2. HYRJA
Arsimi në Shqipëri zë një vend të veçantë në shoqërinë shqiptare dhe
paraqet një rëndësi të madhe për jetën dhe të ardhmen e fëmijëve.
Përhapja e gjerë e institucioneve të arsimit privat është një tregues se
familja dhe individi janë të interesuar për të investuar për një arsimim
më të mirë që garanton dije, punësim dhe të ardhura më të mira.
Megjithatë për shumë fëmijë dhe familje arsimi është i paarritshëm, jo
sepse nuk ka ndërtesa apo mësues, por pasi varfëria dhe jeta në
ekstremitetet e shoqërisë, nuk lejon shumë fëmijë të ndjekin shkollën çdo
ditë, njësoj si bashkëmoshatarët e tyre. Puna dhe shfrytëzimi janë për ta
“shkolla” e vetme që ata do të mund të ndjekin, duke i përfituar dijet
dhe kompetencat nga ajo ç’ka iu serviret nëpërmjet kontaktit me punën e
përditshme, me rrugën, me anëtarët e familjes dhe shoqërisë, me median
nëpërmjet televizionit apo internetit.
Një shoqëri nuk mund të avancojë nëse të gjithë anëtarët e saj nuk
avancojnë
3. Në këto 23 vjet, Shqipëria, është përpjekur
nëpërmjet një serë ligjesh, reformash dhe
programesh Qeveritare të forcojë
arsimimin e fëmijëve dhe të të rriturve, por
jo gjithmonë me sukses.
Premtimet politike jo gjithnjë janë
përkthyer në programe qeveritare dhe
fondet e premtuara jo gjithmonë kanë
ndikuar në rritjen e cilësisë së arsimit.
4. KRAHASIMI I DISPOZITËS NORMATIVE
Dispozitat normative 2002 për arsimin para-universitar është
përbërë nga 77 nene, ndersa Dispozitat normative 2013 kane 132
nene.
Do të ndalem në disa nene që kanë të bëjnë pikërisht me
veprimtarinë mësimore-edukative në arsimin parauniversitar.
Arsimi asnjëherë nuk ka vuajtur nga mungesa e ligjeve por nga
pazbatueshmëria e tyre.
Nëse arrihet që drejtori dhe nëndrejtori i shkollës të zgjidhen sipas
nenit në dispozitë dhe procedurave të përcaktuara në udhëzimin
përkatës,atëhere jepet një dritë jeshile për pjesën mosbesuese.
Përpos hartuesit e ligjeve që kanë të bëjnë me arsimin bazë,duhet të
njohin mirë jetën në shkollë dhe ligjet e mëparshme,në mënyrë që
të bëhen ndryshime të duhura në ligjet ekzistuese.Rastet e
pazbatueshmërisë nuk janë vetëm të viteve të fundit por që nga
hyrja në fuqi e dispozitave të vitit 2002.
5. Dispozitat normative zbatohen në të gjitha
institucionet arsimore në vendin tonë.Meqë dhe
shkolla është fusha e zbatimit të tyre
(dispozitave),unë do të ndalem në këtë
fushë.Dispozitat e reja kanë ruajtur disa nene apo
dhe formulime të dispozitave të mëparshme dhe
janë futur disa nene që i kanë diktuar reformat e
deritanishme në këtë fushë. Një pjesë e tyre kanë
qenë në trajtën e udhëzimeve.
6. LINDIN PYETJET:
1. A është e gatshme shkolla dhe strukturat e saj për një
pjesë ligjesh të reja?
2. A do të zbatohet dispozita normative (të gjitha nenet)
në të gjitha institucionet arsimore?
7. Shqetësimi i parë vjen nëse e përballojnë e institucionet tona arsimore
këto ndryshime në dispozita, që të zbatohet me rregullsi.
NENI 70
Mësuesit e institucioneve arsimore publike paraqiten në
shkollë 15 minuta para fillimit të orarit mësimor të shkollës.
Sipas pikes se pare do të thotë se mësuesi që ka pushim orën e
parë apo dy orët të paraqitet në shkollë që në orën 7 e 45‘.
Por,po ti referohemi ”Kontratës kolektive të punës“,e cila është në
fuqi 25 maj 2010-31 dhjetor 2014, në nenin 6 pika 1/a të saj
Mësuesit duhet të paraqiten në shkollë 20 minuta para fillimit
të mësimit dhe qëndrojnë në ambientet e shkollës derisa
mbaron programi mësimor
Mendoj që përpara se t’u hartonin këto nene duhet të kishin rikonstruktuar
shkollat me gjërat me elementare për një institucion arsimor.
8. KOMISIONI I DISIPLINËS
NENI 70 I DISPOZITAVE TË REJA E KA RRITUR SHKALLËN E MASAVE
DISIPLINORE NDAJ NXËNËSVE QË BËJNË SHKELJE TË VEÇANTA TË DISIPLINËS
TË CILAT JANË SPECIFIKUAR.POR SËRISHT DUHEJ MENDUAR NJË MASË MË E
FORTË DISIPLINE PËR NDONJË RAST SPECIFIK,PASI PUNA EDUKATIVE E
PËRSHKALLËZUAR NUK KA SJELLË PËRMIRËSIM NË SJELLJEN E NXËNËSIT
DHE ME KËTË MENDIM BESOJ SE JANË POTHUAJSE TË GJITHË ATA QË
PUNOJNË NË MËNYRË TË DREJTËPËRDREJTË ME NXËNËSIT,PA
ANASHKALUAR ASNJËHERË PUNËN EDUKATIVE MAKSIMALE PASI SHKOLLA
KA MISION DHE EDUKIMIN
NJË RISI E DISPOZITËS SË RE ËSHTË NGRITJA E KOMISIONIT TË ETIKËS
DHE SJELLJES NË SHKOLLA
9. RISI
Risi në këtë dispozitë ka shumë sic është edhe një risi e re që u
organizua në klasat e treta me shkallët e vlerësimit dhe jo me
note por me shprehje.
Risi duket edhe emërimi i mëësuesve te cilet do te emerohen nga
drejtori, bordi i prindërve, dy mësues nga shkolla në të njëjtin
profil si dhe një perfaqesues i DAR, ne kete risi pritet sa do të
jetë e zbatueshme neni 83 në dispozitën normative ku duhet të
shikohet akti përkatës nënligjor, për më shumë informacion për
procedurat e duhura. Shpresoj që me konkurimin që po aplikohet
nëpër institucionet arsimore mos të abuzohet por të vendosen me
të vertete ato njerës që e meritojnë vendin e punes pa mik dhe pa
nderhyrj (leke),.
Besoj qe ka ardhur koha që arsimi shqipëtar të marrë një
rrjedhë tjetër dhe t’i afrohemi sa më shumë vendeve
Europiane.
10. 1. Institucionalizon reformen e altertekstit si garanci per rritjen e cilesise
se teksteve dhe zhvillimit te sektorit privat ne fushen e botimeve.
2. Vendos ne standarde europiane vetevleresimin e shkolles si dhe
vleresimin i jashtem te saj permes sondazheve kampionimit statistikisht
te mbeshtetura gjate vitit per klasat e ndermjetme si dhe provimeve
perfundimtare kombetare Provimit te Lirimit dhe Matura Shteterore e
finalizuar me Diplome.
3. Parashikon masa konkrete per mbeshtetjen e nxenesve me prirje te
vecanta talentet. Pervec kurrikules me zgjedhje qe diferencon prirjet dhe
interesat e femijeve Ligji shkon me tej dhe e zgjeron detyrimin e shtetit
per nxenesit me aspirata te vecanta duke i shtuar shkollave te
ashtuquajtura social-kulturore per muziken artet dhe sportet edhe
shkollat per shkencat dhe teknologjine duke filluar nga cikli i larte i
arsimit baze. Ky eshte nje hap kah kultivimi i hershem i nxenesve
me prirje te spikatura. Mbeshtetet ne standarde te perparuara
dhe fokusohet ne menaxhimin mbi bazen e performances.
11.
12.
13.
14.
15. o Përmes Dispozitave të reja të Arsimit Parauniversitar,
shkolla fiton më shumë autonomi, më shumë
vendimmarrje dhe si e tillë ka shumë nevojë për të
kuptuar, për të planifikuar dhe për të zbatuar qartë
përmbajtjen e tyre në shkollë.
o Dispozitat normative si të tilla nuk mund dhe nuk
duhet të prekin aspekte të buxhetit që ka lidhje me
politikat dhe strategjite në nivel qëndror.
o Institucionalizimi i Bordeve të prindërve në shkolla
pasi formalisht funksionojnë vetëm në letra dhe
gjallërimi i funksioneve të tyre duke kryer veprimtari
të ligjshme në përdorimin e fondeve të shkollave të
mbledhura nga vetë komuniteti.