдºлмºрийн хуваарийг мºрд¿ ¿ лэх
явдал нь ºдºр т ут ам хийгдэх
ажлын нэг хэсэг болох бºгººд энэ нь
ажиллагсад болон удирдлагын
хооронд ¿л ойлголцох явдал
гарахаас сэргийлэх ¿ .ндэс болно
29. Томоохон байгууллагын хувьд бие
даасан албатай байдаг.
Жижиг байгууллагын хувьд шугаман
удирдагчдын ажлын х¿рээнд багтана.
Яам тамгийн газар, олон салбартай
байгуулагуудын хувьд ажиллах х¿чний
асуудлыг иж б¿рнээр нь хариуцсан
“ ”тамгийн газар энэ ¿¿ргийг х¿лээж
байдаг.
32. Хºдºлмºрийн б¿тээмж –
цалин
Хºдºлмºрийн б¿тээмж –
сэтгэл ханамж
Хºдºлмºрийн б¿тээмж – гарц
Хºдºлмºрийн б¿тээмж - ашиг
33. Хºдºлмºрийн б¿тээмж нэмэгдэнэ.
Нийт гарцыг нэмэгд¿¿лнэ.
Зарцуулсан зардал б¿р нь ¿р д¿нтэй байх
боломжтой болно.
Хºдºлмºрийн хэмнэлт бий болно.
Хуулийн хэрэгжилт сайжирна.
Ажиллагсдын цалин хºлс нэмэгдэнэ.
Ажиллах х¿чний тогтворг¿й байдал буурна.
Ажиллагсад ил¿¿ урам зоригтой ажиллана.
Сэтгэл ханамж дээшилнэ.
34. Х¿ний нºº - :ц зардал
Албадлага
Хамгийн бага
зардлаар ажиллах
Богино хугацааны
тºлºвлºлт
Тоо
Уян хатан бус
Бусдаас хамаарсан
Х¿ний нºº -ц нººц
Зорилготой байх
Хамгийн оновчтой
зардлаар ажиллах
Урт хугацааны
тºлºвлºлт
Чанар
Уян хатан
Бие даасан
35. 1. Ажлын байрны баталгаа
2. Ажилд авах шалгуур
3. нд р цалинӨ ө
4. Шагналт цалин
5. Ажиллагчдын мчийн эрхө
6. Мэдээлэл хуваалцах боломж
7. Оролцоо ба эрх мэдэлтэй байх
8. рийн улирдлагатай ажлынӨө
багууд
9. Сургалт ба ур чадварын
хагж лэлтүү
10. Б рэн д рэн ашиглалт,сургалтү үү
11. Тэгш эрхийг тунхаглах
12. Цалингийн суутгал хийхг й байхү
13. Дотоод урамшуулал
36. Х ний н цийн менежментийнү өө
орчин еийн хандлагууд:ү
•Байгууллагын шинэ хэлбэрийг удирдах
•Ажлын байрны өөрчлөлтийн хурдын өсөлтийг
удирдах
•Ажиллах хүчнийг олон янзаар удирдах
•Хүний нөөцийн менежментийн үр ашгийг
тодорхойлохын тулд
түүнийг үнэлэх
•Хүний нөөцийн мэдээллийн системийг бий болгох
•Байгууллагын хүний нөөцийн менежментийн
стратеги
•Үйлчлүүлэгчдэд хандах
39. Хºäºлмºрийн нººцийг зохион
байгуулах нь ¿йлдвэрлэх гэж
буй б¿тээгдýх¿¿н
¿йлчилгээтэй холбогдон ямар
,ажлын байр хичнээн
хэмжээтэй шаардлагатайг
нарийн тодорхойлохоос эхлээд
т¿¿нд ,хэн тохирох хэнийг
ажиллуулахыг шийдэх
х¿ртлэх ¿йл явц юм.
40. Сэдэв 1. Ажил ¿¿ргийн
шинжилгээ ба зураглал
Сэдэв 2. Хºдºлмºрийн нººцийн
тºлºвлºлт
Сэдэв 3. Хºдºлмºрийн нººцийг
татах ¿йл ажиллагаа
Сэдэв 4. Ажиллах х¿чнийг сонгох
44. Ажил ¿ ¿ ргийн шинжилгээ
хийж ажлын байр буюу
боломжит ажлын
байрны
тодорхойлолтыг
гаргаснаар байгууллагын
зохион байгуулалт ын
¿ ндэс болсон хºдºлмºрийн
хуваарь хийгдэнэ.
45. Байгууллага зорилгодоо
х¿рэхийн тулд ажлын
б¿тцийг тодорхойлох ¿йл
явцыг ажил ¿¿ргийн
зураглал гэнэ. ººрººр хэлбэл
хувь х¿н эсвэл б¿лэг
х¿м¿¿сийн г¿йцэтгэх
ажилбарууд (tasks) тодорхой
болно.
48. Ажлын тºрºлжилт (jo b spe cializ atio n)
Ажлын х¿рээ ба далайц (jo b sco pe , jo b
de pth)
Ажлын сэлгэлт (jo b ro tatio n)
Ажлын ºргºжилт ба баяжилт (jo b
e nlarg e m e nt, jo b e nrichm e nt)
50. Ажлын хэмжээ их буюу г¿йцэтгэх
ажилбарууд хангалттай байх нь нэгж
хºдºлмºрт ногдох хангалттай ачаалалыг бий
болгоно.
Ажилчдын тоо, ажлын хэмжээ, т¿¿хий эд
материал, б¿тээгдх¿¿ний загвар хийц,
технологи нь харьцангуй тогтвортой байх
шаардлагатай.
51. 1. Хувь х¿нээс ур чадвар бага
шаардана.
2. Нэг ¿йлдлийг олон дахин давтсанаар
тухайн ажлын хувьд ур чадвар
нэмэгдэнэ.
3. Ажилчдын х¿чин чармайлтыг
ил¿¿ ашиглах боломжтой.
4. Хºдºлмºрийг орлуулах боломж их байх
тул нэгжид ногдох цалин бага байна.
5. Эцсийн б¿тээгдх¿¿ний чанар
сайжирна.
6. Ялгаатай олон ажилбарууд нэг дор
г¿йцэтгэгдэнэ.
52. Ажилчид нэг хэвийн
ажилбарыг удаан хугацаанд
гүйцэтгэснээр залхаж, хайнга
хандах нь ихсэж улмаар
тэдэнд уйтгартай болж
эхэлдэг. Энэ нь ажлын
идэвхийг сулруулж, гологдол
ихсэх нөхцөл болно.
54. Ажлын далайц гэдэг нь
ажил гүйцэтгэгчийн чөлөөт
байдал буюу энэ нь өөрийн
ажлаа төлөвлөх, бусадтай
харилцах, ажлын байрнаас
шилжих боломж зэрэг юм.
55. Тодорхой хугацаагаар ажил
үүрэг солигдохыг ажлын сэлгэлт
гэнэ. Энэ нь ажилтнуудад
тааламжтай байх төдийгүй сайн
сургалт болох боловч ажлын
гүйцэтгэлд сөрөг хандлага гарч
болох талтай.
58. Ажлын өргөжилт ба
баяжилтыг цомхотгол хийх
үед өргөн ашиглах бөгөөд
хувь хүний ур чадварын
өсөлтөнд түлхэц болох ба
ажлын ханамжинд сайнаар
нөлөөлнө.
59. Ажлын дизайн буюу зохиомж гэдэг нь
ажлын б тцийг тодорхойлох йл явц юм.ү ү
60. Мотивацийн хандлага
Герцбергийн 2 х чин з йлийн хандлагаү ү
Ур чадварын ялгаа
Зорилго тодорхойлох
Зорилгын онцлог
Бие даасан байдал
Эсрэг холбоо
61. Механик хандлага
Шинжлэх ухаанч хандлага
Ажлыг хэн ч хийж болохоор хялбаршуулан
загварчлах
Ажилчдыг ур чадвараар сонгон авах
Б хий л чадварыг дайчлан ажиллуулахү
Урамшуулах
62. Анагаах ухааны онол дээр ндэслэдэг.ү
Эргономик хандлага
Физиологийн шинж чанар, орчин, биеийн
х чний х д лм рийг судлаж т нд тохируулжү ө ө ө үү
ажлыг загварчлах
63. Х ний х чин з йлс, оюуны чадварт ньү ү ү
ндэслэхү
Тухайн ажилдаа тохируулан ажилтан рийгөө өө
бэлтгэж, сурч дадлагажих тухай
65. Ажлын байрны тодорхойлолт
гэдэг нь тухайн ажилбарын
зорилго, үндсэн үүрэг,
хариуцлага, эрх мэдэл, ажил
гүйцэтгэхэд тавигдах
шаардлага, нөхцөл зэргийг
нарийн тодорхойлсон баримт
юм.
68. Энэ нь тухайн ажилтнуудаас ажлын
зорилго, чиглэл, үүргийн болон
гүйцэтгэлийн талаар асуух, ярилцах
маягаар явагдах ба энэ нь зохион
байгуулагдсан болон зохион
байгуулагдаагүй гэсэн 2 хэлбэртэй байна.
69. Санал асуулгын арга нь
тухайн ажилтнуудаас ажлын
зорилго, чиглэл, үүргийн
болон гүйцэтгэлийн талаар
бичгээр асуулга явуулга
явуулах замаар хийгдэнэ.
70. Ажил үүргийн
тодорхойлолт
(jobdescribtion)
- Албан тушаал
- Байршил
- Ажлын нөхцөл
- Тоног төхөөрөмж
- Багаж хэрэгслэл
- Ажлын технологи
- Албан тушаалын
харилцаа
Ажил үүргийн онцлог
(job
specification)
- Боловсрол
- Туршлага
- Хүчин чармайлт
- Хариуцлага
- Шийдвэр гаргалт
- Дүгнэх чадвар
- Оюуны чадвар
71. Ажлын ндсэн аргаү
Флейшмений ажлын анализ
Зорилгын анализын т л вл лтө ө ө
Хэмж рийг тодорхойлохүү
Зорилгоо тодорхойлох
KSAOs арга
Knowledge
Skills
Abilities
Other
73. 1. Аман ойлголт
2. Бичгийн ойлголт
3. Аман илрэл
4. Бичгийн илрэл
5. Намуухан бодол
6. в рм цӨ ө ө
7. М нх жс нө ө ө
8. Мэдрэмж
9. Математикийн учир шалтгаан
10. Авъяас чадвартай
11. Задлан шинжлэх шалтгаан
12. Нэгтгэн д гнэх шалтгаанү
13. Мэдээллийн дараалал
14. Зэргийн уян хатан чанар
15. Хаалтын хурд
16. Хаалтын уян чанар
74. 1. Мэдээллийн дараалал
2. Зэргийн уян хатан чанар
3. Хаалтын хурд
4. Хаалтын уян чанар
5. срэх баримжааҮ
6. Санаандаа т с л хө өө ө
7. Объектын хурд
8. Шалгарсан анхаарал
9. Цаг ашиглах
10. Хяналт нарийн байх
11. Олон зохицол
12. Хариу баримжаа
13. Удирдлагын зэрэг
14. Эсрэг цаг
75. Гараараа б гл хө ө
Биеийн эв д йү
Хурууны эв д йү
Бугуй хурууны хурд
е м чний х д лг ний хурдҮ ө ө ө өө
Давуу тал
Эсэрг цэлтэй тэмцэхүү
Идэвхтэй эсэрг цэгчүү
Гол эсэрг цэгчүү
Чадварлаг уян чанар
Идэвхтэй уян чанар
76. Х м сийн зохицуулалтү үү
Олон б лэг х м сийн тэнцвэрү ү үү
Эрч х чү
Ойрын хараа
Холын хараа
ргэлжилсэн чухал нгҮ ө ө
Ш нийн з нө ө
Орон нутгийн бодлого
Г нзгий чадварү
Хурц мэдрэмж
Сонсох мэдрэмж
78. Холбогдох яамдын сайдуудын баталсан АБТ-н лгэрчиү
http://www.meds.gov.mn/director-content-194-318.mw
http://www.uvs.mohs.mn/download/abt.pdf
http://mhri.mn/news/1491
Ажлын байрны тодорхойлолт нь байгууллагын дотор уг
ажлын эзлэх байр суурь, байршил , шийдвэрлэх зорилт ,
г йцэтгэх рэг х лээх хариуцлагыг иж б рэн авч зэжү үү ү ү ү
тодорхойлсон баримт бичиг юм. Ажлын байрны
тодорхойлолт нь байгууллагын зорилтоосоо хамааран
рчл гд ж байдаг.өө ө ө