2. Ç'është Interneti dhe si mund të
shfrytëzohet?
Interneti eshte definicion i një rrjeti
global qe perbehet nga shume rrjeta te
lidhura ne mes vete.Qeshtja unike e
Internetit eshte se mund te keni qasje
ne aq shume informata nepermjet
tij.Sipas nevojes ju mund te kerkoni
dhe te gjeni lloj-lloj informatash per
tema te ndryshme,t'i ruani ato ose
edhe t'i shtypni.Sherbimet kryesore te
Internetit janë: WWW,FTP,E-mail,
Chat,E-Commerce.
3. Dallimi në mes World Wide Web
(WWW) dhe Internet-it
Interneti eshte rrjet masiv qe perbehet nga rrjetet tjera,pra nje
infrastrukture e rrjeteve kompjuterike.Ai lidh miliona kompjuter
nga gjithe globi duke formuar nje rrjet te tille ku secili kompjuter
mund te komunikoje me kompjuterin tjeter kudo ne bote,me
kusht qe te dy jane te lidhur ne internet. Informatat qe udhetojne
permes internetit shfrytezojne llojllojshmeri gjuesh te njohura si
protokolle.Ne anen tjeter World Wide Web eshte nje menyre per
t'iu qasur informatave permes mediumit te internetit.Eshte pra një
model qe ndertohen mbi internetin dhe qe perdor protokollin e tij
HTTP per transmetimin e shenimeve.Web-i eshte vetem nje prej
menyrave qe informacionet mund te shfrytezohen permes
internetit.
4. Rrjete informative
LAN(Local Area Network)
MAN(Metropolitian Area Network)
Client/Server
Puna e kompjutereve te lidhur ne grup (Workgroup)
5. LAN(Local Area Network)
Eshte sistem i rrjetes kompjuterike ne te cilen
kyqen/lidhen kompjuteret dhe pajisjet periferike
te nje zyre ose kompanie.Pajisjet gjenden ne nje
distance te vogel fizike.Kjo lidhje behet me
qellim te shfrytezimit te perbashket te
resurseve,pra ndarjes se tyre (p.sh nje printer
perdoret prej disa shfrytezuesve)
6. MAN
(Metropolitian Area Network)
Kur Kompjuteret qe gjenden ne distanca te medha janë
të lidhur mes vete permes rrjetes kompjuterike ateher
kemi te bejme me WAN.Shembull mund te jete nje
kompani qe zyrat i ka ne dy qytete te largeta dhe
shfrytezuesit kane mundesi qe te bejne shkembimin e
informatave nga te dy zyrat.
7. Client/Server
Nje arkitekture e rrjetit ne te cilin cdo kompjuter ne
rrjet eshte ose klient ose server.Serveret jane
kompjuter te fuqishem te dedikuar per menaxhimin e
disqeve,shtypseve ose trafikun ne rrjet.Serveret
sigurojne te dhenat per te gjithe kompjuteret qe jane
brenda rrjetit.Klientet ne anen tjeter jane kompjuter
personale(PC),ne te cilet shfrytezuesit i perdorin
programet aplikative.Klientet lidhen ne serverë me
qellim te shfrytezuesit te resurseve siq jane fajllat dhe
pajisjet e gjithashtu edhe per fuqi procesuese.
8. Puna e kompjutereve te lidhur
ne grup (Workgroup)
Disa kompjuter te lidhur ne rrjet paraqesin nje grup
punues.Ne kete rast shfrytezuesit mund te bejne
ndarjen e shtypesit,modemit,skanerit,por edhe të
informatave te tyre neper kompjuter.Shfrytezuesit
mund t'u japin qasje shfrytezuesve te tjere ne resurset
e tyre.Workgroup i ka edhe te metat e veta,pasi qe ne
rast te kyqjes se me shume shfrytezuesve ne nje
kompjuter,ai do te ngadalsohet shume,pastaj siguria
eshte me e vogel dhe ne rast se gabohet ne dhenien e te
drejtave,mund te vjen edhe deri te keqperdorimet e
ndryshme.
9. Funksionimi i internetit
Të gjithë i keni dëgjuar
fjalët URL dheWWW. Por, ç’do të
thonë këto fjalë? URL – Uniform
Resource Locators s’është asgjë tjetër,
por vetëm adresë e një faqeje në
internet që përmban informacionin e
shkëmbyer standard të shprehur me
Http:// (HyperText Transfer Protocol),
që ju e shkruani në çdo adresë që doni
ta shihni ne Internet. Hypertext do të
thotë një tekst i regjistruar në një forme
elektronike me lidhje referative
ndërmjet faqeve.
10. Si ndikon në jetën e fëmijëve
përdorimi i tepruar i internetit?
Gjatë viteve të fundit, në vendin tonë është vënë re një lloj
“ekspansioni” i internetit te fëmijët, ku një vend të rëndësishëm
zënë rrjetet sociale e lojrat virtuale. Këto mbartin një rrezik
të mundshëm që lidhet me varësinë e shfaqur e shpesh të
pakontrolluar. Interneti është shndërruar në infrastrukturën bazë
të shoqërisë moderne, duke pasur për funksion kryesor atë të
komunikimit. Informacioni që qarkullon në internet, në pjesën
më të madhe të rasteve, është falas. Por, ky mjet komunikimi
mund të çojë edhe në ndryshime të perceptimit të fëmijëve për
mjedisin shoqëror, shoqëruar edhe me rrezikun e ndryshimeve në
sjelljen shoqërore. Fëmijët falë lundrimit në internet, edhe në
rastet kur orientohen nga të rriturit, sërish rrezikojnë të bien pre e
keqinformimit, plagjiaturës, por edhe dembelizmit, ku puna
kërkimore reduktohet vetëm në një “klik”.