Chuong 1_MT_CN_2022.pdf

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THÔNG TIN MÔN HỌC GIẢNG VIÊN PHỤ TRÁCH: TS. NGUYỄN XUÂN TÒNG Số điện thoại: 0986899621 Email: Nguyenxuantong@iuh.edu.vn

2. Chương 1: Giới thiệu Chương 2: Bảo vệ nguồn nước và nước sạch Chương 3: Chất lượng không khí và sức khỏe Chương 4: Rác thải và nền kinh tế tuần hoàn Chương 5 Bảo tồn cây xanh và động vật hoang dã Chương 6: NỘI DUNG MÔN HỌC Năng lượng sạch

3. TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU

4. Một số khái niệm về Môi trường và Con người 1 Sống Xanh (Green living) 2 NỘI DUNG CHƯƠNG 1

5. 1.1 Các KN về Môi trường và con người Định nghĩa về Môi trường Theo luật Bảo vệ Môi trường (2020) có định nghĩa như sau: “Môi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế, xã hội, sự tồn tại, phát triển của con người, sinh vật và tự nhiên.” “Thành phần môi trường là yếu tố vật chất tạo thành môi trường gồm đất, nước, không khí, sinh vật, âm thanh, ánh sáng và các hình thái vật chất khác.”

6. 1.1 Các KN về Môi trường và con người Định nghĩa về Môi trường Luật Bảo vệ Môi trường (2020) có định nghĩa như sau: “Hoạt động bảo vệ môi trường là hoạt động phòng ngừa, hạn chế tác động xấu đến môi trường; ứng phó sự cố môi trường; khắc phục ô nhiễm, suy thoái môi trường, cải thiện chất lượng môi trường; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí hậu.”

7. Các chức năng cơ bản của môi trường 1.1 Các KN về Môi trường và con người

8. Suy thoái môi trường Suy thoái môi trường là sự suy giảm về chất lượng, số lượng của thành phần môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, sinh vật và tự nhiên” (Điều 3 luật Bảo vệ Môi trường 2020) Một thành phần môi trường khi bị coi là suy thoái khi có đầy đủ các dấu hiệu: • Có sự suy giảm đồng thời cả về số lượng và chất lượng thành phần môi trường đó hoặc là sự thay đổi về số lượng sẽ kéo theo sự thay đổi về chất lượng các thành phần môi trường và ngược lại • Gây ảnh hưởng xấu, lâu dài đến đời sống của con người và sinh vật. 1.1 Các KN về Môi trường và con người

9. Ô nhiễm môi trường Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lý, hóa học, sinh học của thành phần môi trường không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật môi trường, tiêu chuẩn môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, sinh vật và tự nhiên. (Khoản 12 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020) Ô nhiễm môi trường là yếu tố có thể định lượng được qua • Yếu tố vật lý : bụi, tiếng ồn, độ rung, ánh sáng, nhiệt, điện, từ trường, phóng xạ; • Yếu tố hoá học : các chất khí, lỏng và rắn; • Yếu tố sinh học : vi trùng, ký sinh trùng, virut 1.1 Các KN về Môi trường và con người

10. Mô hình ô nhiễm "yếu tố A” trong hệ thống môi trường Ô nhiễm môi trường 1.1 Các KN về Môi trường và con người

11. Sự cố môi trường Sự cố môi trường là sự cố xảy ra trong quá trình hoạt động của con người hoặc do biến đổi bất thường của tự nhiên, gây ô nhiễm, suy thoái môi trường nghiêm trọng (Khoản 14 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020) Các sự cố có thể có nguồn gốc tự nhiên hay nhân sinh, nhưng thường là do phối hợp cả hai kiểu nguồn gốc đó, vì chính các quá trình nhân sinh thường đóng góp đáng kể vào sự cố thông qua việc làm thay đổi tính nhạy cảm tai biến của cộng đồng. 1.1 Các KN về Môi trường và con người

12. 1.1 Các KN về Môi trường và con người Cho Sinh viên thảo luận và đưa ví dụ về Ô nhiễm môi trường, suy thoái môi trường, sự cố môi trường GV bổ sung một số hình ảnh trong bài giảng để vd cho các vấn đề trên

13. Quá trình phát triển o Người vượn o Người khéo léo o Người đứng thẳng o Người cận đại o Người hiện đại 1.1 Các KN về Môi trường và con người Con người và vị trí trong sinh giới

14.  Có thể nói con người hiện đại (Homo sapiens) là nấc thang tiến hóa cao nhất của sinh giới. Con người thuộc bộ linh trưởng (Primates).  Người vượn sớm nhất thuộc giống Australopithecus xuất hiện ở Châu Phi khoảng 5 triệu năm trước. Nhờ có sự phát triển của bộ não, kéo theo việc bắt đầu biết cách sử dụng các công cụ lao động nên giống Australopithecus tiến hóa dần thành dạng khởi đầu của con người thuộc giống Homo. Con người và vị trí trong sinh giới 1.1 Các KN về Môi trường và con người

15. Con người và vị trí trong sinh giới 1.1 Các KN về Môi trường và con người

16. Autralophithecus – Tổ tiên của loài người Con người và vị trí trong sinh giới 1.1 Các KN về Môi trường và con người

17. Con người khéo léo (Homo habilis) còn nhiều nét nguyên thủy, thường leo trèo như loài Autralopithecus nhưng chủ yếu sống ở mặt đất và đi bằng 2 chân và giống người này chỉ tồn tại khoảng nửa triệu năm. Con người và vị trí trong sinh giới 1.1 Các KN về Môi trường và con người

20. Con người và vị trí trong sinh giới 1.1 Các KN về Môi trường và con người Các hình thái kinh tế o Hái lượm o Săn bắt o Chăn thả o Nông nghiệp o Công nghiệp o Hậu công nghiệp

25. Con người và vị trí trong sinh giới 1.1 Các KN về Môi trường và con người 5. CÔNG NGHIỆP o Khởi đầu là phát minh ra động cơ hơi nước. o Xuất hiện khá muộn…. nhưng: “đã làm biến đổi sâu sắc giới tự nhiên trong thời gian vô cùng ngắn so với toàn bộ lịch sử tự nhiên”. o Khai thác mỏ, làm nông trại, khai thác gỗ, … phá hủy rừng và tài nguyên.

26. Dân số và Môi trường Dân số: là tập hợp người sinh sống trong một quốc gia, khu vực, vùng địa lý kinh tế hoặc một đơn vị hành chính. Quy mô dân số: là số người sống trong một quốc gia, khu vực, vùng địa lý kinh tế hoặc một đơn vị hành chính tại thời điểm nhất định. Cơ cấu dân số: là tổng số dân được phân loại theo giới tính, độ tuổi, dân tộc, trình độ học vấn, nghề nghiệp, tình trạng hôn nhân và các đặc trưng khác. Cơ cấu dân số già: là dân số có người già chiếm tỷ lệ cao. Dân số học là khoa học về dân số, nghiên cứu các chỉ tiêu dân số và các điều kiện môi trường ảnh hưởng lên chúng. 1.1 Các KN về Môi trường và con người

27. Dân số Thế Giới năm 2020 7.794.798.739 , đang tăng với tốc độ khoảng 1,05%/năm Tốc độ tăng trưởng hàng năm đạt đỉnh điểm vào cuối những năm 1960, khi nó ở mức trên 2% Có tới 90% dân số thế giới sống ở các nước đang phát triển, nơi mà các quốc gia ít có khả năng giải quyết các hệ quả do gia tăng dân số đối với việc gây ô nhiễm và suy thoái môi trường 1.1 Các KN về Môi trường và con người Dân số và Môi trường

28. Biểu đồ tốc độ tăng dân số Thế Giới 1.1 Các KN về Môi trường và con người

29. Tác động của dân số tới môi trường, ngoài số dân, còn phản ánh mức tiêu thụ trên đầu người và trình độ công nghệ. I=P.C.T trong đó: I: Tác động của dân số lên môi trường; P: Số dân ; C: Tiêu thụ tài nguyên bình quân trên đầu người T: Công nghệ (quyết định mức tác động của mỗi đơn vị tài nguyên được tiêu thụ). Tác động của dân số đến môi trường còn phụ thuộc rất nhiều vào các quá trình động lực dân cư: du cư, di cư, di dân, tái định cư, tỵ nạn... Bản tính của con người là di chuyển và chính quá trình di chuyển đó đã làm gia tăng tác động của dân số lên môi trường. Dân số và Môi trường 1.1 Các KN về Môi trường và con người

30. Những vấn đề môi trường cấp bách ① Biến đổi khí hậu ② Thủng tầng OZON ③ Mưa axit ④ Sa mạc hóa ⑤ An ninh lương thực và thực phẩm

31. BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Biến đổi khí hậu là sự biến đổi trạng thái của khí hậu so với mức trung bình và/hoặc dao động của khí hậu duy trì trong một khoảng thời gia dài (thường là vài thập kỷ hoặc dài hơn)

32. BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Nóng lên toàn cầu: Nhiệt độ trung bình của Trái Đất trong thế kỷ XXI đã tăng 0,8o C (theo IPCC) Sự tăng nhiệt độ trung bình của Trái Đất diễn ra mạnh mẽ từ giữa thế kỷ XX với mức tăng là 0,6o C khi các hoạt động công nghiệp phát triển, nạn chặt phá rừng tràn lan gây hủy hoại môi trường tự nhiên

33. BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Hiệu ứng nhà kính: Kết quả của sự trao đổi không cân bằng về năng lượng giữa Trái đất với không gian xung quanh, dẫn đến nhiệt độ khí quyển Trái đất tăng lên. Hiện tượng này diễn ra theo cơ chế tương tự như nhà kính trồng cây và được gọi là Hiệu ứng nhà kính

34. THỦNG TẦNG OZON Tầng ozon ở độ cao 25 km (trong tầng bình lưu), tầng này có tác dụng bảo vệ cho mọi sinh vật tránh khỏi tai họa do bức xạ của tia tử ngoại nên nếu bị suy giảm thì sẽ gây ra thảm họa đối với mọi hệ sinh thái trên trái đất. Ngoài chất CFC, một số “thủ phạm tích cực” nữa cũng góp phần vào quá trình này, đó chính là khói bụi và các chất thải công nghiệp do con người thải ra, đặc biệt là khí NOx, CO2…

35. MƯA AXIT Ảnh hưởng của mưa axit: Số lượng một số loài sinh vật thủy sinh giảm Giảm độ màu mỡ của đất Ảnh hưởng đến quá trình quang hợp Ăn mòn các công trình xây dựng

36. SA MẠC HÓA Sa mạc hóa hay hoang mạc hóa là hiện tượng suy thoái đất đai ở những vùng khô cằn, gây ra bởi sinh hoạt con người và biến đổi khí hậu. Khuynh hướng sa mạc hóa gần đây đã tăng nhanh trên toàn thế giới vì áp lực dân số và nhu cầu trồng trọt và chăn nuôi

37. AN NINH LƯƠNG THỰC VÀ THỰC PHẨM Thực phẩm cung cấp năng lượng cho cơ thể con người. Tuỳ vào trọng lượng cơ thể và các hoạt động về thể lực mà cơ thể con người cần khoảng 1000 - 2000 calo năng lượng mỗi ngày. Thực phẩm cũng cung cấp các vitamin và các chất vi lượng, nếu không có các chất này, con người cũng sẽ mắc một số bệnh thiếu hụt

38. 1.2. SỐNG XANH ① Các khái niệm về Sống xanh ② Tiêu chí sống xanh ③ Các bước tiếp cận lối sống xanh ④ Các dự án và hoạt động ⑤ Cư dân xanh IUH

39. Các khái niệm về Sống xanh 1. Giảm phát thải nhựa 2. Giảm phát thải CO2 3. Sống xanh

40. Giảm phát thải nhựa (1) 1 triệu chai nhựa Một phút 500 tỷ túi nilon Một năm Tăng gấp 20 lần 50 năm tới (Chương trình Môi trường Liên hợp quốc năm 2018) Việt Nam Chất thải rắn sinh hoạt, xấp xỉ 2,5 triệu tấn/năm: chiếm khoảng 8-12% Thải bỏ: 30 tỷ túi/năm

41. Giảm phát thải nhựa (2) 1. Từ chối ống hút nhựa, ly nhựa dùng một lần, túi ni long, trang bị cho bản thân vật dụng cá nhân khi sử dụng dịch vụ; 2. Sử dụng áo mưa dùng nhiều lần thay cho áo mưa tiện lợi, một lần; 3. Tái sử dụng, tái chế nhựa nếu có thể; 4. Vứt rác đúng chỗ;

42. Giảm phát thải CO2 Nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu, dẫn đến sự nóng lên toàn cầu diễn ra nhanh hơn so với tự nhiên. Những hành động kịp thời nhằm giảm phát thải CO2 Có rất nhiều giải pháp được đưa ra hiện nay từ việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, phát triển năng lượng mới (năng lượng xanh), năng lượng tái tạo, thay đổi công nghệ mới hiệu suất cao, thu giữ và lưu trữ các-bon hoặc tăng cường việc hấp thụ CO2 thông qua việc trồng rừng…

43. Sống xanh (1) Sống xanh có nghĩa là đưa ra những lựa chọn bền vững về những gì chúng ta ăn, cách chúng ta đi du lịch, những gì chúng ta mua và cách chúng ta sử dụng và thải bỏ nó. Chúng ta có thể thực hiện tính bền vững trong thực tiễn nơi làm việc và bằng cách phủ xanh các tòa nhà chúng ta sinh sống. Lựa chọn hàng ngày của chúng ta có thể tạo ra một lối sống bền vững, an toàn và thân thiện với môi trường. (cơ quan bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA))

44. Sống xanh (2) Mục tiêu sống xanh là tận dụng mọi thứ có nguồn gốc từ tự nhiên một cách bền vững nhất. Sống xanh có thể hiểu một cách tổng quát rằng: Mỗi lựa chọn không chỉ ảnh hưởng đến người trực tiếp đưa ra lựa chọn mà còn ảnh hưởng đến tất cả mọi người ở khắp mọi nơi; Mỗi lựa chọn không chỉ ảnh hưởng đến hiện tại mà còn ảnh hưởng đến tương lai; Không phải là “Cứu lấy hành tinh này” hay “cứu lấy môi trường” mà thực sự là cứu lấy chính chúng ta

45. Tiêu chí sống xanh 1. Cuộc sống kết hợp với sản phẩm thân thiện với môi trường 2. Sống tối giản và khỏe mạnh 3. Du lịch bền vững 4. Ủng hộ các hoạt động bảo vệ môi trường quanh mình 5. Sống văn minh

46. Tiêu chí sống xanh – Tiêu chí 1 (1) Cuộc sống kết hợp với sản phẩm thân thiện với môi trường Sản phẩm thân thiện với môi trường là sản phẩm đáp ứng các tiêu chí nhãn sinh thái và được chứng nhận nhãn sinh thái”. (nghị định số 19/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015) Tiêu chí “đáp ứng các tiêu chí nhãn sinh thái” là tiêu chí cần và tiêu chí “được chứng nhận nhãn sinh thái” là tiêu chí đủ để một sản phẩm được xác định là sản phẩm thân thiện với môi trường.

47. Tiêu chí sống xanh – Tiêu chí 1 (2) Cuộc sống kết hợp với sản phẩm thân thiện với môi trường Nhận dạng sản phẩm thân thiện môi trường Cách 1 Nhãn sinh thái Việt Nam Mỹ Nhật Cách 2 Chưa có nhãn sinh thái Dược tạo ra từ các vật liệu thân thiện với môi trường Sản phẩm tạo ra một môi trường thân thiện và an toàn đối với sức khỏe con người Sản phẩm đem đến những giải pháp an toàn đối với môi trường và sức khỏe con người Sản phẩm giảm tác động đến môi trường trong quá trình sử dụng

48. Tiêu chí sống xanh – Tiêu chí 2 Sống tối giản và khỏe mạnh Sống tối giản • Sử dụng ít đồ đạc không cần thiết • Bỏ thói quen mua sắm tùy hứng • Giảm bớt gánh nặng sản xuất, giảm thiểu rác thải Sống khỏe mạnh • Ăn nhiều thực phẩm xanh • Hạn chế sử dụng dầu, kiểm tra nguồn gốc thực phẩm • Chọn ăn rau củ quả theo mùa

49. Tiêu chí sống xanh – Tiêu chí 3 Du lịch bền vững Chuẩn bị hành lý cá nhân: những vật dụng cá nhân thay cho sản phẩm dùng một lần tại khách sạn Tự mang hộp, cốc, ống hút cá nhân Lựa chọn các địa điểm và mô hình du lịch thân thiện, không bóc lột sức lao động trẻ em, động vật hay làm suy thoai văn hóa bản địa Chọn phương thức di chuyển phù hợp, ưu tiện phương tiện công cộng, phương tiện ít xả thải ra môi trường

50. Tiêu chí sống xanh – Tiêu chí 4 Ủng hộ các hoạt động bảo vệ môi trường quanh mình Các hoạt động liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường nơi học tập, làm việc, sinh sống

51. Tiêu chí sống xanh – Tiêu chí 5 Sống văn minh 1. Đạo đức sống đúng mực; 2. Hành xử văn minh tham gia mạng xã hội; 3. Chọn lọc, tiếp nhận và chia sẽ thông tin có trách nhiệm.

52. Các bước tiếp cận sống xanh 1. Thói quen ăn uống và thực phẩm 2. Đời sống hằng ngày (tại gia đình) 3. Đời sống hằng ngày (các hoạt động bên ngoài) 4. Thói quen mua sắm mới 5. Theo dõi sự thay đổi bản thân từng ngày thích ứng với lối Sống xanh

53. Các bước tiếp cận sống xanh (1) Thói quen ăn uống và thực phẩm  Hạn chế lãng phí thức ăn  Chọn ăn rau củ quả theo mùa  Chế độ ăn uống cân bằng giữa các nhóm  Bảo quản thức ăn khoa học  Hạn chế sử dụng sản phẩm từ dầu cọ

54. Các bước tiếp cận sống xanh (2) Đời sống hằng ngày (tại gia đình)  Hạn chế sử dụng sản phẩm dùng 1 lần, thay thế một số sản phẩm nhựa trong gia đinh (bàn chải tre)  Sử dụng một mỹ phẩm, dầu gội thân thiện với môi trường, ko thử nghiệm động vật  Tiết kiệm nước, điện (hạn chế mở đèn vào ban ngày, điều hòa khi không thật sự cần thiết)  Phân loại rác đúng cách  Làm phân compost  Sử dụng sách điện tử

55. Các bước tiếp cận sống xanh (3) Đời sống hằng ngày (các hoạt động bên ngoài)  Sử dụng chai của tôi (mang theo chai cốc của mình để hạn chế sử dụng nhựa 1 lần bị động)  Sử dụng phương tiện công cộng  Chuẩn bị và mang theo bữa trưa của mình nếu có thể  Mang theo khăn tay cá nhân, khăn lau (xe)…

56. Các bước tiếp cận sống xanh (4) Thói quen mua sắm mới  Mang theo túi mua sắm, từ chối túi mua sắm và túi nhỏ khi không thật sự cần thiết  Mua theo đơn vị lớn hơn có thể  Hạn chế mua quần áo thời trang nhanh  Thử nghiệm với quần áo cũ, không phải quần áo mới, trao đổi hoặc tặng đồ đạc đã cũ không còn muốn sử dụng,  Kem chống nắng, mỹ phẩm thân thiện môi trường, san hô

57. Các bước tiếp cận sống xanh (5) Theo dõi sự thay đổi bản thân từng ngày thích ứng với Sống xanh Bước 1: Thiết lập mục tiêu sự thay đổi bản thân Bước 2: Thực hiện và trao đổi với bạn bè Bước 3: Thuyết phục người thân gia đình cùng tham gia

58. Các dự án và hoạt động 1. Các dự án và hoạt động ở Việt Nam 2. Các hoạt động tại IESEM

59. Các dự án và hoạt động (1) Một số tổ chức với nhiều dự án và hoạt động về sống xanh WildAct Giáo dục chuyên sâu về bảo tồn động vật Chương trình Thạc sĩ ngắn hạn về Phúc lợi động vật hoang dã CHANGE Hoạt động “giải cứu môi trường” Phù hợp với những sở thích của người trẻ Việt Nam Sạch và Xanh (VNSX) Hoạt động nâng cao nhận thức của người Việt về tác hại của việc xả rác bừa bãi, Thay đổi tích cực trong ý thức của người dân

60. Các dự án và hoạt động (2) Các hoạt động tại IESEM Các hoạt động của sinh viên: Tập huấn xây dựng và triển khai dự án Cư Dân Xanh IUH

61. Các hoạt động tại IESEM Các dự án và hoạt động (2) Dự án Thu gom và tái chế áo mưa cũ -Nhóm SỐNG XANH

62. Cư dân xanh IUH 1. Một số ứng dụng xanh 2. Project Cư dân xanh IUH

63. Cư dân xanh IUH (1) Ví dụ một số ứng dụng xanh ECOSIA Công cụ tìm kiếm chung tay vào hoạt động môi trường. Mỗi lượt tìm kiếm và mua hàng online, góp vào quỹ tài trợ cho việc trồng cây THINK DIRTY Theo dõi các thành phần có hại trong mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc cá nhân Quét mã vạch sản phẩm, sẽ biết mọi thông tin về sản phẩm, MGREEN Xây dựng thói quen văn minh trong phân loại rác tại gia đình Dự án khởi nghiệp xuất sắc được Sở Thông tin truyền thông Hà Nội trao bằng khen

64. Cư dân xanh IUH (2) Project Cư dân xanh IUH Mô tả về dự án: “Project Cư dân xanh IUH” là dự án về xây dựng dành riêng cho thành viên IUH đã học qua môn “Môi trường và con người”,

65. Cư dân xanh IUH (3) Project Cư dân xanh IUH Tiêu chí đánh giá cho Project Cư dân xanh IUH 1. Tính thân thiện môi trường (nội dung hạng mục xoay quanh góp phần giảm thiểu phát thải và chung tay bảo vệ môi trường tại IUH, có thể xem xét kết hợp các tiêu chí AUN vào, ứng dụng những gì đã học) 2. Thu hút được nhiều lượt bình chọn của cộng đồng mạng thông qua kênh facebook của môn học

66. CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM 1. Có phải nhà giàu mới cần sống xanh, vì nhà nghèo đâu có sử dụng nhiều đồ điện tử, nhiều quần áo may mặc và tàn phá môi trường. 2. Khi mà mọi người sống xanh sẽ nhận được những giá trị nào?

67. The END 1. Câu hỏi ôn tập chương 1 2. Bài tập về nhà

Chuong 1_MT_CN_2022.pdf

Chuong 1_MT_CN_2022.pdf

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à Chuong 1_MT_CN_2022.pdf

Similaire à Chuong 1_MT_CN_2022.pdf(20)

Chuong 1_MT_CN_2022.pdf