2. ΠΡΟΛΟΓΟΣΜε τον όρο τοπική ιστορία εννοείται η συστηματική μελέτη του παρελθόντος της
περιοχής μας, εστιασμένη κυρίως στην ανθρώπινη δραστηριότητα έως την
παρούσα εποχή. Η ιστορία μελετά κυρίως γραπτές πηγές που μας δίνουν
πληροφορίες για το παρελθόν στον τόπο μας. Η μελέτη των γεγονότων
περιλαμβάνει την καταγραφή τους, αλλά και τα αίτια που οδήγησαν σε αυτό,
όπως και τους γενικούς νόμους της ιστορικής εξέλιξης. Εμφανίζει γεγονότα που
εξελίχθηκαν εκεί, ήθη και έθιμα, την νοοτροπία των ανθρώπων και τις αντιλήψεις
τους. Η αξία του χρόνου είναι σημαντική και όλοι πρέπει να εκτιμούν τα
πράγματα που έχουν στη ζωή τους. Τα χρόνια περνούν μπορεί να αλλοιώνουν
πρόσωπα, οργανισμούς και τοπία αλλά πάντα θα συνδεόμαστε με το παρελθόν..
Καθώς μέσα από αυτό θα διδασκόμαστε τα λάθη και δεν τα επαναλαμβάνουμε,
κατανοούμε το παρόν και γνωρίζουμε τη ζωή και τις παραδόσεις των προγόνων
μας. Το project θα γινόταν ακόμα πιο ενδιαφέρον αν το συνδέαμε με άλλα
μαθήματα, όπως τα θρησκευτικά. Θα διευκόλυνε την έρευνά μας και τη συλλογή
πληροφοριών σε σχέση με το θέμα που ασχολούμαστε. Στο μάθημα της τοπικής
ιστορίας (Project), επιλέξαμε της ομάδες με βάση τη συνεργασία, την απόδοση,
την ικανότητα και κυρίως τη φιλία. Η κάθε ομάδα θα εργαστεί με σκοπό το
καλύτερο αποτέλεσμα. Θα συλλέξει πληροφορίες από τις εγκυρότερες πηγές,
φωτογραφίες και μαρτυρίες ανθρώπων.
3. ΑΓΙΟΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ
Ο Άγιος Φανούριος είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η
ιστορική ύπαρξή του αγνοήθηκε μέχρι και τον 14ο αιώνα, οπότε
και ενευρέθη εικόνα του, στο νησί της Ρόδου[1]. Σύμφωνα με την
εικόνα του, ο άγιος ήταν νεαρός στρατιώτης ο οποίος υπέστη 12
μαρτύρια[2]. Υπάρχει επίσης η υπόθεση από ερευνητές ότι ο
άγιος συγχέεται με τον Άγιο Γεώργιο, καθώς η εικόνα φαίνεται να
έχει αρκετές ομοιότητες με αυτή του Αγίου Γεωργίου.
Από την εύρεση της εικόνας θεωρείται προστάτης του νησιού της
Ρόδου. Γρήγορα μάλιστα η φήμη τους ως αγίου του απλώθηκε
στα Δωδεκάνησα, την Κύπρο, την Κρήτη, τη Χίο, τη Λέσβο και τον
υπόλοιπο ελληνικό χώρο. Σήμερα υπάρχουν πολλές εκκλησίες
κτισμένες στο όνομά του. Γιορτάζεται στις 27 Αυγούστου.
4. ΑΓΙΟΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ
Η παρετυμολογική παρήχηση[3] του ονόματός του με το φαίνω: φανερώνω
τον έκανε δημοφιλή στη λαϊκή παράδοση για την φανέρωση χαμένων
ανθρώπων, ζώων ή πραγμάτων. Οι χριστιανοί φτιάχνουν μια νηστίσιμη πίτα
την εορταστική του ημέρα, την φανουρόπιτα, για να τους φανερώσει ο άγιος
απολεσθέντα αντικείμενα, την τύχη των ανύπανδρων κοριτσιών ακόμα και
εργασία στους ανέργους και διάφορα άλλα. Η πίτα είναι μικρή και στρογγυλή,
καθώς και όσο την φτιάχνουν έχουν μια λαμπάδα αναμμένη. Γίνεται με εννέα
υλικά, νηστίσιμα και αφού διαβαστεί και κοπεί σε σαράντα κομμάτια
μοιράζεται στους πιστούς.
Μολονότι ο βίος του Αγίου Φανουρίου δεν έχει καμία σχέση με τη θεατρική
τέχνη, ο Άγιος Φανούριος είναι ο Άγιος Προστάτης των Καραγκιοζοπαιχτών,
ακριβώς επειδή τους "φανερώνει" δουλειές. Υπήρχε και λάβαρο του
Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών με τον Άγιο Φανούριο, το οποίο
λάβαρο δυστυχώς δεν διασώζεται σήμερα, παρά μόνο σε μεταπολεμικό
ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό με τους παλιούς καραγκιοζοπαίχτες Νίκο
Ζαβραδινό, Κώστα Μάνο, Τάκη Μελλίδη, Μήτσο Μώρο, Ανδρέα Νικητόπουλο
και Σωτήρη Σπαθάρη. Ο τελευταίος εικονίζεται καθιστός κάτω από το λάβαρο.
5. ΑΓΙΟΣ ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ
Ο Άγιος Φανούριος έκανε αρκετά θαύματα στους πιστούς που επικαλούνται το
όνομά του κι ένα απ' αυτά είναι το ακόλουθο:
Σε μια περίοδο της ιστορικής ζωής της η Κρήτη ήταν υποδουλωμένη στους Λατίνους
(1204 1669 μ.Χ.), που είχαν δικό τους Αρχιεπίσκοπο και γι' αυτό προσπαθούσαν με
κάθε τρόπο να παρασύρουν τους κατοίκους του νησιού στον Καθολικισμό
(Παπισμό).
Έτσι οι Λατίνοι πήρανε σαν καταπιεστικό μέτρο ενάντια στην Ορθοδοξία να μην
επιτρέπουν να χειροτονούνται ιερείς στην Κρήτη, οπότε οι Κρητικοί αναγκάζονταν να
μεταβαίνουν στο νησί Τσιρίγο (Κύθηρα) για να χειροτονηθούν ιερείς από Ορθόδοξο
Αρχιερέα, που έδρευε εκεί.
Κάποια εποχή λοιπόν ξεκίνησαν απ' την Κρήτη τρεις διάκονοι για το Τσιρίγο κι αφού
χειροτονήθηκαν εκεί ιερείς, επέστρεφαν τρισευτυχισμένοι στο πολύπαθο τότε απ' τη
σκλαβιά νησί τους. Κατά κακή τους τύχη Αγαρηνοί πειρατές τους συνέλαβαν στο πέ
λαγος, τους μετέφεραν στη Ρόδο, όπου τους πώλησαν σε τρεις διαφορετικούς
Αγαρηνούς αφέντες.
Η θέση των τριών ιερέων ήταν αξιοθρήνητη κι όμως μια γλυκιά προσμονή ήλθε να
γλυκάνει το πικρό παράπονό τους. Μάθανε πως στη Ρόδο ο Άγιος Φανούριος
θαυματουργούσε και σ' αυτόν στήριξαν τις ελπίδες τους κι ολοένα προσεύχονταν και
τον επικαλούνταν ο καθένας τους ξεχωριστά, για να τους λυτρώσει απ' την σκληρή
αιχμαλωσία στους μιαρούς Αγαρηνούς.
7. ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ο Άγιος Γεώργιος (280 23 Απριλίου 303) ήταν στρατιώτης
της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και αργότερα αγιοκατατάχθηκε ως
χριστιανός μάρτυρας. Αποκαλούμενος από την Ορθόδοξη
Εκκλησία Μεγαλομάρτυς και Τροπαιοφόρος, είναι από τους
δημοφιλέστερους αγίους σε ολόκληρο το χριστιανικό κόσμο. Η
μνήμη του τιμάται στις 23 Απριλίου ή για τις Εκκλησίες που
πηγαίνουν σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο, όπου εάν η
ημέρα συμπέσει πριν την Ανάσταση, μετατίθεται τη Δευτέρα της
Διακαινησίμου. Ο Άγιος Γεώργιος θεωρείται Άγιος της Καθολικής,
της Αγγλικανικής, της Ορθόδοξης, της Λουθηρανικής και
της Αρμενικής Εκκλησίας.
8. ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Οι ακριβείς λεπτομέρειες γύρω από την γέννησή του δεν βρίσκουν
σύμφωνους όλους τους ιστορικούς. Φαίνεται να γεννήθηκε μεταξύ των
ετών 275285 μ.Χ., πιθανώς στην περιοχή της Αρμενίας, από τον
Έλληνα Συγκλητικό Γερόντιο, στρατηλάτη στο αξίωμα κατά τους χρόνους του
αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Κατά την αγιογραφία ο πατέρας του Γεωργίου,
καταγόταν από πλούσια και επίσημη γενιά της Καππαδοκίας. Εκεί, κατά μία
εξιστόρηση, σε ένα μοναστήρι της περιοχής, ο Γεώργιος δέχθηκε το Μυστήριο
τουΒαπτίσματος και έγινε μέλος της Εκκλησίας. Σε παλαιό χειρόγραφο
αναφέρεται ότι γεννήθηκε στη Σεβαστούπολη της Μικρής Αρμενίας, αρχικά
ήταν ειδωλολάτρης και αργότερα έγινε χριστιανός. Η μητέρα του ονομαζόταν
Πολυχρονία, ήταν χριστιανή και καταγόταν από το γνωστό Λύδδα (Διάσπολη)
της Παλαιστίνης. Όπως αναφέρουν οι χριστιανικές πηγές, η οικογένεια του
Αγίου, όταν εκείνος ήταν σε μικρή ηλικία, μετοίκησε στη Λύδδα, λόγω του
θανάτου του πατρός του.
9. ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Το 303 μ.Χ. όταν άρχισαν οι διωγμοί του Διοκλητιανού, ο Γεώργιος δε
δίστασε να ομολογήσει τη χριστιανική του πίστη προκαλώντας το μένος
του Διοκλητιανού γιατί κατείχε μεγάλο αξίωμα και ήταν αγαπημένος
του. Αρχικά του έταξε πλούτη, γη και δούλους για να αλλαξοπιστήσει
και όταν ο Γεώργιος αρνήθηκε τον υπέβαλε σε μια σειρά φρικτών
βασανιστηρίων. Η χριστιανική παράδοση περιγράφει ότι αφού τον
λόγχισαν, ξέσκισαν τις σάρκες του με ειδικό τροχό από μαχαίρια.
Έπειτα, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον
ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Σύμφωνα
με την χριστιανική παράδοση από όλες αυτές τις δοκιμασίες ο Θεός τον
κράτησε θαυματουργά ζωντανό.
Ο Γεώργιος τελικά μαρτύρησε με αποκεφαλισμό, την Παρασκευή 23
Απριλίου του έτους 303 μ.Χ.
10. Μετά το μαρτυρικό θάνατο του Γεωργίου μαρτύρησαν και οι συνδέσμιοί του
Ευσέβιος, Νέων, Λεόντιος, Λογγίνος και άλλοι τέσσερις μαζί.
Τη μνήμη τους τιμά η Εκκλησία στις 23 Απριλίου.
Βλέπουμε ότι με κέντρο την ημέρα του μαρτυρίου του Αγίου Γεωργίου
δημιουργείται μέσα στο λειτουργικό χρόνο της Εκκλησίας
ένας εορτολογικός κύκλος, ο οποίος καλλιεργείται περισσότερο
από τα Τυπικά της Κωνσταντινούπολης, που ξεκινά
στις 20 Απριλίου και τελειώνει στις 24 Απριλίου.
Ο εορτολογικός αυτός κύκλος δείχνει την περίοπτη θέση
του Αγίου Γεωργίου στη ζωή της Εκκλησίας.
Από την υμνογραφία της Ορθόδοξης Εκκλησίας κοσμείται με τα επίθετα
«ο μαργαρίτης ο πολύτιμος», «ο αριστεύς ο θείος», «ο λέων ο ένδοξος»,
«ο αστήρ ο πολύφωτος», «του Χριστού οπλίτης»,
«της ουρανίου στρατιάς ο συνόμιλος».
ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
11. ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣΟ Άγιος Γεώργιος θεωρείται προστάτης του Πεζικού και του Στρατού Ξηράς, ενώ είναι
και ο προστάτης Άγιος της Αγγλίας. Επίσης, θεωρούνταν Άγιος προστάτης
των Σταυροφόρων και των Προσκόπων. Ως τροπαιοφόρος (στρατιωτικός) άγιος και
ελευθερωτής συγκεντρώνει πολλές θαυμάσιες διηγήσεις και παραδόσεις, από τις
οποίες η σπουδαιότερη είναι αυτή που μιλάει για το φόνο του δράκοντα και της
σωτηρίας της βασιλοπούλας. Το θηρίο αυτό φυλούσε το νερό μιας πηγής κοντά στη
Σιλήνα στη Λιβύη και το άφηνε να τρέχει μόνον όταν έβρισκε κάποιον άνθρωπο να
φάει. Οι κάτοικοι της περιοχής όριζαν με κλήρο το θύμα του δράκοντα. Ολόκληροι
στρατοί είχαν αντιταχθεί με αυτό το τέρας, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Ο κλήρος έφερε
και τη σειρά της βασιλοπούλας, την οποία έσωσε ο Άγιος Γεώργιος φονεύοντας το
δράκο. Πρώτος τη βιογραφία του έγραψε ο Πάπας Γελάς στο Acta Sancti Georgii
(496), ενώ ακολούθησε ο Άγιος Ανδρέας από την Κρήτη. Η συριακή Εκκλησία από τον
4ο αιώνα τον κρατούσε σε μεγάλη εκτίμηση. Λόγω της ιπποτικής του συμπεριφοράς,
ο Άγιος Γεώργιος έγινε δημοφιλής στην Ευρώπη κατά το 10οαιώνα, με αποτέλεσμα
κατά το 15ο αιώνα η γιορτή του να είναι ίση σε σημασία και δημοφιλία με αυτή
των Χριστουγέννων. Στο Συμβούλιο της Οξφόρδης το1222, η ημέρα του Αγίου
Γεωργίου κηρύχθηκε επίσημη αργία και το 14ο αιώνα έγινε προστάτης Άγιος της
χώρας. Είναι επίσης ο προστάτης Άγιος τηςΜόσχας, της Αραγονίας, της Γεωργίας και
της Καταλονίας, ενώ μέχρι το 18ο αιώνα ήταν και της Πορτογαλίας. Ο Άγιος Γεώργιος,
όντας προστάτης Άγιος της Αγγλίας και έφιππος, θεωρείτο από το σχετικό θρύλο και
ως προστάτης Άγιος των ιπποτών της Στρογγυλής Τράπεζας.
12. ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Σε νεαρή ηλικία ο Γεώργιος κατατάχθηκε στο
ρωμαϊκό στρατό. Διακρίθηκε για την τόλμη και τον
ηρωισμό του και έλαβε το αξίωμα του Τριβούνου.
Λίγο αργότερα ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός τον
έκανε Δούκα (διοικητή) με τον τίτλο του Κόμητος
(συνταγματάρχη) στο τάγμα τον Ανικιώρων της
αυτοκρατορικής φρουράς· «πολλάκις πρότερον
μεγαλοπρεπώς διαπρέψας του των σχολών μετά
ταύτα πρώτου τάγματος κόμης κατ' εκλογήν
προεβλήθη».