1. Թթվածին - քիմիական տարր է որի նշանն է O և
ատոմային թիվը՝ 8:Թթվածինը առաջին անգամ ստացել
է Կ.Շեելեն 1770 թ.` սելիտրայի քայքայումից:1774 թ.
Ջ. Պրիստրին թթվածին ստացել է սնդիկի օքսիդի
քայքայումից:
Բնության մեջ թթվածինը գտնվում է ինչպես ազատ
վիճակում (օդում 21% ըստ ծավալի և 23% ըստ
զանգվածի), այնպես էլ միացությունների ձևով (ջուր,
բազմազան ապարներ):

2.  Այն Երկրի վրա ամենատարածված տարրն
է.կազմում է նրա զանգվածի մոտ 30%-
ը:Երկրագնդի զանգվածի կեսից ավելին
թթվածին է,մարդու օրգանիզմի 65 % կազմում է
թթվածին:
 Հանդես է գալիս երկու ալոտրոպ
ձևափոխությունների ձևով` թթվածին (O2) և
օզոն (O3):

3.  Թթվածինն անգույն, անհամ և անհոտ գազ է:
Այդ պատճառով մեր զգայարաններն այն չեն
ընկալում: Սակայն թթվածնի բացակայությունը
կամ անբավարարությունը կզգանք անմիջապես.
պարզապես շնչահեղձ կլինենք:

4.  Երկրի վրա թթվածինն ամենատարածված
քիմիական տարրերից է և հանդիպում է
ամենուրեք, այն կազմում է
օդի, ջրի, երկրակեղևի, կենդանի
օրգանիզմների, բույսերի զգալի մասը: Թթվածինը
մտնում է մեր սննդամթերքի՝
ածխաջրերի, ճարպերի, սպիտակուցների
բաղադրության մեջ:

5.  Թթվածինը կարևոր է հատկապես
նրանով, որ մենք շնչում ենք այն:
Շնչառությունը Երկրի
կենսոլորտի, կյանքի գոյատևման
ամենակարևոր նախապայմանն է:
Թթվածինը մթնոլորտում գտնվում է
ազատ վիճակում (O2) և կազմում է
նրա հինգերորդ մասը: Մթնոլորտի
վերին շերտերում թթվածինը
գտնվում է օզոնի (O3) ձևով, որը
կարևոր նշանակություն ունի Երկրի
վրա կյանքի պահպանության
խնդրում:

6.  Մթնոլորտում թթվածնի կորուստը՝ օքսիդացման,
այրման, նեխման և շնչառության պատճառով, բույսերը
վերականգնում են լուսասինթեզով: Նրանք նույնպես
շնչում են, սակայն դա տեղի է ունենում օրվա միայն մութ
ժամերին՝ գիշերը: Թթվածնի հետ նյութերի
փոխազդեցությունը կոչվում է օքսիդացում: Օքսիդացման
ռեակցիաներ են այրումը, շնչառությունը, մետաղների
ժանգոտումը, բույսերի մնացորդների փտումը և այլն:

7.  Բնության մեջ թթվածնի ահռելի
ծախսը լրացնում
է ֆոտոսինթեզի ռեակցիան,որը
ընթանում է լույսի և քլորոֆիլի
պայմաններում.
 6CO2+6H2O=C6H12O6+6O2↑
 2.Արտադրության մեջ թթվածինը
ստացվում է օդից:Օդը սովորական
ճնշման տակ -200°С սառեցնելիս՝
վեր է ածվում բաց երկնագույն
հեղուկի,ապա զգույշ տաքացնում են
-195°С-ում անջատվում
է ազոտը,իսկ -183°С-ում
անջատվում է թթվածինը:Գազային
թթվածինը պահում են պողպատե
գլանանոթներում (բալոններում) 10-
15 ՄՊԱ ճնշման տակ 1
մմ սնդիկիսյան,որը հավասար է
133,3 Պա:

8.  3.Լաբորատորիայում թթվածինը
ստանում են թթվածին պարունակող
բարդ նյութերի քայքայումից.
 2HgO=2Hg+O2↑
 2H2O2=2H2O+O2↑
 2KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 +
O2↑2KClO3 → 2KCl + 3O2↑
(Բերթոլեի
աղ)4K2Cr2O7=4K2CrO4+2CrO3+3
O2↑
 2KNO3=2KNO2+O2↑

9.  1.Մետաղները և ոչմետաղները օքսիդանում են
թթվածնով.
 2Na+O2=Na2O2,ապա Na2O2+2Na=2Na2O
 2Zn+O2=2ZnO
 2Mg+O2=2MgO
 S+O2=SO2
 4Al+3O2=2Al2O3
 2Cu+O2=2CuO
 C+O2=CO2
 4P+5O2=2P2O5
 2.Թթվածնով օքսիդանում են նաև բարդ նյութերը.
 2CO+O2=CO2
 2SO2+O2=2SO3
 Cu2O+O2=2CuO
 CH4+2O2=CO2+2H2O
 C2H5OH+3O2=2CO2+3H2O
 2C2H2+5O2=4CO2+2H2O
 4NH3+3O2=2N2+6H2O
 4NH3+5O2=4NO+6H2O
 4FeS2+11O2=2Fe2O3+8SO2↑

10.  Ամենակարևորը թթվածինը
նպաստում է այրմանը և
շնչառությանը:Այն մեծ չափով
նպաստում է մետալուրգիական
գործընթացներին՝
թուջի,պողպատի,ինչպես նաև
գունավոր մետաղների
(Cu,Zn,Sn,Au.....) արտադրության
համար:Բժշկության մեջ ծանր
հիվանդներին տալիս են

11.  Թթվածին ծախսվում է մետաղների կտրման և
եռակցման
ժամանակ,սուզանավերում,տիեզերանավերում,ջրի
տակ աշխատող մարդկանց համար: