معرفی سازمان های یادگیرنده

1. ‫سازمان‬‫یادگیرنده‬ ‫های‬

2. ‫یادگیری‬ ‫تعریف‬:
•‫هر‬‫شود‬ ‫مي‬ ‫ايجاد‬ ‫مستقيم‬ ‫غير‬ ‫يا‬ ‫مستقيم‬ ‫تجربه‬ ‫يك‬ ‫ثر‬ ‫ا‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫رفتار‬ ‫در‬ ‫دائم‬ ً‫ا‬‫نسبت‬ ‫تغييرات‬ ‫گونه‬.
•‫تجربه‬ ‫از‬ ‫ناشي‬ ‫بالقوه‬ ‫توان‬ ‫در‬ ‫پايـدار‬ ً‫ا‬‫نـسبت‬ ‫تغييـرات‬ ‫ازفرآيند‬ ‫عبارتست‬ ‫يادگيري‬(‫ماركوئينز‬ ‫و‬ ‫هليگارد‬)
•‫يادگيري‬‫شود‬ ‫مي‬ ‫پويا‬ ‫و‬ ‫پيچيده‬ ‫محيط‬ ‫به‬ ‫مؤثرتر‬ ‫و‬ ‫تر‬ ‫سريع‬ ‫پاسخگويي‬ ‫توانايي‬ ‫باعث‬( .‫گرانتهام‬)
•‫مي‬ ‫افزايش‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫سازمان‬ ‫در‬ ‫گيري‬ ‫تصميم‬ ‫كيفيت‬ ‫و‬ ‫آگاهي‬ ، ‫ارتباط‬ ‫برقراري‬ ، ‫انتشاراطالعات‬ ‫همچنين‬ ‫يادگيري‬
‫دهد‬.

3. ‫سازمانی‬ ‫یادگیری‬
•‫به‬‫طور‬‫كلي‬‫يادگيري‬‫افراد‬‫در‬‫درون‬‫سازمان‬‫را‬‫يادگيري‬‫سازماني‬‫گويند‬.‫يادگيري‬‫سازماني‬‫فرآيند‬‫كسب‬،‫دانش‬‫توزيع‬
،‫اطالعات‬‫تفسير‬‫اطالعات‬‫و‬‫حافظه‬‫سازماني‬‫مي‬‫باشـد‬‫كه‬‫در‬‫شرايط‬‫تغيير‬‫بطور‬‫موفقيت‬‫آميزي‬‫خود‬‫را‬‫تطبيق‬‫مي‬
‫دهد‬.
•‫يادگيري‬‫سازماني‬‫فعاليت‬‫بلند‬‫مد‬‫تي‬‫است‬‫كه‬‫شرايط‬‫را‬‫به‬‫شرايط‬‫سودمند‬‫رقابتي‬‫تبديل‬‫مي‬‫سازد‬.‫اينكه‬‫كاركنان‬‫ما‬
‫چه‬‫ياد‬‫مي‬‫گيرند‬‫درآينده‬‫سازمان‬‫ما‬‫تأثيرگذار‬‫خواهد‬‫بود‬.
•‫يادگيري‬‫سازماني‬‫بيشتر‬‫شامل‬‫بخش‬‫هاي‬‫آموزش‬‫فردي‬‫است‬.‫يك‬‫سازمان‬‫وقتي‬‫كه‬‫اعضاء‬‫سازمان‬‫آن‬‫را‬‫ترك‬
‫مي‬‫كنند‬‫توانايي‬‫هاي‬‫يادگيري‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫دست‬‫نمي‬‫دهد‬.‫يادگيري‬‫سازماني‬‫در‬‫حافظه‬‫سازماني‬‫مشاركت‬‫دارد‬.‫به‬
‫همين‬‫ترتيب‬‫سيستم‬‫يادگيري‬‫نه‬‫تنها‬‫افراد‬‫معدود‬‫بلكه‬‫افراد‬‫زيادي‬‫را‬‫در‬‫نتيجه‬‫جمع‬‫آوري‬،‫تجارب‬‫هنجارها‬‫و‬
‫داستان‬‫ها‬‫تحت‬‫تأثير‬‫قرار‬‫مي‬‫دهد‬.(،‫هابر‬1991)

4. ‫سازمانی‬ ‫یادگیری‬ ‫فرآیند‬

5. ‫یادگیرنده‬ ‫سازمان‬
•‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫،سازماني‬‫است‬‫كه‬‫در‬‫آن‬‫اعضاءبه‬‫طور‬‫مستمر‬‫خود‬‫را‬‫در‬‫جهت‬‫تحقق‬‫هدفها‬‫و‬‫آمالي‬‫كه‬ً‫ا‬‫واقع‬
‫در‬‫پي‬‫آنند‬‫توسعه‬‫مي‬‫دهند‬.‫الگوهاي‬‫نويني‬‫در‬‫جهت‬‫گسترش‬‫دامنه‬‫تفكر‬‫رواج‬‫مي‬‫يابد‬‫و‬‫فضا‬‫براي‬‫آرمان‬‫طلبي‬
‫جمعي‬‫وجود‬‫دارد‬‫و‬ً‫ا‬‫نهايت‬‫سـازماني‬‫است‬‫كه‬‫اعضاءآن‬‫به‬‫طور‬‫دائم‬‫مي‬‫آموزند‬‫كه‬‫چگونه‬‫دسته‬‫جمعي‬‫ياد‬‫گيرند‬.
•‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫سازماني‬‫است‬‫كه‬‫در‬‫آن‬،‫يادگيري‬‫نياز‬‫هميشگي‬‫كليه‬‫كاركنان‬‫تلقي‬‫مـي‬‫شـود‬‫و‬‫در‬‫آن‬‫ضمن‬
‫تاكيد‬‫بر‬‫آموختن‬‫چگونه‬‫آموختن‬‫و‬‫جذب‬‫وتوزيع‬‫دانش‬،‫نو‬‫به‬‫خلق‬‫و‬‫توليد‬‫اطالعات‬‫و‬‫دانش‬‫جديد‬‫و‬‫مورد‬‫نياز‬
‫پرداخته‬‫مي‬‫شود‬‫و‬‫تمامي‬‫اين‬‫دانش‬‫ها‬‫در‬‫رفتار‬‫و‬‫عملكردها‬‫متجلي‬‫مي‬‫گردند‬.
•‫سازماني‬‫است‬‫كه‬‫با‬‫اسـتفاده‬‫از‬،‫افـراد‬‫ارزشـها‬‫و‬‫سـاير‬‫خـرده‬،‫سيستمها‬‫و‬‫با‬‫تكيه‬‫بر‬‫درسها‬‫و‬‫تجربه‬‫هايي‬‫كه‬‫به‬
‫دسـت‬،‫ميآورد‬‫به‬‫طـور‬‫پيوسته‬‫عملكـرد‬‫خـود‬‫را‬‫تغييـر‬‫ميدهد‬‫و‬‫آن‬‫را‬‫بهبود‬‫مي‬‫بخشد‬.(‫پيتر‬‫سنگه‬)

6. ‫یادگیرنده‬ ‫سازمان‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬
•‫حل‬‫مسأله‬‫بطور‬‫سيستماتيك‬:‫ّر‬‫ك‬‫تف‬‫در‬‫مورد‬‫تئوري‬‫سيستم‬،‫ها‬‫تأكيد‬‫بر‬‫اطالعات‬‫تا‬‫فرضيات،استفاده‬‫از‬‫ابزار‬‫آماري‬
•‫آزمايش‬‫با‬‫روش‬‫هاي‬‫جديد‬:‫اطمينان‬‫از‬‫روند‬‫ايده‬‫هاي‬‫نوين‬‫به‬‫طور‬،‫مستمر‬‫انگيزه‬‫كافي‬‫براي‬‫خطر‬،‫پذيري‬‫ارائه‬
‫برنامه‬‫ها‬
•‫يادگيري‬‫از‬‫طريق‬‫تجربيات‬‫شخصي‬‫و‬‫پيشينه‬‫قبلي‬:‫شناسايي‬‫ارزشمند‬‫بودن‬‫شكست‬‫سودمند‬‫به‬‫جاي‬‫ّقيت‬‫ف‬‫مو‬
‫غيرسودمند‬
•‫يادگيري‬‫از‬‫طريق‬‫تجربيات‬‫و‬‫بهترين‬‫تجربه‬‫افراد‬:‫عاريه‬‫گرفتن‬‫با‬‫عالقه‬
•‫انتقال‬‫دانش‬‫سريع‬‫و‬‫كارا‬‫از‬‫طريق‬‫سازمان‬:‫گزارش‬،‫ها‬‫برنامه‬‫هاي‬‫چرخش‬‫پرسنل‬،‫برنامه‬‫هاي‬‫آموزشي‬.

7. ‫یادگیرنده‬ ‫سازمان‬ ‫های‬ ‫ویژگی‬
•‫تمامي‬‫اجزا‬‫به‬‫هم‬‫ربط‬‫و‬‫پيوندي‬‫عميق‬‫دارند‬.
•‫با‬‫پرسنل‬‫گسترده‬‫و‬‫با‬‫هاي‬‫فرهنگ‬،‫متفاوت‬‫همچنان‬‫در‬‫حال‬‫رشد‬‫و‬‫فعاليت‬‫هستند‬.
•‫روان‬‫بودن‬‫جريان‬‫اطالعات‬
•‫حكميت‬‫فرهنگي‬‫بسيار‬‫قوي‬‫در‬‫سازمان‬‫با‬‫ديدگاه‬‫هاي‬‫مشترك‬‫در‬‫ميان‬‫نيروي‬‫انساني‬‫سازمان‬.
•‫فراهم‬‫ساختن‬‫فرصت‬‫يادگيري‬‫براي‬‫تمامي‬‫اعضاي‬‫سازمان‬.
•‫روشهاي‬‫جديد‬‫را‬‫آموزند‬‫مي‬‫و‬‫راههاي‬‫قديمي‬‫انجام‬‫كار‬‫را‬‫فراموش‬‫كنند‬‫مي‬.
•‫يادگيري‬‫گروهي‬‫را‬‫تسهيل‬‫و‬‫ترغيب‬‫ميكنند‬.
•‫مكاني‬‫است‬‫كه‬‫در‬‫آن‬‫افراد‬ً‫ا‬‫مرتب‬‫توانايي‬‫خود‬‫را‬‫در‬‫جهت‬‫خلق‬‫هر‬‫آنچه‬‫كه‬‫ميل‬‫به‬‫خلق‬‫آن‬‫دارند‬‫افزايش‬‫مي‬‫دهند‬.
•‫و‬...

8. ‫تفاوت‬‫سازمانی‬ ‫یادگیری‬ ‫و‬ ‫یادگیرنده‬ ‫سازمان‬
•‫سازمان‬،‫يادگيرنده‬‫سازماني‬‫است‬‫كه‬‫با‬‫ايجاد‬‫ساختارها‬‫و‬‫استراتژيها‬‫به‬‫ارتقـاي‬‫يادگيـري‬‫سازماني‬‫كمك‬‫ميكند‬.
•‫يادگيري‬‫سازماني‬‫بيش‬‫از‬‫مجموع‬‫توان‬‫يادگيري‬‫افراد‬‫است‬.
•‫دو‬‫اصطالح‬‫يادگيري‬‫سازماني‬‫و‬‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫بعضي‬‫اوقـات‬‫به‬‫اشتباه‬‫به‬‫جاي‬‫يكـديگر‬‫بكـار‬‫گرفتـه‬‫ميشوند‬.
•‫يادگيري‬‫سازماني‬‫را‬‫مفهومي‬‫است‬‫كه‬‫براي‬‫توصيف‬‫انواع‬‫خاصي‬‫از‬‫فعاليتهايي‬‫كه‬‫در‬‫سازمان‬‫جـريان‬‫دارد‬‫به‬‫كار‬
‫گرفته‬،‫ميشود‬‫در‬‫حاليكه‬‫سازمـان‬‫يادگيـرنده‬‫به‬‫نوع‬‫خاصي‬‫از‬‫سازمان‬‫اشاره‬‫ميكند‬.
•‫يادگيري‬‫سازماني‬‫به‬‫طور‬‫فزاينده‬‫اي‬‫در‬‫سازمان‬‫هايي‬‫كه‬‫به‬‫افزايش‬‫مزيت‬،‫رقابتي‬‫نوآوري‬‫و‬‫اثر‬‫بخشي‬،‫عالقمندند‬
‫مورد‬‫توجه‬‫ويژه‬‫قرار‬‫گرفته‬‫است‬‫كه‬‫خود‬ً‫ا‬‫نهايت‬‫منجر‬‫به‬‫سازمان‬‫هاي‬‫يادگيرنده‬‫مي‬‫شود‬.
•‫بايد‬‫گفت‬‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫حاصل‬‫يادگيري‬‫سازماني‬‫است‬.

9. ‫توصیف‬‫یادگیرنده‬ ‫سازمان‬ ‫از‬ ‫کلی‬
‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫سازماني‬‫است‬‫كه‬‫به‬‫عنوان‬‫يك‬‫كل‬‫و‬‫مجموعه‬‫هماهنگ‬‫ياد‬‫مي‬‫گيرد‬‫و‬‫پيش‬‫مي‬‫رود‬.‫او‬‫خود‬‫راه‬‫را‬
‫مي‬‫يابد‬‫و‬‫جلو‬‫مي‬‫رود‬‫و‬‫از‬‫تجربه‬‫ها‬‫هم‬‫چون‬‫انساني‬‫خردمند‬‫پند‬‫مي‬‫آموزد‬‫و‬‫مسير‬‫خود‬‫را‬‫تصحيح‬‫مي‬‫كند‬.‫كسي‬‫او‬‫را‬
‫كنترل‬‫نمي‬‫كند‬‫و‬‫مهارش‬‫را‬‫به‬‫اين‬‫سو‬‫و‬‫آن‬‫سو‬‫نمي‬‫كشاند‬.‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫خود‬‫كنترل‬‫و‬‫خود‬‫فراگيرنده‬‫است‬‫و‬
‫مسير‬‫خويش‬‫را‬‫مي‬‫يابد‬‫و‬‫به‬‫سوي‬‫هدف‬‫پيش‬‫مي‬‫رود‬.
‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫تحقق‬‫نمي‬‫يابد‬‫مگر‬‫آنكه‬‫اهداف‬‫انسان‬‫هاي‬‫خالق‬‫و‬‫دانش‬‫آفرين‬‫با‬‫اهداف‬‫سازمان‬‫يكي‬‫شود‬‫و‬‫در‬‫اين‬
‫يك‬‫سويي‬‫و‬‫هم‬،‫جهتي‬‫رشد‬‫و‬‫يادگيري‬‫پديدار‬‫گردد‬.‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫با‬‫تالش‬‫هاي‬‫مديريت‬‫ارتقا‬‫مي‬‫يابد؛‬‫اما‬‫بدون‬
‫همكاري‬‫و‬‫همراهي‬‫اعضاي‬‫شايسته‬‫هيچ‬‫گاه‬‫امكان‬‫وجودي‬‫پيدا‬‫نمي‬‫كند‬.‫به‬‫عبارت‬‫ديگر‬‫سازمان‬‫يادگيرنده‬‫به‬‫عنوان‬
‫يكي‬‫ويژگي‬‫مهم‬‫و‬‫اساسي‬‫بايد‬‫هم‬‫ذهني‬‫و‬‫همدلي‬‫را‬‫در‬‫ميان‬‫خود‬‫و‬‫اعضايش‬‫ايجاد‬‫كند‬‫تا‬‫بتواند‬‫يادگيرنده‬‫قلمداد‬‫شود‬.

10. ‫یادگیرنده‬ ‫سازمان‬ ‫تحقق‬ ‫های‬ ‫گام‬
•‫ّاحي‬‫ر‬‫ط‬‫گسترده‬ ‫و‬ ‫جانبه‬ ‫همه‬ ‫حمايت‬ ‫و‬ ‫روشن‬ ‫بينش‬ ‫و‬ ‫مأموريت‬ ‫يك‬ ‫تدوين‬ ‫و‬‫مديريت‬ ‫توسط‬‫و‬‫كاركنان‬
•‫كاركنان‬ ‫ذهني‬ ‫درگيري‬ ‫و‬ ‫مشترك‬ ‫رهبري‬.
•‫سازماني‬ ‫فرهنگ‬ ‫يك‬ ‫تجربه‬
•‫انتقال‬‫دانش‬
•‫تأكيد‬‫و‬‫ترويج‬‫كار‬‫گروهي‬‫و‬‫مشاركتي‬

11. ‫یادگیرنده‬ ‫های‬ ‫سازمان‬ ‫یادگیری‬ ‫موانع‬
‫الف‬)‫موانع‬‫فردی‬
•‫فرضيه‬‫ناخودآگاه‬،‫تمام‬‫چيزهايي‬‫را‬‫كه‬‫نياز‬‫دارم‬‫بدانم‬‫مي‬‫دانم‬.
•‫نگراني‬‫در‬‫مورد‬‫ابراز‬‫عقايد‬‫و‬‫نظراتي‬‫كه‬‫در‬‫ذهن‬‫مي‬‫پرورانم‬.
•‫نگراني‬‫از‬‫عدم‬‫صالحيت‬‫موقتي‬‫زماني‬‫كه‬‫يك‬‫مهارت‬‫جديد‬‫آموخته‬‫شود‬.
•‫عدم‬‫يادگيري‬‫در‬‫مورد‬‫آن‬‫چه‬‫در‬‫گذشته‬‫كار‬‫مي‬‫شده‬‫ولي‬‫خيلي‬‫مؤثر‬‫نبوده‬‫است‬.
•‫زياد‬ ‫مشغوليت‬ ‫احساس‬.
•‫تنبلي‬‫فكري‬‫محض‬.

12. ‫یادگیرنده‬ ‫های‬ ‫سازمان‬ ‫یادگیری‬ ‫موانع‬
‫ب‬)‫موانع‬‫سازمانی‬
•‫محيطي‬‫كه‬‫سئوال‬‫كردن‬‫و‬‫رقابت‬‫را‬‫مورد‬‫تشويق‬‫قرار‬‫ندهد‬‫يا‬‫به‬‫شدت‬‫با‬‫آن‬‫مخالفت‬‫كند‬
•‫مشخصه‬‫معروف‬‫اينجا‬‫محل‬‫نوآوري‬‫نيست‬
•‫عقيده‬‫مديري‬‫كه‬‫مي‬‫گويد‬:‫زير‬‫دستان‬‫ما‬‫بايد‬‫يادبگيرند‬‫نه‬‫ما‬
•‫سازمان‬‫هايي‬‫كه‬‫از‬‫مشاركت‬‫متقابل‬‫جلوگيري‬‫مي‬‫كنند‬
•‫كمبود‬‫زمان‬‫آموزش‬‫،مواد‬‫و‬‫منابع‬
•‫رضايت‬‫از‬‫وضعيت‬‫كنوني‬
•‫ناتواني‬‫در‬‫تشويق‬‫نوآوري‬
•‫شكست‬‫در‬‫جريان‬‫اطالعات‬
•‫كمبود‬‫مكانيسم‬‫انتقال‬‫دانش‬‫يا‬‫پرورش‬‫متقابل‬

13. ‫یادگیرنده‬ ‫های‬ ‫سازمان‬ ‫تکامل‬ ‫سیر‬

14. ‫پیشنهادات‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫نتیجه‬
‫هر‬‫چه‬‫تجربه‬‫كاركنان‬‫در‬‫محيط‬‫سازمان‬‫افزايش‬،‫يابد‬‫عملكرد‬‫او‬‫سريع‬‫تر‬‫و‬‫بهتر‬‫خواهد‬‫شد‬.
‫پس‬‫مديريت‬‫سازمان‬‫بايد‬‫شرايط‬‫الزم‬‫را‬‫جهت‬‫امر‬‫يادگيري‬‫در‬‫راستاي‬‫پيشرفت‬‫فرد‬‫و‬‫سازمان‬‫در‬‫كسب‬‫مهارت‬‫ها‬‫و‬‫توانايي‬‫هاي‬
‫جديد‬‫فراهم‬‫آورد‬.
‫مديريت‬‫هر‬‫سازمان‬‫بايد‬‫بداند‬‫كه‬‫چگونه‬‫يادگيري‬‫مي‬‫تواند‬‫به‬‫عنوان‬‫فعاليت‬‫اصلي‬‫در‬‫سازمان‬‫تسهيل‬‫شود‬.
‫در‬‫سازماني‬‫كه‬‫هدف‬‫اصلي‬‫آن‬‫در‬‫بقاء‬‫و‬‫بهينه‬‫سازي‬‫امر‬‫يادگيري‬‫همه‬‫كاركنان‬‫مي‬،‫باشد‬‫به‬‫طور‬‫طبيعي‬‫استمرار‬‫تسهيل‬
‫يادگيري‬‫ما‬‫بين‬‫كاركنان‬‫و‬‫گروه‬‫هاي‬‫كاري‬‫مي‬‫تواند‬‫هدف‬‫اصلي‬‫مديريت‬‫آن‬‫سازمان‬‫باشد‬.
‫با‬‫توجه‬‫به‬‫اهميت‬‫وجودي‬‫سازمان‬‫هاي‬،‫يادگيرنده‬‫پيشنهاد‬‫مي‬‫گردد‬‫فرآيند‬‫يادگيري‬‫در‬‫سازمان‬‫ها‬‫نهادينه‬‫شود‬.
‫وظيفه‬‫مدير‬‫در‬‫اين‬‫عرصه‬:‫شرايط‬‫مناسب‬‫را‬‫براي‬‫روند‬‫يادگيري‬‫فراهم‬‫آورد‬‫چرا‬‫كه‬‫بر‬‫اثر‬‫آموزش‬‫در‬‫رفتار‬‫افراد‬‫است‬‫كه‬‫يادگيري‬
‫پديد‬‫مي‬‫آيد‬.
‫از‬‫طرفي‬‫مديران‬‫سازمان‬‫ها‬‫در‬‫جهت‬‫يادگيري‬‫بايد‬‫به‬‫تقويت‬‫انتقال‬،‫يادگيري‬‫ارتباطات‬،‫صحيح‬‫و‬‫ترغيب‬‫روش‬‫هاي‬‫حل‬‫مشكل‬‫و‬
‫روش‬‫هاي‬‫تجربي‬‫توجه‬‫داشته‬‫باشند‬.

15. ‫منابع‬

16. ‫شما‬ ‫توجه‬ ‫از‬ ‫تشکر‬ ‫با‬
‫عبدالمجید‬‫آقاعبداللهیان‬