Tiểu luận chuyển giao công nghệ đề tài công nghệ dệt may việt nam

CÔNG NGHỆ DỆT MAY NHÓM ANH_ NHẬT
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
BỘ MÔN CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ
----------------------------------------------
TIỂU LUẬN CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ
Đề tài:
CÔNG NGHỆ DỆT MAY VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn : Đinh Hoàng Minh
Nhóm đề tài : Nhóm ANH_ NHẬT
Nguyễn Thanh Võn-Anh3CĐ2
L ư ơng Thuỷ Võn-Anh2C Đ2
Mai Hồng Hà- Nhật CĐ2
Mai Thị Duyên-Nhật CĐ2
Lê Ngọc Tú-Nhật CĐ2
Đào Bình Minh-Nhật CĐ2
Chu Thị Thanh Hoa-Nhật CĐ2
Nguyễn Huyền Trang-Nhật CĐ2
Vũ Thị Thuý Hồng-Nhật CĐ2
Hà Nội, 02/2008
1

LỜI MỞ ĐẦU
Ngành công nghiệp Dệt May là một ngành có truyền thống lâu đời ở Việt
Nam và là một ngành công nghiệp mòi nhọn đóng vai trò quan trọng trong
nền kinh tế.
Thực tế các năm qua đã chứng minh điều này. Sản xuất của Ngành tăng
trưởng nhanh ; kim ngạch xuất khẩu không ngừng gia tăng với nhịp độ
cao, thị trường luôn được mở rộng, tạo điều kiện cho nền kinh tế phát triển
góp phần cân bằng cán cân xuất nhập khẩu theo hướng có tích luỹ ; thu
hót ngày càng nhiều lao động, giải quyết công ăn việc làm, góp phần quan
trọng vào việc ổn định chính trị xã hội đất nước và đóng góp ngày càng
nhiều cho ngân sách Nhà nước.
Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập với thế giới và khu vực, để phát triển
ngành Dệt May Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức lớn.
Theo Hiệp định ATC/WTO, từ 1/1/2005 các nước phát triển sẽ bãi bỏ
hạn ngạch nhập khẩu cho các nước xuất khẩu hàng Dệt May là thành
viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), khi đó các cường
quốc xuất khẩu hàng Dệt May như Ên Độ, Indonesia, HongKong, Đài
Loan, Hàn Quốc... và đặc biệt là Trung Quốc sẽ có lợi thế xuất khẩu
thế giới. Theo Hiệp định AFTA, từ 1/1/2006, thuế xuất nhập khẩu
hàng Dệt May từ các nước ASEAN vào Việt Nam sẽ giảm xuống từ
40 – 50% như hiện nay xuống còn tối đa là 5%, khi đó thị trường nội
địa hàng Dệt May Việt Nam không còn được bảo hộ trước hàng nhập
từ các nước trong khu vực. Nh vậy, hàng Dệt May Việt Nam sẽ phải
cạnh tranh rất khốc liệt so với các nước xuất khẩu hàng Dệt May.
2

Có thể thấy rằng ngành Dệt May Việt Nam đang thiếu chiều sâu cho
sự phát triển của Ngành. Trong khi ở các nước phát triển lợi thế cạnh
tranh trong ngành Dệt May mà họ có được thông qua vốn và công
nghệ thì ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam vẫn chỉ là ngành sử
dụng lao động rẻ. Từ đó, chúng tôi đã quyết định chọn Công Nghệ
Dệt May Việt Nam làm đề tài cho tiểu luận của nhóm. Qua đây,
chúng tôi muốn nhìn nhận lại tình hình công nghiệp dệt may Việt
Nam và xin đưa ra những giải pháp chủ yếu phát triển ngành đáp ứng
yêu cầu hội nhập WTO.
 Bố cục tiểu luận được chia làm 2 phần :
Phần I : Công nghệ dêt may Việt Nam
A. Đánh giá tổng quan về ngành công nghiệp dệt may Việt Nam.
B. Thiết bị, công nghệ ngành dệt may Viêt Nam.
Phần II : Một số giải pháp chủ yếu phát triển ngành công
nghiệp Dệt May Việt Nam đến năm 2010 để đáp ứng yêu
cầu hội nhập WTO
A. Quan điểm và mục tiêu tổng quát phát triển ngành công nghiệp
Dệt May Việt Nam đến năm 2010.
B. Một số vấn đề đặt ra cho ngành công nghiệp Dệt May Việt
Nam trong quá trình hội nhập vào WTO.
C. Một số giải pháp chủ yếu phát triển ngành công nghiệp Dệt
May Việt Nam đến năm 2010.
3

D. Một số cơ chế, chính sách hỗ trợ để phát triển ngành công
nghiệp Dệt May Việt Nam đến năm 2010.
Do thời gian nghiên cứu ngắn, cộng với sự phức tạp của đề tài
nên nhóm không thể tránh khỏi những sai sót. Rất mong được sự
đóng góp của thầy giáo cùng toàn các bạn.
Phần I
Công nghệ dêt may Việt Nam
A. Đánh giá tổng quan về ngành công nghiệp dệt may
việt nam
I. Những kết quả đã đạt được của Ngành.
Ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam đã có những bước tiến quan
trọng, góp phần tích cực vào việc giải quyết các vấn đề kinh tế - xã
hội bức xúc của đất nước và tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển
mạnh mẽ và có hiệu quả hơn trong những năm tới. Trong những năm
qua, tỷ trọng giá trị sản xuất công nghiệp Dệt May trong tổng giá trị
sản xuất công nghiệp không ngừng tăng lên. Nếu trong năm 1985 giá
trị sản xuất toàn ngành chỉ chiếm 5,4% tổng giá trị sản xuất công
nghiệp thì năm 2000 đã chiếm tới 7,86% (tính theo giá cố định 1994).
Bảng 1 : Tỷ trọng giá trị sản xuất công nghiệp Dệt May trong công
nghiệp Việt Nam (theo giá cố định 1994).
4

1995 1996 1997 1998 1999 2000
Toàn bộ công nghiệp 100 100 100 100 100 100
Công nghiệp dệt 5,97 5,40 5,40 5,53 5,56 4,81
Công nghiệp may 2,85 2,88 3,22 3,09 3,01 3,05
Nguồn: Niên giám thống kê 2000
Ngành công nghiệp Dệt May là một trong những ngành góp phần
quan trọng vào tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
Bảng 2 : Tỷ trọng KNXK ngành Dệt May trong tổng KNXK của
ngành công nghiệp (1996 – 2000).
1996 1997 1998 1999 2000
Công nghiệp Dệt May (%) 15,92 15,04 14,5 15,17 13,1
Nguồn : Tổng cục hải quan
Mặc dù tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu không tăng qua các năm nhưng
giá trị kim ngạch xuất khẩu của Ngành liên tục tăng. Nếu trong năm
1985, tổng kim ngạch xuất khẩu của công nghiệp Dệt May là 850 triệu
USD, đến năm 2000 đã lên tới 1.892 triệu USD, chiếm hơn 13% tổng
kim ngạch xuất khẩu. Kim ngạch xuất khẩu hàng Dệt May đứng thứ
hai sau xuất khẩu dầu thô.
Bảng 3 : Kim ngạch xuất khẩu của ngành Dệt May (1996 – 2000).
1996 1997 1998 1999 2000
Giá trị KNXK của Ngành
(Triệu USD)
1150 1350 1352 1747 1892
Nguồn: Tổng cục hải quan
Sự phát triển của ngành công nghiệp Dệt May còn có tác động tích
cực trong việc giải quyết việc làm và thu nhập cho người lao động,
5

qua đó góp phần giải quyết tình trạng thất nghiệp và ổn định xã hội.
Điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng, thể hiện tính ưu việt của
ngành này khi kinh tế đang còn kém phát triển, khả năng đầu tư giải
quyết việc làm còn hạn chế. Sự phát triển của ngành công nghiệp Dệt
May còn có tác động tích cực đến sự phát triển của một số ngành
khác, chẳng hạn như việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở một số vùng,
nâng cao mức sống và thu nhập cho người dân, góp phần tích cực vào
việc giải quyết những vấn đề kinh tế - xã hội bức xúc trong quá trình
chuyển đổi cơ chế kinh tế và thực hiện công nghiệp hoá - hiện đại
hoá.
II. Những hạn chế và nguyên nhân của Ngành.
1. Những hạn chế chủ yếu của Ngành:
 Thứ nhất, tuy có yêu cầu phát triển mạnh, nhưng đến nay
ngành Dệt May Việt Nam vẫn còn nhỏ bé so với nhiều nước trong
khu vực và trên thế giới. Bảng dưới đây chứng minh cho điều này.
Bảng 4 : Ngành Dệt May Việt Nam so với các nước trong khu vực.
Số lượng sợi
(nghìn Tấn)
Số lượng
vải
(Triệu m2)
Sản phẩm may
(Triệu SP)
KNXK
(Tr.USD)
Trung Quốc 5.300 21.000 10.000 50.000
Ên Độ 2.100 23.000 12500
Thái Lan 1.000 4.200 2.500 6.500
Inđônêxia 1.800 4.400 3.000 8.000
Việt Nam 85 304 400 2.000
Nguồn: Tổng Công ty Dệt May Việt Nam 2000
6

Những số liệu trên cho thấy trong lĩnh vực Dệt May, Việt Nam chưa
phải là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với các nước khác, cả trên thị
trường thế giới và trong thị trường nội địa.
 Ở thị trường trong nước: Năm 1999 ngành Dệt cả nước
chưa huy động được hết 40% năng lực sản xuất, do đó dệt được
gần 317 triệu mét vải các loại phục vụ cho tiêu dùng trong nước là
chủ yếu. Ngành May phải nhập hơn 200 triệu mét vải và gần 10
triệu sản phẩm quần áo may sẵn từ nước ngoài để tiêu thụ tại thị
trường trong nước. Vải sản xuất trong nước tiêu thụ chậm, sức
cạnh tranh kém cả về chất lượng, mẫu mã và giá cả so với vải nhập
ngoại, nhất là vải nhập từ Trung Quốc. Hàng Dệt của ta sản xuất
không chỉ khó tiêu thụ được ở các thành phố lớn mà ngay cả tại
vùng nông thôn cũng tiêu thụ chậm vì chất lượng thua kém và giá
bán cao hơn hàng Trung Quốc.
 Ở thị trường xuất khẩu: Kim ngạch buôn bán hàng Dệt
May trên thị trường thế giới hàng năm lên tới 300 - 350 tỷ USD
(chiếm hơn 6% tổng kim ngạch mậu dịch toàn thế giới) và có mức
tăng trưởng khá cao (trên 6%/năm). Thị trường buôn bán sản phẩm
Dệt May trên thế giới tập trung ở 3 trung tâm lớn là : Châu Á, Tây
Âu, Bắc Mỹ. Nh vậy tiềm năng của thị trường xuất khẩu hàng Dệt
May Việt Nam hiện nay rất lớn. Ở thị trường có hạn ngạch nh
khối EU, trong thời gian qua Việt Nam được ưu đãi khá nhiều
trong việc cấp hạn ngạch cho hàng Dệt May. Tuy nhiên, so với
các nước ASEAN và Trung Quốc, khả năng cạnh tranh của hàng
Dệt May Việt Nam ở các thị trường lớn vẫn thua kém. Số lượng
hạn ngạch EU ưu đãi cho Việt Nam chỉ bằng 20% của các nước
7

ASEAN, 5% của Trung Quốc. Số mặt hàng Dệt May bị hạn chế
xuất vào thị trường EU của Thái Lan là 20 nhóm, Singapore là 8
nhóm và Việt Nam là 28 nhóm. Sản phẩm Dệt May của ta xuất
khẩu vào EU tập trung ở một số sản phẩm truyền thống dễ làm nh
áo sơ mi, quần âu, áo jắckét…những sản phẩm yêu cầu kỹ thuật
cao đang còn bị bỏ trống hạn ngạch được cấp. Ở khu vực thị
trường tiêu thụ hàng Dệt May Châu Á tập trung ở Nhật Bản, Hàn
Quốc, hàng Dệt May Việt Nam đang có uy tín cao nhưng cũng
đang bị cạnh tranh gay gắt và mất dần lợi thế bởi hàng Dệt May
của các nước ASEAN đang phục hồi sau khủng hoảng tiền tệ Châu
Á . Ở thị trường Mỹ và Bắc Mỹ, hàng Dệt May xuất khẩu của Việt
Nam đang còn rất nhỏ bé và gặp nhiều khó khăn trong quá trình
thâm nhập vì trước đây chúng ta chưa được hưởng quy chế tối hiệp
quốc do Chính phủ quy định. Những điểm hạn chế cơ bản của
hàng Dệt May Việt Nam tại các thị trường xuất khẩu là : khâu nắm
bắt thông tin về thị trường thế giới còn quá Ýt, sơ sài, lạc hậu,
công tác nghiên cứu mẫu mốt thời trang hàng dệt, may, thị hiếu
của khách hàng các nước chưa được quan tâm thích đáng. Sản
phẩm vải dệt của Việt Nam chưa đủ tiêu chuẩn về chất lượng làm
nguyên liệu cho ngành may xuất khẩu theo yêu cầu của khách hàng
nước ngoài. Ngành may phát triển theo phương thức may gia công
là chủ yếu, nguyên liệu vải và các phụ liệu đều phải nhập từ nước
ngoài. Mẫu mã sản phẩm dệt, may còn đơn điệu chủ yếu là những
sản phẩm dễ làm và có yêu cầu kỹ thuật trung bình, thấp.
 Thứ hai: Việc xuất khẩu bằng phương thức gia công của các
doanh nghiệp may chiếm tỷ trọng lớn, cùng với việc không bảo
8

đảm nguyên phụ liệu trong nước đã gây ảnh hưởng khá nặng nề tới
hiệu quả xuất khẩu.
Phương thức gia công quốc tế phù hợp với trình độ phát triển thấp
của các doanh nghiệp Dệt May vì nó bảo đảm việc làm khi ngành
này chưa có đủ khả năng thâm nhập trực tiếp vào thị trường thế
giới và khi khả năng về vốn và trình độ công nghệ còn hạn hẹp.
Song đây lại không thể là phương thức có thể duy trì lâu dài trong
chiến lược của ngành Dệt May bởi lẽ nó sẽ gây nên tình trạng phụ
thuộc, bất ổn định trong sản xuất kinh doanh, trong đầu tư của các
doanh nghiệp và hiệu quả kinh tế không được bảo đảm. Hơn nữa, ở
trong nước vẫn chưa có đủ khả năng bảo đảm nguyên liệu và phụ
liệu cho sản xuất mà chủ yếu các nguyên liệu và phụ liệu này phải
nhập khẩu từ bên ngoài nên hiệu quả sản xuất thấp.
Trong khi ngành Dệt May chủ yếu sử dụng nguyên liệu nhập khẩu,
thì kim ngạch xuất khẩu vải lại rất khiêm tốn: Nếu tính cả xuất
khẩu vải bông, sản phẩm dệt kim và các loại khăn thì kim ngạch
chỉ chiếm khoảng 10% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng Dệt May.
Trong ngành may, phương thức gia công chiếm tỷ trọng lớn và vì
hầu hết các loại nguyên phụ liệu đều phải nhập khẩu nên giá trị gia
tăng nhỏ, thông thường chỉ khoảng 20 - 25%.
 Thứ ba: Trình độ công nghệ của các doạnh nghiệp lạc
hậu và mất cân đối là yếu tố quan trọng làm giảm khả năng cạnh
tranh của các doanh nghiệp.
Trong ngành dệt, chỉ có 15% máy mới ở các doanh nghiệp Nhà
nước. Tuy ở các doanh nghiệp may xuất khẩu, máy móc hiện đại
đẫ được trạng bị để thay thế máy móc thế hệ cũ nhưng sản phẩm
9

của các doanh nghiệp dệt không đủ khả năng đáp ứng yêu cầu
của các doanh nghiệp may xuất khẩu.
2. Nguyên nhân cơ bản của những hạn chế:
 Năng lực và thiết bị công nghệ của ngành dệt chỉ huy
động được gần 40% công suất thiết bị còn lại hầu hết công
nghệ là lạc hậu và thiếu đồng bộ giữa các khâu. Đặc biệt là thiết
bị dệt và nhuộm hoàn tất. Ngành may chưa chủ động tiếp cận
được trực tiếp với khách hàng tiêu thụ sản phẩm ở thị trường
thế giới (xuất khẩu sản phẩm qua đối tác trung gian công tác
đầu tư nghiên cứu tạo mẫu mốt thời trang quần áo chưa được
quan tâm đúng mức để phát triển phục vụ cho ngành may
chuyển từ xuất khẩu gia công sang xuất khẩu sản phẩm hoàn
chỉnh.
 Hệ thống quản lý chất lượng của ngành Dệt May chưa
được quan tâm chú ý đúng mức nhiều doanh nghiệp chưa có
giải pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng sản phẩm. Tính đến
cuối năm 2000 mới có 8 doanh nghiệp đăng ký quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn ISO 9002 trong đó 4 đơn vị được cấp
chứng chỉ.
 Hầu hết các nguyên liệu phụ liệu phục vụ cho sản xuất
của ngành Dệt May hiện nay đều phải nhập khẩu 70% giá trị
sản phẩm dệt nằm ở nguyên liệu bông xơ, hoá chất thuốc
nhuộm. Nguồn nguyên liệu bông xơ từ trong nước có chất
lượng kém và sản lượng thấp chỉ đáp ứng được gần 10% nhu
cầu nguyên liệu cho ngành dệt. Trong 10 năm qua, thị trường
thế giới có nhiều biến động giá nguyên liệu cho ngành dệt nh
10

việc giảm giá bông xơ năm 1995 đã có tác động xấu gây nhiều
bất lợi cho ngành Dệt May của Việt Nam trong những năm từ
1996 cho đến nay.
 Chất lượng nguồn nhân lực của ngành Dệt May còn
nhiều bất cập. Lực lượng lao động ngành Dệt May khá đông
(trên 1 triệu người), nhưng số lượng công nhân kỹ thuật trình độ
bậc cao, giỏi còn Ýt. Đội ngò cán bộ quản lý chủ chốt trong các
doanh nghiệp còn nhiều hạn chế trong tiếp cận với phong cách
quản lý hiện đại, đặc biệt là kinh nghiệm giao dịch xuất nhập
khẩu, nghiên cứu tiếp thị với thị trường thế giới. Mức thu nhập
bình quân của công nhân ngành Dệt May thấp và không ổn
định, thêm vào đó bệnh nghề nghiệp ở các nhà máy Dệt May
tác động xấu đến sức khoẻ và tâm tư của công nhân.
 Vốn cho đầu tư phát triển của ngành Dệt May còn thiếu,
đặc biệt ở các doanh nghiệp Nhà nước. Hiện tượng đầu tư dàn
trải, manh món theo xu hướng tự cân đối, khép kín ở nhiều
doanh nghiệp làm cho ngành Dệt May ở tình trạng mất cân đối
nghiêm trọng giữa các khâu sản xuất.
 Chính sách đầu tư phát triển ngành Dệt May trước đây
chưa hợp lý như quy định về thời hạn thu hồi vốn vay đầu tư
phát triển cho ngành dệt từ 7 - 10 năm, ngành may từ 5 - 7 năm.
Trong khi thực tế ở Việt Nam, đầu tư vào ngành dệt phải từ 12
- 15 năm, ngành may từ 10 - 12 năm mới có thể thu hối được
hết vốn. Các thủ tục triển khai đầu tư xây dựng thường kéo dài
nhiều năm. Các chính sách cơ chế chưa thực sự hấp dẫn nhà
11

đầu tư nước ngoài và trong nước bỏ vốn đầu tư nhiều hơn vào
ngành Dệt May.
B.Thiết bị, công nghệ ngành dệt may Viêt Nam
Tính đến cuối thập kỷ 80, công nghệ kéo sợi của Việt Nam vẫn còn
rất lạc hậu, máy móc thiết bị thiếu đồng bộ, một số thuộc thế hệ I, một
số thuộc thế hệ II. Trình độ tự động thấp, sản phẩm đạt chất lượng
thấp so với chất lượng trung bình của thế giới, hầu hết đạt mức
đường75% của hệ thống Uster thế giới. Công nghệ kéo sợi chải thô
chiếm phần lớn, sản xuất ra các loại vải có chỉ sè thấp, sợi chải kỹ sản
xuất đáp ứng được 3% nhu cầu trong nước.
Khi bước vào nÒn kinh tế thị trường, một số do đã được nhập những
dây chuyền công nghệ chải bông liên hợp tự động cao sử dụng máy
ghép tự động khống chế chất lượng. Nhờ đó mà đã có thể sản xuất
được những sản phẩm có chất lượng cao, đạt mức đường 25% của hệ
thống Uster thế giới. Nhưng nhìn chung số công nghệ cao còn quá Ýt,
đa số công nghệ kéo sợi của ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam
vẫn còn đang trong tình trạng rất lạc hậu.
 Thiết bị kéo sợi toàn ngành được thể hiện trong bảng sau:
Bảng 5 : Hiện trạng thiết bị sợi toàn ngành Dệt May Việt Nam
Tên Công
ty
Tổng số
cọc và
Roto hiện
có
Máy mới
Second-
hand cả
dây
chuyền
Second-
hand
không
đồng bộ
Bổ sung và
nâng cấp
1. Dệt Huế 47.000
2. Dệt
Nam Định
105.256
24.000
(Nhật)
16.400
(Italia)
3. Dệt 8-3 70.280 27.716 10.200
4. Dệt Hà
Nội
136.548
+320 Roto
12

5. Dệt
Vĩnh Phú
28.968
6. Dệt
Thành
Công
41.000
15.000(TQ)
26.000(Nhậ
t)
7. Dệt
Đông
Nam
44.864
8. Dệt
Thắng Lợi
104.992
9. Dệt Nha
Trang
108.496
+4600
Roto
10.000
(Riester)
10. Dệt lụa
Nam Định
17.136
11. Dệt
Việt
Thắng
47.200
9.600
(Nhật)
12. Dệt
Phong Phó
29.456
+1600
Roto
1.600 Roto
(TQ)
9.456
(Italia)
13. Dệt
Hoà Thọ
18.928 8.928
Cộng
677.124
+3520
Roto
84.600
+1600 Roto
25.856 10.200
Nguồn : Tổng Công ty Dệt May Việt Nam
Bảng trên cho ta thấy, hiện nay toàn ngành có 677.124 cọc sợi và 3520
roto. Trong đó:
- Thiết bị mới hoàn toàn là 84600 cọc sợi và 1600 roto.
- Thiết bị được thay thế bằng máy Second-hand của Tây Âu là
56500 cọc sợi.
- Thiết bị bổ sung nâng cấp là 10200 cọc sợi.
Nhìn chung, thiết bị của Ngành còn rất lạc hậu, tỷ lệ số cọc sợi mới
hoàn toàn thấp chỉ chiếm 12,5% tổng số cọc sợi của toàn ngành, số
13

cọc sợi được thay thế bằng máy Second-hand của Tây Âu cũng chỉ
chiếm hơn 8,3%, thiết bị nâng cấp không đáng kể chỉ có 1,5%, tức là
số thiết bị được coi là hiện đại chỉ có khoảng 22,3% tổng số cọc sợi.
Hiện đã có một số doanh nghiệp như Dệt Thành Công, Dệt Nha
Trang, Dệt Phong Phú đã mua sắm thiết bị kéo sợi tiên tiến là các roto
nhưng con số này còn Ýt ái so với quy mô thiết bị toàn ngành chỉ có
3520 roto, mà chủ yếu là của Trung Quốc (chiếm 91%).
I.Thiết bị, công nghệ dệt thoi
Về thiết bị, công nghệ dệt thoi trong nhiều năm qua, các doanh nghiệp
đã bỏ vốn đầu tư mua sắm thiết bị góp phần nâng cao chất lượng, đa
dạng hoá sản phẩm; hàng ngàn máy dệt không thoi có thoi khổ rộng
được nhập về, nhiều bộ mắc hồ mới hiện đại thay cho các thiết bị cũ,
đến nay trong toàn ngành, máy dệt mới chiếm 25%, số lượng máy có
khả năng nâng cấp chiếm 45%.
Về công nghệ, đã chuyển biến mạnh dưới tác động của cơ chế thị
trường, một số công nghệ hiện đại đã được nhập nh :
- Công nghệ dệt sợi bông 100% : Có tiến độ trong dệt vải bảo hộ
lao động, vải cào bông, xuất khẩu (Tiệp, Tây Âu) và phục vụ nội
địa. Đặc biệt trong lĩnh vực dệt khăn bông có tăng trưởng mạnh mẽ
hàng chục nghìn tấn cho Nhật, Đài Loan.
- Công nghệ dệt vải tổng hợp : Nhờ thiết bị se, hấp giảm trọng
lượng nên đã sản xuất ra được nhiều sản phẩm giả tơ, giả len cao
cấp được khách hàng ưa chuộng.
14

- Công nghệ dệt vải pha : Được phát triển mạnh mẽ, sử dụng tới
50% công suất kéo sợi của toàn ngành. Công nghệ sản xuất đã
tương đối đồng bộ giữa kéo sợi, dệt vải, hoàn tất tạo được nhiều
sản phẩm tiêu thụ nội địa và xuất khẩu.
- Công nghệ tơ tằm và len : Đã mở ra khả năng mở rộng qua sản
xuất thăm dò ở một số doanh nghiệp. Công nghệ kéo sợi tại công
ty len Hải Phòng và dệt len tại Dệt lụa Nam Định có nhiều triển
vọng phát triển qua mặt hàng xuất khẩu phục vụ sĩ quan quân đội.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực tơ tằm còn gặp nhiều khó khăn do sức
cạnh tranh mạnh mẽ từ bên ngoài. Do vậy, khả năng phát triển
công nghệ tơ tằm còn nhiều nghi vấn trong tương lai.
- Công nghệ dệt vải Denim : Đã có ở công ty liên doanh
IUMBO-Sài Gòn, Phong Phó.
II. Thiết bị, công nghệ dệt kim.
Từ sau năm 1986, thiết bị dệt kim được nhập chủ yếu từ Nhật Bản,
Hàn Quốc, Đài Loan, đều thuộc thế hệ mới, trong đó có nhiều loại được
trang bị máy vi tính nên đã đạt được năng suất cao, chất lượng tốt, tính
năng sử dụng rộng. Tuy được đầu tư thiết bị mới, song công nghệ và
đào tạo chưa được nâng cao tương xứng do : kiến thức về thị trường
xuất khẩu, kiến thức về đầu tư, về mặt hàng còn rất hạn chế ở những
năm đầu của thời kỳ mở cửa ; thiếu chuyên gia và công nhân lành nghề,
thiếu các nhà kinh doanh và quản trị giỏi ; khả năng vốn đầu tư không
có, hầu hết là đều phải đi vay nên hạn chế trong việc phát triển. Hơn
nữa, chất lượng sợi sản xuất trong nội địa thấp, không đủ tiêu chuẩn để
làm ra sản phẩm có giá trị xuất khẩu cao. Nhiều chuyên gia nước ngoài
15

đã khẳng định chất lượng nguyên liệu chiếm tới 70% yếu tố tạo ra sản
phẩm có giá trị cao, còn thiết bị chiếm 30%. Chính hạn chế về nguồn
cung cấp nguyên liệu, đặc biệt là sợi Cotton chải kỹ chất lượng cao nên
phần lớn các doanh nghiệp đầu tư mới trong giai đoạn này đều lùa chọn
phương án sản phẩm dệt kim từ sợi PE/Co - do ổn định được kích thước
vải trên máy văng định hình. Còn vải dệt kim từ sợi Cotton hiện phần
lớn phải nhập sợi để làm hàng xuất khẩu hoặc chỉ sản xuất từ sợi Cotton
nội địa với số lượng hạn chế và xuất với giá trị thấp.
III. Thiết bị, công nghệ in nhuộm
Trong những năm vừa qua, ngành đã nhập được một số thiết bị
hiện đại của thế giới như máy nhuộm sợi Bobin Hisaki, máy Jet, máy
làm bóng dệt kim tròn Dornier, máy in hoa cấy bông, máy in nhuộm
hoa lưới quay, máy hồ văng định hình, máy Sanfort, comfit, cào bông,
chải tuyết… làm các mặt hàng từ PE/Co, Petex, có khả năng sản xuất
các áo Jacket, áo sơ mi. Song theo đánh giá của Bộ Công nghiệp và
Tổng công ty Dệt May Việt Nam, thiết bị công nghệ in nhuộm đã rất
lạc hậu. Hiện nay, thiết bị in nhuộm có khoảng 35% còn mới, 30% có
thể cải tạo nâng cấp được, 35% phải loại bỏ dần từ nay đến năm 2010.
In nhuộm được coi là khâu yếu nhất trong hệ thống dệt của ngành Dệt
May làm cho sản phẩm dệt không đáp ứng được nhu cầu vải cho may
xuất khẩu (hiện chỉ đáp ứng được 10 - 15%) nhu cầu của ngành may.
Do đó, hiệu quả của toàn ngành Dệt May giảm, không tạo được mối
16

liên hệ chặt chẽ giữa ngành Dệt và ngành May trong quá trình phát
triển.
IV. Thiết bị, công nghệ may
Thiết bị, công nghệ may được đánh giá là hiện đại nhất trong ngành
công nghiệp Dệt May.
1. Về thiết bị:
Từ đầu thập kỷ 90, ngành May không ngừng đầu tư đổi mới thiết bị,
đáp ứng nhu cầu trong và ngoài nước. Hiện tại thiết bị, công nghệ
ngành May ở từng khâu sản xuất nh sau:
- Công đoạn cắt: Vẫn trải vải thủ công, chưa có máy trải vải; sử
dụng máy cắt đầu bàn, thiết bị cắt vòng, các máy cắt đẩy tay tiên
tiến có lực cắt khoẻ, tốc độ cao; các máy Ðp dính liên tục của Đức,
Nhật có năng suất cao cũng đã được sử dụng.
- Công đoạn may: Các máy may phần lớn là máy hiện đại có tốc
độ cao, bơm dầu tự động, đảm bảo vệ sinh công nghiệp. Máy may
chủ yếu là máy JUKI của Nhật. Các máy chuyên dùng (máy may 2
kim, máy vắt, cuốn ống, thùa bằng…) cũng đã được trang bị.
Xu hướng chung ngày càng nhiều máy chuyên dùng được sử dụng để
nâng cao năng suất và nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhiều doanh
17

nghiệp đã đầu tư dây chuyền sử dụng nhiều máy chuyên dùng sản
xuất mọi mặt hàng:
 Dây chuyền may sơ mi của công ty may 10: Có tự động
may cổ, may secmăng, máy tự động là thân áo.
 Dây chuyền may quần: Dây chuyền đứng thao tác, nhiều
bộ phận may theo chương trình tự động.
- Công đoạn hoàn tất sản phẩm: Hầu hết các doanh nghiệp sử
dụng hệ thống là hơi, tối thiểu cũng dùng bàn là treo phun nước để
đảm bảo chất lượng sản phẩm.
2. Về công nghệ:
Công nghệ may cũng có sự chuyển biến kịp thời đồng bộ với thiết
bị để đáp ứng nhu cầu của thị trường. Công nghệ may ở các xí
nghiệp gồm 4 giai đoạn:
- Kho nguyên phụ liệu: Nguyên phụ liệu của từng mã
hàng kèm theo bảng màu và số lượng được các xí nghiệp phát
về từng phân xưởng.
- Khâu cắt: Cắt trên giác đồ mẫu giấy, có nhiều ghim kẹm,
có giấy lót dưới bàn vỉ đảm bảo chính xác, đánh số bằng giấy
theo từng cây vải hoặc giác mẫu bằng hệ thống máy vi tính.
- Khâu may: Công nhân tay nghề cao, các đường mí đều
sử dụng cữ, gá. Các dây chuyền may bố trí vừa và nhỏ khoảng
25 - 26 máy may, sử dụng 34 - 38 lao động, có khả năng cơ
động nhanh mỗi khi có thay đổi mã hàng chỉ cần tối đa 2 ngày
là có thể ổn định sản xuất. Nhân viên kiểm tra được bố trí vào
các dây chuyền may chấn chỉnh sai háng ngay từ đầu, tránh
được sai háng hàng loạt.
18

- Khâu hoàn tất: Rất được coi trọng vì đây là khâu tốn
thêm chất lượng sản phẩm, phần lớn dùng hệ thống là hơi, đóng
tói nilon cho vào thùng caton.
Công nghệ mới ứng dụng tin học đã được một số công ty đưa vào
áp dụng trong một số khâu của quá trình sản xuất như phần thiết
kế được làm trên máy vi tính và được nháy mẫu ra nhiều cỡ khác
nhau.
PHẦN II
MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU PHÁT TRIỂN NGÀNH CÔNG
NGHIỆP DỆT MAY VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2010 ĐỂ ĐÁP ỨNG
YÊU CẦU HỘI NHẬP WTO
A/ Quan điểm và mục tiêu tổng quát phát triển
ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam đến năm 2010
Ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam là một trong những ngành
công nghiệp trọng tâm của quá trình công nghiệp hoá-hiện đại
hoá đất nước. Quyết Định số 55/2001/QĐ-TTg của Thủ tướng
Chính phủ về chiến lược phát triển và một số cơ chế, chính sách
hỗ trợ việc thực hiện chiến lược phát triển ngành công nghiệp Dệt
May đến năm 2010, với những quan điểm và mục tiêu nh sau:
I. Quan điểm phát triển
- Đa dạng hoá các thành phần kinh tế trong quá trình đẩy
nhanh phát triên công nghiệp Dệt May. Có nh vậy mới huy động
được mọi nguồn lực bên trong và bên ngoài, kể cả nguồn lực quốc
tế cho bước phát triển đột biến trong thời gian ngắn đối với ngành
công nghiệp Dệt May. Coi trọng các nguồn lực từ nhân dân lao
động. Đồng thời đẩy mạnh kêu gọi đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực
19

Dệt May, kể cả đầu tư nước ngoài cho phát triển cây bông và trồng
dâu nuôi tằm.
- Coi trọng phát triển chiều rộng đi đôi với củng cố chiều sâu.
Đây là bước đi quan trọng trong giai đoạn đến năm 2010. Công
nghiệp Dệt cần phát triển thành từng cụm, nằm trong các khu công
nghiệp nhằm tiết kiệm vốn đầu tư cho hạ tầng cơ sở, giải quyết vấn
đề xử lý nước thải tập trung, lành mạnh trong môi trường sinh thái.
Có như vậy mới có thể hình thành các doanh nghiệp mới vừa và
nhỏ. Trên cơ sở đó tạo ra các cơ hội để đưa công nghệ hiện đại vào
sản xuất và áp dụng các mô hình quản lý, điều hành tiên tiến của
thế giới vào công nghiệp Dệt May Việt Nam.
Công nghiệp May cần phát triển rộng khắp. đến tận các vùng nông
thôn, miền núi nhằm huy động mọi nguồn vốn có trong nhân dân
và trong mọi thành phần kinh tế. Có nh vậy mới thu hót được mọi
nguồn lực lao động khắp trên mọi miền đất nước, đồng thời thực
hiện thành công chủ trương công nghiệp hoá-hiện đại hoá vùng
nông thôn, vùng sâu, vùng xa của Đảng và Nhà nước. Mặt khác,
lấy May xuất khẩu để kích thích phát triển vải và các loại nguyên
phụ liệu chất lượng cao, nghĩa là thúc đẩy phát triển ngành Dệt.
- Tập trung phát triển các vùng nguyên liệu nh bông, tơ tằm và
xơ sợi tổng hợp cùng với việc phát triển công nghiệp hoá dầu. Cho
đến nay, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu khoảng 90% nhu cầu
nguyên liệu ban đầu cho ngành Dệt May. Việc nâng cao tỷ lệ giá
trị xuất xứ nội địa trên sản phẩm Dệt May vừa là yêu cầu bắt buộc
của thị trường nhập khẩu, vừa là môi trường của chiến lược phát
20

triển ngành Dệt May nhằm nâng cao phần lợi nhuận cho ngành và
cho đất nước.
- Phát triển nhanh bằng việc đầu tư các công nghệ mới nhất,
với thiết bị hiện đại nhằm tạo ra một bước nhảy vọt về sản lượng
và chất lượng. Mặt khác, cần coi trọng và tận dụng các loại thiết bị
đã qua sử dụng với công nghệ tiên tiến từ các nước công nghiệp
hoá, thế hệ từ những năm 90 trở lại đây.
- Đầu tư phát triển ngành Dệt May theo hướng chuyên môn
hoá cao theo loại công nghệ. Có nh vậy mới tạo được bước nhảy
vọt về chất lượng sản phẩm. Mỗi doanh nghiệp cần thiết phải
chuyên sâu và làm chủ được một vài loại công nghệ để tạo ra
những mặt hàng mới chất lượng cao. Xây dựng mối quan hệ cung -
cầu giữa các doanh nghiệp trên cơ sở hợp tác thương mại.
II. Mục tiêu phát triển
1.Mục tiêu tổng quát:
Phát triển ngành công nghiệp Dệt May trở thành một trong những
ngành công nghiệp trọng điểm, mòi nhọn, thoả mãn ngày càng cao
nhu cầu tiêu dùng trong nước; tạo nhiều việc làm cho xã hội; nâng
cao khả năng cạnh tranh, hội nhập vững chắc khu vực và thế giới.
2.Các chỉ tiêu cụ thể:
Bảng 6: Các chỉ tiêu của ngành Dệt May năm 2005 và 2010.
Các chỉ tiêu Đơn vị 2005 2010
1. KNXK Triệu USD 4000 - 5000 8000 – 9000
2. Sử dụng LĐ Nghìn LĐ 2500 - 3000 4000 – 4500
21

1. Các sản
phẩm chủ yếu:
_ Bông xơ
_ Xơ sợi tổng hợp
_ Sợi các loại
_ Vải lụa
_ Sản phẩm dệt kim
_Sản phẩm may
Nghìn tấn
Nghìn tấn
Nghìn tấn
Triệu mét
Triệu sản phẩm
Triệu sản phẩm
30
60
150
1000
300
7800
80
120
300
1750
500
1500
4. Tỷ lệ sử dụng NPL
nội địa trên SP Dệt
May XK
% >50 >75
5. Nhu cầu vốn
đầu tư toàn Ngành
_ Tổng vốn đầu tư:
+) Vốn cho đầu tư mới
+) Vốn cho đầu tư
chiều sâu
Tỷ đồng
Tỷ đồng
Tỷ đồng
35000
23200
11800
30000
20000
10000
Nguồn : Bé Kế hoạch và Đầu tư
B. Mét số vấn đề đặt ra cho ngành công nghiệp Dệt May
Việt nam trong quá trình hội nhập vào WTO
I. Sù ra đời và mục tiêu của WTO
Trước nhu cầu đẩy mạnh tự do hoá thương mại sau chiến tranh thế
giới lần thứ hai, 50 quốc gia đã trao đổi và xây dựng một kế hoạch
thành lập Tổ chức Thương mại Quốc tế (ITO). Mục đích thành lập
ITO là để giải quyết vấn đề hợp tác kinh tế quốc tế trong hệ thống
Breeton Woods bên cạnh Ngân hàng thế giới (WB) và Quỹ tiền tệ
Quốc tế (IMF). ITO cuối cùng không ra đời do điều lệ của nó
không được một số quốc gia phê chuẩn. Tuy vậy, 23 trong 50 nước
tham gia đàm phán đã ký kết Hiệp định chung về thuế quan và mậu
dịch (GATT) bắt đầu có hiệu lực từ tháng 1 năm 1948.
22

GATT chủ yếu điều chỉnh các lĩnh vực thương mại hàng hoá, và đã
tạo ra một hệ thống thương mại đa phương vững mạnh, thịnh
vượng, ngày càng tự do hoá thông qua tám vòng đàm phán. Vòng
đàm phán thứ tám của GATT, vòng Uruguay kéo dài từ 1986 đến
1994, diễn ra trong tình hình thương mại thế giới đã trở nên phức
tạp. Xu hướng toàn cầu hoá nền kinh tế thế giới đang diễn ra;
thương mại dịch vô - lúc đó không có trong phạm vi điều chỉnh
của GATT - trở thành vấn đề ngày càng được quan tâm; đầu tư
quốc tế đã phát triển. Với sự tham gia của 123 nước, vòng đàm
phán này đã thảo luận tất cả các lĩnh vực thương mại và dẫn đến sự
ra đời của WTO với một hệ thống hiệp định mới và mang lại sự
đổi mới lớn nhất trong hệ thống thương mại thế giới. Từ năm
1995, WTO không chỉ điều chỉnh thương mại hàng hoá mà cả
thương mại dịch vụ và sở hữu trí tuệ.
Nh vậy, WTO là tổ chức kế thừa của GATT với các mục tiêu cơ
bản sau:
• Tù do hoá thương mại bằng cách xoá bỏ các loại rào cản
và đảm bảo tính minh bạch, dự đoán được trong chính sách
thương mại của các nước thành viên.
• Làm diễn đàn để các thành viên đàm phán và ký kết các
Hiệp định Thương mại.
• Giải quyết tranh chấp thương mại.
23

II. Lé trình cắt giảm thuế quan đối với một số mặt hàng Dệt
May của Việt Nam trong tiến trình hội nhập WTO
1. Hiệp định ưu đãi thuế quan phổ cập CEFT trong hội nhập
khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA)
CEFT là một thoả thuận giữa các nước thành viên ASEAN trong việc
giảm thuế quan thương mại giữa các nước thành viên ASEAN xuống
còn từ 0 - 5 (%), đồng thời loại bỏ tất cả các hạn chế về định lượng và
các rào cản phi thuế quan khác trong vòng 10 năm, bắt đầu từ ngày
01/01/1993 và hoàn thành vào ngày 01/01/2003.
- Mặt hàng Dệt May bắt đầu thực hiện CEFT từ năm 1998. Cụ
thể nh sau:
 Đối với vải sợi:
Các loại tơ, sợi , vải dệt có líp phủ tráng được đưa vào thực hiện
CEFT năm 1997 và bắt đầu thực hiện từ năm 1998. Trong số các
mặt hàng này chỉ có khoảng 1/3 số mặt hàng là những mặt hàng có
thuế suất 0 - 5%
Năm đưa vào thực hiện CEFT 1997, những mặt hàng có thuế suất
t = 20%
• Bước giảm dự kiến:
Bảng 7 : Biểu thuế đối với những mặt hàng có thuế suất t = 20%
Năm 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
t (%) 20 15 15 15 10 10 5
Các loại tơ sợi tổng hợp hoặc sợi pha, lưới, vải các loại, lịch trình
cắt giảm được chia thành 3 bước:
24

- Bước 1: Đưa vào thực hiện CEFT từ năm 1999, chủ yếu là các
mặt hàng sợi đơn đã có thuế suất 5% nên thực tế ta không phải
giảm thuế.
- Bước 2: Thực hiện CEFT từ năm 2000, chủ yếu là các mặt hàng
sợi xoắn có thuế suất 10%, một số mặt hàng sản xuất trong nước
có khả năng phát triển nên tuy thuế suất là 5% nhưng cũng lùi lại
bước này để tránh khả năng tăng thuế lên trên 5 % trước khi giảm.
Năm đưa vào thực hiện CEFT 2000 những mặt hàng có thuế là
10%
Bảng 8 : Biểu thuế đối với những mặt hàng có thuế suất t = 10%
Năm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
t (%) 10 10 10 10 5 5 5
- Bước 3: Đưa vào thực hiện CEFT từ năm 2002 (trừ một số vải
dệt, bông thì lùi tới năm cuối cùng để bảo hộ tối đa) gồm những
mặt hàng có thuế từ 30% trở lên.
Năm đưa vào thực hiện CEFT: 2002, những mặt hàng có thuế từ 30 -
40%
Bảng 9 : Biểu thuế đối với những mặt hàng Dệt May có thuế suất t
= 30 - 40%
Năm 2002 2003 2004 2005 2006
t(%)
40 30 20 10 5
30 20 20 10 5
25

 Đối với mặt hàng may:
Được đưa vào thực hiện CEFT từ năm 1998 những mặt hàng có thuế
từ 50%
Bảng 10 : Biểu thuế đối với những mặt hàng Dệt May có thuế suất
là t = 50%.
Năm 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
t(%) 40 30 20 20 20 15 15 10 5
2. Hiệp định hàng Dệt May ký kết giữa Việt Nam với EU
giai đoạn 2000 - 2005:
Đối với thị trường EU thì hiện Việt nam đang được hướng thuế
MFN nhưng phải chịu hạn ngạch. Từ nay đến năm 2004, EU vẫn
duy trì hạn ngạch hàng Dệt May đối với các nước là thành viên của
WTO, nên việc Việt Nam chưa ra nhập WTO không ảnh hưởng gì
đến xuất khẩu hàng Dệt May sang thị trương EU.
Tuy nhiên từ năm 2005 trở đi, khi EU bãi bỏ hạn ngạch nhập khẩu
hàng Dệt May cho các nước là thành viên của WTO mà vẫn giữ
hạn ngạch nhập khẩu hàng Dệt May Việt Nam thì sẽ rất bất lợi cho
Việt Nam. Do vậy hiệp định hàng Dệt May ký kết giữa Việt Nam
và EU giai đoạn 2000 - 2005 về lịch trình giảm thuế EU là rất quan
trọng.
26

 Cụ thể nh sau:
Bảng 11 : Biểu thuế EU dành cho ngành Dệt May giai đoạn
2000 – 2005.
Mặt hàng
Thuế (%)
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
1.Sợi
bông
20 18 - 10 17 - 10 16 - 5 15 - 5 12 - 5 5
2. Vải 40 38 34 30 24 20 5
3.May
mặc
50 46 - 20 42 - 20 38 - 20 34 - 15 30 - 10 5
3. Hiệp định thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ:
Hàng may mặc của Việt Nam hiện chưa bị Mỹ áp dụng hạn ngạch,
hơn nữa lại hưởng thuế suất MFN. Trong thời gian này, Mỹ đang yêu
cầu ký hiệp định song phương về hàng Dệt May với Việt Nam để áp
dụng hạn ngạch đối vơí hàng Dệt May Việt Nam nhập khẩu vào thị
trường Mỹ. Do đó, Việt Nam cần tập trung xuất khẩu đến mức tối đa
hàng Dệt May Việt Nam sang Mỹ để tạo cơ sở Ên định hạn ngạch
thuận lợi.
Bảng 12 : Biểu thuế Mỹ dành ngành Dệt May khi có MFN và
khi không có MFN.
Tên hàng Thuế tối huệ quốc (MFN) Thuế không MFN
Vải dệt 7 – 20% 45 – 113,5%
Hàng may mặc, dệt kim 3,6 – 20% 45 – 90%
27

III. Cơ hội và thách thức của nền kinh tế Việt Nam trong quá
trình hội nhập WTO.
Trong những năm qua, thực hiện chủ trương đa phương hoá, đa dạng
hoá qua hệ kinh tế đối ngoại và hội nhập vào kinh tế thế giới, ngoài
việc duy trì và bình thường hoá quan hệ với các định chế tài chính,
ngân hàng quốc tế, Việt Nam đã mở rộng quan hệ với các tổ chức đa
biên khác. Với việc tham gia vào các tổ chức, diễn đàn kinh tế khu
vực và thế giới, Việt Nam cam kết từng bước giảm thuế quan, xoá bỏ
dần hàng rào phi quan thuế, mở rộng quyền kinh doanh của các công
ty nước ngoài trong lĩnh vực thương mại hàng hoá, dịch vụ, đầu tư,
đồng thời thiết lập một khung pháp lý hữu hiệu nhằm bảo vệ quyền sở
hữu trí tuệ và cải thiện môi trường kinh doanh tại Việt Nam.
1. Những cơ hội của nền kinh tế Việt Nam trong quá trình hội
nhập WTO
 Thứ nhất, hội nhập kinh tế quốc tế tạo điều kiện để
Việt Nam khắc phục tình trạng bị phân biệt đối xử trong
thương mại quốc tế.
Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam trong những năm
qua cho thấy, việc tham gia vào các tổ chức, diễn đàn kinh tế khu vực
và trên thế giới đã tạo cho Việt Nam một vị thế mới trong quan hệ
thương mại quốc tế, khắc phục được tình trạng phân biệt đối xử ở một
số thị trường chủ yếu. Đây chính là một trong những điều kiện quan
trọng góp phần mở đường cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia thị
trường toàn cầu với một vị thế bình đẳng và thuận lợi hơn trong quan
hệ kinh doanh với tất cả đối tác thương mại của các nước.
28

 Thứ hai, hội nhập kinh tế quốc tế góp phần mở rộng
thị trường, tăng sức cạnh tranh của hàng hoá, dịch vụ
Việt Nam và tạo điều kiện khai thác tốt hơn các cơ chế
hợp tác kinh tế đa phương.
Với việc được hưởng những ưu đãi thuế quan, phi quan thuế còng nh
các ưu đãi khác được áp dụng trong khuôn khổ các tổ chức kinh tế
khu vực và thế giới. Việt Nam có điều kiện mở rộng thị trường xuất
khẩu, khai thông quan hệ thương mại với các thị trường lớn. Hiện nay,
các tổ chức kinh tế quốc tế có quy định dành những ưu đãi đặc biệt
đối với các thành viên mới, đặc biệt là các nước đang phát triển hoặc
đang trong quá trình chuyển đổi cơ chế kinh tế. Khi tham gia hội
nhập, Việt Nam được hưởng các miễn trừ, ân hạn trong việc thực hiện
nghĩa vụ mà các quốc gia phát triển đã là thành viên phải thực hiện.
 Thứ ba, hội nhập kinh tế quốc tế góp phần nâng cao
sức hấp dẫn của môi trường đầu tư tại Việt Nam.
Các hiệp định, chương trình hợp tác được thoả thuận trong khuôn khổ
ASEAN, APEC, ASEM (như Hiệp định khung về khu vực đầu tư
ASEAN, Chương trình hành động xúc tiến đầu tư Á - Âu, Kế hoạch
hành động về tự do hoá đầu tư của APEC…) đều đặt ra mục tiêu quan
trọng là từng bước xoá bỏ rào cản đối với đầu tư nước ngoài nhằm
tiến tới tự do hoá đầu tư theo lé trình nhất định. Các thoả thuận về tự
do hoá thương mại trong khuôn khổ các tổ chức, diễn đàn nói trên
cũng là nhân tố tích cực góp phần mở rộng thị trường thu hót đầu tư
cho từng nước và toàn khu vực. Trên thực tế, mục tiêu quan trọng
nhất của AFTA chính là nhằm thu hót đầu tư trực tiếp trong nội bộ
khối và ngoài khu vực. Việc thực hiện AFTA cùng với Chương trình
hợp tác công nghiệp ASEAN (AICO) sẽ tạo ra một thị trường thống
nhất, cho phép khai thác lợi thế kinh tế về quy mô, thị trường và nhều
điều kiện thuận lợi khác cho việc thu hót đầu tư trực tiếp nước ngoài.
29

Thêm nữa, việc cam kết giảm thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng
tạo điều kiện để doanh nghiệp trong nước, trong đó có cả doanh
nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tiết kiệm chi phí sản xuất, giảm giá
thành sản phẩm.
Với những yếu tố thuận lợi nói trên, tham gia vào các tổ chức, diễn
đàn kinh tế khu vực và thế giới, Việt Nam có điều kiện nâng cao sức
cạnh tranh của môi trương đầu tư, nhất là trong bối cảnh cuộc cạnh
tranh thu hót đầu tư nước ngoài giữa các nước trên thế giới ngày càng
trở nên găy gắt. Bên cạnh đó, việc tham gia vào các chương trình hành
động về xúc tiến đầu tư được thoả thuận trong hầu hết các tổ chức và
diễn đàn nói trên cũng tạo điều kiện để Việt Nam nâng cao hiệu quả
công tác vận động đầu tư nước ngoài.
 Thứ tư, hội nhập kinh tế quốc tế góp phần thúc đẩy sự
phát triển các ngành công nghiệp và dịch vụ tại Việt Nam.
Việc tăng năng lực xuất khẩu, mở rộng thị trường do được hưởng
những ưu đãi và lợi thế trong khuôn khổ các tổ chức, diễn đàn kinh tế
khu vực và thế giới tạo điều kiện để Việt Nam phát triển một số ngành
công nghiệp, dịch vụ và đẩy nhanh tiến trình chuyển dịch cơ cấu kinh
tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tạo thêm việc làm cho
người lao động, thu hót và đổi mới công nghệ trong nhiều ngành kinh
tế. Thực tiễn quá trình hội nhập kinh tế quốc tế trong thời gian qua
cho thấy, quan hệ thương mại đầu tư giữa Việt Nam với các nước
ngày càng được mở rộng đã tạo thêm nhu cầu và khả năng phát triển
các ngành dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ hỗ trợ cho
kinh doanh như: thông tin liên lạc, giao thông vận tải, bảo hiểm, ngân
hàng, kế toán, kiểm toán, tư vấn, quảng cáo… Các dịch vụ như: du
lịch, giáo dục, y tế, nghiên cứu và ứng dụng khoa học kỹ thuật, văn
hoá, giải trí… cũng phát triển cùng với việc mở rộng quan hệ nói trên.
Ngược lại, sự phát triển của các ngành dịch vụ cũng góp phần quan
trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo thêm giá trị gia tăng và nâng
cao sức cạnh tranh của hàng hoá Việt Nam.
30

2. Những thách thức của nền kinh tế Việt Nam trong quá
trình hội nhập
 Thứ nhất, sức cạnh tranh của nền kinh tế và doanh
nghiệp Việt Nam còn nhiều mặt hạn chế.
Cho đến nay, Việt Nam vẫn là nước được đánh giá là có khả năng canh
tranh thấp. Sức mua và năng lực tích luỹ tái đầu tư, mở rộng sản xuất
còn hạn chế. Trình độ kỹ thuật và công nghệ còn thấp so với thế giới
trong khi nguồn vốn đầu tư phát triển không đủ đáp ứng nhu cầu…
Điều này đã làm suy giảm đáng kể sức cạnh tranh của doanh nghiệp
trên thị trường quốc tế ngay cả trong điều kiện Việt Nam đạt được cam
kết mở cửa thị trường với các tổ chức kinh tế khu vực và thế giới. Mặt
khác, cam kết giảm thuế, xoá bỏ hàng rào phi thuế, cho phép doanh
nghiệp nước ngoài được tiếp cận rộng rãi hơn ở thị trường hàng hoá,
dịch vụ và đầu tư tại Việt Nam cũng đã đặt các doanh nghiệp Việt Nam
trước sức Ðp canh tranh rất lớn ngay tại thị trường trong nước, đặc biệt
là các doanh nghiệp kinh doanh các mặt hàng không có lợi thế so sánh
và các mặt hàng từ trước đến nay vẫn được bảo hộ ở mức cao.
 Thứ hai, hệ thống chính sách kinh tế vĩ mô và pháp
luật còn nhiều bất cập.
Để tham gia hội nhập kinh tế quốc tế, Việt Nam phải xây dựng hệ
thống chính sách kinh tế, thương mại đồng bộ, phù hợp với những
nguyên tắc của các tổ chức, diễn đàn kinh tế khu vực và thế giới. Yêu
cầu này rất bức xúc trong bối cảnh hệ thống chính sách kinh tế,
thương mại và đầu tư của Việt Nam còn nhiều bất cập, nhiều quy
định không rõ ràng, thiếu nhất quán, nhất là hệ thống chính sách thuế
quan và phi thuế quan. Nhiều biện pháp, chính sách tạo lợi thế cho
kinh tế thương mại mà các tổ chức quốc tế thừa nhận nhưng lại chưa
đưọc áp dụng ở Việt Nam (như chế độ hạn ngạch thuế quan, biện
pháp cân bằng cán cân thanh toán, quyền tự vệ, chống phá giá…).
Với tính chất là một hệ thống riêng, tương đối độc lập so với luật đầu
tư trong nước, hệ thống pháp luật, chính sách về đầu tư trực tiếp nước
ngoài chưa tạo ta một "sân chơi bình đẳng" giữa đầu tư trong nước và
đầu tư nước ngoài không chỉ đối với nhứng vấn đề có liên quan đến
31

việc thành lập, tổ chức và hoạt động của dự án đầu tư mà còn cả
những vấn đề liên quan đến điều kiện đầu tư và chính sách ưu đãi, hỗ
trợ đầu tư. Điều này chưa đáp ứng một số yêu cầu của các tổ chức,
diến đàn kinh tế khu vực và thế giới, đặc biệt là yêu cầu dành đối xử
quốc gia cho nhà đầu tư nước ngoài.
 Thứ ba, nhận thức chung về tiến trình hội nhập chưa
đầy đủ.
Hiện nay, một số doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ về sự cần thiết
phải tích cực, chủ động tham gia hội nhập kinh tế quốc tế, còn tư
tưởng dùa vào hỗ trợ của Nhà nước. Thực tiễn mấy năm qua cho thấy,
khó khăn lớn nhất của Việt Nam trong việc xây dựng các cam kết về
giảm thuế quan và xoá bỏ các biện pháp phi thuế đối với thương mại
hàng hoá, dịch vụ và đầu tư là do năng lực cạnh tranh của các doanh
nghiệp Việt Nam còn yếu, luôn có yêu cầu bảo hộ ở mức độ cao. Bên
cạnh đó, công tác phổ biến về hội nhập kinh tế quốc tế trong thời gian
qua mặc dù đã có những nỗ lực song vẫn chỉ là bước đầu và chưa
rộng khắp, chưa kịp thời.
3. Yêu cầu đặt ra đối với ngành công nghiệp Dệt May để đáp ứng
yêu cầu hội nhập WTO.
3.1 Ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam hội nhập vào
WTO với những cơ hội và thách thức
 Những cơ hội của ngành Dệt May khi Việt Nam gia nhập
WTO:
Một là, xuất phát từ những lợi thế so sánh về lao động và thị trường
thì ngành Dệt May Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển
nhanh và đóng góp nhiều hơn cho đất nước, do đó được Chính phủ
quan tâm đầu tư phát triển.
32

Hai là, Hiệp định thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ đã được thực
hiện từ cuối năm 2001, trong đó hàng Dệt May chưa bị khống chế
hạn ngạch sẽ có điều kiện phát triển mạnh vào thị trường Mỹ.
Ba là, xu thế chuyển dịch các đơn hàng Dệt May từ những nước
kém an toàn (Pakistan, Inđônêxia…) sang Việt Nam ngày càng rõ
nét.
 Những thách thức của ngành công nghiệp Dệt May trong tiến
trình hội nhập WTO:
Thứ nhất, sức cạnh tranh của sản phẩm còn thấp, kể cả chất lượng,
hiệu quả và giá cả.
Thứ hai, việc bãi bỏ hạn ngạch cho các nước WTO và việc Trung
Quốc gia nhập WTO sẽ làm Việt Nam (hiện chưa phải là thành viên
của WTO) mất lợi thế cạnh tranh về xuất khẩu.
Thứ ba, việc thực hiện lé trình giảm thuế AFTA/CEFT sẽ làm hàng
Dệt May Việt Nam mất lợi thế bảo hộ tại thị trường nội địa.
3.2. Những yêu cầu đặt ra đối với ngành công nghiệp Dệt May
Từ những thuận lợi và khó khăn của nền kinh tế Việt Nam nói chung
và của ngành công nghiệp Dệt May nói riêng, trong tiến trình hội nhập
vào WTO, để đảm bảo cho ngành Dệt May Việt Nam đứng vững và
phát triển, toàn ngành Dệt May nói chung và bản thân mỗi doanh
nghiệp nói riêng cần phải thực hiện các yêu cầu chủ yếu sau:
 Xác định chiến lược thị trường với sản phẩm mòi nhọn và thị
phần cụ thể để từ đó tập trung mọi nguồn lực hướng vào thị phần
tiêu thụ.
33

 Tăng năng suất lao động và hạ giá thành sản phẩm từ 20 - 30%
so với hiện nay.
 Đầu tư đổi mới thiết bị, công nghệ nhằm tăng chất lượng sản
phẩm, tăng tỷ lệ sản phẩm công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao,
đồng thời đầu tư cho công tác quản lý phù hợp với các tiêu chuẩn
quốc tế ISO 9000, ISO 14000, SA 8000.
 Đầu tư mạnh vào công tác sáng tác mẫu mốt, thiết kế sản phẩm,
từng bước xây dựng uy tín nhãn mác và thương hiệu cho doanh
nghiệp.
 Tổ chức tiếp thị một cách mạnh mẽ, sử dụng tối đa các hình
thức tiếp thị và công cụ điện tử trong kinh doanh.
 Đẩy mạnh các hoạt động hợp tác, liên doanh, liên kết với các
đối tác nước ngoài và Việt kiều có tiềm lực, có kinh nghiệm trong
việc sử dụng công nghệ mới, sản xuất sản phẩm mới, liên kết sử
dụng nhãn mác đã có uy tín trên thị trường và hợp tác đẩy mạnh
xuất khẩu vào thị trường Mỹ.
 Hợp tác và phân công hợp lý trong đầu tư và sản xuất, hạn chế
tình trạng trùng lắp, dư thừa và cạnh tranh trong nội bộ; đồng thời
hợp tác chặt chẽ trong các hoạt động quảng bá chung để xây dựng
hình ảnh một "Ngành Dệt May Việt Nam có đẳng cấp chất lượng,
uy tín và cạnh tranh".
 Tổ chức tốt việc đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực chuyên
ngành Dệt May.
C. Một số giải pháp chủ yếu phát triển ngành công
nghiệp Dệt May Việt Nam đến năm 2010
34

I. Giải pháp đối với ngành Dệt May Việt Nam đến năm 2010
Để đáp ứng được yêu cầu đặt ra với ngành công nghiệp Dệt May
trong tiến trình hội nhập WTO nhằm phát huy những lợi thế và khắc
phục những khó khăn của Ngành, ngành công nghiệp Dệt May cần
triển khai một số các giải pháp chủ yếu sau:
1. Giải pháp về tài chính và vốn
Để triển khai kế hoạch theo mục tiêu đã nêu ở trên, ngành công
nghiệp Dệt May cần thiết phải huy động một lượng vốn khoảng
35.000 tỷ đồng từ năm 2000 cho đến năm 2005 và 30.000 tỷ đồng cho
giai đoạn 2006 - 2010. Đây là số vốn lớn, các doanh nghiệp Dệt May
cần phải nghiên cứu và áp dụng các giải pháp huy động vốn sau đây:
 Cần huy động mọi nguồn lực tự có trong công ty như
khấu hao tài sản cơ bản, vốn có được bằng cách bán, khoán,
cho thuê các tài sản không dùng đến, giải phóng hàng tồn
kho, huy động từ cán bộ công nhân viên,…
 Các doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh tốt, cần
nghiên cứu khả năng phát hành trái phiếu, phát hành cổ
phiếu nhằm huy động mọi nguồn vốn cho đầu tư phát triển.
 Tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích và kêu gọi đầu tư
nước ngoài nhằm huy động mọi nguồn vốn từ bên ngoài và
của mọi thành phần kinh tế.
35

 Xin phép được sử dụng vốn ngân sách cho các chương
trình quy hoạch như quy hoạch vùng trồng bông, trồng dâu
nuôi tằm hoặc quy hoạch các cụm công nghiệp Dệt.
 Xin phép sử dụng vốn ngân sách cho các trường đào tạo,
Viện nghiên cứu chuyên ngành được bình đẳng như đối với
các loại hình trường, Viện do Chính phủ hoặc các Bộ quản
lý.
 Xin phép sử dụng vốn ODA hoặc đặc biệt ưu đãi cho
việc xây dựng cơ sở hạ tầng hoặc đầu tư xử lý nước thải,
hoặc hỗ trợ đầu tư cho các doanh nghiệp khó khăn về tài
chính.
 Vay tín dụng trả chậm từ các nhà cung cấp, từ các tổ
chức tài chính, ngân hàng, thuê tài chính, vay thương mại,..
Đối với các hình thức này, doanh nghiệp Dệt May rất cần
được bảo lãnh của Chính phủ.
2. Giải pháp về đầu tư
Đầu tư là một trong những giải pháp quan trọng nhất. Có đầu tư thì có
đổi mới. Không đầu tư thì không bao giê có đổi mới. Do vậy, chủ các
doanh nghiệp Dệt May cần sớm xây dựng các dự án đầu tư, trình các
cấp có thầm quyền phê duyệt. Các dự án đã được phê cần được triển
khai thực hiện bởi nhiều đối tác khác nhau, bằng nhiều nguồn vốn
khác nhau, ngay cả việc kêu gọi đầu tư nước ngoài cũng cần các dự án
đã được phê duyệt. Do đó, ngành Dệt May cần đầu tư vào các lĩnh
vực sau:
 Đầu tư phát triển nguyên phụ liệu cho Ngành, đặc biệt là
cây bông vải, các hoá chất, thuốc nhuộm, chất trợ cho ngành
36

Dệt, phụ liệu cho ngành May, các sản phẩm Dệt sử dụng cho
các ngành công nghiệp, các sản phẩm Dệt hiện chưa sản
xuất được nh xơ sợi tổng hợp, vải không dệt, vải địa kỹ
thuật…
 Hiện nay, phần lớn nguyên phụ liệu của ngành Dệt May
nh bông, xơ sợi tổng hợp, hoá chất thuốc nhuộm, vải chất
lượng cao may hàng xuất khẩu, phụ liệu cho ngành May vẫn
phải nhập khẩu. Nếu các nguyên phụ liệu này được trong
nước cung cấp thì ngành Dệt May có thể chủ động hơn trong
sản xuất kinh doanh, giá hàng xuất khẩu có khả năng cạnh
tranh cao hơn, thời gian giao hàng sớm hơn và nhờ vậy
ngành Dệt May sẽ thu được lợi nhuận cao hơn, tăng trưởng
nhanh hơn. Mặt khác, Việt Nam hoàn toàn có điều kiện để
xây dựng và phát triển vùng trồng bông vì hiện hầu hết các
vùng có khả năng trồng bông lại đang trồng trọt các loại cây
khác, do đó lượng bông cung cấp quá Ýt ỏi (khoảng 10%
nhu cầu nhập khẩu) không đủ để hỗ trợ cho ngành Dệt,
khiến ngành Dệt Việt Nam phụ thuộc quá nhiều vào nhập
khẩu.
 Để giải quyết được khó khăn này, cần mở rộng diện tích
trồng bông và tăng năng suất cây bông hạt. Mở rộng diện
tích trồng bông bằng cách: trồng xen canh với các loại cây
khác; khuyến khích nông dân chuyển sang trồng bông vì đầu
tư vào việc này thấp, nhanh được thu hoạch, được ngành Dệt
May lo đầu ra, hơn nữa lại có sự trợ giúp của Chính phủ để
ổn định sản xuất, ổn định lợi nhuận cho nông dân; hình
37

thành các khu trồng bông lớn, năng suất cao, chất lượng tốt,
áp dụng mô hình trang trại trồng bông; quy hoạch một số
vùng trồng bông mới như Sơn La - Thanh Hoá, Đồng bằng
sông Cửu Long, Duyên hải miền Trung. Tăng năng suất cây
bông hạt bằng cách: lai tạo các giống bông cho năng suất
cao; áp dụng các phương pháp phòng trừ sâu bệnh mới, hiệu
quả cao hơn; đầu tư vào hệ thống bảo quản để tránh bông bị
hư háng do thời tiết.
 Đầu tư phát triển ngành Dệt tập trung theo cụm, nằm
trong khu công nghiệp nhằm giảm chi phí xây dựng cơ sở
hạ tầng, giải quyết xử lý môi trường tập trung.
 Ngành Dệt là ngành cần có vốn đầu tư lớn, công nghệ
phức tạp; yêu cầu lao động có trình độ cao; nhu cầu đầu vào
và hạ tầng cơ sở lớn; quản lý lại khó khăn; giải quyết xử lý
môi trường tập trung.
 Hiện nay, ngành Dệt đang có chủ trương đầu tư tập trung
vào 10 cụm công nghiệp Dệt (phía Bắc 5 cụm, miền Trung 1
cụm và phía Nam 4 cụm) với nhu cầu vốn đầu tư cho mỗi
cụm là 2.018 tỷ đồng và đầu tư toàn cụm ước tính: 1.684 tỷ
đồng, thời gian thu hồi vốn là 10 năm. Bao gồm :
 Cụm công nghiệp Dệt May Phố Nối B, tỉnh Hưng
Yên.
 Cụm công nghiệp Dệt May Thái Bình.
 Cụm công nghiệp Dệt May Hải Phòng.
38

 Cụm công nghiệp Dệt May tại KCN Lễ Môn,
Thanh Hoá.
 Cụm công nghiệp Dệt May Đà Nẵng.
 Cụm công nghiệp Dệt May Nhơn Trạch, Đồng
Nai.
 Cụm công nghiệp Dệt May Bình An, Bình Dương.
 Cụm công nghiệp Dệt May Bến Lức, Long An.
 Cụm công nghiệp Dệt May Cần Thơ.
 Cụm công nghiệp Dệt May Tiên Sơn, Bắc Ninh.
 Đầu tư phát triển ngành May rộng khắp đến tận các vùng
thị trấn, những khu dân cư nhằm kết hợp phát triển ngành với
công nghiệp hoá ở nông thôn.
 Khác với ngành Dệt, ngành May chỉ cần vốn đầu tư Ýt
với công nghệ đơn giản; lao động giản đơn; sử dụng lao động
nhiều (có thể từ nông thôn và miền núi).
Hiện các sản phẩm May có chất lượng cao, xuất khẩu FOB
được tập trung may tại các thành phố lớn (Hà Nội, Thành Phố
Hồ Chí Minh, Đà Nẵng). Các sản phẩm may trung bình và cấp
thấp , là các đơn vị vệ tinh, may da công tập trung may chủ
yếu ở các tỉnh, huyện và xã.
Để có thể xây dựng và triển khai nhanh các dự án đầu tư, cần
khuyến khích và mở rộng việc sử dụng các công ty tư vấn
chuyên ngành hoặc thành lập các trung tâm tư vấn Dệt May
có đủ chuyên gia Dệt May, chuyên gia thiết bị động lực,
39

chuyên gia xây dựng và chuyên gia tài chính nhằm giúp các
doanh nghiệp xây dựng nhanh các dự án đầu tư.
3. Giải pháp về thị trường
a. Đối với thị trường xuất khẩu:
Thị trường xuất khẩu là thị trường chủ yếu thu hót sự phát triển của
ngành Dệt May Việt Nam vì nhu cầu về hàng Dệt May trên thế giới là
rất lớn. Thông qua thị trường xuất khẩu, ngành công nghiệp Dệt May
mới phát huy được hết lợi thế so sánh của mình so với các nước trên
thế giới và các nước trong khu vực. Hơn nữa, xu thế hội nhập vào Tổ
chức Thương mại thế giới (WTO) đã thúc đẩy ngành Dệt May nâng
cao khả năng xuất khẩu vào thị trường các nước trên thế giới.
Thiết bị hệ thống mạng xúc tiến thương mại đối với các thị trường
trọng điểm nh EU, Nhật Bản, Hoa kỳ…vì đây là thị trường xuất khẩu
hàng Dệt May chủ yếu của Việt Nam. Để làm được việc này, Hiệp
hội Dệt May, Tổng công ty Dệt May Việt Nam và các doanh nghiệp
Dệt May cần tự mình đưa ra các cơ chế nhằm khai thác các nguồn lực
thương mại khác nhau hiện đã có mặt tại các thị trường trọng yếu đó.
Hệ thống thương mại cần thiết phải đan xen lẫn nhau, nghĩa là cần coi
trọng thiết lập nhiều đầu mối tại một thị trường, đồng thời chú trọng
thiết lập nhiều đầu mối trên sân nhà của mình, đặc biệt là sử dụng các
công ty luật của nước ngoài có mặt tại Việt Nam để làm tư vấn cho
hoạt động xuất khẩu.
Mỗi doanh nghiệp sản xuất Dệt May hoặc thương mại dịch vụ Dệt
May cần coi trọng việc thiết kế mặt hàng với mẫu mốt phù hợp, đặc
biệt là xây dùng cho bản thân mỗi đơn vị có phong cách và nhãn hiệu
40

lâu dài và các bộ sưu tập theo từng mùa như phương pháp kinh doanh
của các tập đoàn phân phối hàng Dệt May lớn trên thế giới.
Cần coi trọng việc xây dựng và đăng ký nhãn mác, thương hiệu sản
phẩm. Coi trọng việc quảng bá tên, nhãn hiệu truyền thông của công
ty không những ở thị trường nội địa mà ngay tại các thị trường xuất
khẩu. Để làm đựợc điều này, các đơn vị Dệt May cần có biện pháp sử
dụng và khai thác tốt các phương tiện thông tin hiện đại hiện nay, đặc
biệt là phương pháp kinh doanh trên mạng.
b. Đối với thị trường trong nước:
Hiện nay, các sản phẩm May ở trong nước tiêu thụ chậm, sức cạnh
tranh kém cả về chất lượng, mẫu mã và giá cả so với vải nhập ngoại,
nhất là vải nhập từ Trung Quốc. Hàng Dệt của ta sản xuất ra không
chỉ không tiêu thụ được ở các thành phố lớn mà ngay cả tại vùng nông
thôn cũng tiêu thụ chậm vì chất lượng thua kém và giá bán cao hơn so
với Trung Quốc.
Với nhu cầu sử dụng thu nhập vào việc may mặc trong nước ngày
càng phát triển và đa dạng. Trong khi đó lại bị cạnh tranh khốc liệt với
thị trường Trung Quốc nên để giữ vững thị trường trong nước, ngành
Dệt May Việt Nam cần coi trọng việc xây dựng và đăng ký nhãn mác,
thương hiệu sản phẩm. Coi trọng việc quảng bá tên, nhãn hiệu, truyền
thống của các công ty Dệt May nhằm nâng cao uy tín của công ty.
Tìm các biện pháp để tiết kiệm các chi phí sản xuất, từ đó giảm giá
sản phẩm.
41

4. Giải pháp về điều hành và quản lý nguồn nhân lực
 Cần nghiên cứu và triển khai áp dụng mô hình quản lý tiên tiến,
hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả điều hành trong các doanh nghiệp
Dệt May. Đặc biệt là các doanh nghiệp Nhà nước, cần có biện
pháp để phát huy hiệu quả của chế độ " mét thủ trưởng" theo tiêu
chuẩn quản lý ISO 9000. Về việc này, cần có sự thống nhất thực
hiện về phía các cấp, các ngành, từ trong Đảng đến cơ quan và các
tổ chức quần chúng khác. Giám đốc phải là người chịu trách nhiệm
mọi mặt trong công ty, do vậy giám đốc cần được trao các quyền
cần thiết để thực thi nhiệm vụ của mình theo đúng luật định.
 Các doanh nghiệp Dệt May cần có kế hoạch xây dựng hệ thống
mang thông tin điều hành nhằm nâng cao hiệu quả của việc điều
hành và quản lý xí nghiệp.
 Để có thể tiếp nhận các công nghệ phù hợp, nhập các loại thiết
bị tương thích thì việc củng cố các viện nghiên cứu và sử dụng các
chuyên gia kỹ thuật chuyên ngành là rất cần thiết, kể cả việc thuê
các chuyên gia nước ngoài nhằm đảm bảo cho các dự án đầu tư
được triển khai thực hiện có hiệu quả.
 Huy động nguồn nhân lực từ các doanh nghiệp sản xuất kinh
doanh tốt để bổ sung cho các doanh nghiệp gặp khó khăn hoặc
thực hiện các dự án đầu tư mới sau khi đã qua khoá đầu tư ngắn
hạn về quản lý và kỹ thuật. Thuê các nhà quản lý, các chuyên gia
kỹ thuật nước ngoài nhằm giải quyết khó khăn cho một số công ty
hoặc điều hành các dự án mới.
 Xây dựng cơ chế ứng xử mới cả về tinh thần và vật chất nhằm
thu hót mọi nguồn chất xám cho phát triển ngành Dệt May.
42

 Củng cố Viện nghiên cứu chuyên ngành nhằm mục đích thay
mặt cho ngành Dệt May phối hợp với các cơ quan hải quan, cơ
quan thuế thực hiện các thủ tục hải quan và thuế sao cho có lợi đối
với các sản phẩm Dệt May Việt Nam.
 Củng cố các trường đào tạo, trung tâm đào tạo nhằm nâng cao
hiệu quả đầu tư để đáp ứng nhu cầu tăng vọt về cán bộ quản lý và
cán bộ kỹ thuật trong thời gian tới.
5. Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành
Việc thực hiện CEFT/AFTA đang là vấn đề thách thức đối với ngành
Dệt May Việt Nam. Hơn nữa, nguy cơ hàng Dệt May của các nước
ASEAN xâm nhập vào thị trường nội địa sẽ xảy ra khi Việt Nam hội
nhập khu vực (AFTA) và thế giới (WTO). Theo lé trình CEFT/AFTA,
hàng Dệt May đang được bảo hộ ở mức cao (thuế suất nhập khẩu sợi
20%, vải 40%, hàng may mặc 50%) sẽ giảm dần tới mức 5% từ năm
2006. Còn theo Hiệp định ATC/WTO, đến cuối năm 2001 các nước
phát triển sẽ bãi bỏ hạn ngạch nhập khẩu hàng Dệt May từ các nước
thành viên. Như vậy hầu hết đối thủ cạnh tranh xuất khẩu Dệt May
lớn sẽ có lợi thế hơn. Trong khi đó ngành Dệt May Việt Nam lại có
trình độ công nghệ thấp, năng lực sản xuất, chủng loại, mẫu mã hàng
hoá nghèo nàn dẫn đến giá thành sản phẩm cao. Sản phẩm May chủ
yếu ở dạng gia công, giá trị gia tăng chỉ khoảng 15-20%. Khả năng
thương mại và thương hiệu còn nhiều hạn chế, do vậy tính cạnh tranh
trên thị trường quốc tế vẫn thấp.
43

Để nâng cao sức cạnh tranh cho ngành Dệt May Việt Nam trong thời
kỳ hội nhập cần tăng cường khả năng cạnh tranh của từng doanh
nghiệp và của toàn Ngành.
 Tăng cường và nâng cao chất lượng của công tác nghiên
cứu thị trường, chú ý cả đến thị trường trong nước và nước
ngoài, thị trường hiện có và thị trường tiềm năng của ngành
Dệt May Việt Nam. Đối với thị trường xuất khẩu, cần chú ý
tiếp cận nhanh đến thị trường Mỹ vì đây là thị trường xuất
khẩu có nhiều tiềm năng của ngành Dệt May Việt Nam
trong những năm tới. Chú ý khôi phục sớm thị trường xuất
khẩu truyền thống SNG và Đông Âu. Các doanh nghiệp
ngành Dệt May Việt Nam cần có những giải pháp thích hợp
để lùa chọn và tìm ra những ngách thị trường xuất khẩu mà
Việt Nam có những lợi thế nhất định trong cạnh tranh ở các
khu vực thị trường xuất khẩu. Đối với thị trường trong nước,
cần đặc biệt quan tâm đến các thị trường nông thôn, vùng
sâu, vùng xa, các đối tượng có thu nhập và nhu cầu cụ thể
khác nhau về hàng Dệt May như học sinh, công nhân. Kết
hợp việc nghiên cứu mẫu, mốt, sản xuất và hướng dẫn tiêu
dùng.
 Xây dựng hoàn thiện chiến lược sản phẩm đúng đắn cho
từng sản phẩm Dệt May, xác định được những sản phẩm
mòi nhọn và có thế mạnh trong cạnh tranh ở từng thị trường
và của mỗi doanh nghiệp. Đa dạng hoá các mặt hàng sản
phẩm Dệt May để đáp ứng tối đa các nhu cầu trong nước về
hàng Dệt May.
44

 Khai thác và huy động mọi nguồn vốn để tập trung đầu
tư và nâng cao năng lực hiện đại hoá trình độ công nghệ,
thiết bị cho các doanh nghiệp Dệt May Việt Nam, tạo lập sự
cân đối trong toàn ngành, đặc biệt là giữa khâu kéo sợi với
Dệt, liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp Dệt và May,
May xuất khẩu. Tăng cường đầu tư cho hoạt động nghiên
cứu, thiết kế mẫu mã sản phẩm Dệt, May, nghiên cứu thời
trang, quảng bá các sản phẩm mới để hàng Dệt May Việt
Nam nhanh chóng đáp ứng được thị trường người tiêu dùng
trong nước và xuất khẩu.
 Hoàn thiện hệ thống chính sách khuyến khích đầu tư,
giảm thuế để thu hót các nhà đầu tư trong nước và nước
ngoài đầu tư nhiều hơn vào ngành sản xuất nguyên liệu, phụ
liệu cho ngành Dệt May trong giai đoạn 2001-2010. Đặc biệt
là nghiên cứu giống bông, sơ chế bông hạt, các nhà máy
ươm tơ, sản xuất các loại xơ sợi tổng hợp, tạo lập cơ sở ổn
định bền vững về nguyên liệu cho ngành Dệt May phát triển.
Ưu tiên cho ngành Dệt May vay vốn đầu tư ưu đãi của Nhà
nước với lãi suất 3%/năm và thời hạn vay từ 10-12 năm để
tăng cường đầu tư đổi mới trang thiết bị cho ngành Dệt May,
đặc biệt là đổi mới thiết bị ở các nhà dệt nhuộm lớn như nhà
máy Dệt 8-3, Dệt Nam Định có hệ thống thiết bị dệt, nhuộm
đã quá lạc hậu.
 Giảm thuế nhập khẩu các loại nguyên phụ liệu cho ngành
Dệt May mà trong nước hiện chưa sản xuất được để giảm
chi phí về nguyên phụ liệu. Ngành Dệt May là ngành kinh tế
45

xã hội phát triển để giải quyết việc làm là chủ yếu. Vì vậy,
cần giảm hoặc miễn hẳn thuế VAT từ 10% cho ngành sợi
dệt xuống mức 4-5% để tạo điều kiện nâng cao khả năng
cạnh tranh về giá cho các sản phẩm Dệt May.
 Đào tạo và đào tạo lại đội ngò cán bộ, công nhân kỹ thuật
cho ngành Dệt May để nâng cao chất lượng đội ngò lao
động, cán bộ kỹ thuật và quản lý. Cần có sự sửa đổi mức
lương và hệ số độc hại quy định cho ngành Dệt May để
khuyến khích người lao động yên tâm làm việc trong ngành
Dệt May.
 Củng cố và phát huy vai trò của Tổng công ty Dệt May
Việt Nam nhằm tổ chức mối quan hệ liên kết kinh tế và
phân công chuyên môn hoá trong sản xuất và tiêu thụ của
các doanh nghiệp ngành Dệt May. Nâng cao sức cạnh tranh
tổng thể của các doanh nghiệp Dệt May Việt Nam trên thị
trường quốc tế và trong nước.
 Tạo môi trường để thúc đẩy các doanh nghiệp Dệt May
cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích đổi mới công nghệ hợp
lý hoá sản xuất, cải tiến quản lý giảm chi phí sản xuất cá
biệt.
 Khuyến khích các doanh nghiệp đăng ký tiêu chuẩn quản
lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9002 nhằm nâng cao chất
lượng của hàng Dệt May Việt Nam.
 Khuyến khích các doanh nghiệp Dệt May mở văn phòng
đại diện, đại lý ở nước ngoài để đẩy mạnh công tác nghiên
cứu thị trường xuất khẩu hang Dệt May. Phát huy vai trò
46

tích cực của các cơ quan thường trực, tham tán thương mại ở
các Đại sứ quán Việt Nam tại các nước trong việc tìm kiếm
và mở rộng thị trường xuất khẩu cho ngành Dệt May của ta
trong thời gian tới.
D. Một số cơ chế, chính sách hỗ trợ để phát triển ngành
công nghiệp Dệt May Việt Nam đến năm 2010
Bản thân các doanh nghiệp Dệt May Việt Nam phải là chủ thể chính
trong việc thực hiện một cách chủ động những biện pháp để phát triển
ngành Dệt May nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập WTO. Tuy nhiên,
trong bối cảnh và thời cơ hiện nay, sự chỉ đạo và hỗ trợ của Nhà nước
lại có tính quyết định để có thể đạt được mục tiêu trong thời gian ngắn
này. Vì vậy, Nhà nước cần phải có những cơ chế, chính sách hỗ trợ
phát triển ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam để đáp ứng yêu cầu
hội nhập WTO.
I. ChÝnh sách tạo nguồn vốn đầu tư cho ngành Dệt
Yếu kém nhất của ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam hiện nay là
ngành Dệt phát triển chậm, không cung ứng được vải cho ngành May
xuất khẩu đã và đang phát triển khá nhanh. Ngành May vì vậy phải
làm gia công là chủ yếu. Hiệu quả xuất khẩu của ngành Dệt May còn
hạn chế do hầu hết vải còn phải nhập từ nước ngoài. Nguyên nhân chủ
yếu dẫn đến tình trạng này là đa số các doanh nghiệp Dệt không tập
trung đủ vốn để đáp ứng cho nhu cầu vốn đầu tư khá lớn với thời gian
thu hồi vốn lâu. Do đó, Nhà nước đã đưa ra chính sách tạo nguồn vốn
đầu tư cho ngành Dệt, cụ thể nh sau:
 Được vay vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước,
trong đó 50% là vay với lãi suất 50% mức lãi suất theo quy
47

định hiện hành tại thời điểm rút vốn, tức là được vay với mức
lãi suất 3%/năm, thời gian vay là 12 năm và có 3 năm ân hạn,
còn lại là vay theo quy định của Quỹ hỗ trợ phát triển.
 Được coi là lĩnh vực ưu đãi đầu tư và hưởng các ưu đãi
đầu tư theo quy định của Luật khuyến khích đầu tư trong
nước.
 Cho sử dụng nguồn vốn ODA vào các dự án xử lý môi
trường cho các cụm công nghiệp Dệt tập trung mới và các cơ
sở Dệt hiện có.
II. Chính sách ưu đãi đầu tư mới vào các cụm công nghiệp Dệt
May tập trung
 Khuyến khích các dự án đầu tư mới ngành Dệt May vào
các cụm công nghiệp tập trung để thuận tiện cho việc xử lý môi
trường và liên kết kinh doanh bằng các chính sách ưu đãi.
 Nhà nước hỗ trợ một phần vốn ngân sách, vốn ODA để
xây dựng cơ sở hạ tầng một số cụm công nghiệp Dệt May mới
và đầu tư các công trình xử lý nước thải.
III. Chính sách hỗ trợ xuất khẩu Dệt May
 Dành toàn bộ nguồn thu phí hạn ngạch và đấu thầu hạn
ngạch Dệt May cho việc mở rộng thị trường xuất khẩu,
trong đó có chi phí cho các hoạt động tham gia các tổ chức
Dệt May quốc tế, cho công tác xúc tiến thương mại và đầu
tư nguồn nguyên liệu cho ngành Dệt May.
 Hỗ trợ các doanh nghiệp Dệt May đẩy mạnh xuất khẩu hàng
Dệt May vào thị trường Mỹ với mức hỗ trợ là 7% trên kim
48

ngạch xuất khẩu (tính theo giá FOB) vào thị trường Mỹ.
Đồng thời khuyến khích việc thành lập các liên doanh với
nước sản xuất hàng Dệt May xuất khẩu vào thị trường Mỹ
trong thời gian còn được hưởng quy chế phi hạn ngạch vào
thị trường Mỹ.
IV. Chính sách hỗ trợ cây bông vải
 Để chủ động cung ứng được nguyên liệu chính của ngành
Dệt với giá cả cạnh tranh, việc đầu tư phát triển cây bông vải
cần được Chính phủ quan tâm, hỗ trợ. Hiện nay, sản lượng
bông xơ mới đạt 8.500 tấn tức là chỉ đáp ứng được khoảng
10% nhu cầu ngành Dệt. Mục tiêu đến năm 2010, sản lượng
bông xơ là 95.000 tấn, đáp ứng được 70% nhu cầu của ngành
Dệt. Chính sách hỗ trợ cây bông vải được thực hiện nh sau:
 Hỗ trợ vốn ngân sách cho công tác nghiên cứu khoa học -
kỹ thuật, lai tạo hạt giống, kiểm tra chất lượng bông xơ và công
tác khuyến nông.
 Cho phép ngành bông vải được hưởng các Quỹ sau:
 Quỹ hỗ trợ đầu tư phát triển nông nghiệp.
 Quỹ bảo hiểm tín dụng để hỗ trợ nông dân.
 Quỹ bảo hiểm ngân hàng đối với một số hàng
nông sản xuất khẩu và thay thế nhập khẩu.
KẾT LUẬN
49

Trên cơ sở nghiên cứu tình hình phát triển của ngành công nghiệp Dệt
May Việt Nam trong những năm vừa qua và những cơ hội, thách thức
đặt ra cho ngành Dệt May Việt Nam trong quá trình hội nhập WTO, ta
thấy có những đặc điểm nổi bật sau :
 Qua hơn 10 năm đổi mới, ngành công nghiệp Dệt May
Việt Nam đã có những thành công nhất định. Tốc độ tăng trưởng
qua các năm cao. Kim ngạch xuất khẩu tăng nhanh, thị trường
xuất khẩu ngày càng được mở rộng, bắt đầu tạo được uy tín đối
với khách hàng trong nước. Tuy nhiên, so với các nước các nước
xuất khẩu Dệt May trong khu vực thì có thể thấy rằng nội lực của
ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam còn yếu, đặc biệt là trình
độ về thiết bị, công nghệ của ngành Dệt. Sự yếu kém trong ngành
Dệt đã làm cho ngành May phải nhập khẩu cao những nguyên
liệu đầu vào, đồng thời không tạo ra được những mối liên kết
kinh tế mạnh thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế khác.
 Để tiến tới hội nhập Tổ chức Thương mại Thế giới
(WTO) đòi hỏi ngành Dệt May Việt Nam phải có chiều sâu cho
sự phát triển, nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật tiên tiến của
thế giới, chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh từ chính
nội lực của Ngành.
 Trong quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá của nước
ta hiện nay, cùng với những đặc điểm riêng của Ngành và những
lợi thế so sánh mà việc hội nhập mang lại có thể thấy ngành công
nghiệp Dệt May Việt Nam là một trong những ngành công
nghiệp mòi nhọn của đất nước, là ngành có nhiều khả năng phát
triển sản xuất và xuất khẩu, cùng với các ngành công nghiệp mòi
50

nhọn khác như Dầu khí, Thuỷ sản, Điện tử... đóng vai trò là “đầu
tầu kinh tế” kéo theo sự phát triển của các ngành kinh tế khác.
51

52

Tiểu luận chuyển giao công nghệ đề tài công nghệ dệt may việt nam

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Plus de https://www.facebook.com/garmentspace

Plus de https://www.facebook.com/garmentspace (20)

Dernier

Dernier (20)

Tiểu luận chuyển giao công nghệ đề tài công nghệ dệt may việt nam