Focus op de zorgmaaltijd - Eten is Chefsache

1. Eten is Chefsache (?)
Symposium Focus op de Zorgmaaltijd
1 juni 2017
drs. Cathy van Beek MCM - Raad van Bestuur

2. • 1e dia: een foto van Cathy van Beek als kind in de tuin??

3. Urgentie:
Onze collectieve klimaat impact
Source: footprintnetwork.org

4. Klimaatverandering en gezondheid
http://www.cdc.gov/climateandhealth/effects/

5. Radboudumc
Kengetallen 2016
• Opbrengst 1.031.233 miljoen
• Vrijwilligers 310 en 600 (onderwijs)
• Medewerkers 10.897
Aantal voedingsassistenten 150
• Studenten 3.328
• Eerste polikliniekbezoeken 103.333
• Ziekenhuisopnamen 29.136
• Dagverpleging 33.124
• Operatiesessies (accuut en electief) 35.066
• Verpleegdagen 154.007
• Bruikbare Beddencapaciteit 604
• Aantal wetenschappelijk publicaties 3.444
• Resultaten CQ-index, kliniek 8.5
• Resultaten CQ-index, polikliniek 8.4
• Totaal aantal losse gerechten op jaarbasis 1.254.920

6. Missie Radboudumc
‘To have a significant impact on healthcare’.
Onze missie willen we verwezenlijken met:
• Aantoonbare onderscheidende kwaliteit
• Persoonsgerichte zorg
• Doelmatigheid
• Duurzame netwerken
Het Radboudumc wil voorop lopen op het gebied van innovatieve,
duurzame en betaalbare zorg.

7. Nieuwe definitie Gezondheid
(Machteld Huber)
'Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren,
in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.'

8. Duurzaamheid in het Radboudumc
Duurzame patiëntenzorg Duurzaam onderzoek Duurzaam onderwijs
Onze mensen Duurzame bedrijfsvoering Maatschappelijke
betrokkenheid
‘Verminderen negatieve impact, vergroten positieve impact’

9. De duurzame beweging

10. Duurzaamheidsambities
Radboudumc
• De verspilling voorbij
• Energieneutraal 2025, CO2 neutraal 2030, Zero waste 2030
• Energieneutraal 2025
• Verdere afvalreductie
Van hebben naar delen
• Circulair inkopen
• Delen van kennis en materiaal (apparatuur / gebouwen / werkomgeving)
Gericht op de mens
• Inclusief Radboudumc
• Duurzame inzetbaarheid medewerkers
Naar een ‘living environment’
• Voeding als medicijn, Groen als medicijn, Bewegen als medicijn
• Schoon water en schone lucht

11. Duurzame patiëntenzorg
Duurzame koffie
FoodforCare
Afvalscheiding
Groene campus / bijen

12. Duurzame voeding

13. Duurzaam voedsel
De overheid hanteert een brede definitie van duurzaam voedsel.
Daarin betekent duurzaam voedsel een productie en consumptie met respect
voor mens, dier en milieu. Het gaat bij duurzaam dus niet alleen over milieu
en klimaat, maar ook over andere voedselkwaliteitsaspecten zoals:
dierenwelzijn, natuurbehoud, milieu en klimaat en eerlijke handel (fair trade).

14. 5 bestuurlijke missers rond
voeding in de zorg
1. Het eten van de patiënt ligt niet op andermans bordje.
2. Eten is (g)een kostenpost.
3. Met een kaasschaaf wint u de oorlog niet.
4. Er is niet één heilige graal.
5. De smaak van de patiënt telt wel.
Bron: http://www.zorginstellingen.nl/nieuws/5-bestuurlijke-missers-rond-voeding-in-de-zorg-23360

15. FoodforCare

16. FoodforCare in Radboudumc
• Nieuw voedingsconcept: essentieel onderdeel van de zorg, draagt bij aan
welzijn en welbevinden
• Initiatief Adolescents and Young Adults (AYA)
• 2013 pilot afdeling medische oncologie
• 2014 – 2015 vijf pilots samen met Maison de Boer
• Oprichting FoodforCare
• Overgang van onderneming 1 oktober 2015
• Hele Radboudumc over op FoodforCare concept per juli 2016

17. Vraag
Hoeveel procent van de patiënten wordt ondervoed in
het ziekenhuis opgenomen?
a) 02-18%
b) 18-25%
c) 25-40%
d) 40-55%

18. Ondervoeding
• Ondervoeding blijft een enorm probleem in ziekenhuizen, zowel door de
onderliggende ziekte als door de behandeling hiervan.
• Uit wetenschappelijke studies is gebleken wat de gevolgen zijn van
ondervoeding (25-40% van de patiënten is ondervoed bij ziekenhuisopname):
• Lagere kwaliteit van leven
• Meer complicaties: infecties, antibiotica gebruik, wondgenezing, decubitus
• Hogere behandelkosten
• Langere opnameduur
• Hogere mortaliteit
Kwaliteit van
leven
Mortaliteit
OpnameduurBehandelkosten
Complicaties

19. Missie FoodforCare
• Elke patiënt heeft iedere dag recht op lekker eten en drinken dat bijdraagt
aan het welbevinden en het herstel aantoonbaar bevordert.
FoodforCare houdt hierbij rekening met allergenen, persoonlijke
voorkeuren etc. van individuele patiënten zowel als van patiënten -
doelgroepen (bijv. Diabetes / nierpatiënt / kinderen)
• FoodforCare maakt dit mogelijk door dagverse hoogwaardige en duurzame
gerechten en dranken, met zorg bereid en met aandacht geserveerd.
• Voorkom onnodige verspilling van voedsel door het tailormade aan te
bieden (zowel in volume als in vorm)
FoodforCare is een initiatief van jonge (AYA)
kankerpatiënten, Radboudumc en Maison van den Boer

20. FoodforCare

21. • FoodforCare houdt bij het ontwikkelen van producten rekening met de
behoeften van de verschillende patiëntengroepen, met oog voor maatwerk
en vakmanschap
Een greep uit onze ontwikkelingen:
• Natriumbeperkte gerechten; op smaak gebracht d.m.v. kruidenmelanges
• Aangepaste consistentie; vers, vernieuwend en vol van smaak
• Kids meals; focus op beleving van de maaltijd, manier van aanbieden
• Kalium- en natriumoverzicht; (nefrologie)patiënt kan inzicht krijgen in de
inname natrium en kalium d.m.v. overzicht
• Koolhydratenoverzicht; diabetespatiënt kan inzicht krijgen in de inname van
koolhydraten d.m.v. overzicht
Productontwikkeling

22. Het FoodforCare-assortiment bestaat uit een 14-daagse cyclus. Met
andere woorden: iedere patiënt krijgt gedurende deze 14 dagen
elke dag op 7 eetmomenten een keuze uit 2 tot 4 verschillende
gerechten.
Lekker klein en behapbaar.
Diëten
Een greep uit onze diëten:
- Natriumbeperkt
- Glutenvrij
- Lactosevrij
- Vetbeperkt/MCT verrijkt
- Hypo-allergeen
Assortiment

23. Allergenen
• Verordening EU 1169/2011 informatie-
verstrekking betreffende allergeneninformatie
Persoonlijke voorkeuren
• Vegetarisch
• Veganistisch
• Varkensvleesvrij
• Halal
Dranken / Beverage
• Volledige assortiment dranken
• Shakes & Smoothies
Assortiment

24. Verstrekkingsmomenten
FoodforCare
• Ronde 1 Ontbijt 07.30 – 9.30
• Ronde 2 Shakes / Smoothies 10.00 – 12.00
• Ronde 3 Lunch 12.00 – 14.00
• Ronde 4 Snacks 14.30 – 16.30
• Ronde 5 Warme maaltijd / pannetjes17.15 – 19.15
• Ronde 6 Dessert 18.00 – 19.00
• Ronde 7 Snoeptrommeltje 19.15 – 19.30

25. Aantallen

26. • De Academy bestaat uit 9 e-learning modules, georganiseerd met en voor de
volgende doelgroepen: keukenpersoneel en voedingsassistenten (vaste
krachten en uitzendkrachten)
• missie: kennis algemeen: kennis patiënt groepen:
1. productkennis* 4. Epic-training 7. nefrologie
2. work-it 5. voedingsleer + 8. diabetes mellitus
3. voedselveiligheid dieetleer 9. sturen op keuzes +
gastvrijheid* 6. patiëntveiligheid richtlijnen goede voeding +
rustig opbouwen +
aangepaste consist
geriatrie*
*bevat (deels of geheel) een workshop
Verschillende ontwikkelingsthema’s

27. De stichting ondersteunt de voedingsformule met wetenschappelijk
onderzoek geïnitieerd door Radboudumc, waarbij de relatie tussen voeding
en gezondheid en meetbaar herstel centraal staan.
•Ontwikkeling concept; innovatieve verbetering van ziekenhuisvoeding
•Bevorderen van wetenschappelijk onderzoek naar relatie voeding – patiënt
•Onderzoek naar uitbreiding eerstelijnszorg
•Kwaliteitsbewaking en ontwikkeling
Vanaf 2015 is Voeding een vast thema op het jaarlijkse nationale AYA
congres, SPACE 4 AYA voor zorgprofessionals en AYA’s.
De voortgang wordt vanaf 2018 jaarlijks gepresenteerd aan het medisch veld
tijdens het FoodforCare congres.
FoodforCare Foundation

28. FoodforCare, wetenschappelijk
• Onderzoekscasus-Hypothese
FoodforCare leidt tot een verbetering van eiwit- en energie-inname en
daarmee tot een verbetering van de voedingstoestand en klinische
uitkomstmaten.
• Prospectieve cohort studie (2015-2016)
0-meting: 300 patiënten oorspronkelijke situatie
1-meting: 300 patiënten FoodforCare-concept
24/7-meting voedings- en vochtinname van patiënten
Inclusie: orale intake gedurende tenminste 1 gehele dag
Exclusie: Parenterale- en sondevoeding en strikte isolatie

29. Onderzoekslijnen
FoodforCare@home
• Heelkunde / Orthopedie (fase 3 en 5) - Radboudumc
• Oncologie / Palliatieve zorg (fase 5) - Radboudumc
• Integrale benadering stamceltransplantatie (fase 3-4-5) - 8 UMC’s / IKNL /
WUR
• Integrale benadering nefrologie (fase 3-4-5) - UMCG / Radboudumc /
CbusineZ
• Diabetes 2 (fase 2-3-5) - Huisartsengroep /
ziekenhuis / CbusineZ

30. Wat maakt FoodforCare uniek?
• Patiënt is co-partner en co-creator
• Wetenschappelijk onderbouwd
• Bijdrage aan Cure & Care
• ‘Verleiden’ van de patiënt
• Differentiatie naar individuele patiënten (groepen)
• Registratiekeuze en consumptie
• Duurzaam businessmodel
• Voeding tegen gelijkblijvende kosten
• Ketenaanpak incl. extramuraal

31. significant gestegen/verbeterd
• 1 Patiënttevredenheid
• 2 Geur, smaak én beleving
• 3 Calorie- én eiwit intake
• 4 Afname gebruik zout en suiker
• 5 Differentiatie menu-aanbod per patiëntgroep
• 6 Aanbod dieetgerechten
• 7 Vocht- en voedingsregistratie
• 8 Kennis en kunde voedingsassistenten
• 9 Medewerker tevredenheid
• 10 Waste reductie
Wat voegt FoodforCare toe?

33. Duurzaamheid óók in Restaurant
• Gezonder:
10% minder vet/zout/suiker in 2018
(Nu: 33.000 kg suiker, 16.000 kg verzadigde vetten en 3.800 kg zout per jaar)
• Duurzamer:
(bijv. kipsaté met oesterzwammen, gekweekt op koffiedrab uit het
restaurant. Toetje van hangop-yoghurt, met nootjes en honing uit onze eigen
bijenkassen)

34. Cultuurverandering

35. Eten = Chefsache