ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับฐานข้อมูล

1. ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับฐานข้อมูล

2. ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับระบบฐานข้อมูล
ระบบฐานข้อมูล (Database System) หมายถึง โครงสร้างสารสนเทศที่ประกอบด้วย
รายละเอียดของข้อมูลที่เกี่ยวข้องกันที่จะนามาใช้ในระบบต่าง ๆ ร่วมกัน
ระบบฐานข้อมูล จึงนับว่าเป็นการจัดเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบ ซึ่งผู้ใช้สามารถจัดการกับข้อมูลได้ใน
ลักษณะต่าง ๆ ทั้งการเพิ่ม การแก้ไข การลบ ตลอดจนการเรียกดูข้อมูล ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นการ
ประยุกต์นาเอาระบบคอมพิวเตอร์เข้ามาช่วยในการจัดการฐานข้อมูล

3. 1.1 ความหมายของข้อมูลและสารสนเทศ
ในยุคข่าวสารเทคโนโลยีสารสนเทศได้มีคาพูดเปรียบเปรยคาหนึ่งว่า “ผู้ใดมีข้อมูล
ข่าวสารในมือผู้นั้นครองโลก” เป็นคากล่าวที่แสดงให้ถึงความสาคัญของข้อมูลและ
สารสนเทศได้ตรงประเด็นที่สุด ยกตัวอย่างเช่น ในร้านค้าขายส่งขนาดใหญ่จะนา
ข้อมูลสินค้าเข้ามาจัดเก็บในฐานข้อมูล เมื่อมีผู้ซื้อมาซื้อสินค้าฐานข้อมูลจะตัดยอด
สินค้าที่ถูกซื้อออกจากคลังสินค้าทันที หากเราใช้คาสั่งให้นับจานวนสินค้าแต่ละชนิด
ที่ขายได้ในแต่ละวัน หรือแต่ละสัปดาห์จะทาให้เราทราบว่าสินค้าชนิดใดขายได้มาก
สมควรสั่งมาเพิ่มหรือสินค้าใดขายได้น้อย หรือให้แสดงผลลัพธ์ที่เป็นรูปกราฟแสดง
ยอดขายสินค้าในแต่ละเดือน หรือแต่ละไตรมาสเพื่อใช้ในการสนับสนุนการตัดสินใจ
ของผู้บริหารได้ เพื่อให้เข้าใจในเรื่องนี้ได้ดียิ่งขึ้น จึงควรทาความเข้าใจกับความหมาย
ของข้อมูลกับสารสนเทศให้ถูกต้องเสียก่อน

4. 1.ข้อมูล
ข้อมูล หมายถึง ข้อมูลดิบ หรือข้อเท็จจริงของบุคคล สถานที่ สิ่งของต่าง ๆ หรือ
เหตุการณ์ทั่ว ๆ ไป เช่น ชื่อ-นามสกุล วันเดือนปีเกิด หรือเงินเดือนของพนักงาน เป็นต้น
ในอดีตเรามักนิยมเก็บข้อมูลในรูปแบบตัวอักษรหรือตัวเลข แต่ในปัจจุบันเราสามารถ
จัดเก็บข้อมูลได้หลากหลายมากยิ่งขึ้น ได้แก่ ข้อมูลเสียงจากไมโครโฟน ข้อมูลเพลงจาก
อินเทอร์เน็ตหรือแหล่งข้อมูลอื่น ๆ เช่น ข้อมูลที่เป็นภาพถ่ายจากกล้องดิจิตัล ภาพวิดีโอ
จากกล้องถ่ายวิดีโอ เป็นต้น

5. 2.สารสนเทศ
สารสนเทศ หมายถึง ข้อมูลที่ได้ผ่านการประมวลผลเปรียบเทียบหรือได้เรียงลาดับ
มาแล้ว เช่น กรณีการป้อนข้อมูลของนักศึกษาจานวนหนึ่ง เข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ และ
เมื่อเขียนคาสั่งให้นับจานวนนักศึกษาทั้งหมดที่ป้อนว่ามีจานวนเท่าไร คาตอบที่ได้จาก
การประมวลผลของคาสั่งนั้น เรียกว่า สารสนเทศ หรือกรณีที่ป้อนวันเดือนปีเกิด แล้ว
เขียนคาสั่งให้คอมพิวเตอร์แสดงผลของอายุออกมา ซึ่งเป็นการประมวลผล โดยให้
คอมพิวเตอร์เอาข้อมูลวันเดือนปีปัจจุบันจากเครื่องคอมพิวเตอร์เป็นตัวตั้งและลบด้วย
ข้อมูลวันเดือนปีเกิดจากการป้อน ผลลัพธ์ที่ได้เป็นอายุ ตัวเลขของอายุที่ได้นั้นจัดเป็น
สารสนเทศ บางครั้งสารสนเทศที่ได้ กลับไปใช้เป็นข้อมูลนาเข้าสู่ระบบฐานข้อมูลอื่น ๆ
ได้ สารสนเทศที่ได้มักนิยมนาไปใช้ในการตัดสินใจ การวางแผนกลยุทธ์ในระดับ
องค์กร

6. ประเภทของระบบฐานข้อมูล
การแบ่งประเภทของระบบฐานข้อมูลมีการแบ่งออกหลายประเภท ขึ้นอยู่กับชนิด
และประเภทที่นามาจาแนกในบทเรียนนี้จะแบ่งประเภทของระบบฐานข้อมูล
ออกเป็น 4 ประเภทใหญ่ ตามชนิดต่าง ๆ ดังนี้

7. 1.แบ่งตามจานวนของผู้ใช้
การแบ่งโดยใช้จานวนผู้ใช้เป็นหลัก สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทได้แก่
1.1 ผู้ใช้คนเดียวเป็นระบบฐานข้อมูลที่ใช้ภายในองค์กรขนาดเล็ก เช่น ระบบ Point of
sale ของร้านสะดวกซื้อ หรือระบบบัญชีของร้านเล็ก ๆ ทั่วไป เป็นต้น มีเครื่องคอมพิวเตอร์
เพียงเครื่องเดียวและผู้ใช้เพียงคนเดียว ไม่มีการแบ่งฐานข้อมูลร่วมกันใช้กับผู้อื่น ถ้าผู้ใช้คน
อื่นต้องการใช้ระบบนี้จะต้องรอให้ผู้ใช้คนแรกเลิกใช้ก่อนจึงจะใช้ได้

8. 1.2 ผู้ใช้หลายคน แบ่งออกเป็น 2 ประเภทย่อย ๆ ได้แก่ ผู้ใช้เป็นกลุ่ม
หรือ Workgroup database และประเภทฐานข้อมูลขององค์กรขนาดใหญ่
หรือ Enterprise database
ผู้ใช้เป็นกลุ่ม เป็นฐานข้อมูลที่มีผู้ใช้หลายกลุ่มหรือหลายแผนก และแต่ละกลุ่มอาจ
มีผู้ใช้หลายคน มีการแลกเปลี่ยนข้อมูลซึ่งกันหรืออาจจะใช้ฐานข้อมูลเดียวกันก็ได้
แต่จะอยู่ในองค์กรเดียวกันเท่านั้น
องค์การขนาดใหญ่ เป็นระบบฐานข้อมูลที่ใช้กับองค์กรขนาดใหญ่ที่มีสาขาหลาย
สาขา ทั้งในประเทศหรือมีสาขาในต่างประเทศ จะใช้ฐานข้อมูลขนาดใหญ่ มีระบบ
สารอง การรักษาความปลอดภัยเป็นอย่างดี

9. 2. แบ่งโดยใช้ขอบเขตของงาน
การแบ่งโดยใช้ขอบเขตของงาน แบ่งออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่
ประเภทผู้ใช้คนเดียว ประเภทผู้ใช้เป็นกลุ่มและประเภทองค์การขนาดใหญ่
ดังได้กล่าวรายละเอียดในตอนต้นแล้ว

10. 3. แบ่งตามสถานที่ตั้ง
การแบ่งตามสถานที่ตั้ง แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่ ประเภท
ศูนย์กลาง และประเภทกระจาย ทั้งสองประเภทมีรายละเอียดดังนี้
3.1 ประเภทศูนย์กลาง เป็นระบบฐานข้อมูลที่นาเอามาเก็บไว้ในตาแหน่ง
ศูนย์กลาง ผู้ใช้ทุกแผนก ทุกคนจะต้องมาใช้ข้อมูลร่วมกัน ตามสิทธิ์ของผู้ใช้
แต่ละกลุ่มหรือแต่ละคน

11. 3.2 ประเภทกระจาย เป็นระบบฐานข้อมูลที่เก็บฐานข้อมูลไว้ ณ ตาแหน่งใด ๆ
ของแผนก และแต่ละแผนกใช้ฐานข้อมูลร่วมกันโดยผู้มีสิทธิ์ใช้ตามสิทธิ์ที่ได้
กาหนดจากผู้มีอานาจ การเข้าถึงข้อมูล เช่น ฐานข้อมูลของฝ่ ายบุคคลเก็บไว้ที่
แผนกทรัพยากรบุคคล ยอมให้ฝ่ ายบัญชีนารายชื่อของพนักงานไปใช้ร่วมกับ
ฐานข้อมูลการจ่ายโบนัส และในขณะเดียวกันฝ่ ายบัญชีมีฐานข้อมูลเก็บ
เงินเดือน สวัสดิการและรายจ่ายต่าง ๆ ของพนักงานเพื่อให้แผนกอื่นๆ เข้ามา
ใช้ได้เช่นกัน

12. 4.แบ่งตามการใช้งาน
การแบ่งตามการใช้งานแบ่งออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่ ฐานข้อมูล
สาหรับงานประจาวัน ฐานข้อมูลเพื่อใช้ในการตัดสินใจ และเพื่อเป็น
คลังข้อมูล
4.1 ฐานข้อมูลสาหรับงานประจาวัน เป็นระบบฐานข้อมูลที่ใช้ในงาน
ประจาวันของพนักงานระดับปฏิบัติการป้อนข้อมูลเข้าสู่ระบบ

13. 4.2 ฐานข้อมูลเพื่อการตัดสินใจ ระบบฐานข้อมูลประเภทนี้มีไว้เพื่อใช้ในการ
สนับสนุนการตัดสินใจของผู้ใช้ระดับผู้บริหารระดับกลางขึ้นไป ข้อมูลที่
นาเข้ามาในระบบได้จากการป้ อนข้อมูลงานประจาวันของฐานข้อมูลสาหรับ
งานประจาวัน ส่วนใหญ่ฐานข้อมูลประเภทนี้นาไปใช้ในงานวางแผนกลยุทธ์
ในองค์กร

14. 4.3 ฐานข้อมูลเพื่อเป็นคลังข้อมูล ฐานข้อมูลประเภทนี้เกิดจากการ
นาข้อมูลเข้ามาในระบบทุก ๆ วันจึงทาให้เกิดมีข้อมูลขนาดใหญ่ จึง
นาเอาข้อมูลที่มีประโยชน์มาสร้างฟังก์ชันหรือสมการต่างเพื่อ
ประมวลผลหาผลลัพธ์ต่าง ๆ ให้เป็นประโยชน์กับองค์กร

15. • https://sites.google.com/site/thaidatabase2/1.8%E0%B8%9B
%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%
97%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B
8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0
%B8%99%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1%
E0%B8%B9%E0%B8%A5