14 aholku ahoz ondo komunikatzeko

1. 14 AHOLKU
AHOZ ONDO
KOMUNIKATZEKO

2. Ahoz ondo komunikatu nahi
badugu, darabilgun hizkerak
ezaugarri batzuk bete beharko
ditu.
Horretan laguntzeko,
aurkezpen honetan aholku
batzuk bildu ditugu:
4 aholku nagusi, eta horiekin
lotura duten beste 10.
(Adibideak Paula Kasaresek eskainitako hitzaldi
batetik hartutakoak dira: “Euskara ikasten ari naiz…
Euskaraz egin behar al nuke seme-alabekin?”.
Hitzaldia osoa entzun nahi baduzu, hona hemen
helbide elektronikoa:
https://alea.eus/araba/1452257997460-paula-
kasares-euskara-ikasten-ari-naizeuskaraz-egin-behar-
al-nuke-seme-alabekin-hitzaldia).

3. 1. Zehatza izan
Zehaztasuna da diskurtso bati eskatu
behar zaion ezaugarri nagusietako bat.
2 aholku hauek lagunduko digute
zehatzak izaten:
Ezinbesteko elementuez osatu
behar dugu edukia.
Zenbat eta luzeago
hitz egin, orduan
eta aukera gehiago
entzuleen arreta
desbideratzeko.
Kontuan izan, hori bai, komunikatzen
eraginkorrak izan nahi badugu, idatziz
baztertzekoak izan daitezkeen zenbait
elementu ezinbestekoak direla ahoz;
esaterako, adierazkortasuna areagotzeko
erabiltzen ditugun errepikapenak edo
enfasirako estrategiak.
Ez luzatu alferrik diskurtsoa

4. Horrela, hasieratik bertatik lortuko
dugu mezuan interesa duten entzuleak
erakartzea eta gaian zentratzea.
Batzuetan paragrafo oso bat erabiltzen
dugu mezu nagusia deskribatzeko.
Adibidea: Paragrafoaren lehenengo
esaldian, hizlariak ideia gako bat bota
du, gero argudio batzuk lotu dizkio
ideia horri, eta, azken esaldian,
diskurtsoaren muinera jo du.
Eduki garrantzitsuena ahalik eta
lasterren esan.

5. 2. Argi hitz egin
Jakintza denon eskura izateko,
argitasunez jantzi behar dugu
transmititu nahi dugun edukia.
Horretarako, hona hemen 2 aholku:
Adierazi berbaldian hartzaileen
beharrak eta mugak aintzat hartzen
dituzula.

6. Ideiak ezin dira edonola transmititu;
bata besteari lotuta azaldu behar
ditugu, entzuleek edukia osotasunean
uler dezaten.
Ideien arteko loturak anitzak dira:
ideia batek aurreko ideia bat arrazoitu
dezake, edo zehaztu, nabarmendu,
ukatu, hurrenkera batean kokatu edota
adibide baten bidez adierazi. Eta
hizkuntzak baliabide ugari eskaintzen
dizkigu erlazio horiek deskribatzeko.
Erabili hizkuntza-baliabideak
diskurtsoaren ideien arteko loturak
deskribatzeko.

7. 3. Egokitu hizkera
Erabil ezazu une eta toki bakoitzean
hizkuntza-modurik aproposena.
Ez dago estilo jakin bat, erregistro bakar
bat, ezta tonu edo erretorika beti berdin
bat, berbaldi guztietarako baliagarria
dena. Ez dago, halaber, beti funtzionatuko
duen egitura edo formularik.
Egoera bakoitzean, komunikazioa
eraginkortasunez bermatuko digun
erregistro-sorta adierazkorrena zein den
asmatu beharko dugu.

8. Hizkera egokitzen laguntzeko, 2 aholku
hauek lagungarriak izan daitezke:
Ahozkoan, arrakastarako gakoa da
entzuleen beharretara moldatzeko
gaitasuna. Hartzaileak erakarriko
dituen hizkera erabili beharko dugu
diskurtsoan, eta horrek hizkera haien
profilera moldatzea eskatzen du.
Askotan, hizkera teknikoak
baino, gehiago laguntzen du hizkera
arruntago batek, tokiko euskalkiak,
berba hurbilenek edo esamolde
arruntek.
Kontuan izan: onena ez da beti maila
goreneko hizkera erabiltzea.

9. Baliatu itzazu jokamolde zintzoak zure
iritziak plazaratzerakoan. Ez ahaztu
hitz egiteak irudi sozial bat eraikitzea
dakarrela; alegia, besteen aurrean,
esaten duguna gara, bai eta nola esaten
dugun ere.
Beraz, bazter itzazu termino matxista,
arrazista, xenofobo edo homofobikoak,
adibidez; eta aprobetxatu aukera
guztiak zure hitzetan besteekiko
errespetua islatzeko.
Adeitsua izan: indartu zure irudia
eta errespetatu besteena.

10. 4. Adierazkorra izan
Ahozko komunikazioak pertsonen arteko
elkarreragina ahalbidetzen du, eta,
horrekin batera, feedbackerako aukera
ematen. Komunikazio eraginkorraren
bidetik abiatu nahi badugu, komeni zaigu
aukera horiek guztiak baliatzea.
Horrekin lotutako lau aholku eskaintzen
dizkizuegu jarraian:
Zalantzak argitzeaz gain, gaian
sakontzea lortuko duzu.
Sortu galde-erantzunen dinamikak.

11. Enfasi berezia jarri nabarmendu
nahi dituzun elementuetan.
Baliatu ez-ahozko komunikazioari
lotutako baliabideak.
Ikerketa askoren arabera, ahozkoa ez
den hizkuntzak eragin handia izaten
du komunikazioan. Diskurtsoetan,
besteak beste, kontuan izan
beharreko elementuak dira gorputz
adierazpena edo ahotsaren tonua zein
bolumena.

12. Hitz egiten ari garela hatz erakuslea
altxatzea, adibidez, askotan erabiltzen
dugu atentzioa erakartzeko.
Adituek diotenez,
umorea baliabide
eraginkorrenetako bat da,
betiere naturaltasunez
ateratzen bazaizu.
• Burua argitzen du.
• Erlatibizatzen laguntzen
duenez, egoerak lasaitzen
ditu.
• Begirada baikorra ematea
ahalbidetzen du.
Umorea erabili.

13. 14. Umorea erabili.
Laburbilduz, 14 aholku:
1. Zehatza izan.
4. Argi hitz egin.
7. Egokitu diskurtsoa.
10. Adierazkorra izan.
13. Baliatu ez-ahozko komunikazioari
lotutako elementuak.
12. Enfasi berezia jarri nabarmendu nahi
dituzun elementuetan.
11. Sortu galde-erantzunen dinamikak.
9. Adeitsua izan: errespetatu besteen irudia
eta indartue zurea.
8. Kontuan izan: onena ez da beti maila
goreneko hizkera erabiltzea.
6. Erabili hizkuntza-baliabideak
diskurtsoaren ideien arteko loturak
deskribatzeko.
5. Adierazi berbaldian hartzaileen beharrak
eta mugak aintzat hartzen dituzula.
2. Ez luzatu alferrik diskurtsoa.
3. Eduki garrantzitsuena ahalik eta lasterren
kokatu.