Celebracja Nowego Roku Chińskiego. Spojrzenie na symboliczne zwierzę zodiaku chińskiego nie tylko z perspektywy Państwa Środka, ale również na znaczenie i obraz Świni/Dzika w innych kulturach i mitologiach. Jan Gliński (Fundacja Dantian)
www.fundacjadantian.com
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Nowy Rok 2019
1. Rok Świni/Dzika Ziemi
05.02.2019 – 24.01.2020
Jan Gliński
Fundacja Dantian
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 1
2. Chiński zodiak
Świnia:
• Ostatni znak w 12-letnim cyklu
• Symbol powodzenia, bogactwa i sukcesu
• Wieczna optymistka, zadowolona z życia
• Miłująca wolność i piękno
• Tolerancyjna, współczująca i hojna
• Dążąca do harmonii, gotowa na
kompromisy
• Wspiera prawdomównych i uczciwych
W zodiaku japońskim i tybetańskim, świnia
jest zastąpiona dzikiem
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 2
3. Co przyniesie nam Rok Świni?
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 3
4. Co przyniesie nam Rok Świni?
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 4
5. Co przyniesie nam Rok Świni?
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 5
• Czas refleksji nad ostatnimi 11 latami cyklu
• Powinniśmy mieć mniej problemów niż w poprzednich latach
• Dobry czas na ukończenie wszystkich projektów
• Nie najlepszy moment na zaczynanie nowych projektów
• Idealny czas na przemyślenie planów na 2020 (rok Szczura)
• Dobry rok dla interesów, inwestycji, także dla artystów (styl glamour)
• Dobry rok dla nauczania, filantropii i duchowości (Ziemska Świnia = Świnia z
Klasztoru)
• Dobry czas na macierzyństwo – urodzeni mają szczęście do pieniędzy
• Relacje miłosne mogą być równie namiętne co krótkotrwałe
• Uwaga na obżarstwo J i usprawiedliwiane lenistwo
• Czas na regularną aktywność fizyczną
6. Świnia
• Świnia domowa pochodzi od dzika euroazjatyckiego, udomowienie w
dorzeczu Eufratu i Tygrysu (późniejsza Mezopotamia) ok. 13 000 p.n.e.
• Ciąża u świń trwa 3 miesiące, 3 tygodnie i 3 dni, w jednym miocie 8-14
prosiąt.
• Śmiertelność 50% nowo narodzonych świnek jest związana z
zachowaniem matki: nieuwagą, agresją lub nawet kanibalizmem.
• Już po 6 miesiącach świnia osiąga ponad 100 kg, później dochodzi do
300 kg.
• Obecnie żyje 8 gatunków świń + dzik euroazjatycki, w sumie ok 2 mld
świń (w Danii jest dwa razy więcej świń niż ludzi…).
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 6
7. To też świnie/dziki: świnia rzeczna (Afryka)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 7
8. To też świnie/dziki: świnia rzeczna (Afryka)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 8
9. To też świnie/dziki: guziec (Afryka, także w „Król Lew”)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 9
10. To też świnie/dziki: guziec (Afryka, także w „Król Lew”)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 10
11. To też świnie/dziki: babirusa (Indonezja)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 11
12. To też świnie/dziki: babirusa (Indonezja)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 12
13. To też świnie/dziki: babirusa (Indonezja)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 13
15. Świnia jest wszystkożerna ….ma 44 zęby….
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 15
16. Świńskie ciekawostki
• Biologicznie świnie są podobne do ludzi – stąd używane do badań
medycznych
• Współczesne badania pokazują, że inteligencja świni jest zbliżona do
inteligencji trzyletniego dziecka.
• Świnie nieustannie komunikują się ze sobą we własnym języku,
niektóre śpiewają młodym w czasie karmienia.
• Świnie mają 15 000 kubków smakowych (ludzie 9 000) oraz doskonały
węch (poszukiwania trufli, narkotyków).
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 16
17. Symbol Świni
Od zarania dziejów świnia była symbolem rozrodczego potencjału
Wielkiej Matki
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 17
18. Symbol Świni
Ponieważ świnia żywi się również odpadami i może zjeść swoje prosięta,
świnia symbolizuje moralną neutralność przypisywaną przyrodzie, której
twórcze i niszczycielskie siły, porządek i chaos, są równoważnymi
cechami wiecznej kolei rzeczy.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 18
19. Symbol Świni/Dzika w Chinach
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 19
• Ogólnie bardzo pozytywny.
• Starożytny chiński znak " " przedstawia mężczyznę, który łapie dzika
gołymi rękami. W rezultacie chiński charakter " " oznacza odwagę, a ci,
którzy nie mogli złapać dzika byli uważani za tchórzy w czasach
starożytnych.
• Przodek ludu Kitanów, niechińskiej grupy etnicznej z Mandżurii, miał
mieć głowę świni. Dlatego członkowie tego plemienia nie jadali, według
przekazów, świńskiego mięsa.
• Młoda dziewczyna nie powinna jadać golonki, gdyż oznacza to, że jest w
ciąży. Golonkę podawano kobietom ciężarnym, gdyż wzmacnia ona
organizm matki, która może wówczas dobrze odżywiać dziecko.
• „Jeść pieczoną wieprzowinę” to mieć stosunek płciowy.
21. Dzik – zwierzę mocy
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 21
22. Symbol Dzika
Europejczycy, podobnie jak Japończycy, uważają, że dzik jest jednym z
najgroźniejszych zwierząt, choć nie ma rogów. Dzik ma ostre i twarde kły
(„szable” i ”fajki”), aby łatwo dźgać wrogów. Ma też skórę przypominającą
zbroję, ponieważ stale ociera ją o pnie drzew. Symbolizuje odwagę i męstwo.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 22
23. Symbol Dzika
Motyw dzika był szeroko wykorzystywany w heraldyce Europy, symbolizując odwagę. Na
przykład:
Herb Ryszarda III Anglii ma wzór dwóch dzików otaczających i chroniących tarczę.
Odznaka Campbell Clan w Szkocji ma konstrukcję głowy dzika, która w pełni podkreśla jego
godność.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 23
24. Dzik w heraldyce
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 24
Królewskie insygnia królów
Vijaynagara (Płd. Indie);
Słońce, Księżyc, Sztylet oraz Dzik
Herb cesarza Serbii Herb klanu Nesbitt (Szkocja)
25. Polskie herby: dzik - symbol odwagi i męskości
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 25
Ród Świnka, XIV w.
(np. Jakub Świnka,
Arcybiskup gnieźnieński)
Gmina Kruszyna (2010)Świdnica (XV w.)
26. Świnia w ludowych wierzeniach
• W Niemczech świnie są symbolem szczęścia – marcepanowe świnki są
np. darowane na Nowy Rok.
• W folklorze europejskim wierzono, że świnie boją się zwierciadeł.
Naukowcy dowiedli, że świnie rozpoznają się w lustrze – tylka kilka
inteligentnych zwierząt to potrafi.
• Przesądni żeglarze uważali świnie za symbol nieszczęścia ponieważ ma
racice jak Diabeł i boi się wody. Zabicie świni na morzu gwarantowało
wielki sztorm.
• W Irlandii świnia, zwłaszcza czarna, przecinająca komuś drogę wróży
nieszczęście, a jeśli wtedy kwiczy, zapowiada to śmierć w rodzinie.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 26
27. Kobiety o twarzy świni
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 27
Illustrated Police News,
brytyjski tabloid ,1882
A Certain Relation, 1640
28. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
Prehistoria - malunek w grocie Altamira (Hiszpania), 20 000 lat p.n.e.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 28
29. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 29
Prehistoria – groty Bhimbetka (Indie), 30 000 BC – 1 000 AD
30. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
Göbekli Tepe (Turcja) 10 000 lat p.n.e. Pierwsza świątynia na świecie?
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 30
31. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
Już w przeddynastycznym Egipcie czczono świnię jako bóstwo
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 31
Terakotowa figurka >5 000 lat Amulet na szczęście Horus zabijający Seta
32. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
• W Egipcie przedstawiano czasem Nut, boginię nieba, jako świnię,
która każdego ranka połykała swoje prosięta – gwiazdy - i rodziła je
wieczorem. Kobiety modliły się do niej o dzieci.
• Set, bóg chaosu, burz i ciemności, był czasem przedstawiany jako dzik
z nastroszoną szczeciną.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 32
33. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 33
Adonis zabity przez dzika
Francesco Albani (1578 – 1660)
Schwytanie dzika erymantejskiego –
jedna z 12 prac Heraklesa
34. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
W starożytnej Grecji Misteria Eleuzyjskie zaczynały się od rytualnego
zabicia świni jako ofiary dla Demeter (bogini płodności i urodzaju).
Świnia była również poświęcana rytualnie Afrodycie.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 34
35. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 35
Epicurus(341–270 BC)
Epikurejczycy uważali świnię za swoją maskotkę/totem,
jej rzeźby znaleziono w epikurejskiej bibliotece w Herkulanum.
“Gościu, tutaj będzie ci dobrze, tutaj dobrem najwyższym jest rozkosz”
36. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
• U ludów celtyckich świnia/dzik symbolizowało druidów (kapłanów).
Uważano, że żywi się żołędziami świętego dębu i stworzonymi przez
pioruny truflami.
• Z powodu odstającej szczeciny przypominającej promienie, dzik był
kojarzony ze Słońcem i jego bóstwami, ale i z mrokiem, zimą.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 36
37. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
• Moccus - bóstw Celtów – było przedstawiane jako świnia/dzik
• Świnia/dzik - kojarzona z zaświatami towarzyszy Cerrunosowi –
celtyckiemu, rogatemu bogowi zaświatów i życia
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 37
38. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 38
Cerridwen („biała locha”) - bogini płodności, mądrości i transformacji, o
niezwykłej czarodziejskiej mocy w walijskiej i irlandzkiej mitologii.
39. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
W nordyckiej mitologii, dzik Gullinbursti był towarzyszem Freyr, bóstwa
płodności i dobrobytu, któremu towarzyszył w dłuższych podróżach.
Miał szczecinę, która świeciła w ciemności.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 39
40. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
W nordyckiej mitologii, dzik Hildiswini (“świnia bojowa”) był
towarzyszem Freyji, nordyckiej bogini miłości, seksu, piękna, płodności,
wojny i śmierci.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 40
41. Świnia jako broń na polu walki
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 41
• Grecy i Rzymianie używali świń na polu walki, jako efektywnej broni
przeciwko …słoniom! Nauczyli się tego od indyjskich władców.
• Aleksander Wielki (IV w. p.n.e.), a później Rzymianie w konfrontacji ze
słoniami wroga, podpalali świnie i gnali je kwiczące w stronę słoni. Ta
taktyka była używana aż do XVI w.
• Słonie przestrasza kwiczenie świń, a kiedy panikują, zawracają i zamiast
nieprzyjaciół tratują swoich.
42. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
W Hinduizmie jednym z awatarów (inkarnacji) Vishnu jest Varaha - ludzka,
czteroręką postać, z głową dzika. Varaha wyzwolił ziemię (przedstawianą
jako boginkę Bhudevi) od demona, który zatopił ją na dnie morskim.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 42
43. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
W buddyzmie, bóstwo światła,Marici, jest często przedstawiane jako
siedzące na kwiecie lotosu umieszczonym na grzbietach 7 świń bądź w
groźnej pozie na grzbiecie dzika
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 43
44. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
Na Jawie (Indonezja) w XIV – XV wieku, przy rosnącym handlu z Chinami,
terakotowe świnie, jako symbol dobrobytu, były wytwarzane z nacięciem na
grzbiecie, aby wrzucać przez nie monety – stąd zaczęła się era “piggy bank”.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 44
45. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
Ezili Dantor – bóstwo Haitańskiego voodoo, opiekunka matek, zwłaszcza
samotnych matek. Na urodziny Ezili Dantor poświęca się świnię.
Często przedstawiana jako obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, którego
kopię zabrali ze sobą polscy żołnierze wysłani przez Napoleona na Haiti.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 45
46. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
• W islamie jedzenie wieprzowiny jest grzechem, zabronionym przez
Koran (pojęcie produktów “nieczystych”, haram, w przeciwieństwie
do “czystych”, halal)
• W judaizmie jedzenie wieprzowiny jest również zabronione. Filon z
Aleksandrii, teolog żydowski (I w. n.e.), twierdził, że świnia jest
leniwym padlinożercą, a więc uosobieniem występku.
• Protestancki kościół Adwentystów Dnia Siódmego zabrania jedzenia
wieprzowiny.
• W głównych religiach Dalekiego Wschodu, zasada Yin-Yang,
równowagi przeciwieństw, ma odzwierciedlenie na talerzu
wyznawców (mięso – element męski, warzywa – element żeński)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 46
47. Świnia/dzik w mitologiach i religiach świata
Zdecydowana większość chrześcijan może jeść wieprzowinę. Święty Antoni (III
– IV w n.e.), twórca anachoretyzmu, jest patronem świniopasów. Podobno
okładami ze słoniny leczył tzw. ogień Świętego Antoniego. W Hiszpanii w jego
dniu (17.01) pali się ogniska i ucztuje wokół potraw z wieprzowiny.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 47
48. ……jak świnia
• Wraz z rozprzestrzenieniem się patriarchatu i religii monoteistycznych, świnia z
symbolu kobiecej boskości i płodności stała się symbolem grzesznych żądzy,
gniazda demonów i wszystkiego co nieczyste.
• Do dzisiaj, świnia jest ciągle metaforą lubieżności, pazernych kapitalistów,
brutalnych policjantów, itp.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 48
49. Świnia w przysłowiach i powiedzeniach
• I ja waść, i ty waść, a kto będzie świnie paść? (polskie przysłowie)
• Potrzebne to jak świni siodło (polskie przysłowie)
• Wstaw pełne koryto, a świnie się znajdą (Władysław Reymont)
• Tylko świnie siedzą w kinie, co bogatsze to w teatrze (z czasów
okupacji hitlerowskiej)
• Psy patrzą na nas z szacunkiem, koty z pogardą, a świnie jak na
równych sobie (Winston Churchill)
• Nie chodzi o to, żeby zmieniać świnie przy korycie, tylko żeby im
zabrać koryto (Janusz Korwin-Mikke)
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 49
50. Świnia/dzik w malarstwie
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 50
• Hieronymus Bosch (1450-1516) - Ogród rozkoszy ziemskich
• John Steuart Curry (1897 – 1946) - Dziki zabijające węża
51. Świnie - artystki
Pigcasso (Cape Town, Płd. Afryka) – dzieła idą po >2 000 $
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 51
52. Świnia/dzik w literaturze
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 52
W Odysei, w Mistrzu i Małgorzacie, motyw zamiany człowieka w świnię
oznacza przemianę gorszego w niższe
53. Świnia/dzik w literaturze
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 53
Animal Farm (Folwark zwierzęcy) George’a Orwell’a (1945) przedstawia
świnie jako egoistycznych despotów
Knur Napoleon Knur Snowball
54. Świnia/dzik w literaturze
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 54
Książki dla dzieci, jak Winnie-the-Pooh (Kubuś Puchatek) przedstawiają zwykle
pozytywne cechy świnek, jak niewinność, wrażliwość, inteligencję i lojalność.
55. Coś z literatury współczesnej
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 55
56. Świnia, a sprawa polska
• Świnia domowa pojawiła się na terenach obecnej Polski przed ponad 7 tys.
lat, prawdopodobnie z Bliskiego Wschodu, a ich krzyżówki z dzikami i
udomowianie dzików dały im genotyp lokalny od ok. IV tys. p.n.e.
• Kotlet schabowy to nasza potrawa narodowa.
• Świnia – świntuch, niechluj, flądra, brudas; człowiek sprośny, mający
niekonwencjonalne upodobania seksualne, bezwstydnik; człowiek niskich
instynktów, bez honoru, bydlę, plugawiec; skąpiec, liczykrupa,
smażywiecheć (Słownik języka polskiego Jana Karłowicza).
• Świnia – ciućka, francuz, kaban, kierkut, królik, kwiczoł, nieboszczka, paluk,
wędzonka (Żargon mowy przestępców Wiktora Ludwikowskiego).
• W gwarze Poznania, „mieć świnię” oznacza „mieć szczęście”.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 56
57. Świnia a sprawa polska
Gwarowe określenie diabła – czarna świnia; „pojazd” czarownic
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 57
58. Świnia a sprawa polska
Świnka – zapalenie ślinianek przyusznych; nazwa choroby metaforycznie
nawiązuje od wyglądu chorującej osoby.
08.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 58