mga kilalang pilipino

1. Mga Kilalang Pilipino
Mayaman ang kutura ng bansang Pilipinas. Matatagpuan ang mga ito sa sining,
musika, sayaw, panitikan, at palakasan.
Mga Kilalang Pilipino sa Sining at Panitikan
May malaking kahalagahan ang sinig at kultura sa buhay ng bawat Pilipino.
Kinagigiliwan nilang umawit, sumayaw, tumugtog, sumulat, at gumuhit. Dahil dito,
marami silang mga bantayog na mang-aawit, manunulat, manunugtog, kompositor, at
pintor.
Kilala si Julian Felipe sa kanyang tugtugin o kompositiong
"Himno Nacional Filipino." Ipinalikha sa kanya ni Heneral Emilio
Aguinaldo ang makabayang musikang ito para sa kalayaan ng bansa.
Unang ipinarinig ang tugtuging ito noong Hunyo 12, 1898 sa Kawit,
Cavite. Iyan ang pinagbatayan ng kasalukuyang pambansang awit.
Bukod sa pagiging kompositor, si Julian Felipe ay tumutugtog
din ng organ sa simbahan ng Cavite.
Isa pang kilalang Pilipino sa larangan ng musika si Nicanor Abelardo.
Magaling siyang tumugtog ng mga instrumento gaya ng guitara, biyulin, cello, at
piyano. Isa rin siyang kompositor tulad ni Julian Felipe. "Nasaan Ka, Irog?" ang isa sa
kanyang tanyag na mga komposisyon. Ang iba pang mga kinatha niya ay ang mga
sumusunod: My Native Land," "Motherland," "Bituing Marikit," at "National Heroes
Day."
Mayroon din kilalang biyulinista. Siya si
Gilopez Kabayao. Natutuo siya ng biyulin mula sa
kanyang ama nang siya ay pitong taong gulang pa
lamang. Marami na siyang pinagwagihang paligsanhan
sa pagtugtog ng biyulin sa ibang bansa. Nagbibigay pa
siya ng walang bayad na konsiyerto para sa mga
batang mag-aaral.

2. Si Cecile Licad naman ay isang tanyag na piyanista sa
buong mundo. Maaga siyang natutong tumugtog ng piyano. Isa
siya sa magagaling na Pilipinong iskolar sa musika na pinag-aral
sa Estados Unidos. Nanalo na siya sa ilang paligsahang
pandaigdig sa pagtugtog ng piyano.
Hindi lamang sa Pilipinas tanyag ang
mga awitin ni Freddie Aguilar at Apo Hiking Society. Kilala rin
sila sa ibang bansa. Kanilang itinaguyod at pinaunlad ang mga
musikang Pilipino sa pamamagitan ng pag-awit sa mga konsiyerto
sa ibang bansa. Nanalo na rin
sila sa mga paligsahang pang-
internasyonal sa musika. Sila
ang tinatawag na makabansang mang-aawit.
Matapang din silang sumanib sa mapayapang
rebolusyon sa EDSA noong Pebrero, 1986.
Sa larangan naman ng sayaw, si Francisca Reyes Aquino na isang guro ang
nangunguna sa paksang ito. Malawak ang ginawa niyang pag-aaral sa mmga
katutubong sayaw. Masusi niyang pinag-aralan ang mga katutubong sayaw. Masusi
niyang pinag-aralan ang mga katutubong sayaw ng iba't ibang lugar ng bansa
nang may dalang kamera at tape recorder upang magsaliksik ng mga sayaw.
Sinulat niya ang lahat ng hakbang ng sayaw na kanyang namamasid na hindi niya
binago ang orihinal na galaw nito.
Tiyaga dedikasyon ang kinailangan niya sa kanyang gawain. Natapos
niyang sulatin ang kanyang mga aklat sa sayaw kasama ang musika at kaukulang
hakbang nito. Dapat siyang maipagmalaki. Natatangi ang mga ginawa niya.
May iba pang mga tanyag na Pilipino sa sining. Si Fernando
Amorsolo ang isa sa kanila. Mahilig siyang gumuhit ng larawan noong
bata pa siya na ginagamit lamang ang lapis at papel. Karamihan sa mga
iginuhit niyang larawan ay nagpapakita ng mga pangyayari sa
kasaysayan ng bansa, mga tanawin, at larawan ng mga tao. Ipinahayag
siyang kauna-unahang National Artist o Pambansang Alagad ng
Sining.

3. Tinaguriang isa sa magagaling na eskultor ng bansa si Guillermo
Tolentino. Kilala ang mga ginawa niyang sagisag ng Republika ng Pilipinas
tulad ng monumento ni Andres Bonifacio sa Grace Park, Kalookan, ang
Oblation sa Pamantasan ng Pilipinas, at ang estatwa ni Bonifacio sa Liwasang
Bonifacio.
Balik sa simula
Ilang Pangunahing Manunulat na Pilipino
Dr. Jose Rizal
Isang magaling at matalinong manunulat si Rizal. Sumulat siya ng dalawang
nobela tungkol sa lipunang Pilipino noong Panahon ng Kastila. Ang mga nobelang ito
ay ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo. Sumulat din siya ng mga tula. Tungkol sa
kanyang ina, mga kapatid, at kaibigna ang paksa ng mga ito. Sumulat siya ng isang tula
nang siya'y walong taong gulang pa lamang na napabantog sa buong bansa. Ito ay
tungkol sa pagmamahal sa sariling wika. Ang tulang ito ay may pamagat na "Sa Aking
mga Kabata."

4. Francisco Baltazar
Isang tanyag na makata at mandudula si Francisco Balagtas. Florante at Laura
ang tanyag na nobelang patulang kanyang isinulat. Isa ring awitin ito. Maraming
dakilang Pilipino, kabilang na si Rizal, ang naimpluwensyahan ng nasabing tula.
Kinikilalang Ama ng Panulaang Tagalog si Balagtas.
Graciano Lopez Jaena
Si Graciano Lopez Jaena ang nagtatag ng pahayagang La Solidaridad noong 1889
at siya ang naging unang patnugot nito. Bukod sa pagiging patnugot ay nagsulat siya
ng mga lathalaing mapanuligsa sa nasabing pahayagan. Sa pahayagang ito nagsulat
ang mga propagandistang Pilipino para sa mga reporma sa Pilipinas. Isa sa mga
kilalang sinulat niya ay ang sanaysay na "Fray Botod" na nangangahulugang bundat na
prayle.

5. Marcelo H. del Pilar
Si Del Pilar, na nakilala sa tawag na Plaridel, ang natatag ng Diariong Tagalog
noong 1882. Isa itong pahayagang makabayan. Siya ang pumalit kay Lopez Jaena sa
pagiging patnugot at may ari ng La Solidaridad. Si Del Pilar ang awtor ng "Dasalan at
Tocsohan," isang tulang tumutuligsa sa mga maling ginagawa ng mga prayle.
Jose Palma
Isang makatang kawal si Jose Palma. Siya ang sumulat ng tula sa Español na
may titulong "Filipinas" bilang mga titik ng "Himno Nacional Filipino" na nilikha ni
Julian Felipe. Ang kasalukuyang mga titik sa Pilipino ng ating pambansang awit ay
batay sa tula ni Palma. Dito siya nakilala bilang isang manunulat.
Lope K. Santos
Hindi lamang isang magaling na makata at nobelista si Lope K. Santos.
Maituturing siyang isang dalubwika dahil sa kanyang mga naiambag na akda hinggil
sa balarila ng wikang pambansa. Dahil dito, tinagurian siyang Ama ng Balarila ng
Wikang Pambansa.

6. Jose Corazon de Jesus
Isa pang pangalan ni Jose Corazon de Jesus ay Huseng Batute. Tulad nina
Balagtas at Rizal, marami siyang sinulat na mga tula. Naging isang kolumnista siya sa
pang-araw-araw na pahayagang Taliba. Nasa anyong patula ang kanyang kolum.
Dalawa sa kanyang mga kilalang tula ang "Manok Kong Bulik" at "Isang
Punongkahoy."
Amando V. Hernandez
Si Amado V. Hernandez ang makata ng mga mangagawa. Siya ay naging
patnugot ng pahayagang Pakakaisa at Mabuhay. Sumulat din siya ng mga nobela,
kuwento, at dula. Siya ang kauna-unahang manunulat sa wikang pambansa na
kinilalang National Artist. Kabilang sa kanyang mga popular na tula ang "Isang Dipang
Langit," "Bayani," at "Bayang Malay."
Severino Reyes
Isinulat ni Severino Reyes ang "Mga Kuwento ni Lola Basyang" sa magasing
Liwayway. Kinilala rin siyang Ama ng Dulang Pilipino. Pinakakilalal sa kanyang mga
dula ang sarsuwelang "Walang Sugat" ma pumapaksa sa kagitingan ng mga
Katipunero.

7. Nick Joaquin
Mandudula rin si Nick Joaquin. Ngunit higit siyang kilala bilang kuwentista at
nobelista. Ang The Woman Who Had Two Navels ang kanyang pinakamahalagang
nobelang nagtatampok sa mga gawi at pag-uugali ng mga Pilipino. Ang isa pang
tanyag na isinulat niya ay ang Portrait of the Artist as Filipino.
Jose Garcia Villa
Si Jose Garcia Villa ay isang makata at kuwentista sa Ingles na nagkamit ng
Republic Cultural Heritage Award at National Artist Award. Kinilala ang kanyang
koleksyon ng mga tula na pinamagatang Doveglion at Jose Garcia Villa's Many Voices.

8. N.V.M. Gonzales
Isa ring nobelista sa Ingles is N.V.M. Gonzales tulad ni Nick Joaquin. Ang The
Bamboo Dancers ang pangunahing nobelang kanyang isinulat. Kinikilalang kabilang siya
sa may pinakamaraming naisulat na maiikling kuwento sa bansa at sa
pinakamagagaling sa panitikan sa bansa.
Balik sa simula
Mga Natatanging Pilipino sa Palakasan
Lydia de Vega-Mercado
Kilalang atleta sa track and field sa buong Asya si Lydia de Vega. Marami na
siyang natamong mga medalyang ginto sa pabilisan ng pagtakbo. Sinanay siya ng
kanyang ama na maging isang magaling na atleta. Masunuring anak at disiplinado si
De Vega.
Akiko Thomson
Isa naman si Akiko Thomson sa mga natatanging manlalaro sa paglangoy.
Marami na siyang nakuhang medalyang ginto sa larangang ito. kabilang sa mga
medalyang ito ang napanalunan niya sa Asian Games na ginanap sa Pilipinas noong
1991.
Felix Barrientos
Sa larong t ennis, si Felix Barrientos ang isa sa nangungunang manlalaro sa
Asya. Sa isa sa nakaraang SEA Games, nagawad sa kanya ang tatlong medalayang
ginto.

9. Rafael "Paeng" Nepomuceno
Isang tanyag na manlalaro ng bowling sa Pilipinas at ibang bansa si Paeng
Nepomuceno. Marami na siyang napanalunang World Cup. Ang disiplinado niyang
pagsasanay ay nagbubunga ng pagwawagi niya sa Pilipinas at sa ibang bansa. Naging
isa sa mga Ten Outstanding Young Men (TOYM) si Paeng nang siya'y 20 taong gulang
pa lamang. Siya ang pinakabatang binigyan ng ganitong karangalan. Pinarangalan din
siya noong 1976 at 1980 bilang Sportsman of the Year.
Gabriel "Flash" Elorde
Isa sa mga batikang boksingero ng Pilipinas si Flash Elorde. Marami siyang
napanalunang medalya sa larangan ng boksing na internasyonal. Matulungin tao siya.
Nagpatayo siya sa isang gusali sa Parañaque na pinagdarausan ng mga paligsahan sa
boksing sa kasalukuyan. Tinatawag itong Elorde Sports Compex.
Eugene Torre
Hindi lamang sa boksing, track and field, at bowling kilala ang mga Pilipino
kundi pato na sa paglalaro ng chess. Si Eugene Torre ang magaling na Pilipinong
manlalaro sa chess. Kilala siya sa ibang bansa tulad nina Nepomuceno, Elorde, at De
Vega.

10. Robert Jaworski at Ramon Fernandez
Sina Jaworski at Fernandez ang mga tanyag at magagaling na manlalaro sa
basketbol. Marami na silang nasalihang mga kompetisyong internasyonal.
Mga Pilipino sa Olympics Games
May mga Pilipino ring nanalo sa Olympic Games sa Seoul, Korea noong 1988.
Ito'y sina Leopoldo Serrantes sa boksing at Arianne Cerdeña sa bowling. Nagbigay sila
ng karanganlan sa Pilipinas na dapat ipagmalaki ng mga Pilipino.