1. Անդրանիկ Թորոսի Օզանյան կամ Զորավար
Անդրանիկ, Անդրանիկ Փաշա (Փետրվարի 25,
1865, Օգոստոսի 31,
1927), հայֆիդայապետ (հայդուկապետ),
զորահրամանատարֈ Հայ ազատագրական
շարժման խորհրդանիշներից մեկըֈ
2.
Անդրանիկ Թորոսի Օզանյանը ծնվել է 1865 թ.
Արևմտյան Հայաստանի Շապին
արահիսար քաղաքումֈ 1892 թ-ին անդամագրվել է
Հայ Յեղափոխական Դաշնակցություն
կուսակցությանը, որից հեռացել է 1917 թ-ինֈ Տեղի
Մուշեղյան վարժարանն ավարտելուց 1 տարի անց
բանտարկվում է հայ բնակչությանը ահաբեկող
ժանդարմին ծեծի ենթարկելու համարֈ Բանտից
հաջող փախուստ իրականացնելով՝ Անդրանիկը
տեղափոխվում է Կոնստանդնուպոլիս, բայց շուտով
վերադառնում է Արևմտյան Հայաստան, իսկ հետո էլ
ուղևորվում է Ղրիմ ու Կովկաս ՝ հայկական
մարտական ջոկատներին զենք հասցնելու համարֈ
Արևմտյան Հայաստանում Անդրանիկը մտնում է
հայտնի ֆիդայի Սերոբ Վարդանյանի ( Աղբյուր
Սերոբ) պարտիզանական ջոկատը և դառնում
թուրքական ջարդարարների ու կանոնավոր
բանակային զորամասերի դեմ պայքար մղող մի
քանի պարտիզանական խմբերի ճանաչված
ղեկավարըֈ Գլխավորել է Սերոբին սպանող Բշարե
Խալիլի սպանությունը, 1901 թ. Առաքելոց վանքի
կռիվներըֈ
3. Երբ
մի անգամ Անդրանիկին հարցրել են, թե
որոնք են եղել իր կյանքի ամենատխուր
պահերը, նա պատասխանել է, որ առաջինը
զավակի մահվան լուրը լսելն էր,
4. Հայերի
ամենասիրելի հերոսը՝ Անդրանիկը,
առաջին ագնամ ամուսնացել է 17 տարեկան
հասակումֈ Առաջին ամուսնությունը
անհաջող է եղելֈ Կինը ծննդաբերելու
ժամանակ մահացել է, իսկ երեխան
մահացել է օրեր անցֈ
5. Անդրանիկը
երկրորդ անգամ ամուսնացել է
1921 թվականին Փարիզում, Նվարդ
քյուրքչյանի հետֈ Նրանց <<քավորը>> եղել է
Պողոս Նուբար Փաշանֈ Երկրորդ կնոջից
Անդրանիկը երեխաներ չունեցավֈ
6.
1916թվականին Անդրանիկը ներկա է գտնվում
իր քեռորդի Վահան Փափազյանի հարսանիքին,
որտեղ և գտնվում էր մի երիտասարդ օրիորդֈ
Անդրանիկը հրապուրվում է օրիորդովֈ Մինչև
առաջարկություն անելը Փաշան խորհրդակցում
է Հովհ. Թումանյանի հետ և որից հետո էլ
որոշում է դիեմլ օրիորդինֈ Հանդիսություններից
մեկի ժամանակ օրիորդին դիմում է հետևյալ
կերպ. --Ես կը սիրեմ քեզ և կը փափագիմ
ամուսնանալ քեզ հետ,դուն ալ ինձ կը սիրե՞սֈ -Օ՛,ես ինչպե՞ս կրնամ քեզ չսիրել,չե՞որ դուն իմ
սիրելի հերոսն ես...։Անդրանիկը այսպիսի
պատասխան չեր սպասում,օրիորդի այդ
պատասխանը տակնուվրա է անում հերոսի
մտքերը և նա մռայլվում էֈ
7.
Մի քանի րոպեից նա սթափվում է և որոշում իր
անելիքը,իր մոտ է կանչում Ռոստոմին և մի երկտող
ուղարկում օրիորդին, հայտնելով նրան,որ մոռանա
ամուսնության մասինֈ[1] <<Եվ այսպես ՝ Հայոց
մեծաթռիչ Արծիվը մի անգամ մի անգամ փորձեց իր
երկնային սլացքից վայր իջնել երկրի վրա,ապրել
սովորական մարդու ամենասովորական
կյանքով,սակայն երկրաբնակի մի փոքրիկ
անուշադրությունը,վերապահությունը,գուցե
թերացումն ու անըմռնումը նրան կրկին մղեցին վեր՝
դեպի եթերային նոր թռիչքների... Հասկանալի է ,որ
տարիքային տարբերությունը,դեռատի օրիորդի
ռոմանտիկ պատկերացումները հիմնական
պատճառն էին, որ Անդրանիկն այս անգամ էլ
իրենից դեն շպրտեց անձնական կյանքի այդ նոր
փոփոխությունըֈ Եվ նա դեր սավառնում էր
երկնքում...>>