3. "Ahilik" Kavramı
temel kaynakları olan fütüvvetnamelerde yer alan
insani erdem ve prensipleri benimsemek ve savunmak
esasına dayalı,
bireylerin kişilik ve ahlak bakımından da donanımlarını
amaçlayan bir insanlık kurumudur.
*akı; cömert, eli açık
4. Fütüvvet Kavramı
Fütüvvet ahlakı, Yiğitlik kültürü
dünya ve ahirette halkı, nefsine tercih etmek,
cömertçe vermek,
başkasını rahatsız etmemek,
şikayet ve sızlanmayı terk etmek,
ve ahlaki değerlere sahip olmak diye tanımlanmıştır.
*feta; gençlik, delikanlılık
5. Hamiliğin Tarihçesi
Ahilik ve esnaf teşkilatları
• Ahi Evran fütüvvetçiliğe
iktisadi hayat boyutunu
katmıştır.
• İktisadi faaliyet ve meslek
fütüvvet felsefesi ile
yorumlanmıştır.
8. Gedik Kavramı
*** Bir sanat ve ticaretle kaç kişi uğraşır ve içinde çalışan
dükkan, mağaza, atölye vb. ne kadar yer varsa, bir mecburiyet
ortaya çıkmadıkça, bulunandan çok ya da eksik olmaması tekelci
kuralı, gerek esnafça ve gerek hükümetçe korunulduğundan bir
kişi çıraklıktan ve kalfalıktan yetişip te boşalan ya da gerçek
gereklilik üzerine yeniden açılan bir ustalık yerine
geçmedikçe, yani gedik sahibi olmadıkça dükkan açıp sanat veya
ticaret yapamazdı.
Gedik; sanat ve ticaret ile uğraşabilme yetkisidir.
9. Lonca
•
•
•
•
•
Doğu ülkeleri-İtalya
Ahiler tekke ve zaviye yerine «loncalar»da toplanmaya başladılar.
Loncalar aynı meslekten kimselerin bir pirin yönetimi altında meydana getirdiği
özel dernek, üyelerinin belli zamanlarda toplandığı yer.
Çarşının uygun bir dükkanının üzerindeki odada bulunurlar, toplantıları
buralarda yaparlardı.
Dini önem yarı yarıya kaybedilmiştir.
10. Mesleki Bölümlenme ve Sermaye Birikimi
• Francala ekmek fırıncıları birliği
• Devlet – imalat – standart – fiyat – pazarlama
• Sermaye Birikimi?
11. Ahilikte Eğitim
• Hiyerarşik sistemleri içinde okul dışı eğitim ile okul içi
eğitimi birbirini tamamlayıcısı olarak görmüşler, böylece
üretim faaliyetlerinin hizmet içi meslek eğitimi ile
bütünleşmesini sağlayarak uygulamalı bir eğitim vermiş,
diğer taraftan da mensuplarını güçlü iç disiplin ve sosyal
baskı sistemiyle kontrol altına almıştır.
• İşyerinde sadece mesleki bilgiler değil, dini ve ahlaki eğitim
de verilirdi.
12. Ahilikte Yargı ve Ceza
•
•
•
•
•
•
Esnaf Kahya 1-3 gün
Masraf ve ikram
Kurban kesme, lokma çıkarma
Hammadde tevziatı
Mal Satışı
Selam
15. FELSEFE
kendinden vazgeçebilme kültürüdür;
yiğitlik, yani kendi malını, mülkünü, canını, hayatını bir başkası veya bir “insanlık erdemi” için hiç bir karşılık
beklemeksizin tehlikeye – riske ve hatta “yok” olmaya atabilme kültürüdür.
yani, kendinden, kendi mal, mülk, can, hayat ve vaktinden… Bütün bunlardan vazgeçebilme feragat edebilme
kültürüdür.
yani bir “borçlu olma” kültürüdür;
insani “erdemlere” ve “faziletlere” karşı borçlu olma kültürü!.. Bu borçlu olma halinde, yani bu erdemlerin
daima yüceltilmesi konusunda herkesten daha fazla “sorumluluk” sahibi olabilme kültürüdür.
16. FELSEFE
«eline, beline, diline sahip olmaktır.»
Elin Anlamı: Eli harama uzatmamak, hırsızlık etmemek, kimseye fenalık ve kimsenin hukukuna tecavüz
etmemektir. Haklara riayet etmek, kendi kazancına kanaat etmek, şükretmektir. Başkalarının karına el
uzatmamaktır.
Belin anlamı: namuslu ve şerefli olmaktır. Başkalarının şeref ve namusuna da tecavüz etmemek, hilekar,
sahtekar, iffetsiz insanlardan nefret etme, zina ve livata etmemektir.
Dilin anlamı: sır saklamaktır. Her duyduğunu, başkalarına söylememek, yalancılık ve bilhassa iftira ve
dedikodudan sakınmaktır. Tatlı dilli olmak, yalancılık, dolandırıcılık yapmamaktır.
Editor's Notes
Hamilik Nedir?Hami: Himaye eden yol gösterenMesleğinin inceliklerine vakıf bir meslek adamının, ahilik ve fütüvvet ahlakıyla sahip olduğu tecrübeleri ‘genç insan’a aktarması girişimidir.Mesleki rehberlikten fazlası: Bir insan yetiştirme modeliHamiliğin Tarihsel Kökeni Ve Felsefi TemelleriFütüvvet ahlakı, Yiğitlik kültürüKarşılıksız paylaşma ve dayanışma kültürüKendinden vazgeçebilme kültürü: Mal, mülk, can, hayat, vakit…Borçlu olma kültürü: İnsani erdem ve faziletlere sahip olmanın getirdiği sorumlulukAhilik ve esnaf teşkilatlarıKardeşlik ve DayanışmaAhi Evran fütüvvetçiliğe iktisadi hayat boyutunu katmıştır.İktisadi faaliyet ve meslek fütüvvet felsefesi ile yorumlanmıştır.
Hamiliğin Tarihsel Kökeni Ve Felsefi TemelleriFütüvvet ahlakı, Yiğitlik kültürüKarşılıksız paylaşma ve dayanışma kültürüKendinden vazgeçebilme kültürü: Mal, mülk, can, hayat, vakit…Borçlu olma kültürü: İnsani erdem ve faziletlere sahip olmanın getirdiği sorumluluk
Hamiliğin Tarihsel Kökeni Ve Felsefi TemelleriAhilik ve esnaf teşkilatlarıKardeşlik ve DayanışmaAhi Evran fütüvvetçiliğe iktisadi hayat boyutunu katmıştır.İktisadi faaliyet ve meslek fütüvvet felsefesi ile yorumlanmıştır.
İnsanŞeref sahibidir.Kendi şerefi ile birlikte bütün yaratılmışların şerefini korur.Hayatın merkezi ve öznesidir.Eşyayı ve dünyayı tasarruf etmekle vazifelidir.
EŞYAEşya «varlık bilincine» sahiptir.İnsana faydalı olmakla vazifelidir.İnsandan varlık sebebine uygun olarak dönüştürülmeyi bekler.
MESLEK BİLİNCİMeslek eşyayı tasarruf etmekle, varoluşu anlamlandırır. Vazgeçilmezdir.Liyakat ve ehliyetEn iyiyi aramak: Teknik, estetik, ahlak
İyilik YapmakÖnce kendini bilmekOrta sandığıKarşılıksız vermek: Mükellefiyetin ifası
