1. Co to jest due diligence i jak się na nie przygotować
od strony podatkowej
Karolina Stawowska
Aula Polska #74, 26 stycznia 2012 rok, Warszawa
2. Due diligence (ang. należyta staranność) – poddanie przedsiębiorstwa,
będącego potencjalnym obiektem przejęcia, wyczerpującej analizie pod
względem jego kondycji handlowej, finansowej, prawnej i podatkowej,
w celu identyfikacji związanych z nim szans i ryzyk przed podjęciem
właściwych negocjacji dotyczących transakcji kapitałowej.
Analiza ta przeprowadzana jest na podstawie już posiadanych informacji,
w takich obszarach jak:
– produkty/usługi (obecne, wdrażane, planowane czy rozważane)
i otoczenie przedsiębiorstwa – klienci i konkurenci,
– zespół zarządzający,
– organizacja przedsiębiorstwa,
– analiza finansowa,
– inne: analiza aspektów prawnych, analiza księgowa.
Do przeprowadzenia badania due diligence angażuje się wykwalifikowane
w tych obszarach osoby, zwykle rzeczoznawców, prawników lub
doradców podatkowych.
2
3. Po co się robi przegląd podatkowy
typu due diligence?
• Identyfikacja znaczących ryzyk podatkowych, które mogą
mieć wpływ na:
przeprowadzenie transakcji
wartość transakcji
przyszłą działalności przejętego podmiotu.
• Materialne ryzyka podatkowe powinny wprost znaleźć
odzwierciedlenie w umowie nabycia udziałów („SPA”)
• Czy jest coś złego w ogólnych klauzulach „podatkowych”
zamieszczonych w SPA?
3
4. Efektywna stawka podatkowa
• Efektywna stawka podatkowa – stosunek podatku dochodowego (CIT)
faktycznie zapłaconego do osiągniętego zysku brutto, miara efektywności
podatkowej danej spółki w zakresie rozliczeń w podatku CIT
Nominalna Efektywna Nominalna
stawka CIT
(19%)
> stawka
podatkowa
> stawka CIT
(19%)
Przyczyny Przyczyny
Spółka stosuje
Wysokie
optymalizację Zwiększone
przychody LUB
podatkową/ rozlicza NKUP
podatkowe
stratę podatkową
Weryfikacja planowania Planowanie podatkowe
podatkowego po nabyciu w celu zmniejszenia
spółki/ analiza źródeł obciążeń w podatku CIT
straty podatkowej
4
5. Strata podatkowa – szczegółowo badana
w procesie due diligence podatkowego
• Strata podatkowa – ujemna różnica między przychodami
podatkowymi a kosztami uzyskania przychodów
• Stratę podatkową można rozliczyć w najbliższych, kolejno
po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym
że wysokość obniżenia podstawy opodatkowania w
którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty
wykazanej straty podatkowej -> potencjalne obniżenie
przyszłych zobowiązań podatkowych w CIT
Czy strata podatkowa jest wartością która
powinna wpływać na cenę transakcji?
5
6. Transakcje z podmiotami powiązanymi
PODMIOTY POWIĄZANE
Powiązania Powiązania
kapitałowe osobowe
Spółki krajowe i zagraniczne, w których Jeżeli te same osoby (prawne
relacje kapitałowe jednego z podmiotów lub fizyczne) równocześnie biorą
w stosunku do drugiego przekraczają bezpośrednio lub pośrednio udział
bezpośrednio lub pośrednio 5% w zarządzaniu lub kontroli dwóch
udziałów lub jeden podmiot w sposób podmiotów.
bezpośredni lub pośredni bierze
Uwaga na relację między udziałowcem a
udział w zarządzaniu lub kontroli
spółką.
przedsiębiorstwa drugiego podmiotu.
6
7. Transakcje z podmiotami powiązanymi – co może
z tego wyjść w raporcie z podatkowego due
diligence
Podmioty Zasada Podmioty
powiązane arm’s lenght powiązane RYZYKO
Kontrola podatkowa ->
doszacowanie dochodu
7 dni na przedstawienie WYSOKOŚĆ
dokumentacji cen RYZYKA
transferowych
Dokumentacja cen
Brak dokumentacji
transferowych
cen transferowych
50% 19%
7
8. Wybrane umowy/transakcje między podmiotami
powiązanymi
Umowa o
świadczenie usług Umowa licencyjna
Umowa o wsparcia
zarządzanie technicznego
administracją
Sprzedaż towarów
Umowa o
świadczenie Umowa konsorcjum
usług WYBRANE
doradczych
UMOWY Umowa o
zarządzanie
działalnością
Umowa o gospodarczą
korzystanie
ze znaku Umowa o
handlowego podwykonawstw
o
Umowa
Umowa najmu agencyjna lub
pośrednictwa
8
9. Due diligence podatkowe –
typowe punkty „do sprawdzenia”
– Weryfikacja podstawy opodatkowania w CIT – przychody
nie podlegające opodatkowaniu, „dodatkowe” koszty
uzyskania przychodów;
– moment rozpoznania obowiązku podatkowego w CIT i VAT
(przy CIT uwaga na przełom lat);
– przyjęte zasady amortyzacji, szczególnie „wytworzonych”
wartości niematerialnych i prawnych;
– VAT a transakcje transgraniczne;
– fiskalizacja sprzedaży;
– transakcje z podmiotami powiązanymi;
– podatek „u źródła” i tzw. „permanent establishment”;
– strukturyzacje i optymalizacje podatkowe.
9
10. Szacowanie poziomu ryzyka podatkowego
Ryzyko podatkowe
Niskie Średnie Wysokie
• Powszechna interpretacja przepisów • Przepisy podatkowe nie są jasne a ich • Podatnik nie zastosował się do jasno
potwierdza stanowisko podatnika, interpretacja przez władze skarbowe oraz sformułowanych przepisów podatkowych
natomiast dana kwestia jest stale sądy jest odmienna, oraz istnieją argumenty
• Aktualne orzecznictwo sądowe
podnoszona w toku kontroli podatkowej. merytoryczne na obronę stanowiska podatnika.
potwierdza stanowisko władz
• Stanowisko podatnika jest zgodne z • Władze skarbowe nie prezentują jednolitego skarbowych w danej kwestii i brak jest
przepisami, ale takie rozwiązanie zostało stanowiska w danej kwestii, która nie była merytorycznych argumentów na obronę
w ostatnim czasie zakwestionowane jeszcze przedmiotem rozstrzygnięcia sądu podejścia zastosowanego przez
przez władze skarbowe, co zostało oraz istnieją argumenty merytoryczne na podatnika
potwierdzone w orzeczeniu sądu. obronę stanowiska podatnika
• Kwestia (typowa dla danej branży) jest • Kwestia nie była dotychczas podnoszona
wątpliwa w świetle przepisów, władze przez władze skarbowe, pomimo niejasnego
skarbowe są jej świadome ale zasadniczo brzmienia przepisów, oraz brak jest
nie kwestionują rozwiązań przyjętych merytorycznych argumentów na obronę
przez podatników. podejścia zastosowanego przez podatnika.
Poziom ryzyka jest określony wyłącznie z technicznego punktu widzenia i nie
określa prawdopodobieństwa „odkrycia” danej kwestii przez władze skarbowe.
10