1. Sabela Álvarez González
Filosofía da Ciencia e da Tecnoloxía.
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense.
Curso 2012-2013.

2. Índice
• Autores: Ignacio Martínez e Juan Luís Arsuaga
• Amalur
• Capítulo I: A carta de Deus
• Capítulo II: Darwin/Edipo
• Capítulo III: Un pouco de física e química
• Capítulo IV: A orixe da vida
• Capítulo V: Os devoradores de luz
• Capítulo VI: Os imprescindibles fungos
• Capítulo VII: Os primeiros de Nós
• Capítulo VIII: O reloxo da raíña Cristina
• Capítulo IX: As marabillosas aventura
• Capítulo X: Libres ou escravos?
• Capítulo XI: Gaia
• Opinión persoal

3. Ignacio Martínez
Doutor en Ciencias Biolóxicas desde 1995
pola Universidade Complutense de
Madrid,e profesor de Paleontoloxía na
Universidade de Alcalá de Henares. Forma
parte do equipo de investigación das
excavacións plistocénicas de Atapuerca
desde 1984. Colabora en numerosas
revistas de evolución humana, como
Nature e Science e en numerosos xornais,
ademais de ser un frecuente
conferenciante.
As súas obras son ensaios baseados nos
seus descubrimentos paleontolóxicos, en
especial sobre a orixe do linguaxe e da
audición na evolución humana. Forma
parte do equipo que recibiu o Premio
Príncipe de Asturias de Investigación
Científica y Técnica en 1997.

4. Juan Luís Arsuaga
Licenciado e doutor en Ciencias Biolóxicas pola
Universidade Complutense de Madrid e
catedrático de Paleontoloxía nesta mesma
universidade.
O 8 de abril de 1993 foi portada da revista
Nature polo artigo sobre o descubrimento, en
1992, do cranio humano máis completo do
rexistro fósil da Humanidade, o cranio do Homo
heidelbergensis.
Membro do Equipo de Investigacións dos
Xacementos Plistocenos da Serra de Atapuerca
(Burgos, España)
É membro do Museo do Home de París, da
Asociación Internacional para o Estudo da
Paleontoloxía Humana.
É Vicepresidente da comisión de Paleontoloxía
Humana e Paleoecoloxía da INQUA
(International Union for Quaternary Research).
E foi conferenciante nas universidades de
Londres, Cambridge, Zurich, Roma, Arizona, Filad
elfia, Berkeley, Nueva York y Tel Aviv.

5. É o nome co que os antigos vascos denominaban á nai terra,
a divindade que deu orixe ao universo, creadora do sol, as
estrelas e todos os seres vivos que poboan o noso planeta.
É a que fai posible a existencia de animais e plantas, e a
que nos da aos seres humanos o alimento e o lugar
necesario para vivir.
A terra é un enorme recipiente, un receptáculo
ilimitado, onde viven as almas dos defuntos e a maioría dos
personaxes mitolóxicos.
A fe en Ama-Lurra é moi antiga no pobo vasco, anterior á
invasión dos pobos indoeuropeos, xa que estas foron as que
introduciron a crenza nas divindades celestes.

7. La Tierra con razón adquirió el nombre
De Madre, por haber sido criados
Todos los seres por la misma Tierra.
Tito Lucrecio Caro, De la naturaleza de las cosas.
«La Tierra posee la fuerza vital que es base del reino vegetal, que
vigoriza el organismo humano mediando ciertas fórmulas o
gestos mágicos y que asegura la conservación del ganado si se
le ofrendan o sacrifican algunas reses.»
José Miguel de Barandiarán, Mitología vasca.

8. A Carta de Deus
«O mundo é a carta que Deus lle escribiu á humanidade»,Platón
A idea de que a natureza está
ordenada, empregouse como unha
proba da existencia dun Gran
Arquitecto do Cosmos(cosmos=orde
en grego). O estudo do
cosmos, concibido como un todo
ordenado, cuxo funcionamento e
natureza podían comprenderse
mediante a razón, foi o motivo de que
urxira a pregunta de cal era a orixe
(arxe) do mundo. Sendo este o primeiro
interrogante que se plantearon os
filósofos.

9. Todo está comprendido por leis. Desde os
descubrimentos de Copérnico e Galileo, o Universo é
para nos unha máquina rexida por leis matemáticas.
Tamén observamos plantas e animais, como máquinas
construídas polo home e tamén se compoñen de
estruturas que realizan prestacións.
Nada se deixa ao azar.
Co paso do tempo esta carta é
leida de diferentes maneiras,uns
sitúana ao final do número π,
outros afirman que se atopa en
algún punto do Universo…
Como xa dixera Platón, a carta de Deus estaba escrita
en caracteres matemáticos, esto iba en contra dos
escolásticos e aristotélicos.

10. Moitos dos seguintes científicos seguiron o ideal de Platón.
Todos eles aportaron moito á humanidade, foron xigantes,
moi avanzados para o seu tempo, igual ca moitos outros
científicos.
Os problemas actuais da ciencia seguen tomando camiño
desde o punto de vista en que se quedaron eles.

11. Copérnico
Propuxo a súa teoría heliocéntrica, onde expuña a idea de que
a Terra e os demais planetas xiraban arredor do Sol, rexeitando
a teoría ptlomiana vixente hasta entón.
O seu libro De revolutionibus orbium coelestium (Sobre as
revolucións das esferas celestes), sole estar considerado como
o punto inicial o fundador da astronomía moderna, ademais de
ser unha peza clave en lo que se chamou a Revolución
Científica na época del Renacemento.

12. « A filosofía foi escrita no enorme libro que temos ante os ollos, o
Universo. Pero só o podemos ler se coñecemos as súas letras e
aprendemos a súa linguaxe. Está escrito na linguaxe da matemática
e as suas letras son triángulos, círculos e outras figuras xeométricas;
sen estos medios é imposible que o ser humano poida comprender
nin unha soa palabra.»
Descubriu os satelites galileanos ,o relieve luar, as manchas
solares, uns apéndices en Saturno que resultaron luego ser os seus
aneis e fundamentalmente estableceu que si hai astros que xiran en
torno a outros planetas, non necesariamente todo xira ao rededor do
sol e polo tanto a teoría heliocéntrica de Copérnico cobraba validez
por ese entonces.
Galileo

13. Foi mas alá das orbitas elíptica e anunciou tres leis fundamentais:
1) as órbitas dos planetas son elípticas co sol nun dos seus focos.
2) o radiovector da órbita dun planeta barre áreas iguais en tempos
iguais.
3) o cadrado do periodo dun planeta é proporcional ao cubo da
distancia media do planeta ao sol.
Kepler

14. Ideou o cálculo infinitesimal, o análise matemático moderno aplicado
á física non sería posible sin el.
Enunciu a lei da gravidade e con ela puido demostrar as leis de Kepler
demostrando que a nivel planetario era a gravidade quen rexía todos
os movementos.
Non so a gravidade, senón a acción e reacción das forzas, a relación
forza=masa*aceleración, dando así o puntapé inicial para toda a
mecánica Newtoniana.
Propuxo o uso de espellos esféricos e parabólicos como obxectivos
acromáticos de telescopios.
Newton

15. Darwin/Edipo
A mediados do século XIX a ciencia da bioloxía encontrábase
moi retrasada con respecto á física e a química, que deran un
salto xigantesco coa Revolución Científica do século XVII.
Isto foi debido a que ninguén sabía explicar a base da bioloxía;
a perfección dos seres vivos, os cales estaban dotados de
estruturas, mecanismos e comportamentos intelixentes.

16. Un día na cidade de Tebas chega un ser
maligno, a Esfinxe, quen ía detendo os
cidadáns para plantarlle un enigma e
devorábaos es estes non o acertaban.
Edipo foi quen resolveu este enigma e
acabou con este monstro pero os
problemas de Tebas no concluíron ao
desaparecer a Esfinxe. Edipo convertese
en rei e para solucionar o novo problema
manda ao seu cuñado xunto o Oráculo
de Delfos para saber que podía
facer, este dille que para solucionar o
problema debe de matar ao asasino do
antigo rei de Tebas, Layo. Tras investigar
Edipo descubre que el é o propio
asasino, e canto máis investiga máis
medo sento, canto máis se acerca a
verdade máis teme dar con ela.
Mito de Edipo

17. Charles Robert Darwin naceu en Sherewsbury o 12 de
febreiro de 1809. Desde a infancia deu mostras dun
gusto pola historia natural que considerou innato,en
especial, dunha gran ficción por coleccionar cousas
(conchas, selos, moedas, minerais...)
En outubro de 1825 ingresa na Universidade de
Edimburgo para estudar medicina pola decisión do seu
pai. Pero estes estudos non captaron a súa atención e
ao cabo de dous cursos, o seu pai propúxolle unha
carreira eclesiástica. Así o aceptou e a principios de
1828, ingresou no Christ’s College de Cambridge.
Máis que os estudos académicos que cursou foi as
clases voluntarias do botánico e entomólogo
reverendo John Henslow. A súa amizade con el deulle
a oportunidade de embarcarse como naturalista a
bordo do Beagle ao redor do mundo, cuestión moi
importante na súa vida.

18. O 27 de decembro de 1831 o Beagle
zarpou de Davenport, co obxectivo
de completar o estudo topográfico
dos territorios da Patagonia e da Terra
de Lume, o trazado das costas de
Chile, Perú e algunhas illas do
Pacífico. O estudo da xeoloxía foi o
factor que máis contribui a converter
a viaxe na verdadeira formación de
Darwin como investigador.
Hacia o fin do viaxe xa se rumoreaba
que Darwin se converterá nun
científico importante.
Regresou a Inglaterra o 2 de outubro de 1836, vivindo desde entón
os meses máis activos da súa vida.
Comezou a escribir o seu primeiro caderno de notas acerca da
“transmutación das especies”. As súas investigación fóronlle
perfilando a idea de que a selección era a clave do éxito humano
na obtención de melloras útiles en plantas e animais.

19. O 24 de novembro de 1859,
saliu On the Origin of Species
by means of Natural Selection,
or the Preservation of Favoured
Races in the Struggle for Life,
cuxos 1250 primeiros
exemplares se venderon o
mesmo día.
Segun Darwin na natureza hai una gran
variedade de seres vivos e en cada
especie hai poboacións nos que os
individuos teñen pequenas variacións nas
súas características. Estas non son “boas”
nin “malas”, pero en situada esa
poboación en determinadas condicións
ambientais, unas características darían
ventaxas e outras desventaxas, para
sobrevivir. Ocurriría una selección natural
dos individuos coas características que
mellor se adapten ao medio.

20. A finais de 1881 comenzou a padecer graves problemas
cardíacos e faleceu a consecuencia dun ataque
cardíaco o 19 de abril de 1882.
A partir da
teoría de
Darwin, xurdiron
novas
tendencias
evolutivas como
o
Lamarckismo, sa
ltacionismo, o
equilibrio
puntuado…
Darwin e Edipo sufriron terriblemente porque buscaban una
verdade que, por outro lado, doíalles coñecer.
Non temos dúbida de que tanto Darwin como o mito grego de
Edipo liberaron á bioloxía da opresión.

21. A orixe da vida
Os seres humanos tamén temos un gran coñecemento do mundo
natural, que se diferenza do que posúen o resto dos seres vivos tanto
cuantitativa como cualitativa.
Pero os demais animais nacen con case todo o que necesitan saber,
moitos destes coñecementos están codificados nos seus xenes,no caso
dos humanos isto non é así, xa que a nosa sabiduría non está escrita
nos xenes senón na mente dos nosos maiores e nos libros.

22. Para Aristóteles a vida foi creada a partir dunha xeración
espontánea, indicaba que urxían gusanos do fungo, moscas da
carne podre, organismos dos lugares húmidos.. Así a idea de que
a vida se orixinaba continuamente a partir de restos de materia
orgánica.
Moitos pensadores coma San Agotiño, Santo Tomé, médicos
como Harvey, Van Helmot... aceptaron esta teoría

23. Esta teoría da xeración espontánea foi rexeitada co experimento
do médico Redi, este consistía en colocar dous anacos de carne
en descomposición en frascos diferentes, un dos cales debería de
estar cuberto, pero sen impedir a entrada de aire ao frasco, para
evitar o contacto coas moscas e impedir así que estas depositaran
os seus ovos. Ao cabo dun tempo, aparecen as larvas en carne do
frasco descuberto, pero no frasco que estaba cuberto non
apareceu nada. Con isto elaborou que a teoría de que a vida só
se orixinaba da vida.

24. Spallanzani demostrou que non existe a xeración
espontanea da vida, diseñou experimentos para refutar os
realizados polo sacerdote católico inglés Needham, que
calentara e sellara caldo de carne en diversos recipentes;
dado que se atoparan microorganismos no caldo tras abrir
os recipientes, o sacerdote cría que isto desmotraba que a
vida surxe da matera inerte. Prolongando así o período de
calentamento e sellado con máis coidado os
recipentes, Spallanzani demostrou que os caldos non
xeraban microorganismos mentras os recipientes estiveran
sellados e esterilizados.

25. Na 2º mitade do século XIX, Louis Pasteur realizou una serie de
experimentos que probaron definitivamente que tamén os
microbios se orixinaban a partir doutros microorganismos.
Estudou de forma independiente o mismo fenómenos ca Redi.
Utilizou dous frascos de cuello de cisne. Estos matraces teñen os
pescozos moi alargados.
Nun deles meteu cantidades iguais
de caldo de carne e os fixo herver
para poder eliminar posibles
microorganismos presentes no
caldo. A forma de S era para que o
aire puidera entrar e que os
microorganismos se quedasen na
parte máis baixa do tubo.
Pasado un tempo observou que
ningún dos caldos presentaba
microorganismos e cortou o tubo
dun dos matraces. O matraz aberto
tardou pouco en descompoñerse,
pero o cerrado permaneceu no
seu estado inicial.

26. Grazas a Pasteur
definitivamente a idea da
xeración espontánea foi
refutada completamente.
Posteriormente o experimento de Miller e Urey representa a primeira
comprobación de que se poden formar espontaneamente molecular
orgánicas a partir de substancias inorgánicas simples.
Este experimento foi a clave para apoiar a teoría do caldo primordial na
orixe da vida.
Este experimento serviu para comprobar que o experimento de Oparin non
era falso no que se demostraba que as condicións da Terra primitiva se
produciron reaccións químicas que conduciron á formación de compostos
orgánicos a partir de inorgánicos, que posteriormente orixinaron as
primeiras formas de vida.
Esta experiencia abriu o paso a novas investigación na bioloxía, sobre todo
as relacionadas co ADN e ARN.

28. Un pouco de física e química
Desde a más remota antigüidade as persoas trataron de comprender a
natureza e os fenómenos que en ela se observan; o paso das estacións, o
movemento dos corpos e dos astros, os fenómenos climáticos, as
propiedades dos materiais …
As primeiras explicacións apareceron na antigüidade e baséanse en
consideracións filosóficas, sen verificarse experimentalmente.

29. Todo permanece en movemento pero … Que é o que mantén
activo este frenesí universal? A resposta é simple, e á vez, moi
complicada : e enerxía. A enerxía é o que move o mundo. Pero
… que é exactamente a enerxía?
O termo enerxía está relacionado coa idea dunha capacidade
para obrar, transformar ou poñer en movemento.
En física defínese como a capacidade para realizar un traballo.
A enerxía é todo o que provoca cambios nas cousas
O mirar o noso redor observamos que as plantas crecen, os animais
se trasladan e que as máquinas e ferramentas realizan varias
tarefas. Todas estas actividades teñen en común que preceisan a
enerxía.

30. Maniféstase nos cambios físicos, como ao elevar un
obxecto, transportalo, deformalo ou calentalo.
Tamén se manifesta nos cambios químicos como ao queimar un
anaco de madeira o una descomposición de auga mediante a
corrente eléctrica.

31. Pode ser:
• mecánica ou cinética é a que teñen os corpos en movemento.
• numerosa é a que teñen os corpos que emiten luz.
• sonora é a que xeran os corpos que emiten son.
• eléctrica é na que actúan os aparatos eléctricos.
• térmica ou calorífica é a que se libera en forma de calor.
• química é como a que aportan os alimentos.
• nuclear é a que xeran algúns elementos químicos

32. Desde antigüidade ata a actualidade foron moitos os científicos,
físicos e químicos que foron facendo grandes descubrimentos . Un
exemplo de isto é o descubrimento do átomo planteado xa desde
a Antiga Grecia por parte de Demócrito, aínda que foi modificado,
outro é a elaboración da táboa periódica, que nos permitiu ordear
aos elementos segundo a súa masa atómica e así fóronse
descubrindo propiedades dos elementos, os seus radios atómicos, a
súas masas, tamén a lei da gravidade, o estudo das órbitas
Grazas a todo isto e moito máis hoxe en día podemos estudar dúas
materias como son a física e a química. Nas cales se leva
investigando desde hai moitos anos e nas cales se seguen facendo
grandes aportacións, xa que a ciencia vai moi de presa.

33. O noso arredor vemos multitude de seres, uns con vida e outros
sen ela.
Os seres vivos son os que teñen vida, é dicir realizan as funcións
vitais que son : nutrición, relación e reprodución.
A Taxonomía é a ciencia que se preocupa da clasificación dos
seres vivos.
Reinos
Monera Protoctista Fungui Vexetal Animal
Os devoradores de luz

35. Como podemos observar no esquema, que existen diferentes tipos de
conseguir sustento dependendo de cada un dos reinos.
Existen organismos heterótofros que no son capaces de xerar a propia
materia orgánica de maneira que empregan a fabricada por outros seres
vivos.
Outros son os autótrofos, quen se que son capaces de xerar a súa propia
materia orgánica.
A maioría deste últimos obteñen a enerxía a partir da enerxía solar, este
proceso chámase fotosíntese.
Heterótrofo
Autótrofo

36. É a conversión de materia inorgánica en materia orgánica á
enerxía que aporta a luz. Neste proceso a enerxía luminosa
transfórmase en enerxía química estable, sendo o ATP (adenosin
trifosfato) a primeira molécula na que queda almacenada esa
enerxía. Posteriormente, o ATP úsase para sintetizar molecular
orgánicas de maior estabilidade.
Fotosíntese

37. Os orgánulos citoplasmáticos son os cloroplastos e
encárganse da realización da fotosíntese, e son unas
estruturas polimorfas e de color verde (esta coloración
debido á presenza do pigmente clorofila) propias das
células vexetais. No interior destes orgánulos está unha
cámara que contén a estroma, que alberga diversos
compoñentes, entre os que destacan as encimas
encargadas da transformación do dióxido de carbono
en materia orgánica e uns sáculos aplastados que son
os tilacoides, cuxa membrana contén pigmentos
fotosintéticos.

38. Na actualidade se diferencian dous tipos de proceso
fotosintético, que son a fotosíntese osixénica, propia de
plantas superiores, as algas e as cianobacterias, onde o
dador de electróns é a auga, e como consecuencia
despréndese osíxeno.
e a fotosíntese anoxénica ou fotosíntese bacteriana,
realizada por bacterias pupúreas e verdes do xofre, nas que
o dador de electróns é o sulfuro de hidróxeno e o elemento
químico liberado é o xofre que pode ser acumulado no
interior da bacteria ou ser expulsado na auga.

39. Os imprescindibles fungos
O termo Fungi designa a un grupo de organismos eucariotas entre os
que atopamos os mohos, as levaduras e as setas
Clasifícanse nun reino distinto ó das plantas, animais e bacterias. Isto
debido a que teñen paredes celulares compostas por quitina, a
diferenza das plantas, que conteñen celulosa e debido a que algúns
carecen e poden actuar coma parasitos.
Actualmente se consideran coma un grupo heteroxéneo, polifilético,
formado por organismos pertencentes polo menos a tres liñas
evolutivas independentes.

40. Moita xente tende a confundir fungo e seta.. Por iso o termo fungo
resulta equívoco na linguaxe coloquial.. Para alguns, os fungos son algún
tipo de seta, comestible ou non. No obstante, desde o punto de vista
científico as diferenzas son claras: os fungos son uns organismos
peculiares, fascinantes e moi diversos; as setas son as fructificaciones ou
corpos fructíferos de certos fungos.

41. Os fungos constituen un grupo moi heteroxéneo, que
incluen a seres non emparentados entre sí.
Presentan as seguintes características:
Son eucariotas: as súas células posen núcleos verdadeiros
onde están encerrados os cromosomas, cuxo ADN está
disperso no citoplasma. Tamén as súas células soen ser
maiores e máis complexas células.
Normalmente son multinucleados: existen especies
microscópicas, cun só núcleo, como as levaduras. Pola
contra, os fungos presentan moitos núcleos nos seus
corpos. En ocasións (como nos animais) o corpo está
dividido en moitas células, cada unha co seu
correspondente núcleo. En outras, o corpo ou talo non
está dividido en células, e os núcleos andan libres por el.

42. Son heterótrofos, sen clorofila, y se
alimentan por absorción: non posúen
clorofila, polo que seguen unha
estratexia alimentaria moi sinxela:
podre cousas e absorben os produtos
resultantes da descomposición.
Algúns son parasitos especializados e
presentan estruturas para alimentarse
das súas vítimas.
Outros aliméntanse por fagocitose …
O talo (soma ou corpo vexetativo)
pode ser unicelular (levaduras), ou
filamentoso, este chamado micelio.
Algúns seres estudados como os
mixomicetos, forman plasmodios.
O talo está recuberto dunha parede
de quitina (nos fungos típicos) o de
celulosa. Nalgúns casos, o talo non
presenta parede (nu).

43. Os fungos son omnipresentes e cosmopolitas; poden aparecer en calquer
sitio, e alimentarse do máis insospechado.
Se coñecen máis de 80.000 especies de fungos, aínda que probablemente
existen motísimas non descritas aínda.
A maior parte dos fungos son saprofitos (descompoñen a materia morta), e
teñen unha gran importancia no mantemento dos ecosistemas, xa que recilan
a materia orgánica que logo será utilizada polos vexetais.
Por outra banda, hai varios miles de especies que parasitan a las plantas
Só unhas cincuenta especies causan enfermidades (micosis) en humanos.
Outros fungos viven en simbiosis, como os líques (con algas) e
as micorrizas (con las raíces vegetales, casi siempre imprescindibles para la
supervivencia das plantas en ecosistemas naturais).
A pesar de todo isto, existe un reducido número e cantidade de especies
fúngicas, moitas extinguidas pola acción humana, e incontables estan en
perigo de extinción, amosando así o constante deterioro ó que a biosfera está
sometida. A situación é preocupante, deixando a un lado os aspetos morales
do asunto cantas fontes antibióticos e outras substancias moi útiles estamos
deixando morir? Nuestro futuro, mal que nos pese, está ligado al de los demás
organismos que comparten el planeta Tierra.

44. Un gran avance para a medicina nos anos vinte, foi o uso prático da
penicilina obtida dun fungo.
Alexander Fleming Os seus descubrimentos foron
accidentais, pero a pesar disto, amosan
a gran capacidade de observación e
intuición.
Sembrou sobre un medio nutritivo (nunha placa de Petri) uns
estafilocos, un tipo de bacterias patóxenas, despois dun tempo
observou que no interior la placa non só crecían os estafilococos.
Aun lado desenvolvíase un fungo, consecuente da caída dunha espora
presente no aire do laboratorio cando abrirá a placa para sembrar as
súas bacterias.
O redor de fungo non se produzo un crecemento bacteriano pero no
resto da placa o crecemento das colonias de estafilococos era normal.

45. Fleming deduciu que si as bacterias non se
desenvolvian cerca do fungo era porque
como consecuencia do seu metabolismo
expulsaba ao medio algunha substancia
que impedía o crecemento bacteriano.
Pouco despois supuxo que o fungo era
Penicillium notatum ao que denominou
penicilina.
Este importante fenómeno que observou Fleming xa fora coñecido
por moitos investigadores xa que a contaminacións nos
laboratorios eras moi frecuentes, pero ninguén lle dera
importancia.

46. Antes ca Fleming alo menos
tres investigadores deixaron
constancia por escrito de
fenómenos similares: John
Tyndall en 1875, Ernest
Duchesne en 1896 y André
Gratia en 1925.
Os tres "descubriron" a penicilina...
pero non se deron conta.
Tras atopar a penicilina Fleming
dedicou os meses seguintes a obter
información acerca das
características deste produto, e a
tratar de conseguir un xugo
procedente do fungo. Pero esta tarea
non foi doada debido a que o
produto era moi inestable e perdía a
súa actividade a temperatura
ambiente e con gran rixidez cando se
quentaba.
Fleming non puido chegar máis alá, xa
que non era bioquímico, pero si o
fixeron posteriormente outros médicos
dez anos despois.
Fleming, Florey e Chain compartiron o premio Nobel de Fisioloxía
en 1945, polo descubrimiento da penicilina e do seu efecto
curativo.

47. Os primeiros de nós

52. Os fósiles son os restos ou sinais da
actividade de organismos pretéritos.
Os devanditos restos, conservados
nas rochas sedimentarias, puideron
sufrir transformacións na súa
composición ou deformacións máis
ou menos intensas.
A ciencia que se ocupa do estudo
dos fósiles é a Paleontoloxía.
Grazas a estes restos, podemos saber todo sobre os nosos antepasados,
e de aí tamén sabemos o que ocorreu antes da aparición dos primeiros
homínidos.

53. O sistema central dos seres humanos
O reloxo da reina Cristina

56. Descartes, foi un gran filósofo
dualistas, que pensaba que a
mente era unha substancia
non material e pensante (res
cogitans) de natureza
diferente da substancia do
corpo (res extensa).
Para el a información no ser humano entra polos sentidos,
convertese en representacións mentais conscientes, e os
nosos desexos son obedecidos polo corpo.
Grazas a el, a glándula pineal ten
un gran protagonismo na historia
da filosofía.

57. Para Descartes era este pequeno órgano impar do
encéfalo, a glándula pineal, onde se producía o encontro:
a través da epífise os estímulos do corpo producían
sensacións conscientes na mente, e as ordes orixinadas na
menta eran transmitida ó corpo e se convertían en
movemento.

58. O filósofo David Hume afirma que a mente é unha tabula rasa, é dicir,
que cada individuo nace coa mente “valeira”, sen calidade natas, de
modo que todos os coñecementos e habilidades de cada ser humano
son exclusivos do aprendizaxe por medio das súas experiencias e as súas
percepcións sensoriais.
A tabula rasa é un dogma que non admite fases intermedias entre o
natismo e o innatismo. A corrente filosófica que deriva deste dogma é o
empirismo, a cal tamén proclama a crenza de que a experiencia é o
primer constituinte de calquera coñecemento que se produza no ser
humano.

59. As maravillosas aventuras
do barón de Munchausen
Konrad Lorenz Os seus intereses investigativos concentráronse
principalmente no estudo dos procesos de
aprendizaxe das aves, especialmente os gansos
silvestres.
Despois de anos de observación e estudo
descubriu unha etapa crítica na que os pitos
aprenden a recoñecer e a seguir aos pais,
mesmo se estes son adoptivos, sempre e
cando estean presentes certos estímulos
auditivos ou visuais, a pegada, que provoca
a reacción dos mozos. Os seus novidosos
métodos de traballo, o estar en contacto
directo co seu obxecto de estudo, fixeron
posibles o coñecemento e a comprensión de
moitos patróns de conduta animal.

60. Todas estas investigacións que foron
un grande adianto no
coñecemento do comportamento
animal e das pautas de adaptación
e supervivencia da especie deron
como froito unha ciencia nova: A
Etoloxía. En 1939 Lorenz xunto
con Nicolaas Tinbergen,
un etólogo holandés, fundou a
famosa Escola Etolóxica do
Comportamento Animal.
Era un denodado defensor do
medio e dirixente do movemento
ecolóxico que sabía apreciar a
importancia da beleza natural e a
da creación humana: A beleza da
natureza e a beleza do ámbito
cultural creado polo ser humano
son, evidentemente, ambos os dous
necesarios para manter a saúde da
alma e do espírito do ser humano.

61. Por todo o seu traballo científico e de investigación e sobre todo polos
seus descubrimentos sobre a organización e as respostas do
comportamento instintivo, tanto dende o punto de vista individual
como social en 1973 foi galardoado co Premio Nobel de Medicina-
Fisiología que compartiu con Karl von Frisch e Nicolaas Tinbergen.
A figura e a obra de Konrad Lorenz foron grandes inspiradores de
varias xeracións de científicos no mundo enteiro. O seu
coñecemento universal, a xenialidade innovadora, o interese e o
rigor investigativo, serviron de modelo para moitas entidades
académicas en organizar os procesos de construción do
coñecemento trasversal e interdisciplinario.

62. As catro grandes diferenzas entre o noso sistema cognitivo e o do resto
dos animais son:
-A nosa habilidade para combinar diferentes tipos coñecementos, datos
e informacións para logo crear, rexistrar e transmitir novos coñecementos.
-Aplicar os coñecementos a problemas, logrando solucións nunha e outra
situación.
-Crear e entender representacións simbólicas a través do uso de todos os
sentidos.
-Establecer un pensamento de acordo á información reunida por eses
sentidos.
Os seres humanos, a diferenza do resto dos animais, utilizamos ferramentas
de todo tipo, multifuncionais e adaptables a distintas situacións, sempre
dende o coñecemento e o raciocinio.

64. Somos máquinas de supervivencia, autómatas
programados ás cegas co fin de perpetuar a existencia
dos egoístas xenes que albergamos nas nosas células.
Dawkins
Libres ou escravos?

65. Tralo golpe de Copérnico ó afirmar que a Terra non era o
centro do Universo, e de Darwin afirmando que
descendíamos do mono. O golpe definitivo que derribaba o
home do pedestal no que cría estar proporcionouno Sigmund
Freud, descubriu que no subconsciente atópanse o nosos
desexos máis inconfesables, os que de verdade nos impulsan
na vida.

66. Pero aínda faltaba outro golpe, esta vez un golpe baixo, que
se produciu nos anos 1975 e 1976.
Na primeira data Edward
O.Wilson publicou o libro
Sociobiología: la nueva
síntesis
Na segunda data,
Richard Dawkins
publicou o libro El gen
egoísta

67. Estes dous científicos son neodarwinistas puros, están
convencidos de que é a selección natural o motor único da
avaliación e tamén é a responsable das adaptacións dos
seres vivos.
Para eles a maior parte das características dos
organismos son adaptacións, o
comportamento é unha forma moi importante
de adaptación, polo que a conduta tamén
será obxecto de selección dos animais.
Desde que se
coñece a existencia
dos xenes sábese
que eles determinan
gran parte do
fenotipo dos
individuos, pero non
só a aparencia
física, senón tamén
o comportamento.

68. José Ortega e Gasset (1883-1955),
escribiu páxinas profundas sobre o
carácter do ser humano. Para el a vida é
nos dada porque non nola debemos a nós
mesmos, senón que nos encontramos un
día ante ela. Pero a vida non nos é dada
feita, xa terminada, senón que temos que
facérnola cada un de nós. Temos que
estar sempre a facer algo (a
vida conxúgase en xerundio), e vémonos
obrigados a decidir continuamente. O que
pasa é que calquera decisión lle é
imposible ao home se non posúe algunhas
conviccións sobre o que son as cousas, os
outros homes, e a el mesmo. Só a partir
desas conviccións pode preferir o home
unha acción a outra, e posto que vivir é
decidir, grazas ás súas conviccións pode
vivir o home.

69. Gaia
”Gaia es el único lugar del
Universo en el que estamos
seguros de que hay vida:
desde los foraminíferos a tus
niños” Lynn Margulis

70. A hipótese de Gaia é un conxunto de
modelos científicos da biosfera nos que se
postula que a vida fomenta e mantén
unhas condicións adecuadas para si
mesma, afectando ó entorno. Segundo
esta hipótese , a atmosfera e a parte
superficial do planeta Terra compórtanse
como un todo, onde a vida é o seu
compoñente característico e encárgase de
autorregular as súas condicións esenciais
como a
temperatura, composición, salinidade …
Excepto os gases nobres, o resto de gases
das atmosfera son provocados polos
organismos vivos.

71. Mentres máis especies existan no sistema máis fortes e
balanceados son os seus mecanismos. Esta hipótese
dálle un gran valor á biodiversidade para manter as
condicións habitables, e por esta razón, co aumento
da poboación humana e do seu impacto no medio
ambiente, dito equilibrio está sendo ameazado.
Nos primeiros momentos foi recibida con rexeitamento
polos expertos, pero máis recentemente foi aceptada
por algunhas correntes, en especial cas relacionadas
coa ecoloxía dos sistemas

72. Esta teoría foi ideada polo químico James Lovelock en
1969, sendo apoiada pola bióloga Lynn Margulis, quen tamén se
encargou de estendela. O escritor Willian Golding foi quen
suxeriu que esta teoría se chamase “Gaia”, a deus grega da
Terra.

75. Opinión persoal
Amalur, é un libro moi interesante, recoméndollo a calquera
persoa, xa que é moi sinxelo de entender.
Vai facendo un percorrido desde que todo comezou, desde
a preocupación polo filósofos do arxe, pasando por todos os
científicos que aportaron grandes avances.
En cada capítulo deste libro falase de moitos temas
relacionados cun en xeral, por iso para facer os resumos
baseime no tema fundamental. E aínda así nalgúns falaba
de moitos científicos por iso resumín de que falaban en xeral,
senón resultaba moi difícil facelo.
Gustoume moito, porque abarca temas dos que estou a
estudar e quizais me serva de axuda para comprender
mellores as cousas de clase ou enterarme de cousas novas
que nunca me planteara ou descoñecía por completo.